Wat heeft bisschop Bluyssen in Muiden te zoeken?
Rechten van jongeren erg beperkt
Molenhoek op zoek
naar nieuwe pastoor
Trouw
Kwartet
Nazi's buiten
kerk geplaatst
Noorse kerk wijst
Franse raket af
Nieuwe opzet
synode Chili
Israëlische reactie
op Vaticaan zuinig
Sowjet-Unie: geen
buitenlanders bij
proces tegen Vins
TROUW/KWARTET WOENSDAG 8 JANUARI 1975
KERK/BINNENLAND T2/K2
door Aldert Schipper
"De kerk zou best toekomst hebben, als ze maar loskwam van de structuren. Ja, als je eens kijkt
hoe de synodes en de bisschopen de ontplooiing van de kerk tegenhouden. In Latijns Amerika heb
je die basisgemeenschappen van mensen die zich ontdaan hebben van de structuren. Als dat hier
ook eens zou kunnen. Maar ja, je zit hier met die synodes en bisschoppen, hè?'
Heel wat pessimistische en opper
vlakkige gesprekken over de ker
kelijke toekomst verlopen op deze
modieuze manier. Het woordje
'basisgemeenschap', dat een pro
gressieve missionaris eens heeft
laten vallen, krijgt dan de functie
van een toverformule, waarmee je
als door een mirakel de kerk tot
nieuw leven zou kunnen wekken.
Kerkeraad
Zo is het niet. Maar in het na
woord van het boekje 'Naar een
andere kerk?', een bundel getui
genissen uit de derde wereld, die
uitgegeven is door.de Horst ink en
het Kaski (ƒ9,90. 108 pagina's)
vraagt de Bossche bisschop J.
Bluyssen zich toch af wat wij van
de basisgemeenschappen kunnen
leren. De bisschop heeft vorig
jaar een reis gemaakt door La
tijns Amerika en merkt op dat de
al zo lang doodgewaande kerk van
Latijns Amerika momenteel op
wonderlijke en uiterst boeiende
wijze tot nieuw leven komt.
Wat is een basisgemeenschap ei
genlijk? Bisschop Bluyssen: 'De
bas isgemeenschap is in feite een
kleine groep van bewust-actleve
mensen (doorgaans van zeer een
voudige afkomst en levend op het
gemiddeld niveau van de lokale
gemeenschap), een groep van 10
15 personen. Deze groep weet zich
verantwoordelijk voor het kerke
lijk leven ter plaatse, in naam
van de betreffende priester. Zij
zorgt dat er 's zondags een liturgi
sche dienst plaats heeft, wanneer
de priester zelf niet komen kan.
Zij draagt de verantwoordelijk
heid voor alles wat in de parochie
gebeuren moet en zorgt dat alles
'wat gedaan moet worden, werke
lijk gebeurt. Zij is attent op de
dagelijkse ontplooïng van de tota
le mens. Door middel van de ba
sisgemeenschap werkt de Kerk
van Christus aan de innerlijke en
uiterlijke bevrijding van de mens'.
Bisschop Bluyssen voegt aan deze
beschrijving toe dat de basisge
meenschap niets te maken heeft
met onze Westeuropese opvatting
van een groep, die zich verzet
tegen de 'burgerlijke kerk'. In
Brazilië ziet men juist dat in de
basisgemeenschappen leken wer
ken onder de uiteindelijke en di
recte verantwoordelijkheid van
pastoor en bisschop voor de tast
bare en totale verwerkelijking van
het heil voor alle gelovigen van
het betreffende gebied. Als we een
moment voorbijgaan aan het idee
van de bevrijding, blijkt zo'n ba
sisgemeenschap niets anders te
zijn dan een kerkeraad. Toen de
gereformeerde kerk van Muiden
(waar ik woon) een hele tijd geen
dominee 'had', hield ze de zaakjes
prima gaande. Elke zondagoch
tend om tien uur was er een
dienst, waarin vaak voortreffelijke
preken te beluisteren waren. De
koster kreeg zijn geld. de kerk
was verwarmd, de ouderlingen
legden hun bezoeken af, en daar
voor was niet eens nodig dat dit
gebeurde onder verantwoordelijk
heid van een priester of dominee.
