Wapenexport VS
slaat de records
Egypte ontving geen
voorstellen van Israël
Freon en ozon: een
verhaal in beweging
Washington liet terughoudendheid varen
kePrvan-Schreiber
;,£en ouderwetse
^volger
!"an Starfighter
)mstreden proces tegen
■ranse soldaten begonnen
m
•Jgg
f
pp
'f-T
Vluchten in Cambodja
Sow jet-blad:
oorlog om olie
wordt niets
Breznjew-raadsel
mogelijk opgelost
Regeringswoordvoerder in Cairo:
Bedreigen spuitbussen de wereld?
Wetei
(chap
en
techniek
Protestanten in
Ulster willen geen
overleg met IRA
Algerijnse minister
Bouteflika is zoek
kOUW/KWARTET WOENSDAG 8 JANUARI 1975
BUITENLAND
T7 DHL9
Washington (u.s. News World Report) - De verkoop van Ameri-
aanse wapens aan buitenlandse staten is bezig de bestaande wereldrecords
,ni slaan.
.tenlandse bestellingen van
er-jnerikaanse vliegtuigen, raketten,
„ks, schepen en ander oorlogstuig
be-jn in één jaar tijd verdubbeld tot
af-jim twintig miljard gulden per
(meer dan acht miljard dol-
Amerikaanse functionarissen
;gen dat de VS door deze verko-
's werelds tophahdelaar in wa
ns is geworden. De Sowjet-Unie
met zijn belangrijke bewape-
iprogramma. voor het Midden-
iten niet ver achter. Op geruime
itand komen Frankrijk en Enge-
id op de derde en vierde plaats
■ankrijk verkocht het afgelopen
voor ongeveer 5 miljard gul-
aan wapentuig).
^stemming
(Perzië) heeft bijvoorbeeld in-
stemd met het betalen van 4.9
lljard gulden voor de levering
tachtig splinternieuwe F-14
Imcat-straalvliegtuigen van de
herikaanse marine. De transactie
rdt beschouwd als een sleutelfac-
r voor het draaiend houden van
fabriek van Grumman Aerospace
in Long Island, waar het
>tel wordt gebouwd,
verkoop, die werd gesloten na-
de sjah persoonlijk een demon-
.tie van het vliegtuig had aan-
A^iouwd, maakt dat Iran Amerika's
taamste wapenklant gaat wor-
(aël komt onmiddellijk op de
de plaats. In de periode van 12
panden volgend op 30 juni 1974
èft Israël militaire goederen ge
acht ter waarde van 5.4 miljard
Jden. Tot die goederen behoren
[RIJS (AFP) Jean-Jacques Ser-
h-Schreiber (JJ-SS), voorzitter
Ji de Franse radicale partij, direc-
van het weekblad l'Express en
verig jaar enkele dagen minister van
heeft verklaard
t de Franse-Amerikaanse concur-
gnbtie rond de opvolging van de
jirfighter een onnuttige en overbo
re zaak is. JJ-SS zei dat het niet
rstandig was een dergelijke keuze-
doen terwijl men wist dat Ameri-
-knse en Europese industriëlen al
kig zijn met het ontwikkelen van
I ACF, het gevechtsvliegtuig van
[toekomst dat in 1980 in bedrijf
kteld zou moeten worden.
hSS, die ondanks zijn ontslag als
blister op goede voet met presi-
nt Giscard d'Estaing verkeert en
belmatig als zijn adviseur optreedt,
eft de president voorts uitbundig
toegezwaaid. Servan-Schreiber
I dat Giscard een van de weinige
latslieden is die een nieuwe we-
idorde zou kunnen uitvinden.
I voorzitter van de Belgische Chris-
lijke Volkspartij (CVP), Wilfried
irtens, heeft in Brussel gezegd dat
aankoop van de opvolger van de
rfighter voor zijn partij 'nog
m uitgemaakte zaak is' en dat
5 wordt besloten tot een stand-
nt als meer informatie is verkre-
A-4 Skyhawks, F-4 Phantoms, C
130 Hercules vrachtvliegtuigen en
grote aantallen helikopters, tanks,
stukken geschut en andere wapens.
