Ik hoorde steeds dezelfde naam
Kooruitgave
liedboek in
Klavarskribo
Aanvallen op geloof
nu vooral ethisch
1
u
fhsihaill
Tweemaal Ruth
Vandaag
Conferenties
Niemöller: ik ben
veel linkser dan
communisten
Beraad baptisten
en calvinisten
Oecumene kan
weer zingen
Jongerenconcilie van
Taizé nu in Mexico
'Kerk en Israël' in
België verandert
haar naam
Oproep wereldraad voor
Chileense vluchtelingen
TROUW/KWARTET DONDERDAG 2 JANUARI 1975
KERK/BINNENLAND
T2/K2
3O81» Christ there is so Cast or West
Atriandfi R»U(I Rc'nuglc 17«* 1R77
HI
2-
3 I
4-
io|i
in
rm«r|
ccn
rrrf
70
ccn
[r.jï
Jlcm 1
flrjr
hroc-j
-Vs
we-
nocli
-JU ij4
der-
>ib
rtld
u
zuid
b
schap
ti
in
1
n.v-h _j
1
-
Y
ziin
kJ
noord, ,i
TP
12
Y
Ir
uo«rd
-
LU:
zijn
P
„ons,.
i;
IJl' i'
2300U Klavarskribo. Tous droits réservés. Copyright reserved.
Van een onzer redacteuren
SLIKKERVEER By Klavarskribo in Slikkerveer
is de kooruitgave van het nieuwe liedboek versche
nen. Het boek kost evenveel als de uitgave in ge
woon notenschrift, namelijk 37,50.
Conferentie Youth for Christ
Van een onzer medewerkers
AMSTERDAM 'Samensmeden' was de naam van een conferen-
die tussen kerst en nieuwjaar in Amsterdam werd gehouden voor
medewerkers van Youth for Christ. Deze conferentie werd gehou
den vanwege de sterke groei van deze evangelisatiebeweging:
steeds meer jongeren geven op openhartige wijze door wat ze zelf
in het evangelie hebben gevonden, echter zonder daartoe voldoen
de toegerust te zijn.
Het thema van deze conferentie
was: Leven door de Geest. In de
ochtenduren werd dit thema uitge
werkt door Ds. Nick Cornelisse uit
Dordrecht (vrijgemaakt; buiten
verband). Hij deed dit naar aanlei
ding van het gelijknamige boek
van Dr. F. A. Schaeffer. 's Middags
luisterden de ruim tweehonderd
jongeren naar lezingen over de
achtergrond en instelling van jonge
mensen in deze tijd. Ook werd de
vraag behandeld hoe Je hen op een
wezenlijke manier kunt bereiken
met het evangelie van Jezus Chris
tus. Een van de inleiders over dit
thema was Ds. Bram Krol, gerefor
meerd predikant te Vijfhulzen.
In een lezing over moraal en rela
tivisme zei hij: 'De aanvallen op
het christelijk geloof komen tegen-
De eerste oplage bedraagt vijftien
honderd exemplaren en onder de
afnemers zullen in elk geval de
omstreeks tweehonderd vaderlandse
organisten zijn die tot dusver tel
kens het lied van de week van
tevoren in Klavar op hun verzoek
toegestuurd kregen. In Slikkerveer
schat men het aantal gebruikers
van dit notenschrift op honderd
duizenden in binnen- en buiten
land (o.a. in Londen is een bureau
van Klavartskribo). Elk Jaar nemen
in ons land ïo'n vijfduizend curls-
ten deel aan de schriftelijke leer
gang Klavarskribo.
De uitvinder van Klavarscibo (es
peranto, klavaro is toetsenbord;
skribó; schrift) is de heer Cor Pot,
89 jaar en nog steeds directeur
eigenaar van het bedrijf in Slikker
veer. In 1931 begon de heer Pot, die
UIT
Korte, duidelijk geschreven, liefst
aan één kant getypte, brieven
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartet, Postbus 859, Amsterdam.
Bij publikatie wordt de naam van
"de schrijver vermeld.
VAN LEZERS -
Kansen voor het CDA?
De drie confessionele partijen doen
alsmaar pogingen om te komen tot
een samenwerkingsverband met als
wens bij de komende Kamerverkie
zingen met één lijst en één pro
gram uit te komen. Mijn flat krij
gen ze niet, zolang twee partners
blijven fungeren' als waterdragers
voor het progressieve karretje van
de heer Den Uyl en de zijnen en
dusdoende meehelpen aan de be
vordering van de neo-marxistische
Indoctrinatie op vele terreinen van
de maatschappij.
