Zaak-Baarda naar
studiedeputaatschap
ni
u
er niet meer
worden geluid
Ds. Jörg treedt af
als synodepraeses
'Ja kind, dat is
nu eenmaal zo...'
Vandaag
Trouw
Kwartet
Gereformeerden
doen mee aan Ikon
BOEKEN*
Bestsellers
Plan: kleinere
groepen in het
basis-onderwijs
lll=llla\ll
Nieuwe boeken
TROUW/KWARTET VRIJDAG 22 NOVEMBER 1974
KERK/BINNENLAND T2/KJ
Van een onzer verslaggevers
LUNTEREN De gereformeerde synode heeft besloten, thans geen nieuwe uitspraken te doen over
de bezwaren, die zijn ingebracht tegen drs. Tj. Bamer, dat de heer Van der Louw bereid en in staat
zou zijn de gestoorde verhoudingen in de Rotterdamse raad te herstellen.
Wel zal een commissie ad hoc met
drs. Baarda moeten gaan praten
over de punten, die genoemd wor
den in het bezwaarschrift, dat ds.
W. C. van den Brink te Nieuw-
toosdrecht en vijf andere predi
kanten tegen het boekje van drs.
Baarda hadden ingediend.
Naar aanleiding van deze zaak
heeft de synode het nieuwe depu-
taatschap voor kerk en theologie
opgedragen, voorrang te geven aan
de bestudering van en de bezinning
op de aard van het schriftgezag. Dr.
H. B. Weijland kon vanuit het de-
putaatschap de verzekering geven,
dat het deputaatschap dit al doet.
Volgens ds. Van den Brink c.s. leert
drs. Baarda (lector aan de theologi
sche faculteit van de Vrije Univer
siteit). dat de evangeliën niet een
betrouwbare weergave geven van
het optreden, het lijden, het ster
ven en de opstanding van Jezus
Christus vanuit die werkelijkheid
zelf. maar dat de evangeliën een
creatie of recreatie zijn. die later
door de verkondiging van de op-
standingsboodschap in de gemeente
ontstaan zijn. Dit kan betekenen,
dat er woorden op naam van Jezus
worden gezet, die rabbi Jezus nooit
heeft gesproken.
Oud
Verschillende synodeleden uitten
hun ongenoegen over het feit, dat
nu nog een bezwaarschrift is inge
diend tegpn een boekje, dat al ze
ven jaar oud is. De vorige synode
sprak al uit (naar aanleiding van
een bezwaarschrift van ds. H. J.
Hegger), geen reden te zien om aan
te nemen, dat drs. Baarda zich op
de door ds Hegger aangevochten
punten buiten de grenzen van het
belijden der kerk zou hebben bege
ven.
Ook hebben deputaten voor de oe
fening van het verband met de
theologische faculteit van de Vrije
Universiteit met drs.- Baarda ge
praat en drs. H. Steendam, secreta
ris van dit deputaatschap, vertelde,
dat dit gesprek in zekere zin afge
rond is. In het gesprek bleek fun
damentele eenstemmigheid, al was
er ook verschil in visie.
Waarom moet er nu dan toch weer
een speciale commissie met drs.
Baarda gaan praten, vroegen ver
schillende synodeleden. Is het niet
genoeg, dat het deputaatschap kerk
en theologie zich op het schriftge
zag bezint?
Prof. dr. J. Verkuyl ging het verst
en wilde het hele bezwaarschrift
onontvankelijk verklaren. 'In Gods
naam, laten we ophouden mensen
als Baarda steeds lastig te vallen
met gesprekken vanuit een zeker
wantrouwen. Welke reden hebben
wij daarvoor?" vroeg hij. Volgens
hem ls de vraag, waarom het gaat,
al zo oud als het nieuwe testament
zelf. Reeds in het begin van de
tweede eeuw hield de apostolische
vader Papias zich bezig met de
verschillen in literaire vormgeving
tussen de evangeliën.
