Nieuwe Leidlse Comirairt
Zeker 14 doden
in Birmingham
iamer onderzoekt
ol maatschappijen
ijdens oliecrisis
Vorster onderzoekt
uitlating Naudé
in Trouw/Kwartet
Mijn naam is Milan
Stn».
i^liager
neer
Lubbers verdedigt studie
investering Zuid-Afrika
Confessionelen: Lasten
voor bedrijfsleven
moeten verder verlicht
MODEHUIS SLOOS
ivloed nagegaan op hoorzittingen
Joden Moskou
schrijven open
brief aan Ford
IRA-bommen wraak voor demonstratieverbod
logezegd
Eindhoven sluit
aninoirs
Veel Urker vissers
willen naar Canada
Eem ernstige zaak
VRIJDAG 22 NOVEMBER 1974
55ste jaargang no. 198
IRISTELIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING
enstraat 37
..Stantvastich ia ghebleven
mijn hert in teghenspoet!"
Voor
exclusieve
herenkleding
Stille Rijn 11 - Leiden
Telefoon 20868
Postbus 76
Telefoon 071-31441
Gironr. 269274 t.n.v. B.V. De Chris'elrke Pers. Amsterdam
Abonnement 12,02 per maand, per kwartaal 36,05 Afd. Bezorging vanaf 08.30 uur
Van een verslaggever
ROTTERDAM De jongste zoon van Rotterdams burgemeester,
Milan van der Louw, zorgde gisteren in de statige raadzaal van het
Rotterdamse stadhuis, waar zijn vader als eerste burger werd ge
ïnstalleerd, voor een bulderend gelach toen hij met een hoog stem
metje loco-burgemeester Van der Ploeg corrigeerde. Milan (elf jaar
oud, links op de foto hiernaast, met zijn broertje Petar, die twaalf
is) was het niet eens met de manier waarop de heer Van der Ploeg,
toen deze het gezin verwelkomde, zijn naam uitsprak en reageerde
prompt: 'Ik heet Milan'. Na die interruptie gingen de twee kinderen
verder met het lezen in de stripboeken, die ze hreen plastic zak mee
genomen hadden.
EN HAAG De commissie voor economische zaken uit de Twee-
Kamer heeft gisteren besloten de oliemaatschappijen te on-
srvragen over hun gedrag tijdens de oliecrisis.
irtegenwoordigers van de grote
iternatlonale ondernemingen en
de nationale verkooporganisa-
krijgen een uitnodiging van de
mmissie om zich te verantwoor-
in een openbare hoorzitting,
et is de bedoeling in januari twee
in deze zittingen te houden.
Kamercommissie zal door mid-
1 van deze zittingen proberen er-
toter te komen hoe de oliemaat-
happijen tijdens de olieboycot
lor de Arabische landen zich heb-
gedragen en wat de invloed
de maatschappijen is geweest
het nationale beleid. Voor de
tingen zijn uitgenodigd vertegen-
wrdigers van de Shell. Esso, Che-
on, Gulf, BP en de Avia-groep.
oliemaatschappijen ijn niet
rplicht aan deze uitnodigingen
hoor te geven. Aanvankelijk was
plan om een parlementaire
Iuate in te stellen, maar dit
rstel, afkomstig van de zoge-
tmde olieciub van de PvdA, leed
is eerder schipbreuk in de Ka-
fcommissie Liberale en confes-
_iele leden zagen er niet zoveel
besluit de oliemaatschappijen
te nodigen voor een openbare
ting is gisteren overigens ook
et unaniem genomen. Bij de VVD
even bezwaren bestaan om zich
parlement met de oliemaat-
happijen te bemoeien.
commissie wam tenslotte tot
lar besluit de oliemaatschappijen
an de tand te voélen, omdat het
iet onmogelijk i sdat zich in de
«komst weer' een oliecrisis voor
bet en het Nidden-Oosten weer
rergaat tot een olieboycot. Het is
an nuttig te weten wat men aan
i maatschappijen heeft,
let is de bedoeling het resultaat
an het openbare gesprek met de
liemaatschappijen te bespreken
iet de minister van economische
aken. In ieder geval zal, als de
nergienota vóór het zomerreces in
kamer in behandeling komt, dan
oo het gedrag van de oliemaat
schappijen aan de orde te stellen.
