antjes: In Rijnmond
;reep naar de macht
loor de progressieven
Stedebouwers vergaten het kind
geheel
mm
Rijkspostspaarbank
EXPORT
JONGE
JENEVER
PvdA in Tweede
Kamer: nog lagere
premie voor AOW
Vierde kind prinses
Margriet half maart
Termijn-sparen
bij de RPS!
Tot 11% rente op rente
én gunstige condities?
ggj uw nationale spaarinstelling
rières op weg naar nieuwe politieke verhoudingen
in fles of
stenen kruik
Stapje opzij gaan
bij compromis geen
bewijs van zwakte
Gasongeluk in
laboratorium
treft 50 man
Duitse interesse
Rapport signaleert totaal versnipperde werkwijzen
marine-fregatten
IW KWARTET DONDERDAG 10 OKTOBER 1974
BINNENLAND T3/K5
Wilt u f iooo,- of meer 3 maanden of
langer opzij leggen maar niet vast zetten
En daarvoor hóge rente op hóge
rente krijgen? Kies dan het Termijn
sparen van de RPS
Alle verdere inlichtingen
Bel gratis 0017 of
Haal de folders in het postkantoor of
Stuur de coupon naar de RPS.
COUPON (zonder postzegel zenden zan
Rijkspostspaarbank, Amsterdam) CP
Naam
I Straat
I
I Woonplaats
I wenst informatie te ontvangen over Eet Termijn-
I sparen bij de RPS.
fy 'ftf' a sii- ec,'v,j m 1v, 1 nw1.1 .V.
JONGE JENEVER
3S% ALC
'INH. 100 CL"
j.axtz./,
35* ALC
INH. 100 CL.
bonze parlementsredactie
HAAG Bij de samenstelling van de colleges van burgemeester en wethouders is vooral in
Rijnmondgebied sprake geweest van een greep naar de macht door de progressieve partijen,
int a.r.-fractievoorzitter mr. W. Aantjes. In dit gedrag komt tot uiting wat Han Lammers (wet-
faer van Amsterdam) heeft genoemd de arrogantie van de macht.
(ADVERTENTIE)
[egrijp best, zei mr. W. Aantjes,
Tweede Kamer gisteren tij-
(ADVERTENTIE)
ïïKWfj,
VZ KuYPJï
EXPORT
I0NGE JENEVER
de enige Jonge
Jenever met
wnliteitscertificaat
dens de algemene politieke be
schouwingen, dat het kabinet en
ook de fraktie van de PvdA niet
aansprakelijk kunnen worden ge
steld voor wat op plaatselijk niveau
gebeurt. Maar, vervolgde hij, spre
kend over de vermoedelijke benoe
ming van Van der Louw tot burge
meester van Rotterdam, er is een
relatie met de partijgedragslijn. Mr.
Aantjes zei: 'Het is onvermijdelijk
dat in het benoemingsbeleid van
het kabinet een goedkeuring of een
correctie van de gang van zaken
tot uitdrukking komt. De kwestie
van de collegevorming heeft de
vrees doen toenemen, zei mr. Aan
tjes, dat het niet zal lukken nieuwe
politieke verhoudingen te doen
ontstaan. Het kabinet heeft de po
sitie van een overgangskabinet met
perspectieven voor nieuwe verhou
dingen. Maar er zijn dingen, waar
door deze ontwikkeling wordt be
lemmerd.
Hiertoe wilde mr. Aantjes niet re
kenen de brief van de premier aan
dr. Mansholt. Over deze brief is wel
erg veel stampij gemaakt. De ver
klaring, die Den Uyl over de brief
heeft afgelegd was tóch wel begrij
pelijk.
Stapje opzij
Evenals mr. Andriessen wees de
AR-fraktievoorzitter op het grote
belang van het compromis dat on
vermijdelijk is in een parlementai
re democratie met minderheids
groepen. De opgave is om samen
iets tot stand te brengen. Dat ver
eist moed. Aantjes voegde eraan
toe: Het is geen bewijs van zwakte
als een partij- of politicus ten be
hoeve van het compromis eens een
stapje opzij gaat. Ik weet maar al
te goed, dat ook christenen in de
politiek vaak meer bedrevenheid
bezitten in het elkaar de oren dan
het elkaar de voeten wassen.
Op een door de regering aangekon
digd onderzoek hoe gesubsidieerde
instellingen een democratische be
stuursvorm kunnen krijgen was mr.
