ubileumbundel belicht
ele facetten van
etenschap economie
FYijsprimeims
Suikerproduktie
wordt verhoogd
Kleine plaats niet altijd
goedkoper dan grote stad
wij nodigen uUIT
3dagen28.-/1 3dagen50:
verkoper/adviseur
irdiend eerbetoon aan prof. De Roos
usie Citroen
et Peugeot op
sse schroeven
VS verscherpen
controle op
uitvoer van graan
Frankrijk koopt 800
miljoen ton olie
van Saoedi-Arabië
Konsumenten Kontakt
Publiek koopt
meer textiel
GEMEENTE VOORSCHOTEN
GEMEENTE LEIDEN
LERA»R(ARES)
vr 25
o/29
24
30
LEIDSESCHOUWBURG K&0 LAK
7| IJW/KWARTET WOENSDAG 23 OKTOBER 1974
L17
loden
s begi
STERDAM Professor dr. F. de Roos, hoogleraar in de econo-
iaan de Vrije Universiteit, herdacht dezer dagen dat hij 25 jaar
■den zijn ambt aanvaardde. Een aantal collega's en oud-leerlin-
i sommigen verenigen die beide hoedanigheden heeft een
Irage geleverd aan een bundel* opstellen, die de jubilaris als
deblijk is aangeboden. Toen de redactie mij vroeg iets over die
idel te schrijven in wat ongetwijfeld zijn lijfblad is, heb ik daar
lang over geaarzeld, zeker niet toen dr. J. G. Post, één van
promovendi, bereid bleek mij te helpen bij het doornemen
i de bundel.
edij
van bijdragen daarin ik kan
iteraard niet alle de revue laten
eren demonstreren hoe de
omische wetenschap op zijn
nauw betrokken is bij de gang
zaken in de samenleving. Ve-
die in of in de eerste jaren na
lorlog economie gingen stude-
deden. dat om aan de weet te
hoe deze wetenschap advie-
|[zou kunnen opstellen, opdat
werkloosheid als in de jaren
zich niet weer zou kunnen
Boen. Toen dat dank zij die
n Keynes wordt in de
nog vaak aangehaald
te gelukken, volgde er een
J van optimisme ruwweg te
ren als de jaren 1950-1970
rin men via de beheersing van
i economische groei een steeds
ere welvaart, steeds meer men
ie geluk, dacht te bereiken,
fermaats bijdrage aan de bundel,
eld 'Vijfentwintig jaar denken
loen in de conjunctuurpolitiek'.
It in wezen de vraag aan de
gesteld: wat voor beleid moet
iverheid voeren om het proces
oververhitting en dat van on-
esteding in de economie bin-
nauwe grenzen te houden en
welke instrumenten moet de
ij heid ten behoeve van dat be-
beschikken? Vermaat signa-
dat men, op het moment dat
lalde instrumenten gehanteerd
- ten worden, zo graag meer zou
n weten: over de feitelijke si-
ie statistieken komen als re-
veel te laat over het tempo
tptwerken van instrumenten
weten maar heel weinig af van
vertragingen in de uitwerking
de instrumenten: is zo'n ver-
ng erg groot, dan kan dat een
echts effect hebben, etc.
UWE INSTRUMENTEN
slotte suggereert hij enkele
we instrumenten: Ik noem het
uden van een deel van de
tenarensalarissen in de hoog-
unctuur. welk gedeelte dan in
laagconjunctuur uitbetaald
t. Een voorstel, dat in ambte-
ïkringen wel niet erg enthou-
ontvangen zal worden. Voorts
creëren van een belastingvrije
isteringsreserve en een negatie-
vesteringsaftrek, alsmede het
eren van een extra-winstbelas-
in de hoogconjunctuur (om te
inderen, dat grote winsten tot
looneisen aanleiding geven),
loos heeft in het verleden blijk
ven van een bijzondere belang
voor de theorie van de
lomische groei en de internatio-
economische betrekkingen,
zal daarom het hoofdstuk 'Eco-
ische groei en internationale
del' van prof. M. A. G. van
rhaeghe met meer dan algeme-
ir.teresse hebben gelezen Van
rhaeghe komt tot de slotsom,
er geen verband gelegd kan
len tussen de hoogte van de
lomische groei en de verhou-
van de buitenlandse handel
het bruto nationaal produkt.
