Kritiek op rol van
Kamerlid Dankert
Richard Burton
trouwt prinses
Niet meer dan twee
borrels in stadhuis
hi daze krant
MODEHUIS S100S
un 5.300
n gaat
rter werken
4<
ture op'
4( sj
Nominee
momoveert
op bramen
Waarom zweeg PvdA'er zo lang over omkoopaffaire?
Heeft hij geen
harde bewijzen?
xon dient
icht in
er banden
gezegd Hulp VS Turkije gaat toch door
Laatste auto verlaat Deense fabriek
Compromis na tweede veto van president over steun
erioden zon
Dankert en Keja strafbaar?
Vrouw Rockefeller
geopereerd
wegens borstkanker
Meer steun bij
tewerkstelling
leerplichtigen
Nieuwe Leidlse Courant
„Stantvastich is ghebleven
mijn hert in teghenspoet!"
VRIJDAG 18 OKTOBER 1974
55ste jaargang no. 168
Verhuur van
gedistingeerde
gelegenheidskleding
Stille Rijn 11 - Leiden - Tel. 20868.
telijk dagblad voor leiden en omgeving
straat 37 Postbus 76 Telefoon 31441 Gironr. 269274 t.n.v. B V. De Christelijke Pers, Amsterdam Abonnement 12,02 pei maand, per kwartaal 36,05 Afd. Bezorging vanaf 08.30 uur
BOVEN/ARNHEM Philips
Ihoven en Enka Glanzstoff
■concern) te Arnhem zijn
dopende voorraden in hun
genoodzaakt een groot
hun personeel voor enige
te laten werken. Bij de
egelen zijn ongeveer 5.300
betrokken.
erktijdvdrkorting bij Enka zal
rste instantie gelden voor zes
maar de directie acht het
itgesloten, dat verlenging met
ns zes weken nodig zal zijn.
Enka werken in totaal 13.000
1. De werktijdverkorting
voor 3.000 man. verspreid
verschillende Enka-vestigin-
-co
ver_
egp'°
bet
trk
Q(:Xr
rkortii
s laat het personeel in de TL-
ïfabriek in Roosendaal, waar
personeelsleden werkzaam
x werken, terwijl arbeids-
irting wordt overwogen
de lampenfabriek in Weert.
800 man werken. Verder
personeel ontslagen in de
f* Js-vestigingen in Australië en
Ui and. Korter gewerkt zal er
\J\ n in de vestigingen in West
and en België.
Van een verslaggever
ROOSENDAAL Bij officiële gelegenheden, zoals recepties, op
het stadhuis van Roosendaal zullen met ingang van 1 november
niet meer dan twee rondjes alcoholhoudende dranken aangeboden
worden. Frisdrank en koffie zullen royaler voorhanden zijn. Met
deze maatregel willen B. en W. een bijdrage leveren aan de ver
keersveiligheid en inspelen op de nieuwe wet, die 1 november van
kracht wordt.
Van een onzer verslaggevers
LEXMOXD De 28-jarige
hervormde predikant van Lex-
mond A. van de Beek is voor
nemens 20 november in
Utrecht te promoveren tot doc
tor in de biologie.
Ds. Van de Beek heeft nooit
biologie gestudeerd. Het was
zijn hobby, vooral toen hij nog
in Lunteren woonde. Zijn doc
toraal examen theologie bood
hem de gelegenheid te promo
veren. In zijn (in het Duits
geschreven) proefschrift be
handelt hij de bramen van het
Gelders district. Er zijn in Ne
derland een kleine honderd
braamsoorten, waarvan ds. Van
de Beek er vijftig behandelt.
Over twee jaar hoopt ds. Van
de Beek ook te promoveren in
de theologie, bij prof. dr. II.
Berkhof in Leiden, op een on
derwerp uit de twee-naturen-
leer van Christus.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG Verscheidene Tweede Kamerfracties, waaronder die van de PvdA, zijn weinig geluk
kig met de rol die het PvdA-kamerlid Piet Dankert in de affaire rond de omkooppogingen van het
Franse vliegtuig concern Dassault heeft gespeeld. De heer Dankert wordt verweten dat de Tweede
Kamer door zijn optreden te laat op de hoogte was van de ernst van de situatie, toen in het Franse
dagblad Le Monde het eerste bericht over de omkoopaffaire verscheen.