Utrecht
D. C. 3. Oosting
Tegenorders
Als Nederland dertien lange-af-
stands patrouillevliegtuigen ln
Noord-Amerika koopt, zijn voor ve
le tientallen miljoenen tegenop-
drachten te verwachten. Dan kan
ook de Singer-fabrlek ln Nijmegen,
waar alle 600 werknemers ontslag
is aangezegd, gered worden. Dit ls
weer het zoveelste bewijs hoe
vreemd er in het neo-kapitallsti-
sche westen gerommeld wordt. Ook
een bewijs van het directe verband
tussen de aanschaf van militaire
uitrusting in de meest uitgebreide
zin en het bedrijfsleven. Wat is nu
de bedoeling van de ruilhandel
vllegtuigaankoop-tegenorders?
Koppelverkoop? Chantage? Want
als de regering het niet doet. wor
den de Slnger-mensen ontslagen.
Wie kan er dan de schuld gegeven
worden?
Purmerend
n. Kalf
Rouwadvertenties (2)
Mag Lk de heer Van Altena vragen
in welke bijbel of dogmatiek hij
gevonden heeft, dat er bij de
schepping van het heelal speel
ruimte is opengelaten voor toeval
en noodlot, van welke God niet de
veroorzaker ls? Of ls dit een con
clusie waartoe de heer Van Altena
zelf is gekomen door ervaring en
nadenken? Het vaststellen van
doodsoorzaken en van levensoorza
ken en van statistieken is ver
standswerk. Het geloven dat God er
bij betrokken ls, is redelijk, en dat
is wel bijbels. Dat is toch niet
godslasterlijk?
Den Haag
J. G. van Dam
100 of 110 kilometer
Minister Westerterp wil de maxi
mumsnelheid verhogen van 100
naar 110 km. Er wordt nu niet
harder gereden dan 110, dat ls tien
procent boven het toegestane
maximum. Waarom zal bij een
maximum van 110 km. de gemid
delde snelheid weer niet toenemen
tot tien procent boven het maxi
mum? Het aantal doden zal dan ook
wel weer stijgen. Ook met tien
procent? Nu al 2450 doden per Jaar.
En wat wint een automobilist er
mee? Zit hij drie uur In zijn auto.
dan geert dat een tijdsbesparing
van achttien minuten. Is het nlAt
veel efficiënter. Iets korter te lun
chen, iets korter te vergaderen, iets
korter te blijven plakken?
Goriucbem G. Pierhagen
G. Bruulsema
Augustin
'De Nederlandse regering heeft zich
voor Ronald Augustin meer ingezet
dan gebruikelijk is voor Nederland
se gevangenen ln het buitenland'.
Met dit antwoord aan de Tweede
Kamer ontwijkt minister Van der
Stoel de meer essentiële vraag of
hij het maximum gedaan heeft, dat
in zijn vermogen ligt. Het antwoord
zou dan m.i. negatief moeten lul
den. Inderdaad heeft de Nederland
se consul Augustin bezocht, negen
maanden nadat deze geïsoleerd
werd. Dat Augustin een tweede be
zoek weigerde, kwam door de voor
waarde van de Westduitse justitie
dat een lid van het gevangenisper
soneel bij het gesprek aanwezig
moest zijn. Dit was voor Augustin
onaanvaardbaar, omdat alles wat
hij zei tegen hem gébruikt kon
worden. De consul heeft nooit
moeite gedaan deze voorwaarde te
doen vervallen. Noch dhr. Van der
Stoel, noch de Nederlandse consul
hebben ooit diplomatieke druk op
de Duitse regering uitgeoefend om
het lot van Augustin te verzachten.