Aantjes niet zo gerust. De instellin
gen en het bijzonder onderwijs
hebben recht op eigen voorzienin
gen en op een eigen bestuursvorm.
De subsidievoorwaarden mogen niet
worden gebruikt om in het onder
wijs de vorming en het jeugdwerk
de veralgemenisering af te dwin
gen. Overigens doet deze kritiek
niets af van de wens om de demo
cratisering door te voeren.
Mr. Aantjes verweet in zijn princi
pieel betoog, dat de socialisten en
liberalen van mening zijn, dat de
ethiek niet primair het terrein van
de overheid is. Alsof bijvoorbeeld
inkomensverhoudingen niet een ze
delijk vraagstuk vormen en alsof de
overheid alleen maar een verande
rende moraal als gegeven heeft te
aanvaarden en zij niet haar eigen
maatstaf heeft.
Gehandicapten
Bij het verlenen van hulp aan de
geestelijk en lichamelijk gehandi
capten hebben wij hen geïsoleerd
van de samenleving in plaats van
hen er in op te nemen. Met welk
recht, vroeg mr. Aantjes, stellen wij
onszelf eigenlijk als norm voor de
maatregelen ten behoeve van de
gehandicapte medemens? Het aan
onszelf ontleende bruikbaarheids-
criterium is een onchristelijk en
onmenselijk criterium.
Ds. Abma, woordvoerder van de
SGP, vond, dat het kabinet een wat
hij noemde bots-autootjes-beleid
voert. Hij maakte zich vooral zor
gen over de presentatie van het
kabinet. De ministers praten im
mers regelmatig hun mond voorbij.
Ds. Abma drong aan op de beteuge
ling van het kwaad van de abortus.
Hij bepleitte de bestaande wet niet
te veranderen. Verder waarschuwde
hij voor het gevaar van een wereld
crisis in de economie. Het protecti
onisme en nationalisme nemen im
mers toe. Ds. Abma drong er bij
het kabinet op aan toch weer de
tere kwestie te overwegen van het
opnemen van de bede in de troon
rede.
Marcus Bakker, de fraktieleider van
de CPN, waarschuwde voor een ge
vaarlijke verrechtsing van de VVD.
Wiegel, die naar Zuid-Afrika is ge
weest, heeft geleerd hoe je de
'zwartjes' moet behandelen, aldus
Bakker. Wiegel weet nu ook hoe je
hier de grenzen moet sluiten. Bak
ker verweet het kabinet, dat het
zich laat dicteren door de confessi
onele partijen, die achter de WD
aanlopen.
DEN HAAG De PvdA-fractie in de Tweede Kamer wil een nog
lagere AOW-premie dan het kabinet in de begroting 1975 heeft
voorgesteld. Dit bleek gisteren op de tweede dag van het debat
over troonrede en miljoenennota.
De regering wil, om de AOW-pre
mie te drukken, vijfhonderd mil
joen gulden storten in het fonds
van deze verzekering, maar de
PvdA-fractie meent dat daar nog
wel zo'n driehonderd miljoen gul
den bij kan. De financiële specia
list van deze fractie, dr. Dolman,
rekende minister Duisenberg voor
dat hij wel erg aan de voorzichtige
kant blijft door het begrotingste
kort met vijftienhonderd miljoen
gulden te laten toenemen. Volgens
hem kan dit tekort best met 1800
miljoen of zelfs met tweeduizend
miljoen worden opgevoerd, zodat er
meteen ruimte is gevonden voor
een nog lagere AOW-premie.
De gevolgen van zo'n maatregel
zijn volgens de PvdA-er bijna te
mooi om waar te zijn. Het reële
inkomen stijgt, maar het loon in
guldens en dus de inflatie neemt
minder toe. De consumptie maar
ook de investeringen, de uitvoer en
de produktie breiden zich uit; de
werkloosheid wordt gunstig beïn
vloed. 'Beleefd beveel ik daarom in
het bijzonder een nog lagere AOW-
premie aan', aldus de heer Dolman.
De AOW-premie is één nadrukkelij
ke wens die gisteren op de rege
ringstafel werd gelegd. Van confes
sionele zijde werden er echter nog
een aantal andere aan toegevoegd.
