Swieb
is het
meer
dan
beu
Joop Doderer wil gewoon vak uitoefenen
Commentaar
gevaarlijk (1)
aevaarlijk (2)
lectificatie
"touw van brug over
ft'esterschelde geeft
irerk aan 1450 man
irootste autokraan
n gebruik genomen
Nova Zembla
minus 80
weerrapporten
de jongens zijn weer dikker
misbruik
onwaarachtig
kerstwens
KrOUW/KWARTET ZATERDAG 7 DECEMBER 1974
BINNENLAND
T5-K7
witserland is eensklaps uit zijn tradi-
fonele neutrale rol gestapt nu het
ïrlement in Bern tegen het advies
jan de bondsregering in besloten
:eft de Zwitserse bijdrage aan de
NESCO met één-tiende te vermin-
[et is opmerkelijk dat dit land, dat
in onder zijn sneeuwkap het gebcu-
in de wereld bijzonder koel pleegt
m te zien. ineens protesteert naar
inleiding van het besluit van de
stjgemene vergadering van de UNE
SCO om Israël uit te sluiten van de
itivitciten van het Europese regionale
1ireau.
ru aar het ligt misschien wel juist op
na. weg van een neutraal land om
ternationale organisaties, zoals de
e] NESCO. werkelijk internationaal te
illen houden, welke politieke vijand-
g happen daarbinnen ook mogen tie-
VI
v it heeft niet-neutrale westerse landen
ak grote zelfbeheersing gekost: in
n onderwijskundige, wetenschappc-
D ke en culturele wereldorganisatie te
2°( tten met landen waar de vrijheid
vpor deze disciplines totaal ontbreekt,
ir< namelijk nogal vreemd. Het uitsto-
1 |n van die landen zou echtor tegelij-
Lrtijd de UNESCO doen ophouden
In internationale organisatie te zijn,
werd daar tegenover gesteld. Dus
£t men het erbij.
[at van alle UNESCO-leden met gro
en kleinere zondenregisters ten
izichte van de nagestreefde doelein-
nu uitgerekend Israël op dood
ior wordt gezet, is inderdaad onzin-
|g. Dat heeft het Zwitserse parlement
óprecht onderkend. Het einde van deze
~<eg is bij lange na niet in zicht.
:t is daarbij duidelijk dat de Arabi-
:he landen en hun niet geringe aan-
«kng in de' derde wereld hun politieke
[keer van Israël hebben omgezet in
in cultureel verwijt, namelijk over
Jraëls opgravingen in het oude Jeru-
■^lem. Dit vonden de Zwitsers te gek.
ag hun bijdrage hebben zij tot uitdruk-
JÏJig gebracht dat daarmee deze orga-
i^ïsatie voor hen gedevalueerd is.
Mu is er een ander land. dat ondanks
ook daar aanwezige sneewkap op
r bergen, minder koel pleegt te rfea-
7 [ren: Syrië. Dat heeft in Bern zijn
CTcpe afkeer van dit Zwitserse besluit
kennen gegeven. Het argument van
Syriërs laat zich raden: wat flauw
■3n je_ aan je verplichtingen te onttrek-
■Én als er met meerderheid van stem-
I ien een besluk is gevallen dat j'e niet
:iekvalt.
hfifc is namelijk steeds weer het verwijt
ft uit de derde wereld gehoord wordt
z®Eens het Westen: nu wij de numerie
ke: meerderheid hebben in de interna-
zi male organen waarin jullie vroeger
ic. toon aangaven, nu onttrekken jullie
aan de daarin genomen meerdcr-
iil idsbesluiten. Dat verwijt is in vele
or (zichten terecht.
w aar het is uiterst ongelukkig zoals
het ogenblik door deze meerder-
ej id in toenemende mate de uitstoting
prf dreiging daarmee) als middel
ordt gehanteerd. En dat, wie daar
zwaar tegen maakt uit ernstige be-
egirgdheid voor het karakter van de
aJ ternationale instellingen, dan ook
ej)g forse diplomatieke demarches uit-
vJkt.
ezelfde dwaasheid, die de Amerika
an en hun NAVO-partners jarenlang
hilhielden door China buiten de VN
:s< houden, heeft nu de leidende niet-
%ondcn landen bevangen. Het is
l_ lemaal niet zo erg voor Israël en
ik niet voor Zuid-Afrika (onthut-
m nd. zo vaak als die twee in de
erde Wereld tegenwoordig in één
lem worden genoemd) maar het is
el erg voor de Verenigde Naties.