In een brief aan de moeder van
Augustin bevestigde Van der Stoel,
dat Augustin tijdens zijn honger
staking gedurende drie dagen water
is onthouden. Deze levensgevaarlij
ke maatregel, die zonder twijfel als
marteling bestempeld kan worden,
ls volgens het Internationale recht
ontoelaatbaar. Dhr. Van der Stoel
sprak dan ook onwaarheid, toen hij
de Duitse minister Genscher enige
weken geleden toegaf, dat er ln
Duitse gevangenissen niet gefolterd
wordt. De enige conclusie, die ik
kan trekken, is dat dhr. Van der
Stoel de waarheid niet kón spreken
om een politiek conflict met West-
Dultsland te vermijden. Dat de be
handeling van Augustin nu toch
verlicht is. is m.i. dan ook geens
zins te danken aan de activiteit
van onze regering.
directeur van een machinefabriek
was, met de produktie van rrtuziék
ln het door hem ontwikkelde no
tenschrift, of liever: notenbeeld,
dat eenvoudiger is en gemakkelij
ker te leren dan het gebruikelijke
notenschrift. De heer Pot reisde stad
en land af om zijn Klavarskribo
ingang te doen vinden, hij had
onder zijn gehoor zelfs eens Yehudi
Menuhln (hoewel deze geen disci
pel van hem is geworden).
Naar verhouding wordt Klavarskri
bo weinig gebruikt. Overigens is
opmerkelijk dat de in zekere zin als
ruimtelijk aan te duiden notatie,
zoals Klavarskribo biedt, 'ergens'
als voorloper gezien kan worden
van de grafisch notatie, waarvan
men zich in de nieuwste muziek
bedient.
Tegenorders (2)
Naar aanleiding van liet artikel 'A-
merika lokt met grote tegenorders
in Tr/Kw van 23 dec., het volgende.
Het ls op zichzelf niet verwerpelijk
dat bij een aankoop uit het buiten
land door dit land een tegenpresta
tie wordt geleverd in de vorm van
een tegenorder. Toch meen lk voor
ons land een paar bedenkelijke za
ken te constateren. Ten eerste de
grootte van de genoemde tegenor
der. Deze ls bij een compensatie
van 40% van de aanschaffingsprijs
voor het marinemateriaal ca. 160
miljoen gulden. Dit geeft een werk
gelegenheid van ca. 1600 2000
manjaren. Alhoewel een aanzienlijk
bedrag, ls dit toch te weinig om
een fabriek als Singer te redden,
een fabriek ln Breda voor 50% uit
te breiden en nog veel meer. Het
gaat hier om een éénmalige tran
sactie die nooit kan leiden tot een
strukturele opbouw van een bedrijf
voor bv. een aantal jaren. Dit wekt
bij de mensen toekomstverwachtin
gen die er in feite niet zijn, daar
de resultaten van zeer korte duur
zijn.
Hengelo
HAMBURG (EPD) 'Als
christen sta ik mijlenver
links van het communisme,
omdat het mij ook om die
mensen gaat, om wie geen
communist zich meer bekom
mert.' Dit zei dominee Martin
Niemöller op een gemeentea
vond, toen hem gevraagd
werd naar zijn houding tegen
over het marxisme.
De afgelopen weken zijn kort
na elkaar twee dominees met
communistische sympathieën
uit de evangelische kerk van
Sleeswijk-Holstein getreden.
Het zijn dominee Eckard
Gallmeier uit Ellerau en do-
mina Edda Groth uit Ham
burg. De laatste was al ge
schorst na een preek, die zij
eindigde met een ode aan
Mao, Beiden zijn lid van de
kommunistische bond van
West-Duitsland.
woordlg vooral vanuit de moraal,
de ethiek. Dat komt omdat de mens
zijn oriëntatiepunten kwijt is.
Daardoor is de moderne mens zon
der illusies, zonder toekomst. Hij is
nihilist, gelooft nergens meer in en
vertrouwt nergens meer op. Hij
wordt niet meer gezien als persoon,
maar als een nummer. Gezag wordt
niet mer geaccepteerd en de tien
geboden zijn in het diskrediet ge
raakt'. Toch is er volgens Ds. Krol
een autoriteit die geaccepteerd
moet worden: het Woord van God,
dat bevrijdend werkt. Die bevrij
ding ligt in de persoon van Jezus
Christus, in het geloof in de leven
de Heer. Bij het onderhouden van
contacten met onze medemensen
vraagt hij onze gehoorzaamheid',
aldus ds Krol. In de avonduren
werden een aantal bijbelstudies ge
geven over kernwoorden uit de bij
bel. Hieraan werkt ds P. Boomsma
en Ds. G. A. Brucks mee.
RUSCHLIKON (EPBS) In het
Europese baptistensemlnatie ln
Rilschlikon (Zwitserland) heeft de
eerste ronde plaats gehad van een
serie theologische gesprekken tus
sen baptisten en calvinisten.