Prof. dr. K. Runia stelde daar tegen
over. dat de vragen inderdaad oud
zijn, maar de oplossingen die nu
aangedragen worden zijn gloed
nieuw. Ds. J. L. van Apeldoorn stel
de voor, dat de commissie niet met
drs. Baarda zou gaan praten, maar
met de indieners van het bezwaar
schrift om hen duidelijk te maken,
dat hun moeiten ook de moeiten
van de synode zijn en waarom de
synode niet anders kan handelen,
dan ze nu doet.
Hunkering
Commissierapporteur ds. H. van
Benthem wenste, dat het door mid
del van het deputaatschap zou kun
nen komen tot een consensus met
kerkelijk gezag binnen de gerefor
meerde kerken over het schriftge
zag, zodat de synode zich niet meer
telkens met dergelijke zaken zou
behoeven bezig te houden. Tegen
over prof. Verkuyl zei hij, dat waar
drs. Baarda een 'cahier voor de
gemeente' schrijft, het vanzelf
spreekt, dat de gemeente daar dan
ook vragen over mag stellen. Dat
mag je niet 'lastig vallen' noemen.
Ook mag men dergelijke bezwaren
niet alleen uit wantrouwen verkla
ren. Er spreekt ook een hunkering
uit naar de blijvende eerbiediging
van het Woord van God, aldus ds.
Van Benthem.
De synode heeft drs. W. H. Zulde-
ma uit Brussel een studie-opdracht
gegeven voor joodse vragen en de
relatie christendom-jodendom.
Reeds jaren is hij op dit gebied
werkzaam, onder meer als docent
aan de protestantse theologische
faculteit te Brussel. De opdracht
omvat een halve dagtaak.
UIT
VAN LEZERS -
Willem III
Koning Willem III komt er in de
archieven het slechtst af. Zo staat
het als opschrift boven de bijdrage
van Fred Lammers: ■"Luxemburg"
onder drie Oranjes' in Tr/Kw 16
november. Een mooie Freudiaanse
verschrijving! In het artikel zélf
staat 'koning Willem de Eerste
komt er het slechtst af'. Willem III
is voor velen het 'béte noir' van de
drie Oranje-koningen en zo dat op
schrift! De heer Lammers vertelt
dat Willem III met zijn jonge
vrouw dikwijls in Luxemburg op
bezoek was. Zelf had ik het voor
recht enige jaren samen te mogen
werken met iemand die op het
domein Comar-Berg, niet ver van
Ettelbrück, opgegroeid was en die
smakelijk vertellen kon van het
spel dat prinses Wilhelmina, onze
latere koningin, daar met haar va
der, waar zij dol op was, speelde!
Er is een duidelijke verandering bij
de koning te constateren na zijn
huwelijk op 7 januari 1879 met
Emma. Iedere biografie van konin
gin Wilhelmina getuigt van haar
grote, onverwoestbare liefde voor
haar vader. Een groot literator
psycholoog schreef over zijn vader:
'Denn wie er ganz zuletzt war. so
war er eigentlich'. Ik geloof dat wij
zo ook koning Willem III als mens
het best kunnen benaderen.
Heelsum
Dr. H. C. Funke
Achterlicht
Vijftig jaar geleden zwierf ik bi}
nacht en ontij langs de vaderlandse
polderwegen, voorzien van eer
knots van een carbidlamp. Een zee
van licht, over de gehele breedte
van de weg, bij elk tempo, tot in
mijn donkere schuurtje toe. Toen
de elektrische fietslamp uitkwam,
moest ik er natuurlijk ook een heb
ben. Niet dat ze ook maar de helft
van mijn oude lamp aan licht pro
duceerde. maar zo belangrijk was
dat ook weer niet. Geen politieman
kon je op de bon zetten, leuke
dingen om zo'n eigenwijze automo
bilist in de ogen te prikken, altijd,
nou ja altijd? bedrijfsklaar en ze
konden niet bevriezen. De techni
sche ontwikkeling is doorgegaan.
Op het gebied van rijwielverlich
ting is de tijd echter 50 jaar stil
blijven staan. Wij zouden de we-
Korle, duidelijk geschreven, liefst
aan één kant getypte, -brieven
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartet, Postbus 859, Amsterdam.
