Historische kans op
•linde van apartheid
:onder bloedvergieten'
Baal vond goede vorm
maar de inhoud moet
ieder zelf bedenken
Verstedelijking geeft beeld egoïstische mens
is de Gaay Fortman optimistisch na gesprek met Kaoenda
'Bereid zijn tot een
eerlijk gesprek met
blanke Afrikaners'
J irecteur op congres 'Stedelijk wonen'
'Outspan-aetie'
valt uitspraken
PPR-leider aan
Rechter straft
mild voor
bezit van
vuurwapens
Advies verlenging
Wet Universitaire
Bestu ursher vorming
lachine wurgt jongen
Laat'ns wat v an je
KNYTO bepleit
maatregelen
tegen driversclub
'8 OUW/KWARTET ZATERDAG 9 NOVEMBER 1974
BINNENLAND T9/K0T
or Harm Lamberts
de Gaay Fortman, leider van de PPR in de Tweede Kamer heeft deze week bij zijn terugkeer
Mozambique, Angola en Zambia, nogal opzien gebaard met zijn uitspraak dat Zuid-Afrika zich
betrekking tot Mozambique en Angola 'fatsoenlijk' heeft gedragen. Wat bedoelde hij? Niet,
ls wel is gesuggereerd, dat hij de Zuidafrikaan se politiek als zodanig is gaan waarderen. Hij heeft
j ihts duidelijk willen maken dat Zuid-Afrika de kans schijnt te grijpen die de geschiedenis nu
1 dt, en die niet terug zal komen, om zonder massaal bloedvergieten een eind te maken aan de
irtheid. Niet zonder conflicten en niet zonder pijn maar wellicht zonder dat de hel losbarst in
lelijk Afrika.
01
bb ki
he
kans is er gekomen door de
itsgreep van 25 april in Portugal
de gevolgen die dat heeft gehad
r de Portugese gebieden in Afri-
De man die de kans ook ziet en
beide handen aangrijpt, is pre
nt Kenneth Kaoenda van Zam-
met wie dr. De Gaay Fortman
dagen heeft gesproken. Wat
r gebeurd?
schok die de 25e april in Zuid-
ia heeft veroorzaakt, is gevolgd
de schok van 11 september,
de Afrikaanse massa's de
at opgingen in Lourengo Mar-
Dat gebeurde toen de Portu
in geen eind maakten aan de
fitting van het radiostation door
P" ike extremisten die Mozambique
zij dig onafhankelijk wilden ver-
en en de blanke suprematie
en handhaven. Er vielen meer
honderd doden. En hoewel die
iken via de radio zonder ophou-
Zuid-Afrika smeekten hen te
te komen, heeft de Zuidafri-
ise blanke regering daarop niet
:eerd. Deze wil integendeel
ndschappelijke banden aankno-
met het Frelimo.
nieuwe schok volgde op 21
$>ber toen enige Portugese mili-
vlak voor hun vertrek op
ümosoldaten schoten en de Afri-
n wraak namen door auto's
blanke inzittenden in brand te
;n. De blanke Zuidafrikanen
dat dit op grotere schaal in
annesburg ook kan gebeuren,
r^ident Kaoenda van Zambia
ft begrepen dat apartheid de
tiek van de angst is. Hij heeft
zoirom geprobeerd iets van die
hest weg te nemen door tegemoet-
aaiend te reageren op een opmer-
bjke rede die premier Vorster
Zuid-Afrika vorige week heeft
id ouden. Vorster zei: Zuid-Afrika
defit nu voor een. tweesprong en
Af£t nu kiezen tussen vrede of een
loqilerend conflict. De prijs voor
confrontatie zou hoog zijn, te
ig voor Zuid-Afrika, zei de pre-
in het parlement in Kaapstad.