Waarom, vraagt men zich af, heeft
Dankert (en ook het VVD-kamerlid
Keja) niet direct melding gemaakt
van de omkooppogingen? Waarom
hield Dankert zijn mond dicht toen
de defensiecommissie over de zaak
vergaderde toen het bericht in Le
Monde was verschenen. Waarom
ook zei Dankert diezelfde avond
nog dat hij weliswaar geen con
creet aanbood van Dassault had ont
vangen, maar wel in een sfeer was
geraakt waarin dat had kunnen ge
beuren, terwijl nu in politiek Den
Haag als vaststaand feit wordt aan
genomen dat Dankert een door
1.8:
3.1
KI
INGTON AFP.UPI) Ri-
Nixon heeft gisteren een
ingediend bij de federale
ank in Washington om te
imen dat het Witte Huis ban-
ander materiaal vrijgeeft
toebehoren. Volgens de ex-
;nt wordt de afspraak dat de
zouden worden bewaard in
luis waarvan Nixon en het
overheidsdiensten Arthur
on een sleutel zouden krijgen,
ageleefd.
irmalige Watergate-aanklager
Jaworski heeft echtrw ver-
Ie stukken niet te latép.. weg-
zonder zijn goedkt iring.
en staan ze onder toezicht
'hilip Buciijii, adviseur van
ent Ford. Nixon heeft laten
geen materiaal te blokkeren
lodig is voor het Watergate-
Voor nieuw materiaal wil de
sident echter eerst zien of ze
het recht op privacy of het
ge van de uitvoerende macht
Behalve gesprekken met
rerkers zouden er ook zuiver
nlijke stukken bij zijn.
lieten gisteren weten dat als
s gezondheid de komende tien
vooruit gaat hij kan getuigen
s het Watergate-proces, zon-
naanvaardbare risico's'.
EL De 77-jarige T. van der
uit Heeswijk-Dinter (NB)
het ziekenhuis te Veghel over-
nadat hij 's middags in Eerde
ijn flets onder een vrachtauto
ekomen.
Denemarken worstelt met een groeiende werkeloosheid. Bjj de autofabriek van General Motors in
Kopenhagen liep deze week de laatste auto van de band. wat net verlies betekende van 750 arbeids
plaatsen. De fabriek had sinds 1923 meer dan een half miljoen auto's geproduceerd. De werknemers
hadden het laatste produkt van passende teksten en kransen voorzien.
hem geweigerd aanbod van ruim
een miljoen heeft gekregen.
De heer Dankert heeft over de af
faire gisteren een gesprek gehad
met de Haagse officier van justitie,
mr. A. Schimmel, die het onderzoek
naar de omkoperij door de rijksre
cherche leidt. Naar buiten toe blijft
het kamerlid vaag over dat aanbod
van ruim een miljoen gulden. Hij
liet gisteravond een bericht van het
ANP ontkennen, dat hij dit aanbod
tegenover dit persoureau bevestigd
zou hebben.
Vanuit PvdA-kring wordt als ver
klaring voor de soms tegenstrijdige
en vage verklaringen van de heer
Dankert gegeven dat deze geen
harde bewijzen heeft van het aan
bod en een aanklacht van Dassault
wegens smaad vreest indien hij in
het openbaar harde oeschuldigin-
gen zou uiten. Hij heeft daarom
niet meteen de justitie in de zaak
gemengd maar de affaire langs een
omweg via de pers laten uitlekken,
aldus PvdA-kringen.
Ook Keja voorzichtig
Ook het VVD-kamerlid Keja is om
dezelfde reden voorzichtig met zijn
uitlatingen. Naar aanleiding van
berichten dat de Nederlandse verte
genwoordiger van Dassault, ing. J.