Bij publikatie wordt de naam van
de schrijver vermeld.
tenschappelijke wereld willen zeg
gen: Met eigen ogen gezien uw
ongelooflijke prestaties op het ge
bied van de ruimtevaart, moet het
voor u toch een peuleschilletje zijn
om te helpen aan een bedrijfszeke-
re rijwielverlichting met de capaci
teit van mijn 50 jaar oude carbid
lamp te bedenken.
Xigtevegt
H. van Groen
Arafat (15)
De ideeën over de opheffing van
Israël en de stlctfting van een de
mocratische staat Palestina zijn ir
reëel. Er bestaan nu zo'n achttien
Arabische staten en daarvan is
nauwelijks één democratische te
noemen. Zou nu plotseling het ne
gentiende land dit wel zijn? Zou
iemand zijn lot aan zo'n onwaar
schijnlijkheid ophangen? Dat kan
men ook van Israël niet verwach
ten.
Uit alle Arabische landen zijn de
Joden bovendien verdreven (behal
ve de ghetto's). Zouden de Israëli's
nu weer een minderheid in een
nieuwe Arabische landenstaat wil
len vormen? El Fatah, waar deze
ideeën vandaan komen, werkt met
twee gezichten: één naar Europa
gekeerd en een ander het ware
naar de ^Arabieren. De Arabische
pamfletten hebben een andere in
houd dan de Engelse. In deze laat
ste wordt terwille van de propagan
da (waar sommigen, zoals het Pa-
lestina-comité, dan in geloven) met
het woord democratie geschermd.
Trouwens de Palestijnse nationale
raad, die in juli 1968 in Uairo
vergaderde, heeft het duidelijk in
zijn reglementen vastgesteld. Arti
kel 6: 'In de Palestijnse staat zul
len alleen Joden die voor 1917 in
Palestina woonden worden erkend
als burgers'. Dus ruim 90 procent
van de Joden die nu als burgers
worden beschouwd zouden dat niet
meer zijn in het nieuwe Palestina.
Fijne democratie!
Den Haag
Studie Israël Sociëteit (S.I.S.)
C. Leerdam
Arafat (16)
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
B.V. De Christelijke Pers
Directie:
Ing. O. Postma,
F. Diemer.
Hoofdredactie:
J. Tammlnga.
Hoofdkantoor B.V. De
Christelijke Pers: N.Z.
Voorburgwal 276 - 280,
Adam. Postbus 859.
Telefoon 020-22 03 83.
Postgiro: 26 92 74. Bank:
Ned. Midd. Bank (rek.nr.
69 73 60 768). Gem.giro
X 500.
Ondergetekende protesteert ten fel
ste tegen het feit ,dat in de Alge
mene Vergadering van de VN de
vertegenwoordiger van de PLO het
woord kan krijgen en wel om de
navolgende redenen: de PLO staat
vernietiging voor van een lidstaat
van de VN. de PLO vertegenwoor
digt geen zelfstandig land, is geen
lid van de VN, de PLO komt naar
de algemene vergadering met no
toire misdadigers in de delegatie
o.a. Leila Chaled. Ik verwacht van
onze Nederlandse vertegenwoordi
ger in de VN een waardige houding
en een veroordeling van het radi
cale standpunt van de PLO-verte-
genwoordlger.
Enschede
E. van Zuiden
Arafat (17)
Met stijgende verbazing heb ik de
ingezonden stukjes over boven
staand onderwerp gelezen. Zo las
lk: 'In de VN kunnen alleen afge
vaardigden spreken van souvereine
staten namens de volken die zij
wettig demokratisch vertegenwoor
digen. Bij de PLO is hiervan niets
aanwezig'. Maar sinds de bijzonder
arbitraire opsplitsing van het Mid
den Oosten door de toenmalige im
perialistische mogendheden in een
aantal soevereine staten is geen
rekening gehouden met het Pale
stijnse volk. dat werd uiteengetrok
ken en ging ressorteren onder de
diverse staten "op wier gebied' zij
zich bevonden.
