Shakespeare leefde in
een kleine ijstijd
EEN
'INTER
VOL GJ
EVAREN
Radio- en televisieprogramma's
Even
puzzelen
Personalia
Tv-documentaire 'De weermachine rie'
Vijf A-omroepen en
Teleac meer zendtijd
Tonnen schade bij
brand papierfabriek
Van Gelder Velsen
vanavond
det.v.-uitzending
morgen
het boek
tijdelijk f 14,50
Gasontploffing
vernielt huis
Plttlge piepkleine
Nczwarte
pilletjes.
Laatste en eerste
Limburgse steenkool
komen naast elkaar
Jongen maakt dodelijke
val in bejaardenhuis
CATHERINE GASKIN
Kleding gestolen
NCRV-radio begint serie over
verandering in jaren zeventig
TROUW/KWARTET DONDERDAG 2 JANUARI 1975
BINNENLAND/RADIO-TV T4/K4
Van onze radio- en tv-redactie
HILVERSUM In Napoleons tijd was het aanmerkelijk kouder
dan nu. Ook de mensen in de Gouden Eeuw leefden in een fris
klimaat. Weerdeskundigen van nu noemen de winters van Shakes
peare een kleine ijstijd. Maar het was weer veel warmer dan nu
toen de Noormannen uitzwermden over Europa en dat was ook het
geval toen het Romeinse rijk triomfeerde. Dit is een handje wetens
waardigheden die bij het bezoek naar de vragen: komt er een nieu
we ijstijd? bovenkomen.
Hoe komt het dat we de laatste
jaren natte zomers en kwakkelige
winters hebben in Nederland?
Waarom beginnen de najaarsstor
men al in september om tot eind
december door te gaan? Hoe kwam
het dat er in Afrika zeven jaren
van droogte waren? Vanwaar ko
men de orkanen, die in Australië,
Amerika en de Filippijnen him ver
nielende kracht bot vieren? Ten
slotte: waarom vielen de moessonre
gens in India zo laat en spoelde de
grond in Bangla DesJ door over
stromingen weg?
gen een antwoord geven. De Ame
rikaan prof. dr. George Kukla en
dr. Willi Dansgaard tonen zich erg
bezorgd. 'Er was al eens een reus
achtige ijsoverval. Enorme ijsmas
sa's braken plotseling los van de
noordpool en dreven over de
noordelijke landen', zegt de laatste.
Meer ijstijden
Aanzet
Al deze vragen vormen de aanzet
van de avondvullende documentaire
'De weermachinerie' over het groot
ste weeronderzoek aller tijden van
deskundigen uit veel landen, die de
Zandloper
1
13
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
KRO-televisle vanavond uitzendt:
20.21 uur; Nederland I. De zes lan
den die hebben meegewerkt zijn:
Engeland, Amerika, Canada, West-
Duitsland, Zweden en Nederland.
Onderzoekingen zijn gedaan in het
eeuwige ijs van Groenland, in de
woestijn in Senegal (een van de
Sahel-landen), tussen de Pondero-
sa-sparren in het Amerikaanse Ari
zona, maar ook aan de oevers van
het Twentse riviertje De Dinkel.
Groenland
•Het ijs op Groenland is veertien
eeuwen oud. Deense weerkundigen
hebben met hun boormachines vas
te sneeuw omhoog gehaald en naar
Kopenhagen vervoerd waar ze in
magazijnen met een temperatuur
van ver onder nul worden bewaard
om ze te onderzoeken op klimaats
veranderingen door de eeuwen
heen. De verschillende ijslagen
worden gekenmerkt door verschil
lende soorten zuurstof. Er was wei
nig zuurstof in koude tijden, maar
in warme perioden waren er zware
zuurstofatomen. Met een sterke
magneet worden de verschillende
soorten zuurstof gesorteerd.
Aan het weerkundig onderzoek in
de woestijn van Senegal hebben
schepen, vliegtuigen en satellieten
uit veel landen hun bijdrage gele
verd. Het wordt het grootste en
kostbaarste experiment genoemd op
weerkundig gebied. We leven nu
eenmaal in een tijd van superlatie
ven. Maar behalve zich bezig te
houden met de vraag: waar komt
toch dat wisselvallige en gevaarlij
ke weer vandaan kan men verder
weinig doen ter voorkoming. Wan
neer een orkaan in aantocht is
wordt dat wel geconstateerd, maar
aan diens weg is weinig te veran
deren.