1 ae dagen later reageerde presi-
voit Kaoenda van Zambia: Dit is
inefstem van de rede waarop Afrika
sla] de rest van de wereld heeft
'acht.
aatsmanschap
De Gaay Forman gelooft dat
reactie van Kaoenda getuigt
groot staatsmanschap. 'Wat de
biaanse.president doet, is niet
verhaal herhalen van de terreur
de apartheid ongetwijfeld te-
igbrengt, maar hij zegt wel: als
ie vrede willen, dan zullen jullie
ens moeten beginnen en dat
nu in Rhodesië door daar je
ipen weg te halen en daarna
nibië (Zuidwest-Afrika). En als
f begin wordt gemaakt, kan dat
fP t zonder gevolgen blijven in
d-Afrlka zelf.
".f zwarte bevolking in Zuid-Afrika
het heus niet als een concessie
de regering-Vorster mooi weer
,1e spelen met president Banda
Ji Malawi of dat zij een dialoog
jde met Senegal en Ivoorkust. Zij
het wèl als een belangrijke
icessie dat de regering-Vorster
dei
he
n een onzer verslaggevers
g .TRECHT 'De praktijk van de verstedelijking geeft het beeld van de egoïstische mens. 'Dit zei
teren in Utrecht tijdens het congres over 'Steiums Woningstichting Delfshaven te Rotterdam,
ng heer P. van Gemeren, directeur van Patrimondelijk Wonen'. Dit congres was georganiseerd door
ge t Nederlands Christelijk Instituut voor Volkshuisvesting (NCIV) te De Bilt.
de blanken in Mozambique niet te
hulp snelde toen die daar in aan
houdende radioboodschappen, die
iedereen kon horen, om vroegen.
Zuid-Afrika kan er niet meer aan
ontkomen dat dit binnenlandse
concessies tot gevolg moet hebben'.
'Het knappe van Kaoenda is', aldus
De Gaay Fortman, dat hij Vorster
de weg terug eigenlijk heeft afge
sneden. De weg vooruit mag dan
bijna onbegaanbaar lijken voor
Vorster en de zijnen, de weg terug
is dat zeker. Natuurlijk, de nieuwe
richting die Vorster heeft aangege
ven en die zo mogelijk nog sterker
werd gewezen door Pik Botha,
Zuidafrika's ambassadeur bij de VN,
kan nog zulke reactionaire krach
ten losmaken dat hét allerminst
vaststaat dat de ontwikkelingen in
zuidelijk Afrika goed zullen aflopen.
Wat we i wèl weten, is dat iedere
ideologie in een bepaald machtska
der is gevat en dat was voor Zuid-
Afrika de grote apartheid, d.w.z. de
zogenaamde blanke gebieden met
daaromheen de thuislanden en de
kafferstaten..
'Niet de kleine apartheid. Die was
ook zonder staatsgreep in Portugal
wel verdwenen. Daarmee maakten
de blanken in Zuid-Afrika zich be
lachelijk en ze begonnen dat te
beseffen. "Botha heeft notabene in
de VN vorige week zijn excuses
aangeboden voor die politiek. Hij
zei ondermeer: 'Ik ontken niet dat
er in Zuid-Afrika afkeurenswaardi
ge. onbehoorlijke incidenten voor
vallen tussen blank en zwart, inci
denten. die geen beschaafd mens
zou willen blijven vergoelijken, in
cidenten die ik niet sterk genoeg
kan afkeuren'.
Gemengde economie
'Kern is ook niet de thuislanden-
politiek', gelooft de PPR-voorman.
"Waar het om gaat is de vraag: wat
is de plaats van de zwarte Afrika
nen in de gemengde Zuidafrikaanse
economie. Komen er gelijke politie
ke rechten en gelijke economische
kansen in de zogenaamde blanke
gebieden voor de Afrikanen. Als die
er komen, is er geen sprake meer
van blanke gebieden. Daar gaat het
"om.
Kaoenda's visie is nu dat als de
door blanke minderheidsregiems
geregeerde bufferstaten rondom
Zuid-Afrika vallen en Zuid-Afrika
er niet langer door als een. eiland
van de buitenwereld wordt afge
schermd, de gekleurde bevolking
van Zuid-Afrika niet langer zal
aanvaarden dat het in Angola en
Mozambique en straks in Rhodesië
en Namibië anders zal zijn dan in
hun land.
