Er wordt minder in
de kerk getrouwd
ilisiBislii
Kerk in de wereld
In Brabant komen
ze aan de beurt
De reis
van Jacob
de Vries
Goede Vrijdag
geeft dit jaar
in Suriname
problemen
Meer hulp nodig
in Zuid-Vietnam
Trouw
Kwartet
Drs. W. van Norden in jaarrede:
Trouw/Kwartet volwaardige
partner in Perscombinatie
Priesters op
Filippijnen
beschuldigd
Fries protest
tegen verloop
van rechtbank
Nieuwe boeken
Doopsgezinden
verontrust over
Kissinger
TROUW/KWARTET DINSDAG 7 JANUARI 1975
KERK/BINNENLAND T2/K2
door A. J. Klei
Toen bisschop Simonis zondag
avond voor de AVRO-micro-
foon doorging op het feit dat
er tegenwoordig minder in de
kerk wordt getrouwd, vlogen
mijn gedachten een kleine
twintig jaar terug. Een vriend
je van me ging trouwen. Hij
was, wat je noemt, een afge
dwaalde gereformeerde. Zijn
aanstaande kwam uit een ge
zin, waar vage religieuze ge
dachten een kwijnend bestaan
leidden.
De moeder van de bruidegom
stond erop dat het huwelijk van
haar zoon kerkelijk bevestigd zou
worden. Ze belde links en rechts
haar bekende dominees op, maar
die voelden er niet voor. Het
bruidspaar zelf gaf namelijk on
bewimpeld te kennen dat, als er
in de kerk getrouwd zou worden,
dit enkel en alleen was om moe
der te plezieren. Voor henzelf
hoefde 't heus met.
Tenslotte vond de vader van de
bruid via de Rotary een predikant
die genegen was er wat van te
maken. En zo kon op de trouw-
kaarten vermeld worden: kerke
lijke bevestiging daar en dan.
Toen later het eerste kind er was
vroeg ik de vader of z'n moeder
nu erg aandrong op de doop van
de baby. Hij zei: welnee, want dat
komt toch niet op het kaartje te
staan...
Het is dus nog niet zo lang gele
den dat onkerkelijk-zijn voor
sommige mensen ook iets onfat
soenlijks had. Verdriet over een
kind dat een ander pad kiest,
bestaat nog en zal blijven be
staan. Maar deze moeder wond
zich op een gegeven moment
meer op over het feit dat haar
kennissen zouden merken dat uit
gerekend haar zoon niet in de
kerk zou trouwen, dan over zijn
afvalligheid.
Het is met het kerkelijk huwelijk
een wonderlijke zaak. Goeie
roomsen trouwen pas echt in de
kerk, naar het stadhuis gaan ze
alleen omdat de zaak anders bur
gerlijk niet zou kloppen. Maar
goeie gereformeerden, zoals de
vrijgemaakten, trouwen juist niet
in de kerk: de overheid is diena
resse Gods en als je burgerlijk
getrouwd bent is de zaak rond;
wel kun je natuurlijk de zondag
daarop in de kerken hiervoor (la
ten) danken.
De bisschop van Rotterdam ver
bond aan zijn verhaal ook een
conclusie met betrekking tot de
'Kunt u dat ding misschien een paar minuten uitdoen?' (uit
Punch van 2 mei 1962).
waardering van het huwelijk: de
ze zou flink dalen. Ik dacht niet
dat je in het algemeen kon zeg
gen dat niet-in-de-kerk-trouwen
betekent dat je het huwelijk min
der hoog aanslaat. Wèl dat de
kerk uit het gezichtsveld ver
dwijnt.
Verleden jaar bleek uit onderzoe
kingen dat van de gemengde hu
welijken waarbij één van de part
ners rooms-katholiek was, 57,7
procent niet in de kerk bevestigd
was. Niet omdat de priester of
dominee lastig was, want in elke
kerk kan een gemengd huwelijk
bevestigd Worden wanneer het be
trokken bruidspaar daartoe se
rieus de wens te kennen geeft.