Prof. dr. Kukla zegt dat er in de
laatste twee miljoen jaar veel meer
ijstijden zijn geweest dan we altijd
hebben gedacht. Zeker twintig. De
warme perioden daartussen duur
den korter dan we aanamen. Niet
meer dan een 10.000 jaar. De war
me periode waarin we nu leven
heeft net zijn tienduizendste ver
jaardag gevierd.
De vraag blijft nu of deze weten
schapsmensen, die op die tiendui
zendste verjaardag aan het speuren
zijn naar de oorzaak/soms na een
half leven studie, zich niet alleen
bezighouden met het waarom van
alle klimaatsverschillen, maar ook of
er maatregelen zijn om katastro-
fes te voorkomen ?n of er maatre
gelen zijn om zich te wapenen in
geval van ijstijd?
DEN HAAG De omroeporganisa
ties-A (AVRO. KRO, NCRV, TROS
en VARA) krijgen er per 1 januari
een half uur televisie per week bij.
Samen komen zij daarmee op 46
uur en veertig minuten televisie
zendtijd per week. Dit blijkt uit de
zendtijdverdeling voor 1975, die mi
nister Van Doorn heeft vastgesteld.
Ook de zendtijd' van de stichting
Teleac wordt verruimd en wel met
een half uur per week tot vier uur
en 29 minuten. De totale wekelijkse
televisiezendtijd voor Nederland I
en II en de daarmee verbonden
zenders wordt daarmee gebracht op
72 uur en 54*4 minuut.
Van een verslaggever
VELSEN Een deel van een opslag
hal van de papierfabriek Van Gelder
in Velsen is op nieuwjaarsdag door
brand verwoest. In de hal lag cello-
lose opgeslagen. De schade wordt
geraamd tussen de zeven ton en de
één miljoen gulden.
De brand heeft hal en inhoud voor
ongeveer en kwart vernield. Waar
schijnlijk zou het nablussen de ge
hele afgelopen avond en nacht
voortduren, verwachtte men. Bij het
uitbreken van de brand waren geen
mensen in de hal aanwezig zodat
zich geen persoonlijke ongelukken
hebben voorgedaan. De oorzaak was
gisteren nog onbekend.
SMIDJE VERHOLEN
76: Wanneer men nu mocht den
ken, dat de smidse van smidje Ver
holen ten ondergang gedoemd was,
dan heeft men het glad mis. De
antieke brandspuit van boer Knolle
mocht dan misschien niet veel wa
ter geven, gelukkig was er een
smidse is geweest om benzine uit
staat bleek de vlammenzee te do
ven. Dat voorwerp had smidje Ver
holen nu in de hand. Hij was op
het hulpgeroep van dikke Toos ko
men toesnellen en toen hij zag wat
er precies plaats vond, had hij geen
ogenblik geaarzeld en had hij het
brandblusapparaat van de muur ge
grepen. Met een druk op de knop
zette hij het geval in werking en
met een fikse straaL van de rijke
lijk schuimende inhoud b luste hij
de brand. Het had er allemaal véél
ernstiger uitgezien dan het in wer
kelijkheid was. Nou ja, tenslotte
had alleen maar de plas benzine op
de vloer, gebrand. De schade bleek
dus erg mee te vallen en beperkte
zich alleen maar tot een paar ge
blakerde balken aan de zoldering.
Daar stonden smidje Verholen en
een paar omstanders nu naar te
kijken. 'Mo'k misschien nablussen?'
