Proef met verwarming huis door de zon
afwijzen
huurnota
Berging slachtoffers
van ramp Martinair
verloopt moeizaam
Regering verwacht
geen loonconflict
Man schiet
broer dood
Sterkste sleepboot ter
wereld van stapel
'Mirage-zaak'
voor rechter
Spoedig ontwerp
winkelsluitingswet
Verplichte inenting
tegen pokken ingetrokken
OOK
DAT
WAS
AMSTERDAM
'Prijsschieten' onwaarschijnlijk
Veel ouderen
voor eerdere
Bejaarde verongelukt
Politie reikt gele kaart uit
Halvering van stookkostenrekening verwacht
Werkloosheid
zeker 350.000,
zegt Heertje
Huidige voorstellen zijn al een compromis
Eerder deze week had de PvdA tij
dens de openbare commissieverga
dering over de nota huur- en subsi
diebeleid reeds duidelijk gemaakt
de verwerping van enkele punten
uit die nota niet te kunnen accep
teren.
Tijdens een gisteren in Utrecht ge
houden studiedag van het Neder
lands instituut voor ruimtelijke or
dening en volkshuisvesting zei
Hans Kombrink, Tweede-Kamerlid
van de PvdA, dat de nota een soort
compromis is tussen verlangens
van de confessionele partijen en de
progressieve partijen De confessio
nelen, aldus Hans Kombrink, zijn
hier niet mee tevreden en willen,
nu een compromis tussen hun ei
gen standpunt en het compromis
dat de nota is. Voor een aantal
punten is dat voor de PvdA niet te
aanvaarden.
Het zwaarst weegt voor de PvdA
het (dreigende) wegstemmen van
het wetsontwerp, waarin wordt be
paald dat in gebieden waar de hu
ren vrij zijn buitensporige verho
gingen moeten worden gemeld. Die
verhoging kan dan In inderdaad
buitensporige gevallen worden ver
laagd (meldingsplicht en maxime
ringsbevoegdheid).
Ook zal de PvdA niet toestaan' dat
wordt geknibbeld op het voorgestel-
Hans Kombrink: compromis
de systeem van subsidiëring van
bewoners. Volgens'dit systeem (de
individuele huursubsidie) steunt de
overheid mensen die naar verhou
ding tot hun inkomen in een te
duur huis wonen. De PvdA zal
evenmin genoegen nemen met 'een
aanvaarding van een motie van het
VVD-Kamerlid De Beer om het be-
Van een onzer verslaggevers
SCHIPHOL/COLOMBO Reddingsploegen, die zoeken naar de
lichamen van de 191 slachtoffers van de Martinair-luchtramp bij
Colombo, ondervinden nog steeds grote moeilijkheden door de bar
re terreinomstandigheden.
staande systeem van huurharmoni-
satie te handhaven.
Klacht Van Dam
Staatssecretaris Marcel van Dam
zei tijdens de studiedag dat hij zich
begint te realiseren dat het moei
lijk is ten aanzien van de volks
huisvesting beleidsmaatregelen over
te brengen: 'Het is alsof je met een
groot brandweerkorps bij het vuur
bent aangekomen, maar dat dan
niemand met blussen begint.' Zoe
kend naar oorzaken wees hij onder
meer op het feit dat het onduide
lijk is wat nu de hoofd- en wat nu
de bijzaken zijn en dat er veel
discussie wordt gevoerd door men
sen die andere belangen hebben
dan de woningzoekenden.
Verder wees hij erop dat voor 1974
ruimte is'voor 50.000 woningwetwo-
ningen en dat er slechts 40.000
worden gebouwd, dat staatssecreta
ris Schaefer er niet in slaagt alle
begrotingsposten op te maken en
dat er voor de. bouw van aangepas
te woningen voor bijvoorbeeld in
validen wel 35 miljoen ulden op
de begroting staat, maar dat er
slechts voor 2 miljoen gulden aan
vragen zijn binnengekomen. Van
Dam: 'Ik onderschat de problemen
van de lokale overheden niet, maar
het benauwt mij wel eens als wordt
gevraagd om een regeling die al
een half jaar bestaat.'
iKoningin Juliana heeft gisteren op de scheepswerf De Merwede
in Kardïnxvèld-Gifessendani de sterkste sleepboot ter wereld, de
Smit-Rotterdam, te water gelaten. Op de foto het moment waarop
zij de fles champagne tegen de boeg gooit. Rechts directeur H. J.
