lardgastarieven
tiet voorschrijven
Afweging belangen in milieuonderzoek
Weer groei verwacht
aantal vliegtoeristen
fromen superwinsten niet
'tueel meer, zegt Lanser
teling winst- en vermogensaanwasdeling belangrijker'
Oosterschelde
mermeerderheid niet achter minister
'jerste f 500
"or actie
peel allen mee'
Hagenaar dood
aangetroffen
Geheime cheque 13
=10% korting
HELPT
Kerstaktie 1974 - GIRO 11.30.000
Stichting Door De Eeuwen Trouw - Eindhoven
Na opleving in naseizoen
Klaar-over-slagboom
KNIL-militairen
bezetten kantine
ministerie CRM
Er was eens
een vrouw die
haar halssnoer
wilde verzekeren
tegen valse
eksters.
Studie 'Het Kromme-Rijnlandschap' is basisdocument
De AGO kon
haar helpen.
De AGO
verzekert allesr
(en nog wat
'/KWARTET WOENSDAG 20 NOVEMBER 1974
BINNENLAND T3-K5
soctiaal-economische redactie
nd
ijkfBERGEN CNV-voorzitter J. Lanser vindt het afromen van superwinsten niet meer actueel
motor van onze economie minder vaart heeft gekregen. 'Als er volgend jaar grote winsten ont-
I, kan toch pas in 1976 worden afgeroomd, zei hij gisteren op de algemene vergadering van de
ngsbond CNV in Driebergen.
;f' belangrijker vindt Lanser het heid. Aan de hand van de afgege
ven vergunningen was in het voor
jaar al te voorzien dat de bouw dit
jaar met een hoog werkloosheids
cijfer zou gaan eindigen. 'Ik heb
het kabinet dan ook al tijdig ge
waarschuwd. maar helaas zijn de
vereiste maatregelen nu pas geno
men', zei de heer Lanser, die ook de
vrees uitsprak dat we er voorlopig
aan zullen moeten wennen aan een
hoog werkloosheidscijfer.
gstjl.
gis(
volgend jaar een wettelijke
ig komt inzake de winstver
en vermogensaanwasdeling.
„:o'n verdeling een zaak van
ïtigheid wordt de economi-
positie van het bedrijfsleven
Ondergraven'. Aan een verdere
:ratisering van het bedrijfsle-
biet name waar het gaat om
zofyvesteringen, kent de CNV-
nl tter ook een hoge prioriteit
ng
de miljardeninjectie van de
in de economie, zei de
Lanser dat het CNV de rege-
ilannen globaal aanvaardbaar
Het kabinet had evenwel
>erder moeten reageren op de
lO(kkelingen in de bouwnijver-
eii
:sti
Van belang acht de CNV-voorzitter
het te weten hoe lang de extra
maatregelen van de regering van
kracht blijven. Als ze eind 1975
abrupt worden beëindigd, zou de
ontwikkeling in 1976 wel eens een
te zware claim worden gelegd.
Voorts vindt het CNV dat met de
miljardeninjectie niet tot 1 januari
moet worden gewacht. Er moet zo
snel mogelijk een begin mee wor
den gemaakt'. De heer Lanser er
kende dat de opvoering van de
consumptie in tegenspraak lijkt
met pleidooien om de economische
groei wat af te remmen en wat
selectiever om te gaan met de
grondstoffen. Maar die doelstelling
staat op gespannen voet met het
streven naar volledige werkgelegen
heid en vermindering van de werk
loosheid. De heer Lanser meent dat
onmogelijk beide doelstellingen
kunnen worden gediend. Niemand
kan trouwens ook aangeven hoe ze
met elkaar in harmonie kunnen
worden gebracht.
J. Lanser
Vervolg van pagina 1
Alle fracties waren het eens dat
optimale veiligheid is geboden. De
heer Roels (PvdA) noemde snelle
en goede veiligheid een recht, waar
niet aan mag worden getornd.
Daarnaast echter moet volgens de
PvdA belang worden gehecht aan
het handhaven van een min of
meer gedempt getij bekken. Met de
oplossing van de stormstuwcaisson-
dam kan. volgens de heer Roels,
een volkomen aanvaardbare veilig
heid worden gegarandeerd. Hij
vond hierin een tegenstander in de
heer Schakel (ARP), die zei dat de
veiligheid geheel in het nadeel valt
bij de nieuwe oplossing. Hij sprak
van minder veiligheid op een later
tijdstip voor meer geld.