Maar nu is er zelfs iets nog groters.
in de maak. De vliegtuigfabriek
Northrop Corporation en General
Dynamics Corp. wedijveren bij het
in de wacht slepen van een lucht
macht-contract voor de bouw van
een lichtgewicht gevechtstoestel dat
een verkoopresultaat kan opleveren
van ruim twintig miljard gulden of
meer. Het gaat hier tevens om het
verzorgen van de opvolging van de
Starfighter in Nederland, Denemar
ken, België en Noorwegen. Fransen
en Zweden leveren echter ook een
hard gevecht om de order, die wel
de 'verkoop van de eeuw' wordt
genoemd.
De oorzaak van hoogbloei in de
wapenmarkt, is, aldus functionaris
sen van de Amerikaanse wapenin
dustrie, deels het gevolg van een
ombuiging van de Amerikaanse
houding inzake de verkoop van
oorlogstuig. Deze beleidswijziging is
gebaseerd op de overweging dat als
je weigert wapens te verkopen aan
het buitenland je de cliëntele dan
toch maar naar andere leveranciers
jaagt en er daarmee geen stopzet
ting komt van de spreiding van
wapens.
Werkgelegenheid
In plaats van het tegengaan van
dergelijke transacties werken Ame
rikaanse ambtenaren nu hard sa
men met verkopers van de wapen
industrie om de wapenverkoop
overal in de wereld verder op te
voerenIndustrie - f unction a r issen
schatten dat voor elk miljard dollar
(2.6 miljard gulden) wapenverko
pen aan het buitenland er als di
rect resultaat 31.000 Amerikanen
aan het werk kunnen worden ge
houden. En nog eens 60.000 arbeids
plaatsen worden erdoor geschapen
in de toeleveringsbedrijven.
Ih sommige gevallen is de verkoop
aan het buitenland bestaansreden
voor het produkt. Zo is de Northrop
F-5E Tiger in de eerste plaats voor
de export gebouwd. Medewerkers op
het Pentagon, het Amerikaanse mi
nisterie van defensie, zeggen dat
als de buitenlandse verkoop van
het vliegtuig zou wegvallen de fa
briek, die de Tiger maakt, gesloten
zou moeten worden.
De wapenverkopen aan het buiten
land staan los van de 1.3 miljard
giilden aan wapentransacties 'her
jaar, die in de vorm van militaire
hulp kosteloos aan vrienden en
bondgenoten wordt verschaft (zoals
aan Zuid-Vietnam en Cambodja).
Evenmin hoort daar bij de levering
van tweedehands wapens naar di
verse landen ten bedrage van mil
joenen dollars.
Defensie-functionarissen zeggen
dat ontvangers van wapenhulp de
klanten van de toekomst zijn. Ja
pan is een voorbeeld. De militaire
hulp aan Japan werd in 1966 stop
gezet. Sindsdien heeft dat land ge
middeld voor ongeveer 50 miljoen
dollar per jaar wapens van de VS
gekocht. Van 1950 tot juni 1974
heeft Amerika aan Japan wapens
tot een totaalbedrag van 424 mil
joen dollar verkocht.
Sinds de Tweede Wereldoorlog zijn
de wapenverkopen van symbolische
hoeveelheden tot een gigantische
omvang aangezwollen, terwijl het
ClP=~
het fort Saint Nicolas, waar eens het vreemdelingenlegioen
telde, was de politie van Marseille uitbundig present om linkse
jtogers te beletten het proces tegen de drie soldaten van
raguignan te verstoren.
ARSEILLE (Reuter, UPI) De Franse autoriteiten in Marseille
jbben strenge veiligheidsmaatregelen getroffen in verband met
in proces dat er is begonnen tegen drie dienstplichtige militairen.
drie soldaten Robert Pelletier
4), Serge Ravet (20) en Alex
Efiures (21) moesten voor een
:htbank van drie militairen en
ee burgerrechters verschijnen
gens aanstichting tot muiterij in
garnizoensstad Draguignan in
delijk Frankrijk. Dat gebeurde
rig jaar september toen het artil-
ieregiment daar op luidruchtige
Cijze in verzet kwam tegen de
11 chte leefomstandigheden in hun
zerne.
eisten meer soldij, meer verlof.
itere huisvesting en minder stren-
discipline. De 200 betogende mi-
airen, van wie er velen van de
otjanse Antillen afkomstig waren,
.okken door Draguignan en riepen
leuzen zoals 'Wij zijn mensen en
en honden' en 'Weg met het ra-
'ffle'. Daarna werd demonstratief
G!
een petitie getekend door ongeveer
5000 dienstplichtigen uit nagenoeg
alle Franse garnizoenssteden waar
in dezelfde eisen werden gesteld.