MOSKOU (UPI, Reuter) Volgens
negen joodse activisten in Moskou
is de regering van de Sowjet-Unie
begonnen met een campagne om de
emigratie van joden tegen te gaan.
Zij uiten deze beschuldiging in een
open brief aan de Amerikaanse pre
sident Ford.
Het negental zegt, dat aan werkne
mers in verschillende steden ge
vraagd wordt om een verklaring te
naar het buitenland te zullen gaan
en contacten met buitenlanders in
de Sowjet-Unie zullen vermijden.
De meesten tekenen de verklaring
wel omdat zij bang zijn anders hun
ly.an te verliezen. De negen activis
ten verwachten, dat de regering hon
derdduizenden van dat soort verkla
ringen zal laten verspreiden in de
gebieden, waar veel joden wonen.
Wie zo'n stuk tekent ontneemt zich
zelf voor jaren de mogelijkheid om
te emigreren.
(ADVERTENTIE)
BIRMINGHAM (AP/Reuter/UPI) Bij bomaanslagen in het
Engelse Birmingham zijn gisteravond laat zeker veertien mensen
om het leven gekomen. Meer dan zeventig mensen werden ge
wond. De bommen ontploften in drie drukbezochte cafés in het
centrum van de stad.
De auto met het stoffelijk oversrbot van IRA-leider James McDai'
macht. Het verbod om liet lijk met groot eerbetoon van Coventry
waarschijnlijk de aanleiding voor de aanslag geweest.
omgeven door een grote politie-
ïaar Birmingham te brengen is
)e veiligheid van het kabinet
elf heeft het gewonnen.
CDA-Zeeland over het kamer
debat inzake de Oosterschelde
Veel bewolking
In het algemeen veel bewol
king met plaatselijk regen.
Zwakke tot matige wind, maar
later vrij krachtige wind uit
zuidelijke richtingen. Maxi
mumtemperaturen circa 9 gra
den.
MORGEN EN OVERMORGEN:
Weinig verandering.
Morgen zon op: 08.13
onder: 16.40
maan op: 13.40
onder: 01.08
Van een onzer verslaggevers
BLOEMFONTEIN NEW YORK De Zuidafrikaanse premier
Vorster heeft de bijzonderheden opgevraagd van een verklaring
die dr. C. F. Beyers Naudé, de directeur van het Christelijk Insti
tuut in Zuid-Afrika, heeft afgelegd in ons land. Vorster dreigde
dr. Naudé, dat indien de verklaring juist tyas weergegeven, de
geëigende organen met alle beschikbare kracht zullen handelen..
JONGE DUBBELE GRAANJENEVER
die moet u proeven, die isgeweklig
DEN HAAG Een tweepersoons
Phantom straaljager van de Britse
luchtmacht is gistermorgen om
streeks half tien neergestort in de
Limburgse gemeente Maasbree. De
beide inzittenden konden zich per
schietstoel redden. De machine was
afkomstig van de Duitse vliegbasis
Brüggen.
Het vliegtuig is op ongeveer twee
kilometer afstand van de bebouwde
kom van Massbree in het open veld
brandend neergekomen. Een wiel
boorde zich door het dak van een
bungalow, maar riiemad werd ge
wond.
'Estel volgt goede koers'
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Minister Lubbers heeft gisteren in de Tweede Ka
mer het besluit verdedigd van het Nederlands-Duitse staalconcern
Estel (Hoogovens-Hoesch) om mogelijke investeringen in ZuicL
Afrika te bestuderen.
..ik ben nogal veel op pad,
zie je
De PPR had hierover zeer kritische
mondelinge vragen gesteld. De
linkse regeringsfracties, maar bij
voorbeeld ook het AR-Kamerlld J.