Dit beraad is georganiseerd door de
hervormde wereldbond en de bap-
tistenwéreldalliantie. Van Neder
landse zijde werd aan het gesprek
deelgenomen door de hervormde
predikant dr. K. Blei uit Haarlem,
die ook een van de inleiders was,
en door de baptist dr. J. peiling uit
Utrecht.
De groep aanvaardde een werkplan
voor de komende drie jaar met als
doel: a. de gemeenten informatie tc
verschaffen over de huidige theolo
gische stand van zaken tussen bei
den; b. dit te doen op een manier,
die de verschillen helpt overwin
nen, die nog bestaan naast zoveel
dat baptisten en calvinisten ge
meenschappelijk hebben; c. de ver
schillende meningen over de doop
te behandelen op een manier, die
hun relatie laat zien tot het geheel
van de theologie en de opdracht
van de kerk vandaag.
GENEVE De nieuwe 'Cantate Do
mino' is verschenen. Voor het eerst
is dit liedboek van de oecumene
uitgekomen onder auspiciën van de
wereldraad van kerken. Voorheen
werd de uitgave verzorgd door de
wereldfederatie van christenstuden
ten.
Het boek bevat 202 liederen van
over de gehele wereld ln 25 ver
schillende talen en in een grote
verscheidenheid van muzikale stij
len, culturen en belijdenissen. Het
kan worden besteld bij het bureau
van de wereldraad van kerken, 150
Route de Ferney, Geneve.
door Ton van der Hammen
Nederlands bijbelgenootschap
en katholieke bijbelstichting
hebben twee boekjes uitgege
ven die op een boeiende ma
nier iets van de problematiek
van bijbelvertalen laten zien.
Het zijn twee vertalingen van
het boek Ruth. De ene, die in
de breedte van het boekje is
gedrukt, wil heel nauw. bijna
letterlijk aansluiten bij de
oorspronkelijke Hebreeuwse
tekst en in 't Nederlands laten
doorklinken hoe het in het
Hebreeuws gezegd werd. De
tekst van deze vertaling moet
voorgelezen worden. Wordt
de tekst gelezen en herlezen
dan kunnen daardoor nieuwe
dimensies van de bijbelbood-
schap worden ontdekt. Daar
voor is de tekst speciaal inge
deeld: per regel komen tel
kens nieuwe 'ademeenheden'
voor.
De tweede vertaling van Ruth
is bekender, namelijk om
gangstaal, de methode die ook
in 'Groot nieuws voor u' is
gebezigd. Deze vertaling, ze
ker naar de inhoud zoveel
mogelijk gelijk aan de He
breeuwse tekst, streeft ernaar
de taalvormen van het He
breeuws weer te geven in ei
gentijdse Nederlandse vormen
opdat de boodschap bij he
dendaagse Nederlanders zo
veel mogelijk overkomt op
dezelfde manier, als dat bij de
oorspronkelijke hoorders het
geval was.
Een paar voorbeelden van de
eerste, de idiolecte en de
tweede, de dynamisch-equiva-
lente methode, ofwel verta
ling in de omgangstaal
IDIOLECT:
3: 9.... 'Ik ben Ruth, uw die
nares,
spreid dan uw vleugel uit
over uw dienares:
een losser bent u toch!'
3:12 Welnu ik bén werkelijk
losser
maar er is nog een losser
nader dan ik.
3:13 Vernacht vannacht
en het zal geschieden in de
morgen
als hij je lost, laat hem los
sen,
maar als het hem niet be
haagt je te lossen,
dan los ik je, zo leve JHWH!
DYNAMISCH EQUIVALENT
OF OMGANGSTAAL:
3:9 'ik ben het, Ruth, uw
dienares. Wilt u mij uw be
scherming geven, want u bent
één van degenen die voor ons
verantwoordelijk zijn'.
3:12 Inderdaad ben ik één
van degenen die verantwoor
delijk zijn, maar er is nog
een andere die nauwer aan
jullie verwant is dan ik.
3:13 Blijf hier vannacht sla-
.Ruth, getekend door Mart
Kempers (verkleind over
genomen uit de zgn. Mart
Kempers-bijbel van het
Nederlands bijbelgenoot
schap)
pen; morgenochtend zullen
we zien of hij de verantwoor
ding op zich wil nemen - zo
ja, prachtig; maar als hij het
niet wil, dan zweer ik je dat
ik het doen zal zo zeker als
de HEER leeft.