IDDELBURG Als ln de loop
lOin volgend jaar wordt begonnen
et de bouw van een vaste oever-
trbinding over de Westerschelde,
illen over drie vier jaar 1450
ïensen werk kunnen vinden,
let economisch technologisch In-
ituut (ETI) heeft dit berekend,
e top van de personeelsbehoefte
j de aanleg van deze verbinding
alt dan precies in de jaren, dat de
taag naar arbeidskrachten ln de
Duw sterk zal verminderen, aldus
it ETI.
in REDA Stoof Breda heeft gisteren
e eerste 280 tons autokraan in ge-
ruik genomen. Dit is de grootste
>o*lfrijdende kraan ter wereld,
ht orspronkelijk was het de bedoeling
or e eerste kraan van dit type eind
eptember aan het publiek te tonen,
laar toen brandde de loods, waarin
e kraan met hulpstukken stond
aags tevoren af.
JTRECHT Door een misverstand
er in de editie van woensdag een
inderlijke fout geslopen. De kop
*SP Statenlid keurt steun aan Gero
f' is niet in overeenstemming met
le inhoud. Uit het bericht blijkt na-
nelijk dat de heer ir. R. T. Steinbuch
>S van Utrecht heeft gevraagd of zij
e stellingname van de gemeente
-eist om aan Gero een financiële
ajectie te geven ondersteunen.
door Willem Schrama
DE KAAG Eind april is het
afgelopen. Een laatste duik in
de befaamde koektrommel van
Saar, en dan hangt Swiebertje
zijn zwerverskloffie aan de wil
gen. Jas en hoed hebben zestien
seizoenen lang stand gehouden,
alleen de broek is. in die periode
enkele malen vernieuwd. Nu is
het pakkie op. De motten mogen
erom vechten. Swieb vindt het
best. Want hij is het beu, meer
dan beu in Nederland.
Thuis, in zijn ordelijke nest op het
Kaageiland, blijkt de pretvogel ge
vlogen. Wat overbleef is een 53-
jarige acteur. Joop Doderer ge
naamd, met drang naar erkenning.
Erkenning als volwaardig acteur,
omdat hij meent die hier niet te
hebben gekregen. Geen hupse
schijnbewegingen naar zijn jonge
echtgenote Esther, maar een beza
digde blik, die een brokje teleur
stelling verraadt. Hij zal dat niet
ronduit zeggen, maar uit zijn woor
den sijpelt zo nu en dan iets dat
overduidelijk wijst op ontevreden
heid. Omdat zijn publiek hem te
veel Pfeeft verankerd in de rol van
Swiebertje. 'Wat je ook doet, je
krijgt hier gelijk een stempel op je
hersens', is zo'n opmerking. En: 'Ze
stoppen Je in een hok. en af en toe
mag je er even uit om de mensen
aan het lachen te maken', is een
andere.
Joops forse rondingen hebben zich
genesteld in een klassieke stoel, om
eens terug te blikken op zijn suc
cesvolle, en zeker niet onrendabele
zwerversbestaan. Af en toe kan er
nog best een glimlach af, vooral als
we praten over Riek Schagen, die
in de figuur van Saar de ideale
anti-feministe vlees liet worden. De
heuse huishoudster, die haar be
middelende tact zocht in het aan
rukken van de immer gevulde kof
fiepot. Derhalve een warm toe
vluchtsoord in dreigende botsingen
tussen de vlerkachtige vagebond en
de mokkigc mens Bromsnor. 'Een
best mens', zegt Joop. De begelei
dende grijns is van korte duur.
Joop vond het een prima tijd, maar
er is geen plaats meer voor senti
menten. Wanneer in mei alle va
derlandse verplichtingen zijn afge
werkt, steekt hij de Noordzee over.