wilde boer Knolle weten. 'Veur het
gewone naobluswark geeft mien
antieke spuit nog waoter genogt,
denk ik zo'. - 'Nee, niet nodig
boer Knolle,' zei smidje Verholen
vriendelijk. 'Hartelijk bedankt voor
de medewerking. Maar ehik zou
best eens willen weten wie er in de
smidse id geweest om benzine uit
mijn auto te laten lopen....' - 'Dat
kan ik wel vertellen, 'zei dikke
Toos toen. 'Het was een griezelige
kerel met een soort bontmuts op
zijn hoofd....' 'Janus Paxse'
riep de smid - 'Dat weet ik niet',
gaf Toos geheel naar de waarheid
te kennen. 'Je hebt me al een boel
van Janus Paxse verteld, maar ik
ken die vent niet. Ik heb hem nog
nooit gezien. Als je je echter over
tuigen wilt, hij zal hier wel ergens
liggen. Ik heb .hem met de koeke-
pan een tik op zijn hoofd gegeven
en daar scheen-ie niet tegen te
kunnen, want hij zakte gelijk in
elkaar'. - Toen gingen ze natuurlijk
meteen de brandstichter zoeken
maar ze vonden hem niet. Dat kon
ook niet, want Janus liep op het
ogenblik als een levende fakkel
door de eenzame velden, tot grote
schrik van zichzelf en van een of
ander koebeest....
PELLI, PINGO EN HUN VRIENDEN
(ADVERTENTIE)
Jaarrengèn
gebonden Sesam-special
met veel illustraties in kleuren
en zwartwit
na 31 maart wordt de prijs
f 24,50
koop nu er nog voorraad is
In de boekhandel
De Ponderosa sparren zijn Onder
zocht met een instrument dat In
een smalle koker een dwarsdoor-
snee van de bomen naar buiten
haalt. De jaarringen vertellen de
geschiedenis van de bomen, maar
ook het klimaatsverloop. Pondero-
sa-sparren worden heel erg oud.
Het onderzoek zelf leert dat in het
jaar van de goudkoorts, 1849, het
klimaat slecht was.
Het riviertje De Dinkel verlegt een
arm en aan de nieuwe oevers ont
dekte dr. Thomas van der Hammen
in het zand een 'landschap' van
18.000 jaar geleden in zand en
stuifmeelkorrels van bomen en
planten. Een laagje fijn grint her
innert aan de ijstijd
Krijgen we een nieuwe ijstijd?
daarop moeten deze onderzoekin-
Vul horizontaal in:
1. roosvormig sieraad, 2. platvis, 3.
kolfhamer, 4. buitenmuur, 5. duw, 6.
medeklinker, 7. medeklinker, 8. wig,
9. gelaatskleur, 10. spijker, 11. gil,
12. kleur.
Bij juiste Invulling leest men verti
caal 13 de naam van een soort
reiger.
Oplossing van dinsdag
Hor. 1. mokka, 5. tael, 7. raster, 9.
monter, 10. hg., 12. loot, 13. leder,
14. eet, 15. alk, 16. 11, 17. ed.. 18.
Ede, 19. Ide, 20. serre, 21. pret, 22.
tr., 23. alweer, 25. steven, 27. Nero,
28. krent.
Vert. 1. ma, 2. kroot, 3. kant, 4. ast,
5. Terek, 6. ar, 8. telle, 9. moeder,
10. helder, 11. griet, 12. leest. 15.
Adèle, 18. Erato, 19. Irene, 21. peer.
24. W.V.K., 25. sr., 26. at.
TILBURG Als gevolg van een
gasontploffing is gisteren rond het
middaguur een woning aan het St.
Annaplein ln Tilburg vernield. De
ontploffing veroorzaakte ook ern
stige schade bij vier aangrenzende
huizen. Van zes andere woningen
werden de ruiten vernield.
In het pand waar de ontploffing
plaats vond waren tien mensen aan
wezig, waarvan er vier verwondin
gen opliepen. Na behandeling in. een
ziekenhuis konden zij gisteren nog
naar huis terugkeren. De schade is
nog niet vastgesteld.
(ADVERTENTIE)
Einde van mijnindustrie
HEERLEN Op oudejaarsdag is in
Heerlen de laatste steenkolenmijn
van ons land gesloten: de Oranje
Nassau-Mijri I. Op het gemeente
huis van Heerlen bood de directie
van de Oranje-Nassau-mijnen het
gemeentebestuur van Heerlen het
laatste gedolven stuk steenkool
aan. Het zal een plaats krijgen in
het oudheidkundige museum van
Heerlen naast het eerste stuk steen
kool, dat 75 jaar geleden werd aan
geboden toen de .mijnindustrie ln
Heerlen begon.
