cademie in Ede krijgt
oorlopig geen subsidie
Ook oogst herfstgroenten valt tegen
Aantjes kraakt
kabinetsbesluit
Oosterschelde
idanks aandrang van ARP en KVP
Wetsontwerp
p brugklas
kansloos'
Veerman: 'ik moet
wet naar eer en
geweten toepassen'
Schakel: Het
dreigt fout
te gaan met
't parlement
'Horende doof voor stem van het water'
Regenachtig en koud najaar had slechte invloed
Geen vrees
voor tekort
Overheidshulp
landbouwers
KVP-vragen over
betere behandeling
van Hans van Z.
)UW/KWARTET VRIJDAG 15 NOVEMBER 1974
BINNENLAND T3/K5
(ADVERTENTIE)
a onze parlementsredactie
HAAG De Gereformeerde Academie in Ede krijgt voor 1 januari 1978 geen subsidie. Staats-
.ïtaris Veerman van onderwijs is gisteren, on danks de aandrang van CHU en ARP de opleiding
"het scholenplan op te nemen, bij zijn weigering gebleven. 'Ik moet de wet naar eer en geweten en
kt toepassen', verzekerde de bewindsman.
G. van Leijenhorst was het
it ee«s met de streng juridische
dajiratting van de heer Veerman en
el-inde aan het slot van het lange
lerv.ijsdebat een motie in om
te helpen. In deze motie wordt
-raagd de verschillende school
tje0 van het voortgezet onderwijs
k te behandelen,
orfmoeilijkheid van de opleiding te
is namelijk dat ze als school
beroepsonderwijs (sociale aca-
etpie) niet in de wet wordt ge-
lemd. Het kriterium van het vol
gende aantal leerlingen voor het
rsctkrijgen van subsidie is daarom
Wjt van toepassing. Voor bekosti-
ADVERTENTIE)
™lJCn fofietófiegsl It in tc/mu&ri,
I -ZVr-v
ging door de overheid moet eerst
aan de voorwaarde worden voldaan,
dat de school drie jaar draait.
De ARP was zo goed als overtuigd
van het standpunt van de staatsse
cretaris. dat de subsidie nu moeilijk
te geven is. Mevrouw Kraaijeveld-
Wouters kon daarom haar handte
kening niet plaatsen onder de mo
tie van de CHU. Wel vond de mo
tie, om in behandeling genomen te
kunnen worden, steun bij het GPV.
Staatssecretaris Verman houdt zo
streng vast aan de wet, omdat de
betreffende bepaling een paar jaar
geleden door de Tweede Kamer
aanvaard is en een moeizaam com
promis inhoudt tussen de voorvech
ters van het bijzonder onderwijs en
de overige Kamerleden. Met gerin
ge meerderheid was dit wetsartikel
dat een stukje pacificatie inhield,
aanvaard. Daar houdt de staatsse
cretaris rekening mee.
te zetten. Hij wil dat nog een jaar
doen. Voor 1976 moet zijn uitge
maakt, aldus de voorwaarde van de
minister, welke ministeries deze
voorlichting zullen bekostigen. Het
probleem is namelijk, dat deze
voorlichting niet zoveel met onder
wijs heeft te maken.
Het onderwijsdebat leverde gisteren
behalve een aantal door de be
windslieden overbodig genoemde
VVD-moties, ook een motie op over
de integratie van het hoger beroeps
onderwijs en het wetenschappelijk
onderwijs. Deze motie van de heer
De Brauw (DS'70) gesteund door de
confessionele partijen en de VVD,
maakt kans te worden aangeno
men. Gevraagd wordt in de praktijk
alvast te beginnen met de bestuur
lijke integratie alvorens voorstellen
hierover worden ingediend. Staats
secretaris Klein voelt hie»- niet "eel
,4a imerlid Hei-mes:
ZOJ
btnxm. %XL
bannen...?
den"*r'
Voorlichting
Vrijheid
Mevrouw Kraaijeveld-Wouters
boekte gisteren een succes met
haar pleidooien om de subsidiëring
van de huishoudelijke voorlichting
op het platteland niet in te trek
ken. Minister Van Kemenade van
onderwijs liet zich overtuigen en
nam haar amendement over de
subsidiepost weer op de begroting
onze onderwijsredactie
s N HAAG Het Tweede Kamerlid
J. Hermes (KVP) is ervan over-
G]
eni gd dat het wetsontwerp inzake
n* brugklas in de huidige vorm
ri kans maakt. Zowel de chris-
-democratische fracties als ook
VVD en de PvdA hebben amen-
aalenten in petto. Tegen het wets-
re perp bestonden grote bezwaren
onderwijswereld, vanwege de
unPeiging van de vakken Frans,
hiedenis en aardrijkskunde,
he het Weekblad van Leraren zegt
mes. dat het wetsontwerp in
grijpend gewijzigd moet worden óf
door amendementen óf door staats
secretaris Veerman zelf. Hij heeft
de indruk dat dr. .Veerman dit wets
ontwerp ook niet als een wet van
meden en perzen beschouwd.