Schlö-nan van De Mei-wec'c.
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
U verwentér Uw vrouw
Tot nu toe zijn nog maar 15 stoffe
lijke resten geborgen en begraven.
De andere lichamen heeft men al
leen nog maar met helikopters
vanuit de lucht gezien. Het oer
woud is "zo ondroordringb.var en ligt
op een zo steile helling, dat de
ploegen er nog niet hebben kunnen
bijkomen. Overwogen wordt nu een
afdeling bergbeklimmers van het
leger in te zetten.
Samen met functionarissen van de
Nederlandse en Indonesische rijks
luchtvaartdienst heeft ook Martin
air-directeur Martin Schroder gis
teren per helikopter de plaats van
de ramp bekeken. Vanmorgen vroeg
zou hij uit Colombo op Schiphol
terugkeren.
De reddingsploegen hebben vooral
belangstelling voor de zgn. 'black
box' uit het. vliegtuig, waarin alle
vluchtgegevens en gesprekken van
de vliegers moeten zijn opgenomen.
Tot nu toe is daar echter nog geen
spoor van gevonden. Of de doos in
tact is gebleven, valt overigens te
betwijfelen nu gebleken is, dat er
vrijwel niets mèer van het vliegtuig
is overgebleven. Het wrak is letter
lijk versplinterd en de lichamen
van de inzittenden zijn vrijwel on
herkenbaar In Colombo neemt
men aan, dat identificatie van de
lijken nauwelijks meer "mogelijk zal
zijn.
Souvenierjacht
Intussen hebben inwoners van het
dorp bij de plaats van de ramp
ongeveer 70 kilometer van Colom
bo een grootscheepse souvenier
jacht ingezet op de overal verspreid
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG In de zaak van po
gingen tot omkoping van kamerleden
in verband met de aanschaf van een
nieuw type straaljager zal een ge
rechtelijke vervolging worden ingè-
steld. Minister Van Agt van justitie
heeft dit de Tweede Kamer door
middel van een brief meegedeeld.
Premier Den Uyl vertelde gister
avond na afloop van de ministerraad
dat er geen reden was om de vervol
ging in te stellen tegen kamerleden.
In verband met de eventuele pogin<-
gen tot omkoping, waarnaar een on
derzoek is ingesteld, is genoemd de
vertegenwoordiger van de Mirage-
fabrieken in ons land, ing J. Botter-
man in Amsterdam.
Van een verslaggever
GORINCHEM De ongeveer 50-
jarige Arie Middelkoop uit 'Nieuw-
land is gisteravond om het leven
gekomen door een schot, dat werd
afgevuurd door zijn broer uit Kedi-
chem. Dit gebeurde aan de Achter-
dijk te Kedichem, waar de broer
woont. De dader heeft zich bij de
politie gemeld. Tussen de broers be
stond lang een vete.
liggende wrakstukken. Ze worden
zelfs verhandeld. 'De toestand is
chaotisch. Het kost ons de grootste
moeite, om te voorkomen, dat er
wordt 'geplunderd', verklaarde eeh
lid van de reddingsploegen.
Uit het voorlopige onderzoek is vast
komen te staan, dat het vliegtuig
met een vleugel een bergtop heeft
geraakt en daarna tegen een ande
re berg is gevlogen. In het daartus
sen gelegen ravijn'liggen eveneens
veel wrakstukken.
Als teken van rouw zijn gisteren
alle winkels van mohammedanen
in Sri Lanka gesloten geweest. Aan
gebouwen wapperden witte vlaggen.
DEN HAAG Staatssecretaris Ha-
zekamp (Economische Zaken) ver
wacht, dat spoedig de nieuwe win
kelsluitingswet kan worden inge
diend bij de Tweede Kamer. Het
ontwerp van die wet en de daarbij
behorende toelichting, zijn al in de
ministerraad behandeld en worden
thans door de Raad van State be
sproken. Dit blijkt uit het ant
woord, dat de bewindsman gegeven
heeft op schriftelijke vragen van
het Tweede-Kamerlid Krosse
(KVP) over het besluit vair de Am
sterdamse gemeenteraad de weke
lijkse koopavond af te schaffen.
