Werktijd van nog eens
2500 man wordt verkort
Bewind in Bolivia in
gevecht met rebellen
Prostituee gaf
monnik wapens
hellicht
aket met
itoomkop
Waarom de post
niet te paard
!n deze krant
Bedrijf mist order voor
gevangenis: ontslagen
MODEHUIS SL00S
Bedrijven zitten met grote voorraden
Bewoners stichten
brand in gebouw
woonwagencentrum
TAXI'S en 'BORRELBUSSEN'
De Rotterdamse Tar'bedriiven
Nieuwe leidse Comrairt
VRIJDAG 8 NOVEMBER 1914
55ste jaargang no. 186
ristelijk dagblad voor leiden en omgeving
instraat 37 Postbus 76 Telefoon 071-31441
..Stantvastich is gheblevsn
mijn hert in teghenspoeti"
Gironr. 269274 t.n.v. B.V. De Christelijke Pers, Amsterdam Abonnement 12,02 per maand, per kwartaal 36.05
Voor
exclusieve
herenkleding
Stille Rijn 11 - Leiden
Telefoon 20S68
Afd. Bezorging vanaf 08.30 uur
l onze Haagse redactie
n HAAG Nederland koopt
h de omstreden Lance atoom-
Et tegen gronddoelen. Er wa-
I gisteren in politiek Den
ig sterke aanwijzingen dat
lister Vredeling hierop on-
ks druk van de linkse frac-
I een positieve beslissing
ft genomen.
e loop van vandaag wordt een
van minister Vredeling aan de
;r over deze en andere mate-
aankopen verwacht,
de aankoop van de Lance raket
bedrag van tachtig a negen
miljoen gulden gemoeid. De
regeringsfracties hadden
ankelijk veel bezwaar tegen de
raket, omdat deze uitsluitend
sen atoomkop kpn worden uit-
t. Zoals bekend willen de link-
icties, dat Nederland zich los-
ïaakt van de nucleaire strate-
an de NAVO.
ezwaren tegen de Lance zou-
echter wat zijn verminderd
de raket in zijn laatste vorm
jewone, conventionele koppe*i
vervoeren. Het oorspronkelijke
in linkse kring was. de Lance
aan de Bondsrepubliek toe te
waarvoor Nederland dan
geld aan West-Duitsland zou
bh. Dit plan stuitte bij KVP en
op weerstand. Deze oplossing
ti de exploitatie achttien mil-
gulden per jaar meer kosten
wanneer Nederland de raket
ou aanschaffen,
e behandeling van de defen-
;a drong de KVP-defe«siespe-
Van Elzen 'daarom sterk aan
ankoop van Lance-raketten
Nederland zelf. Minister Vre-
zou nu heben besloten in-
ad zes Lance-lanceerinrich-
te bestellen.
(ADVERTENTIE)
t DUBBELE V GRAAN JENEVER
!t uproeven, die is geweidia
'olkenvelden
Jkenvelden, maar ook op-
ringen en op de meeste
atsen droog. Zwakke tot
lige wind uit zuidelijke
ktingen. Maximumtempera-
in omstreeks zeven graden
kius.
pGEN EN OVERMORGEN:
ider standvastig en iets
fcre temperaturen.
fin op: 07.48
Cnder: 16.59
op: 02.03
Onder: 14.36
zen tentoon stel Uns;
e RAI
TaT^lulter^erwijs^iaa^inteïdaa^
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Staatssecretaris
Van Huiten denkt erover om
Sinterklaas maar de post te
laten bezorgen op voor de PTT
moeilijk bereikbare adressen in
ons land. Hij gaf gisteren dit
niet-serieuze antwoord op een
evenmin volledig ernstig ge
stelde vraag van het Tweede
Kamerlid Leb Jansen van de
PPR.
De achtergrond van de grap
van de staatssecretaris is ech
ter wel ernstig. De PTT heeft
onlangs buitenbussen verplicht
gesteld voor die huizen en
boerderijen, die te ver weg lig
gen van de openbare weg. Nu
blijkt echter, dat men om de
post te kunnen ontvangen ook
nog moet wonen of de buiten
bus geplaatst hebben aan een
weg, die voor PTT-auto's be
rijdbaar is. In de omgeving van
Winterswijk, waar men ernstig
had geklaagd, wordt nu op een
dertig adressen de post niet
meer bezorgd.