de hoogte van deze laatste
louding zijn andere factoren
intwoordelijk, waarbij voor de
vikkelingslanden vooral gedacht
t worden aan het al of niet
aan van een politiek van im-
substitutie. Van Meerhaeghe
kt daarbij nog de kanttekening
de wenselijkheid van import-
ititutie niet voor elk ontwikke-
sland bijvoorbaat vast staat,
r dat elk land hiervoor afzon -
Ijk moet worden bekeken. Het
jammer dat Van Meerhaeghe
wat meer aandacht heeft ge-
inken aan de vraag in welke
e een afremming van de econo-
che groei in de westerse landen
invloed kan zijn op het han-
volume van ontwikkelingslan-
want dat is toch een vraag die
leel is.
In 1951 trad De Roos voor het eerst
als promotor op. Zijn eerste promo
vendus, thans zijn collega aan de
VU. prof. dr. D. C. Renooij, behan
delt in zijn bijdrage 'Het toewij
zingsprobleem bij emissies'. Renooij
wijst erop dat emissies door majo
rering soms zwaar worden overte-
kend omdat de voorwaarden (ren
tepercentage, inschrijvingskoers,
e.d.) te voorzichtig zijn vastgesteld,
waardoor een nogal vervelende on
regelmatige koersvorming na de
toewijzing kan ontstaan. Dit pro
bleem kan volgens Renooij het best
worden opgetast wanneer de geïn
teresseerde inschrijvers zelf aange
ven tegen welke koers ze mee wil
len doen en voor welk bedrag (ten
dersysteem).
Achteraf kan de emittent dan aan
de hand van de aanbiedingen de
emissiekoers en het emissiebedrag
vaststellen, waarna de toewijzing
kan plaatsvinden aan de scherpste
bieders. Renooij erkent dat het
systeem voor de particuliere beleg
ger nogal ingewikkeld lijkt en dat
deze daarom niet mee zal doen of
met zijn inschrijvingskoers aan de
hoge kant zal gaan zitten. Hij is
evenwel van mening dat de parti
culiere inschrijvingen relatief van
weinig belang zijn zodat dit be
zwaar voor de emittent niet zo
zwaar zal wegen. Renooij lijkt hier
om in emissietermen te spreken
wat laag te prikken, want in het
algemeen zijn de inschrijvingsbe
dragen voor 40 pet. afkomstig van
particulieren.
SCHADUWKANTEN
De bundel bevat ook een ander
soort bijdragen. Op de golf van
optimisme is een golf van pessimis
me gevolgd, die de economische
wetenschap niet onberoerd heeft
gelaten. Men is de schaduwkanten
van de groei gaan zien en sommi
gen zien zelfs geen enkele lichtzijde
meer aan die groei. Huisman's bij
drage aan de bundel is daar een
voorbeeld van: de huidige produk-
tie en consumptie houdt geen reke
ning met het nageslacht, een term
als 'wet tot behoud van ellende'
spreekt boekdelen, in de post-in
dustriële samenleving moeten voor
al de speelse eigenschappen van de
mens tot hun recht komen en moet
het 'arbeid adelt' op de achtergrond
geraken. Ik zou de bijdrage waarde
voller gevonden hebben, als de au
teur wat meer duidelijk gemaakt
zou hebben wat er nu in concreto
moet gebeuren. De beschouwing
over de christelijke hoop aan het
einde komt nu wel erg uit de lucht
vallen.
De schaduwzijden komen in Haan's
bijdrage 'Ontwikkelingseconomie
als studierichting' ook overvloedig
aan de orde. De zware schuld van
het Westen jegens de ontwikke
lingslanden wordt breed uitgeme
ten. maar terecht m.i. stelt hij de
vraag aan de orde of wij de ont
wikkelingslanden nu wel ons pa
troon van economische groei op
moeten dringen. Ik ben het met
hem eens, dat het vinden van af
zetmarkten voor het westers be
drijfsleven daarvoor in ieder geval
niet de doorslaggevende reden mag
zijn
De bundel beslaat een breed ter
rein. veel facetten van de economi
sche wetenschap veel meer dan
de boven behandelde komen aan
de orde. Dat is terecht, en een
verdiend eerbetoon aan de man die
thans 25 jaar lang de economische
faculteit aan de Vrije Universiteit
gedrage heeft. Moge het hem nog
vele jaren gegeven zijn dat in goe
de gezondheid te blijven doen.