Had bisschop Bluyssen het geld
voor zijn vliegticket dan maar be
ter kunnen gebruiken voor een
retourtje Muiden? Ik laat nog
maals de bisschop aan het woord.
Nieuwe richting'
Bisschop Bluyssen
'Het lijkt er op dat Latijns Ameri
ka de hele Wereldkerk een nieuwe
richting geven kan. Wat dat be
treft is de Kerk daar verder dan
de Kerk in Nederland. Hier (in
Latijns Amerika) realiseert de
Kerk zich meer en meer als werk
plaats van bewust-gelovige men
sen, als gemeenschap van toege
wijde christenen, als plaatselijke
Kerk dagelijks gevoed vanuit le
vende kerngroepen, als heilsge
meenschap geroepen om heel de
mens te genezen en heel de sa
menleving te helpen bevrijden'.
Met bevrijding in onze situatie
wordt vooral bedoeld dat Je je
losmaakt van het zoeken naar
meer welvaart en ^vrijwillig je best
doet om het leven van een arme
te leiden. Het is natuurlijk goed
als een kerkeraad daarover na
denkt. En die mag best vopr die
gelegenheid 'basisgemeenschap'
noemen, maar het gaat er om dat
de hele kerkelijke gemeenschap
daarin meedenkt.
Haalbaar
De Nederlandse priester Santiago
Thijssen, die Chili moest verlaten
en daar 28 basisgemeenschappen
achterliet, die onder de industriële
werknemers waren ontstaan,
zegt in het genoemde boekje: 'Dat
het evangelie een haalbare kaart
is, dat het christen zijn mij nu
voorkomt als een optimistische en
tegelijk veeleisende levenshouding
is mij door het contact met de
Chileense arbeidsbevolking duide
lijker geworden. Ook dank ik aan
hen een heel andere visie op het
bijbels gebeuren. Zij hebben voor
mij kruis en verrijzenis tastbaar
gemaakt'.
Je hoort wel eens zeggen dat de
kerkeraden in ons land te weinig
toe komen aan een gesprek over
de achtergrond van waar ze nu
eigenlijk mee bezig zijn. Mis
schien zou zo'n gesprek, eens
plaats kunnen hebben aan de
hand van het voortreffelijke
boekje 'Naar een andere kerk?'
En misschien kunnen de deelne
mers aan zo'n gesprek eens in het
achterhoofd houden wat een con
ferentie over oecumenische hulp
kortgeleden in Montreux zei: 'Over-
ontwikkeling en onderontwik-*
keling zijn de twee kanten van
dezelfde zondige werkelijkheid,
een gebondenheid waaruit Chris
tus ons bevrijdt. Ten onrechte
wordt soms gedacht dat overvloed
gelijk staat aan bevrijding. De
gemeenschap van de rijken wordt
getypeerd door zinloosheid, gebrek
aan persoonlijkheid, angst en
wanhoop. De armen worden in
hun behoeftigheid verleid tot heb
zucht naar de overvloed van de
rijken. De menselijke verhoudin
gen worden slechter in bijna alle
maatschappijen en de aarde wordt
een onderdrukte vesting waarin
geen enkel woord van hoop meer
doordringt'.
'Aan de armen moet de levensstijl
van de kerk worden aangepast. In
een bevrijdende kerk kunnen
geen onderdrukkers en onder
drukten samengaan. Mag de kerk
haar vereenzelviging met de ar
men en verdrukten ondergeschikt
maken aan haar roeping ook ge
meenschap te hebben met de on
derdrukker, de rijke en de mach
tige?'
UIT
VAN LEZERS -
Slachthuizen
Op de zeer vele reacties op het
artikel in ons blad van 23 decem
ber over de praktijken in slachthui
zen zal binnenkort in ons blad
worden ingegaan Secretaris
hoofdredactie.
