Er wordt minder in de kerk getrouwd ilisiBislii Kerk in de wereld In Brabant komen ze aan de beurt De reis van Jacob de Vries Goede Vrijdag geeft dit jaar in Suriname problemen Meer hulp nodig in Zuid-Vietnam Trouw Kwartet Drs. W. van Norden in jaarrede: Trouw/Kwartet volwaardige partner in Perscombinatie Priesters op Filippijnen beschuldigd Fries protest tegen verloop van rechtbank Nieuwe boeken Doopsgezinden verontrust over Kissinger TROUW/KWARTET DINSDAG 7 JANUARI 1975 KERK/BINNENLAND T2/K2 door A. J. Klei Toen bisschop Simonis zondag avond voor de AVRO-micro- foon doorging op het feit dat er tegenwoordig minder in de kerk wordt getrouwd, vlogen mijn gedachten een kleine twintig jaar terug. Een vriend je van me ging trouwen. Hij was, wat je noemt, een afge dwaalde gereformeerde. Zijn aanstaande kwam uit een ge zin, waar vage religieuze ge dachten een kwijnend bestaan leidden. De moeder van de bruidegom stond erop dat het huwelijk van haar zoon kerkelijk bevestigd zou worden. Ze belde links en rechts haar bekende dominees op, maar die voelden er niet voor. Het bruidspaar zelf gaf namelijk on bewimpeld te kennen dat, als er in de kerk getrouwd zou worden, dit enkel en alleen was om moe der te plezieren. Voor henzelf hoefde 't heus met. Tenslotte vond de vader van de bruid via de Rotary een predikant die genegen was er wat van te maken. En zo kon op de trouw- kaarten vermeld worden: kerke lijke bevestiging daar en dan. Toen later het eerste kind er was vroeg ik de vader of z'n moeder nu erg aandrong op de doop van de baby. Hij zei: welnee, want dat komt toch niet op het kaartje te staan... Het is dus nog niet zo lang gele den dat onkerkelijk-zijn voor sommige mensen ook iets onfat soenlijks had. Verdriet over een kind dat een ander pad kiest, bestaat nog en zal blijven be staan. Maar deze moeder wond zich op een gegeven moment meer op over het feit dat haar kennissen zouden merken dat uit gerekend haar zoon niet in de kerk zou trouwen, dan over zijn afvalligheid. Het is met het kerkelijk huwelijk een wonderlijke zaak. Goeie roomsen trouwen pas echt in de kerk, naar het stadhuis gaan ze alleen omdat de zaak anders bur gerlijk niet zou kloppen. Maar goeie gereformeerden, zoals de vrijgemaakten, trouwen juist niet in de kerk: de overheid is diena resse Gods en als je burgerlijk getrouwd bent is de zaak rond; wel kun je natuurlijk de zondag daarop in de kerken hiervoor (la ten) danken. De bisschop van Rotterdam ver bond aan zijn verhaal ook een conclusie met betrekking tot de 'Kunt u dat ding misschien een paar minuten uitdoen?' (uit Punch van 2 mei 1962). waardering van het huwelijk: de ze zou flink dalen. Ik dacht niet dat je in het algemeen kon zeg gen dat niet-in-de-kerk-trouwen betekent dat je het huwelijk min der hoog aanslaat. Wèl dat de kerk uit het gezichtsveld ver dwijnt. Verleden jaar bleek uit onderzoe kingen dat van de gemengde hu welijken waarbij één van de part ners rooms-katholiek was, 57,7 procent niet in de kerk bevestigd was. Niet omdat de priester of dominee lastig was, want in elke kerk kan een gemengd huwelijk bevestigd Worden wanneer het be trokken bruidspaar daartoe se rieus de wens te kennen geeft. Het komt erop neer, dat de mees te van deze gemengde huwelijken met een buitenkerkelijke waren. Bij de protestanten zijn de gere formeerden het best in cijfers. Uit het jaarboekje van deze kerken kunnen we aflezen dat 81 procent van de gereformeerden, die met een gereformeerde jongen of meisje trouwen, in de kerk 'over trouwen'. Bij huwelijken met één gereformeerde partner daalt dit percentage tot 73 PARAMARIBO De leiders van de christelijke kerken en van de hin doe-gemeenschap in Suriname overleggen deze week over de moei lijkheid, dat dit