ieladen stemming
)ij overleg over
entraal akkoord
Kuinderbos over vijf
jaar minder eentonig
liToerisme
tbcfiyhwïdeii^ex!
tbcfi\hwïcJ^£i^eX!
töcA\toxïtcle£i(f£Si!
Eerste bootdienst
Amsterdam-Spanje
Van der Stoel
vraagt Syrië
losgeld terug
Ongelichte bank
blijkt ABN te zijn
Leid«e meisjes
mis«chien morgen
voor rechtbank
Krantendirecties
geen bezwaar tegen
5-daagse werkweek
Anti-hotel zonder luxe
W/KWARTET WOENSDAG 9 OKTOBER 1974
BINNENLAND Kil
Rkgevers en werknemers dieper verschanst dan ooit tevoren
onze sociaal-economische redactie
HAAG Dat werkgevers en werknemers elkaar na weliswaar keiharde onderhandelingen
en lijkt meer dan ooit een onmogelijkheid te zijn geworden. Op één of andere manier is de rek
i vt geraakt en schijnt elk van de twee partijen een concessie te beschouwen als de eerste stap
ir angzaam maar zeker naar de ondergang voe rt.
eze geladen stemming ontmoe-
werkgevers en werknemers el-
vandaag opnieuw om te over
win over het centraal akkoord
d dsvoorwaardenbeleid 1975. Dit
rek zal voorlopig nog geen eind-
njag opleveren. Uien van de par-
de vakbeweging, heeft name-
een belangrijke voorwaarde
het welslagen van het akkoord
'ernkelijk gesteld van een uit-
:en ik van regering en parlement,
an staat er nu precies op het spel
rat zijn de ingenomen stand
en?
Wensen van bonden
schoten werkgevers
in verkeerde keelgat
H. van Boven, voorzitter van het
Nederlands Christelijk Werkgevers
verbond vorige week kernachtig
onder woorden: 'Het is geen hobby
van de ondernemers om armslag te
verlangen bij hun handelen. Het is
geen hobby om een variërend inko
menspatroon te bepleiten, dat ge
zien de menselijke geaardheid reke
ning houdt met verantwoordelijk
heid, kennis en inzet. Het is geen
hobby om verband te leggen tussen
risico en winst Dat zijn ge
woonweg onvermijdelijke verlan
gens. Het alternatief is de dood van
de vrije ondernemingsgewijze pro-
duktie in ons land. Een van de
bestaansgronden van ons verbond
is de wil van onze leden om dat te
voorkomen'.
v:
Somber
De economische groei leverde tot
voor enkele jaren een behoorlijke
ruimte op in de onderhandelingen
tussen werkgevers en werknemers.
Die groei is nu kleiner geworden en
bovendien is er een aantal proces
sen op gang gekomen, zoals demo
cratisering, meer zeggenschap en
dat soort zaken, die moeilijk meer
te stuiten zijn. Sterker nog: de
afremming van de economische
groei lijkt meer dan ooit noodzake
lijk. Het milieu dreigt overbelast te
raken en bovendien legt de geïn
dustrialiseerde wereld een oneven-
Prijstipper
11 Sjaalbloes, soepel
||l zacht als zijde
pi ruisende polyester,'
m ruim gerimpeld,
royaal
bloesend.
11 O.a. Zwart
redig beslag op de schaarse hulp
bronnen.
De vakbeweging heeft tegen die
achtergrond een aantal wensen op
tafel gelegd die bij de werkgevers
stuk voor stuk in het verkeerde
keelgat zijn geschoten:
Verdere inkomensnivellering De
vakbeweging vindt dat naarmate de
ruimte voor loonsverbetering klei
ner wordt het. accent meer en meer
gelegd moet worden op een verdere
verkleining van de inkomensver
schillen (nivellering). In de nota
arbeidsvoorwaardenbeleid van de
vakcentrales komt deze wens tot
uitdrukking in de concrete eis, dat
de loonsverhoging gedeeltelijk in
centen en gedeeltelijk in procenten
plaats zal moeten vinden. Boven
dien zullen de laagste inkomens
verder opgetrokken moeten worden
dan de rest.
Afroming van superwinsten De
vakbeweging heeft haar looneisen
tot nu toe altijd afgestemd op het
gemiddelde bedrijfsresultaat. De
laatste jaren zijn de verhoudingen
in. het bedrijfsleven echter verder
uit elkaar gegroeid. Er zijn bedrij
ven die goede winsten maken en
andere die in de grootste (financië
le) moeilijkheden geraken. De vak
beweging laat met andere woorden
een stukje winst zitten in goed
florerende bedrijven. Men wil dit
voorkomen door deze superwinsten
over te hevelen in een fonds. Het
geld daarvan zou dan gebruikt kun
nen worden om zwakke bedrijfstak
ken te helpen en verder voor een
verbetering van de pensioenvoor
zieningen.