De heer Hermes zou wel willen dat
er één lessentabel voor de brugklas
kwam zowel voor het lager beroeps
onderwijs als voor MAVO-HAVO-
VWO. Maar het niveau van het
MAVO mag niet afzakken in de
richting van het lager beroepson
derwijs.
Ook uit informatie van het bestuur
van de sectie Frans van de 'vereni
ging van leraren in levende talen'
blijkt, dat een deel van de Tweede
Kamer nu anders over het wetsont
werp denkt. Het protest van vijf
tienduizend leraren heeft geholpen,
zegt de heer A. P. H. Wij kamp van
de sectie Frans. In verband met de
nu gewekte hoop heeft de sectie
besloten een voor eind november
aangekondigde demonstratie af te
gelasten.
De uitgangspunten van het on
derwijsbeleid en het gevaar dat al
les veel te centraal wordt geregeld
speelden gisteren een belangrijke
rol bij de voortzetting van het on
derwijsdebat.
Drs. Van Leijenhorst bleef, ondanks
de geruststellende verklaringen van
minister van Kemenade. bang voor
de introductie van socialistische
maatschappijopvattingen in het on
derwijs. Hij waarschuwde: 'Wij lo
pen op de klippen met de vrijheid
van het onderwijs.' De minister
antwoordde echter, dat de heer Van
Leijenhorst het debat de mist in
liet gaan. Er moet immers, een
duidelijk onderscheid worden ge
maakt tussen de vrijheid van het
(ADVERTENTIE)
onderwijs en het beleid van de
overheid om bepaalde maatschap
pelijke doelstellingen te bereiken.
In het onderwijs, aldus betoogde de
minister, kunnen de christelijke le
vensvisie en humanistische levens
visie worden ingedragen. De over
heid heeft de taak om de mogelijk
heden te scheppen en er voor te
zorgen dat de kinderen zo worden
opgevoed, dat ze een méér gelij
kwaardige plaats in de samenleving
zullen krijgen.
De heer Van Kemenade nam drs.
Van Leijenhorst kwalijk dat hij on-
der het mom van de bedreiging van
de onderwijsvrijheid tegen de
maatschappelijke doelstellingen
van het kabinet opponeerde.
In het debat citeerde Stan Poppe
(PvdA) CNV-voorzitter Lanser, die
ook pleitte voor een onderwijs, dat
de kinderen opvoedt tot mondige
mensen, die gelijke kansen kunnen
krijgen en verantwoordelijkheid
willen nemen.
Belemmering-
De heer Poppe liet echter uitko
men, dat de nu bestaande maat
schappelijke omstandigheden (pro-
duktie- en prestatie) belemmerend
werken voor de vernieuwing van
het onderwijs, de heer Hermens
(KVP) was. zoals hij het uitdrukte
'blij', met de positieve benadering
door de minister van de vrijheid
van het onderwijs. Hij legde er nog
de nadruk op. dat het bij het bij
zonder onderwijs vooral de school
besturen verantwoordelijk moeten
zijn voor het onderwijs.
(ADVERTENTIE)
ÏDiA rr&Ae-up eluuSürd, u
nel onoai genoeg üocri al m'n
bJfóuno
ma/te-up
72.95
tedmixmeri, de Bijenkorf^
ADVERTENTIE
Campari Orange. Een gevaarlijke
longdrink voor mensen die niet aan
Campari verslaafd willen raken.
't Is eigenlijk nergens mee te
vergelijken. Behalve dan misschien
met die bekende engeltjes die iets op
uw tong doen.
Maar alla. Laat ons geen tijd ver
doen. Zo maakt u 'm: ijskoude Campari
in een longdrink glas en bijvullen
met koele orange.
Zo simpel is 't. Maar denk erom
't blijft een temperamentvolle Italiaan.
Campari moet jewel lekker vinden,
't ls even een kwestie van de juiste mix.