Burgemeester GIjzels van Heerlen
zag in de beëindiging van de mijn
industrie in Zuid-Limburg geen
reden tot blijdschap: 'Dit is een
dag van droefenis', zei hij. 'Het
sluiten van de mijnen heeft voor
veel mensen trieste gevolgen, bij
gebrek aan vervangende werkgele
genheid, of om andere redenen'. Op
het terrein van de Oranje-Nassau-
Mijn zal dit jaar begonnen worden
met de bouw van kantoren voor het
Centraal Bureau voor de Statistiek,
dat ten dele van Den Haag naar
Herlen zal verhuizen.
MOERGESTEL De elf-Jarige G.
van Boxtel uit Moergestel is op
nieuwjaarsdag overleden aan ver
wondingen die hij opliep toen hij
een bezoek bracht aan het bejaar
denhuis Reuselhof te Moergestel. Hij
was daar met zijn ouders op bezoek
bij zijn opa. Tijdens een spel in de
trappenhal is hij door de glazen
voordeur gevallen. In het Elisabeth-
ziekenhuis te Tilburg overleed hij
kort daarna.
Overleden In Amsterdam is
overleden jhr. ir. Pieter Feyo Onno
Rembt Sickinghe (74), hofmaar
schalk van koningin Wilhelmina en
oud-intendent van koninklijke pa
leizen in Den Haag en Amsterdam.
Jhr. Sickinghe werd in 1963 eervol
ontslagen uit zijn functie van in-
tendent en als directeur van het
koninklijk huisarchief. Tegelijk
werd hij benoemd tot intendant-
honorair.
Jhr. Sickinghe was de zoon van een
van de eerste kamerheer-ceremo
niemeesters van koningin Wilhel
mina. Hij studeerde in Delft voor
elektronisch ingenieur en haalde
ook een diploma aan de technische
hogeschool ln het Zwitserse Zürich.
Van 1928 af werkte hij als inge
nieur bij verschillende maatschap
pijen. Hij was reserve-'kapitein bij
de veldartillerie. In 1939 werd hij
bênoemd tot intendant der konink
lijke paleizen in Den Haag en
Amsterdam met uitzondering van
het paleis Lange Voorhout.
Benoeming Prof. dr. Marius Flot^-
huis heeft het voorzitterschap van
de Nederlandse afdeling van het
internationale Gustav Mahler Ge-
sellschaft aanvaard. Dit voorzitter
schap was na het overlijden van
prof. dr. Bernet Kempers.
54
'En vind je dat niet laf?'
'Als je niet een beetje bang was.
zou ik bang om jou zijn', zei hij
vlug, bevreesd dat zij hem zou on
derbreken. 'Sally.wil je me iets
beloven?'
'Wat?'
'Gewoon beloven: me een beetje
vertrouwen'.
Zij had net gedacht dat er geen
halve waarheden meer moesten
worden gezegd en dat betekende
meer dan geen leugens vertellen,
het vereiste vertrouwen. 'Ja, Josh.
wat moet ik beloven?'
'Zul Je me niet vergelen als we in
St. Martin zijn? Want ik ben er, en
je kunt altijd met me praten, en
vergeet maar dat je me niet kent.
Je kent mij heel wat beter dan
Elizabeth O'Mara. Ik ben je vriend.
Sally, of je dat op het ogenblik al
of niet beseft doet er niet toe.
Misschien ls zij dat niet.in het
begin niet.misschien wordt ze
het ook nooit. Maar vergeet niet
dat ik er ben. en dat Ik het niet laf
vind als je bang bent, en dat ik
niet geloof dat twijfel ooit een
lafaard van iem'and heeft gemaakt'.
'Dank Je, Josh'.
'Niet vergeten, hè?'
'Nee.en dank je'.
Hij liet haar hand los. maar het was
of zij hem nog steeds voelde. Zij
keek weer naar St. Martin, zij wa
ren nu de eerste hulzen van het
dorp al voorbij, en zii moest zich
bukken en omhoog kijken om het
kasteel op de rots voor hen te zien.
De weg liep nu tussen de huisjes
door en werd plotseling smaller. Ze
reden over oude keien en kwamen
toen plotseling op het dorpspleintje
terecht. Het enige café stond tegen
over het gemeentehuis. Het dage
lijks werk was klaar en de eerste
gasten van die avond zaten al aan
de gele tafels. Er waren er een paar
die de vraag hoorden toen Josh de
auto liet stoppen. Hij leunde naar
buiten en vroeg aan de kelner die
bij de rand van het trottoir stond:
'Le chateau, s'll vous plait?'
