Bevrijden van gijzelaars
was 'n zaak van minuten
Pater meteen wéér naar de gevangenis
Van Agt boos over
rol journalisten
in gijzelingszaak
MEUW
Remia dieet halvarine
met60-65% m,av.
De kerkzaal na de 'slag'
Van Agt: Beleid in gevangenissen niet essentieel gewijzigd
Rijn blijft zout:
Fransen lozen door
Aanval mariniers
bij verrassing
'Vleesverbruik
omlaag door
extra heffing'
ANWB wijzigt
afspraak voor
keuringen bij VW
Bezwaar tegen afluisteren portofoons
veilig zitten
in een solide
compartiment,
dankzij DAF's
kooiconstructie
gebouwduitveüigheid
'Nog wat regelen en de jongens in hun cellen bezoeken'
Zes jaar voor
dodelijk schot
bij roofoverval
Lactose vrij
Voor zijn hart en haar lijn.
TROUW/KWARTET VRIJDAG 1 NOVEMBER 1974
BINNENLAND T3-K5
'Ik heb er wat levertraan in
gedaan. Dat spaart u weer
olie.'
Van een verslaggever
DEN HAAG Aalmoezenier Pater A. de Bot, die gisternacht na een gijzeling van
bijna 105 uur bevrijd werd, ging gistermiddag voor een poosje terug naar de ge
vangenis. 'Ik moet nog wat gaan regelen en ik wil de jongens toch in hun cellen
gaan bezoeken. Vooral met de beide Nederlanders heb ik al lang goede relaties',
zei pater De Bot gistermorgen.
Hoewel hij er vermoeid uit
zag sprak uit zijn manier
van doen toch ook opluch
ting. 'Ik voel dat ik bevrijd
ben en dat het over is'. Pa
ter De Bot vertelde dat de
vijftien gijzelaars bij de
aanval van de mariniers op
hun matrassen bleven lig
gen. De pater lag vlak bij de
deur en zocht met zijn
hoofd dekking. "De aanval
gebeurde onder oorverdo
vend lawaai cn moet heel
kort geweest zijn'.
Volgens hem was de Pales
tijn Noeri zondagmiddag al
rijp voor overgave. De vol
gende middag was toch nog
een ernstige situatie ont
staan toen Tamimah in een
nieuw gesprek zijn landge
noot vroeg geen criminele
dingen meer te doen en met
de gijzeling op te houden.
'Op dat moment was Noeri
in feite buiten gevecht ge
steld', vertelde de pater, die
zelf nog het slachtoffer
dreigde te worden van Noe-
ri's woede-uitbarsting daar
na: Noeri dreigde de pater
als eerste te zullen elimine
ren. "De bewaarder Klooster
man protesteerde daar hef
tig tegen en wilde mijn
plaats inneen. Noeri someer
de ons toen allemaal met de
handen omhoog tegen de
muur te gaan staan, maar
dat was snel voorbij'.
Dvier gedetineerden (die
over twee pistolen en twee
dolken beschikten) gedroe
gen zich 's nachts vaak ru
moerig en speels, want ze
sliepen vaak overdag. De Al
gerijn Koudache is volgens
de pater een 'nietszeggende
figuur'. 'Daan Denie heeft
een erg goede rol gespeeld.
Hij was voor alles te vinden.
Jan Brouwers is wat harder
in zijn optreden maar even
min echt gevaarlijk', zegt de
pater.
'Tweemaal kans'
Naar zijn mening hebben de
gedetineerden tweemaal de
kans gehad de gijzelaars
dood te schieten. "Maandag -
Pater De Bot vond gisteren by zyn thuiskomst een
boeket bloemen. Het bleek afkomstig te ztfn van het
koor, dat vrywel in zijn geheel met hem gegijzeld ge
weest is.
middag en in de nacht van
woensdag op donderdag.
Maandag bleek Noeri hiertoe
niet in staat, maar &ls hij
het gewild had zouden an
deren van het viertal hem
zeker verhinderd hebben het
te doen. Vannacht was er
tijd genoeg voor iets derge
lijks. maar de paniek was te
groot'.
In het begin van de gijze
lingszaak werd er wel ge
vreesd voor slachtoffers on
der de gijzelaars, maar
naarmate de tijd verstreek
groeide de hoop. De gijze
laars hebben zich volgens de
pater tot het laatste ogen
blik erg goed gehouden. De
beide vrouwen waren na
tuurlijk zenuwachtig en de
hartpatiënt Van Limbergen
stond een keer op het punt
een hartinfarct te krijgen.
'Af en toe kreeg iemand een
kleine inzinking, maar voor
de rest hield iedereen zich
goed'.