Negentig procent van het Palestijn
se volk erkent de PLO als haar
enige vertegenwoordiger. Wie
maakt nu uit of de PLO een werke
lijk wettig demokratlsche vertegen
woordiging is? U. meneer de Neder
lander? U, algemene vergadering
van de VN? Of zou het beslissings
criterium dan toch liggen bij de
basis van het Palestijnse volk, die
gezien hun situatie geen gelegen
heid hebben om deze erkenning
formeel legitiem vast te leggen? Ik
lees verder: 'Het doel van de PLO
is de vernietiging van de staat Is
raël'. Vernietigen is wel een zwaar
woord voor wat Arafat aan de VN
heeft voorgelegd; namelijk een op
roep aan alle joden die in Palestina
wonen om zich met christenen en
moslims in één Palestina te vereni
gen.
Israël als joodse staat zou niet
meer bestaan, er is dan wel een
thuiqland voor zowel joden als Pa-
lestijnen. Arafats voorstel behelst
dus geen vernietiging in de zin van
totale afbraak, maar een vorm van
samenleven die voor alle betrokke
nen bevredigend kan zijn. Harde
argumenten voor een groter 'recht'
op het betrokken gebied van joden
bestaan eenvoudig niet.
Groningen
J. M. van Splunter
Bedum
J. Danhof
Zwemmen bejaarden
Ook in Zeeland wordt het zwem
men voor ouderen beoefend. Zo
gaat er elke week een groep zwem
men in het bad te Wemeldinge,
waarbij enkele 65-plussers tevens
zelf als chauffeur/chauffeuse optre
den. De oudste deelnemer is 88
jaar. de oudste deelneemster 75.
Kapelle
J. C. van Hartingsveld
LUNTEREN De gereformeerden
doen ook rrtee aan de nieuw in het
leven te roe interkerkelijk moe Ne
derland (IKON). De generale syno
de heeft daartoe gisteren in TEREN
MET 57 ste oor en veertien tegen
belotón. Het besluit is niet gemak
kelijk tot stand gekomen. Talrije
synodeleden spraken hun afkeuring
uit over de distantie waarmee de
nu bestaande kerkelije zenders de
kerk zelf benaderen.
Sommigen wilden dat de nieuwe
kerkelijke zender meer kerkd uit
zenden en meer verslag zou doen
van wat er binnen de kerk omgaat.
De Haagse dr. B. Wentsel noemde
met name het werk van de diako-
nie als nieuwsitem.
Anderen vroegen zch bekommerd af
wie e utzendingen van de IKON
zullen verzorgen. De aanleiding
hiervoor was evenals eerder dez
week in de hervormde synode
het interview van IKOR-medewer-
ker AREND DE Ronden.
Ds. D. J. Roos van Radio Bloemen-
daal begreep niet waarom de huidi
ge krelnders zo huiverig zijn voor
het uitzenden van kerkdiensten.
Volgens hem heeft de erkdienst
via de radio wel degelijk gehoor.
De kritiek op de kerkelijke zenders
ging zover dat de Arnhese dr. H. B.
Weijland weliswaar aan de IKON
mee wilde doen. maar voor de ker
ken een veto-recht ten anzien van
bepaalde uitzendingen wilde voor
behouden. Hij wilde dit vetorecht
anders noemn, zei hij, omdat hij
het woord te werelds vond, maar
hij vond het niettemin nodig. Hij
wilde armee, zo zei hij, ondervan
gen dat de synode zou besluiten,
slechts voorlopig voor twee jaar op
proe tot de ion oe te treden, een
voorstel dat was gedaan door een
minderheidsrapport van ds. C. v.d.
Vide, uit Oosterhout.