Het komt erop neer, dat de mees
te van deze gemengde huwelijken
met een buitenkerkelijke waren.
Bij de protestanten zijn de gere
formeerden het best in cijfers. Uit
het jaarboekje van deze kerken
kunnen we aflezen dat 81 procent
van de gereformeerden, die met
een gereformeerde jongen of
meisje trouwen, in de kerk 'over
trouwen'. Bij huwelijken met één
gereformeerde partner daalt dit
percentage tot 73
PARAMARIBO De leiders van de
christelijke kerken en van de hin
doe-gemeenschap in Suriname
overleggen deze week over de moei
lijkheid, dat dit jaar twee belan
grijke, maar van karakte r totaal
verschillende, religieuze feesten sa
menvallen.
Op 28 maart vieren de christenen
namelijk Goede Vrijdag, terwijl de
hindoes die dag hun Holifeest heb
ben.
Goede Vrijdag wordt Wi de kerken
van Suriname zeer ernstig gevierd.
De mensen zijn veelal in rouwkle
ding gestoken, wanneer zijde kerk
bezoeken. Het hindoefeest is daar
entegen zeer uitbundig van karak
ter. Holifeest is de overgang van
winter naar lente. Het wordt ge
symboliseerd door een viering met
veel bloemen en kleurstof. Dit uit
bundige karakter wordt nog ver
sterkt door de viering va nde over
winning van het kwade door het
De geestelijke leiders vrezen, dat
het samenvallen van deze totaal
verschillende feestdagen kan leiden
tot emotionele spanningen. Zij wil
len beslist tot een oplossing komen,
omdat deze in het jaar van Surina-
mes onafhankelijkheid zal kunnen
bijdragen tot meer wederzijds be
grip en eensgezindheid Jn Surina
me.
Verschuiving van een van beide
feesten is niet goed mogelijk. Toch
is die mogelijkheid niet bij voor
baat uitgesloten, wanneer de gees
telijke leiders niet tot overeenstem
ming komen over een gezamenlijk
voorstel aan de regering. Er bestaat
een precedent in dit opzicht, name
lijk de procedure, die elk jaar ge
volgd wordt bij het vaststellen van
de datum, waarop in Suriname de
islamitische feestdag van het einde
van de vastentijd (Ramadan)
wordt gevierd.
DEN HAAG Bij het Comité Hulp
verlening Zuid-Vietnam is tot nu toe
ruim 220.000 gulden binnengekomen.
De actie heeft ten doel de vluchtelin
gen, die uit het Vietnamese berg
land zijn verdreven, te helpen met
rijstuitdelingen en bij te springen
in de acute hongersnood.
De vluchtelingen, die niet meer te
rug kunnen naar hun oorspronke
lijke woonplaatsen, worden voorts
gesteund met tractoren, landbouw-
projekten, cursussen op landbouw
kundig en medisch gebied en garan
ties voor meerjarige projecten.
Aan ongeveer tweeduizend kerkera
den van rechtzinnig-protestantse
kerken is een brief verzonden met
het verzoek dit werk te steunen. Het
gironummer van het comité is
29.14.600.
UIT
Korte, duidelijk geschreven, liefst
aan één kant getypte, brieven
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartet, Postbus 859, Amsterdam.
Bij publikatie wordt de naam van
'de schrijver vermeld.
