r\
u
Ambt open voor vrouw
in twee Britse diocesen
Hervormde synode
praat weer
over abortus
Vandaag
Blinden krijgen geen compleet liedboek
Indiaan Manuel Arenas
bij de Wycliff es
lllsillfiill
Trouw
K wartet
Dom in Oost-Berlijn
wordt gerestaureerd
Vorster is
verdrietig
Familie Vins vraagt
advocaat van wereld
raad van kerken
Beroepingswerk
Achttien procent
mensheid katholiek
Kleurüngenkerk
zendt afvaardiging
naar gereformeerden
Nieuwe boeken
TROUW/KWARTET DONDERDAG 7 NOVEMBER 1974
KERK/BINNENLAND T2 fR
DEN HAAG Tijdens de no-
vembersynode van de hervorm
de kerk, die 18, 19 en 20 novem
ber op Hydepark te Driebergen
zal worden gehouden, komt het
abortusvraagstuk weer aan de
orde. Ditmaal naar aanleiding
van een eindrapport, dat tot
stand kwam na een overleg tus
sen de commissie van ontwerp,
die voor de zomersynode een
rapport had voorbereid en de
synodale commissie van rap
port. die dit eerste rapport had
beoordeeld. Deze laatste com
missie werd nog met drie vrou
welijke leden uitgebreid: ds. L.
W. Reyendam-Beek, mr. J. A.
van Ruler-Hamelink en L. M.
Vroom-de Geus. De bespreking
begint dinsdagochtend 19 no
vember om kwart over negen.
De commissie van ontwerp heeft
een samenvatting en een conclusie
aan het rapport toegevoegd. De
commissies geven de synode in
overweging om deze samenvatting
en conclusie en de 'begripsbepaling'
van de commissie van ontwerp als
uitgangspunt voor de discussie, te
nemen. De commissie van rapport
heeft daarnaast een aantal gezichts
punten geformuleerd, die. zo de
synode daarmee akkoord gaat, als
richtlijn voor de komende bespre
kingen gehanteerd kunnen worden.
Geboorteleden
De commissie theologische vragen
met betrekking tot dg problematiek
van de geboorteleden komt voor de
tweede maal met een rapport. Tij
dens'de novembersynode van vorig
jaar is de commissie gevraagd een
toen door haar ingediend rapport
verder uit te werken, zodat het
geschikt zou zijn om aan de classi
cal vergaderingen te worden toe
gezonden. De commissie vraagt de
synode het huidige rapport aan de
ze vergaderingen toe te zenden, op
dat de gehele kerk zich over deze
materie kan uitspreken. Tevens
verzoekt ze het rapport toe te zen
den aan de commissie voor kerkor-
delijke zaken van de interimraad
van deputaten, het gezamenlijk uit
voeringsorgaan van de hervormde
en de gereformeerde kerken.
Een rapport over de voortgang van
de werkzaamheden van de stichting
mechanische registratie en admini
stratie (SMRA) zal dinsdagavond
19 november om half acht in een
besloten zitting van de synode in
behandeling komen. Zulks vanwege
de zakelijke achtergronden, die aan
dit onderwerp zijn verbonden.
Ikon
Een ander punt van belang vormt
de handreiking bij het statuut van
de Raad van kerken in Nederland,
dat onlangs door deze raad is opge
steld. Dit komt dinsdagmiddag in
discussie, tevens hoopt men die
middag de statuten van de nieuw
op te richten stichting IKON (In
terkerkelijke Omroep Nederland) te
kunnen goedkeuren.
Wat de kerkordelijke aangelegenhe
den betreft is belangrijk een voor
stel tot wijziging van de kerkorde
in verband met het predikantschap
voor een beperkte werktijd, het
part-time predikantschap.
Bij de benoemingen, die in comité
generaal worden behandeld, komt
de benoeming van een praeses van
het college van visitatoren-generaal
aan de orde. De huidige voorzitter,
ds. M. Groenenberg moet zijn func
tie neerleggen aangezien hij de
leeftijd van 70 jaar heeft bereikt.
UIT
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
B.V. De Christelijke Pers
Directie:
Ing. O. Postma,
F. Diemer.
Hoofdredactie:
J. Tammlnga.
Hoofdkantoor B.V. De
Christelijke Pers: N.Z.
