voor Van Agt
Consument scherpste
criticus van huurnota
Moeilijke dag
Nederland kritischer
over Israëlische zaak
in Kamer
Vrijwilligers starten
vandaag met oogsten
Zoen na installatie
^JMexport
Argenta" Super Lux:
de lamp met 30%
meer licht op tafel
Uw beste wonen
begint bij
pm
De Tijdgeest
WEUWIJK
Staatsmijnen gaan
door met produktie
van vinylchloride
Overheid vergoedt extra kosten
Ondanks sociaë stempel van beleid Gruijters
Kritische vragen bij brief over abortusprobleem
Den Uyl: veiligheidspolitiek overdreven
Kritiek Aantjes
op dreigen met
leegpompen
van
dBand
natuurlijk
Boven de achttien recht op
eigen woning in Den Helder
Voormalige cabaret
Dorus afgebrand
Vrijdag na kerst
voor ambtenaren
geen extra-verlof
TROUW, KWARTET DINSDAG* NOVEMBER 1974
BINNENLAND T3, K5
ADVERTENTIE
Fijnproevers schenken elkaar
\fgjyiLB^.nM£r ifupupp s
DE JONGE JENEVER MET KWALITEITSCERTIFICAAT
BAND
voor dezelfde stroomkosten
Dit streven zou een f*se steun in
de rug moeten zijn vor de consu
ment. met name de onsument die
aan den lijve ondervidt wat slecht
en duur wonen is. Mar juist van
deze (consumenten):jde komt de
scherpste kritiek or de nota van
minister Gruijters n de staatsse
cretarissen Van Dar en Schaefer.
Bewoners van (vaa oude en slecht
onderhouden) huien in de drie
grote steden hebbn erg veel moei
te met de planner die zijn geuit in
de nota 'Huur- en subsidiebeleid
1974'. Deze bewo;ers. georganiseerd
in enkele tientallen actiegroepen,
wijkcomité's en huurdersverenigin
gen. namen hc grootste deel in
beslag van de noorzitting van de
vaste Tweede Kimercommissie voor
(AD'ERTENTIE)
l UIIps voor wonen
AmslerdamBilderdijkstraat 73/87 020-181414
Osdorpplein3-17 020-191707
Amstetveai Winkelcentrum 020-454951
Amsterlam Stadhouderskade 3. 020-160491
Binnerwegpleln/Karel Ooormanstraat
Rotterdam tel.: 010-14.18.00
Nederlands grootste wonlng-
Inriehters-kombinatie. Keus uit
meer dan 3000 meubel- en
woningtextielkombinaties.
VRU TOEGANG, elke werkdag,
óók zaterdags, van 9 tot 17 uur X.
Op koopavonden tot 21 uur.
's Maandags gesloten.
volkshuisvesting, die gisteren begon
en vanavond wordt afgerond.
Meer dan driekwart van de ruim
vijftig organisaties die zich hier
voor aanmeldden, spraken namens
deze bewoners en dat toont aan.
aldus de Amsterdamse wethouder
Kuipers, hoezeer de problematiek
van de huisvesting onder deze
mensen leeft.
Illustratief voor de situatie waarin
velen zich bevinden is de reactie
van de Amsterdamse huurvereni-
ging Olympia op het plan van mi
nister Gruijters wat oudere huur
woningen in kwaliteitsklassen (met
daarbij vastgestelde huren) in te
delen.
Olympia zegt daarop dat het hout
van de raamkozijnen is aangetast,
de ramen tochten, de waranda's
verrotten, de vloeren hobbelig zijn
en kraken en dat de w.c.'s zo klein
zijn, dat je er alleen gebruik van
kunt maken als je de deur laat
openstaan. Hoe, zo vraagt de huur
dersvereniging zich af. zijn derge
lijke woningen nog in een kwali
teitsklasse in te delen?
Uitgangspunt van de nota is: wo
nen naar draagkracht. De realise
ring hiervan vindt in grote lijnen
plaats via twee regelingen: de sub
jectsubsidie en de doorstromings
heffing. De eerste regeling houdt in
dat iemand die in verhouding met
Van een verslaggever
GELEEN DSM (Staatsmijnen)
gaat door met de produktie van het
gas vinylchloride (een grondstof
voor de meeste plastic artikelen),
waarvan wordt aangenomen, dat het
leverkanker kan veroorzaken bij ar
beiders, die ermee werken.