Ook de Tweede Kamerfracties die
tegen de oplossing van de regering
zijn, onderschreven de grote waar
de van de Oosterschelde als na
tuurgebied. De heer Koning (WD)
uitte zijn waardering voor het me
morandum van staatssecretaris
Meyer (CRM), waarin deze die
waarde nog eens uiteen zet. Ook de
heer Schakel had waardering voor
de bijdrage van de staatssecretaris
en wees op het rentmeesterschap
van de mens voor de natuur.
(Advertentie)
onze parlementsredactie
HAAG Een grote meerderheid in de Tweede Kamer weigert minister Lubbers van economi-
zaken de bevoegdheid te geven, dat hij precies de tarieven van de gemeentelijke gasbedrijven
t"voorschrijven. Wanneer de minister op deze manier regelend wil optreden, tast hij de zelfstan-
,e oeid van de gemeenten aan, zo was de vrijwel algemene kritiek bij de behandeling van de wet op
xgastarieven.
geen reden om de gemeenten
introuwen', zei mevrouw Meiny
Sla (PvdA). Zij pleitte voor een
jpen achteraf, als een gasbe-
fleen tariefpolitiek voert, die
w4st tegen het landelijk ener-
SocBid.
^Peijnenburg. sprekend namens
IP en ARP. zag het als een
'an de Kamer te waken tegen
oncentratie van bevoegdheden
centrale overheid. Uit het
van de KVP-er bleek, dat
n partijgenoot minister Lub-
aog de gelegenheid -wilde ge-
ilf een wijzigingsvoorstel in te
Anders kunnen we van
^en amendement verwachten,
ters^ wordt bepaald, dat de mi-
achteraf een weigerachtig
tot de orde kan roepen,
drijven een maand uitstel wordt
gegeven om de tarieven te kunnen
aanpassen nadat de wettelijke be
palingen van kracht zijn, maakt
eveneens kans om te worden aan
genomen.
Minister Lubbers zal morgen de
Kamer antwoorden.
lijke bevoegdheid, maar dan pas na
1975.
Ongunstiger
Superwinsten
CHU, VVD. DS'70 en SGP
"l niet in, waarom minister
jrs terwille van een landelijke
zich zoveel macht
toeëigenen. Een reeds inge-
amandement van de heer
pis (SGP), waarin de gasbe-
aen
sch<
thi
tan.i
em.'
vï-
i v STERDAM De Trouw
de artet-Sinterklaasactie voor
■ken,e buitenspeelplaatsen
ïantnt op gang. De eerste
i JO.- zijn ontvangen! Het
2e i t om een aangepaste
koelplaats voor kinderen in
Medisch Kinderhuis 'Ko-
,l£gin Juliana' in Egmond
Zee (Protestants- Chris-
jke Kinderuitzending) en
speelterrein voor het her-
mde weeshuis in Rotter-
JmroF- Er is een totaalbedrag
zeü ongeveer 100.000 nodig.
lezerskring bestendigt
rijke traditie, wanneer
iks beide kinderbescher-
igsinstellingen royaal kun-
worden geholpen. De leu-
doe rondom Sinter-
iets voor kinderen in
in land. Bij alle noodzake-
;e acties buiten de grenzen
het eigen particulier ini-
•ief op het terrein van so-
kinderzorg niet worden
Tezamen kan heel
worden bereikt: gezin-
individueien. bejaarden-
ton itra. jeugd- en vrouwen
en zeker ook
lolen kunnen een waarde
steentje bijdragen. Daar-
'Speel allen mee.'
'ten zijn welkom via: Post-
B V. De Christelijke Pers
12.74. Gèmeentegiro Am-
dam X 500. Nederlandse
Jdenstandsbank N.V. Am-
pry irdam - bankrekeningnum-
luSlr 69.73.60.768 Vermelden
,p.: speelplaatsen.
De heer H. Wierenga (PvdA) ont
hulde tijdens het debat, dat de
oliemaatschappijen Shell en Esso
op de exploitati evan de Groningse
gasbel superwinsten maken. In de
jaren 1970 tot eri met 1979 zouden
deze winsten, nadat de belastingen
zijn betaald, bescheiden uitge
rekend liefst een miljard gulden
bedragen.