De heer Beekmans van D'66
stelde hiérover gisteren mon
deling vragen in de Tweede
Kamer. Het was hem gebleken,
dat de PTT-auto's, om de route
te verkorten, wei over zoge
naamde onbegaanbare wegen
reden, maar niet naar bepaalde
moeilijke adressen gingen.
De staatssecretaris bleef er
echter bij, dat de wegen be
rijdbaar moesten zijn. Hierna
kwam Leo Jansen met de idee
van een paard te gebruiken. Na
het debat vertelde hij, dat de
PTT, in plaats van sinterklaas
te vragen, toch maar een paard,
en een man zouden moeten
huren voor het bezorgen van
de post. Want daar heeft men
toch wel recht op.
Van een onzer verslaggevers
GRONINGEN/ENSCHEDE Bij gisteren bekendgeworden werktijdver
kortingen zijn in totaal 2.500 mensen betrokken. In de golfkartonindustrie
gaat het om vijftienhonderd man, bij het textielbedrijf Blydenstein-Willink
in Enschede en Ter Apel om vierhonderd personen en bij Daalderop in Tiel
om nog eens 675 mensen.
De werktijdverkorting voor vijf
tienhonderd mensen in de golfkar
tonindustrie betekent, dat meer
dan de helft van de 2.500 werkne
mers in deze bedrijfstak een twee
dagen per week minder gaat wer
ken. Het is nog niet te overzien, of
de fabrieken, die nu nog volledig
doordraaien ook hun personeel een
deel van de week naar huis moeten
sturen. Oorzaak van de moeilijkhe
den is de te grote voorraad.
Ook bij Blydenstein-Willink is
angst voor stijging van de voorra
den oorzaak van de werktijdverkor
ting. Deze is voor enige sectoren in
de weverijen aangevraagd voor een
periode van zes weken. Bij Daalder-
op in Tiel speelt de voorraadvor-
ming eveneens parten. Voor zes
weken is aangevraagd korter te
mogen werken.
De voorzitter van het Nederlands
Christelijk Werkgevers Verbond,
mr. Van Boven, zei gisteren na een
bestuursvergadering van het ver
bond dat de regering de maatrege
len, die zij vóór 15 november heeft
Wat overbleef van het door de bewoners in brand gestoken gemeenschapshuis op het vvooriwagen-
centrum in Hardenberg.
Van onze correspondent
HARDENBERG Bewoners van
het regionale woonwagencentrüm
in het buurtschap Collendoorn in
Hardenberg hebben gisternacht het
centrumgebouw in brand gestoken.
Het gebouw brandde helemaal uit.
De schade wordt op ruim één mil
joen gulden geraamd. In blinde
woede werd eerst alles kort en
klein geslagen, daarna met benzine
overgoten en vervolgens werd de
boel in brand gestoken.
Toen de brandweer arriveerde, ver
sperden de bewoners de weg met
drie auto's, die eveneens in brand
waren gestoken. Zowel het centrum
als de auto's werden door de
brandweer van Hardenberg geblust.
Aanleiding tot dit alles was het
weigeren van b. en w. van Harden
berg dinsdagmiddag van een bij
standsuitkering. Een deputatie van
bewoners had hierom verzocht, om
dat ze geen werk en geen geld
meer hadden. De politie heeft de
zaak in onderzoek, maar nog geen
arrestaties verricht.
aangekondigd om de verslechtering
van de economie een halt toe te
roepen, vooral de nadruk zal moe
ten leggen op een verlichting van
de loonkosten en het aanwakkeren
van de investeringen.
Met deze verklaring geeft het Ver
bond aan dat de regering het ac
cent moet leggen op maatregelen
als verlaging van de vennoot
schapsbelasting, verhoging van de
investeringsaftrek en vermindering
van de sociale premiedruk ten gun
ste van de werkgevers (de niet door
de regering uitgevoerde motie-
Schouten-ARP).