DSM zegt dit naar aanleiding van
een vorige week genomen besluit
van de arbeidsinspectie om de maxi
maal toegestane hoeveelheid vinyl
chloride (VC) in de lucht tot een
vijfde van het oorspronkelijke te
verlagen. DSM heeft maandag haar
medewerkers op de hoogte gebracht
van dit besluit en van de situatie in
haar VC-fabriek Beek.
ter mevrouw Vorrink.
De confessionele fracties
zijn voorts onaangenaam
getroffen door het drei
gement van het kabinet het
al klaar liggende abortus
wetsontwerp "an de PvdA-
Kamerleden Lamberts en
Roethof rond de jaarwisse
ling eventueel alleen te be
handelen indien dan het
confessionele wetsontwerp
er nog niet is. KVP en AR
streven ernaar hun wetsont
werp ook rond de jaarwisse
ling klaar te hebben, maar
dit dreigement maakt hun
wil daartoe niet groter.
Traagheid
De linkse regeringsfracties
zullen vand&ag benadrukken
dat naar hun mening de
huidige problemen waren
voorkomen indien KVP en
AR het abortuswetsontwerp
eerder hadden ingediend.
Ook minister Van Agt zelf
zal geïrriteerd zijn over de
traagheid van zijn achter
ban, alhoewel bij de kabi
netsformatie een dergelijke
traagheid wel in het abor
tuscompromis besloten zal
zijn geweest.
Vandaag zullen dus door alle
betrokkenen de posities voor
het uiteindelijke debat over
de abortuswet al worden in-
Van een verslaggever
Van onze Haagse redactie
DEN KAAG Minister Van Agi (justitie) gaat vandaag een moeilijk dagje in de
Tweede Kamer tegemoet, yanniiddag staat zijn brief over de abortusproblemen
van de afgelopen weken op de agenda. Zowel de linkse als de confessionele
fracties hebben daar nog wel wat kritische vragen over.
dat ook niet zal worden op
getreden tegen abortussen
na twaalf weken wanneer
die tenminste in algemene
ziekenhuizen plaats vinden.
Westelijke grond
KVP en AR vrezen dat deze
uitlatingen wettelijke grond
geven aan de huidige abor
tuspraktijk, een praktijk die
veel verder gaat dan zij in
hun wetsvoorstel willen toe
laten. Deze fracties zijn er
ook over gevallen dat minis
ter van volksgezondheid
Vorrink belast wordt met
het toezicht op die algemene
ziekenhuizen op het punt
van de abortussen. Zij vin
den dat dit de taak is van
de KVP-staatssecretaris
Hendriks die over abortus
duidelijk van mening ver
schilt met zijn PvdA minis-
De aanvankelijke reden voor'
het spoed-abortusdebat is
inmiddels vervallen. Me
vrouw Goudsmit (D'66) wil
de dit debat om te voorko
men dat minister Van ^gt
de vervolging tegen de Mi
nlek in Heemstede zou
doorzetten. De officier van
justitie in Haarlem leeft
echter Inmiddels de ve'vol-
gingsprocedure in werking
gezet.
Theoretisch zou de Kamer
vandaag kunnen pnberen
deze vervolging alsno/ terug
te draaien. Dat zou tet risi
co van een kabimtscrisis
echter zeer vergroen en
daar heeft niemand behoef
te aan. Minister fan Agt
heeft zelfs tegen de druk
van premier Den Url in zijn
besluit tot vervoging ge
handhaafd en hij zal daar
van zeker in de Ktmer niet
afkijken.
Van de linkse fracties zal
hij daarover wel het nodige
gemopper en van de confes
sionele fractie het nodige ge
juich te horen krijgen, maar
voor de rest zal er op dit
punt voor PvdA en D'66
weinig eer te behalen zijn.
Te verwachten valt daarom
dat het debat vandaag niet
zozeer zal gaan om de ver
volging van de kliniek in
Heemstede, maar meer over
de komende abortuswetge
ving en het vervolgingsbe
leid in de tussentijd. Over
dat vervolgingsbeleid zijn de
nodige vragen gerezen. De
minister zegt met zoveel
woorden in zijn brief dat
het vervolgingsbeleid tegen
andere abortusklinieken
waar binnen de twaalf
weken wordt geaborteerd
niet verscherpt zal worden en
GOES Vandaag gaan op verschillende plaatsen in zuidwest
Nederland leerlingen van hogere en middelbare landbouwscholen
uit heel Nederland aan het werk om de oogst te helpen binnen
halen. Vanavond arriveren duizend militairen, die morgen een
begin maken met de oogst, die voorlopig geheel met de hand moet
worden verricht.
honderd aanvragen om hulp bin
nengekregen.