VAN LEZERS -
Tweemaal Ruth
Het Ned. Bijbelgenootschap heeft
twee nieuwe vertalingen van het
samen met de Kath. Bijbelstichting
boek Ruth uitgegeven. De eerste
sluit heel nauw, bijna letterlijk,
aan bij de oorspronkelijke He
breeuwse tekst, de tweede vertaling
is in de omgangstaal. Wat de zin is
van de eerste vertaling is mij niet
duidelijk. Een dergelijke vertaling
is er namelijk al meer dan drie
eeuwen in het Nederlands. Of de
vertaling in de omgangstaal zo no
dig was, betwijfel ik ook. De bijbel
is niet zo maar een verzameling
geschriften uit de wereldliteratuur,
maar het ls de heilige schrift. Mag
men van degenen die de bijbel
willen lezen niet verlangen dat ze
zich een beetje moeite getroosten
om met behulp van verklarende
geschriften door te dringen tot
de betekenis van Gods woord? We
leven niet in een ontwikkelings
land, maar in een land waar iedere
burger voldoende ontwikkeling
heeft genoten om met een beetje
moeite de bijbel te kunnen begrij
pen.
A. Fraanje
Den Haag
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
B.V. De Christelijke Pers
Directie:
Ing. O. Postma,
F. Diemer.
Hoofdredactie:
J. Tammlnga.
Hoofdkantoor B.V. De
Christelijke Pers: N.Z.
Voorburgwal 276 - 280,
A'dam. Postbus 859.
Telefoon 020 - 22 03 83.
Postgiro: 26 92 74. Bank:
Ned. Midd. Bank (rek.nr.
69 73 60 768). Gem.glro
X50Q.
Dr. H. M. de Lange
Volgens Tr/Kw. van 31 dec. J.L
heeft dr. H. M. de Lange tegen
Aldert Schipper beweerd, dat er in
de PvdA, zulks in tegenstelling met
wat er in de PPR plaats vindt,
'eerst een wetenschappelijk naden
ken' is. Dat vind ik geweldig. De
links-progressieve zaak heeft her
sens en gezond verstand nodig. Het
is mijn ervaring en dr. de Lange
weet daarvan dat de dingen
die hij nastreeft, in de PPR met
hartstocht worden verdedigd en be
pleit. Zou misschien het hart van
de links-progressieve zaak bij de
PPR en de PSP zitten? Vaak krijg
ik die indruk. Dat zou jammer zijn
voor het zelfgevoel van de PvdA;
het hart moet immers het bloed
naar het 'denkhoofd' van de PvdA
pompen.
den Haag
G. Tanis
Rouwadvertenties
Ik ben het helemaal met de heer
Altena eens, wat betreft uitlatingen
als b.v.: 'Door een noodlottig onge
val nam God tot zich'. God zou zich
dus bedienen van ongelukken om
mensen tot Zich te roepen? God
zou dus met bedoeling de ene auto
op de andere te laten knallen, om
dat Hij het voor die ene mens tijd
vindt? Zou God zo wreed zijn? Dat
geloof ik niet.
Delft P. ten Cate-Kroon
Okke Jager
In tegenstelling tot C. G. van Zwe
den (Tr.-Kw. 30 dec.) vind lk het
boek van Okke Jager "Bevrijde tijd'
allerminst vermoeiend ik heb
het In één adem uitgelezen. Het is
een spannend en bevrijdend boek.
Inderdaad, het is speels geschreven,
maar még dat? Het móét zelfs, het
ls een eerste vereiste. Gaat het
Jager uiteindelijk niet om de spe
lende mens? Ongetwijfeld zal een
bepaald soort vakwetenschap zich
ergeren aan allerlei uitweidingen
over de praktijk, maar wat voor
merkwaardige vakwetenschap is
dat? De bekrompen, gevaarlijke
wetenschap, die theorie en praktijk
waterdicht denkt te kunnen schei
den. Ik hoop van harte, dat velen
alsnog het boek van Okke Jager
zullen kopen. Er móéten tussen de
vaklui, die geen speelsheid kunnen
verdragen én de leken, die 'lekker
door willen lezen' toch ook nog
geïnteresseerde 'leken' zijn: men
sen, die creatief willen méédenken
en niet te vergeten: meespélen.