Voorburgwal 276 - 280,
A'dam. Postbus 859.
Telefoon 020-22 03 83.
Postgiro: 26 92 74. Bank:
Ned. Midd. Bank (rek.nr.
69 73 60 768). Gem.giro
X 500.
Korte, duidelijk geschreven, liefst
aan één kant getypte, brieven
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartet, Postbus 859, Amsterdam.
Bij publikatie wordt de naam van
de schrijver vermeld.
VAN LEZERS
Positie vrouw (slot)
Uit het verslag over een studiedag
met mevrouw Van Leeuwen is mij
niet goed duidelijk, waartoe deze
dag diende, wat men met zulke
dagen wil. Ik vroeg iemand, die er
geweest was er naar. Zij kon het
me ook niet zeggen. Overigens is
die 'iemand' een groot voorvecht
ster van alles wat goed christelijk
is, dat wel. Lid van de E.O. en ook
van de NCRV, zwiert met bijbeltek
sten rond, weet heel goed wat niet
en wel deugt. Als je vraagt welke
kranten ze leest en welke program
ma's voor radio en tv. haar boeien,
dan zijn dat het plaatselijke
nieuwsblad en de Mies Bouwman
en Berend Boudewijnshow. Is dit
begrijpelijk en te verklaren? Als je
zit te zwijmelen bij mevrouw Van
Leeuwen, omdat ze iets dierbaars
brengt, zal dat wel mooi zijn, maar
wat doe je ermee? Wil je als vrou
wen wat zijn, wat doen en doe of
denk je anders dan de gangbare
meningen, dan wordt dat zo gauw
veroordeeld, juist door hen, die je
zusters zouden moeten zijn. Ik
denk wel eens: hoe voeden deze
vrouwen hun kinderen op, hoe pra
ten ze over de wereldnoden: dat
vind je niet in de plaatselijke
krant en ook niet in de genoemde
programma's.
Hoogeveen
T. Swaan
Scheveningen (8 en slot)
Nu de gijzeling gelukkig zonder
bloedvergieten is geindigd, moet
mij het volgende van het hart.
Mijn vrouw en ik hebben jaren
geleden met ons koor vele malen
gezongen bij de kerkdiensten in
hulzen van bewaring in Amster
dam. In het Lloydhotel werden wij
bij het in- en uitgaan geteld: daar
zaten de gedetineerden vlak bij
ons. dus niemand kon met ons koor
mee de deur uitwandelen. Op de
Amstelveenseweg en Wetering
schans lagen de zaken anders. Wij
waren als koor volkomen geschei
den van de gedetineerden. De eme
ritus predikant ds. Van Beem (nu
nog in leven) ging daar vele malen
in de dienst voor. Wij zongen daar
op de balcons van de kerkzaal met
ons gezicht naar de predikant en
onder ons in het ruim waren amfi-
theatersgewijs de hokjes van de
gedetineerden. Deze konden de pre
dikant zien en omgekeerd hij hen,
maar ons konden zij niet zien en
wij hen niet. Deze kerkzalen waren
voor rooms, protestant en joods.
Naast de predikant zaten links en
rechts een bewaker, die wij de ou
derlingen noemden en verder in
het ruim links en rechts een vrou
welijke en mannelijke bewaker. Wij
mochten als koor niet de balcons
betreden voordat de gedetineerden
hun plaatsen in de hokjes hadden
ingenomen. Wij moesten na de
dienst weer zo spoedig mogelijk
vertrekken om de bewakers de ge
legenheid te geven de gedetineer
den af te voeren. Maar nu ik een
foto zie van de kerkzaal in Sche
veningen van heden is het meer
een gezellig onderonsje geworden,
met alle gevaren van dien. Wij
leven nu in een tijd van lief zijn
voor elkaar, rechten van de mens,
begeleiding en vul maar aan. Een
hond kan ook lief zijn, maar een
dolle hond laat men ook niet los in
een kindercrèche. Ik denk wel dat
de zangkoren huiverig worden hun
medewerking te verlenen bij de
kerkdiensten.
G. J. Hildebrand
(Discussie gesloten, red.)