jaar twee belan grijke, maar van karakte r totaal verschillende, religieuze feesten sa menvallen. Op 28 maart vieren de christenen namelijk Goede Vrijdag, terwijl de hindoes die dag hun Holifeest heb ben. Goede Vrijdag wordt Wi de kerken van Suriname zeer ernstig gevierd. De mensen zijn veelal in rouwkle ding gestoken, wanneer zijde kerk bezoeken. Het hindoefeest is daar entegen zeer uitbundig van karak ter. Holifeest is de overgang van winter naar lente. Het wordt ge symboliseerd door een viering met veel bloemen en kleurstof. Dit uit bundige karakter wordt nog ver sterkt door de viering va nde over winning van het kwade door het De geestelijke leiders vrezen, dat het samenvallen van deze totaal verschillende feestdagen kan leiden tot emotionele spanningen. Zij wil len beslist tot een oplossing komen, omdat deze in het jaar van Surina- mes onafhankelijkheid zal kunnen bijdragen tot meer wederzijds be grip en eensgezindheid Jn Surina me. Verschuiving van een van beide feesten is niet goed mogelijk. Toch is die mogelijkheid niet bij voor baat uitgesloten, wanneer de gees telijke leiders niet tot overeenstem ming komen over een gezamenlijk voorstel aan de regering. Er bestaat een precedent in dit opzicht, name lijk de procedure, die elk jaar ge volgd wordt bij het vaststellen van de datum, waarop in Suriname de islamitische feestdag van het einde van de vastentijd (Ramadan) wordt gevierd. DEN HAAG Bij het Comité Hulp verlening Zuid-Vietnam is tot nu toe ruim 220.000 gulden binnengekomen. De actie heeft ten doel de vluchtelin gen, die uit het Vietnamese berg land zijn verdreven, te helpen met rijstuitdelingen en bij te springen in de acute hongersnood. De vluchtelingen, die niet meer te rug kunnen naar hun oorspronke lijke woonplaatsen, worden voorts gesteund met tractoren, landbouw- projekten, cursussen op landbouw kundig en medisch gebied en garan ties voor meerjarige projecten. Aan ongeveer tweeduizend kerkera den van rechtzinnig-protestantse kerken is een brief verzonden met het verzoek dit werk te steunen. Het gironummer van het comité is 29.14.600. UIT Korte, duidelijk geschreven, liefst aan één kant getypte, brieven kunnen worden gestuurd naar: Secretaris Hoofdredactie Trouw/ Kwartet, Postbus 859, Amsterdam. Bij publikatie wordt de naam van 'de schrijver vermeld. VAN LEZERS - Tweemaal Ruth Het Ned. Bijbelgenootschap heeft twee nieuwe vertalingen van het samen met de Kath. Bijbelstichting boek Ruth uitgegeven. De eerste sluit heel nauw, bijna letterlijk, aan bij de oorspronkelijke He breeuwse tekst, de tweede vertaling is in de omgangstaal. Wat de zin is van de eerste vertaling is mij niet duidelijk. Een dergelijke vertaling is er namelijk al meer dan drie eeuwen in het Nederlands. Of de vertaling in de omgangstaal zo no dig was, betwijfel ik ook. De bijbel is niet zo maar een verzameling geschriften uit de wereldliteratuur, maar het ls de heilige schrift. Mag men van degenen die de bijbel willen lezen niet verlangen dat ze zich een beetje moeite getroosten om met behulp van verklarende geschriften door te dringen tot de betekenis van Gods woord? We leven niet in een ontwikkelings land, maar in een land waar iedere burger voldoende ontwikkeling heeft genoten om met een beetje moeite de bijbel te kunnen begrij pen. A. Fraanje Den Haag De Rotterdammer Nieuwe Haagse Courant Nieuwe Leidse Courant Dordts Dagblad Uitgaven van B.V. De Christelijke Pers Directie: Ing. O. Postma, F. Diemer. Hoofdredactie: J. Tammlnga. Hoofdkantoor B.V. De Christelijke Pers: N.Z. Voorburgwal 276 - 280, A'dam. Postbus 859. Telefoon 020 - 22 03 83. Postgiro: 26 92 74. Bank: Ned. Midd. Bank (rek.nr. 69 73 60 768). Gem.glro X50Q. Dr. H. M. de Lange Volgens Tr/Kw. van 31 dec. J.L