Hilversum Ds. Hans Bouma
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM 'Als wij ons huiswerk goed gemaakt hebben, zal
Trouw/Kwartet na het overgangsjaar 1975 een positieve bijdrage
leveren tot de resultaten van Perscombinatie.' Dit zei drs. W. van
Norden, voorzitter van de raad van bestuur van Perscombinatie
N.V. maandagmiddag in zijn jaarrede, tijdens de nieuwjaarsrecep
tie van het personeel van deze combinatie, waarvan onze kranten
sedert 1 januari jl. ook een onderdeel zijn gaan vormen.
De heer Van Norden verheugde zich
over het feit, dat de onderhande
lingen met een overeenkomst kon
den worden afgesloten. "De ruim
200 mensen van Trouw en de
Kwartetbladen, die jarenlang in
grote-Onzekerheid over de toekomst
van hun krant en over hun per
soonlijke situatie leefden, krijgen
nu een plaats binnen de Perscom
binatie, terwijl voor degenen, die
moeten vertrekken een zo gunstig
mogelijke regeling is gemaakt voor
hun afvloeiing', aldus de heer Van
Norden.
Hij toonde zich ingenomen met het
door de regering ten behoeve van
Trouw-Kwartet verstrekte krediet
van negen miljoen gulden en zei,
dat onze kranten, evenals Het Pa-
rook en de Volkskrant nu volwaar
dige partners zijn geworden.
In zijn jaarrede stond de heer Van
Norden voorts stil bij het automati-
serings-proces, dat bij Perscombi
natie in volle gang is.
De gunstige bedrijfsresultaten wer-
In de kom van het Brabantse dorp Aarle-Rixtel staat deze uit 1846
daterende en door E. C. B. Ridder van Rappard, ingenieur bij het
departement van waterstaat, gebouwde kerk. Een waterstaatskerk
dus.
De foto ervan haal ik uit het eerste
van twee deeltjes 'Langs de oude
Brabantse kerken', dat verscheen in
de reeks Langde oude Nederlandse
kerken, die Bosch en Keuning in
Baarn uitbrengt. Het door mij uit
gekozen plaatje bewijst dat in deze
serie eindelijk ook de negentiende-
eeuwse kerken een beurt krijgen.
Tot dusver moest je als kerkgebouw
uit de middeleeuwen of daarom
trent stammen, wilde je in een
boekje van Bosch en Keuning te
recht komen, maar Wies van Leeu
wen ruimt in dit deel, waarin we
Oostelijk Brabant 'doeh', een
plaatsje in voor wat waterstaat in
classicitische trant neerzette en
voor de neogotiek. De eerste grote
kerk van Cuypers. de Lambertus in
Veghel is er, compleet met het leid
waarmee dit bouwwerk destijds is
begroet: 'O Cuypers, Neerlands
bouwvernuft-Wij zien uw werk en
staan verbluft.(voor nóg twee
regels: zie pag. 88). Cuypers' be
faamde Catharina in Eindhoven
komen we natuurlijk tegen, en ook
de opmerkelijke kerk van Weber uit
1891 in Geldrop. Wies van Leeuwen,
die overigens de middeleeuwen be
slist niet uit de weg gaat, attendeert
voorts op wat kloosterkapellen aan
schoons uit de zeventiende en
achttiende eeuw herbergen. Vóórin
den ln 1974 bereikt voor 1.407 men
sen, die in dienst van Perscombi
natie zijn.
Voorts memoreerde de heer Van
Norden, dat het jaar 1975 begonnen
is met bedenkelijke signalen. De
papierprijs is weer met tien procent
omhoog, de lonen en andere ar
beidskosten zullen met ongeveer 17
procent stijgen en het rendement
over 1975 zal daardoor naar ver
wacht moet worden duidelijk lager
zijn.