Het werkgeversstandpunt wijkt af
van dat van de vakbeweging. De
werknemers zien ondanks het som
bere economische perspectief toch
nog duidelijk een mogelijkheid voor
een verbetering van het reëel be
steedbaar inkomen. Het accent van
President Banzer leidt strijd in Santa Cruz
LA PAZ (AP, Reuter, UPI) Militairen en burgers zijn gisteren in Bolivia in opstand gekomen
tegen het rechtse bewind van president Hugo Banzer.
Binnenland
Kryptofoon voor politie 5
Brullend zwemmen 5
Het nieuws van de opstand werd
gemeld door een clandestiene zen
der in' Santa Cruz, ruim 900 km.
ten zuidoosten van de hoofdstad La
Paz. Korte tijd later werd censuur
op het nieuws ingesteld en door de
staatsradio bericht dat president
Banzer met eenheden para-com
mando's naar Santa Cruz was ge
trokken, de stad van 'rebellen' had
bevrijd en dat voor het gehele land
de staat van beleg van kracht was
geworden.
De opstand zou zijn uitgevoerd door
dissidenten van de rechtse nationa
listische revolutionaire beweging
(MNR) en de linkse Boliviaanse
socialistische falanga (FSB) en
steun heben gekregen van enkele
legereenheden. In de clandestiene
radio-uitzendingen werd gezegd dat
tegenstanders van Banzer, die drie
jaar geleden aan de macht kwam,
werden aangevoerd door Carlos
Valverde, een Boliviaanse ex-minis
ter.
Carlos Valverde Barberi is een van
de meest karakteristieke vertegen
woordigers van uiterst rechts in
Bolivia. Hij was minister van ge
zondheid in het eerste kabinet van
president Banzer en verbonden met
de Boliviaanse socialistische falan-
ge FSB die ultra-rechts is.
Waarnemers waren zeer verrast dat
Valverde en de FSB in het verzet is
getrokken met leden van de cen
trum-linkse MNR. Woensdag had
de regering bekendgemaakt dat zij
generaal buiten dienst Eladio San
chez Glronda met vijf anderen had
gearresteerd wegens ondermijnende
activiteit. Aangenomen werd dat
links een samenzwering had be
raamd die kennelijk mislukt was.
Het militaire opperbevel in La Paz
heeft gisteren meegedeeld dat de
opstand naast Carlos Valverde,
wordt geleid door de generaals Ju
lio Prado Montano en Orlando Al
varez. In de clandestiene radio-uit
zendingen werd de regering Banzer
van 'wanbeleid' beschuldigd en ge
zegd dat de verzetsbeweging het
nationalisme in Bolivia zou doen
herleven.
President Banzer, die in augustus
1971 na een korte, bloedige burger
oorlog de macht overnam, had
maandag de strijdkrachten al in
staat van alarm gebracht. Woens
dag had generaal Raul Alvarez Pe-
naranda, de Boliviaanse legeropper-
bevelhebber, in een vraaggesprek
verklaard, dat het land nog niet
klaar was voor algemene verkiezin
gen, die zoals Banzer had beloofd,
in 1975 zouden worden gehouden.
Volgens Penaranda waren de poli
tieke partijen volkomen verdeeld
en vertegenwoordigden zij niet
werkelijk de wensen of gedachten
van het volk.
ECONOMIE
De opstand in Bolivia is de laatste
van ongeveer tien die in de afgelo
pen jaren tegen het fel anti-com
munistische bewind van Banzer
zijn ondernomen. In januari kamp
te het land met economische on
rust en een reeks geweldplegingen
toen boeren en arbeiders in staking
waren gegaan tegen de inflatie
waardoor dé prijzen van grondstof
fen waren verdubbeld.
Bolivia is het armste land van La-
tijns-Amerika en heeft een jaar
lijks inkomen van ongeveer
600 gulden per hoofd van de
bevolking.
foepskaart voor de vrouwen
muizenhouders.
Van onze
redactie
sociaal-economische
NIJMEGEN De Nederlandse
Stalen Ramenindustrie B.V.