heeft dr. H. M. de Lange tegen Aldert Schipper beweerd, dat er in de PvdA, zulks in tegenstelling met wat er in de PPR plaats vindt, 'eerst een wetenschappelijk naden ken' is. Dat vind ik geweldig. De links-progressieve zaak heeft her sens en gezond verstand nodig. Het is mijn ervaring en dr. de Lange weet daarvan dat de dingen die hij nastreeft, in de PPR met hartstocht worden verdedigd en be pleit. Zou misschien het hart van de links-progressieve zaak bij de PPR en de PSP zitten? Vaak krijg ik die indruk. Dat zou jammer zijn voor het zelfgevoel van de PvdA; het hart moet immers het bloed naar het 'denkhoofd' van de PvdA pompen. den Haag G. Tanis Rouwadvertenties Ik ben het helemaal met de heer Altena eens, wat betreft uitlatingen als b.v.: 'Door een noodlottig onge val nam God tot zich'. God zou zich dus bedienen van ongelukken om mensen tot Zich te roepen? God zou dus met bedoeling de ene auto op de andere te laten knallen, om dat Hij het voor die ene mens tijd vindt? Zou God zo wreed zijn? Dat geloof ik niet. Delft P. ten Cate-Kroon Okke Jager In tegenstelling tot C. G. van Zwe den (Tr.-Kw. 30 dec.) vind lk het boek van Okke Jager "Bevrijde tijd' allerminst vermoeiend ik heb het In één adem uitgelezen. Het is een spannend en bevrijdend boek. Inderdaad, het is speels geschreven, maar még dat? Het móét zelfs, het ls een eerste vereiste. Gaat het Jager uiteindelijk niet om de spe lende mens? Ongetwijfeld zal een bepaald soort vakwetenschap zich ergeren aan allerlei uitweidingen over de praktijk, maar wat voor merkwaardige vakwetenschap is dat? De bekrompen, gevaarlijke wetenschap, die theorie en praktijk waterdicht denkt te kunnen schei den. Ik hoop van harte, dat velen alsnog het boek van Okke Jager zullen kopen. Er móéten tussen de vaklui, die geen speelsheid kunnen verdragen én de leken, die 'lekker door willen lezen' toch ook nog geïnteresseerde 'leken' zijn: men sen, die creatief willen méédenken en niet te vergeten: meespélen. Hilversum Ds. Hans Bouma Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM 'Als wij ons huiswerk goed gemaakt hebben, zal Trouw/Kwartet na het overgangsjaar 1975 een positieve bijdrage leveren tot de resultaten van Perscombinatie.' Dit zei drs. W. van Norden, voorzitter van de raad van bestuur van Perscombinatie N.V. maandagmiddag in zijn jaarrede, tijdens de nieuwjaarsrecep tie van het personeel van deze combinatie, waarvan onze kranten sedert 1 januari jl. ook een onderdeel zijn gaan vormen. De heer Van Norden verheugde zich over het feit, dat de onderhande lingen met een overeenkomst kon den worden afgesloten. "De ruim 200 mensen van Trouw en de Kwartetbladen, die jarenlang in grote-Onzekerheid over de toekomst van hun krant en over hun per soonlijke situatie leefden, krijgen nu een plaats binnen de Perscom binatie, terwijl voor degenen, die moeten vertrekken een zo gunstig mogelijke regeling is gemaakt voor hun afvloeiing', aldus de heer Van Norden. Hij toonde zich ingenomen met het door de regering ten behoeve van Trouw-Kwartet verstrekte krediet van negen miljoen gulden en zei, dat onze kranten, evenals Het Pa- rook en de Volkskrant nu volwaar dige partners zijn geworden. In zijn jaarrede stond de heer Van Norden voorts stil bij het automati- serings-proces, dat bij Perscombi natie in volle gang is. De gunstige bedrijfsresultaten wer- In de kom van het Brabantse dorp Aarle-Rixtel staat deze uit 1846 daterende en door E. C. B. Ridder van Rappard, ingenieur bij het departement van waterstaat, gebouwde kerk. Een waterstaatskerk dus. De foto ervan haal ik uit het eerste van twee deeltjes 'Langs de oude Brabantse kerken', dat verscheen in de reeks Langde oude Nederlandse kerken, die Bosch en Keuning in Baarn uitbrengt. Het