De actie van de militairen heeft
steun gekregen van tal van linkse
en uiterst linkse organisaties die
meteen anti-militaristische beto
gingen begonnen. De communisten
en socialisten stelden zich achter
de eisen van de militairen, veroor
deelden echter formeel de antimili
taristische demonstraties.
De unie van links heeft krachtig
stelling genomen tegen het berech
ten van de 'drie van Draguignan'.
omdat die als zondebokken worden
aangepakt en als leiders van do
actie zijn omschreven.
In het centrum van Parijs hebben
maandagavond meer dan 4000
mensen tegen het proces betoogd.
aandeel van de militaire hulp is
afgenomen. Eind van de zestiger
jaren werd gemiddeld voor een be
drag van zo'n 3.5 miljard gulden
aan wapens geëxporteerd. De groot
ste groei in de wapenexport vond
in de VS plaats in de afgelopen
drie jaar. In' de twaalf maanden
voor 30 juni 1972 verkocht Amerika
voor ongeveer 10 miljard dollar wa
pens. Dat was het dubbele van de
voorgaande periode van twaalf
maanden. In de volgende twaalf
maanden stegen de bestellingen tot
ca. 11 miljard gulden en in de
periode van twaalf maanden voor
30 juni 1974 verdubbelden de be
stellingen opnieuw, nu tot een
waarde van ca. 22 miljard gulden
Nieuwe mogelijkheden
Functionarissen uit de wapenindus
trie zien een mogelijkheid om in de
toekomst nog grotere wapentrans
acties af te sluiten. In de afgelo
pen maanden hebben diverse lan
den onder meer Israël, Grieken
land, Saoedi-Arabië en Iran ge
vraagd om opvoering van de wa
penleveranties. Bevriende landen
en bondgenoten staan eveneens
voor het probleem van de vervan
ging van militaire uitrusting, die in
het verleden uit de VS is betrok
ken. De meeste landen zullen, zo
wordt verwacht, Amerikaanse wa
pens van latere uitvoeringen be
stellen. Deze factoren, opgeteld bij
onzekere omstandigheden in het
Midden-Oosten, Latijns-Amerika en
andere potentiële brandhaarden,
wijzen op een voortgaan van mas
sale wapenverkopen in de komende
jaren.
In het jaar voor 30 juni 1974 heb
ben de VS wapen orders ontvangen
van de volgende landen, tegen de
volgende bedragen in dollars (1
dollar is ongeveer 2.60): Iran 3.8
miljard: Israël 2.1 miljard; Saoedi-
Arabië 588 miljoen; Griekenland
435 miljoen; West-Duitsland 219
miljoen; Spanje 148 miljoen: Ca
nada 94 miljoen; Zuid-Korea 81
miljoen: Taiwan 68 miljoen en
Chili 68 miljoen. In deze volgorde
zijn de landen de tien landen die
de beste wapenklanten van de VS
zijn.
-V
-J-1,
Een stroom van vluchtelingen op ongeveer zeventien kilometer afstand van de Cambodjaanse
hoofdstad Pnom Penh. Zeker 20.000 vluchtelingen zijn dit jaar alleen al de hoofdstad binnen
getrokken. In de omgeving wordt zwaar gevochten tussen regeringstroepen en opstandelingen,
die een groot deel van het land beheersen. De hoofdstad zelf ligt regelmatig onder vuur.
MOSKOU (UPI) Westelijke po
gingen om een olie-oorlog te be
ginnen zijn tot mislukken gedoemd,
zo waarschuwde het partijblad van
de Sowjet-Unie. de Prawda.