Abortus (12)
Ondergetekende wil graag een pro
test laren horen over de steeds
meer toegepaste vorm van zwan
gerschapsonderbreking door abor-
tus-provocatus. Misschien ben ik
zeer eenzijdig als ik beweer dat het
voor mij een raadsel is hoe zij, die
zich christenen noemen, deze ver
wijdering van 'zwangerschapsweef-
sel' zoals het al genoemd wordt,
kunnen goedpraten. In de bijbel, in
Psalm 139 wordt ook het woord
'weven' genoemd, maar dan wordt
bedoeld het 'weefsel' dat door God,
de schepper, in de schoot van de
moeder gegeven wordt, vers 13 e.v.
En dit Goddelijk weefwerk wordt
gewoon vermoord. Want dat is het,
ook al is dit weefwerk nog ongebo
ren.
Wageningen
mevrouw A. H. J. Touber-Aalders
Abortus (13)
Wij worden niet geboren door de
wil van man en vrouw, maar door
de wil Gods. Die wil legt God in
ons. Wij moeten onze wil paren
aan Gods wil. Onze wil paren aan
Gods wil betekent ook dat wij ons
rekenschap geven van onze per
soonlijke en maatschappelijke om
standigheden. Als wij geen meerder
kindertal willen dan dienen wij en
kel te leven voor de kinderen die
wij hebben en niet ons zeiven te
leven. Ook niet al preekt men sex
van de daken. Ons leven is een
raadsplan Gods. De enorme aanwas
van de wereldbevolking betekent
een versnelling van Gods raads
plan. Wij snellen naar het einde.
Het einde mogen wij niet met een
pil. abortus, euthanasie of atoom
bom opvangen. Man en vrouw
scheppen door hun huwelijk de mo
gelijkheid tot menswording. Als het
leven zich heeft aangediend, dat
van een jongen of een meisje, dan
hebben de ouders aan hun plicht te
voldoen. M.a.w. geen abortus.
Rotterdam
P. C. van Wijk
Gezang 474
In zijn artikel 'Maar waar is de
jarige' sloeg ds A. A. Spijkerboer
m.i. de spijker op z'n kop. In het
bijzonder trof mij wat ds. S. onder
'liedboek' schreef. Na de invoering
van het nieuwe liedboek is het mij
twee maal overkomen, dat lied 474
gezongen werd. Beide keren kón ik
het gewoonweg niet meezingen. Ik
weet bijv. dat ds. Groenenberg van
Utrecht het bewuste' lied nimmer
laat zingen, dat onze meest geënga
geerde dichter. Ad den Besten, niet
houdt van zulke 'God roept ons
broeders tot de daadkrachtige' lie
deren. In 'de theologische ether
gang' van februari '74 is prof. G. J.
Hoenderdaal hierover heel duide
lijk.
Amstelveen
A. N. Alderliefste
Mirage
Dat onze regering geen sympathie
voor het inkopen van toestellen
van Amerika voor de defensie
heeft, kan ik me wegens de KLM-
besnoeiing voorstellen. Maar van
Frankrijk is ook niet veel goeds te
verwachten, dat heeft de omkoop
affaire bewezen. In de Oktoberoor-
log heeft Lybië die door Frankrijk
geleverde 125 Mirages prompt, trots
embargo, aan Egypte doorgestuurd
en tegen Israël ingezet. Daarom
geen Mirages van Frankrijk bestel
len. Ik ben het ook eens met de
"lezersbrief' van de Zeeuwse Werk-
groép van 1 november.
Amsterdam
J. Sekan
Mirage (2)
den deel te nemen aan de elk-
mens-ontziende oorlog in Vietnam.
Het is mij een volkomen raadsel
waarom een aantal hoogleraren en
bekende Nederlanders zich nog
steeds niet op een dergelijke wijze
over de aankoop van Mirages heb
ben uitgelaten. Moge dit socialis-
tisch-christelijk kabinet ook werke
lijk een christelijk-socialistisch be
sluit nemen. Ik hoop dat vele Ne
derlanders dit kabinet deze christe
lijke weg willen wijzen.
Westzaan
C. v.d. Berge
Oosterschelde
Nu, met een dreigende economische
crisis voor de deur, de lange-ter-
mijn beslissingen steeds meer voor
kortzichtige besluiten plaats moe
ten maken, dreigt ook de Ooster
schelde daarvan de dupe te worden,
tegen beter weten in.