'Le chateau?.St. Martin?' De
man wierp een lange onderzoeken
de blik op de inzittenden van de
auto en zij konden de verrassing en
nieuwsgierigheid van zijn gezicht
lezen. 'A la gauche, monsieur.a
la gauche'. En h Ij wees naar de
bochtige smalle straat links op het
pleintje en toen omhoog en zei
langzaam in het Engels: 'De berg
op. sir.zover u kunt, zover de
automobiel kan komen'.
Aan de tafeltjes hoorde iedereen
wat hij zei en de gebaren waren
niet mis te verstaan. Het leek wel
of alle hoofden op het plein zich
omdraaiden en alle ogen de auto
volgden toen hij linksaf en de berg
opging.
Jackson Hayward was wakker ge
worden. 'Dat had ik je ook, wel
kunnen vertellen jongen: de berg
op tot je niet verder kunt'.
De weg was erg steil en de keien
hadden door de eeuwen een grijs-
Van een verslaggever
EINDHOVEN Voor dertigduizend
gulden aan kleding is gestolen uit
het kledingatelier van de gebr.
Wolde in het Brabantse Leende. Uit
een aangrenzende loods verdween
bovendien voor enkele duizenden
guldens aan kleine elektrische ap
paraten.
Radio vandaag
Speciaal
TV vandaag
groene tint gekregen. Er hing een
sfeer van verwachten om hen alle
drie zodat zij de vermoeidheid een
ogenblik niet voelden. Jackson
Hayward probeerde de as weg te
vegen: Sally bekeek zich in het
spiegeltje van haar poederdoos en
dacht aan de elegante, bevallige
vrouw die ze van de foto's kenden.
Ze zag er stoffig en warm uit; het
pakje was voor Londen heel ge
schikt geweest maar veel te wa.rm
voor hier. Elizabeth zou haar na
tuurlijk onverzorgd vinden. Alleen
Canfleld zag er behoorlijk uit. Ze
had gemerkt dat hij echt een erva
ren reiziger was, net als Devlin
vroeger.h ij droeg gemakkelijke
kleren die niet kreukten, had maar
één koffer bij zich en de reis ver
liep zonder gedoe. Zij had zich wat
verlegen en een beetje te mooi
gevoeld toen zij op het Londense
vliegveld naast hem stond, en ze
keek wat ongelukkig naar haar
beeld in het spiegeltje.
'Je ziet er geweldig uit'. Hij zei het
zacht, en boog zich wat naar haar
over, maar hield ondertussen zijn
ogen op de bochtige steile weg ge
richt, die zo smal was doordat de
huizen zo vlak tegenover elkaar
stonden. Hij glimlachte toen hij
het zei. Vreugde en zekerheid ver
warmden haar en s teunden haar
tot hij lemde en zij een bocht
omgingen en plotseling tegenover
twee houten deuren ln een grote
stenen poort stonden.
HILVERSUM I
NCRV: 7.00 Nws. 7.02 Het levende
Woord. 7.08 (S) Preludium. 7.30 Nws.
7.41 (S) Hier en nu. 7.55 (S) Aangestipt.
8.00 (S) Te Deum Laudamus. 8.24 Op de
man af. 8.30 Nws. 8.36 Gymn. voor de
hulsvr. 8.45 (S) Podium. 9.45 (S) Onder
de hoogtezon. 10.30 Nws. 10.33 (S) Or-
kestpalet. 12.00 (S) Bel Canto. 12.26 Med.
t.b.v. land- en tulnb. 12.30 Nws. 12.41 (S)
Hier en nu. 12.55 (S) Herv. middagpauze-
dienst. 13.15 (S) Llc&ya globaal. (15.30
Nws. 16.30 Hier en nu.) 17.30 Nws. 17.32
(S) Hier en nu.
NCRV: 18.00 (S) Zuid Hollands Opera
Koor met plano. 18.30 Nws. 18.41 Wereld
panorama. 18.53 Zojuist verschenen. 19.00
(S) Leger des Hellskwartler. 19.15 (S) De
wereld zingt Gods lof. 19.55 Overdenking.