DEN HAAG - De ministerraad heeft besloten de inentingswet 1939 in te
trekken. Dit houdt in, dat baby's niet meer tegen pokken behoeven te
worden ingeënt.
Dit besluit is gevallen op grond van een advies van de Gezondheidsraad.
In dit advies wordt wel aanbevolen, dat bepaalde groepen, zoals het medisch
personeel, zich laten inenten. Verder wordt aangedrongen op eeu speciale
controle op reizigers die ons land binnen komen uit een gebied waar
pokken heerst.
De verplichtinglot inenting wordt ingetrokken, omdat het gevaar van
epidemieën niet meer bestaat.
nu in de boekhandel
Dr. R. B. Ecenhuis
deel IV De kerk der
hervorming in de
achttiende eeu.iv 'de
grote crisis
Prof. dr. C. Augustijn
schreef vorige week
zaterdag in Trouw: 'Wat
een prestatie! In 1965
verscheen het eerste deel
en nu ligt het vierde
deel al voor ons. Ik hoop
dat veel mensen dit boek
zullen lezen, ook die
mensen die geschiedenis
maar een dorre en droge
zaak vinden. Als één boek
geschikt is om hen van dit
waandenkbeeld af te
breneen, dan wel dit.'
Deel IV omvat 384
tekst- -f 32 illustratie-
paqina's en kost
gebonden 35,-- De
delen I, II en III zijn
noq verkrijqbaar
a f 32.50. Er is een
uitvoeriq prosvectus
beschikbaar, dat u
kunt aanvragen bij uw
boekhandel of bij
Uitgever"
Ten l'ave h.v.
Postbus J Baarn
In zuivelindustrie:
DEN HAAG Het kabinet heeft gisteren besloten, dat na het pensionering
mislukken van de onderhandelingen tussen werknemers en werk
nemers over een Centraal Akkoord niet door de regering zal wor- Van een verslaggever
c!en ingegrepen.
Er zal niet worden voorgesteld de
Machtigingswet, die dit jaar nog
van kracht is. te verlengen. Even
min wordt een beroep gedaan op de
bestaande loonwet. Het resultaat
van de loononderhandelingen
wordt dus geheel vrijgelaten.
Minister Boersma (Sociale Zaken)
deelde gisteravond na afloop van
het overleg in de ministerraad mee.
dat de regering veronderstelt, dat
er een reële loonsverbetering zal
worden bereikt van 2,5 tot 3 pro
cent. Dat wil zeggen, dat verwacht
wordt, dat de stijging van de totale
loonkosten niet meer zal bedragen
dan 13 procent. De stijging van de
prijzen moet dan beperkt blijven
tot 9.5 procent. Binnenkort zal het
overleg met het bedrijfsleven lover
de prijzen weer op gang komen.
Dat de regering de loonvorming op
haar beloop wil laten, i§ gewoon
een kwestie van vertrouwen, zei
minister Boersma Als we zouden
ingrijpen zou dat een blijk zijn van
wantrouwen, aldus de bewlndsnjan.
We verwachten dan ook in het
geheel niet, dat de vakbeweging bij
de onderhandelingen zal gaan
'prijsschieten'.
Bij de onderhandelingen over de
lonen zullen de partijen vooral
moeten ietten op het blijven van
de werkgelegenheid. Een basis voor
het vertrouwen van de regering is
ook. dat bij de onderhandelingen
over het Centraal Akkoord er wei
nig zakelijke verschillen bestonden*
tussen de werkgevers en de werk
nemers.'
Slag om arm
Minister Boersma hield overigens
nog een slag om de arm met de
opmerking, dat het sociaal-econo
misch beleid niet voor een jaar Is
uitgestippeld en dat op grond van
de zorgelijke ontwikkelingen in de
economie altijd weer maatregelen
genomen moeten worden.
Uit West-Duitsland waar de werk
loosheid snel stijgt, komen vooral
ongunstige ontwikkelingen. Premier
Den Uyl had er daarom wel moed
op, dat op de topconferentie van de
EG-landan, die maandag en dins
dag in Parijs wordt gehouden, ge
meenschappelijke afspraken zouden
kunnen worden gemaakt over de
conjunctuur. Er Is reden om aan te
nemenKdat ook Duitsland en België
zullen overgaan op een beleid dat
de economie moet oppeppen.