Meer invloed op investeringen
Het Centraal Planbureau heeft on
langs uitgerekend dat er een ver
band bestaat tussen de huidige ho
ge loonkosten en het doen van
arbeidsbesparende investeringen
(diepte-investeringen). Met andere
woorden: er zijn de laatste jaren
als gevolg van de hoge loonkosten
nogal wat arbeidsplaatsen verloren
gegaan De vakbeweging vindt
daarom dat de overheid en de
werknemers meer invloed moeten
krijgen op verreikende investe
ringsbeslissingen.
Diep ingrijpend
Het is duidelijk dat de vakbeweging
met de realisering van deze verlan
gens nogal diep ingrijpt in het
bestaande systeem. Hoe de werkge
vers dit ervaren, bracht mr. P. M.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG Minister Van der
Stoel (buitenlandse zaken) heeft
zijn Syrische collega Khaddam ver
zocht eraan mee te werken dat
Nederland de 300.000 dollar terug
krijgt die de drie Japanse terroris
ten na de gijzeling in Den Haag bij
hun vertrek naar Syrië meekregen.
Bij hun aankomst in Damascus
hadden de Japanners het geld
overhandigd aan de Nederlandse
gezagvoerder van de Boeing. Pim
Sierks die het geld op zijn beurt
gaf aan de Franse ambassadeur ter
plekke. Deze heeft het geld weer
doorgegeven aan de Syrische auto
riteiten. Tot nu toe heeft Nederland
dit geld echter nog niet van Syrië
teruggekregen.
De minister van buitenlandse zaken
Khaddam heeft minister Van der
Stoel, bij, hun gesprek in New York,
tijdens de algemene vergadering
van de Verenigde Naties, toegezegd
na zijn terugkomst in Syrië te zul
len onderzoeken waarom het geld
nog niet naar Nederland is overge
maakt.
Volgens buitenlandse zaken in Den
Haag zijn de drie Japanse terroris
ten nog steeds in handen van de
Syrische autoriteiten. 'Zij lopen
niet vrij rond', aldus de woordvoer
der. die verder geen mededelingen
kon doen over de plannen die de
Syrische autoriteiten met de Ja
panners hebben.
Van een verslaggever
UTRECHT De bankemployé A.
J., die voor ruim zeveneneenhalve
ton fraude gepleegd moet hebben,
blijkt in dienst van de Algemene
Bank Nederland geweest te zijn.
Sedert begin augustus ls hij volgens
de bank niet meer op zijn werk
geweest
Van het bedrag waarvoor zij bena
deeld is heeft de bank een groot
deel terug, doordat beslag gelegd is
op dure spullen die J. gekocht had
en die door de politie ln zijn wo
ning werden gevonden. De man
werkte aanvankelijk in Utrecht, la
ter in Amsterdam en Rotterdam.
Hij had een vrij gespecialiseerde
functie bij het verrichten van beta
lingen van en naar het buitenland.
Het onderzoek loopt al geruime
tijd: fraude werd ontdekt toen hij
uit Utrecht overgeplaatst was. Hoe
veel J. totaal verduisterd heeft is
nog steeds niet bekend.
DEN HAAG Het ministerie van
buitenlandse zaken verwacht dat de
twee Nederlandse studenten die
vanaf 13 september in Israël In
voorarrest zitten morgen voor een
militaire rechtbank zullen moeten
verschijnen. Een staflid van de Ne
derlandse ambassade in Israël zal
als waarnemer de rechtzitting te
gen Margaretha Heynsbroek en
Paulina Witkamp bijwonen.
De twee worden beschuldigd van
medewerking aan de Palestijnse
bevrijdingsorganisaties. Zij moesten
een in code opgestelde brief over
brengen aan leden van de Pale
stijnse organisaties in Israël. Een
derde gearesteerde student. Willem
Thierens is enkele dagen geleden
vrijgelaten omdat niet bewezen kon
worden dat ook hij in deze zaak
betrokken was.
Het ministerie in Den Haag sprak
beschuldigingen van het Palestina-
comité in Nederland, dat de gear
resteerde studenten slecht werden
behandeld, tegen. 'Niets wijst erop
dat de studenten slecht zijn behan
deld of geen redelijke rechtsbede
ling zullen krijgen, aldus een
woordvoerder.
AMSTERDAM De krantendirec
teuren, verenigd in de Nederlandse
Dagbladpers, hebben de Nederland
se Vereniging van Journalisten la
ten weten geen principiële bezwa
ren te hebben tegen de Invoering
van een vijfdaagse werkweek. 'Inte
gendeel, de wenselijkheid om daar
toe zo mogelijk te komen is tijdens
de cao-onderhandelingen meerma
len onderstreept', aldus de NDP in
een reactie op de oproep van de
journalistenvakbond om de vijf
daagse werkweek eventueel via ac
ties af te dwingen.