20.00 (S) licht platenprog. 21.50 BIJ de
tijd. 22.10 De kerk vandaag. 22.30" Nws.
22.40 (S) Hier en Nu. 23.00 Stroomver
snelling - en toch welvaren. 23.20 (S)
Album. 23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM II
AVRO: 7.00 Nws. 7.11 Ochtendgymn.
7.20 (S) Dag met een plaatje. (8.00 Nws.
8.11 Radlojourn. 8.50 Morgenwijding.
NOS: 9.00 Spiegel van Belgle. 9.35 Wa-
terst. AVRO: 9.40 De Ned. schoolradio.
10.00 (S) Kleutertje luister. 10.10 (S)
Arb.vlt. (11.00 Nws. 11.03-11.05 Radlo
journ.) 11.30 (S) Rondom twaalf. (11.55
Beursber.) 12.30 Modern platteland. 12.35
(S) Sportrevue. 13.00 Nws. 13.11 Radlo
journ. 13.21 (S) Alert. 13.50 (S) Gewijde
koormuz. 14.10 (S) In de wetenschap,
dat. 14.30 (S) De Ondergang, hoorspel
(3), 14.53 (S) Aspecten. 16.00 Nws. 16.03
Radlojourn. 16.05 (S) Gebakken venster
banken: kindermagazine. 17.00 (S) Mo
biel. 17.55 Med.
AVRO: 18.00 Nws. 18.11 Radlojourn.
PP- 18.20 WD. IKOR: 18.30 Kleur.
AVRO: 19.00 (S) De wereld van de Ope
ra: Hertog Blauwbaards burcht, Bartok.
NOS: 19.50 Den Haag vandaag. AVRO:
20.00 Nws. 20.05 Radlojourn. 20.10 Inleid,
tot het avondprog. 20.15 (S) Res. Ork.
met solist. 21.20 (S) Klass. planomuz.
21.55 (S) Essay: kunstprog. 22.25 (S)
Dichter bij de muziek. 22.50 Vanavond
laat nieuws. 23.20 Radlojourn. 23.25 (S)
Jazz Spectrum. 23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM III
TROS: 7.02 Drie op Je boterham. 9.03
Pep op drie. 11.03 Drie draalt op verzoek.
12.03 Drie draalt tussen de middag. 14.03
Pop-Kontakt. 16.03 De Hltmeesters.
NOS: 18.02 Joost mag niet eten. TROS:
19.02 (S) Poster. 20.02 Ferry Maat's soul-
top 10. 21.02 Sesjun. 22.02 (S) De Hugo
van Gelderen-show.23.02 (S) Jazz-Slr.
0.02 De Hugo van Gelderenshow. 1.02 De
Nachtwacht. EO: 5.02 (S) Old time reli
gion. 5.30-7.00 (S) Matlnata.
De violist Pinchas Zukerman is
een. van de grootste Mozart-vertol-
kers. Vanmiddag is hij te beluiste
ren samen met het Engels Kamer
orkest.
Ned 1/15.15
In de vooravond vertoont de
KRO Eén en één is twee, een musi
cal van Nico Hiltrop op muziek van
Jack Buiterman.
Ned 1/19.05
Achter het Nieuws wordt ge
splitst in een korte uitzending di
rect na het journaal (20.20) en een
35 minuten durende aflevering aan
het eind van de avond.
Ned 2/22.35
Q De Nederlandse versie van De
Weermachine vergt een lange zit
van meer dan twee uur. Voor dege
nen echter die interesse hebben
voor een wereldomvattend onder
zoek naar klimaatsveranderingen
op aarde is deze BBC-documentaire
uitermate boeiend.
Ned 1/20.20
Onder de titel 't Wilhelmina
start de VARA een twaalfdelige tv-
serie rond het buurthuis 'Wilhelmi
na'.
Ned 2/22.10
In de wetenschappelijke rubriek
van Winfried Göpfert komt de
vraag aan de orde of het bezitten
van zes vingers aan één hand een
erfelijke afwijking is. Voorts infor
matie over liuidklierontsteking en
kaalhoofdigheid.
Duitsl 1/20.15
Bij de tijd is een NCRV-uitzen-
ding over het benutten van radio
programma's voor onderwijs en vor
mingswerk.