H. Langman
x) Model en mogelijkheid. Opstel
len aangeboden aan prof dr. F. de
Roos. Uitg. Jan Haan. Groningen
(1974). Prijs ƒ55.
In onze krant van zaterdag 19 oktober jl. schreven wij reeds over het
ublleum van prof. dr. F. de Roos. Een aantal oud-leerlingen en col-
ega's heeft een bijdrage geleverd aan een bundel opstellen. Wij heb-
en de oud-minister van economische zaken. mr. drs. H. Langman
één van de oudste leerlingen van prof. De Roos), bereid gevonden
ten bijdrage voor onze krant tg schrijven.
RIJS In de eerste hélft van
jaar heeft de Franse automo-
fabriek Citroën een verlies gele
van 395 miljoen frank (onge-
222 miljoen gulden) vergele-
met een winst van 232 miljoen
nk (ongeveer 130 miljoen gul-
in geheel 1973. Er is door het
altaat nieuwe twijfel ontstaan
de kansen op een fusie met
igeot.
toen brengt de verliezen in ver-
1 met moeilijkheden als gevolg
de oliecrisis. De ommekeer in
succes van deze maatschappij
'd bekendgemaakt enkele weken
de voltooiing van een studie
een mogelijke fusie met Peu-
t waardoor de grootste automo-
>mbinatie van Europa kan
ontstaan. De resultaten van de stu
die zullen na 1 november worden
bekendgemaakt, maar over het al
gemeen is men van oordeel dat de
verliezen van Citroën de plannen
voor een fusie zullen afschrikken.
De autoverkopen van Citroën zijn
in de eerste helft van dit jaar met
4.9 procent verminderd.
WASHINGTON De Amerikaanse
regering heeft het toezicht op de
export van graan en andere veev-
oederprodukten verscherpt. Graan-
exporteurs zijn nu verplicht alle
uitvoer boven de 50.000 ton binnen
24 uur te melden.
Eerdei deze maand heeft president
Ford de uitvoer van 3.2 miljoen ton
graan naar de Sowjet-Unie geblok
keerd in verband met een dreigend
binnenlands tekort. Deze maatregel
is echter de afgelopen week. na
bespitkingen met Sowjet-functio-
narissen in Moskou, verzacht.
Mr. drs. H. Langman
PARIJS Frankrijk voert de ko
mende twintig jaar 800 miljoen ton
olie in uit Saoedi-Arabië. Dit is vol
gens regeringsfunctionarissen in
Parijs onderdeel van een veelom
vattende overeenkomst voor indus
triële en technologische samenwer
king die de twee landen binnenkort
ondertekenen. Het is de overeen
komst waarover de vorige Franse
minister van buitenlandse zaken
Michel Jobert in januari al heeft
gesproken bij een bezoek aan Riaad.
De onderhandelingen zijn nu vol
gens de zegslieden in een ver ge
vorderd stadium en het zal vermoe
delijk nog maar een paar weken
duren voor de overeenkomst rond
is. Het gaat vooral om een overeen
komst tussen de twee regeringen
maar de internationale oliemaat
schappijen zijn er wel bij betrok
ken. Sommige zullen Saoedische
olie kopen, andere zullen deelne
men in Frans-Saoedische ontwik
kelingsprojecten.
De functionarissen in Parijs ver
klaarden niets te kunnen zeggen
over de waarde van de olietransac
tie aangezien het verloop van de
olieprijzen over een zo lange pero-
die niet valt te voorspellen Frank
rijk heeft dit jaar al een overeen
komst met Saoedi-Arabië gesloten
voor de invoer van 200 miljoen
vaten olie (ongeveer 27 miljoen
ton) in drie jaar.