door mij uit gekozen plaatje bewijst dat in deze serie eindelijk ook de negentiende- eeuwse kerken een beurt krijgen. Tot dusver moest je als kerkgebouw uit de middeleeuwen of daarom trent stammen, wilde je in een boekje van Bosch en Keuning te recht komen, maar Wies van Leeu wen ruimt in dit deel, waarin we Oostelijk Brabant 'doeh', een plaatsje in voor wat waterstaat in classicitische trant neerzette en voor de neogotiek. De eerste grote kerk van Cuypers. de Lambertus in Veghel is er, compleet met het leid waarmee dit bouwwerk destijds is begroet: 'O Cuypers, Neerlands bouwvernuft-Wij zien uw werk en staan verbluft.(voor nóg twee regels: zie pag. 88). Cuypers' be faamde Catharina in Eindhoven komen we natuurlijk tegen, en ook de opmerkelijke kerk van Weber uit 1891 in Geldrop. Wies van Leeuwen, die overigens de middeleeuwen be slist niet uit de weg gaat, attendeert voorts op wat kloosterkapellen aan schoons uit de zeventiende en achttiende eeuw herbergen. Vóórin den ln 1974 bereikt voor 1.407 men sen, die in dienst van Perscombi natie zijn. Voorts memoreerde de heer Van Norden, dat het jaar 1975 begonnen is met bedenkelijke signalen. De papierprijs is weer met tien procent omhoog, de lonen en andere ar beidskosten zullen met ongeveer 17 procent stijgen en het rendement over 1975 zal daardoor naar ver wacht moet worden duidelijk lager zijn. Over 1974 was het concernresultaat, na aftrek van winstdeling voor per soneel en vóór belastingen, onge veer vier miljoen gulden bij een totale omzet van 115 miljoen gul den. het boekje staat terecht de waar schuwing dat je er niet meer van kunt uitgaan dat veel van de be schreven kerken rooms en dus overdag open zijn: vaak is de deur op slot uit (terechte) vrees voor diefstallen. In dit, graag aanbevo len, boekje nu weer geen registers, maar wel een soort slotoverzicht. De prijs is nog onder een tientje gebleven: 9,75. A. J, Klei MANILLA (UPI) De Filippijnse regering heeft twee r.k. priesters zaterdag officieel ervan beschuldigd dat zij betrokken zijn in commu nistische activiteit. Beiden zitten gevangen ingevolge de in het land afgekondigde staat van beleg. Een militaire woordvoerder deelde mee dat beiden met 28 anderen bovendien beschuldigd worden van het illegaal drukken en verspreiden van ondermijnend materiaal. Eén van de priesters, de 31-jarige Edicio de la Torre, is sedert kerstmis in hongerstaking. In brieven liet hij weten dat hij zijn hongerstaking begon uit protest tegen foltering van zijn medegevangenen. De andere priester, Manuel Lahoz, ging daarna eveneens in hongersta king maar hij beëindigde deze na drie dagen omdat hij last van zijn nieren had. De militaire autoriteiten zullen vandaag met hoge kerkelijke func tionarissen een bespreking hebben om een onderzoek in te stellen naar de beschuldigingen. Los daar van heeft de militaire inspecteur- generaal in Camp Olivas, 65 km ten noorden van Manilla waar beide priesters gevangen zitten, een on derzoek ingesteld. Schending openbaarheid en rechtsgelijkheid? Van een onzer verslaggevers LEEUWARDEN Een vijftig tal Friezen (schrijvers, predi kanten, journalisten allen bewust van de eigen Friese cul tuur) heeft een open brief aan minister Van Agt geschreven om te protesteren tegen de gang van zaken rondom een recht zaak in Leeuwarden op 19 de cember van het vorig jaar. Op die dag moesten zich twee stu denten voor de politierechter ver antwoorden omdat zij in de ge meente Franekeradeel de plaats- naamborden hadden besmeurd met verf. Op deze borden waren alleen de Nederlandse (en niet de Friese) plaatsnamen vermeld. De brief gaat bewust niet over de daad van de twee Friese studenten, leden van de Friese organisatie voor culturele autonomie (Foka). 