Over 1974 was het concernresultaat,
na aftrek van winstdeling voor per
soneel en vóór belastingen, onge
veer vier miljoen gulden bij een
totale omzet van 115 miljoen gul
den.
het boekje staat terecht de waar
schuwing dat je er niet meer van
kunt uitgaan dat veel van de be
schreven kerken rooms en dus
overdag open zijn: vaak is de deur
op slot uit (terechte) vrees voor
diefstallen. In dit, graag aanbevo
len, boekje nu weer geen registers,
maar wel een soort slotoverzicht.
De prijs is nog onder een tientje
gebleven: 9,75. A. J, Klei
MANILLA (UPI) De Filippijnse
regering heeft twee r.k. priesters
zaterdag officieel ervan beschuldigd
dat zij betrokken zijn in commu
nistische activiteit. Beiden zitten
gevangen ingevolge de in het land
afgekondigde staat van beleg.
Een militaire woordvoerder deelde
mee dat beiden met 28 anderen
bovendien beschuldigd worden van
het illegaal drukken en verspreiden
van ondermijnend materiaal. Eén
van de priesters, de 31-jarige Edicio
de la Torre, is sedert kerstmis in
hongerstaking. In brieven liet hij
weten dat hij zijn hongerstaking
begon uit protest tegen foltering
van zijn medegevangenen.
De andere priester, Manuel Lahoz,
ging daarna eveneens in hongersta
king maar hij beëindigde deze na
drie dagen omdat hij last van zijn
nieren had.
De militaire autoriteiten zullen
vandaag met hoge kerkelijke func
tionarissen een bespreking hebben
om een onderzoek in te stellen
naar de beschuldigingen. Los daar
van heeft de militaire inspecteur-
generaal in Camp Olivas, 65 km ten
noorden van Manilla waar beide
priesters gevangen zitten, een on
derzoek ingesteld.
Schending openbaarheid
en rechtsgelijkheid?
Van een onzer verslaggevers
LEEUWARDEN Een vijftig
tal Friezen (schrijvers, predi
kanten, journalisten allen
bewust van de eigen Friese cul
tuur) heeft een open brief aan
minister Van Agt geschreven
om te protesteren tegen de gang
van zaken rondom een recht
zaak in Leeuwarden op 19 de
cember van het vorig jaar.
Op die dag moesten zich twee stu
denten voor de politierechter ver
antwoorden omdat zij in de ge
meente Franekeradeel de plaats-
naamborden hadden besmeurd met
verf. Op deze borden waren alleen
de Nederlandse (en niet de Friese)
plaatsnamen vermeld.
De brief gaat bewust niet over de
daad van de twee Friese studenten,
leden van de Friese organisatie
voor culturele autonomie (Foka).
'Het ten laste gelegde is juridisch
strafbaar en er is in Friese kringen
discussie of de in dezen voor de
studenten (gebruikte methoden toe
laatbaar en doelmatig zijn'.
De briefschrijvers hebben er be
zwaar tegen dat bij de behandeling
van deze rechtzaak enkele tiental
len personen de toegang tot de
rechtzaal is geweigerd 'zonder enige
praktische noodzaak'. Daardoor is
het beginsel van de openbaarheid
van de rechtspraak in gedrang ge
komen.
Ook aan de rechtsgelijkheid is naar
de mening van de briefschrijvers
niet voldaan, omdat de Raad voor
Rechtsbijstand weigerde aan beide
verdachten een pro deo-advocaat
toe te wijzen. De raad meende dat
toewijzing niet nodig was, gezien
het politlek-culturele karakter van
deze zaak. Dat betekent, aldus de
briefschrijver, 'dat iemand die
terechtstaat wegens één of andere
vorm van 'burgerlijke ongehoor
zaamheid' in het kader van het
streven van de Friese beweging,
alleen daarom al niet in aanmer
king komt voor gratis rechtsbe-
stand'.