Het was het eerste commentaar
van de Prawda op de verklaring
van minister Kissinger van de VS
over militair optreden in het Mid
den-Oosten. Het partijblad spreekt
van een 'politiek van de kanon
neerboot'. die al bankroet is. Ook
de pogingen om een blok van olie-
verbruikende landen tegenover een
blok van olieproducerende landen
te plaatsen, zullen mislukken, zo
meent de Prawda. De enige manier
om het probleem op te lossen is
'samenwerking op voet van gelijk
heid' tussen de landen, zo adviseert
Prawda.
Het Russische maandblad Interna
tionale Zaken is van leer getrokken
tegen 'pogingen om de Arabieren
los te maken van de Sowjet-Unie'
en hen in westelijke richting te
bewegen.
Het blad leverde kritiek op 'verzin
sels' in Arabische kranten, dat de
Sowjet-Unie niet voldoende wapens
aan de Arabieren zou leveren en
ten koste van hen tot een akkoord
met de Verenigde Staten probeerde
te komen. Internationale Zaken
waarschuwde dat 'imperialisten, zi
onistische regeerders van Israël.
Arabische reactionairen en Maoïsti
sche leiders van China' proberen de
betrekking tussen Moskou en de
Arabieren te bemoeilijken. Met po
litieke speculatie en lasterlijke ver
zinsels proberen zij de Arabische
volken te isoleren 'van hun natuur
lijke bondgenoot', aldus het Russi
sche blad.
De koopwaar
De best verkochte Amerikaanse wa
pens aan het buitenland zijn (met
de verkochte aantallen tussen
haakjes): de F-4 Phantom (848):
F-14 Tomcat-gevechtstoestellen
(80); A-4 Skyhawk gevechtsbom
menwerpers (581); F-5E gevechts
vliegtuig (185); F-5 Freedom Figh-
ter-verkenningsgevechts toestel
len (178): c C-130 Hercules vracht
vliegtuigen (meer dan 200); T-37
Jet trainingsjager (154); CH-47
Helikopter (307): tanks (3381);
Sparrow-anti-vliegtuigraket (3381)
Polaris-raketten voor onderzeebo
ten. waarin kernlading wordt aan
gebracht (102).
MOSKOU (AP. DPA. Reuter. UPI)
Uit een condoleantieboodschap
die gisteren is afgedrukt in het
Russische regeringsdagblad Izwestia
blijkt dat de moeder van partijlei
der Breznjew is overleden. Brezn-
jew staat bekend als een man die
nauwe familiebetrekkingen onder
houdt. Er wordt rekening gehouden
met de mogelijkheid dat de ernsti
ge toestand van zijn moeder een
overweging is geweest bij het be
sluit van Breznjew om deze maand
niet naar het Midden-Oosten te
gaan.
In de verklaring in Izwestia geven
leden van het politburo, het hoog
ste bestuursorgaan van de partij,
uiting aan hun medeleven met
Breznjew en aan hun hoogachting
en respect voor de overledene, die
bescheiden en goedhartig wordt ge
noemd.
Uit Londen is vernomen dat een
datum is vastgesteld voor het be
zoek van premier Harold Wilson
aan Moskou, dat op 11 februari zou
beginnen. Ook daaruit wordt afge
leid dat er geen sprake is van een
ernstige ziekte van Breznjew noch
van mogelijke problemen rond zijn
positie als partijleider.
De toestand van zijn moeder zou
voorts Breznjews verblijf in een
ziekenhuis unnen verklaren als
mede de cryptische u itspraak van
de Egyptische president Sadat dat
hij begrip had voor de redenen van
Breznjews uitstel.
CAIRO (UPI, AP, Reuter) Israël heeft Egypte de laatste tijd geen enkele voorstel gedaan over
terugtrekking van zijn troepen in de Sinaï-woestijn. De Egyptische minister van voorlichting Kamal
Abdoel Magd zei dat gisteren op een persconferentie.
Hij zei, dat zijn regering de tijd
rijp acht voor voortgezette politieke
en diplomatieke pogingen om vrede
te krijgen in het Midden-Oosten.
Egypte houdt alle wegen open. zo
wel met de Verenigde Staten als de
Sowjet-Unie, zo verzekerde minister
Magd .Egypte wil alles doen behal
ve terugkeren naar de situatie van
geen oorlog en geen vrede. Een
dergelijke situatie berokkent alle
betrokken landen ernstige econo
mische schade en zal de fase zijn
die vooraf gaat aan militaire
confrontatie, aldus Magd.