Maar is wat Kaoenda nu zegt en
waarin De Gaay Fortman hem vol
ledig steunt, nu zoveel anders dan
de roep om een dialoog die Zuid-
Afrika na de dood van Verwoerd
steeds heeft doen klinken en die
gepaard ging met een verharding
van het apartheidsbeleid? Is het
wat anders dan ingaan op de Zuid
afrikaanse wens naar 'uitwaartse
beweging'?
'Wat Vorster en Botha hebben ge
zegd, is: we willen eerlijk over onze
problemen praten en we zien
apartheid als een fase in onze ge
schiedenis, dan is dat wat anders
dan wanneer de universiteit van
Potchefstroom zegt: we zijn een
blanke universiteit en willen dat
altijd blijven en we willen rustig
uitleggen waarom we zo voor apart
heid zijn. Dat is natuurlijk geen
echte dialoog. Waar het nu om gaat
is, dat de blanken in Zuid-Afrika
zeggen: we willen zoeken naar een
andere oplossing. Dan krijgt een
gesprek zin'.
'Kijk. je kunt natuurlijk roepen om
een dialoog en tegelijk tegen het
ANC zijn, het Afrikaanse Nationale
Congres, dat streeft naar een zwar
te meerderheidsregering in Zuid-
Afrika. Maar dat gaat niet. Als de
Zuidafrikanen met ons willen pra-
Van een verslaggever
LEIDEN De Boycot Out-
span Actie (BOA) is zeer ver
ontwaardigd over uitspraken
van dr. B. de Gaay Fortman.
De uitspraak dat de blanken
in Zuid-Afrika zeer onzeker
zijn geworden en dat apart
heid de politiek van de angst
is, is volgens de BOA een
uitspraak die 'bijna niet leu-
genachtiger kan'. 'Apartheid
is en blijft een politiek van
blanke overheersing en blan
ke bevoorrechting, hoe je het
ook wendt of keert', aldus de
BOA. 'Als het alleen maar
angst was, zoals De Gaay
Fortman het voorstelt, waar
om zouden blanken dan aan
de macht blijven?', vraagt de
BOA zich af.
De BOA heeft zich er verder
erg over opgewonden dat dr.
De Gaay Fortman 'de cyni
sche moed' had te zeggen
(onder meer) dat Zuid-Afrika
geen politiek van vrede con
frontatie maar van vrede en
samenwerking voert. Volgens
de BOA verwart de, PPR-lei-
der de buitenlandse en de
binnenlandse politie van
Zuid-Afrika (die laatste wordt
er alleen maar strenger op).
'Van fatsoenlijk beleid kan
men nooit spreken als men
weet dat Zuid-Afrika de bo-
cot van Rhodesië, door de VN
opgelegd, moedwillig door
breekt'.
Dr. B. de Gaay Fortman
ten, moeten ze niet van ons vragen
onze solidariteit met het ANC in te
leveren.
De vraag waar het nu om gaat is,
hoe stimuleer je de bewustwording
bij de blanken in Zuid-Afrika dat
het zo niet langer kan, dat er een
eind moet komen aan de apartheid.
Door te Zeggen 'wat Vorster zegt
betekent niets' of door Kaoenda's
reactie?
'Ik geloof', zegt Bas de Gaay Fort
man, 'dat we, zonder ze ook maar
één moment de hoop te geven dat
ze met ons verder kunnen onder
handhaving van de apartheid, je
moet laten merken dat ze bij het
opgeven van de apartheid de con
tacten kunnen krijgen waar ze nu
al jaren naar streven. Maar het
moet volstrekt duidelijk zijn, dat
we geen prijs stellen op een band
met een overheersende minderheid.
Dat de blanken die al generaties
lang in Afrika wonen daar willen
blijven is een recht dat ook men
sen als Kaoenda en de leider van
Mozambique, Samora Machel, hun'
graag laten, maar dan in een be
scheiden positie die overeenkomt
met de werkelijke verhoudingen.
Afrikaanse leiders als Kaoenda,
Machel en Neyrere hebben begrip
voor de rechtmatige plaats van de
blanken in Afrika, maar niet voor
hun bevoorrechte positie*.