Een Londens impressariaat (Eric
Glass Ltd.) heeft hem voor vijf jaar
gestrikt. Tot zijn grote blijdschap
overigens, want Doderer vindt het
een buitenkansje ('dat doen ze niet
zo maar'), waaraan hij drie jaar
lang omzichtig heeft gewerkt. Door
toedoen van een Engels regisseur
geïmponeerd door Joop Doderers
rol in de klucht 'De Grote Versier
der' zijn aan de overkant van de
ik ben ontdekt als een bruikbaar acteur
woelige baren contacten tot stand
gekomen, die uiteindelijk hebben
geresulteerd in een contract, dat
hem minimaal twee produktles per
jaar alsmede een alleszins redelijk
honorarium garandeert.
Wat voor rollen de Engelsen voor
hem hebben weggelegd. Is voor
Joop nog een grote vraag. De gang
van zaken daar is zo is hem
verteld dat een "acteur zijn ma
nuscript pas krijgt thuis gezonden
als de hele produktie in kannen en
kruiken is. Zo doet zich het curieu
ze verschijnsel voor dat hij volgend
jaar zomer geboekt staat voor de
opname van een Amerikaans-En
gelse film in Spanje, maar zijn
aandeel daarin is nog niet bekend.
.'Geeft ook niet', vindt Joop, 'want
ik zie het als een uitdaging. Ik ben
er dol op om voor iets te vechten'.
Bruikbaar
Of het andermaal een komische rol
wordt, is al evenzeer in nevelen
gehuld. Ook al weer niet erg. 'Per
slot van rekening weet niemand, in
Engeland dat ik kornak ben. Ik
ben ontdekt als een bruikbaar ac
teur. En dat vind ik fijn. Ik heb
ook geen absolute voorkeur voor
bepaalde rollen. Dat idee heb ik
helemaal niet. Dit vak is mijn grote
liefde, en ik wil gewoon spelen.
Wat interesseert me niet, als ik
maar bezig ben. Er bestaan trou
wens geen kleine rollen, er bestaan
wel kleine acteurs. Goed je best
doen. je vak beoefenen, daar gaat
het mij om.
Of dat een automatisme wordt?
Welnee, dit was automatisme. JHier
in Nederland was je altijd afhanke
lijk van één seizoen. En het was
altijd hetzelfde. En op een gegeven
moment zul je jezelf toch in iets
moeten vernieuwen. Anders raak je
zo vastgeroest dat je er nooit meer
uitkomt. Nu ga ik iets doen waar
van ik nog helemaal niet weet hoe
het uitpakt. Je sociale zekerheid,
zei iemand hier tegen me. Kom nou
toch! Een stuk erkenning en een
stuk herkenning is fijn voor een
acteur, dat weet ik ook wel, maar
dè uitdaging is voor mij nu juist.
dat ze me in Engeland nog hele
maal niet kennen. Ze hebben daar
een onuitputtelijk arsenaal van ac
teurs. Als je er niet voor werkt,
staan er tien anderen klaar om je
rol over te nemen. Om half tien
repeteren betekent in Engeland ook
werkelijk om half tien repeteren.
Moet je dat hier zien. Hier komen
ze om kwart over tien binnendrup
pelen. Ja. de brug was dicht, of ik
had een lekke band. Het wordt de
mensen hier te gemakkelijk ge
maakt. Al§ er om half tien camera
repetitie is, en om kwart over tien
is-er nog niet begonnen, dan man
keert er voor mij wat aan'.
Inmiddels zijn er in de omgeving
van Hilversum pogingen gedaan
een comité 'Swiebertje moet blij
ven' op te richten. Net zoals in het
geval Piet Keizer zal dat geen re
sultaten hebben. 'Leuk', zegt Joop
Doderer, 'maar ik denk er niet aan.
Ik wens ook niet sentimenteel te
worden bij mijn vertrek. Het is de
afsluiting van een gelukkigé perio
de. Een zeer gelukkige periode, mag
ik wel zeggen. Het heeft zestien
jaar geduurd en op een gegeven
moment moet daar een einde aan
komen'.