'Het ten laste gelegde is juridisch strafbaar en er is in Friese kringen discussie of de in dezen voor de studenten (gebruikte methoden toe laatbaar en doelmatig zijn'. De briefschrijvers hebben er be zwaar tegen dat bij de behandeling van deze rechtzaak enkele tiental len personen de toegang tot de rechtzaal is geweigerd 'zonder enige praktische noodzaak'. Daardoor is het beginsel van de openbaarheid van de rechtspraak in gedrang ge komen. Ook aan de rechtsgelijkheid is naar de mening van de briefschrijvers niet voldaan, omdat de Raad voor Rechtsbijstand weigerde aan beide verdachten een pro deo-advocaat toe te wijzen. De raad meende dat toewijzing niet nodig was, gezien het politlek-culturele karakter van deze zaak. Dat betekent, aldus de briefschrijver, 'dat iemand die terechtstaat wegens één of andere vorm van 'burgerlijke ongehoor zaamheid' in het kader van het streven van de Friese beweging, alleen daarom al niet in aanmer king komt voor gratis rechtsbe- stand'. Tenslotte tillen1 de briefsch^rijvers zwaar aan de woordkeus van de officier van justitie in zijn requisi toir tijdens de behandeling van deze zaak. De officier van justitie, mr. G. R. Nubé heeft bijvoorbeeld het optreden van beide verdachten als 'fascistisch' gekenmerkt een uitdrukking waardoor beide ver dachten zich ernstig gegriefd voe len. NED. HERV. KERK Beroepen te Arnhem: A. J. A. Ruys te St. Laurens. Aangenomen naar Vlaardingen: J. Wieman te Alblasserdam; naar Nieuwleusen: S. v. d. Oever te Wil lemstad, die bedankte voor Aals meer. Bedankt voor Huizen, Moerkapelle en Papendrecht: T. Lekkerkerker te Leerdam. GEREF. KERKEN Beroepen te Dieren: M. Mellema te Dwingeloo. CHR. GEREF. KERKEN Beroepen te Woerden: Chr. Verhage te Den Haag Centrum. GEREF. GEMEENTEN Beroepen te Berkenwoude en Ril- land-Bath: A. Hofman te S c heven- ingen, die bedankte voor Ape.ldoorn en Katwijk aan Zee. Bedankt voor Utrecht: K. M. Klep- pe te Woerden; voor Almelo J. W. Verweij te H. I. Ambacht; vor Meliskerke: P. Honkoop te Kam pen; voor Rotterdam-C.: P. Blok te Dirksland. GEREF. GEM. IN NED. Beroepen te Chilliwack (Brits Co lumbia): J. de Groot te Rijssen. door Aldert Schipper Alle hervormde kerkeraden in ons land hebben van de synode een boekje op hun vergadertafel gekre gen met de uitnodiging er 'iets mee te doen'. Het is een boekje dat Robert van Waesberge geschreven heeft onder de titel: Apartheid, hebben wij er part aan? Het boekje bevat naast een aantal vragen een beklemmende beschrijving van de levensomstandigheden van de zwarte en blanke Zuidafrikanen aan de hand van de ervaringen van het (verzonnen) hervormde kerklid Jacob de Vries, die op reis gaat naar Zuid-Afrika. De reis heeft niet echt plaatsgevon den. Dat kan ook niet in de prak tijk, want de Zuidafrikaanse rege ring heeft bepaalde gebieden tot verboden terrein verklaard voor een blanke Nederlandse toerist. Ro bert van Waesberge heeft even ge daan of de verbodsborden er niet zijn en voert de lezer aan de hand door het land van de 'blanke baass- kap', waar de zwarte alleen als arbeidskracht wordt gewaardeerd. Van Waesberge verwijst voortdu rend naar officiële cijfers, wettelij ke bepalingen, uitlatingen van Zuidafrikaanse ministers en hoge ambtenaren en naar Zuidafrikaanse en andere dagbladen. Het beeld dat daarmeeontstaat is overweldigend en dwingt tot een reactie. Op dit punt zwijgt Van Waesberge en laat de conclusie over aan de lezer. De hervormde jeugdraad en het ge reformeerde Jeugdwerk hebben al vast besloten op 1 maart een werk plaats Zuid-Afrika te houden, waar de lezers van het boekje en andere belangstellenden, actiegroepen en dergelijke, kunnen overleggen over wat er verder moet gebeuren. Men moet dan wel even het boekje van Van Waesberge (te krijgen