Bot.terman hem 30.000 gulden had
aangeboden heeft de heer Keja de
ze week een brief van de advocaat
van ing. Botterman gekregen waar
in rectificatie wordt geëist. De heer
Keja bevestigde ons gistermiddag
nog eens rond de laarwisseling dat
aanbod van 30.000 gulden te heb
ben gekregen van een, niet met
name genoemde, Nederlandse ver
tegenwoordiger van Dassault. 'Ik
heb dat toen niet verder verteld,
omdat ik geen bewijzen had en
bang was me belachelijk te maken',
zei de heer' Keja. Het VVD-kamer
lid en ook de vice-voorzitter van de
defensiecommissie, B de Gaay
Fortman (PPR), hebben deze week
P. Dankert (links) en G. W. Keja
Binnenland
Geen 'vertrekpremie' 5
De Deskundigen 5
Enkel teleloontje kan men
senleven redden 7
'Nauwelijks sociaal beleid bij
omroep' 11
Buitenland
Wapenrace Mi-Oosten 9
Z.-Afrika uit VN? 9
Kerk
Zuidafrikanen breken met
gereformeerden 2
Pinksterachtig 2
Sport
Volleyballers al geslaagd 15
Nieuwe boeken Z
Lezers schrijven 2
Radio en tv
Strips, feuilleton 6
Recept, puzzel 6
Commentaar
Weer, Dichtbij en verder
Autonieuws, films 13
gebruik van academische
dient te worden afgewe-
omdat dit misbruik van
iderstelde deskundigheid
lijk maakt en machteloos-
van anderen kan verster-
Dr. N. Rodenburg (stelling
bij proefschrift).
WASHINGTON (AP, DPA, Reuter, UPI) President Gerald Ford heeft gisteravond een compromis
bereikt met het congres over de Amerikaanse wapenhulp aan Turkije. Het akkoord werd bereikt na
een tweede veto van de president ever de Amerikaanse militaire steun aan Turkije.
doden niet zon en op de
este plaatsen droog weer.
inig wind en maximum-
nperaturen circa 11 graden.
DRGEN en OVERMORGEN:
en toe regen, ook opklarin-
a en weinig verandering in
nperatuur.
Zon op: 07.11
Zon onder: 17.39
Maan op: 11.53
laan onder: 19.55
uw geneesmiddel
De wapenleveranties mogen nu
voorlopig doorgaan op een aantal
voorwaarden:
Turkije moet toezicht houden op
het staakt-het-vuren op Cyprus;
O het mag zijn troepenbestand
van 40.000 man op Cyprus niet
vergroten; en
O Turkije mag geen Amerikaanse
wapens naar Cyprus verschepen.
Direct nadat Ford zijn tweede veto
had uitgesproken beschuldigden lei
ders in het congres hem ervan de
Turkse wapenzendingen naar
Cyprus te steunen. Het congres had
tot stopzetting van de hulp beslo
ten omdat Amerikaanse wapens
door de Turken zijn gebruikt bij de
strijd op Cyprus.
Het Huis van Afgevaardigden was
er gisteren niet in geslaagd het
veto van Ford ongedaan te maken.
Het stemde weliswaar met 161
stemmen vóór en 81 stemmen té
gen over een voorste het tweede
veto te verwerpen maar door grote
afwezigheid van de congresleden
werd niet de twee derde meerder
heid gehaald die voor verwerping
nodig was. In bet eerste door het
Huis aangenomen maar door de
president getorpedeerde voorstel
stond dat de militaire hulp aan
Turkije onmiddellijk moest worden
stopgezet. Daarna werd een com-
nromis opgesteld dat de president
de tijd zou geven de militaire hulp
aan Turkije tot 10 december voort
te zetten, tenzij Turkije Ameri
kaanse wapens stuurde naar de
troepen op Cyprus. In dat geval zou
de hulp direct moeten worden beë
indigd. Ook dit compromis vond de
president onaanvaardbaar, omdat,
naar zijn mening, dergelijke beper
kingen de positie van de Verenigde
Staten als onderhandelaar Inzake
Cyprus in gevaar zou brengen. Een
derde compromis bleek nu aanvaar-
baar.
Gratie Watergate
President Ford heeft gisteren voor
een ondercommissie van het con
gres ontkend dat hij met Richard
Nixon afspraken heeft gemaakt
over de gratie die de voormalige
president kreeg voor zijn aandeel
in het Watergate-schandaal. De
president noemde zijn optreden
voor de commissie een 'ongewone
historische gebeurtenis'.
Ford gaf gisteren wel toe dat een
week voor dat Nixon aftrad de staf
chef van het Witte Huis, Alexander
Haig, met hem had gesproken over
gratieverlening. Ford verklaarde
dat hij Haig geen enkele toezegging
had gedaan. Hij was ten tijde van
het gesprek nog vice-president. Een
week later trad Nixon terug. Ford
volgde hem op 9 augustus op.