Drs. Schouten (ARP) vroeg de re
gering de uitgaven op de verschil
lende departementen af te remmen
met in totaal vijfhonderd miljoen
gulden. Vierhonderd miljoen gulden
zou daarvan gestort moeten worden
in het fonds van de kinderbijslag
en honderd miljoen voor herinvoe
ring van de zelfstandigenaftrek.
Met de bijdrage aan het kinderbij
slagfonds wordt bereikt dat de las
tenverlichting vooral terecht komt
bij de arbeidsintensieve bedrijven,
in plaats van bij de kapitaalinten
sieve bedrijven, wat positief werkt
op de werkgelegenheidsontwikke
ling. Als laatste argument voerde
de heer Schouten aan dat de bij
drage terecht komt in een fonds,
dat naar verwachting geleidelijk zal
verminderen, zodat de regering niet
vastzit aan een eeuwigdurende bij
drage uit de algemene middelen.
Fors
De KVP-er Notenboom hamerde er
op dat de groei van de overheids
uitgaven wel erg aan de forse kant
is. Het gevaar bestaat dat de rege
ring het volgende jaar niet meer
onder die uitgavengroei uit kan.
Dat zal dan betekenen dat de be=
lastingdruk opnieuw omhoog moet.
Hij bepleitte een belastingdrukver
zwaring die jaarlijks beduidend la
ger uitvalt dan een half procent.
Het ziet ernaar uit dat de regering
vandaag slechts gedeeltelijk tege
moet zal komen aan de wensen van
de Kamer. Zo zal er van een lagere
AOW-premie waarschijnlijk geen
sprake kunnen zijn. Ook de bijdra
ge in het kinderbijslagfonds van
vierhonderd miljoen gulden maakt
weinig kans. Wel zou de regering
bereid zijn de zelfstandigenaftrek
opnieuw in te voeren.
De tegenbegroting die de WD gis
teren indiende is kansloos. In deze
Nog twee in ziekenhuis
Van een onzer verslaggevers.
GRONINGEN Vijftig mensen
zijn gisternacht in het academisch
ziekenhuis behandeld nadat zij in
een laboratorium van de Groningse
universiteit in aanraking waren ge
weest met het giftige gas fosgeen.
Gisteren lagen nog twee van het in
het ziekenhuis: een astmapatiënt en
iemand die suikerziekte heeft. Hun
toestand gaf geen aanleiding tot
zorg, zei men.
De situatie liet zich aanvankelijk
ernstiger aanzien, zei men gisteren
in de universiteit. De oorzaak van
het ongeluk is niet bekendgemaakt.
De arbeidsinspectie stelt een on
derzoek in. Volgens onze inlichtin
gen zou het gifgas ontstaan zijn
doordat de damp van twee vloei
stoffen trichloormethaan en ace-
ton zich vermengde. Dit zou erop
wijzen dat er twee lekken moeten
zijn geweest.
De zaak lijkt met een sisser af te
lopen, meent men in universitaire
kring. In het academisch zieken
huis werd echter niet ingegaan op
de vraag of er zich nog restver-
schijnselen kunnen voordoen. Fos-
geenvergiftiging kan in eerste in
stantie ongemerkt verlopen, waarna
uren later het slachtoffer alsnog
ademnood krijgt bij lichamelijke
inspanning. Het gas dat in de eer
ste wereldoorlog als strijdgas werd
gebruikt, vindt nu in grote hoeveel
heden toepassing bij de fabricage
van bepaalde kunststoffen. De
commissie voor preventie van ram
pen met gevaarlijke stoffen heeft
richtlijnen voor opslag en transport
in studie.
begroting stelt de fractie voor on
geveer veertienhonderd miljoen
gulden te bezuinigen op verschil
lende departementen
Bevuiling in St. Radbolid-ziekenhuis
Van een onzer verslaggevers
APELDOORN Prinses Margriet hoopt half maart 1975 haar
vierde kind ter wereld te brengen. Dit heeft de rijksvoorlichtings
dienst namens de prinses en mr. Van Vollenhoven bekendge
maakt.
De prinselijke baby zal in het St.
Radboud Ziekenhuis in Nijmegen
ter wereld komen. Daar werden ook
de tweede en derde zoon van prin
ses Margriet en de kinderen van
prinses Irene geboren. Op de vierde
etage van het ziekenhuis zuilen drie
kamers voor de prinses worden in
gericht.
Een medisch team zal de bevalling
leiden. Dat team bestaat, evenals
bij de geboorte van de prinsjes
Bernhard en Pieter uit prof. dr. J.