Deputaat prof. dr. G. Lamjmens wist
de synode tenslotte echter toh te
overtuigen, dat noch een veto
recht, noch een proeftijd nu nog in
de statuten van deon in te bouwen
zijn. Wel zal in het contract dat
elke kerk afzonderlijk met kon sluit
om e ..ndtijd over te dragen nog
herhaald worden dat de directie en
staf van de IKON geen handelin
gen unnen plegen of uitlatingen
doen. die ingaan teen het e de
opdrachtevers, de kerken, een zins
neden die volgens prof. Lammens
ook is opgenomen in de omroep-
CAO
ADVERTENTIE)
IDE MAN
DIE HET HERT DOODDE
Frank Waters
Een van mooiste boekon cfce Oo9 c#8f
tie Amerikaanse Indiaan zijn
geschreven, f 19,90
2 DE TOESTAND
IN HET MIDDEN OOSTEN
Walter Laqueur
De rol die de grote mogendheden en de
olie in het conflict speten.f2a60
3 BIOLOGISCH TUINIERBI
Catharine Osgood
Foster
De waarde van dit boek ligt In
praktische raad. f 16.90
4 DE EXORCIST
William Peter Blatty
De duivelse bestseller.geixt 15,90
5 OPMARS EN ONDERGANG
William Craig
De slachting bij Stalingrad.
Het keerpunt van de 2e wereldoorlog.
geb. f2950
6 EENMAAL IS NIET
GENOEG
Jacqueline Susann
Een dynamische roman waarin Befde
centraal staat. geb. f2450
7 GROOT
INDONESISCH KOOKBOEK
BebVuyk
Bijna 600 bekende en onbekende
Indonesische recepten. Een grandio»
boek! geb. f2950
8 SATAN LEEFT ONDER ONS
Hal Lindsey
Tweede bestseflervan de auteur van
"De Planeet die Aarde heette.,^
Paperbackf 13,90
9K00KKALENDER
Hens Reinders-
Siegers
Spiraalband met plastic standaard
365 menu's voor alle365dagen in het
jaar.f 1850
-ffl HET GROOT
IU SNOEKBOEK
Hans van Oncken
Eric van Hecke
Complete handleiding voor het vissen
op en het terugzetten van snoek.
Seb.f2450
Bi] Iedere boekhandel verkrijgbaar.
•Uitg.: Hollandïa-Luitingh/
Skarabea - Omega Boek
Van een verslaggever
DEN HAAG De komende acht
jaar wordt gestreefd naar een leer-
lïngenschaalverlaging, waardoor de
groepsgrootte in het kleuter- en
lager onderwijs 24 a 25 kinderen
zal bedragen. Minister Van Keme-
nade vindt dit verantwoord op
grond van de reeds begonnen ver
nieuwing van het basisonderwijs.
Hij heeft dit de Tweede Kamer
meegedeeld in een beleidsnota
'groepsgrootte in het onderwijs'.
Om onderwijskundige redenen en
met het oog op de werkgelegenheid
dient bij de verlaging van de
groepsgrootte voorrang te worden
gegeven aan het kleuter- en lager
onderwijs boven het voortgezet en
hoger onderwijs. Verlaging van
leerlingenschalen zonder activitei
ten voor een beter onderwijs-leer-
proces en begeleiding van leerlin
gen levert In het algemeen geen
noemenswaardige voordelen op
voor de leerlingen. Verkleining van
klassen vergroot wél de mogelijk
heid tot vernieuwing en verbete
ring, aldus de minister.
De bewindsman denkt aan maatre^
gelen, zoals verlaging van leerlin
genschalen in enkele categorieën
van het buitengewoon onderwijs,
en een extra leerkrachten voor het
opheffen van achterstanden en in
het kader van het onderwijsver-
nieuwingsbeleid, alsmede voor ver
lichting van de taken van de
hoofden van de kleuter- en lagere
scholen bij het buitengewoon on
derwijs.
ADVERTENTIE
Deze week in
Hervormd Nederland o.a.:
Zwarte theologie,
wai is dal?
0 Gesprek met
professor Berkhof.
0 Gesprek met
vlootpredikant Baljet.
0 Abortus niet altijd
grootste kwaad.
0 Spannende tijden voor
Zuid Afrika.
0 Indonesische kerken be
palen eigen gezicht niet.
Ik abonneer
mij op/vraag
een
proefnummer
van
Hervormd
Nederland.
NAAM:
ADRES:
WOONPLAATS:
GIRONUMMER:
TELEF.NR
Abonnementsprijs 23,— per
half jaar: 46.— per jaar.
Abonnementen kunnen elk
ogenblik ingaan.