De eerste vertaling ls uitgege
ven op verzoek van de Socie-
tas Hebraica Amstelodamensis
en het werk van de hooglera
ren dr. M. A. Beek, dr. M.
Boertien, drs. B. Hemelsoet,
dr. M. J. Mulder. Verder1 van
mevrouw dr. Aleida van Daa-
len en de heren drs. F. J.
Hoogewoud dr. N. A. van
Uchelen. Een interkerkelijke
groep die samenwerkte met
mevrouwMaria de Groot. De
vertaling in omgangstaal is
van dr. A. de Kuiper, hoofd
van het departement bijbel
werk van het NBG. bijgestaan
door andere leden van de
vertaais taf.
De boekjes zijn apart ver
krijgbaar voor 4,90 of sa
men voor 7.50. Te bestellen
bij NBG, Haarlem via giro
nummer 63635. De titels en
bestelnummers zijn Ruth, een
vertaling om voor te lezen
(idiolect), best. no. 10.072.3
en Ruth, opnieuw vertaald
(dynamisch equivalente ver
taling in de omgangstaal)
best. no. 10.071.4.
GUADALAJARA Het jongeren-
concilie, dat op 30 augustus in Tai
zé. Frankrijk werd geopend, heeft
de afgelopen week zijn voortzetting
gevonden in de Mexicaanse stad
Guadalajara. Jongeren uit geheel
Mexico hebben eraan deelgenomen.
Ook waren er Jongeren uit andere
Latijnsamerikaanse landen en uit
de Verenigde Staten en Canada.
Het jongerenconcille werd gevierd
ln de krottenwijk Santa Cecilia,
waar over het algemeen mensen
door Ton van der Hammen
Verrassend is in Indonesië de zich duidelijk ontwikkelende zorg
voor gehandicapten. Over heel het land verspreid is er een respec
tabel aantal opvangcentra voor, zoals mythyl-, blo-, doven- en
blindenscholen. Niet minder dan vier kweekscholen leiden daar
voor gespecialiseerde onderwijzers op. Tot in kleine dessa's toe
vind je vaak gehandicapten-klasjes, die aan de gewone school
zijn toegevoegd.
Amsterdam
Simon Kooistra
Op zijn beurt heeft dat weer gevol
gen, want vanuit die scholen ont
staan vervolg-projecten, die door
gaans kostbaar zijn en daarom we-
relddlakonale Injecties nodig ma
ken. Ik keek om het hoekje bij drie
van die projecten, waarbij steeds
dezelfde naam werd genoemd: me
vrouw dra. L. C. de Vreede-Vare-
kamp, die voortgaande gehandicap
ten nog in véle richtingen
meer dan ik hier noem stimu
leerde.
Eerste Impressie: binnenplaats van
het sociale coördinatiecentrum ln
de hoofdstad. Een student en een
jongetje hurken knus samen. De
jongeman wil het kind een woord
laten zeggen en herhaalt dat einde
loos: 'vuur', terwijl hij wat papier
verbrandt. Na veel geduld komt het
er eerst moeizaam, later vlotter uit.
Dan neemt hij een ander woord.
Wat verder ls een studente net zo
met een spraakgebrekklg meisje
bezig. Hier is de Illustratie een
speelgoedbeest. Weer wat verder
krijgt een bejaarde man instructie
'uit de keel spreken' omdat hij zijn
stembanden na een operatie mist.
Ik maak een 'spreek'-uur van de
logopedische kliniek mee, waaraan
ook een akademle ls verbonden. De
vraag naar zo'n centrum kwam van
scholen voor gehandicapten-zelf,
die nogal wat spraakgebrekklgen
tellen. Het begon met wat cursus
sen spraakcorrectle voor onderwij
zers. die tot de spraakakademle an-
nex-kllnlek uitgroeiden. Er ls nu
een tijdelijke directrice-logopediste
uit India, miss Kusuma. voor reke
ning van N°derland. die blijft tot
haar definitieve opvolger, die nu
wordt opgeleid ln Australië, klaar is.
Docenten zijn artsen-specialisten,
die met een minimaal honorarium
genoegen nemen. De akadei.iie telt
studenten uit hetl Indonesië, over
wegend onderwijzers van gehandi-
captenscholen. Een nieuw gebouw
is al in zicht. Het verrijst met
Nederlandse hulp in het hart van
Jakarta.