Het is een gave dat er nu zulke
leiders in zuidelijk Afrika zijn. Ka
oenda maakt zich niet geweldig po
pulair in Afrika en in eigen land
door te reageren op een rede van
Vorster als hij heeft gedaan. De
Afrikanen zijn zolang vernederd,
dat zij totale verandering willen of
anders er hard tegen aan willen
gaan.
Vorster weet wat er dreigt. Rhode
sië grenst nu aan een onafhanke
lijk Mozambique en vanuit dit land
kunnen de guerrillastrijders van
ZANU, de bevrijdingsbeweging van
Zimbabwe (Rhodesië) grote con
centraties van blanke kolonisten
bereiken. Die zullen bij een aanval
de basis van ZANU in Mozambique
willen aanvallen en dan kan het
Frelimo niet lijdzaam toezien. Er
zal een groot conflict uitbreken'.
Verwachtingen
Wat betekenen nu al deze ontwik
kelingen voor Nederland?
Volgens de fractieleider van de
PPR moeten wij, zonder enige con-
oli| heer Van Gemeren meent, dat
bestbetaalden in onze samenle-
v ig het niet zochten in een proces
stadsuitbreiding, maar in een
ei] ille groei van kleine dorpen rond-
:n® de steden. Van hieruit parasï-
ek rden zij, al mopperend over de
chte verkeersverbindingen, op
zelfde stad als het ging om eco-
an mische en culturele voorzienin-
Zij werden daarbij en daarin
löaiteund, zo vervolgde hij, door de
eze|ar uitbreiding hunkerende colle-
van B en W. Hij meent, aat
een door verandering in mentali-
t hierin verbetering kan worden
iracht.
t instemming signaleerde hij de
dat het traditionele
ta irstromings-proces doorbroken
k rdt. Bewoners van stadsvernieu-
sca ngsgebieden komen als eerste in
acï nmerking voor nieuwe en ver
vel
nieuwde huizen. De subsidie wordt
op de juiste bevolkingsgroep ge
richt, namelijk op de laagstbetaal
den in de slechtste woonomstan
digheden.
Van de punten, die hij verder naar
voren bracht, in het kader van het
tegengaan van de 'versnelde sociale
slijtage' van de stad was het meest
opvallende, dat hij de verantwoor
delijkheid van de gemeentebesturen
verlegd wil zie nnaar het geweste
lijk bestuur.
de forens niet onvoordelig, maar
voor de samenleving wel.
In een vlot en geestig betoog, ging
de heer W. Jansen, directeur van
de Bouw- en Woningdienst van
^Utrecht in op de verschillende
waardering, die stadsbewoners voor
het wonen in hun wijk hebben, de
motieven van degenen die verhui
zen en de pogingen (vooral in het
buitenland) om de saaie manier
van bouwen te doorbreken.
MIDDELBURG In zijn vonnis
tegen 32 mensen die zich te ver
antwoorden hadden wegens het in
bezit hebben of verhandelen van
vuurwapens is de politierechter in
Middelburg gisteren aanzienlijk
milder geweest dan de officier van
justitie blijkens zijn eisen gewild
had.
Tegen vier hoofdverdachten, een
sluismeester, een onderwijzer en
twee varensgezellen uit Hansweert,
eiste de officier gevangenisstraffen
van vijf tot twaalf weken: tegen de
andere verdachten gevangenisstraf
fen of geldboeten. 'Ondanks het
feit dat er over mijn hoofd een
storm van kritiek zal losbarsten
over het feit dat ik deze verdachten
te mild beoordeel, wil ik toch nie
mand met een onvoorwaardelijke
gevangenisstraf benadelen', zei de
politierechter.