door overschrijving van twee gulden op rekening 482800 van de hervormde jeugdraad in Driebergen) zien te lezen. Misschien ls ook niet zo gek om even kennis te nemen van waar de Amerikaanse raad van kerken mee bezig is. Van deze raad zijn de een en dertig grote kerken in de VS (behalve de rooms-katholieke) lid. Deze raad Is namelijk druk bezig met een aandeelhoudersactie tegen de internationale bureaumachine- en computerfabrikant IBM. IBM le vert aan Zuid-Afrika computers, die gebruikt worden bij de controle van Zuid-Afrika's zwarte bevolking, in de industrie, waar zij mede ver hinderen dat zwarte arbeiders tot betere banen doordringen. En het Zuidafrikaanse leger gebruikt com puters als onderdeel ln vuurgelei- dingsapparatuur. De Amerikaanse kerken wijzen erop dat computers jarenlang gestaan hebben op de lijst van 'strategische goederen', waarvan het verboden was die aan China te leveren. De Amerikaanse kerken stellen vast dat blank Zuid-Afrika bezig is aan een massale bewapening, teneinde de onderdrukking van de zwarte Afrikanen in en buiten Zuid-Afrika te kunnen voortzetten. De kerken willen dat daar geen Amerikaanse computers voor worden gebruikt. Daar de kerken 480 aandelen bezit ten van IBM achten de kerken zich mede-verantwoordelijk voor het be leid van IBM in Zuid-Afrika. De raad van kerken in de VS is eerst begonnen met een campagne van studie en vorming. In het ka der van deze actie hebben de le den-kerken van de raad documen tatie ontvangen over de activiteiten van IBM in Zuid-Afrika. Er werden gesprekken gevoerd met de Ameri kaanse leiding van het bedrijf, waarna twee dagen lang een pu blieke hearing (hoorzitting) over de activiteiten van IBM in Zuid-Afrika gehouden ls. In de campagne is aandacht geschonken aan de bete kenis van IBM voor de apartheids politiek v or de agressieve mili taire politiek van Zuid-Afrika ln Zuidelijk Afrika en aan de gevolgen van een eventuele terugtrekking van IBM uit Zuid-Afrika. Aan het uitvoerend orgaan van de Amerikaanse raad van kerken ls toestemming gegeven om desnoods namens de kerkelijke aandeelhou ders ln de aandeelhoudersvergade ring van IBM op te treden en daar te pleiten voor terugtrekking van IBM uit Zuid-Afrika, binnen een redelijke termijn. G? IX Cartoon uit 'Apartheid, hebben wij er part aan?' (oorspronke lijk in De Nieuwe Linie). 'Ik zie de hemel geopend.door A. M. Hoekendijk en F. ,Th. Horsthuis. Uitgave NUMIJ, Leiden. 77 blz., 3,50. Meditaties over het sterven en wat er daarna komt, vanuit de bijbel en de visioenen van sadhoe Soendar Singh. Van een onzer verslaggevers STEENWIJK De doopsgezinde vredesgroep meent, dat het, gezien Kissingers uitlatingen over een eventuele gewapende actie tegen de olielanden, eens te meer noodzake lijk is, dat Nederland breekt met 'de levensgevaarlijke NAVO.' In een verklaring, opgesteld op de werkconferentie van de vredesgroep afgelopen weekend, herinnert de groep ook aan het NAVO-topberaad vorige maand in Brussel, waar de oliecrisis een bedreiging genoemd werd van de westerse beschaving. In deze uitlatingen doemt voor de doopsgezinde vredesgroep het spookbeeld op van een nieuwe oor log, vanwaaruit zij een afglijden naar een derde wereldoorlog niet denkbeeldig acht. De groep vraagt zich af, waarom de ministers Van der Stoel en Vredeling het Neder landse volk niet van deze 'oorlogs zuchtige overwegingen' van de NA VO in Brussel op de hoogte heben gesteld. De westerse beschaving kan beter worden gediend door de miljarden, die nu aan de NAVO worden be steed, te gebruiken voor wezenlijke hulp aan de landen van de derde wereld, ln plaats van plannen tot hun vernietiging, aldus de doopsge zinde vredesgroep.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1975 | | pagina 2