Dit mag niet gebeuren. Aangezien
de Oosterschelde van internatio
naal belang is (zowel voor de
Noordzeevisserij als voor de enorme
aantallen trekkende watervogels)
zou de regering een beroep moeten
doen op alle Westeuropese landen
die vissersvloten op en om de
Noordzee en de Noordelijke IJszee
hebben om bij te dragen in de
duurdere oplossing van gedeeltelij
ke afsluiting. Het is een EG-zaak
bij uitnemendheid en van veel gro
ter gewicht dan de gezamenlijke
aanschaf van straaljagers voor ne
gen miljard gulden. Onze (klein-)
kinderen zouden ons nog meer ver
vloeken dan ze nu al zouden doen.
Ermelo
J. G. Mees
BERLIJN De protestantse dom
aan de Oostberlijnse Marx-engels-
Platz wordt herbouwd. De protes
tantse kerk van de DDR heeft met
de staat een overeenkomst over de
restauratie van de tachtig meter
hoge dom bereikt, die tot 1980 zal
duren.
De overeenkomst tussen de kerk en
de staat betreft tot dusver alleen de
herbouw van de buitenkant van de
dom, waarvan het silhouet voor de
stad Berlijn zeer belangrijk is. De
kerk zal later, na interne bezin
ning, een besluit nemen over de
wijze van herbouw van het inte
rieur. Van de dom. die in 1944 door
een geallieerde bom werd getroffen
was tot dusver alleen een trouwka-
pel in gebruik gebleven. In enkele
bijgebouwen vinden colleges plaats
van de theologische faculteit van
de Humboldt-universlteit.
Pronk wijst theologen
op vredeswil Egypte
DEN HAAG De 71 theologen, die
minister Pronk via de raad van
kerken vroegen de pdst ontwikke
lingshulp voor Egypte te schrappen
hebben van de minister ten ant
woord gekregen dat door verhoging
van de welvaart in het Midden-
Oosten de stabiliteit van dit gebied
wordt versterkt.
Minister Pronk wijst er in zijn
antwoord op dat Egypte wel dege
lijk het bestaansrecht van Israël
heeft erkend. Pronk citeert premier
Den Uyl. die in een antwoord aan
het kamerlid W. Drees heeft ge
zegd: De resolutie 242 van de Vei
ligheidsraad, die de souvereiniteit,
de territoriale integriteit en de po
litieke onafhankelijkheid van elke
staat in de regio duidelijk bevestigt,
is ook door Egypte aanvaard. Het is
een feit dat Egypte de weg naar
een definitieve vredesregeling in
sloeg, toen het resolutie 338 van de
Veiligheidsraad aanvaardde.
Minister Pronk voegt hieraan toe
dat het Nederlandse geld uitslui
tend bestemd is voor concrete pro
jecten, die gericht zijn op sociaal-
economische vooruitgang. De 71
theologen meenden dat Egypte het
Nederlandse geld zou gebruiken om
eventuele oorlogshandelingen tegen
Israël te hervatten.
(ADVERTENTIE)
Deze week in
Hervormd Nederland o.a.:
Gesprek met Trouw's
hoofdredakteur.
R.K.-kerk wordt minder
Rooms.
I.T.T.'s macht zonder
grenzen.
Weer een gijzeling voor
bij.
Lou de Palingboer „ver
moord".
Ik abonneer
mij op/vraag
een
proefnummer
7""^Y van
Hervormd
Nederland.
NAAM:
ADRES:
WOONPLAATS:
GIRONUMMER
TELEF.NR
Abonnementsprijs 23,per
half jaar: 46,per jaar.
Abonnementen kunnen elk
ogenblik ingaan.
Bon ingevuld in BLOKLET-
Hervormd Nederland.
TERS in envelop (zonder
postzegel) verzenden aan:
Antw.nummer 177$. Den Haag.
Op doorreis van Duitsland naar
Mexico hield Manual Arenas een
korte toespraak op de conferentie
van de Wycliff bijbelvertalers in
Utrecht. Hij drong er vooral bij de
jonge mensen op aan hun leven in
te zetten voor de dienst van God.