Van onze sociaal-economische re
dactie
Mevrouw mr. A. P. Schilthuis, de nieuwe commissaris van de ko
ningin in de provincie Drenthe, werd gisteren na haar installatie
in Assen gelukgewenst door André van der Louw, die is benoemd
tot burgemeester van Rotterdam.
De landbouwmachines die van het
midden en het noorden van het
land met diepladers van de land
macht gisteren zijn aangevoerd
kunnen door de zware regenval van
zondag het land nog niet op. De
vrijwilligers worden allemaal inge
zet in de uien- en gladiolenoogst.
Daarbij is volgens de heer Goeman,
coördinator van het hulpactiecen
trum in Goes, naar de waarde van
de gewassen en ook naar de oogst-
baarheid met mankracht gekeken.
Het actiecentrum heeft een systeem
opgesteld waardoor er geen tijd van
machines en mankracht verloren
hoeft te gaan. Daartoe is het
Zeeuwse rampgebied in districten
verdeeld. In die districten zijn
commissies samengesteld waarin
vertegenwoordigers van de land
bouworganisaties zitten. In elk dorp
staat een vertrouwensman aan het
hoofd die het contact tussen de
boeren en het actiecentrum onder
houdt. Steeds als er een gedeelte
van het land is bewerkt worden de
vrijwilligers op een ander punt In
gezet.
Wel rooiloon
De boer krijgt al die hulp niet voor
niets. Hij betaalt het normale rooi
loon uit op basis van een vastge
steld tarief. Minister Van der Stee
van landbouw en visserij heeft toe
gezegd alle kosten die daar boven
gaan te betalen, evenals hét ver
voer en de verblijfkosten van de
vrijwilligers. Het aantal vrijwilli
gers is volgens de heer Goeman
nog lang niet voldoende. Het actie
centrum heeft nu al ruim twaalf-
HOOGEVEEN De fractievoorzit
ter van de ARP, mr. W. Aantjes,
heeft gisteravond op een vergade
ring van de AR-Kamercentrale in
Hoogeveen kritiek geuit op het op
treden van de voorzitter van het
Koninklijk verbond van onderne
mers, het liberale Kamerlid Geurt-
sen.
Mr. Geurtsen dreigde begin vorige
week, de middenstanders te zullen
oproepen hun saldi bij de Rijks
postspaarbank en de Giro op te
vragen en over te hevelen naar de
Middenstandsbanken. 'Voor een
goed begrip had de heer Geurtsen
er echter wel bij mogen vermelden,
dat hij commissaris van de Neder
landse Middenstandsbank is', aldus
mr. Aantjes.
De heer Aantjes herhaalde, dat de
ARP en KVP het er niet bij zullen
laten zitten, dat de regering de
motie-Schouten niet uitvoert. In
deze motie wordt gevraagd, 400
miljoen gulden te storten in het
kinderbijslagfonds. ARP en KVP
beraden zich op initiatieven die
alsnog tot uitvoering van de motie
kunnen leiden, aldus de fractie
voorzitter van de ARP.
Over de positie van het kabinet zei
de heer Aantjes: 'Mijn wens is en
blijft dat het kabinet zijn volle
parlementaire periode uitzit. De
ARP wil daaraan meewerken. Het
kabinet zal dat echter zelf door zijn
beleid mogelijk moeten maken. Ik
ben niet in de landspolitiek geble
ven om het kabinet overeind te
houden, maar om de AR-politiek in
het brede verband van de christen
democratische samenwerking te
dienen'.
ADVERTENTIE
Van onze Haagse redarie
DEN HAAG Het voïshuisvestingsbeleid dat minister Gruijters voor ogen staat, draagt duidelijk
een sociaal stempel: pede woningen voor iedereen tegen een huurprijs die in overeenstemming is
met het inkomen.
Van een onzer verslaggevers
TEL AVIV - DEN HAAG Premier Den Uyl meent dat de pu
blieke opinie in Nederland kritischer tegenover Israël is komen te
staan door de 'overdreven Israëlische veiligheidspolitiek en de
overtuigende Arabische presentatie van de Palestijnse kwestie'.
Landbouw
zijn inkomen te veel huur betaalt,
steun van de overheid krijgt. Dit
gaat niet in de vorm van een soort
bijstand, zoals nu, maar de bewoner
betaalt minder huur en de verhuur
der kan het verschil bij de overheid
halen.
Volgens veel actiegroepen is dit
niet meer dan een schijnoplossing.