Met klem drongen de PvdA en PPR
er dan ook bij de regerin gop aan.
met de Shell en Esso opnieuw te
onderhandelen over de verdeling
van de opbrengsten van het aard
gas. De maatschappijen maken nu
rendementen van honderden pro
centen. Bij een bepaald prijsniveau
van het aardgas zou de winst voor
100 pet naar de staat moeten gaan.
De bodemschatten zijn immers van
ons. allen.
Wierenga vond het daarom ook on
juist dat deze schatten tegen een te
lage prijs aan het buitenland (Ita
lië) wordt verkocht. Hij wenste een
herziening van het inmiddels be
ruchte contract. De stok achter de
deur is, dat de levering wordt ge
staakt. In het voorgestelde wetsont
werp krijgt de regering een derge-
DELFT In een park te Delft
hebben twee spelende kinderen het
stoffelijk overschot van een 53-ja-
rige Hagenaar gevonden. Naast het
lichaam van de heer P. J. B. trof de
politie een half volle jeneverfles
aan. De politie veronderstelt, dat de
man onder invloed van de alcohol
in de struiken is beland, waarbij
hij tijdens zijn slazp door de kou
om het leven is gekomen. Een mis
drijf wordt zeer onwaarschijnlijk
geacht, omdat geen uitwendig letsel
geconstateerd is.
Drs. D. F. van der Mei (CHU)
meende, dat als de wet bedoeld is
voor de noodzakelijke prijsstijging
van het aardgas, ze niet langer dan
een jaar behoeft te gelden. Hij
vroeg nog extra aandacht voor het
midden- en kleinbedrijf, dat als
gevolg van de door de minister
bepaalde tarieven, in een weer on
gunstiger positie is terecht geko
men.
Minister Lubbers had zijn wetsont
werp bij de Tweede Kamer inge
diend, nadat hij het met de gasbe
drijven niet eens was geworden
over de verhoging van de aardgas-
prijs met 5 ct. per kubieke meter
en over de opbouw van de tarieven.
In de voorgestelde wet krijgt hij de
bevoegdheid de minimumprijzen
voor levering aan het binnen- en
buitenland vast te stellen en de
binnenlandse bedrijven direct te
dwingen zich aan de tarieven te
houden. De minister wil de tarieven
zo bepalen, dat het gebruik door de
kleine afnemers niet wordt gesti
muleerd.
(Advertentie)
Donderdagochtend 21 november tot 12.00 uur geeft geheime cheque 13
recht op 10% korting op alle Bijenkorf-aankopen.
Bij elke aankoop betaalt u normaal. Na inlevering van cheque 13
geeft de Centrale kassa u dan 10% van het bestede bedrag terug.
Enige beperking: de korting geldt niet voor kassabonnen
waarmee u het surprise-chequeboek bemachtigt.
Hofleverancier van St. Nicolaasde Bijenkorf]
PAPUA'S EN ZUIDMOLUKKERS
IN NOOD
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Holland International Travel, een reisgroep
waarin acht grote tour-operators samenwerken, rekent voor vol
gend jaar op een groei van het aantal vliegtoeristen van vijf tot
tien procent. Dat is minder dan de laatste tien jaar, maar meer
dan aanvankelijk werd verwacht.
Een vanuit Nieuw Zeeland 'meegenomen' systeem om kinderen zo veilig
mogelijk over te laten steken. Aan de Prins Bernhardlaan in Haarlem is
het spiegeleitje vervangen door een slagboom die door de klaar-over-moe-
ders kan worden bediend. Aan de slagboom is een nieuw verkeersbord be
vestigd, waarmee het verkeer attent gemaakt wordt op de oversteekplaats
met klaar-over bediening.
De energiecrisis van begin dit jaar
en het als gevolg daarvan
voor de reisindustrie zeer slechte
voorseizoen hadden de reisorgani
satoren al bij voorbaat somber ge
stemd. Maar de plotselinge opleving
in het naseizoen, die alle tegen
vallers weer goedmaakte, heeft hen
aanleiding gegeven voor komende
zomer weer royaler in te kopen.
De vakantieganger zal echter wel
op prijsverhogingen moeten reke
nen, zo zei gisteren de heer J.