De president zei dat hij bij de
gratie-verlening uitsluitend gehan
deld had volgens zijn geweten en
volgens zijn verlangen de wonden
van Watergate te helen en vanwege
de noodzaak de oud-president en
zijn gezin verdere smart te bespa
ren. Hij herhaalde dat Nixon door
zijn aftreden al voldoende 'schaam
te en schande' had geleden en dat
een veroordeling of bestraffing van
Nixon grote verdeeldheid zou heb
ben gegeven in het Amerikaanse
volk en de aandacht van belangrij
ke problemen zou hebben afgeleid.
Ford zei in zijn 5.000 woorden tel
lende verklaring, die het antwoord
vormde op veertien vragen die het
congres hem had voorgelegd, verder
dat er ten tijde van de gratie verle
ning geen bewijs was van zelfs
maar een mogelijke strafrechterlij
ke overtreding van Nixon. Ook had
Ford niet de beschikking over een
medisch advies ten aanzien van de
lichamelijke of geestelijke gezond
heid van de president.
Van onze parlemenlsreaclie
DEN HAAG De Haagse officier van justitie mr. A. Schimmel gaat onder
zoeken of de kamerleden Dankert en Keja strafbaar zijn omdu zij niet
direct aan de justitie hebben gemeld dat men hen voor een omkooppoging
had benaderd. Mr. Schimmel vertelde ons dit gisteravond. Hij was op het
ogenblik alleen nog maar met het verzamelen van feiten bez'g en zal
daarna gaan kijken welke wettelijke bepalingen van toepassing kunnen
zijn.
De vraag of de Kamerleden voor het niet direct vermelden van de om
kooppogingen strafbaar zijn is deze week in de Tweede Kamer gerezen.
Verschillende Kamerfracties en Kamerleden hebben hierover striideskun
digen geraadpleegd. Op het punt van omkopingen gelden voor een groot
deel voor volksvertegenwoordigers dezelfde bepalingen als voor ambtenaren.
Volgens het ambtenarenreglement kunnen er disciolinaire maatregelen
tegen een ambtenaar worden genomen indien hij nalaat te vermelden dat
iemand geprobeerd heeft hem om te kopen. Hij kan dan geschorst of
eventueel ontslagen worden.
Voor een Kamerlid geldt het ambtenarenreglement uiteraard niet. De
vraag is of de onschendbaarheid van Kamerleden van toepassing is op
dit geval. Mr. Schimmel kon daar gisteren nog geen antwoord op geven.
Hij moet de zaak nog onderzoeken.
al een gesprek met de officier
van justitie gehad.
Komende maandag praat mr.
Schimmel met de voorzitter van de
commissie, het KVP-kamerlid Van
Eisen. Deze heeft steeds ontkend
dat hem ook aanbiedingen zijn ge
daan. Hij toonde zich gisteren zeer
verontwaardigd over het feit dat de
heer Dankert er in het openbaar
zijn verwondering over had uitge
sproken dat Van Eisen dergelijke
aanbiedingen niet nad gekregen.
Intussen is bekend geworden dat
het oud-CHU-kamerlid Kikkert
sinds een jaar ais adviseur van
Dassault optreedt. Wij konden de
heer Kikkert niet. voor commentaar
bereiken maar volgens NRC-Han-
delsblad van gisteravond toonde de
heer Kikkert zich verbaasd over de
omkoopverhalen. Volgens hem
moeten deze verhalen op een mis
verstand berusten.
De Tweede Kamer is gisteren ak
koord gegaan met een verzoek van
het CPN-kamerlid Wolff de minis
ter van justitie over de affaire te
interpelleren. Deze interpellatie zal
volgende week worden gehouden.
De interpellatie zal zich voorname
lijk bezighouden met het formele
punt van de verhouding tussen de
Tweede Kamer en het onderzoek
van het openbaar ministerie. Daar
bij komt ook het oeleid van kamer
voorzitter Vondeling aan de orde.
Hem wordt verweten zonder toes
temming van de hele kamer, aan
de minister van justitie om een
onderzoek te hebben gevraagd. Dr.
Vondeling zal de Kamer voor het
debat over deze zaak op de hoogte
stellen van zijn rol in deze.