Hilv 1/21.50
Hans Kriek probeert van ver
schillende kanten antwoord te krij
gen op de vraag of het leger een
iverkverschaffer is.
Hilv 2/22.50
NEDERLAND I
VARA
14.00 De vos en de haas
14.10 Dierenleven op
Sri Lanka
14.31 Jasons vakantie
14.45 Aalschover-eiland
15.15 Zukerman speelt
Mozart
15.50 ChapiChapo
NOS
18.45 Paulus de
Boskabouter
18.55 Journaal
KRO
19.05 Een en een is
twee, tv-musical
KRO RKK
19.50 't Zand 33
NOS
20.00 Journaal
KRO
20.20 De weermachinerie,
document, progr.
KRO RKK
22.30 Uit de agenda van
een bisschop
NOS
22.40 Journaal
NEDERLAND II
NOS
18.45 Paulus de
Boskabouter
18.55 Journaal
VARA
19.05 Sol en Gobelet,
de clowns
19.30 Horen zien zwijgen
serie slapstick en
stomme filmfragmenten
NOS
20.00 Journaal
VARA
20.20 Achter het Nieuws
20.35 Colditz, tv-serie
21.30 2 voor 12, quiz
22.10 't Wilhelmina,
tv-serie
22.35 Achter het Nieuws
NOS
23.10 Journaal
HILVERSUM Vandaag begint NCRV-radio een serie beschou
wingen over veranderingen in de jaren zeventig onder de titel
'Stroomversnelling en toch welvaren'. Deze reeks staat onder re
dactie van dr. F. Boerwinkel, prof. dr. P. J. Bouman, drs. D. J.
Buddingh en drs. G. A. Hengeveld.
Prof. Bouman onderkent in zijn
voorbeschouwing eenzelfde ervaring
bij velen: het onbehagen zich mee
gesleurd te weten in een stroom
van onoverzichtelijke veranderin
gen. Ieder heeft zijn visie op het
eigentijdse gebeuren, maar de en
kelen die als woordvoerders optre
den zijn even verdeeld als zij die
als zwijgende massa hun oordeel
voor zich houden. De hoogleraar
meent dat men zich niet voldoende
rekenschap geeft wat het betekent
te leven in jaren van stroomver
snelling.
Negatie van vertrouwde normen en
traditionele waarde-oordelen wint
ook voortdurend veld, aldus prof.
Bouman. 'Wij lezen over het Water-
gateschandaal of over Vietnam en
Noord-Ierland. Wij horen hoe
vliegtuigkapers en moordenaars in
hun land als helden worden ge
vierd. Gijzelingen, berovingen, zijn
aan de orde van de dag .evengoed
als 'harde acties' waarin minder
heidsgroepen hun terrorisme uitle
ven. Meer in stilte nemen winkel
diefstallen (niet uit armoede) hand
over hand toe.'
'Vormen de zojuist genoemde ver
schijnselen slechts uitzonderingen
binnen overigens nog hechte struc
turen?' is de vraag. 'Men kent niet
meer de rust, die uitgaat van de in
de loop der eeuwen gegroeide nor
men. Vooral veel christelijk erfgoed
kwam in de laatste tijd wankel te
v staan.'
Prof. Bouman constateert voort
schrijdende afbrokkeling van soci
aal-economische structuren en po
litieke machtsverhoudingen. Dit ge
beurt onder toejuiching van hen
die zich 'progressief' noemen, doch
zich weinig zorgen maken over de
gevaarlijke 'middentoestand' dat
het oude verdwijnt maar het nieu
we er nog niet is.
'Een ander element in de algemene
verwarring is een in alle leeftijds
groepen voorkomende neiging tot
pessimisme. Door de moderne mid
delen van massa-communicatie,
pers, film, radio en televisie boven
al wordt dagelijks al het kwaad van
de wereld breed uitgemeten. Het is
moeilijk om onder deze druk uit te
komen.
Het is moeilijk om in gedachten te
houden hoeveel goeds in stilte
doorwerkt. Het goede wordt nu
eenmaal overstemd door de luid
ruchtigheid van het kwade. Moge
lijkheden van vernieuwing komen
in commentaren, door de nieuws
media gegeven, ook wel naar voren,
maar niet in voldoende mate. Wij
moeten hierin een tekort signale
ren. Mensen kunnen niet zonder
hoop leven.'