Bon ingevuld in BLOKLET-
TERS in envelop (zonder
postzegel) verzenden aan:
Hervormd Nederland,
Antw.nuromer 1776, Den Haag.
Deze foto komt uit het zojuist
bij Bosch Keuning te Baarn
verschenen boekje: 'Luidklok-
ken, klokluiden en klokkestoe-
len' van C. W. Tempelmans Plat.
Het bijschrift luidt:
'LANGEDIJKE. Volgens oude ge
gevens zou deze klok in 1300 zijn-
gegoten, maar de lettervormen
en de aanwezigheid van een
sierrand duiden eerder op het
midden der 15de eeuw. Door de
slechte toestand Waarin deze
stoel verkeert mag er niet meer
worden geluid.'
Het gaat in dit boekje om wat
Friesland biedt aan luidklokken
en klokke stoel en. Van de 168
pagina's worden er 96 ingeno
men door foto's en prenten. Uit
de bijschriften blijkt dat behalve
klokken in slechte toestand er
ook zijn die regelmatig geluid
worden, bij kerkdiensten en be
grafenissen. Die van Hartwerd
klinkt zelfs drie keer per dag
(het zgn. tijdluiden).
'Luidklokken, klokluidenen
klokkestoelen' is net zo opgezet
als de deeltjes van Langs de
oude Nederlandse kerken, een
serie die bij dezelfde uitgever
verschijnt. Ook in dit boekje dus
duidelijke routebeschrijvingen,
kaartjes en gemakkelijk te han
teren registers. Met behulp Pan
tekeningen worden we ook ver-
trouiodgemaakt met de techniek
van het gieten van klokken en
van het kleppen en luiden er
van. Een opmerkelijk boekje, dat
nog geen tientje kost (f 9,75)
en dat ons leert dat je in Fries
land méér kunt doen dan zeilen.
Onthouden voor de vakantie!
SPEELGOED
Terecht wordt opnieuw gewezen op
de betekenis die speelgoed op kin
deren heeft. In deze weken waart
vooral de speelgoedwinkels hei
druk zullen hebben valt er werke
lijk wel te praten over de aard vac
het speelgoed dat wij onze kinderec
en kleinkinderen geven. Reed!
heeft het waarschuwen tegen aller
lei oorlogstuig, schietgeweren ec
wat dies meer zij hier en daai
succes geoogst. Een winkelier ii
Amsterdam die kennelijk van me
ning is dat niet ieder kind eet
pistolen-paultje hoeft te worder
heeft zijn aanbod zo opgebouwd dal
er met de slechtste wil geen agres
sief speelgoed in zijn huis te vin
den is. En ongetwijfeld zullen an
deren dat met hem gedaan hebben
Opnieuw zullen er wel weer gerust
stellende klanken te beluisterec
zijn. J moet niet te week zijn en
kinderen moeten hun agressie tocl
kwijt kunnen. Bovendien: is hel
niet onwerkelijk te doen alsof ei
geen kanonnen en tanks, jet-jagen
en mitrailleurs zijn, de wereld i<
immers vol geweld. Is het niet ii
hoge mate hypokriet om kinderei
te verbieden met dat tuig te spelei
terwijl je er zelf geen eind aai
maakt? Dat kan allemaal best waa
zijn, maar het is niet in te ziei
waarom we de 'kinderen dan ooi
niet ontucht-speelgoed zouden ge
ven, sex-winkeltjes en dergelijke.
Maar laat ik geen geldwolf op een
idee brengen. Er is al ellende genoeg
DRIEBERGEN Na drie jaar praeses te zijn geweest, heeft ds.
J. C. H. Jörg aan het eind van de najaarssynode van de Neder
landse hervormde kerk afscheid genomen van de synodeleden. In
haar februarivergadering zal de synode een nieuwe praeses kiezen.
NED. HERV. KERK
Beroepen: te Nieuwpoort: M. B
Plette, kand. te Ermelo; te Oost
aan: drs. D. C. Nicolaï te Streek
gemeente oude mijnstreek.