N. Scholten. vrezen dat deze zaak
de positie van het blanke minder
heidsregiem in Zuid-Afrika verste
vigt. Zij menen dat de toestemming
van drs Lubbers voor deze studie
in strijd is met het buitenlands
beleid van Nederland ten aanzien
van Zuid-Afrika
Minister Lubbers vond echter dat
ten aanzien van de Estel-studie een
goede koers is gevolgd. 'Wij hebben
vvorwaarden gesteld die onder
meer inhouden vrijheid van vakbe
weging en gelijke beloning van
blank en zwart op zekere termijn.
Deze voorwaarden kunnen er in dit
geval toe bijdragen dat de apar
theidspolitiek wordt verzwakt. Pas
als de studie rond is en de defini
tieve beslissing moet worden geno
men, kunnen we bekijken in hoe
verre Zuid-Afrika aan die voor
waarden tegemoet wil komen', zei
de minister.
Met de verdediging van drs. Lub
bers is deze affaire overigens niet
afgesloten. Volgende week moet hij
samen met minister Van der Stoel
mondelinge vragen van de PvdA-
fractie beantwoorden. Vandaag zal
de ministerraad zich over de zaak
beraden. De linkse ministers en
premier Den Uyl zijn zeker tegen
deze investeringen en nemen drs.
Lubbers kwalijk toestemming tot de
studie te hebben gegeven zonder
overleg in het kabinet. Minister
Lubbers zei gisteren dat de over
heid. die een belangrijk aandelen
pakket in Hoogovens en Estel
heeft, niet in staat is het besluit
tot de studie te blokkeren, maar dit
wordt in linkse kringen zeer aange
vochten.
Zie ook pagina 11).
De verbolgenheid van dr. Vorster
betreft enkele zinnen, die in onze
krant gestaan heben, op dinsdag
j.l. Daarin ze\ dr. Naudé dat onge
veer twaalfhonderd man gueri'la-
troepen gereed staan voor een ste
delijke guerilla in Zuid-Afrika en
dat deze macht met tien tot twaalf
man per maand groeit, die opgeleid
worden in een buurland van Zuid-
Afrika. Dr. Naudé liet evenwel dui
delijk blijken dat hijzelf en het
christelijk instituut nog altijd vol
ledig staan achter een geweldloos
verzet. De Zuidafrikaanse autoritei
ten menen een goedkeuring van
geweld te hebben bespeurd in Nau-
dé's ontkenning dat het Christelijk
Instituut ooit als een buffer tussen
zwart en blank zou kunnen optre
den, mocht het ooit tot geweld
komen. Naudé zei hier letterlijk:
'Als het (geweld, red.) in Zuid-Afri
ka komt is de mogelijkheid, geloof
ik, van enige gr.oep om als een
buffer te werken, uitgesloten. Dan
moet elk duidelijk en onmiskenbaar
gaan kiezen, waar hij staat'.
Dr. Naudé. die volgende week in de
VS de Reinhold Niebuhr Prijs in
ontvangst neemt, acht de nu ont
stane situatie uiterst ernstig. Gister
avond, zei hij dat hij thans de
indruk wil wegenemen 'ooit te heb
ben gedacht of gezegd dat het
Christelijk Instituut in een eventu
eel gewelddadig conflict de bevrij
dingsbeweging zou ondersteunen.'
'Mijn doel was alleen aan te geven
dat in zo'n geval hel menselijk
gesproken onmogelijk zou worden
voor het Christelijk Instituut om
enige betekenisvolle taak van ver
zoening te kunnen volbrengen', al
dus Naudé.
Van een verslaggever!'
LEEUWARDEN In Urk bestaan
plannen bij de Noordzeevissers om
in groten getale naar Canada te
trekken, nu de vangsten steeds
slechter worden en volgend jaar
ook beperkingen aan de hoeveelhe
den worden gesteld. Volgens het
Friesch Dagblad van gisteren gaat
het om ongeveer vier- tot vijfhon
derd mensen, de vestiging van een
fileer- en diepvriesbedrljf en tien
tot twintig kotters. De totale Urker
vloot telt 140 kotters.
De explosies volgden elkaar snel op.