Bekkering, adjunct bedrijfsleider
van HIT bij de presentatie van de
nieuwe zomerprogramma's. Bij deze
reisgroep, die met 230.000 passa
giers een derde van de vliegvakan-
tiemarkt in handen zegt te hebben,
zal volgend seizoen gemiddeld tien
tot vijftien procent meer moeten
worden betaald voor een vakantie.
Dat betekent dan vijf tot tien pro
cent van de prijs van vorig jaar,
inclusief de toen apart geheven
brandstoftoeslag (zoals bekend zijn
deze toeslagen nu in de totaalprij
zen verwerkt). Een terugslag op het
toerisme verwacht HIT hiervan
echter niet. 'Een onderzoek heeft
aangetoond dat de Nederlander zijn
Van een verslaggever
RIJSWIJK Dertien oud-leden
van het Koninklijk Nederlands-In
disch Leger (KNIL) hebben giste
ren enkele uren de kantine van het
ministerie van CRM in Rijswijk
bezet gehouden. Gisteravond verlie
ten de bezetters afkomstig uit het
kamp De Biezen in Barneveld. het
ministerie nadat een aantal Rijs-
wijkse politieagenten verscheen.
Eerder hebben zij een petitie aan
geboden en een gesprek gevoerd
met functionarissen van CRM.
De oud-militairen hadden een ge
sprek geëist met de minister, die
niet aanwezig was, om het pro
bleem van de Zuid-Molukkers, dat
nu al 23 jaar bestaat uit te spreken.
Aan leiding daartoe was het uit
hun kampwoning zetten eerder gis
teren door de deurwaarder van vijf
KNIL-militairen. omdat ze weiger
den een huurcontract te tekenen.
Men staat op het standpunt nog
niet gedemobiliseerd te zijn en zo
doende als militair recht te hebben
op vrije huisvesting van overheids
wege. Overigens tekenden drie van
de vijf weigeraars na uitzetting
door de deurwaarder alsnog een
huurcontract.
buitenlandse vakantie hoog op zijn
prioriteitenlijst heeft staan'.
De reisgroep rekent er op dat ook
komend seizoen Spanje weer de
topper zal worden en grondt deze
veronderstelling op de resultaten
van de afgelopen zomer. Hoewel
veel buitenlandse bureaus een te
ruggang constateerden, steeg het
Spanje-verkeer van HIT met acht
procent. Daarnaast zullen komend
jaar landen als Griekenland, Frank
rijk en sommige Noordafrikaanse
landen, het Spaanse toerisme ech
ter veel concurrentie gaan aan
doen. Sunair, dat eveneens gisteren
haar nieuwe zomerprogramma pre
senteerde, verwacht ook dat Spanje
weer een topper wordt.
De ook daar gestegen prijzen (een
glas whisky op een terras in Pama
kost nu ook al zeven gulden) zullen
het echter andere landen gemakke
lijker maken een deel van die
Spanje-stroom weg te zuigen, aldus
directeur Behrens. Sunair (Neder
landse dochter van een grote Belgi
sche tour-operator), dat volgend
jaar 80.000 passagies verwacht te
vervoeren (30.000 meer dan dit
jaar) gewaagt evenals HIT van ho
gere prijzen. De stijgingen variëren
van vier procent (Costa Tarragona)
tot elf procent (Ibiza). Slechts de
bestemmingen naar Tunesië zijn
goedkoper geworden: vijf procent.
Minder optimisme
Ten aanzien van de prognoses voor
volgend jaar is Sunair minder op
timistisch dan HIT. De reisorgani
satie rekent er op, dat het aantal
Nederlanders, dat voor een vliegva
kantie zal boeken, ongeveer gelijk
zal blijven aan dat van dit jaar. Zij
heeft daarmee bij het inkopen ook
rekening gehouden.
(Advertentie)
Hing'heb zelf een glas water
ingslakt, maar nu blijft de
evan«an lopen...'
Van onze redacteur wetenschappen
UTRECHT De gevolgen voor natuur en milieu van het aanleggen van nieuwe
wegen en woonwijken, worden meestal onvoldoende ingezien. 'Een rapport als dit
is het meest wezenlijke basisdocument waarover men bij zulke beslissingen zou
moeten beschikken'.
Zo geeft directeur P. Nijhoff
van de stichting Natuur en
milieu de betekenis aan van
'Het Kromme-Rijnland
schap', een studie waarin
nieuwe methodes voor mi
lieuonderzoek worden toege
past.