De 32 zijn nog nooit eerder met de
politie in aanraking geweest. Vol
gens de politierechter zijn het geen
echte misdadigers maar mensen die
door hun hobby in strijd met de
wet gekomen zijn. De 38-jarige
sluismeester J. H. P. en de 31-
jarige onderwijzer J. M. van de J.
kregen zes weken voorwaardelijk
met twee jaar proeftijd. Twee an
dere hoofdverdachten, de twintigja
rige E. D. en de 23-jarige A. J.
kregen resp. zes weken voorwaarde
lijk en vijfhonderd gulden boete en
vier weken voorwaardelijk en 750,
gulden boete. De andere 28 ver-
dachten kregen lichtere straffen
opgelegd. De bende was een paar
maanden geleden 'opgerold'. Bij
huiszoekingen in de buurt van
Hansweert waren er heel wat vuur
wapens voor de dag gekomen.
Van onze onderwijsredactie
DEN HAAG De commissie-Polak
adviseert de Wet Universitaire Be-
stuurshervorming (WUB) 1970 te
verlengen tot 31 augustus 1980. De
nu geldende wet loopt af op 31
augustus 1976. Volgens de commis
sie is de afgelopen periode te kort
geweest om voldoende ervaring op
te doen met de nieuwe bestuurs
vorm.
De commissie adviseert de wet al
leen te wijzigen op die punten die
onduidelijk of onjuist zijn. Zo is nu
onduidelijk of leden van het uni
versiteitsbestuur het recht hebben
alle vergaderingen van de universi
teitsraad bij te wonen. Dat recht
behoren zij te hebben en de wet
moet het vastleggen.
Een belangrijk punt is de samen
stelling van het bestuur van de
vakgroep. 'De commissie-Polak wil,
dat de wet zal bepalen dat de helft
van het aantal zetels in het vak
groepsbestuur bezet wordt door het
wetenschappelijk personeel in vaste
dienst. Een derde wijziging die de
commissie voorstelt is de verbete
ring van het recht van beroep en
van de rechtsbescherming. De hui
dige wet maakt het onmogelijk
sommige besluiten van faculteitsra
den te vernietigen.
Staatssecretaris Klein wil januari
volgend jaar een voorontwerp van
wet publiceren, waarin de verlen
ging en wijziging van de wet gere
geld worden. Na een korte discus
sieperiode kan dan in augustus vol
gend jaar het definitieve wetsont
werp worden verwacht.
cessie te doen aan onze solidariteit
met de onderdrukten in zuidelijk
Afrika, bereid zijn in te gaan op de
wens van de blanke Afrikaners te
komen tot een eerlijk gesprek over
hun problemen. 'De echte dialoog
moet in Zuid-Afrika zelf gevoerd
worden, dat is waar. Maar op het
moment dat men daar aan het
apartheidssysteem gaat twijfelen is
er geen reden om ons volstrekt af
te sluiten. Wij moeten van onze
kant bijdragen aan het wekken van
verwachtingen, dan wordt de weg
terug steeds moeilijker voor ze. In
de tweede plaats moeten we niet
alleen via die kant werken. We
moeten ook door ontwikkelingshulp
Mozambique in staat stellen zijn
havens af te sluiten voor produkten
die naar Rhodesië gaan, zodat de
boycot eindelijk effectief kan wor
den. Rhodesië moet binnen een
jaar een zwarte meerderheidsrege
ring hebben en als het daar nu in
de nieuwe situatie niet naar toe
gaat, als er een conflict uitbreekt,
zal of Engeland of de VN troepen
moeten sturen. Dat zal dan de enige
weg zijn om massaal bloedvergieten
te voorkomen. Er is nu een reële
kans dat Rhodesië binnen een jaar
vrij kan zijn en dan komt er schot
in de ontwikkelingen in zuidelijk
Afrika'.
door Ber Huising
AMSTERDAM Baal heeft donderdagavond in Amsterdams
Shaffy-theater een bijzonder boeiende, best gespeelde, met humor
doorwerkte, vreemde voorstelling gegeven van De Rit over het
Bodenmeer. Het vreemde zit in het spel varf Peter Handke, waar
mee Baal weer vrij is gaan spelen.
Hij ging uit van een romantisch
gedicht van Gustav Schwab (1792-
1850) over een ruiter die in een
winternacht naar het Bodenmeer
moet en dan hoort dat hij het over
het dunne ijs al heeft overgesto
ken. Dan valt hij alsnog dood van
schrik. De gedachte aan het gevaar
vyas fataler dan het gevaar zelf.