Volgens de eerste berichten waren
het er in totaal zeven, op drie ver
schillende plaatsen. Het gaat om de
bars Mulberry Bush. Tavern en Yates
Wine Lodge, alle drie in het Bull
Ring district en op nog geen honderd
meter van elkaar. Zeven doden vielen
in Mulberry en zeker 7 in Tavern.
Drie minuten voor de explosie heeft
de politie een waarschuwing ontvan
gen van een man met een Iers ac
cent. Hij gebruikte een code-woord
dat bij de politie bekend is als de
aankondiging van een bomaanslag
van het Ierse republikeinse leger
(IRA).
De 18-jarige Michael Mills, die in de
tavern was toen de bom daar ont
plofte, vertelt: 'Ik wilde net een
plaatje gaan opzetten toen de hel
losbrak, een-geweldige klap. Overal
lichamen, ik moest er over heen
klimmen om buiten te kunnen ko
men. Het gekerm van de gewonden
was verschrikkelijk om aan te ho
ren'.
Dick Lome, de eigenaar van de Ta
vern. zei: 'Mijn zaak is helemaal
verwoest. Er waren zeker 200 men
sen binnen toen de bom ontplofte.
Er liggen er nog onder het puin'.
Onmiddellijk na de explosies waren
alle beschikbare ambulances ter
plaatse, terwijl ook téxi's naar de
plaats van de ramp werden'gediri
geerd. De politie sloot het stadscen
trum hermetisch af en liet onmiddel
lijk alle bars in de stad ontruimen.
Een verpleegster vergeleek de situa
tie in de binnenstad met 'een slag
veld'. Het algemeen ziekenhuis van
Birmingham maakte kort na de aan
slag bekend dat er reeds zeventig
-jr-.rq-, binnengebracht, met
i*e verwondingen.
Eerder gis «?n had de Engelse po
litie een ntatre begrafenis van de
IRA-leldé. James McDaid verboden.
Hij kwam oriThet leven toen hij een
bom probeerde te plaatsen in een
telefooncentrale in het naburige
Coventry.
Woordvoerders in Birmingham zei
den vanmorgen vroeg dat de bom
aanslagen in Birmingham mogelijk
het antwoord van de IRA zijn op het
verbod van minister Jenkins het
stoffelijk overschot van Birmingham
naar Coventry met groot eerbetoon
over te brengen. Het transport van
het stoffelijk overschot ging met fel
le demonstraties van Engelsen ge
paard. Zij schreeuwden leuzen als
'Ga naar huis. schooiers' en TRA, er
uit'. Een tiental mensen werd gear
resteerd.
Gisteravond laat is het lijk toch
naar Dublin gevlogen voor een hel
denbegrafenis nadat personeel van
de luchthaven van Belfast eerder
had geweigerd de kist uit het vlieg
tuig te halen.
Dertig leden van de Ierse Sinn Fein
partij wilden het stoffelijk overschot
vergezellen, maar tien van hen wer
den uit het vliegtuig gehaald vlak
voordat het opsteeg. De Sinn Fein
is de politieke vleugel van de IRA.
Birmingham een belangrijke indu
striestad van 1,1 miljoen inwoners
ligt 180 kilometer ten noorden van
Londen. De stad herbergt een grote
Ierse gemeenschap en is dit jaar al
acht maal door bomaanslagen ge
troffen.
Het doden- en gewondencijfer in
Birmingham is het hoogste van bom
aanslagen op burger- en militaire
doelen in Engeland. De verantwoor
delijkheid voor de meeste aanslagen
is opgeëist door de IRA. die ernaar
streeft het Brits bestuur over Noord-
Ierland ongedaan te maken. De
zwaarste bomaanslag tot nu toe werd
gepleegd op een militaire bus, waar
bij 12 mensen, inclusief vrouwen en
kinderen, om het leven kwamen. An
dere aanslagen waren gericht tegen
bars waar veel Britse militairen ko
men. bijvoorbeeld in Zuid-Londen en
in Guildford, een plaatsje 45 km ten
zuiden van de Britse hoofdstad. Bij
deze twee aanslagen kwamen in to
taal 7 mensen om het leven.