De afgelopen weken is vanuit Israël
en Washington steeds bericht, dat
de Israëlische regering Egypte juist
wel vergaande voorstellen heeft ge
daan voor een nieuwe treopenrege-
ling in de Sinaï. Gisteren nog had
een Israëlisch dagblad een uitvoerig
verhaal over een dergelijk voorstel.
Een Amerikaanse militaire operatie
in de olierijke landen zal volgens
minister Magd leiden tot een zeer
ernstige crisis. Hij zei dat nadat
hem gevraagd was om commentaar
op de uitlating van de Amerikaanse
minister Kissinger, dat de VS ge
weld bij het olie-vraagstuk niet ge
heel en al uitsluiten. Minister Magd
zei, dat hij niet kon inzien waarom
Kissinger nu een dergelijke uit
spraak had gedaan. 'Er bestaat
geen dreiging voor zelfs maar een
gedeeltelijke stopzetting van de
oliestroom naar het westen of de
rest van de wereld', zei de Egypti
sche minister.
Opvallend was, dat Magd niet liet
blijken, dat Kissingers uitlating
zijn positie van bemiddelaar in het
Midden-Oosten heeft verzwakt. 'De
deur staat open voor alle voorstel
len', zei minister Magd.
Van de vele verhalen die in 1974 voor deze rubriek niet geschreven zijn, verdient er minstens één
beter: de bedreiging van ons aller welzijn door spuitbussen. Niet de inhoud waarom ze gekocht wor
den, maar het hulpgas waarmee die inhoud naar buiten wordt gespoten, zou ons mogelijkerwijs op
wereldschaal parten kunnen gaan spelen.
Als nieuws is het inderdaad schan
dalig oud, want de eerste waarschu
wing van de Amerikanen Molina en
Rowland kwam al in juni (Nature,
vol. 249, pag. 810). Maar het ver
haal kwam eind september pas
goed op temperatuur, en bleef
sindsdien om de paar weken van
gedaante veranderen. De laatste
belangrijke wijziging dateert van 27
september. Sindsdien is pas goed
duidelijk hoe onduidelijk de situatie
is, en dat is een mooi moment voor
een overzicht.
Het begon allemaal zo eenvoudig.
Dat drijf gas in een spuitbus is in
de meeste gevallen freon. Een een
voudige chemische verbinding, die
voor dat doel zo populair werd van
wege haar volstrekte onschuldig
heid. Onder normale omstandighe
den gaat freon met niets ter wereld
een chemische reactie aan. Met na
me oefent het dus geen invloed uit
op de overige inhoud van een
spuitbus, en het is niet giftig.
De Britse meteoroloog Lovelock, die
in 1971 de concentratie ervan in de
lucht boven de Atlantische Oceaan
bepaalde, schreef dat de aanwezig
heid van freon daar 'geen denkbaar
risico opleverde'. Op 22 november
vorig jaar schreef hij dat die uit
spraak 'onverstandig' was geweest.
Om de gedachten te bepalen: de
concentraties van freon in lucht
liggen in de buurt van één op tien
miljard.
Maar toch is er dus iets aan de
hand. Eigenlijk had je het ook wel
kunnen voelen aankomen. Immers:
een stof die nergens chemisch mee
reageert, blijft onveranderd bij ons.
De hoeveelheid groeit naarmate we
er meer van maken. En om de
gedachten even een andere kant op
te bepalen: we maken in de wereld
per jaar een miljoen ton freon.
Voor de drie miljard spuitbussen
die in Amerika leeggespoten wor
den. Voor de tachtig miljoen die we
in Nederland aankunnen. Voor mil
joenen ijskasten waar het in het
koelelement wordt rondgepompt.
Enzovoort,
Waar blijft al dat freon? Het kan
maar één kant op. en dat is om
hoog. En tegen de tijd dat de spo
ren ervan een kilometer of tien
hoog gekomen zijn, en nog verder,
gebeurt er toch wat mee. Het duurt
jaren voordat het daar is, maar dan
wordt het toch afgebroken, door de
felle zonnestraling die daar heerst.