Benoemd door de synode tot docen
vanwége de Nederlandse hervormd!
kerk aan de theologische facultei
van de universiteit te Leiden: dn
W. E. Verdonk te Oegstgeest..
Bedankt voor Wanneperveen: D.-
Brandhorst te Ootmarsum.
Ascheid op 24 nov. van Voorburg
H. B. Meyboom, ber. te Arnhem;
Van Linschoten: C. J. v. d. Plas
ber. te Delft.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Roden en te Gelde;
malsen: P. S. Veldhuizen .te Dij
men-Watergraafsmeer-Bijlmer.
Afscheid van Gorredijk: H. W.
Ottevanger ber. te Waalwijk-He
den.
Intrede te Appelscha: kand. J.
Kraan uit Kampen.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Clifton en te Calama
zoo (VS): J. v.. Haaren te Amen
foort.
Bedankt voor Bodegraven: A. Hol
man te Schcveningcn.
Tot zolang blijft ds. Jörg het voor
zitterschap van het moderamen en
het breed moderamen van de syno
de waarnemen. Met hem zullen nog
veertien vap de 54 synodeleden
volgend jaar niet meer in de syno
de terugkeren, doordat hun ambts
periode verstreken is of doordat zij
wegens., vertrek buiten hun classi
caal' ressort geen afgevaardigde
meer kunnen zijn.
Ds. Jörg werd in 1971 praeses, toen
ds. J. A. G. van Zanten om gezond
heidsredenen deze functie moest
neerleggen. Tevoren was hij asses
sor van de synode.
De hervormde synode heeft in gro
te meerderheid haar 'waardering
uitgesproken voor de werkzaamhe
den van de stichting mechanische
registratie en administratie ten
dienste van de hervormde kerk
(SMRA). De SMRA verzorgt voor
driehonderd plaatselijke gemeenten
de ledenadministratie. In besloten
zitting besprak de synode een nieu
we opzet van de SMRA. De -genera
le financiële raad kreeg opdracht,
de plannen nader uit te werken en,
vergezeld van een gedetailleerde
kostenberekening, in de volgende
vergadering van de synode te bren
gen.
De synode verklaarde zich akkoord
met een ontwerp-regeling voor
'parttime' predikantschap. Het ont
werp moet nog enkele andere ker
kelijke vergaderingen en instanties
passeren. Een 'predikant voor be
perkte werktijd' zal volgens dit
ontwerp niet tegelijk aan meer dan
één gemeente verbonden mogen
zijn. Ook mogen zijn andere werk
zaamheden niet strijdig zijn met
het predikantschap.
Tegen vrouw in de kerk:
UTRECHT 'In de protestantse kerken wordt te weinig gestre
den door de vrouwen voor hun rechten. Juridisch is wel veel be
reikt, maar in de praktijk komt er maar bitter weinig van terecht.'
Tot deze conclusie kwam mevrouw D. Stavenga-van der Waals,
hervormd predikante in Engwierum gisteren in Utrecht tijdens
een studiedag van de Young Women's Christian Association. Het
thema van de discussiedag was: 'Dat de vrouw zwijge
Ds. Stavenga: 'Een paar jaar gele
den werd tijdens een congres in
Canada' door iemand betoogd dat
het de taak van de vrouw is om
kinderen te baren en zo voor de
aanwas van. kerkleden te zorgen.
Dit. ls, een beetje overdreven ge
zegd. maar helaas is het in de
praktijk ook in Nederland zo dat
tal van kerkmensen zo over de
vrouw denken. De vrouw hoort
thuis te zitten, naar buiten moet zij
haar mond houden, haar taak ligt
in het gezin. Het moederschap
strekt haar tot eer ls een opvatting,
die door velen wordt gehuldigd'.
Ds. Stavenga zei dat wij graag naar
andere streken in de wereld kijken
als het er om gaat op misstanden
te wijzen, daarbij vergetend dat in
Nederland nog een enorm stuk
emancipatie tot stand moet worden
gebracht. Na zeven jaar ervaring
als predikante te hebben opgedaan
is mevrouw Stavenga tot de slotsom
gekomen dat er op het gebied van
de vrouw in onze kerken hevig
wordt gediscrimineerd. De grote
waarheid dat in Christus noch man
noch vrouw is wordt te vaak over
het hoofd gezien.