Een projectgroep van vijftig
medewerkers en studenten
van de Utrechtse universi
teit heeft hier vier jaar aan
gewerkt met subsidie van
het ministerie van volksge
zondheid en milieuhygiëne.
De bedoeling was. aldus drs.
G. P. Hekstra, van het di
rectoraat-generaal milieuhy
giëne, instrumenten te vin
den voor een aanvaardbare
afweging van de bijna altijd
tegengestelde belangen van
landschapswaarde en men
selijke ingrepen.
Het belangrijkste resultaat
daarvan is een waarderings-
kaart van het gebied, waar
op de waarde van elk ter
rein voor het natuurbehoud
is aangegeven. Die waarde
wordt bepaald door de ver-
scheldenheid van begroei
ingstypen zoals die in een
eeuwenlang ontwikkelings
proces is ontstaan. Bij die
ontwikkeling speelden niet
alleen de natuurlijke moge
lijkheden een rol, maar ook,
en in het Kromme-Rijnge-
bied vaak vooral, de ingre
pen van de mensen.
Maar door dat samenspel
zijn onvervangbare stukken
natuur ontstaan. Aantasting
betekent onherroepelijk ver
lies: aljeen met het geduld
van eeuwen is iets dergelijks
weer op te bouwen. Op de
waarderingskaart zijn verder
de natuurlijke mogelijkhe
den voor het herstellen van
de biologische soortenrijk
dom aangegeven, die vooral
afhangen van de bodemge
steldheid.
Zo wordt duidelijk wat de
biologisch kwetsbaarste ge
bieden zijn. En even later
wordt bijvoorbeeld duidelijk
dat de geprojecteerde pro
vinciale weg S8 (Zeist -
Driebergen) daar dwars
doorheen zal scheuren. Per
kilometer weg moet je reke
nen op een vierkante kilo
meter storingszone, zegt drs.
Hekstra.
In het stroomgebied van de
Kromme Rijn is dus nu in
Drs. J. T. de Smidt
grote lijnen duidelijk wat er
wel en niet kan zonder on
gelukken te maken. (Wat
volgens projectleider drs. J.
T. de Smidt duidelijk niet
kan is onder andere realise
ring van het bestemmings
plan Groot-Houten. 'Maar
hoewel onze argumenten in
druk maakten, heeft de poli
tieke moed om de conse
quenties te trekken, toch
ontbroken").
Maar het Kromme-Rijnpro-
ject is duidelijk de aanzet
tot iets groters. Nu de te
gebruiken methoden een
maal zijn uitgewerkt, kun
nen andere gebieden aan
zienlijk sneller op dezelfde
manier in kaart worden ge
bracht. Voor het Gooi is dat
intussen al gebeurd. Provin
ciale Waterstaat van
Utrecht neemt in samen
werking met de universiteit
de hele provincie onder
handen, voor de Vechtstreek
in samenwerking met
Noord-Holland. En omdat
het ministerie het Kromme-
Rijnproject duidelijk als
landelijke inspiratiebron
ziet, zijn 3500 exemplaren
verstuurd aan alle Kamer-
en Statenleden en ambtena
ren die met problemen van
ruimtelijke ordening en na
tuurbehoud te maken heb
ben. Intussen zijn vier de
partementen bezig, samen
een landelijk centrum mi-
lieukartering op te zetten,
om de verschillende activi
teiten te coördineren. Het
ziet er naar uit dat milieu-
kartering in het algemeen
op financiering door de
overheid zal kunnen reke
nen.
Projectleider De Smidt: we
moeten toe haar een situatie
waarin elk voorstel voor een
ingreep in het landschap een
aantal alternatieven aan
geeft. De verschillende mo
gelijkheden kunnen dan ge
toetst worden op hun gevol
gen voor landschao en mi
lieu.
Het rapport Het Kromme-
Rijnlandschap kan besteld
worden door overschrijving
van 12,50 op girorekening
9933 van Natuurmonumen
ten in Amsterdam.
Want de AGO heeft
een speciale Kostbaar-
hedenverzekering,
waarmee je kostbaarheden
verzekerd zijn tegen
brutale eksters, en ook
tegen lange vingers, grote
krakers, kleine krakers,
Boris Boef, de Zware
Jongens en Jan met de
handjes.
Zo is dat bij de AGO.
En elke assurantie-
adviseur weet dat.