EG-ministers van landbouw akkoord
LUXEMBURG De Europese ministers van landbouw zijn het er
in Luxemburg over eens gewonden dat de EG volgend jaar
9.136.000 ton suiker mag produceren. Daarvoor krijgen de boeren
gegarandeerde prijzen. Bovendien mogen de Europese boeren (in
een zogeheten B-quotum) nog eens op ongeveer 45 procent daar
van, dat is ongeveer 4 miljoen ton, tegen dezelfde gegarandeerde
prijzen produceren. Die proauctie zal zeker niet gehaald worden.
De behoefte van de dag wordt volgend jaar geraamd op iets meer
dan 10 miljoen ton.
In ons land mag volgend jaar in
het zogeheten A-Quotum 690.000
ton geproduceerd worden (dat was
vroeger 550.000 ton) plus nog eens
45 procent van die hoeveelheid in
hel zogeheten B-quotum. Deskundi
gen verwachten dat ook Nederland
die proüuktie niet zal halen ómdat
het suikerbietenarenaal van ons
land, momenteel 115.000 ha, slechts
minimaal uitgebreid zal kunnen
worder. Dit jaar produceerde Ne
derland 700.000 ton suiker.
De ministers hebben na twee dagen
vergaderen, voorts besloten dat er
noodzakelijke maatregelen moeten
worden genomen om de bevoorra
ding van de EG met suiker veilig te
stellen. De kosten van die operaties
zullen gedekt worden door het Eu
ropese Landbouwfonds. Er is beslo
ten dat, na 1 januari, als de suiker
overeenkomst die het Verenigd
Koninkrijk met de Gemenebestlan-
den heeft,- is afgelopen. 200.000 ton
suiker van de wereldmarkt geïm
porteerd zal worden, vooral om de
suikervoorziening in Engeland vei
lig te stellen. Dat zal de Gemeen
schap niet veel geld kosten, zo re
ken! dc Europese landbouwcommis
saris ir P. Lardinois, de Raad voor.
omdat. de EG denkt te kunnen be
zuiniger voor maatregelen die ge
nomen worden in de graansector.
Die 200.000 ton is echter slechts
een eerste hoeveelheid. Het Vere
nigd Koninkrijk zal veel meer dan
die hoeveelheid nodig hebben, ook
al omdat het 569.000 ton. die de
Gemenebestlanden zouden fourne
ren. niet geleverd heeft gekregen.
Voer de import van die hoeveel
heid. zo bepaalde de Raad. zijn de
Britten zelf verantwoordelijk.
Mochten er na de 200.000 ton im
port nog meer importen nodig zijn
dan za! de Gemeenschap ervoor
moeten zorge dat deze suiker tegen
de in de EG geldende prijs aan de
Europest consument ter beschik
king gesteld wordt. Daarvoor zal
dan extra EG-geld nodig zijn en
daai zullen de Duitsers zich zeker
tegen verzetten.
DEN HAAG Het leven in een
kleine plaats met een betrekkelijk
gering inwonertal is niet goedkoper
dan het leven in de grote stad.
vooral buiten de Randstad gelegen
gemeenten, hebben ten 1 onrechte
het beeld voordelig te zijn. In wer
kelijkheid liggen de 'prijzen', tarie
ven en belastingen in die kleine
gemeenten gemiddeld niet of nau
welijks onder het niveau van de
tarieven van steden met veel in
woners.
Dit blijkt uit een onderzoek, dat de
Konsumenten Kontakt heeft ver
richt bij 45 Nederlandse gemeenten
(samen ruim 5 miljoen inwoners)
en waarvan in het novembernum
mer van 'Koopkracht' uitgebreid
verslag wordet gedaan. Het KK be
keek 20 gemeenten met minder dan
25.000 inwoners, tien met 50.000-
100 000 inwoners en 15 grote steden
(100.100 of meer).
Bij dat onderzoek stuitte het Kon
sumenten Kontakt op soms
verrassend forse, en niet altijd
volkomen te rechtvaardigen ta-
riefverschillen. Zo behoeft men in
de ene gemeente voor een nieuw
paspoort 'slechts' ƒ31 neer te tel
len. terwijl een andere plaats voor
precies hetzelfde document liefst
49 in rekening brengt. Hondenbe
lasting kan per gemeenten variëren
van nul tot 150 gulden per jaar.