De ministerraad heeft verder beslo
ten, de verhoging van de WAO-
premie op 1 januari 1975 van 8.4
naar 9.2 procent voor 0.6 procent
ten laste van de werkgevers en
voor 0,2 procent ten laste van de
werknémers te doen komen. Deze
verhoging is overeenkomstig het
advies va.n de meerderheid van het
bestuur van de Stichting van de
Arbeid.
GIETEN De 81-jarige H. Haaijer
uit Wildervank is gistermiddag in
Gieten om het leven gekomen, toén
hij met zijn fiets de rijksweg wilde
oversteken en werd aangereden door
een auto.
Van een verslaggever
JOURE Inwoners van het Friese Joure, die de wet overtreden, maken
kans als eerste waarschuwing van de rijkspolitie een gele kaart te krijgen.
Met die gele kaart probeert de politie liondebezitters en automobilisten
weer op het goede spoor te krijgen. Hondebezitters moeten erdoor aange
spoord worden mee te werken aan het schoonhouden van de omgeving (dus
geen hopen op het trottoir) en foutparkeerders moeten de kaart zien als
een 'hint' om de auto uit de groenstrook en van het voetpad af te houden.
Van onze redacteur wetenschappen
EINDHOVEN r— Twee vakgroepen van de TH Eindhoven gaan proberen of ze een
woonhuis voor een belangrijk deel met zonnewarmte behaaglijk kunnen houden.
Prof. ir. C. W. J. van Koppen en prof. dr. J. Hamaker verwachten dat ze de helft
van de stookrekening door de zon kunnen laten 'overnemen'. Van het begin af
aan is het bovendien.de bedoeling, dat de daarvoor te bouwen installatie niet zo
duur wordt dat bij de te verwachten gasprijzen niemand voor het systeem,
belangstelling zal hebben.
Het proefhuis zal er duide
lijk anders uitzien dan an
dere. Volgens het schetsont
werp van architect ir. H. C.
A. Hoekstra wordt de zuid
gevel beheerst door hel zes
tig vierkante meter grote
donkere oppervlak dat door
de zon verwarmd zal wor
den. Het dak loopt onge
woon .steil omdat bij de ge
bruikte hoek van zestig gra
den de meeste straling
wordt opgevangen.
De verzamelde warmte
wordt door een luchtstroom
langs de donkere metaalpla
ten opgenomen en overge
dragen aan water dat in een
grote tank elders in het huis
wordt opgeslagen. De tem
peratuur in dat opslagvat zal
zestig tot zeventig graden
bedragen. Zowel de centrale
luehtverwarming van het
huis als de warmwatervoor
ziening betrekken hier hun
energ'e vandaan. Schijnt de
zon onvoldoende en dat
zal vooral in de winter vaak
het geval zijn dan wordt
de hoeveelheid warm water
in het opslagvat door een
gasboiler aangevuld.
Ingewikkelder
Het systeem is een stukje
ingewikkelder dan een prak
tijkproef die in Oss al in
aanbouw is. Daar wordt een
in het dak aangebrachte be
tonnen plaat door de zon
opgewarmd. De lucht die
daar langs stroomt, wordt
rechtstreeks het huis in ge
blazen. Schijnt de zon on
voldoende, dan wordt die
lucht met een gasbrander
naverwarmd. Doordat de be
tonplaat een grote opslagca
paciteit voor warmte heeft,
werkt het systeem ook 'sa-
vonds nog door, als de zon
al lang weg is.
De in Eindhoven bedachte
installatie heeft in zijn
warmwatervat een nog gro
tere opslagcapaciteit, waar
mee een of twee zonloze da
gen overbrugd kunnen wor
den. Prof. Van Koppen ver
wacht dat daarmee de extra
kosten goedgemaakt kunnen
worden. Maar dat zal de
praktijk moeten leren.
Het Eindhovense project
wordt met een subsidie van
350.000 mogelijk gemaakt
door de ministeries van eco
nomische zaken en volks
huisvesting. Voor de meer
kosten van het prototype
van de installatie is 50.000
uitgetrokken, de rest dekt
extra personeelskosten voor
een proeftijd van vijf jaar.