Honderd of sneller (2)
De maximum snelheid afhankelijk
maken van de bevolkingsdichtheid
van het land zou een redelijk uit
gangspunt kunnen zijn. In de USA
geldt thans een maximum van 90
km/u. Hiervan uitgaande zou dus
voor ons land het maximum 50 A
70 km/u. kunnen zijn. Overigens,
waarom hebben we in Nederland
nog geen strafpuntensysteem en
waarom trekken we geen lering uit
de negatieve resultaten van de
snelheidsverhoging in België? (Van
80/100 tijdens de oliecrisis tot
90/120 sinds juni 1974).
Utrecht
ing. H. Venema
VVD (2)
Mevrouw Haya van Someren-Dow-
ner zegt openhartig, dat V.VJD.-ers
weinig bereidheid tonen om hun
contributie te betalen. Met dezelfde
openhartigheid geven V.V.D.-ers te
kennen, dat ze de belasting ontdui
ken (volgens onderzoek Elsevier-
Nippo): ze lopen op dit punt, als
politieke groepering ver vooraan.
Willen alle Christenen, die liever
zouden zien dat Aantjes en An-
driessen met de V.VD. in zee gin
gen. hier eens over na denken? En
wat minder smalend reageren op
alles wat de huidige regeringscom
binatie doet; zeker als dit maatre
gelen zijn ten gunste van de min
derbedeelden in ons land en daar
buiten. Of is het niet meer zo, dat
christenen zich in gerechtigheid
moeten laten leiden door Gods
Woord (zie diverse gelijkenissen en
de Bergrede) en niet door de grote
re of kleinere inhoud van hun
beurs?
Bergen op Zoom P. S. Cuperus
Rouwadvertenties (5)
Ik vraag me af, waarom kritiek op
rouwadvertenties? Als iemand
denkt daarin van z'n geloof op
bescheiden wijze te moeten getui
gen, welnu, laat hem die vrijheid.
Toen onze zoon verongelukte heb
ben we enkele dichtregels uit 'Voor
de reis begint' van Jan A. Niemeij-
er gekozen. Het was in vraagvorm,
of de Heer zelf hem wilde vasthou
den nu z'n reis begonnen was. Dat
is erg aangeslagen, vooral ook bij
jongeren. Laten we het elkaar op
dit gebied toch niet al te moeilijk
maken. Ziekte, dood en ongeluk,
het is allemaal al erg genoeg.
De Wilg
G. de Jong Hoving
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
B.V. De Christelijke Pers
Dirèctie:
Ing. O. Postma,
F. Diemer.
Hoofdredactie:
Tammlnga.
Hoofdkantoor B.V. De
Christelijke Pers: N.Z.
Voorburgwal 276 - 280,
A'dam. Postbus 859.
Telefoon 020 - 22 0383.
Postgiro: 20 92 74. Bank:
Ned. Midd. Bank (rek.nr.
69 73 60768). Gem.fllro
X 500.
Korte, duidelijk geschreven, liefst
aan één kant getypte, brieven
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartet, Postbus 859, Amsterdam.
Bij publikatie wordt de naam van
de schrijver vermeld.
Collecte
Onder auspiciën van de VARA en de
PvdA wordt een landelijke collecte
gehouden ten behoeve van de soci
alistische partij in Portugal. Het is
niet bevorderlijk voor de werking
van een democratisch apparaat,
wanneer buitenlandse Inmenging
in binnenlandse aangelegenheden
het eidresultaat van een democra
tisch proces gaat bepalen. Dat geldt
voor de C.I.A. In Chili, voor de
Russen in Praag, maar ook voor de
PvdA en VARA als het gaat om een
vrije ongebonden keuze ln het
nieuwe Portugal,
Amsterdam R. L. Dijkstra
Rouwadvertenties (6)
Het is wel heel simplistisch om,
met de bijbel ln de hand, op te
merken dat God bij elke doodsoor
zaak betrokken zou zijn. Zou het
Gods bedoeling geweest zijn dat
Kain zijn broer Abel doodsloeg? Of
van recente gebeurtenissen: Zou
God een welbehagen hebben aan
een levende steen van een geestelijk
huis, die zijn-haar lichaam verpest
met het fel begeerde rokertje, met
als gevolg dat longkanker de doods
oorzaak k&n zijn? Is God de ver
oorzaker van zo'n verschrikkelijke
dood?