Tenslotte tillen1 de briefsch^rijvers
zwaar aan de woordkeus van de
officier van justitie in zijn requisi
toir tijdens de behandeling van
deze zaak. De officier van justitie,
mr. G. R. Nubé heeft bijvoorbeeld
het optreden van beide verdachten
als 'fascistisch' gekenmerkt een
uitdrukking waardoor beide ver
dachten zich ernstig gegriefd voe
len.
NED. HERV. KERK
Beroepen te Arnhem: A. J. A. Ruys
te St. Laurens.
Aangenomen naar Vlaardingen: J.
Wieman te Alblasserdam; naar
Nieuwleusen: S. v. d. Oever te Wil
lemstad, die bedankte voor Aals
meer.
Bedankt voor Huizen, Moerkapelle
en Papendrecht: T. Lekkerkerker te
Leerdam.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Dieren: M. Mellema te
Dwingeloo.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen te Woerden: Chr. Verhage
te Den Haag Centrum.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Berkenwoude en Ril-
land-Bath: A. Hofman te S c heven-
ingen, die bedankte voor Ape.ldoorn
en Katwijk aan Zee.
Bedankt voor Utrecht: K. M. Klep-
pe te Woerden; voor Almelo J. W.
Verweij te H. I. Ambacht; vor
Meliskerke: P. Honkoop te Kam
pen; voor Rotterdam-C.: P. Blok te
Dirksland.
GEREF. GEM. IN NED.
Beroepen te Chilliwack (Brits Co
lumbia): J. de Groot te Rijssen.
door Aldert Schipper
Alle hervormde kerkeraden in ons
land hebben van de synode een
boekje op hun vergadertafel gekre
gen met de uitnodiging er 'iets mee
te doen'. Het is een boekje dat
Robert van Waesberge geschreven
heeft onder de titel: Apartheid,
hebben wij er part aan? Het boekje
bevat naast een aantal vragen een
beklemmende beschrijving van de
levensomstandigheden van de
zwarte en blanke Zuidafrikanen
aan de hand van de ervaringen van
het (verzonnen) hervormde kerklid
Jacob de Vries, die op reis gaat
naar Zuid-Afrika.
De reis heeft niet echt plaatsgevon
den. Dat kan ook niet in de prak
tijk, want de Zuidafrikaanse rege
ring heeft bepaalde gebieden tot
verboden terrein verklaard voor
een blanke Nederlandse toerist. Ro
bert van Waesberge heeft even ge
daan of de verbodsborden er niet
zijn en voert de lezer aan de hand
door het land van de 'blanke baass-
kap', waar de zwarte alleen als
arbeidskracht wordt gewaardeerd.
Van Waesberge verwijst voortdu
rend naar officiële cijfers, wettelij
ke bepalingen, uitlatingen van
Zuidafrikaanse ministers en hoge
ambtenaren en naar Zuidafrikaanse
en andere dagbladen. Het beeld dat
daarmeeontstaat is overweldigend
en dwingt tot een reactie. Op dit
punt zwijgt Van Waesberge en laat
de conclusie over aan de lezer.
De hervormde jeugdraad en het ge
reformeerde Jeugdwerk hebben al
vast besloten op 1 maart een werk
plaats Zuid-Afrika te houden, waar
de lezers van het boekje en andere
belangstellenden, actiegroepen en
dergelijke, kunnen overleggen over
wat er verder moet gebeuren. Men
moet dan wel even het boekje van
Van Waesberge (te krijgen door
overschrijving van twee gulden op
rekening 482800 van de hervormde
jeugdraad in Driebergen) zien te
lezen. Misschien ls ook niet zo gek
om even kennis te nemen van waar
de Amerikaanse raad van kerken
mee bezig is. Van deze raad zijn de
een en dertig grote kerken in de
VS (behalve de rooms-katholieke)
lid.