De reacties van zijn medespelers
variëren van leuk (Riek Schagen)
tot niet zo leuk (Lou Geels;, Joop
Doderer: 'Voor Lou Geels was het
een soort shock zal ik niet
zeggen, maar het is toch wel een
beetje hard aangekomen. Tja, dat
krijg je ervan. Als je je zo lang
vereeenzelvigt met de figuur Brom
snor, dan bestaat er opeens niets
anders meer voor je. Maar aan de
andere kant kan ik me ook wel
voorstellen, dat de opinie, de waar
dering, de kijkdichtheid van Swie
bertje van dien aard was, dat je je
afvraagt: waarom moetèn we daar
nou mee stoppen?'
Waren de burgemeesters verwissel
baar in de afgelopen zestien jaar
droegen achtereenvolgens Guus
Hermus, Jan Blaaser, Jo Vischer,
Rien van Nunen, Louis Borel en
Bert Dijkstra elkaar de ambtsketen
over de rakker zelf is natuurlijk
niet te vervangen. Dat maakt dan
tevens een eind aan de activiteiten
De weerprocessen in Rusland kun
nen in deze tijd van het jaar
doorslaggevend zijn voor het al of
niet doorgaan van ,een strenge win
ter in Europa. Vandaar ook, dat de
Russische weerkundigen met bij
zondere aandacht de qntwikkelin-
gen in 'hun' stratosfeer volgen. Wat
zich daar voltrekt kan namelijk in
een later stadium invloed uitoefe
nen in lagere regionen van de at
mosfeer.
In dit verband is wel interessant
een telexbericht van 5 december
uit Rusland. Hierin staat, dat er
daar sprake is van een ongestoorde
wintercirculatie. Op een niveau van
circa 9000 meter wordt een lage
drukgebied aangetroffen boven
Noord-Siberië (Taimyr-schier
eiland) en een hogedrukgebied bo
ven de Beringzee (ten oosten van
Kamsjatka). De strato-koudepool
ligt met minus 79 graden boven het
noorden van Nova Zembla, en de
'warmte-pool' met minus 32 gr. bo
ven Mantsjoerije.
Er zijn geen indicaties, die wijzen
op verwarming van de Russische
bovenlucht en een een ander zou
kunnen betekenen, dat midden- en
West-Europa vooreerst niets kils te
vrezen heeft uit het land van
Breznjew. De circulatie in West-
Rusland is veelal zuidelijk tot zuid
westelijk en niets wijst op export
naar het westen.
Die zuidelijke stroming hangt sa
men met een langgerekte hoogtetrog
van de randstaten tot in Roemenië.
De trog verplaatst zich weinig. Bo
ven de Oekraïne is het op 5000
meter hoogte veel kouder dan bo
ven Lapland, Kiew minus 38 graden
Celsius tegenover Moermansk mi
nus 28 graden. Op 9000 m is het
boven Kiew 50 graden, maar Kirow
een flink eind ten noordoosten van
Moskou, dus dicht bij bovenge-
Foto Dirk Ketting.
van de schrijver John Uit den Bo
gaard, die kans zag de NRCV zestien
maal een dol avontuur aan te bie
den. -Joop Doderer: 'M'n pet af.
Maar ik geloof dat het voor hem
niet zo ongunstig uitkomt. Dit sei
zoen was hij al een beetje aan het
eind van z'n latijn. We moesten
hem al vaak helpen om bepaalde
situaties in een aflevèring op te
lossen. Daarbij komt nog zijn ge
zondheid, die geloof ik ook niet zo
geweldig meer is'.
Deuk
Het wordt even stil. Doderer door
breekt het zwijgen daama zeer toe
passelijk: 'Weet je. er wordt hier
veel te weinig gelachen. Dat is een
trieste zaak. Zet de tv maar aan.