LONDEN (Reuter. UPI) De
Britse filmster Richard Burton;
(48) pas gescheiden van Elisa
beth Taylor, heeft weer trouw
plannen. Burton heeft meege
deeld dat hij 'zo spoedig mogelijk'
in de huwelijksboot wil met de
18-jarige prinses Elisabeth van
Joegoslavië.
De prinses werd in 1940 uit Joe
goslavië verbannen en groeide
up in Kenia, Frankrijk en Grie
kenland. Zij is een achternicht
van de Britse kroonprins Char
les. Prinses Elisabeth is eerder
gehuwd geweest met Howard
Oxenberg. een tcxlielmiljonair,
van wie zij twee dochters (11 en
12) heeft.
Later trouwde zij na een
scheiding met de 30-jarige
Engelse bankier Neil Bairour,
van wie zij al enige tijd geschei
den van tafel en bed leeft. Uit
dit huwelijk heeft zij een zoon
tje (4).
Balfour stond bij de laatste ver
kiezingen kandidaat voor de
Conservatieve Partij. Hij werd
echter verslagen. Volgens de
voorzitter van dc plaatselijke af
deling van de Conservatieve
Partij had Balfour aangeboden
zich terug te trekken in verband
met de opbloeiende romance
tussen zijn vrouw en Burton.
Richard Burton en prinses Elisabeth van Joegoslavië.
Pijnlijk
Dealgemeen secretaris van Das
sault, Pierre Francois reageerde
gisteravond pijnlijk getroffen op de
beschuldigingen aan het adres van
zijn firma. Hij trad voor de VARA-
tv in Achter het Nieuws in discus
sie met Dankert. Francois ontkende
zelf geld te hebben aangeboden en
weigerde te geloven dat de verte
genwoordiger van Dassault In Ne
derland de heer Botterman dat wel
zou hebben gedaan.
Deze agent had, verzekerde de heer
Francois, van Dassault in elk geval
geen instructie gekregen te probe
ren Kamerleden om te kopen.
Overigens zei hij dat de heer Bot
terman niet alleen Dassault maar
de hele Franse industrie vertegen
woordigt. Niettemin getuigt Dan
kert in Achter het Nieuws dat voor
hem Botterman Dassault was.
De heer Francois beriep zich in de
discussie herhaaldelijk op de
vriendschappelijke verhouding die
hij met Dankert had gehad. De
Dassault-secretaris zei van Dankert
de indruk te hebben gekregen dat
de Nederlandse keus op de Mirage
zal vallen omdat Dankert blijk had
gegeven voorkeur te hebben voor
een Europees toestel. Voorts toonde
de heer Francois zich er verbaasd
over dat Dankert bij een bezoek
aan Bordeaux op 16 september nog
had verzekerd dat de omkoopverha
len in de Nederlandse pers vanzelf
wel voorbij zouden gaan.
NEW YORK (Reuter) De vrouw
van Nelson Rockefeller, de Ameri
kaanse kandidaat voor het vice-
presidentschap, is gisteren geope
reerd aan een kankergezwel in de
linkerborst. De borst moest worden
afgezet. Het is nog niet bekend of
de kankerweefsels zich ook In an
dere delen van het lichaam hebben
verspreid. Als de kanker ook de
lymfeklieren heeft aangetast is
haar kans op genezing 70 procent,
en anders is er 90 procent kans op
volledig herstel.
Nelson Rockefeller noemde hst gis
teren een 'ironische en ongelooflij
ke samenloop van omstandigheden'
dat zijn vrouw Happy en de vrouw
van president Ford door hetzelfde
lot zijn getroffen. Enkele weken
geleden moest de rechterborst van
Betty Ford namelijk worden afge
zet.
Van een verslaggever
DEN HAAG Minister Boersma
heeft besloten om met ingang van
1 oktober meer subsidie te verlenen
aan werkgevers van jongelui die
nog ten dele leerplichtig zijn. Het
doel van de minister is: het volgen
of voortzetten van eer. opleiding in
een bedrijf ingevolge het leerlin
genstelsel niet in gevaar te bren
gen. De toenemende werkloosheid
treft namelijk vooral de jongeren.
(ADVERTENTIE)
JAKARTA (Reuter) De Portuge
se minister van overzeese gebieds
delen Almeide Santos heeft giste
ren onafhankelijkheid voor
Portugese deel van Timor
genoemlf.
het
'irreëel'
JONGE 0UB8EIE
die moeijmx
GRAAN JfKVER
die ispeweidia