Handke meent dat woorden, los
van de werkelijkheid die zij beteke
nen, een eigen leven leiden en
macht over ons uitoefenen. Dat
woorden, in dagelijkse gesprekken,
dus zinloos, zijn en toch invloed
hebben op onze emoties en gedra
gingen. Een soort 'geen daden maar
woorden' theorie dus. Waarmee
toneel, drama alleen maar vorm
wordt zonder inhoud. Hoe leg je
nu zoiets met woorden uit? Het is
alsof je een onbekend stuk in een
onverstaanbare vreemde taal ziet
sjJelen. Er gebeurt theatraal van
alles en je kunt er wonder wat van
denken maar je weet niet waarover
het gaat. Je ziet opwindingen, bot
singen, verdrietige reacties en uit
bundige vreugdehof dromerige stil
tes. maar die gaan dan doordat
Nederlands toch verstaanbaar blijft
over geflambeerde niertjes, een
klemmende la. een speld, en dat
soort onbenulligheden, over vragen
zonder antwoord, gedachten zonder
zin, zinnen zonder bedoeling.
Waarmee de spelers zich dan toch
dramatisch opladen, of ontladen.
Ze zouden ook het telefoonboek
kunnen spelen.
De zes van Baal: Elja Pelgrom,
Marjon Brandsma, Els Ingeborg
Smits, Rudolf Lucieer, Hans Dage-
let, Bart Kiene, geregiseerd door
Leonard Frank, hebben er met een
grote inzet, en gelukkig met veel
ironie, een afwisselend spel van
gemaakt.
Zij komen, als zes toevallige vreem
den voor elkaar, uit hun kleedhoek
jes met grote spiegels aan een tafel
die wel wordt gedekt, maar waar
aan nooit wordt gegeten. Zij spelen
angsten, emoties, macht, onderwer
ping, woede en vriendelijkheid,
mooi uit. Zij vallen van de ene
stemming in de andere, elk op zijn
manier, en daar de woorden, de
absurde dialogen, er niet bij horen,
werkt dit alles merkwaardig ver
vreemdend. Zij zingen, en goed,
zonderlinge liederen, waarbij De
Rit over het Bodenmeer zelf. Zij
dansen, een dwaze tango bijvoor
beeld of als revuemeisjes, en Bambi
Uden, de choreograaf heeft daarop
net zolang gewerkt tot het zal. Ze
hebben daarbij muziek van Willem
Breuker (en zeven musici, op de
band) die er helemaal bij past, en
mooi klinkt.
Baal maakt dus uitstekend theater.
Wat de vorm betreft. En inhoud
hoeft er. volgens Handke dan. niet
te zijn. Of die mogen wij er zelf bij
denken.
Jaap Flier heeft het
in Australië moeilijk
ADELAIDE De Nederlandse cho
reograaf Jaap Flier, die veertien
maanden geleden naar Australië
(ADVERTENTIE)
Overwoekerd
Sti u een verslaggever
m TERSUM In het Noordlira-
t u rgse Ottersum is gistermorgen de
acl -jarige A. van Benthum tijdens
ov t bieten rooien om het leven
teg komen. Toen hij moeilijkheden
^t de rooier wilde verhlpen, kwam
n sjaal tussen het aandrijfme-
anisme en werd hij gewurgd.
Prof. ir. N. A. de Boer, directeur
van de Provinciale Planologische
Dienst in Zuid-Holland klaagde,
dat ons land wordt overwoekerd
door een beschouwing, die noch
stedelijk, noch dorps is. Hij waar
schuwde dat het bijna te laat is om
de oplossing te zoeken in een paar
grote stedelijke concentraties en
een écht platteland. Dat zou trou
wens een omkering betekenen van
net nationale spreidingsbeleid.
Een groot platteland vrijwaren van
ongewenste verstedelijking vraagt
in de eerste plaats verbetering van
het stedelijk woonmilieu alsmede
eerlijker spelregels. Met zijn toe
lichting daarop zat hij in het
straatje van de heer Van Gemeren.