\plloCftj
ujojulerifêurU.
nuaJjJaet&n
'speelgoed: de Bi
Van een verslaggever
UTRECHT Met ons parle
ment dreigt het de verkeerde
kant uit te gaan. vindt het
A.R. Tweede Kamerlid M. W.
Schakel. Dat zit hem in de
snelle wisseling van het par
lement. zegt hij in een 'Weg
wijs'. het blad van Veilig Ver
keer Nederland.
'Ik zegt niet', aldus Schakel,
'dat het parlement machte
loos is. maar wel dat een
bepaalde parlementaire prak
tijk het parlement of een deel
ervan machteloos maakt.
Vroeger was parlementariër
een beroep en een roeping. Je
was het en je bleef het. Nu is
parlementslid worden: een
beetje jong erin, snel naam
maken en dan die spring
plank gebruiken tot een aar
dige functie elders in het le
ven. Misschien niet binnen de
eerste vier jaar, maar zeker
binnen de - tweede termijn
van vier jaar. De ervaring is
er uit. Men spitst zich veel te
veel toe op het succes van de
dag. omdat de naam in de
krant is moet. en komt on
voldoende toe aan fundamen
teel werk. Dat is het euvel.'
Om effectief in het parlement
te kunnen werken, moet vol
gens Schakel aan twee voor
waarden worden voldaan:
'Een lange adem en je moet
de feiten kennen, de proble
matiek als bet ware ingekro
pen zijn. zodat je woorden
ook de oren van de in de loge
zittende ambtenaren als ge
zaghebbend overkomen. Als je
die 2 factoren deskundig
heid en met de taaiheid van
een ezel in een bepaalde rich
ting volhouden weet te
combineren, dan is het parle
ment in wezen het hoogste
gezag in een land.'
LACHTERTJE
Schakel zegt over het feit dat
er voor aanleg van (brorn)-
fietspaden drie miljoen uitge
trokken is en voor aanvulling
van het tekort van het open
baar vervoer tegen de één
miljard: 'Als je nou de men
sen die zich sterk maken voor
de aanleg van fietspaden een
lachertje voor wil houden dan
is het dit wel. Er zit met de
budgetverdeling zo te zien
iets scheef: fietser en brom
fietser zijn samen goed voor
18.5 miljard reizigerskilometer
per jaar. de trein is goed voor
acht miljard kilometers.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG Mr. W. Aantjes. voorzitter van de a.r.-fractie in de
Tweede Kamer, heeft scherpe kritiek op de kabinetsbeslissing de
Oosterschelde af te sluiten met een caissondam, waarin storm-
stuwschuiven zijn aangebracht. In Nederlandse Gedachten, het
weekblad van de ARP, schrijft hij dat het kabinet 'horende doof
is geweest voor de stem van het water'.
Volgens mr. Aantjes is met het
besluit de rechtszekerheid van de
bevolking van zuid-west Nederland
ondergraven. In de deltawet stond
vast dat het werk in 1978 zou zijn
voltooid. De bevolking bouwde
hierop, totdat, schrijft hij, het ka
binet in de nacht van 8 op 9
november anders besliste. Ook ach
ter de uiteindelijke veiligheid, die
de stormstuw-caissondam biedt,
plaats mr. Aantjes vraagtekens. Hij
vervolgt met 'Bovendien zal de on
veiligheid niet alleen tien jaar lan
ger duren, het zal ook een grotere
onveiligheid zijn dan vóór 1953. Dit
is nu al het geval. De uitvoering
van de overige deltawerken bete
kent een verhoogde onveiligheid
voor het Oosterscheldegebied.
De caissondam is het vele extra
geld (1700 miljoen gulden) niet
waard, omdat daardoor de veilig-
(ADVERTENTIE)
eonjuïJyeêkit,
daa/i daal een
audanüjeUe.&wchzr
ioleuhop.
Vcunaf £.9!)
3'fyMtink'
cadcAoma'^^
deBjjentorfO
(ADVERTENTIE)
door deze ontwikkeling is
de opbrengst al teruggelo
pen. De daling kan echter
nog groter worden, indien
de vorst vroeg zou invallen.
Maar een tekort aan groente
hoeft, aldus het produkt-
schap voor Groente en
Fruit, niet zo gauw te wor
den gevreesd. De heer J.
Verhave van het produkt-
schap merkt nog op, dat in
ons land zo'n 2.2 miljard
kilo groente wordt geprodu
ceerd, waarvan ruim de
helft wordt geëxporteerd.