(NSI) te Nijmegen (65 man) is
in ernstige moeilijkheden ge
raakt, onder meer doordat de
overheid een order van ongeveer
vijftien miljoen gulden aan ra
men. deuren en dergelijke voor
de nieuwe gevangenis in Am
sterdam zeker zal gunnen aan
een Duits bedrijf.
De Verenigde Bedrijven Tiem-
stra B.V., waartoe NSI behoort,
hebben inmiddels besloten het
bedrijf te reorganiseren. Tot
grote verontwaardiging van de
drie indus iebonden NVV, NKV
en CNV zullen vijftien mensen
op straat worden gezet zonder
een behoorlijke afvloeiingsrege
ling. De industriebonden advi
seerden gisteravond op een
spoedvergadering hun leden
geen genoegen te nemen met
deze ontslagregeling.
Volgens de heer K. Boender, dis
trictsbestuurder van de Indus
triebond CNV heeft de directie
het reorganisatieplan gepresen
teerd onder het motto 'stikken
of slikken'. De werknemers die
worden ontslagen krijgen geen
aanvulling op hun WW-uitke-
ring. Alleen een paar mensen
van boven de zestig krijgen één
jaar compensatie. Bovendien is
er volgens de heer Boender
sprake van selectief ontslag.
Werknemers die in de loop der
jaren specifieke vakkennis heb
ben opgedaan gaan eruit, omdat
ze niet all round genoeg zijn, of
met andere woorden elders niet
inzetbaar zijn.
NSI werd in maart overgenomen
door Tiemstra B.V. Gedelegeerd
commissaris Tiemstra verklaarde
bij die gelegenheid dat in het
personeelsbestand van beide on
dernemingen geen wijzigingen
zouden worden aangebracht.
Gisteren kregen de bonden ech
ter van de heer Tiemstra te ho
ren dat NSI een puinhoop is en
alleen een ingrijpende reorgani
satie de zaak kan redden. De
heer Boender vindt het teleur
stellend dat de Nederlandse
overheid de EG-bepalingen zo
strikt naleeft. Als gevolg daar
van verdwijnen veel orders naar
het buitenland. 'Nederland is
wat dit betreft roomser dan de
paus', aldus de heer Boender.
De werkloosheid blijkt vooral in de
drie noordelijke provincie's, Overijs
sel en Limburg sterk toegenomen.
Naar verhouding het omvangrijkst
was de stijging in Overijssel plm.
950), Limburg (plm. 1240) en de
drie noordelijke provincies (samen
plm. 1970). De vraag naar werk, die
in oktober snel terugliep, daalde
sterk in Overijssel, Gelderland en
Noord-Brabant.
De werkloosheid (die vorige maand
zoals gemeld met tienduizend steeg)
is naar verhouding het grootst in de
bouwvaksector. In oktober steeg het
aantal werkloze bouwvakkers met
ruim drieduizend tot 23.392. Daar
naast daalde de vraag naar metaal
bewerkers, textielarbeiders en kan
toorpersoneel vrij aanzienlijk.
de regeringsmaatregelen zou dan
echter moeten komen te liggen op
verbetering van de koopkrachtige
vraag door middel van een verla
ging van de loon- en inkomstenbe
lasting en/of een vermindering van
de sociale premiedruk ten gunste
van de werknemer Wim Kok, voor
zitter van het NVV, zei dat als de
maatregelen voldoende houvast bie
den, een centraal akkoord met de
werkgevers mogelijk zou zijn.
Zie ook pag. 5 kol. 4
Celbezoeker 'kon helpen niet laten'
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG De 45-jarige monnik, die de twee vuurwapens van
de gijzeling in de Scheveningse gevangenis heeft binnengesmok
keld, kreeg oeide pistolen /an een 32-jarige prostituée uit Breda.
De monnik Maltheus N., had aan gedetineerde Jan Brouwers ook
het zaagje gegeven, waarmee deze eind 1973 de tralies van zijn cel
in het Bredase Huis van Bewaring heeft doorgezaagd, waarna hij
ontvluchtte. Het zaagje had broeder Mattheus ook gekregen van
de prostituée.