Het lijkt weliswaar vooruitstrevend
en het .helpt eveneens de huurders,
maar het past in wezen de verhou
ding huurder-verhuurder niet aan.
Zoals de aktiegroep De Moker uit
de Haagse Newton-buurt zegt: de
hoge huren blijven onaangetast en
dus ook de hoge winsten.
Weinig heil
Met de tweede regeling, de door
stromingsheffing, wil de overheid
bevorderen dat mensen met hoge
inkomens die in goedkope huizen
wonen, overstappen naar duurdere
huizen. De heffing voor degenen
die in te goedkope huizen blijven
wonen is in de voorgestelde vorm
niet hoog en veel aktiegroepen ver
wachten er weinig heil van.
Het wordt gezien als een boete
systeem voor de middeninkomens:
als een stukje herverdeling van de
lage- en middeninkomens, waarbij
beiden meer gaan betalen. De ak
tiegroepen vinden hierbij veel an
dere instanties aan hun zijde.
Volgens de Nationale Woningraad
(NWR) ontbreekt de rechtsgrond
voor een dergelijke heffing, terwijl
het overlegorgaan van de drie vak
centrales de heffing afwijst, omdat
in sommige delen van het land een
gevarieerd aanbod van woningen
ontbreekt.
Ook andere onderdelen van de nota
vinden weinig genade in de ogen
van de bewoners. De actiegroep 'De
Moker' wijst zelfs de gehele nota
van de hand, omdat daarin het
winststreven wordt bevorderd en
voortdurend wordt bevestigd, dat de
woning een winstobject is. De
overheid faalt (en de Moker staat
daarin niet alleen) wanneer niet de
grondspeculaties, de winsten van de
bouwondernemingen en het parti
culier woningbezit aan banden
worden gelegd. Met andere woor
den: 'de regels zijn wat veranderd,
maar het spel is hetzelfde
gebleven'.
Loterij
Wrijfpunt in de nota vormt verder
de indeling van wat oudere huur
woningen in kwaliteitsklassen. In
de praktijk zal dat in een aantal
gevallen een huurverhoging kunnen
betekenen. Er wordt door de actie
groepen gesproken over een loterij
met voor de huurder alleen maar
nieten. Het voornaamste bezwaar is
echter de kans op ghettovorming:
de minst draagkrachtigen zullen
worden terugverwezen naar de
goedkoopste woningen. Het is
denkbaar dat bepaalde wijken
gemeden zullen worden.
Kritiek oogst ook de positie van de
huurder, die niet wezenlijk wordt
versterkt. Er wordt dan ook gepleit
voor openbare vergaderingen van
de huuradviescommissies, voor
meer invloed van de gekozen wijkra
den en voor democratisering van
woningbouwverenigingen en -stich
tingen.
Minister Gruijters ontvangt echter
niet alleen kritiek. Er is van diver
se instellingen ook waardering voor
de uitgangspunten van het trio
Gruijters-Schaef er-Van Dam. Zo
zegt de Nationale Woningraad ver
heugd te zijn, dat de nota beleids
instrumenten geeft voor een socia
al huur- en subsidiebeleid. De NWR
meent echter ook dat het karakter
van de nota nog te onaf is om de
voornemens reeds in juli van het
volgend jaar in te laten gaan.
Het Nederlands Christelijk Instituut
voor Volkshuisvesting heeft even
eens met instemming gezien, dat de
accenten van het subsidiebeleid zo
danig zijn verlegd, dat de positie
van de zwakkeren In de samenle
ving wat de huisvesting betreft, ook
duidelijk wordt verbeterd.
Van een verslaggever
DEN HELDER Vrijgezellen kunnen in Den Helder in aanmerking komen
voor een woning als ze achttien jaar of ouder zijn. De regeling gaat op
1 januari in.Voor zover bekend is deze regeling nog uniek in Nederland.
Tot nog toe was de leeftijdsgrens in Den Helder 21 jaar. De woonruimten
voor vrijgezellen zijn meestal twee- of driekamerflats of een duplexwoning.
De reden waarom in Den Helder tot deze regeling overgegaan kan worden
is dat er door nieuwbouw in de wijk Middelzand een verruiming in het
aanbod van flats ontstaat. Minderjarige vrijgezellen moeten wel een goed-
keuringsbewijs van hun ouders overleggen.
Drs. Den Uyl zegt dit in een giste
ren gepubliceerd vraaggesprek in
het Israëlische blad 'Davar'. De pre
mier wijst er voorts op, dat er met
name in zakenkringen. meer af
stand genomen wordt van Israël als
gevolg van de oliecrisis.