Reinigingsrechten kunnen in de
ene gemeente 16 per jaar bedra
gen. terwijl een andere stad daar
ƒ66.60. meer dan vier maal zoveel,
voor vraagt. Voor een uittreksel uit
het bevolkingsregister worden be
dragen gevraagd, die variëren van
1 tot ƒ4.
Een doorsnee-gezin met een ge
middeld waterverbruik treft het als
het in die gemeente woont waar
maar ƒ71 per jaar wordt gevraagd.
Verhuist dat gezin naar een andere
'duurdere' gemeente dan kan het
wel eens 190 per jaar voor het
drinkwater moeten neertellen.
Het KK ervoer bij het onderzoek
sommige lariefverschillen weliswaar
uit kwahteits- en exploitatie-over
wegingen zeer verklaarbaar, maar
lang niet alle even rechtvaardig.
'Waarom moet de ene Nederlander
nu veel meer voor een paspoort
betalen dan de andere', vraagt de
consumentenorganisatie zich af.
Het K ervoer bij het onderzoek
dat het in sommige gemeenten aan
een heldere en volledige voorlich
ting over gemeentelijke tarieven
nogal eens ontbreekt. Moeilijke
stadhuistaal en ingewikkelde tarief
structuren worden vaak niet. of in
onvoldoende mate uitgelegd en
voor iedereen verstaanbaar ge
maakt.
'De consument verwacht van het
bedrijfsleven duidelijke en volledige
voorlichting over produkten en
diensten die worden aangeboden',
aldus de consumentenorganisatie
'Inwoners van gemeenten, ook con
sumenten. mogen van hun gemeen
telijke diensten en bedrijven toch
ministers hetzelfde verwachten'.
DEN HAAG De textielverkopen
in de detailhandel bewegen zich in
stijgendelijn, blijkt uit de gegevens
van het Economisch Instituut voor
het Midden- en Kleinbedrijf. In
augustus .agen de totale geldomzet-
ten 16 procent boven die van het
vorige jaar. De speciaalzaken in
herenmodeartikelen stegen 28 pro
cent. die in heren- en jongenscon-
fectie met 23 procent, die in da
mes- en miesjesconfectie met 22
procent. Aan lingerie en foundati
ons werd 22procent meer verkocht
en aanwol, handeweken enz. 32
procent meer. In genoemde omzet
stijgingen zit uiteraard een stuk
prijsverhoging.
Over de eerste acht maanden van
dit jaar vertonen de textielomzet-
ten van de detailhandel een stij
ging van elf procent tegenover
dezelfde periode van het vorige
jaar. De omzetten van de speciaal
zaken in dames- en meisjesconfec-
tie lagen met een stijging van zes
tien procent boven het gemiddelde
heren- en jongensconfectle steeg
10 procent. In herenmode-artikelen
ging acht procent meer om.
Ook Amerikaanse Enka
vermindert produktie
ENKA (VS) American Enka. een
onderdeel van de Akzo-dochter En-
ka Glanzstoff. gaat 480 wrkriemers
tijdelijk op non-actief stellen. De
produktie van synthetische garens
en vezels in het Amerikaanse be
drijf worden verminderd wegens de
zwakke textielmarkt
YOORBEREIDINGSBESLUITEN
De Raad der Gemeente Voorschoten heeft bij zijn be
sluiten van 18 oktober 1974 verklaard, dat:
I. voor een tweetal delen van deze gemeente, te we
ten 'Boschgeest en het terrein, omvattende het land
goed 'Berbice', inclusief gronden, gelegen tussen de
Leidseweg en de Voorschoterweg. zoals deze op de bij
die besluiten behorende tekening nader zijn aange
geven. bestemmingsplannen worden voorbereid:
II het verboden is zonder of in afwijking van een
dbor Burgemeester en Wethouders te verlenen aanleg-
vergunning. met name genoemde werken of werk
zaamheden uit te voeren.