L. Mastboom, vrouwenarts in Nij
megen, de kinderarts prof. dr. E. D.
A. M. Schretler, en prof. dr. J. F.
Crul en dr. G. G. M. Nijhuis, beiden
anesthesist. De toevoeging van dr.
Nijhuis en prof. Crul aan het me
disch team duidt erop dat wordt
verwacht dat de baby waarschijn
lijk langs operatieve weg met
toepassing van de keizerssnee
ter wereld zal komen.
Prinses Margriet en de heer Van
Vollenhoven, die op 10 januari 1967
trouwden hebben drie zoons: Mau-
rits (geboren 17 april 1968), Bern
hard (geboren 25 december 1969)
en Pieter-Chrlstiaan (geboren 22
maart 1972).
den'. Na de geboorte van Pieter-
Christiaan zei de vader eigenlijk
liever een meisje te hebben gehad.
Op de vraag of er een vierde kind
zou volgen, bleef hij het antwoord
schuldig: 'Ik word verstandiger na
de vorige ervaringen', merkte hij
toen op.
De moeder van Pieter toonde toen
duidelijk haar teleurstelling over
het feit dat het weer geen meisje
was. 'Ik had erg gehoopt op een
kleindochter', bekende zij. Prins
Bernhard was wel opgetogen: de ge
boorte van Pieter-Christiaan bete
kende dat zijn wens. een waterpo-
loteam te kunnen vormen louter
bestaande uit kleinzoons, in vervul
ling kon gaan.
Elfde kleinkind
De nieuwe baby zal het elfde klein
kind van koningin Juliana en prins
Bernhard worden. In de ranglijst
voor de troonopvolging zal het
prinsje of prinsesje de tiende zijn.
Het zal, zoals wettelijk is bepaald,
moeten worden aangesproken met
'zijne of hare hoogheid'.
Bovenaan de rangorde van opvol
ging staan prinses Beatrix en haar
drie zoons; daarna volgen prinses
Margriet en haar kinderen. Prinses
Christina zal door de komende ge
boorte een plaatsje opschuiven.
Dochter
Het echtpaar Van Vollenhoven
maakt er geen geheim van erg naar
een dochter te verlangen. Na de
geboorte van zijn tweede zoon
merkte mr. Van Vollenhoven op:
'Wij gaan net zo lang door totdat vr j 1 J
wij een dochter hebben. Meisjes voor Nederlandse
moeten toch geboren kunnen wor-
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Bij het ontwerpen van woongebieden is tot nu toe veel te weinig
rekening gehouden met de wensen en behoeften van de bevolking. Vooral niet
met die van de jeugdige bevolking. Dit is de allesoverheersende conclusie van het
bijzonder lezenswaardige rapport 'Jeugd en Wonen', dat dezer dagen door de pro
vinciale jeugdraad van Zuid Holand is uitgebracht.
Het rapport, samengesteld
door de 'stichting ruimte
voor de jeugd' poogt een
antwoord te geven op de,
gelukkig de laatste tijd
steeds meer gehoorde vraag:
'Aan welke eisen moeten
woningen en woonomgevin
gen voldoen, willen zij tege
moet komen aan de geeste
lijke en lichamelijke behoef
ten van kinderen en jonge
ren'.
Het rapport bespreekt deze
eisen uitgebreid en voor el
ke leeftijdsgroep (baby's,
peuters, kleuters, schoolkin
deren. pubers) apart. De ro
de draad, die door de eisen
voor alle genoemde groepen
heenloopt, springt er zonne
klaar uit: de woonomgeving
moet veilig zijn, op bepaalde
plaatsen beschutting tegen
regen en wind bieden, en er
moet sprake zijn van een
zekere intimiteit. Dat laatste
houdt tevens in, dat er. met
name voor jongere kinderen
een relatie moet zijn tussen
binnen en buiten. 'Bij de
hoogbouw', aldus het rap
port, 'is er voor jongere kitl-
deren, een grote kloof tus
sen binnen en buiten. Vaak
moeten zij tot 5 of 6 jaar
begeleid worden om buiten
te kunnen spelen, omdat de
'psychische' afstand tussen
woning en straat te groot is,
of omdat het kind de lift
niet kan bedienen of van
wege het verkeer, gevaarlijk
diep water enz.
Groenvoorziening'
De aanwezigheid van groen
in de directe woonomgeving
is van het grootste belang.