Hij meent ook dat het wonen van
stedelingen op het platteland para
sitaire trekken toont: het is voor
Jawel, de reisfolders zijn al
weer binnen. Maar die vertellen
ook niet alles over een vakantie
plaats. Bel daarom iemand die er
zelf is geweest.
Hoe 't strand is,boe de mensen zijn.
Zeker is zeker. Zo'n telefonische
informatie is niet duur.
Want 's avonds na zessen en in het
weekend belt u voor half geld door
heel Nederland.
ging om daar als artistiek directeur
van het Australisch Danstheater in
functie te treden, heeft bekend ge
maakt ontslag te zullen <nemen in
verband met onenigeheid met an
dere theaterfunctionarissen. Flier
zei dat het meningsverschillen be
trof tussen hem en de directie van
het theater, en de andere artistiek
directeur Eli Sabeth Dalman. Flier
overweegt thans aanbiedingen van
andere Australische gezelschappen,
waaronder het Australisch Ballet,
de Australische Opera en het ballet
gezelschap van Nieuw Zuid-Wales.
Operastichting er»
Forum met 'Schweik'
DELFT De Nederlandse Operas
tichting en het Operagezelschap
Forum gaan voor het eerst samen
een produktie uitbrengen. Het is
'De brave soldaat Schweik', geba
seerd op de klassieke roman van
Jaroslav Hasek, op muziek gezet
door de Amerikaan Robert Kurka
op een libretto van Lewis Allen. Er
komen 26 karakters in de opera
voor die door acht zangers, en een
koor worden verbeeld. De première
van deze opera vond in 1959 in
New York plaats. Sedertdien werd
het vele malen opgevoerd in Ame
rika en Europa. De Nederlandse
première vindt woensdag 13 no
vember plaats in de Stadsdoelen te
Delft. Later in het seizoen zullen de
Nederlandse Operastichting en Fo
rum het ieder in hun eigen reper
toire opnamen. De regie is in han
den van Rhoda Levine; Jochem
Slothouwer heeft de muzikale lei
ding. Een ensemble an de NOS
verzorgt het instrumentale aandeel
in deze opera.
Paul Biegel, eerste
man met staatsprijs
voor jeugdliteratuur
RIJSWIJK De staatsprijs voor
kinder- en jeugdliteratuur 1973 is
door de minister van CRM toege
kend aan de schrijver Paul Biegel
te Amsterdam. De uitreiking van
deze prijs waaraan een bedrag van
5000 gulden is verbonden, zal op
woensdag 27 november plaatsvin
den. Deze driejaarlijkse staatsprijs
werd in 1964 ingesteld en geldt als
belangrijkste Nederlandse bekro
ning voor het oeuvre van een
schrijver van kinder- enj eugdboe-
ken. ïn het verleden werd de prijs
toegekend aan de schrijfsters Annie
M. G. Schmidt, An Rutgers-van der
Loeff en Miep Diekman.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG De Koninklijke Ne
derlandse Vereniging van transport
ondernemingen. waarbij ook de
grote taxibedrijven zijn aangeslo
ten. gaat maatregelen bepleiten,
waardoor het onmogelijk wordt
zonder vergunning passagiers tegen
betaling te vervoeren.
De vereniging doelt hiermee op de
activiteiten van organisaties als de
Drivers Club in Utrecht, die na de
invoering van de. blaaspijpjeswet,
chauffeurs aanbieden om de auto
mobilist. die meent teveel gedron
ken te hebben, in diens eigen auto
naar huis te rijden.
Zoals bekend uitten de taxichauf
feurs vorige week hun verontwaar
diging over deze intiatieven door
een van de auto's van de Drivers
Club in Utrecht tc vernielen en de
uitvoering van nachtdiensten door
autobussen in Rotterdam vrijwel
onmogelijk te maken.
De KNVTO betreurt dit optreden,
maar 2egt er wel begrip voor het
hebben. Volgens de KNVTO wordt
door dit soort organisaties tussen
de mazen van de wet doorgewerkt.
De taxibedrijven wordt daardoor
oneerlijkë 'cörtcürrentie aangedabft'.