Met ingang van heden liggen de Raadsbesluiten, met
de daarbij behorende tekening, voor een ieder ter
Gemeente-secretarie afdeling Bestuurszaken ter
inzage.
Voorschoten, 24 oktbber 1974.
De Burgemeester van Voorschoten.
Dr. J. van der Haar.
Aan het STEDELIJK GYMNASIUM.
Fruinlaan 15, wordt wegens ziekte van een
der docenten met ingang van 28 oktober
1974 of zo spoedig mogelijk daarna
gevraagd een
voor 13 lesuren per week
Vervanging zal zeker tot de Kerstvakantie
nodig zijn.
Sollicitaties worden zo spoedig mogelijk
bij de rector ingewacht
Inlichtingen kunnen worden ingewonnen
bij de heer Dr J. den Boeft (conrector),
tel. 071-93908 (huis).
IN het rijnlands lyceum
Apollolaan 1. Oegstgoest
DE BRUILOFT
VAN FIGARO
Stadstoneel Rotterdam van Peter
Turrlnl met o.a.: Ann Hasekamp.
Josephine van Gasteren en Theo
Pont.
OKTOBER
EEN BUITENGEWOON
CONCEHT
Sowjet-Russisch Staalspoppcntheater
Sergej Obrastzows wereldberoemde
40 poppenspelers
OKTOBER
GROTE BEK GROTE
BUIK
een kolderieke revue met Jules
Crolset en Coen Flink
Prijzen per soorstelllng 11.-, 8.-.
CJP 5.50. inschr. K&O 19-,/ 6.90.
Voor de voorstellingen ..De bruiloft
van Figaro" en „Grote Bek Grote
Bulk" bedragen de toegangsprijzen
voor Inschr K&O 9.50 en 6.75.
VR 1
NOVEMBER
IN het lak-theater
Levendaal 150. Lelden.
OLD HEADS
(in het Mlckery-clrcult)
The General Wil uit Newcastle. Een
typische Engelse kroegshow
DO
OKTOBER
KRAPP'S LAATSTE
BAND EN NIET IK
Toneelgroep The Family
2 eenakters van Samuel Becket. ge
speeld door Cces Llnnebank.
Prijzen per voorstelling 7.50. CJP
3.75. inschr. K&O 6.-.
IVO
OKTOBER
de voorstellingen beginnen om 20.15 uur.
kaartverkoop bur. K&O, Oude Vest 45, van 9.00-15.00 u. (zat
tot 12.00 u., zondag niet) en 's-avonds vanaf 19.30 u. a.d.
zaal. Telefonisch (41200) van 10.00-17.00 u.
Sterke corduroy broek in het
moderne jeans model met jukstuk.
Van 100% katoen.
Maat 116. Normaal f 33,- Nii f 28,-
(kleine prijsstijgingen per maat)
Ruige, zwarte joppervan „zeeduffel"
kwaliteit. Lekker winddicht
en waterafstotend.
Met flinke steekzakken en
een stevige grove rits.
Maat 116. Normaal f 58,-.
Nü als prijspriineur f 50,-
(kleine prijsstijging per maat)
Leiden Haarlcmmerstraat.Donderdag koophvond.
Voor de verkoop en advisering van kantoor-
machines hebben wij plaats voor een
ASPA-LEIDEN BV
Informatie- en Gesprekscentrum voor
kantoorefficiency
die behalve de verkoop van schrijf- tel- reken- en
kopieermachines een gesprek kan voeren op het terrein
van de automatische tekstverwerking en de boekhouding
en fakturering.
Voor deze taak is een middelbare schoolopleiding
noodzakelijk.terwijl de verdere opleiding door ons
verzorgd wordt. Hierbij denken wij aan iemand in de
leeftijd vanaf 23 jaar met een kommerciële instelling
en bij voorkeur enige ervaring.
Wilt u zich schriftelijk richten met een opgave
over uw persoon, opleiding en ervaring tot
de direktie van Aspa-Leiden? Ook kunt u even
bellen (071) 20342', eventueel (071) 52729
van de heer S. van der Ven.
Postbus 343 - Willem Barentszstraat 23 -
Industrieterrein 'De Waard'.