Tweede Impressie: sociale werk
plaats Budl Karya, ook Jakarta.
Een diep gestoorde Jongen, anders
erg onrustig, zit ontspannen een
bloempotje te beschilderen. Hij
doet daar drie maanden over en
dan brengt het 125 rupies of 90
cent op. Maar het brengt hém vol
doening en harmonlp. Tientallen
anderen, allemaal oud-leerlingen
van gehandlcaptenscholen, weven
dweilen, maken speelgoed of bordu
ren kleden. Werkstukken die wor
den verkocht en de makers een
zakcentje opleveren. Uitrusting, ge-
reeschappen en de autobusjes die
de Jongelui elke dag halen en bren
gen kwamen er met Nederlandse
hulp.
Derde impressie: even buiten Yo-
gayakarta, in de bergen, staat een
huis van liefde, Panti Aslh, waar
honderd geestelijk zwaar gestoorde
kinderen worden verpleegd, van
wie velen ook lichamelijk gehandi
capt zijn. Wat een durf van de
oprichters om zes Jaar geleden deze
kostbare, maar zo hoognodige In
richting ln een voormalig sanatori
um-complex te beginnen! Maar on
danks chronische financiële- en
personele tekorten wordt stug vol
gehouden en ontvangen al deze on-
gelukkigen die thuis niet gehand
haafd kunnen worden een liefde
volle verzorging dank zij de Ideale
leiding van een hecht drieman
schap. het echtpaar Senduk. hij
economisch directeur, zij onvervang
bare 'moeder-overste' en de heer
Saragi. directeur opvoeding.
Nederland kwam hier o.m. over de
brug met een kleine school waar de
kinderen nog iets bijgebracht wordt
Klein meisje krijgt spraakles van studente. In het midden de di
rectrice van het logopedische centrum, de Indiase, miss Kusuma.
of waar ze allerlei bezigheids- en
bewegingstherapieën beoefenen. Er
wordt ook bijgedragen in de ver-
pleegprljs, die vanwege medische-,
fysiotherapeutlsche- en verpleeg
kundige begeleiding (een aantal
kinderen is aan bed gebonden)
hoog is. Want: ieder zwaar gehan
dicapt kind dat deze zorg behoeft
mag naarmate er plaats is, komen.
Of de ouders, christen, islamiet of
buddhist zijn en of ze het kunnen
betalen of niet.
Tot zover deze korte Impressies. Ze
betreffen alh* de zorg voor kinde
ren uit moderne wat evengoed
kan betekenen: onvermogende
Indonesische gezinnen, die door
gaans in de stad te vinden zijn. In
de dessa's ligt het met die zorg
doorgaans anders: daar kan dit
soort kinderen nog in de gemeen
schap worden 'meegenomen'. Ge
handicaptenzorg in deze vormen
neemt dus toe naarmate de ontwik
keling in Indonesië vordert en zal
zich daarom in steeds grotere om
vang gaan manifesteren. Vajndaar,
dat al deze en andere aanzetten zo
nodig zijn.
In verband met ziekte van de
schrijver moet de rubriek 'Van
daag' de eerstkomende dagen
ontbreken.
van het platteland en analfabeten
wonen en werkloosheid, armoede
en zeikte alledaagse problemen
zijn. In deze wijk zijn langzamer
hand buurtgroepen tot stand geko
men, 'christelijke basisgemeen
schappen', waar de bewoners samen
proberen in het licht van het evan
gelie oplossingen te zoeken voor
hun problemen. De jongeren waren
bij de gezinnen van deze basisge
meenschappen ondergebracht.
Soortgelijke bijeenkomsten van
jongeren naar het voorbeeld van
Taizé worden voorbereid in andere
Latijnsamerikaanse landen, de Ver
enigde Staten en Canada.
NED. HERV. KERK
Beroepen te Nieuwleusen: J. B.
Cats te 's Gravendeel.
Bedankt voor Barendrecht: L. van
Nieuwpoort te Nunspeet; voor Ede:
G. H. van Kooten te Delft.
Beroepbaar kand. P. A. Vlok, Gladi-
olenstraat 39, Wageningen per 13
jan.
GEREF. KEUKEN
Aangenomen naar Assen: drs. A.
Borman te Alphen a.d. Rijn.
GEREF. KERKEN (VRIJG.).