Vai een verslaggever
DSN HAAG Er zullen geen essentiële veranderingen komen in het beleid in de gevangenissen,
pit heeft minister Van Agt meegedeeld na afloop van de verrassingsaanval op de kerkzaal van de
icheveningse strafgevangenis, waarbij de vier overvallers, Noeri, Denie, Brouwers en Koudache,
overrompeld konden worden en alle gijzelaars ongedeerd bleven. Drs. P. Allewijn, directeur van het
gevangeniswezen, heeft hierbij aangetekend dat het naar zijn mening uitgesloten is een waterdicht
systeem te vinden om wapens buiten de gevangenissen te houden.
Om kwart voor vier gistermorgen
werd het sein gegeven voor de ain-
val door ongeveer dertig man van
de Bijzondere Bijstandseenheid van
het korps mariniers. Tien minuten
later stormden de marinieis de
kerkzaal binnen en binnen vijftien
minuten was de actie achter de
rug. De gijzeling had toen in to
taal 106 uur geduurd, zes uur langer
dan die in de Franse ambassade zes
weken geleden. Even na vijf uur
konden veertien uitgelaten zwaai
ende gijzelaars in een busje naar
het Haagse hoofdbureau van politie
worden gereden, waar een aantal
van hen later door familieleden
werd opgehaald. Eén gegijzelde
werd In een ambulance naar een
ziekenhuis gebracht.
Hoewel de leider van de eenheid,
majoor R. Spiekerman van Weeze-
lenburg, en zijn chef overste M. J.
Wolters geen mededelingen wilcjen
doen over de bij de aanval gevolgde
taktlek valt uit de toestand, waarin
de kerkzaal gisteren is aangetrof
fen, af te leiden dat de twee
toegangsdeuren zijn opengebrand
met eenthermische lans. Dit nam
ongeveer zes seconden in beslag en
daarom werden voor de zekerheid
via stukgeschoten ruitjes ook gra
naten met een bedwelmend gas
naar binnen gegooid. Na het open-
branden van de deuren stichtten de
mariniers verwarring onder de
overvallers door in het plafond te
schieten en te schreeuwen. Volgens
majoor Spiekerman is de overrom
peling volkomen geweest. 'De ver
rassing was compleet. Toen ik de
kerkzaal binnen kwam stonden de
vier terroristen al met hun handen
omhoog'. Sommige van de gijze
laars lagen toen nog gewoon op de
grond, anderen zaten half overeind.
De Algerijn probeerde zich in de
verwarring nog tussen de gijzelaars
te verstoppen: Daan Denie. die een
wapen in de hand had gooide dit
meteen weg en stak toen hij de
van kogelvrije vesten en Uzi-ma
chinepistolen voorziene mariniers
zag de handen in de lucht. Hierop
werden de vier ontdaan van de
twee pistolen en de enkele stilet
to's, die zij bij zich droegen. Ze zijn
Van een verslaggever
COLMAR We blijven veel langer
met het te hoge zoutgehalte van de
Rijn zitten dan oorspronkelijk in
de bedoeling lag. Er zijn hachelijke
'technische moeilijkheden' gerezen
met de opslag van zout van de
Franse kalimijnen. Men werpt het
zout zoals bekend eenvoudig
in de Rijn en men gaat daar nu
zeker een jaar langer mee door dan
eerst in de bedoeling lag. Dat is
gebleken tijdens het overleg van de
internationale Rijncommissie in
het Franse plaatsje Colmar. Over
de datum van het topoverleg over
de Rijn kon men het niet eens
worden.
Vorig jaar hebben de ministers in
Bonn bepaald dat per 1 januari
1975 het lozen van zout zou ophou
den. Die datum is nu de mist in.
De Nederlandse delegatie noemde
dit bijzonder betreurenswaardig en
ontmoedigend.
ADVERTENTIE
•n METZLER-
bril: ieders oogmerk!
onmiddellijk opgesloten in vier
aparte cellen van het gevangenis
complex.
Uitgesteld
Hoofdcommissaris dr. C. N. Peijster
van de Haagse politie vertelde gis
termorgen dat men aanvankelijk in
de nacht van dinsdag op woensdag
een verrassingsaanval had willen
ondernemen, maar die poging werd
afgebroken. Het binnenkomen ver
oorzaakte namelijk te veel moei
lijkheden en daardoor was het ver
rassingselement niet groot genoeg
meer. Procureur-generaal baron
Van der Feltz voegde hier nog aan
toe dat op deze manier het leven
van de gijzelaars te groot gevaar
zou hebben gelopen. Minister Van
Agt verklaarde dat de samenwer
king van Noeri. Koudache, Denie
en Brouwers duidde op een, moge
lijk zelfs zorgvuldige voorbereiding,
van de gijzelingsactie. Aan de an
dere kant viel moeilijk af te leiden
wat de doelstellingen waren, gezien
het heterogene karakter van de
groep. Het leek van groot belang
om hereniging van de vliegtukgka-
pers Noeri en Tamimah te voorko
men. Met Tamimah, die in tegen
stelling tot voorgaande dagen,
woensdagavond vlak voor de ont
knoping, korte tijd bereid is ge
weest om zich in de kerkzaal bij
Noeri te voegen, zou de groep een
bekwame leider hebben gekregen
en in de tweede plaats zou een
situatie zijn ontstaan, die Palestijn
se terreurorganisaties zou hebben
kunnen prikkelen tot het onderne
men van acties van buiten af om
aan de eisen van de groep kracht
bij te zetten. Dit alles leidde tot de
conclusie, aldus de minister, dat de
contacten met de overvallers ont
moedigend zouden moeten zijn en
gericht op een splitsing van de
groep.