Schiedam H. van Holten
Dit is een studenten-appèl. Althans
een paar kenmerkende zinsneden
uit een memorandum dat een aan
tal jongeren, hoofdzakelijk uit Yo-
gyakarta, aan de laatstgehouden
synode van de Javaanse kerk die in
Salatiga bijeen was heeft aangebo
den. Wie dat bewogen stuk leest
kan concluderen: hé, net als bij
ons. Maar het ligt toch wel even
anders, wat ook al min of meer uit
het slot van dit Jongerengeschrift
blijkt. Daarin wordt letterlijk ge
zegd: "Wij roepen bezorgd, maar
zijn geduldig in het wachten', en:
'Wij weten dat vernieuwing een
proces is, dat stapvoets gaat'. Dat
klinkt ineens heel wat gematigder.
Welnu, die 'onverwachte wending'
heeft dan ook alles te maken met
de zo totaal andere verhoudingen
ouderen-Jongeren, zoals die ln de
Javaanse cultuur besloten liggen.
Kort gezegd komen die erop neer.
althans wat dit betreft, dat je als
jongeren nooit het recht hebt om
op een directe manier kritiek te
oefenen. Zelfs heb Je het recht niet
om constructieve voorstellen die
veranderingen beogen naar voren
te brengen. De rechten van jonge
ren zijn dus erg beperkt. Ze mogen
hoogstens hun mening geven als
daarom gevraagd wordt. En dan
altijd nog onder het motto: eerbied
MILWAUKEE De priesterraad
van het rooms katholieke aartsdio-
cees Milwaukee in de Verenigde
Staten heeft met algemene stem
men besloten dat katholieken die
lid zijn van de nazi-organisatie
'National Socialist White People
Party' (nationaal socialistische
blanken-partij) bulten de gemeen
schap van de kerk staan. Het be
sluit werd genomen nadat mensen
in nazi-uniform blaadjes hadden
verspreid waarin gepleit werd voor
het opsluiten van Joden in kampen
en voor het zenden van zwarte
Amerikanen naar Afrika.
Jaar van de vrouw
Is er in het Jaar voor de Vrouw
niet de meeste aandacht voor de
gehuwde vrouw en moet de onge
huwde niet weer uit het hoekje
toekijken, waarin ze toch nog altijd
zit weggeduwd? Kijk maar naar de
werktijden voor de gehuwde vrouw,
zij krijgt alle faciliteiten met het
oog op haar huishouden en haar
kinderen, terwijl de ongehuwde
vrouw zeer vaak de zorg voor haar
bejaarde ouders heeft. Maar het
werk, dat de gehuwde vrouwen la
ten liggen, moet dan door haar
ongehuwde collega's worden afge
maakt. Én dan nog de aanspreek
vorm: de melkboer werd melkman,
de naaister modinette, de werkster
huishoudelijke hulp, maar de onge
trouwde vrouw bleef juffrouw.
In feite is het voor iedere vrouw,
gehuwd of ongehuwd, discrimine
rend, dat zij wordt aangesproken,
afhankelijk van haar verhouding
tot de man: mevrouw of juffrouw.
Juffrouw heeft een ongunstige ge
voelswaarde: kijk zelf maar: een
zure juffrouw (niet een zure me
vrouw), een ouwe Juffrouw, een
jonge Juffrouw. Voor de tweede we
reldoorlog was de gehuwde vrouw
van 'mindere stand' juffrouw. Dat
zijn we nu te boven, maar nu kan
een hoogontwikkelde ongetrouwde
vrouw van boven de zestig nog
altijd als Juffrouw worden aange
sproken.
Wie heeft het recht dit ln stand te
houden?