'Laboratoria ziekenhuizen
goedkoper' 7
A'damse raad in impasse 11
Kerk
Berkhof over Schillebeeckx 2
Schweitzers filosofie 2
Sport
Jacht op Coerver geopend 15
De monnik heeft tegtn de politie
gezegd dat hij de voorwerpen had
geléverd omdat hij geen weerstand
kon bieden aan de neiging Brou
wers behulpzaam te zijn. Broeder
Mattheus van de St. Paulusabdij in
Oosterhout, heeft gisteren bekend.
Hij zei opgelucht te zijn 'dat het
verhaal er uit was.' De prostituee
Tineke B„ die in haar woningin
Breda is aangehouden, had gisteren
niet bekend.
De monnik is enige weken vóór de
gijzeling in de gevangenis van
Scheveningen benaderd door Jan
Brouwers met het verzoek om twee
wapens binnen te smokkelen. Brou
wers had deze nodig 'om zich via
bedreiging uit de gevangenis te be-,
vrijden', aldus de monnik. De Be
nedictijn had naar zijn zeggen
niet het minste vermoeden dat
de pistolen bij een gijzeling ge
bruikt zouden worden.
Broeder Mattheus kende Jan Brou
wers en Daan Denie, ae twee Ne
derlandse gedetineerden bij de gij
zeling, al meer dan zes jaar. Hij
verrichtte een soort reclasserings-
werk in de .gevangenissen, waar de
mannen gedetineerd waren. Hij
kwam ook regelmatig bij Brouwers
toen deze in 't Huis v. Bewaring van
Breda zat wegens zijn aandeel in
de gijzeling van Deil. In oktober
1973 smokkelde hij op verzoek van
de gedetineerde een zaagje binnen.
Op 2 november zaagde Brouwers de
tralies van zijn cel door en kon hij
ontsnappen. Drie dagen later werd
hij aangehouden in Den Haag.
In oktober 74 werd Brouwers vanuit
de gevangenis van Den Bosch over
geplaatst naar het penitentair cen
trum van de Scheveningse gevange
nis. In dezelfde vleugel kwam kort
daarop Daan Denie. De monnik be
zocht Brouwers nog steeds. Enige
weken vóór de gijzeling vroeg deze
de monnik contact op te nemen
met de prostituee, een kennis van
Brouwers. Van haar zou de monnik
de wapens kunnen krijgen. Op 24
oktober, enkele uren nadat de
vrouw de wapens aan broeder Mat
theus overhandigde, heeft de mon
nik de pistolen in de gevangenis
gebracht. De verpakte voorwerpen
smokkelde hij onder zijn pij. Vol
gens de monnik heeft Brouwers
hem noch gechanteerd, noch hem
een beloning in het vooruitzicht
gesteld. 'Ik heb me zo diep inge
leefd in de problemen van gedeti
neerden dat ik geen weerstand kon
bieden aan de neiging Brouwers
behulpzaam te zijn', zei hij.
Broeder Matthelis heeft minister
Van' Agt (justitie) geruime tijd ge
leden aangesproken over zijn be
zoek aan gedetineerden. De be
windsman bracht tijdens een va
kantie. ongeveer twee jaar geleden,
een bezoek aan de St. Paulusabdij
in Oosterhout. Broeder Mattheüs
liet de heer Van Agt bij deze gele
genheid weten, dat het celbezoek
wat problemen opleverde.
(ADVERTENTIE)
De wijze waarop in het afgelopen week-end
een aantal taxi-bestuurders gemeend heeft uiting
te moeten geven aan hun onvrede met de instelling
van de zg. 'BORRELBUS' wordt door de besturen
der Rotterdamse Taxibedrijven de bedrijfs-
vergunninghouders van taxi's) zonder voorbehoud
afgekeurd.
De besturen betuigen dan ook langs deze weg het
publiek en de Taxi Telefooncentrale, wegens het niet
kunnen uitvoeren van de telefonisch bestelde rit-
opdrachten, hun oprechte spijt voor het gebeuren
en bieden een ieder, die op enigerlei wijze las' of
ongemak van het gebeurde heeft ondervonden,
hun verontschuldigingen aan.
l