In 1920 stelden de kleine kerken
als de luthersen en doopsgezinden
de ambten voor de vrouw open, in
1968 gebeurde dit in de gerefor
meerde kerken, terwijl het twee
jaar eerder in de hervormde kerk
over de hele linie was doorgevoerd.
In de praktijk werkt het maar
moeizaam. 'Op de hervormde syno
de zijn de vrouwen nu ook verte
genwoordigd. Ze worden enorm
charmant bejegend maar als ze Iets
beweren wordt het niet serieus ge
nomen', meende ds. Stavenga.
Heel vreemd noemde zij het ook
dat een' predikante haar ambt moet
neerleggen als ze in het huwelijk
treedt, zoals haar vorig jaar over
kwam. 'Je kunt dan wel weer pre
dikante worden maar dan moet je
opnieuw ambtelijk worden beves
tigd. Als je daar opmerkingen over
maakt, zwijgen de manneri of je
krijgt een reactie in de geest van:
ja kind, dat is-nu eenmaal zo'.
De eerste doodzonde, een misdaad
roman van L. Sanders. Uitg. Lui-
tingh, Laren 525 blz - ƒ26,90.
Sensitometrie in de zwart-wit ei
kleurenfotografie door J. F. A
Schmonsees. Uitg. Elsevier, Amster
dam. 111 blz - 19,50.
Rosie Darling, roman van Rosi
Swale. Uitg. Holland-ia, Baarn 23
blz - 18.90.
Dans in de schaduw, roman van M
Daneman. Uitg. Luitingh, Laren 25
blz 13.90.
De Irrationale achterkant van he
openbaar bestuur, door prof. mr. A
Kleijn, uitg. Van Gorkum, Assen
248 blz - 29.50.
de nacht van de witte beer, avon
turenroman over het leven van d
Eskimo"^ door Alexander Knoi
Uitg. Luitingh, Laren 320 blz
19.90.
Voetbal '74-'75, door John Frederili
stadt. Uitg. Bom, Assen 112 blz
8,755.
Paardrijden, sport en hobby door l
Fiedelmeier. Uitg. Elsevier. Amster
dam. Het boek is geïllustreerd me
170 foto's. 191 blz - 22,50.
Paul Bailey. Een zekere gelijken!'
A. W. Bruna Zoon, Utrecht/Ant
werpen. (1974) 127 blz. 12,50.
Jean Rhys. Sargasso Zee; roman
Met een nawoord van Franci
Wyndham. A. W. Bruna Zoon
Utrecht/Antwerpen. 157 blz. 13.9C
geb. 17.50.
Bessie Yellowhair, door G. Halseli
de schrijfster van Soul Sister. Diti
het verhaal van een blanke vroui
die tussen Navajo-indianen leefdi
en onder blanken voor een Indi
aanse. doorging. Uitg. Boekerij
Baarn, 198 blz - 14.50.
200 dokatips zwart-wit, door E
Voogel en P. Keyzer. Uitg. Elseviei
Amsterdam 7,90.
Ter harte, door ConnySluysmans
Leven met een hartkwaal. Uitg
Gottmer, Haarlem. 120 b.z - 12,50
Van ieder verkocht exemplaar za
0,50 ten goede komen aan revali-
datie van hartpatiënten.
De waterman, roman van Arthui
van Schendel. 14e druk. Uitg. Meu-
lenhoff, Amsterdam. 154 blz
17,50.
'Het is niet nodig gek te zijn
maar het kan helpen', door dl
H. Ie Compte. Uitg. Gottmer, Haar
lem. 116 blz - 12.50.
Een gesprek tussen Nikki Giovanni
en James Baldwin, met een voor
woord van Ida Lewis en een na
woord van Orde Coombs. Uitg. Bru
na. Utrecht 143 blz -ƒ 5.50.
Het fenomeen, gedramatiseèrde do
cumentaire over het leven van de
kunstschilder Han van Meegeren
door Marie-Louise Doudart de
Gree. Uitg. Omniboek. Den Haag
72 blz - 7.50.