Weinig goed amusement. Alleen
maar forums. Of allemaal sex,
naakt en bloot. Het publiek is daar
een beetje vol van, maar ik geloof
niet zo in die dingen. Het is ook
een klein beetje een degeneratie-
verschijnsel, geloof ik. Er is nu een
sexgolf. en iedereen moet zo nodig
meedoen. Maar wat valt er nog
verder te doorbreken? Ik ben van
mening dat het hele toneelbestel
hiel- een flinke deuk heeft gekre
gen. Ik ben vóór vernieuwing, maar
er moet wel wat uitkomen. Ik voor
mij ben blij dat ik weer eens er
gens aan kan gaan werken. Ik heb
een harde leerschool gehad, jazeker.
Mensen als Johan Kaart, Jan en
Annie van Hees. Heintje Davids,
daar kom ik vandaan. Die moesten
carrière maken, die vochten wel'.
De telefoon gaat. Keurig moment
om er een punt achter te zetten.
Een slabbetje op de salontafel richt
onze belangstelling nog even op de
gezondheid van zijn drie maanden
oude zoon David. 'Uitstekend hoor,
dank je wel' zegt Joop. 'We blijven
hier trouwens wonen. Dit is het
plekkie waar we altijd weer terug
komen. Af en tóe lekker een
maandje naar huis. Alleen als ik
een jaar in het theater kom te
staan, dan zal dat niet lukken'. Ook
geen nood. want vrouw Esther
vindt het Angelsaksische avontuur
van Joop een mieterse onderne
ming.
Weerrapporten gistermorgen, maxi
mumtemperaturen en neerslag 24
Amsterdam
regen
8
9
De Bilt
regen
8
1
Athene
zwaar bew
15
0
Barcelona
licht bew
15
0
Berlijn
sneeuwbui
5
3
Brussel
regen
8
2
Frankfort
geh bew
6
2
Genève
zwaar bew
0
Helsinki
regen
Innsbruck
regenbui
10
0.2
Kopenhagen
zwaar bew
4
0.3
Lissabon
onbew
16
0
Locarno
onbew
16
0
Londen
zwaar bew
9
0
Luxemburg
zwaar bew
5
1
Madrid
onbew
15
0
Mallorca
onbew
17
0
Munchen
sneeuw
6
5
Nice
onbew
15
0
Oslo
onbew
2
0
Parijs
zwaar bew
10
0
Rome
mist
12
0
Split
half bew
14
0
Stockholm
geh bew
4
0
Wenen
zwaar bew
9
2
Zurich
geh bew
8
0.1
Casa Blanca
mist
18
0
Las Palmas
licht bew
21
0
New York
half bew
Tel Aviv
regen
Tunis
zwaar bew
17
0
noemde koudepool, minus 62 gra
den Celsius bij west-zuidwesten
wind, 40 kilometer per uur.
Dit weekend blijft het in de lage
landen zacht in een vochtige,
subtropische luchtstroming langs de
noordzijde van een onverwoestbaar
1036 millibar-sterk maximum in de
Golf van Biskaje. Een situatie dus
met de traditionele donkere dagen
voor Kestmis. Erg koud was het
gisteravond in Noord-Zweden met
Itvikkjokk op minus 21 graden na
een maximum van minus 14 gra
den.
Rechtzetting: dc Londense weer
kundigen verwachten een droge en
koude periode in de tweede en
derde week van december, en niet
in de eerste en tweede week, zoals
gisteren abusievelijk vermeld stond.
Bovendien verwacht IJnsen te
Wognum een vorstperiode rond 10
december in plaats van, zoals ver-
meld stond, 1 december.
HOOG W\TF.R VOOR ZONDAG 8 DE-
MEBER.
Vllssingen: 850-21.33. Harlngvlletslulzen
10.25-23.05. Rotterdam: 11.19-0.00. Sche-
venlngen: 9.55-22.31. IJmulden: 10.44-,
23.23. Den Helder: 1.25-14 27. Harllngen:
3.40-16.54. Delfzijl: 6.13-19.12.
HOOG WATER VOOR MAANDAG 9 DE
CEMBER.
Vllssingen: 10.07-22.48. Harlngvlletslulzen:
11.41-0.00. Rotterdam: 0.21-12.40. Scheve-
nlngen: 11.15-23 50. IJmulden: 11.59-0.00.