Utrecht
Commerijne van Bergen
voor de ouderen en Je neerleggen
bij hün beslissing. Zo is dat in
Javaanse verhoudingen vanzelf
sprekend. kan je zeggen. Het voert
te ver om hier over uit te weiden
er is trouwens literatuur genoeg
over maar wie alleen bedenkt
dat er een Javaanse taal met twee
niveau's is kan zich misschien iets
voorstellen van een eeuwenoude,
ijzeren wetmatigheid, óók in de
omgang oud eren-jongeren, die zo
maar niet ineens kan worden opzij
gezet (en als het wel moet, zal dat
pijn doen). Daarom is het jonge-
renstuk, hoe goed gemeend ook, op
de synode geweigerd, ook al, omdat
de hiërarchieke weg niet was ge
volgd. Afgeschoren baarden, gekort
wiekte haren en keurige kostuums
mét dassen ln plaats van spijkerte-
nu's waren echt niet voldoende.
Zijn de Jonge aanbieders daar op
standig over? Helemaal niet: ze
begrijpen het best, daar zijn ze
Javaan genoeg voor. En dat vertel
den ze me trouwens ook, toen ik ze
in Yagya ontmoette en navraag
over dit gebeuren deed. We zijn
wat onbekookt te werk gegaan, ga
ven ze toe, ook al meenden we op
dat ogenblik het zó te moeten
doen. En ze legden verder uit: ons
directe doel is niet, kén niet zijn
(er klonk wel 'helaas' in door) ver
nieuwing van de kerkstructuur,
maar wel deelname d.w.z. dat we
daarover mee mogen praten en ook
op allerlei terreinen meer mee mo
gen wérken, waarvoor we nu onvol
doende gelegenheid krijgen.
Hoe ze dan van hun kant in ge
sprek willen komen? De studenten:
dat gesprek is er al en wordt ge
voerd vla die ouderen uit de kerk
die ons, jongeren, goed kunnen be
grijpen en aanvoelen. Zij proberen
dan op hun beurt (je zou van een
soort vertaalwerk kunnen spreken)
de andere ouderen, o.a. van onze
MOOK De rooms-katholieke
parochie van Molenhoek bij
Mook gaat door middel van een
advertentiecampagne in .kerk
bladen opnieuw proberen een
pastor te krijgen.
Ook zullen de orden, die in eerste
iijstantie geweigerd hebben een
pastor beschikbaar te stellen, op
nieuw worden benaderd. Hiertoe is
maandagavond besloten ln een ver
gadering van het kerkbestuur met
de parochianen.
De parochie zit zonder herder sinds
bisschop Gijsen in september 1974
definitief besloot, pater A. van Dam
niet tot pastoor te benoemen.
Sindsdien wordt de parochie zon
dags geholpen door priesters uit
Nijmegen, onder meer door de
hoogleraars dr. F. Haarsma en dr.
H. van der Linde. Dit gebeurt met
instemming van de pastoor van
Mook en van de deken van Gen
nep, maar tegen de uitdrukkelijke
wens van bisschop Gijsen, die ech
ter na twee telegrafische waarschu
wingen geen openlijk protest meer
heeft laten horen.
In feite sleept de kwestie al vanaf
1973, toen bisschop Gijsen weigerde
pater Van Dam te benoemen, hoe
wel deze al jarenlang in Molenbeek
werkte, het laatste jaar de zieke
pastoor verving en aanbevolen was
door het kerkbestuur en door pater
drs. C. Spruit, provinciaal van de
goede bedoelingen, te overtuigen.