Agressief
Een van de brokstukken, schreven
Molina en Rowland in juni, is het
losse chloor-atoom, en dat is alles
behalve onschuldig. Het is che
misch erg agressief, en zal met
name reageren met het ijle ozon
gas, dat zich op die hoogte bevindt.
En afbraak van die ozonlaag kun
nen we hier beneden niet hebben,
want die filtert een bepaalde kleur
ultraviolet zonlicht weg, die erg on
gezond is voor ons vel, en trouwens
voor alles wat groeit en bloeit.
Niet alleen was dat een zeer rede
lijk klinkend verhaal, maar het
sloot bovendien mooi aan op een
bestaande ontwikkeling. Want die
ozonlaag was al geruime tijd een
zorgenkindje van de wetenschap.
Die zorg gold de uitlaatgassen van
de komende supersone ver
keersvliegtuigen. die op vele kilo
meters hoogte moeten vliegen. In
dat uitlaatgas zitten stikstoffoxi-
den, die op de ozonlaag eenzelfde
uitwerking kunnen hebben als de
losse chlooratomen: afbraak.
Op grond van deze bezorgdheid wa
ren al wetenschappelijke onder
zoekprogramma's op gang gekomen.
Men bleek van de chemische pro
cessen in hoge luchtlagen namelijk
veel te weinig te weten om te
kunnen uitmaken of dit effect wer
kelijk van belang zou zijn. (De
laatste berichten zien er overigens
voor de Concorde vrij somber uit.)
Daar tussendoor speelde nog het
heldere idee van de Canadees
Hampson, dat ook bij het explode
ren van atoombommen zodanige
hoeveelheden stikstofoxiden ont
staan, dat een kernoorlog waar
schijnlijk als neveneffect de ozon
laag zou vernietigen en daarmee
ook het leven in niet getroffen
gebieden bijna onmogelijk zou ma
ken. (Hij heeft intussen van Ame
rikaanse wapendeskundigen in gro
te lijnen gelijk gekregen).
Rekenen
Het idee van de aantasting van de
ozonlaag door freon viel dus weten
schappelijk in een geploegde akker.
Opmerkelijk snel hadden dan ook
enkele researchgroepen de gevolgen
theoretisch doorgerekend. Zo von
den Cicerone en medewerkers in
Michigan, dat de situatie danig uit
de hand zou lopen als de produktie
van freon niet volledig werd ge
staakt. (Science, vol. 185, pag.
1165). Volgens Wofsy en McElroy
zou zelfs in dat geval de ozonlaag
tegen 1990 voor vijf procent zijn
verdwenen. Volgens Urbach zou dat
alleen al in Amerika jaarlijks
40.000 extra gevallen van huidkan
ker veroorzaken, waarvan 2000 on
geneeslijk.
Alle reden voor paniek dus. Maar
het lag allemaal net 'iets minder
rechtlijnig dan het er uit zag. In
een knorrige ingezonden brief in de
New Scientist 10 oktober, droeg
Scorer geen nieuwe feiten aan,
maar wel een kennelijk op ervaring
berustend wantrouwen. Omdat je
door drs. Robjoppenta
een nieuwe stof toevallig erg ge
voelig kunt opsporen (concentratie
één op tien miljard en lager!),
moet je niet meteen denken dat
dal dus ook belangrijk is., schreef
hij. Chemische gebeurtenissen in de
s hogere luchtlagen zijn in het alge
meen ingewlk -.elder dan je denkt,
en de heren hebben nog geen enkel
bewijs dat er op twintig kilometer
hoogte gebeurt wat zij uitrekenen
dat er gebeurt.
Dat was een tamelijk profetische
opmerking, want op 22 november
meldde Lovelock in Nature (vol.
252, pag. 292) dat hij behalve freon
ongeveer tweemaal zoveel andere
chloorverbindingen op grote hoogte
had aangetroffen. Een belangrijk
deel daarvan was van natuurlijke
oorsprong, en was er dus altijd al
geweest. Zijn schatting was verder
aan de lage kant, want een aantal
andere gassen die hij redelijkerwijs
ook had moeten vinden, was met
de bestaande apparatuur niet in die
kleine hoeveelheden aan te tonen.