In het blad zet drs. Den Uyl een
vraagteken achter het realisme van
de Israëlische politiek. Hij vraagt
zich af, of Israël wel een juiste kijk
heeft op de steeds sterker wordende
positie van de Arabische buurlan
den. De premier vindt overigens,
dat de huidige Israëlische eerste mi-
ROTTERDAM Het voormalige
Dorus-cabaret (nu café Willem's
Place) aan de Mauritsstraat in Rot
terdam is gisternacht volledig uitge
brand. Om tien voor twee brak op
de bovenverdieping van het gebouw
brand uit, die zich al gauw over het
hele pand uitbreidde De brandweer
rukte met groot materieel uit, maar
er was geen redden meer aan. De
totale schade bedraagt ongeveer
200.000 gulden. Eén brandwacht werd
licht gewond.
nister Rabin een realistischer
standpunt inneemt dan oud-pre
mier Meïr.
Hij meent voorts, dat de meer soe
pele houding van Rabin lof ver
dient, gezien de problemen waar
mee deze door toedoen van extreme
Israëlische stromingen te kampen
heeft.
Minister-president Den Uyl ver
klaarde desgevraagd, achter de ac
tiviteiten van de Amerikaanse mi
nister van buitenlandse zaken Kis
singer in het Midden-Oosten te
staan. 'Wij zijn het eens met zijn
pogingen, een nieuwe uitbarsting in
het Midden-Oosten te voorkomen.
Er is geen andere weg om trapsge
wijs tot een vreedzame oplossing te
komen. De situatie is dermate ex
plosief, dat het niet zo mag blijven
en beide partijen moeten ervan
worden overtuigd tot een modus
vivendi te komen, aldus drs. Den
Uyl ln het blad 'Davar'.
Een woordvoerder van buitenlandse
zaken in Den Haag meende, dat de
uitlatingen van drs. Den Uyl de
evenwichtige Nederlandse benade
ring van het Midden-Oosten-pro
bleem niet aantasten. Minister Van
der Stoel heeft zich steeds verzet
tegen pogingen het Nederlandse
standpunt meer pro-Israël dan wel
pro-Palestijns uit te leggen.
genomen. Interessant daar
bij is de houding van de
VVD. De VVD overweegt een
eigen wetsontwerp te maken
dat het midden zal houden
tussen de linkse en de con
fessionele ideeën. Dan zal de
Kamer volgend jaar drie
voorstellen voor een abor
tuswet tegelijk moeten be
handelen en dat kan nog
een aardig debat opleveren
met een winnende prognose
voor het WD-voorstel.
De Tweede Kamer handelt
vandaag voorts nog de land
bouwbegroting af en zal zich
morgen en overmorgen be
zighouden met de begrotin
gen voor volksgezondheid en
binnenlandse zaken en jus
titie op het onderdeel poli
tie. De stijging van de cri
minaliteit en de noodzake
lijke uitbreiding van het po-
litie-apparaat zullen bij dit
laatste onderwerp centraal
staan.
Het bedrijf zal arbeiders op plaat
sen waar de VC-concentratie hoger
is dan het toegestane maximum
uitrusten met ademhalingsbescher-
mingstoestejlen. Volgens de nieuwe
maatregelen van de arbeidsinspec
tie is dat tijdelijk toegestaan.
DSM heeft bij arbeiders in haar
VC-fabriek nog geen medische aan
wijzingen vastgesteld, die duiden op
leverkanker.
Minister-president Den Uyl
Van een verslaggever
DEN HAAG Voor de ambtenaren
zit er dit jaar met Kerstmis géén
extra vrije dag in. Kerstfeest valt op
woensdag en donderdag, maar de
vrijdag daarna moeten de ambtena
ren normaal op hun bureaus ver
schijnen.
De ministerraad heeft besloten, naar
aanleiding van vragen die aan het
departement van binnenlandse za
ken gerezen waren, dat er op 27
december géén extra-verlof verleend
zal worden. Aan de besturen van
provincies en gemeenten is deze be
slissing meegedeeld. Wel kunnen de
ambtenaren, als de dienst dat toe
laat .normaal verlof vragen. Eén ver
lofdag op die vrijdag levert dan nog
altijd vijf aaneengesloten vrije da
gen op (van woensdag tot en met
zondag).
(ADVERTENTIE)
'Ik heb teveel snoep gekocht.
Toen had ik geen geld over
voor bakmeel. Maar ik heb
nu bij de buurvrouw geleend.'
1IUPS