'Het vertalen van de bijbel is een
moeilijke opgave', zei hij. 'Maar
linguïstiek is een moderne weten
schap die ons helpt een moeilijke
taal te leren'.
De problemen waarmee vertalers
kunnen worstelen, illustreerde hij
met zijn eigen Totonac, waar veel
woorden vertaald moeten worden
met beschrijvende zinnen. Zoals:
Zonde het slechte dat je aan het
denken zet. Of: Vliegtuig - een
grote vogel uit staal gemaakt.
Demonstratie
.Onder leiding van zendeling Mari-
'nus Wierlng, met verlof uit West
Afrika, werd er verder een mini-
talencursus gegeven, waarin werd
gedemonstreerd hoe adspirant-ver-
talers worden ingeleid in het ontle-
MOSKOU De Russische natuur
kundige Andrei Sacharow heeft ge
zegd dat familieleden van de gear
resteerde Russische baptistenpredi
ker Georgi Vins aan de wereldraad
van kerken gevraagd hebben om
een buitenlandse advocaat om Vins
te verdedigen in zijn binnenkort
verwachte proces.
Volgens Sacharow schreven de fa
milieleden dat een atheïst niet com
petent geacht kan worden om Vins
te verdedigen lh een proces ^clat
gaat over godsdienstige vragen.
Vins is secretaris van een groep
baptisten, die afgescheiden zijn van
de grote baptistenunie. Hij heeft
zojuist een vier maanden durende
hongerstaking achter de rug, nadat
hij in het voorjaar in Kiev was
gearresteerd.
Van een onzer redacteuren
LONDEN Na de anglicaanse kerk in Nieuw Zeeland hebben nu ook twee Engelse diocesen, van
Rochester en van Bath en Wells, besloten vrouwen toegang te geven tot het priesterambt. Deze
kwestie heeft deze zomer in Amerika veel stof doen opwaaien, toen de episcopal church er ineens
elf vrouwelijke priesters bij kreeg, nadat zij waren gewijd door drie gepensioneerde bisschoppen
en een missie-bisschop.
De anglicaanse kerk van Hongkong
kent reeds sinds de wereldoorlog
vrouwelijke priesters en in 1970 be
sloot Hongkong officieel het ambt
voor vrouwen open te stellen. Dit
besluit van de Hongkongse bisschop
Gilbert Baker kreeg steun in de
wereldwijde anglicaanse vergade
ring in 1971 in Limoeroe in Kenya.
Het huis van bisschoppen van de
Amerikaanse episcopal church heeft
de wijding van de elf vrouwen on
geldig verklaard en de vier bis
schoppen die haar hadden gewijd
zijn officieel vermaand omdat zij
'de collegialiteit van het huis van
de bisschoppen hebben verbroken'.
Een van de bisscnoppen is gesus
pendeerd van het uitoefenen van
enig bisschoppelijke functie in het
diocees waar hij als gepensioneerde
nog woonde.
Het huis van de bisschoppen wendt
nu voor dat de wijding ook nietig
zou zijn geweest, indien de elf wij
delingen van de mannelijke kun
nen zouden zijn geweest omdat de
formele toestemming ontbrak. Maar
hier zijn enkele vraagtekens op hun
plaats. Want tot dusver is het ver
krijgen van een officiële toestem
ming voor de wijding van mannen,
die bèantwoorden aan de eisen van
opleiding, roeping en onberispelijke
levenswandel slechts een formali
teit geweest.
Toch wekt het verbazing, dat die
bisschoppen, die voor de wijding
van vrouwen in de episcopalaanse
kerk zijn, eveneens van mening
blijken, dat de wijding ongeldig
was. Zij blijken erover gebelgd te
zijn dat zij via de krant moesten
horen van de wijding van de elf
vrouwen.
Missiebisschop Framos van Costa
Rica, een van de vier bisschoppen,
die de wijding verrichtte noemt de
weigering van het huis van bis
schoppen om de wijding te aan
vaarden 'de nieuwe besnijdenis' en
zegt onophoudelijk dat het kerk
recht zich niet mag stellen boven
het burgerlijk recht, waarin de
vrouwen gelijk gesteld zijn. De
priester, die de preek hield tijdens
de wijdingsdienst, de zwarte theo
loog Charles V. Willie, noemde het
besluit van de bisschoppen 'de bru
taalste uitoefening van mannelijke
arrogantie, die ik ooit heb gezien'.