Bedankt voor Soest: D. No'ort te
Buitenpost.
Beroepen te Spakenburg-N.: J.
Slotman te Dalfsen.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Werkendam: A. Breg-
man te Rijssen; te Hoofddorp; J.
W. Verweij te H. I. Ambacht.
Aangenomen naar Rotterdam Z.:
H. Hofman te Goudswaard.
Bedankt voor Franklin Lakes (VS)
A. Vergunst te te Veen.
Youth for Christ houdt nieuw
jaarsfestivals. m.m.v. o.a. kleinthea-
ter Op Vrije Voeten, de folkrock
groep Whitsuntide Easter, de groep
Dust en de zangeres Ida Koelstra,
in Vlaardingen (2 jan:). Steenwijk
(3 jan.), Amersfoort (4 -jan.) en
Haarlem (5 jan.). Ipl. tel. 03438-
5744.
Zendingsconferenties over het
thema 'Verkondiging en dialoog', 7
en 8 maart. 15 maart, 12 april en
26 april in het Zendingscentrum te
Baarn (opg. tel. 02154-7636).
Willem Frederik Hèrmans. Perian-
der, Amsterdam. De Bezige Bij,
1974. 94 blz. 9.75.
Zich baserend op gegevens van
Herodotus en Diogenes Laërtius
vervaardigde Hermans een televi
siespel over Korlnthes tiran Perian-
der (die regeerde van 625-585 v.
Chr.). Deze autocratische vorst
wiens spreuk 'Democratie is beter
dan tirannie' Hermans als motto
koos voor zijn stuk, ironischerwijs
heerste genadeloos. Hij ver
moordde zijn vrouw en daardoor
verwijderde zijn zoon zich van hem.
Hermans' spel laat zien hoe de
vader zich wanhopig verzet tegen
het noodlot, dat bij monde van het
orakel had te kennen gegeven dat
geen van zijn zonen hem zou op
volgen. De tiran wil zelfs het lot
bedwingen en tegen het einde van
het spel lijkt dat te lukken als de
oude Periander in ruil voor de
troon in ballingschap naar Korfu
gaat, waar zijn zoon al die jaren
heeft gezeten en hem ter aflossing
opwacht. Lykofron, de zoon, wordt
echter gedood. Juist op het ogenblik
dat Perianders schip Korfu nadert.
Het lot voltrekt zich tóch.
Hermans heeft deze vader-zoon
tragedie erg knap heel geschikt
voor tv, mijns, inziens en exem
plarisch verwerkt. Vooral het feit
dat de zoon, gedurende het stuk,
steeds meer de vader wordt (tot hij
op het laatst door de moordenaars
zelfs als zijn vader wordt be
schouwd). werkt erg noodlottig. Het
stuk relativeert elke regeringsvorm,
want waar macht in het spel is
bij democratie, of tirannie gaan
heersers een eigen leven leiden.
Vandaar dat Hermans vooraf pro-
vocerenderwijs waarschuwt: 'Peri
ander is niet geschikt voor jeugdige
kijkers of soortgelijke aanhangers
van Karl Marx'. Maar eens afwach
ten of dit strakke noodlotsdrama
uitgezonden wordt.
T. v. D.
BRUSSEL (Belpro) De commis
sie 'Kerk en Israël' van de federatie
van de protestantse kerken in Bel
gië heeft haar naam veranderd ln
'Kerk en Synagoge'.
Volgens de commissie wekte haar
oude naam misverstand. Voor ker
kelijke kringen, duidt het woord 'Is
raël' het volk van de bijbel aan.
maar voor anderen betekent 'Israël'
vooral de moderne staat en bestond
daarom het gevaar, dat men de
commissie ging zien als een soort
christelijk variant van de zionisti
sche beweging. De commissie stelt
overigens nadrukkelijk, dat deze
naamsverandering geenszins een
wijziging betekent in haar houding
tegenover de staat Israël.
Tegelijk heeft de commissie de Bel
gische kerken opgeroepen, een af
zonderlijke commissie 'Kerk en Is
lam' op te richten.
GENEVE (EPS) De wereldraad
van kerken heeft een nieuwe op
roep tot zijn ledenkerken gericht,
om drie en een half miljoen gulden
bijeen te brengen voor hulp aan
Chileense vluchtelingen. Een eerder
appel van de wereldraad voor dit
doel bracht 3,7 miljoen gulden op.