Desnoods doden
Een vrije aftocht met een vliegtuig,
zoals door de overvallers was geëist,
was al bij voorbaat afgewezen, om
dat de situatie onvergelijkbaar was
met die in de Franse ambassade.
Een land dat bereid zou zijn het
gemengde gezelschap te ontvangen
was, leek ons onvindbaar, aldus mr.
Van Agt. Hij vertelde dat gaande
weg de kans zwakker scheen te
worden dat door voortdurend on
derhandelen een onbloedig eind
aan de gijzeling zou kunnen wor
den gemaakt en zo ontstond de
overtuiging dat rekken tot een dra
ma in de kerkzaal zou kunnen lei
den. De mariniers hebben bij de
actie toestemming gekregen om te
doden, als dit het leven van de
gijzelaars zou kunnen redden.
Geen heldenrol
Staatssecretaris mr. Glastra van
Loon was zeer terughoudend over
hetgeen Justitie voor heeft met Ta
mimah. HIJ is van mening dat deze
geenszins een 'heldenrol' heeft ge
speeld. In de hele affaire is op hem
geen enkele druk uitgeoefend, aldus
mr. Glastra van Loon. daarbij bijge
vallen door mr. Van der Feltz.
De procureur-generaal zei de in
druk te hebben dat Noeri steeds de
leider en initiatiefnemer van de
actie ls geweest en dat hij Daan
Denie en Jan Brouwers, die hij
beschouwde als Nederlandse vrij
heidsstrijders, gevraagd heeft met
hem mee te doen. De rol van Kou
dache. die zich de gehele affaire op
de achtergrond heeft gehouden, is
de justitie nog onduidelijk.
Naast de ontknoping van gister
morgen is het meest kritieke ogen
blik in de affaire maandagmiddag
geweest, toen de overvallers dreig
den elk uur één gijzelaar dood te
schieten.
Enigen van de ongeveer dertig mariniers, die gisternacht aan de
actie deelnamen, voor de Scheveningse gevangenis.
Progressieve partijen:
DEN HAAG PvdA, D'66 en PPR
vinden dat een extra heffing op
vlees overwogen moet worden om
het vleesgebruik omlaag te bren
gen. De progressieve partijen vin
den het onjuist dat plantaardige
eiwitrijke produkten die in de ont
wikkelingslanden als voedsel kun
nen dienen in de rijke landen als
veevoerder gebruikt worden.
De aanbeveling voor de vleeshef
fing staat in het rapport 'Rood doet
leven', dat de drie partijen hebben
opgesteld om het beleid van Neder
land op de komende wereldvoedsel-
conferentie in Rome die op 5 no
vember begint, te beïnvloeden. Het
rapport is gisteren overhandigd aan
minister Pronk en minister Van der
Stee. Drs. Pronk was het ermee
eens dat het gebruik van goede
plantaardige produkten voor vee
voeder beperkt moet worden, maar
hij had zijn twijfel of dat nu via
een extra heffing moet gebeuren.
Het rapport gaat in op de dreigen
de en alheersende hongersnood in
tal van arme landen. Drs. Pronk
wees erop dat de recente stijging
van voedsel en energieprijzen voor
de ontwikkelingslanden een zaak
van leven en dood betekent, terwijl
het voor rijke landen niet meer
dan een deuk in het economische
leven oplevert. Drs. Pronk onder
streepte dat vooral het beleid van de
EEG belangrijk is bij de oplossing
van de voedselproblemen. 'Er is in
de economische gemeenschap al
een hard gevecht aan de gang om
extra geld voor noodhulp en voed
selhulp uit te trekken. Een aantal
EEG-landen wenst helemaal geen
of te weinig geld ter beschikking te
stellen en dat maakt de zaak niet
gemakkelijker', aldus drs. Pronk.