DEN HAAG De confessionele fracties in de Tweede Kamer vin
den de voorgestelde lastenverlichting voor het bedrijfsleven aan
de magere kant.
Dr. C. F. Bevers Naudé
In het debat over het pakket maat
regelen ter bestrijding van de ver
slechtering van onze economie stel
den deze fracties daarom voor:
- een verdere verhoging van de
zelfstandigenaftrek
Als drs. Beyers Naudé gezegd lieert icat deze krant
srhreef dat hij gezegd heeft en dat heeft hij
zal Zuid-Afrika's -premier Vorster dat heel
ernstig opnemen, zegt hij.
Zelfs voor mensen die het gemeenlijk niet met ons
j.cns zijn, hebben wij iets te betekenen.
Abonneer eens iemand. Al is hij tegen.
NIEUWE ABONNEE'
STRAAT:
PLAATS: GIRO:
Betaalt p. maand/kwartaal
Opgegeven door:
Naam:
Wenst abonnement op:
TROUW
DB ROTTERDAMMER
NIEUWE HAAGSE CRTQ
NIEUWE LE1DSE CRI
DORDTS DAGBLAD
(aankruisen a.u.b.)
Adres:
Plaats:
IK ONTVANG ORAAO:
Artikelenserle
Ondernemingsraden door
prof. dr. H. J. van Zuthem.
Fraaie thermometer (goud-
bedrukt ostevig kunstleer).
Altijd paraatmap brief
papier en pen).
Schrijf op de envelop: De Chr. Pers. antwoordnummer 2792. A'dam.
Een postzegel ts niet nodig Die betalen wij.
- verlaging van de vennootschaps
belasting
- garanties dat de stimulering van
de werkgelegenheid in de bouw
voor de volle honderd procent be
nut wordt.
Dr. Vermaat (a.r.) betwijfelde of de
maatregelen wel voldoende effect
zullen hebben. Hij stelde voor de
bouw van woningen onder het lage
tarief van de BTW te laten vallen
en mét c.h. kamérlid Scholten vond
hij dat de fiscale aftrekbaarheid
van onderhoudskosten van wonin
gen weer moet worden overwogen.
De PvdA-fractie vindt dat het pak
ket omvangrijker zou kunnen zijn.
Als er ruimte is vindt de PvdA dat
die primair is gebruikt moet wor
den voor een grotere lastenverlich
ting voor de werknemer). De VVD-
fractie had scherpe kritiek op het
lange uitblijven van de maatrege
len.
De PPR-fractie is er principieel op
tegen dat de groeiende werkloos
heid bestreden moet worden met
stimuleringsmaatregelen van de
economie. De fractie wees daarom
gisteravond het pakket regerings
maatregelen van de hand. 'Wij vin
den het goedkope politiek om wel
te praten over honger in de derde
wereld en begrenzing van de groei
maar het af te laten weten zodra
onze groei werkelijk bedreigd
wordt', aldus Pier van Porkum.
In het debat over belastingen nam
de ARP het in het bijzonder op
voor weduwnaars met Jonge kinde
ren. Dr. Vermaat vroeg de extra
kosten voor huishoudelijke hulp
voor een deel onder de bijzondere
lasten te laten vallen, waardoor een
grotere aftrek voor de inkomsten
belasting mogelijk zou zijn. Ook
pleitte hij voor suikerpatiënten, die
een extra dlëet als buitengewone
last moeten kunnen opvoeren. Ook
diende de AR een amendement in
om voor reparaties van prothesen
en dergelijke het lage tarief van de
BTW toe te passen.
Mr. W. Scholten van de CHU dien
de een amendement ln om de be
lastingen voor de genieters van
middeninkomens te verlichten. Het
voorstel zou de regering zeventig
miljoen per Jaar kosten. Het amen
dement komt erop neer dat bij een
belastbaar inkomen van 35.000 gul
den 12.060 gulden betaald moet
worden (volgens de regering 12.240
gulden).