Bovendien is bijvoorbeeld al
veel (jong gezaaide) boeren
kool ingevroren, terwijl de
voorraden blikgroenten gro
ter zijn dan in voorgaande
jaren.
Afhankelijk
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Door de regen en de kou verloopt ook de oogst van herfstgroenten
zeer traag. Bovendien is de groei bij vele gewassen eruit, wat de kwaliteit en de
houdbaarheid niet ten goede komt. Deze sombere mededelingen zijn gisteren door
het ministerie van Landbouw en Visserij in Den Haag gedaan.
na geen druppel regen viel.
'Van sommige produkten
zullen we vreselijk veel
moeten exporteren, willen
we er van af komen', zegt
de heer Verhave nog.
Intussen blijkt, dat zowel de
groentegewassen onder glas,
als de groente ln de volle
grond te lijden hebben ge
had onder het bijzonder
natte en koude weer in
oktober (overal was het veel
te nat maar vooral in
Holland. Zeeland en Lim
burg. terwijl ln De Bilt al
vier vorstdagen werden ge
registreerd tegen normaal
twee).
Behalve van de oogstop
brengst, is het prijsverloop
van de verschillende soorten
groente in de komende
maanden vooral afhankelijk
van de vraag daarnaar uit
het buitenland, met name
uit Europa. Wat die op
brengst betreft, wijst de heer
Verhave er nog op. dat de
oogst vorig jaar heel slecht
was omdat er toen in te
genstelling tot dit jaar bij-
De situatie op dit moment ls
zo dat:
de tomaten van de
herfstteelt snel achteruit
gaan, zodat de opbrengst ln
kilo's van de herfstteelt dit
jaar lager zal uitkomen dan
verleden jaar;
de komkommers in stand
achteruit zijn gegaan, en
dat van meerdere gewassen
de teelt vroegtijdig wordt
gestopt;
de aanvoer van sla aan
de kleine kant ls.
Groei eruit
De oogst van herfstgroenten
in de volle grond geeft een
soortgelijk beeld te zien;
bij de andijvie (waarvan
overigens veel uit Italië en
Frankrijk wordt ingevoerd)
zijn zeer veel percelen kwa
litatief slecht geworden,
door regen en nachtvorst;
de bloemkoolopbrengst
(waarvan eveneen veel uit
Italië en Frankrijk komt) ln
het weten nog verder zal
dalen, maar dat ln het
noorden en in het zuid-oos
ten een meer normale pro-
duktie wordt verwacht;
de groei van boerekool
(waarvan verhoudingsgewijs
maar weinig In ons land
wordt verkocht) emstig ls
gestagneerd;
ln de geoogste waspeen
al kwaliteitsverlies is gecon
stateerd, en bij winterpenen
de wateroverlast al een be
gin van rotpunten heeft
Iets hoger
heid wordt vooruitgeschoven en
mogelijk ook nog verzwakt. De be
slissing zou, aldus mr. Aantjes. het
geld wél waard zijn geweest, indien
de veiligheid zou zijn vervroegd en
verhoogd.
Geen inspraak
Verder is het voor hem de vraag of
de voordelen van het natuurbehoud
afwegen tegen de latere en eventu
eel minder veiligheid, terwijl boven
dien niet vaststaat of het beoogde
milieudoel wel wordt bereikt. Van
inspraak bij de beslissing is geen
sprake geweest: de stem van de
Zeeuwse provinciale staten (voor
stander van afsluiting) is gene
geerd. Ook de wijze waarop de be
slissing is genomen, wordt door de
antirevolutionaire fractieleider be
kritiseerd. Door sommige partijen
die in het kabint zijn vertegen
woordigd worden lichtvaardige ver
wachtingen gewekt, die in de prak
tijk niet zijn te realiseren. Het
verzet tegen afsluiting van de Oos
terschelde werd hierdoor een par
tij-politieke affaire.
Nachtzitting-
Vervolg van pagina 1.
stellen voor het noodfonds van het
coördinatiecentrum hulp landbouw
zuid-west Nederland. Dat geld moet
dan gebruikt worden voor de be
strijding van de kosten van de
bijzondere risico's bij de hulpverle
ning bij het binnenhalen van de
oogst in het najaar van 1974, voor
zover die kosten niet op andere
wijze kunnen worden gedekt.
GS hebben berekend dat de extra
kosten van het hulpcentrum buiten
hetgeen de minister van landbouw
al heeft toegezegd, op rond de vier
ton komen te liggen. De provincie
Zeeland meent daarvan 25 procent
voor haar rekening te moeten ne
men. Dit is een gelijk percentage
als andere provincies al hebben
toegezegd.