Dat is namelijk in onze verhoudin
gen de enige weg, maareen
l&nge weg, weet u. En als je dan
van mening bent dat allerlei ver
anderingen in de kerk niet zovéél
uitstel kunnen lijden
Later noteerde lk nog van een 'be
grijpende oudere': je zou deze jon
geren een vooruitstrevende en ook
erg volhardende voorhoede kunnen
noemen. Ze verdienen daarvoor
respect en meer dan dat. De over
grote meerderheid van onze, met
name intellectuele, christen jonge
ren is helaas nog niet zo bezig met
de toekomst van de kerk. Of omdat
ouderen hen weerstaan, óf omdat
ze het zelf nog niet zo zien. óf
omdat ze bang zijn om actief op te
treden vanwege hun toekomst (re
denering: dan heb je straks he
lemaal geen kans op werk). Ook
enkele of al die factoren kunnen
natuurlijk een rol spelen. En m'n
zegsman besloot: maar ik ben heel
blij met dit soort jongens.
congregatie der passionisten, waar
toe pater Van Dam behoort.
Te jong
Als belangrijkste motief van de
weigering door de bisschop noemde
vicaris-generaal Castermans, dat
het niet de gewoonte is, iemand tot
pastoor te benoemen in de parochie
waar hij kapelaan of assistent is
geweest. Ook zou de bisschop Gij
sen pater Van Dam (39) nog te
jong vinden voor deze functie,
waaruit men slechts zeer moeilijk
kan worden ontslagen.
Veertienhonderd handtekeningen
van parochianen, een protesttocht
naar Roermond en allerlei overleg
hadden geen resultaat. De stand
punten verhardden en het kerkbe
stuur raakte afgemat, toen het bis
dom weinig aanstalten maakte om
over de procedure van de opvolging
te praten. In november dienden
vier van de vijf leden van het
kerkbestuur 'om uiteenlopende re
denen' hun ontslag in, dat 11 de
cember door het bisdom werd
aanvaard. Het vijfde lid en twee
kandidaten trokken zich eveneens
terug 'om uiteenlopende redenen',
waaronder wel de belangrijkste
was. dat het niet lukte een nieuwe
pastoor te vinden.
In feite bestaat het kerkbestuur
thans uit een man, drs. E. M. Mole
naar, maar men hoopt in Molen
beek op korte termijn een nieuw
Twee studenten-initii
Sudibyo Triatmodjo.
bestuur te kunnen formeren, daar
zich nu vijf personen kandidaat
hebben gesteld.
De pastores staan niet te dringen
om naar Molenhoek te komen. Pa
ter Spruit heeft laten weten, geen
paters passionisten beschikbaar te
hebben. Een pater van een andere
orde kreeg geen toestemming van
zijn provinciale overste om naar
Molenhoek te gaan wegens andere
verplichtingen van de orde. Een
diocesaan priester trok zijn kandi
datuur ln.
Tijdens de parochievergadering
werd opnieuw de houding van bis
schop Gijsen gekritiseerd. Sinds hij
pater Van Dam heeft afgewezen,
heeft hij niets gedaan om een eind
te maken aan de onhoudbare situa
tie, aldus de vergadering.
OSLO In een brief aan het
Noorse ministerie van buitenlandse
zaken heeft de raad voor buiten
landse betrekkingen van de kerk
van Noorwegen bezwaar aangete
kend tegen de voorgenomen aan
koop door de Noorse regering van
Franse Crotale-raketten. De reden
voor het bezwaar is gelegen in de
Frans-Zuidafrikaanse samenwer
king bij de ontwikkeling van dit
defensiesysteem.
Een van de Noorse bisschoppen,
Per Juvkam heeft zich tegen de
brief verklaard, omdat de kerk zich
hier op politiek terrein begeeft.
Bisschop Erling Uthem, die bekend
staat om zijn conservatisme, zei
echter dat hij niet negatief staat
tegenover de brief.
Suko Waluyo en achter hem
NED. HERV. KERK
Beroepen te Blokzijl: J. Th. Groot
te Vuren; te Nijkerk: G. H. Kooten
te Delft; te Kootwijkerbroek: J. C.
Schuurman.
GEREF. KERKEN
Aangenomen naar Steenwijk: J.
Vos te Alphen a.d. Rijn-Noord;
naar Amsterdam: kand. B. Lede
gang, te Amsterdam.
GEREF. KERKEN (VRIJG.)
Beroepen te Groningen-Zuid: Tj.