Onkunde
Het was in dat artikel, dat Lovelock
bekende dat zijn vroegere uitspraak
over de onschuldigheid van freon
onverstandig was geweest. Maar.
schreef hij, het zou in het licht van
deze nieuwe gegevens even onver
standig zijn, meteen aan te nemen
dat we middeniin een wereldom
vattend vervuilingsincident zijn ge
raakt. We weten er gewoon niet
genoeg van. Maar als daarboven
altijd al chloor gezeten heeft, Is de
situatie in ieder geval wat minder
dringend dat zij er theoretisch uit
zag. Aan het verzamelen van gege
vens wordt intussen, met name in
Amerika, met grote spoed gewerkt.
De jongste complicatie komt intus
sen uit de onderzoekcentra van
computerfabrikant IBM. Daar heb
ben Halpers, Dave en Braslau uit
gerekend. dat de biologische gevol
gen van veranderingen in de ozon
laag. alleen zijn te taxeren als je
rekening houdt met de wolken, re
gendruppels en stofdeeltjes op ge
ringere hoogte (Science, vol. 186,
pag. 1204). En die zaten nog bij
niemand in de berekening.
Hij herhaalde dat Egypte niet terug
wil naar de vredesconferentie in
Genève als uit voorafgaande onder
handelingen geen resultaten waren
gekomen. 'De partijen moeten dui
delijk blijken van succes tonen', zei
hij.
Israëlische kranten meldden gis
teren dat alleen een nieuwe diplo
matieke reis van Kissinger door het
Midden-Oosten een nieuw akkoord
tussen Israël en Egypte kan
brengen. De kranten maakten dit
op uit verklaringen van Israëlische
diplomaten in Washington. Deze
zouden gezegd hebben dat alleen de
komst van Kissinger naar het Mid
den-Oosten de onderhandelingen
nog kan redden.
Jordanië
De sjah van Iran en koning Hoes
sein van Jordanië hebben gisteren
in Amman een gemeenschappelijke
verklaring uitgegeven naar aanlei
ding van het bezoek van de sjah
aan Jordanië. In de verklaring
staat dat beide staatshoofden hun
streven naar een duurzame en
rechtvaardige vrede zullen voortzet
ten. In de verklaring van Hoessein
in het conflict tussen Iran en Irak.
De sjah zal vandaag aankomen in
de Egyptische hoofdstad Cairo.
Het Syrische staatshoofd, president
Assad, was gisteren in Libanon. Na
afloop van de besprekingen met de
Libanese regering zei hij, dat Liba
non alle gewenste hulp van Syrië
kan krijgen. Libanon heeft de an
dere Arabische landen verschillende
keren om bijstond gevraagd tegen
de voortdurende Israëlische militai
re operaties op zijn grondgebied.
BELFAST (UPI) De overkoepe
lende Unionistische raad van loyalis
tische (protestantse) groeperingen
in Ulster heeft verklaard dat er op
geen enkele wijze een vrede met de
IRA tot stand kan komen en heeft
zich krachtig verzet tegen overleg
met het Ierse Republikeinse Leger.
De IRA had via de Sinn Fein-partij
laten weten bereid te zijn tot overleg
over een verdere verlenging van het
bestand. De Unionistische raad liet
weten dat de Britse regering zich
heeft gebonden onder druk van ge
weld geen concessies te doen en wij
willen dat gehonoreerd zien.
NEW YOR K (Reuter) In New
York is enige verwarring ontstaan
rond de Algerijnse minister van
buitenlandse zaken. Bouteflika, die
als president van de Algemene Ver
gadering der VN is opgetreden. Een
VN-woordvoorder heeft verklaard
dat Bouteflika afgelopen vrijdag
nog in het VN-hoofdkwartier in
New York is waargenomen. In Al
gerije daarentegen is meegedeeld
dat de minister al tien dagen gele
den naar Algerije is teruggereisd.
Hij was teruggekeerd in verband
met het overlijden van minister
van binnenlandse zaken. Medeghri.
Daartoe had hij een oproep gekre
gen van president Boumedienne.
In New York wordt nu druk gespe
culeerd dat Bouteflika mogelijk in
het geheim in de VS is gebleven of
elders verblijft en dat hij betrok
ken zou zijn bij een machtsstrijd in
eigen land door het wegvallen van
Medeghri, die een voorname plaats
innam in de Algerijnse hiërarchie.