Intussen hebben acht bisschoppen
een verklaring uitgegeven waarin
zij het huis van de bisschoppen
vragen de vrouw tot het priester
ambt toe te laten alvorens de hele
kerk bijeenkomt in de algemene
vergadering. In elk geval is het de
acht reeds gelukt om de voorzitter,
bisschop Allin mee te krijgen. Hij
was, toen hij gekozen werd, een
sterke tegenstander van de vrouw
in het ambt, maar heeft zijn be
zwaren nu laten varen.
De elf vrouwen mogen officieel nu
niet als priesters optreden. Zij zijn
evenwel niet bereid zich bij deze
beslissing neer te leggen. Verschil
lende vrouwen zijn van plan ge
woon voort te gaan met hun werk
als priester en intussen hebben in
de Amerikaanse kranten reeds fo
to's gestaan van vrouwen, die de
eucharistie bedienen, onder meer in
New York. In Washington zou Alli
son Cheek de eucharistie bedienen,
maar werd daarvan op het laatste
moment weerhouden van de rector
van de kerk, die haar wel de preek
liet houden. Na de preek werd zij
op de schouders de kerk uitgedra
gen, terwijl de gemeenteleden zon
gen 'We shall overcome'.
Manuel Arenas (links).
door een onzer medewerkers
UTRECHT Een Indiaan, die uit de geïsoleerde cultuur van zijn
stam naar buiten treedt, keert daarheen zelden terug. Hij is ge
woonlijk zo vervreemd van zijn eigen cultuur dat hij niet meer in
staat is aan het dorpsleven deel te nemen.
Een uitzondering op deze regel is
de Totonac-Indiaan Manuel Arenas,
een man die met zijn 42 jaren niet
alleen onder zijn eigen mensen,
maar ook in meer dan 25 landen
een levende legende is.
Nadat hij christen was geworden,
mede door invloed van de Wycliff
Bijbelvertalers, in Mexico, studeer
de de heer Arenas aan diverse col
leges en universiteiten in Amerika
en Duitsland. Thans is hij directeur
van een bijbelschool, waarvan hij
zelf de oprichter is en waar zijn
volksgenoten onderwezen worden
in de prediking van het evangelie.
Moeilijk
den, uitspreken en op schrift stel
len van een ongeschreven taal. Een
zijsterorganisatie van de Wycliffe
Bijbelvertalers, het Zomer Instituut
voor Taalwetenschappen, belegt
hiervoor jaarlijkse cursussen in
Amerika. Australië Nieuw Zeeland,
Engeland en Duitsland.
Wycliffe Bijbelvertalers, dat het
snelst groeiende zendingsgenoot
schap wordt genoemd, heeft 3000
medewerkers op de verschillende
velden. Onder hep werken thans elf
Nederlanders. Een aantal dat bin
nenkort verdubbeld wordt.
NON TALI AUXILIO
De woorden die hierboven staa
betekenen zoveel als 'niet met d
ke hulp', vrij vertaald: van d
soort hulp zijn we riiet gediend,
heb het vermoeden dat dit gezegd
bij de leiding van de N.C. Radio-j
naar boven gekomen zal zijn toe
zij in dat dagblad waarvan je alti
zulke vieze vingers krijgt een 1
vend artikel over haar programma
tegenkwam. 'De NCRV op het poö
um'. Dé NCRV wordt daar geprezf
om haar verstandige politiek om i
door een bepaalde aard van ha
uitzendingen (het harmoniS
wordt erbij gehaald) het voorbet
van de EO te volgen of haar i
wind uit de zeilen te nemen. Spec
aal krijgt (overigens terecht) ei
bepaalde rubriek van de NCRV 1
toegezwaaid maar dan wel met'ei
met een denigrerende opmerking
de richting van andere Hilversum
radio- en televisiemakers. Ik dei
dat de NCRV-mannen niet zo
blij zullen zijn met die hulp. i
heeft namelijk een kwalijke achte
grond. Het is die houding van b
paalde mensen die vroeger wel ee:
in de kerk geweest zijn of ande
zins met het christelijk leven hel
ben meegedaan, toen daarvan he
ben afgezien en het nu maar sleeli
kunnen zetten dat er in die ken
iets verandert. Want de kerk moi
zo blijven zoals ze was. In dat gev;
blijft immers de reden bestaan o:
er niét aan mee te doen. Wannes
de kerk of een christelijke organ i
satie echter dingen gaat doen d
voor vandaag relevant zijn daj
moet eigen houding op z'n mini
opnieuw bekeken zo niet herzie i
worden. En daar voelen deze 'hel
pers' niet voor. Trouwens de re-
van hun schrijverij getuigt daa
dégelijks, van.