Adressen
Wie morgen wil helpen oogsten in Zuid
west-Nederland. kan zich tot vanavond
zeven uur telefonisch melden bij onder
staande adressen:
Eiland IJsselmnnde: L. W. Pons. Klevlts-
weg 151. Bolnes, tel. 01804-12287, B. D
Kruithof, Dorpsstraat 78, Rhoon. tel.
01897-2:107. Voorne-Putten: i. van Balen.
Dr. W. Dreesstraat 5. Zuidland. tel.
01881-1507, H. Zeelenherg Tussenweg 9.
Oudenhoorn, tel. 01882-2080. Midden
Zuid-Holland: K. Herweyer. Langezijde
lfi. Zevenhuizen, tel. 01802-1289. C. L.
van Wieringen. Mauritsstraat 10. Zoeter-
meer, tel. 079-163761. O. A. van Straalen,
Zegwaartsewcg 29, Zoetermeer. tel. 079-
310025. Oocree-Overflukkee: de Wit,
Gangewee 153, Sommelsdijk. tel. 01870-
2101, J. Hevhoer, Bcrnliardstraat 17. Ou
de Tonge, tel. 0187 1-110, P. l.csuls. Rnt-
tenhurgseweg 96, Mlddelharnis, tel. 01870-
2007. K. E. Schik, Rottenburgsewcg 62.
Mlddelharnis. tel 01870-2280, i. Wals. \/..-
leastraat 17. Sommelsdijk, tel. 01870-31 18.
Hoekse Waard: -I. Holster. Gewestelijk
Arbeidsbureau Koninginneweg 35. Outl-
Reijerland. tel. 01860-3622.
ADVERTENTIE
De beslissing is, en dat tekent vol
gens mr. Aantjes de sfeer, genomen
in een afmattende nachtzitting,
waartegen niet alle ministers be
stand zijn. Hij herinnert hierbij
aan de 'Nacht van Schmelzer'.
waarin het kabinet-Cals viel en mi
nister Westerterp (toen nog kamer
lid) verkeerd stemde. Onbegrijpe
lijk tenslotte noemt hij het 'dat de
beslissing in hoge mate beïnvloed
schijnt te zijn door het portefeuille-
gerammel van twee staatssecretaris
sen. terwijl de portefeuilles van de
eerst-verantwoordelijke ministers
klaarblijkelijk niet in het geding
zijn geweest.
(ADVERTENTIE)
&xkerilegp3>u>iX3n
WtoegenV tfuahSQè
'ö/iïnyfwanert
defljeakorfQ
Van een verslaggever
DEN HAAG Het KVP-Kamerlid
mevrouw Cornelissen wil van
staatssecretaris Glastra Van Loon
(justitie) maatregelen, die ertoe
leiden dat een mogelijke 'klassebe
handeling' binnen het gevangenis
wezen wordt weggenomen. Aanlei
ding tot deze vraag zijn de betich
ten over 'de zeer bevoorrechte' be
jegening die de gedetineerde Hans
van Z. thans zou ondervinden.
Mevrouw Cornelissen vraagt waar
om deze gedurende meerdere uren
per week bezoek mag hebben, ter
wijl andere gevangenen slechts een
half uur per maand bezoek mogen
ontvangen. Ook wil zij weten,
waarom Hans van Z. zich in maat-
costuums mag bewegen en waarom
hij In zijn cel over eigen meubilair
beschikt.
ADVERTENTIE)
•n METZLER-
bril: ieders oogmerk!
veroorzaakt;
bij de vroege spruitjes
geen maximale opbrengsten
worden behaald, door de
vroege stagnatie in de groei.
Er is overigens ook wel een
positief geluid te melden.
Door het uitstel van de wlt-
lofoogst. wordt de gemid
delde opbrengst van de wor
tels iets hoger (al blijft
zodoende de aanvoer van
lof voorlopig aan de kleine
kant). Voorts worden de op
brengsten van sluitkool nor
maal geraamd, al worden de
kwaliteit en de bevaarbaar
heid iets minder goed be
oordeeld.
Tenslotte blijkt, dat de groei
van knolselderij, ln tegen
stelling tot andere jaren, tot
stilstand is gekomen.
'Ik probeer de gerookte bok
king te roosteren.'
(ADVERTENTIE)
7 Urrtn
jfawnginlfyxftat
71ATHJ
J (jenech/an! tZ.95
deBijentorfQ