Den Helder: 2.46-14.59. Harllngen: 4.59-
18 14 Delfzijl: 7.27-20 22.
onder redactie van loessmit
Uit het pocketboek waarin
hoogstwaarschijnlijk dc meeste
cijfers van alle Nederlandse poc
kets staan, het door het centraal
bureau voor de statistiek samen
gestelde 'statistisch zakboek
1974'. wordt duidelijk dat - het
Nederlandse leger groeiende is.
Er zijn tenminste weer 435
dienstplichtigen meer dan in
1973 die,met kop en schouders
boven de rest uitsteken: vorig
jaar waren er 5439 jongens van
1.90 meter of langer, dit jaar
zijn dal er 5874. De gemiddelde
lengte van alle dienstplichtigen
samen is overigens al drie jaar
precies hetzelfde: 1.79 meter.
Van die soldaten moeten er 474
nu al een buikje hebben. Mis
schien zijn die juist de langsten.
maar die 473 wegen in elk geval
honderd kilo of meer en dat is
niet misselijk voor jongens van
gemiddeld 18.5 jaar. Omdat er
ook nog bijna 1800 van tussen
de 90 en 99 kilo zwaar zijn, mag
het geen verbazing wekken dat
de dienstplichtigen wel in ge
middeld gewicht zijn toegeno
men.
De paar honderd rubrieken en
grafieken in het zakboek be
staan uit zoveel cijfers dat we
hoogstens kriskras een paar gre
pen kunnen doen. Er blijken
nog altijd wat meer vrouwen
dan mannen te zijn (eind vorig
jaar 1007 vrouwen tegenover el
ke duizend mannen); op 10 mei
1972 waren er 332 KVP-burge-
meesters (de meesten in Noord-
Brabant), 148 waren de CHU
toegedaan (de meesten in Zuid-
Holland) en 133 de ARP. van
wie ook het grootste aantal in
Zuid-Holland. De PPR leverde
het minste aantal burgervaders:
Frankrijk moet z'n enorme wijn-
produktie op een of andere ma
nier kwijt en je kunt in dat
land dan ook reclameleuzen
aantreffen met deze tekst: drink
wijn, want het water is vies en
vervuild. Voor die reclame zorgt
een door de Franse regering ge
subsidieerde commissie, dezelfde
regering die pas een onderzoek
heeft laten instellen naar het
drankgebruik in het land. Dat
gebruik komt neer- op misbruik,
want naar schatting blijken
twee miljoen van de 55 miljoen
Fransen bijna vier procent
door diezelfde wijn alcoholist te
zijn.
In 1972, aldus het rapport, stier
ven er minstens 4450 mensen
door overmatig drankgebruik en
nog eens 17.600 aan verschrom
peling van de lever, veelal ver
oorzaakt door hetzelfde euvel. De
commissie die het rapport ln op
dracht van het ministerie van
volksgezondheid samenstelde,
adviseert de regering een natio
nale campagne tegen drankge
bruik te beginnen en verder
vooral schoolkinderen en arbei
ders goed voor te lichten over de
gevaren. Hoe ze de bevolking nu
zo ver willen krijgen van wijn
toch maar weer op het vervuilde
water over te stappen, is nog
niet duidelijk.
Wie in Polen geen lid van een
kerk is. moet zich in allerlei
onwaarachtige bochten wringen
of zijn nabestaanden tot on
waarachtigheid dwingen om een
nette begrafen-is te krijgen. Die
moeten het dan maar met de
kerkelijke autoriteiten op een
akkoordje gooien, want voor
niet-christenen bestaat er geen
enkel begrafenisritueel. Enkele
grote steden hebben wel een
burgerlijke begrafenisonderne
ming met een door' de staat
betaalde ceremoniemeester,
maar dat stelt ook niet veel
voor. De lijkdragers worden
zwaar onderbetaald met als ge
volg dat ze er slonzig bij lopen
meestal flink aangeschoten zijn
en zelfs helemaal dienst weige
ren als hun geen forse fooi ln
het vooruitzicht wordt gesteld.