NED. HERVORMDE KERK
Beroepen te Katwijk aan Zee (wijl
Hoornes West)J. den Besten ff
Huizen.
Aangenomen naar Hallg D. R. Jor'
ker te Akkerwoude c.a.: naar Pols
broek: J. R. Volk kand. te Bunnikj
GEREF. KERKEN
Beroepen te Goes: W. Stolte ij
Aalten: te Bolnes: kand. F. T. Btr
te Amsterdam.
NED. HERV. KERK
Beroepen te Tietjerk (Fr.): K. li
Slik te Groningen, (centrum-noordij
ROME (Reuter) Volgens d
nieuwste cijfers van het Vaticaai
zijn achttien van de honderd men
sen op de wereld rooms-katholiek
In Noord- en Zuid-Amerika is 6
procent rooms-katholiek. In Europ
bedraagt dit percentage veertig, ii
het gebied van de Stille Oceaan 2
en in Azië slechts twee.
Er zijn 418.000 priesters. Het aanta
uitgetreden priesters wordt ruim
schoots overtroffen door de pries
terwijdingen, vooral in Afrika. Azi
en Amerika. 'Dit getuigt van d
vitaliteit van de kerk. ondanks he
feit dat Europa door diepgaandi
maatschappelijke omwenteling*
wordt gekenmerkt', aldus het Vati
caanse bladOsservatore Romano
dat deze cijfers publiceerde.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM In ons land zijn
twee afgevaardigden aangekomen
van de nederduits gereformeerde
zendingskerk, een kleurlingenge
meenschap, die nog steeds een
band heeft met de gereformeerde
kerken in ons land en die relatie
ook wil handhaven.
De twee afgevaardigden, de vroege
re voorzitter van de synode, ds.
David Botha en ds. J. Mettler, die
vrijgesteld is voor het evangelisa
tiewerk, zullen de gereformeerde
synode bezoeken, die op 20 novem
ber bijeenkomt. Zij reizen op dit
moment nog in Europa rond om
zich oriënteren op het gebied van
zending en evangelisatie.
Eindelijk heeft dan een groep men
sen laten horen waarom het be
schamend zou zijn indien Neder
land Mirages in Frankrijk zou ko
pen: 1. Frankrijk leverde Mirages
aan Israël, maar is daar uit eigen
belang mee gestopt: 2. Frankrijk
leverde Mirages aan Lybië op voor
waarde dat ze niet in de oorlog met
Israël gebruikt mochten worden.
Dit gebeurde toch. maar Frankrijk
blijft Mirages leveren (puur eigen
belang) 3. Frankrijk is een van de
lastigste EG-partners (het meest
uit op eigenbelang)4. Gedurende
de oliecrisis van afgelopen winter
was Frankrijk een van de eerste
landen die Nederland in de steek
liet. Vergelijk bijvoorbeeld Zweden.
Dit land geeft naar draagkracht
meer aan ontwikkelingshulp dan
welk ander land dan ook. Dit land
was en ls een adoptieland voor alle
Amerikaanse jongeren die weiger-
Van ds. G. van der Weide, her
vormd predikant te Tricht, ontvin
gen we deze brief:
Het liedboek voor de kerken is kort
geleden gereedgekomen in brail
leschrift. Allen, die op brailleschrift
zijn aangewezen, kunnen dit boek
kopen voor 17,50, de normale prijs
voor een groot formaat liedboek.
Op zichzelf is dit een uitermate
verheugende zaak: een blinde moet
het liedboek kunnen krijgen tegen
dezelfde prijs als zijn niet visueel
gehandicapte medemens, ook al ligt
de kostprijs voor een braille-uitga-
ve vele malen hoger dan voor een
zwartdruk-uitgave. Het is terecht,
dat hem voer het zelfde geld ook
hetzelfde geboden wordt.