Boersma te Assen; te Groningen-
Oost: J. Slotman te Dalfsen.
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt voor Nunspeet: J. Karens
te Opheusden.
GEREF. GEMEENTEN IN NED.
Beroepen te Utrecht: M. van Beek
te Opheusden.
SANTIAGO In mei van dit Jaar
zal, naar wordt verwacht, opnieuw
de synode van de Chileense luther
se kerk bijeenkomen voor een be
spreking van de sociale rol van de
kerk. Een commissie werkt op het
ogenblik aan een herziening van de
statuten van de synode, teneinde
aan de inwendige spanningen in de
kerk tegemoet te komen.
Deze spanningen zijn niet vermin
derd, nadat de synode van de
25.000 leden tellende kerk in no
vember van het vorige jaar besloot
bisschop Helmut Frenz te handha
ven. Dit besluit werd genomen door
de synode nadat achttien van de
totaal 52 leden zich hadden verwij
derd. Deze achttien waren afge
vaardigden van de gemeenten, ter
wijl de predikanten van de kerk tot
de achtergebleven meerderheid be
hoorden.
OSLO (ANP) De Sowjet-Unle
heeft een inreisvisum geweigerd
aan zes Noren, die aanwezig wilden
zijn bij het op handen zijnde pro
ces tegen de secretaris-generaal
van de raad van niet-geregistreerde
baptistengemeemten, Georgl Tins.
Onder de zes Noren bevindan zich
drie parlementsleden en een jurist,
die door de Internationale Comnis-
sie van Juristen was gemachtigd
namens haar als waarnemer het
proces bij te wonen. De delegatie
had van haar bezoek aan de 6ow-
jet-Unie tevens gebruik willen na
ken om contact op te nemen met
andere vervolgde christenen en met
de 'dissidente' atoomgeleerde Sa-
charow.
Georgi Vins is de leider van een
aanzienlijke groep baptisten, die
weigeren zich te laten registreien.
Hij heeft reeds herhaalde mslen
gevangen gezeten. De baptistenge-
meenten, die zich wel hebben lïten
registreren, ondervinden milder
last van de Sow jet-autoriteiten.
door Ton van der Hammen
Stem van de jonge javaanse generatie: 'De problemen van de In
dische samenleving met zijn hogerigen, verworpenen en alle an
deren die geen hoop meer hebben gaan de kérk aan. De kerk moet
die vraagstukken mee helpen oplossen. De kerk moet het ook aan
durven minder afhankelijk van buitenlandse hulpverlening te
worden en meer samenwerking met binnenlandse kerken zoeken.
Daarvoor is vernieuwing nodig. Wij vragen mee te mogen doen.
Weet de kerk al hoeveel jonge, goed opgeleide en geoefende krach
ten nog niet doeltreffend meedraaien in het dienstbetoon?'
y
De Javaanse jongeren, die een stuk naar hun synode stuurden.
JERUZALEM De Israëlische mi
nister voor godsdienstzaken, Jitz-
hak Rafael, vindt dat het zojuist
door het Vaticaan gepubliceerde
document over de joods-christelijke
dialoog niet ver genoeg gaat om
een wezenlijke verandering aan te
brengen in antisemitische geschie
denis van de kerk. 'Ik kan helaas
in dit stuk geen uitgestoken hand
naar de Joden herkennen', aldus
Rafael ln een eerste officiële reactie
van Israëlische zijde. De Israëlische
minister noemde evenwel de Vati
caanse veroordeling van antisemi
tisme positief. Hij zei echter tevens
dat het stuk de Vaticaanse mening
weergeeft, dat de joden eens het
christendom zullen aanvaarden, ook
al heeft de kerk haar agressieve
zendingspraktijk thans opgegeven.
De minister verwierp het Vaticaan
se voorstel te komen tot gezamen
lijk gebed. Hoewel er alle ruimte is
voor gezamenlijke actie terwille
van de verdrukten en lijdenden, is
er nu niet en is er nooit een basis
voor een theologisch gesprek, aldus
minister Rafael.