Een groot deel van het pro
ject valt samen met het
normale onderzoekprogram
ma van de betrokken vak-
snepen.
Rendement
Bij de voorbereidingen trof
men merkwaardige gaten in
Hel grote donkere dakoppervlak van liet verhoogde
middenstuk moet in de helft van de stookbehoefte van
het experimentele huis gaan voorzien.
onze kennis aan. Zo is vrij
aardig bekend hoeveel zon
nestraling er gemiddeld op
een vierkante meter Neder
land valt. Maar voor hun
berekeningen moesten de
Eindhovense. tedhnicl weten
welk deel daarvan directe
zonneschijn was, en welk
deel ongerichte straling uit
de heldere hemel. Die twee
soorten worden namelijk
met verschillend rendement
opgevangen. Maar de onder
verdeling tussen directe en
Indirecte straling was niet
bekend, en wordt nu in sa
menwerking met het KNMI
alsnog bepaald.
Goed geïsoleerde en groten
deels door de zon warmee-
houden huizen kunnen heel
wat schaarse energie bespa
ren. Maar bij een groot
scheepse toepassing zouden
nieuwbouwwijken er wel
heel anders uit gaan zien
dan we gewend zijn: alle
huizen met grote donkere
daken-gevels naar het zui
den om zoveel mogelijk zon
te vangen. En alle straten
dus oost-west. Dat strookt
bepaald niet met onze hui
dige stedebouwkundige op
vattingen, geeft ir. Hoekstra
toe. 'Maar misschien moeten
we dan maar de mensen
aanpassen.'
UTRECHT Van de oudere werk
nemers in de zuivelindustrie is 68
procent ervoor iedereen op zestig
jarige leeftijd te pensioneren. Acht
procent wil de pensioengerechtigde
leeftijd op 65 jaar handhaven en 25
procent is ervoor dan men indivi
dueel kan kiezen op welk tijdstip
tussen het zestigste en zeventigste
jaar men met pensioen wil gaan.
Van de betrokken werknemers voelt
39 procent ervoor na het zestigste
jaar geleidelijk korter te gaan wer
ken om alvast aan de pensionering
te wennen. Dit blijkt uit een on
derzoek dat de voedingsbonden van
de drie vakcentrales, de Industrie
bonden van NKV en CNV, de Unie
van beambten, leidinggevend en
hoger personeel en de Christelijke
BedrijTsbond HBV gehouden heb
ben onder hun leden van 45 Jaar
en ouder die in de zuivelindustrie
werken.
Onder degenen die hun voorkeur
uitspraken voor korter werken na
het zestigste jaar waren de ouderen
in de meerderheid. Van degenen
die vóór korter werken zijn wil 57
procent een aflopend aantal dagen
per week, dertig procent een aflo
pend aantal uren per dag en negen
procent een aflopend aantal weken
per jaar. Vier procent heeft op dit
punt geen voorkeur.
Van een verslaggever
AMSTERDAM Er zijn in
ons land niet ruim 160.000
maar zeker 350.000 werklozen,
meent de Amsterdamse hoog
leraar dr. A. Heertje.
Volgens prof. Heertje is er
een grote verborgen werk
loosheid: honderdduizenden
werklozen staan niet officieel
als zodanig geregistreerd hoe
wel ze het arbeidsproces via
de WAO of de ziektewet heb
ben verlaten. Daartegenover
staat dat er ook een verbor
gen werkgelegenheid is door
dat er 'officiële' werklozen
zijn die clandestien werken.
Per saldo komt volgens prof.
Heertje het werkloosheidscij
fer echter op zeker 350.000.
Volgens Heertje zal dc huidi
ge werkloosheid lang duren,
wat het kabinet niet onder
kent. Het kabinet schenkt
volgens hem te veel aandacht
aan de 'conjuncturele kop'
van de werkloosheid.
(ADVERTENTIE)
'n METZLER-
bril: ieders oogmerk!
RITA
'En nu de andere zak..
J TROUW/KWARTET ZATERDAG 7 DECEMBER 1974 BINNENLANDT3_Ko
UTRECHT De Party van de Arbeid verbindt ernstige politieke conse
quenties aan een mogelijk afwijzen door de Tweede Kamer van een aantal
punten van het door de regering voorgestelde huurbeleid.
Van onze Haagse redactie