Dat laatste is echter helaas niet het
geval. Toen ik mijn brailleuitgave
samen met mijn vrouw ging verge
leken met haar uitgave, ontdekte ik
de volgende verschillen.
Bij geen van de dichters en compo
nisten is het geboorte- en of sterf
jaar vermeld: bij de bijbelliederen
wordt het bijbelgedeelte, waarop
een lied betrekking heeft, niet ge
noemd. Verder ontbreken de vol
gende rubrieken geheel: a: enkele
practische aanwijzingen voor het
gebruik van het liedboek, (pag.
XVI-XIX)b. alle registers (pag.
257-268 en pag. 723-787), en c. lie
deren die geschikt zijn om kinde
ren met het liedboek vertrouwd te
maken. (pag. 794).
De argeloze gebruiker heeft geen
weet van bovengenoemde weglatin
gen, want nergens wordt hem ver
teld, dat bepaalde gedeelten dom
weg niet in braille zijn overgezet.
Waarom niet? Mogelijk, omdat voor
het aan de blinden onthouden van
meer dan zeventig pagina's van het
liedboek geen steekhoudende argu
menten zijn aan te voeren. Bij
nadere informatie werden mij nl.
als argumenten genoemd: 1. de
meeste blinden zouden er toch geen
gebruik van maken; 2. het liedboek
zou dan te veel ruimte in beslag
nemen. (Door deze weglatingen is
ruim één brailleband bespaard).
Brailleschrift neemt inderdaad veel
ruimte in beslag. Mijn liedboek be
slaat 86 centimeter boekenplank.
Maar zou iemand, die hiervoor de
ruimte heeft, geen plaats meer be
schikbaar hebben voor nog één
band van 9 centimeter dikte?
Wat het eerste argument betreft
het volgende. Voor elke blinde is
bladeren In een boek moeilijker en
omslachtiger dan voor een ziende,
zeker wanneer het een boek van
tien banden betreft. Juist voor hem
zou een register bij het opzoeken
van een bepaald lied tot grote
steun zijn. Bovendien wordt een
niet gering aantal blinden door ge
noemde weglatingen ernstig gedu
peerd in de zelfstandige uitoefening
van hun beroep of functie. Te den
ken valt hier aan organisten, predi
kanten, zondagsschoolleiding of
mensen met een functie in het
christelijke verenigingsleven.
Ten slotte lijkt het mij niet bevor
derlijk voor de integratie van de
blinden in de maatschappij, wan
neer nodeloos aan hen datgene
onthouden wordt, waar iedere zien
de gebruiker van het liedboek vrij
elijk gebruik van kan maken, of hij
dat nu doet of niet. Bovendien
signaleer ik hierin een helaas nog
altijd bestaande vorm van bevoog
ding, waarvan naar ik meen de
meeste blindert niet gediend zijn.
Van harte hoop ik dan ook. dat er
spoedig alsnog een elfde band van
het liedboek in braille zal verschij
nen, opdat ook wij blinden over de
volledige tekst kunnen beschikken.
'Multinationale onderneming en
vakbeweging'. Uitg. tijdschrift Te
Elfder Ure, Nijmegen. 470 blz.
8.50.
De bijdragen in dit nummer (16)
zijn gekozen om een inleiding te
geven in de begrippen en proble
men, die het verschijnsel multina
tionale onderneming en de tegen-
strategieën van de vakbeweging op
werpen. Het is een vervolg op de
vorig jaar uitgegeven verslagen van
het congres over multinationale
concerns en vakbonden in Nijmei
gen.
'Naar een multinationale vakbewe-.
ging' door Tom Etty, Kurt Tudyka
en Piet Reckman. Uitg. Sjaloom te
Odijk. 64 blz. Prijs 4,-.
Etty en Tudyka analyseren in een
artikel de vakbondsstrategie, tegen
de multinationals (o.a. met een
verwijzing naar de wereldconcern^
raden). Piet Reckman geeft de
houding van de Nederlandse vak
centrales, NKV en CNV ten aanzien
van het Wereldverbond van Arbeid
weer.