Groen kan niet alleen be
schutting bieden, maar ook
uitnodigend werken ten
aanzien van omgang met de
natuur.
Vandaar dat ook de schrij
vers van het rapport de stel
ling verkondigen: 'Groen in
de woonomgeving moet niet
in de eerste plaats beant
woorden aan bepaalde es
thetische 'idealen', maar al
lereerst bijdragen tot het
plezier, dat jong en oud er
aan kunnen beleven'.
Van bijzonder belang voor
de ontwikkeling van jonge
kinderen is volgens het rap
port ook het aanbrengen
van hoogteverschillen in de
woonomgeving. De kinderen
kunnen ervanaf glijden of
springen, tegenop klauteren
of zich erachter verstoppen.
Deze hoogteverschillen kun
nen ook beschutting en in
timiteit bieden. Overigens is
het voor oudere kinderen
ook belangrijk als in de
buurt van de woning een
zgn. rommellandje aanwezig
is: een vrij stukje grond,
dat spontaan door de kinde
ren in bezit genomen wordt
en dat voortdurend van ge
daante veranderd door hun
activiteiten: hutten bouwen.
Na gesprekken met gemeen
telijke instanties in 15 Zuid
hollandse gemeenten heb
ben de opstellers van het
rapport een aantal knelpun
ten geformuleerd, die aan
geven, waarom er tot op he
den bij woningbouw nog zo
weinig rekening is gehouden
met de behoeften van de
bevolking.
Knelpunten
Het kind is slachtoffer van
toonloze en fantasieloze buur
ten, nog afgezien van het ge
vaar dat het verkeer dage
lijks oplevert.
kuilen graven, heuveltjes
maken, planten uitgraven of
zaaien.
Enkele van deze knelpunten
zijn:
Het oplossen van de wo
ningnood in ons land is te
eenzijdig gericht geweest op
aantallen woningen.
In veel gemeenten be
staat een groot gebrek aan
kennis over de eisen die aan
een woongebied moeten
worden gesteld.
De meeste gemeentelijke
apparaten werken bij de
aanpak van de woningbouw
vaak los van elkaar en langs
elkaar heen.
Over de plaats en de
betekenis van inspraak van
de bevolking in de stede-
bouw bestaat onduidelijk
heid en onzekerheid, evenals
over de aanpak.
De gemeentelijke over
heid mist vaak de beweeg
lijkheid om ideeën uit de
bevolking (ook van particu
liere stedebouwers en archi
tecten) in zich op te nemen.
Aanbevelingen
Het is, gezien deze lijst met
knelpunten, niet verwonder
lijk dat het rapport een
aantal aanbevelingen doet
teneinde de impasse, waarin
de stedebouw verkeert, te
doorbreken.
De aanbevelingen komen
neer op het meer betrekken
van de bevolking bij het
ontwikkelen van bestem
mingsplannen en woning
bouwprojecten, het streven
naar meer samenwerking
tussen de gemeentelijke ap
paraten onderling en tussen
deze apparaten en alle an
dere belanghebbenden, en
op een pleidooi voor demo
cratisering van woning
bouwverenigingen. Het
meest belangrijk is echter
de aanbeveling om (en dit
is de wortel van het hele
rapport) bij de opzet van
een woonwijk aandachtig de
bezigheden van kinderen te
observeren.
DEN HAAG West-Duitsland
heeft interesse voor de nieuwe Ne
derlandse standaardfregatten,
waarvan de marine de eerste in
1978 in dienst zal nemen.
Het ministerie van defensie in Den
Haag voert onderhandelingen met
de Westduitsers over de verkoop
van de bouwtekeningen van dit
standaardfregat. Nederland zal, in
dien de Duitsers de tekeningen ko
pen. in staat zijn een deel van de
ontwikkelingskosten van het fregat
terug te verdienen.
In verband met de onderhandelin
gen wilde de marine voorlichtings
dienst gisteren geen mededelingen
doen over het bedrag, dat de ont
wikkeling van het fregat heeft ge
kost. Zonder twijfel gaat het hier
echter om miljoenen guldens. In
totaal krijgt de marine twaalf van
deze standaardfregatten, die elk
ruim tweehonderd miljoen gulden
kosten. Het is niet bekend hoeveel
nieuwe standaardfregatten de Duit
se marine nodig heeft.
Tommy heelt zojuist 2o.000
van me verloren'.