Dat staat allemaal in het week
blad 'recht en leven' van de
Poolse juristenvereniging, dat
pleit voor een passende ceremo
nie voor iedereen, christen of
niet. De regering moet er vol
gens het blad niet alleen voor
zorgen dat de Polen waardig
kunnen leven, maar ook dat ze
waardig begraven kunnen wor
den.
eentje maar, die zijn gezag in
Limburg uitoefende (en waar
schijnlijk nog uitoefent). Ons
land bezit 169 klompenwinkels,
.262 postzegelhandels, 305 win
kels die dameshoeden verkopen,
maar ruim 14.000 kruideniers-
en bijna 19.000 textielzaken. Vo
rig jaar stapten we samen 891
miljoen keer in bussen, trams en
metro's en 177 miljoen maal op
de trein. In 1972 werden er 1282
kinderen geadopteerd (in 1963
nog maar 357).
Terug naar vorig jaar: we gaven
met z'n allen heel wat meer uit
dan in 1972, maar dat komt
natuurlijk ook doordat alles heel
wat duurder geworden was. Sa
men aten we voor één miljard
hondervierennegentig miljoen
gulden brood op. aan banket,
chocola en ijs nog wel voor drie
kwart meer. voor tabakswaren
gaven we bijna evenveel uit als
voor de zoete lekkernijen, maar
voor dranken (in de winkel ge
kocht) wel weer zeshonderd mil
joen meer. Ook vorig jaar ging
49 procent met vakantie: 3.6
miljoen bleven in eigen land en
3.5 miljoen gingen de grens
over, vooral naar Spanje, Portu
gal en West-Duitsland.
Tot slot de achteruitgang in de
stand van de gewervelde dieren.
Van de tussen 1940 en 1970 ge
telde veertien soorten amfibieën
is er maar één op hetzelfde peil
gebleven; de andere dertien zijn
in aantal achteruitgegaan en
Wat er aan reptielen is overge
bleven is helemaal een raadsel:
van alle acht soorten zijn er nu
minder exemplaren. Over de vis
stand kunnen we melden dat
van de 43 soorten sinds 1950 er
van de 43 soorten sinds 1950 er
31 achteruitgehold zijn en dat er
bij maar drie soorten wat visjes
bijgekomen zijn. Hoeveel dieren
er nu over zijn en waardoor ze
er zo slecht voor kivamen te
staan vertelt het statistisch zak
boek niet.
sEtuwdo nusïfEirr, envsuheid ook
VOOR GEVAN&HEM IN LAPJN5 AMERIKA
Sinterklaas, de laatste halte voor
Kerst, Is gepasseerd en dus
wordt het de hoogte tijd om
kerstwensen te versturen. Die
zijn er ln diverse soorten en
maten, en deze is er één van:
een kaart waarmee je niet al
leen je dierbaren een gelukkig
kerstfeest wenst, maar boven
dien de hoop uitspreekt dat alle
gevangenen in Latljns-Amerika
worden vrijgelaten, met name de
mensen daar die zich voor hun
vakbond inzetten, en door de
regering 'lastig' bevonden wer
den. Zij zijn in de gevangenis
gegooid, verbannen, gedood of
spoorloos verdwenen. Hun
overkoepelende) vakorganisatie is
de CLAT, de arbeiderscentrale,
die al twintig jaar in Latljns-
Amerika werkt, maar nog altijd
(vooral ln Haïti, Guatemala, Ni
caragua, Brazilië, Bolivia, Chili,
Paraguay en Uruguay) sterk
wordt tegengewerkt of zelfs offi
cieel verboden is. CLAT houdt er
een fonds op na 'FLAST'
waaruit financiële hulp gege
ven wordt aan de gezinnen van
de opgesloten en vermoorde
vakbondsleden en -leiders. Voor
dit FLAST is het geld bestemd
dat de wenskaarten opbrengen.
De kaarten (de tralies zijn
zwart, de rest is rood) kosten 50
cent per^stuk. Wie er 25 tegelijk
bestelt betaalt 45 cent en maar
40 bij afname van 50 exempla
ren. De kaarten zijn te bestellen
bij CLAT-Nederland, Nieuwe
Gracht 47 in Utrecht, tel. 030-
319675.
'Wie heeft deze patiënt behandeld?'