Deze raad Is namelijk druk bezig
met een aandeelhoudersactie tegen
de internationale bureaumachine-
en computerfabrikant IBM. IBM le
vert aan Zuid-Afrika computers, die
gebruikt worden bij de controle
van Zuid-Afrika's zwarte bevolking,
in de industrie, waar zij mede ver
hinderen dat zwarte arbeiders tot
betere banen doordringen. En het
Zuidafrikaanse leger gebruikt com
puters als onderdeel ln vuurgelei-
dingsapparatuur. De Amerikaanse
kerken wijzen erop dat computers
jarenlang gestaan hebben op de
lijst van 'strategische goederen',
waarvan het verboden was die aan
China te leveren.
De Amerikaanse kerken stellen vast
dat blank Zuid-Afrika bezig is aan
een massale bewapening, teneinde
de onderdrukking van de zwarte
Afrikanen in en buiten Zuid-Afrika
te kunnen voortzetten. De kerken
willen dat daar geen Amerikaanse
computers voor worden gebruikt.
Daar de kerken 480 aandelen bezit
ten van IBM achten de kerken zich
mede-verantwoordelijk voor het be
leid van IBM in Zuid-Afrika.
De raad van kerken in de VS is
eerst begonnen met een campagne
van studie en vorming. In het ka
der van deze actie hebben de le
den-kerken van de raad documen
tatie ontvangen over de activiteiten
van IBM in Zuid-Afrika. Er werden
gesprekken gevoerd met de Ameri
kaanse leiding van het bedrijf,
waarna twee dagen lang een pu
blieke hearing (hoorzitting) over de
activiteiten van IBM in Zuid-Afrika
gehouden ls. In de campagne is
aandacht geschonken aan de bete
kenis van IBM voor de apartheids
politiek v or de agressieve mili
taire politiek van Zuid-Afrika ln
Zuidelijk Afrika en aan de gevolgen
van een eventuele terugtrekking
van IBM uit Zuid-Afrika.
Aan het uitvoerend orgaan van de
Amerikaanse raad van kerken ls
toestemming gegeven om desnoods
namens de kerkelijke aandeelhou
ders ln de aandeelhoudersvergade
ring van IBM op te treden en daar
te pleiten voor terugtrekking van
IBM uit Zuid-Afrika, binnen een
redelijke termijn.
G?
IX
Cartoon uit 'Apartheid, hebben
wij er part aan?' (oorspronke
lijk in De Nieuwe Linie).
'Ik zie de hemel geopend.door A.
M. Hoekendijk en F. ,Th. Horsthuis.
Uitgave NUMIJ, Leiden. 77 blz.,
3,50.
Meditaties over het sterven en wat
er daarna komt, vanuit de bijbel en
de visioenen van sadhoe Soendar
Singh.
Van een onzer verslaggevers
STEENWIJK De doopsgezinde
vredesgroep meent, dat het, gezien
Kissingers uitlatingen over een
eventuele gewapende actie tegen de
olielanden, eens te meer noodzake
lijk is, dat Nederland breekt met
'de levensgevaarlijke NAVO.'
In een verklaring, opgesteld op de
werkconferentie van de vredesgroep
afgelopen weekend, herinnert de
groep ook aan het NAVO-topberaad
vorige maand in Brussel, waar de
oliecrisis een bedreiging genoemd
werd van de westerse beschaving.
In deze uitlatingen doemt voor de
doopsgezinde vredesgroep het
spookbeeld op van een nieuwe oor
log, vanwaaruit zij een afglijden
naar een derde wereldoorlog niet
denkbeeldig acht. De groep vraagt
zich af, waarom de ministers Van
der Stoel en Vredeling het Neder
landse volk niet van deze 'oorlogs
zuchtige overwegingen' van de NA
VO in Brussel op de hoogte heben
gesteld.
De westerse beschaving kan beter
worden gediend door de miljarden,
die nu aan de NAVO worden be
steed, te gebruiken voor wezenlijke
hulp aan de landen van de derde
wereld, ln plaats van plannen tot
hun vernietiging, aldus de doopsge
zinde vredesgroep.