Van onze automedewerker
DEN HAAG De ANWB heeft de
vorig jaar februari met VW-impor-
teur Pon's Automobielhandel B.V.
om alle met Pon's 'V-garantie 'ver
kochte auto's te keuren niet ver
lengd. In plaats hiervan keurt de
ANWB voortaan alleen nog voor
VW-dealers, zoals ook voor andere
garagebedrijven wordt gekeurd. Van
de bijna tweehonderd bedrijven,
waarvoor de ANWB alle gegaran
deerde tweedehands auto's keurt,
behoort veertig procent tot de VW-
organisatie.
De kerkzaal van de Scheveningse gevangenis, kort nadat de suc
cesvolle actie van de mariniers een eind maakte aan de gijzeling.
Links de tafel waarachter gevangenisaalmoezenier De Bot stond
te preken toen de gijzelingsactie plotseling begonnen werd. De zaal
stond, toen de foto hierboven genomen werd, nog vol drankflesjes
en andere 'gebruiksvoorwerpen' van de afgelopen 105 uur. Foto
hiernaast een Mariabeeld, dat bij de actie gesneuveld is.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Minister Van Agt heeft zich in een nachtelijke
persconferentie na afloop van het gijzelingsdrama in de Scheve
ningse gevangenis nogal fel uitgelaten over de rol die door de
publiciteitsmedia is gespeeld. De minister zei dat de manier waar
op de gijzelingsaffaire verslagen is 'niet de bewondering van de
regering heeft'. f
Ondanks het feit dat hij begrip had
voor de wijze waarop de verslagge
vers, fotografen en cameralieden
hun werk hebben moeten doen, had
hij toch ernstige bezwaren tegen de
berichtgeving. Hij doelde daarmee
onder anderen op het verspreiden
van berichten die gebaseerd zouden
zijn op geruchten en berichten.
(ADVERTENTIE)
waarvan de herkomst niet gecon
troleerd zou zijn.
De bewindsman zei 'aanzienlijke
bezwaren' te hebben tegen het af
luisteren van gesprekken die via de
portofoon werden gevoerd. Hij vond
dat daardoor niet alleen de moge
lijkheden van de onderhandelaars
werden verkleind, maar ook dat
iedereen op de hoogte werd gesteld
van de gesprekken.
Bovendien was hij zeer ontstemd
over de mededelingen die op een
gegeven moment zijn verspreid, als
zouden de gevangenen hebben ge
dreigd 'gegijzelden neer te schieten
en van de trappen te gooien'. Mi
nister Van Agt: 'U moet wel even
bedenken wat het horen van zo'n
bericht voor de familie betekent
van de mensen die daar binnen zit
ten'.
Uit de kritiek van de minister
bleek eens te meer dat de gang van
zaken bij deze gijzeling geheel an
ders was dan bij de actie in de
Franse ambassade. Niet alleen viel
daar niets af te luisteren, omdat de
gesprekken via de telefoon gingen.
Maar ook de aanwezige Journalisten
bleken zich na de vorige gijzeling
aanzienlijk beter teh ebben voorbe
reid.
Moest men het bij de vorige gijze
ling vooral doen met de van mond
tot mond gaande berichten, nu
bleek het voorplein van de gevan
genis omgetoverd in een gigantisch
elektronisch afluisterbolwerk. Tien
tallen auto's met mobilofoon, poli-
tie-radio's, afluisterapparatuur en
andere technische snufjes stonden
de persvertegenwoordigers te n
dienste. Dat de portofoongesprek-
ken werden afgeluisterd doet dan
ook niet zo vreemd aan.
Tegen het afluisteren zelf valt niets
te doen. Er is geen wet die mensen
verbiedt naar de in de ether gezon
den signalen te luisteren.
Van een verslaggever
BREDA De hoofddaders van de
roofoverval op een geldtransport in
Breda, waarbij de 56-jarige bijrijder
J. Busschots uit Essen (België)
werd gedood, zijn gisteren door de
Bredase rechtbank elk tot zes jaar
gevangenis met aftrek van voorar
rest veroordeeld. Het zijn de 21-
jarige J. H., die de dodelijke scho
ten loste, en de eveneens 21-jarige
J. S., die met een revolver was
bewapend, beiden uit Breda.
De 20-jarlge N. T. uit Breda, die
ook bewapend was. en mede de
overval had beraamd, kreeg vier
jaar gevangenisstraf met aftrek. De
20-jarige P. P. uit Vught, chauffeur
van de auto van de daders, werd
wegens medeplichtigheid veroor
deeld tot drie jaar gevangenisstraf
met aftrek. Al deze straffen waren
conform de door de officier van
justitie gestelde eisen.
De 26-jarige H. H. uit Breda, die
met zijn auto het verkeer had moe
ten ophouden om de vlucht te ver
gemakkelijken. kreeg een jaar ge
vangenisstraf met aftrek van voor
arrest. De eis tegen hem was ook
drie jaar geweest. Maar omdat zijn
aandeel in het complot gering was
geweest, had de rechtbank hem
minder zwaar gestraft.
(ADVERTENTIE)