De werkgevers zeggen met verba
zing te hebben geconstateerd dat
de berichtgeving van de NVJ over
deze kwestie afwijkt van hetgeen
orficieel ter kennis is gebracht van
de NDP-onderhandelingsdelegatie.
De werkgevers zeggen ook dat zij
reeds eerder hebben aangeboden in
een gemeenschappelijke studie te
onderzoeken of en op welke wijze
een vijfdaagse werkweek in organi
satorisch en financieel opzicht zou
kunnen worden verwerkelijkt. De
NDP stelt de NVJ nu voor het
overleg over de cao (die per l
januari jongstleden al had moeten
ingaan) te heropenen.
De onderhandelaars aan de ene kant van de tafel: van links naar rechts NKV-voorzitter W. Spit,
NVV-voorzitter \V. Kok en CNV-voorzitter J. Lanser.
Over de kansen tot de afsluiting
van een centraal akkoord te komen
was de heer Van Boven somber
gestemd. Een centraal akkoord is
voor hem een poging van werkne
mers en werkgevers om samen
stappen te ondernemen naar een
toekomst die hun beiden voor ogen
staat. Maar zelfs de afsluiting van
een centraal akkoord, dat niet meer
zou betekenen dan een wapenstil
stand, achtte hij nagenoeg onmoge
lijk. Met andere woorden: zowel de
overheid als de werknemers maken
het de werkgevers zo moeilijk dat
zij zelfs met een wapenstilstand
geen genoegen konden nemen.
Het spiegelbeeld van deze redene
ring stond vorige week in de Gids,
het officiële orgaan van het CNV.
Dit vakverbond, dat harmonie en
overleg hoog in zijn vaandel voert,
constateerde verbitterd: 'De werk
gevers gaan met hun harde opstel
ling lijnrecht in tegen de maat
schappelijke ontwikkeling. Deze
houding kan alleen maar leiden tot
felle maatschappelijke en politieke
strijd, die de onderlinge verhoudin
gen niet ten goede komt'.
Sleutel
Werkgevers en werknemers hebben
zich aldus dieper in hun stellingen
verschanst dan ooit tevoren. Een
centraal akkoord zou daarom al bij
voorbaat zijn mislukt, ware het niet
dat de drie vakcentrales een belang
rijke sleutel in handen hebben
gespeeld van regering en parle
ment.
De vakcentrales vinden dat rege
ring en parlement hun voldoende
uitzicht moet bieden op een wette
lijke regeling, die de afroming van
superwinsten volgend jaar al moge
lijk moet maken. De overheid zou
eveneens meer greep moeten krij
gen op investeringsbeslissingen. Op
zich is het nog niet zo gek dit soort
kwesties op politiek niveau aan de
orde komt. Het ziet er naar uit dat
zeker de regering er zich sterk voor
zal maken. Het is echter de vraag
of de fracties van KVP en ARP er
onverdeeld achter zullen staan.
In ieder geval heeft de verwijdering
van dit struikelblok uit het overleg
tussen werkgevers en werknemers
de mogelijkheid op een centraal
akkoord weer iets groter gemaakt.
Rest echter nog de klip van de
inkomensnivellering. Vorig jaar
sneuvelde het centraal akkoord op
deze klip en sindsdien zijn de
standpunten nauwelijks gewijzigd.
Men kan echter nooit weten.
Staatsbosbeheer begint met ontwikkeling
Over zo'n vijf jaar zal ons land er een nieuw, 1100 hectare groot, natuur- en recreatiegebied bij
hebben: het Kuinderbos in ce noordoostelijke hoek van de Noordoostpolder. Nu de plannen van
het ministerie van defensie om er een sohietterrein voor de landmacht van te maken in april van
dit jaar dank zij vele protestacties (niet in de laatste plaats van de gemeente Noordoostpolder
zélf) definitief van de baan zijn geveegd, heeft Staatsbosbeheer er een nieuw ontwerp voor ge
maakt, dat straks zal moeten resulteren in een recreatie-element van formaat.
Jawel, wie nu al het Kuinderbos
wil bezoeken, kan dat. Het werd
tenslotte al in 1949 aangelegd.
Maar de echte natuurgenieter zal
er maar weinig plezier aan bele
ven. Staatsbosbeheer geeft het
grif toe: een kwart eeuw geleden
dacht men énders over de inrich
ting van recreatie-gebieden. Het
bos dat tóen werd aangelegd,
strookt nog maar nauwelijks met
de opvattingen die anno 1974 ten
aanzien van recreatie-behoeften
worden gehuldigd. Voor tientallen
miljoenen guldens werden bomen
geplant, maar er zat geen lijn in.
Het Kuinderbos van niï heeft iets
steriels: een onduidelijke paden
structuur, weinig mogelijkheden
voor dagrecreatie, terwijl het geen
aansluiting heeft bij de agrarische
omgeving. Het ligt er geïsoleerd
en wat plompverloren.
vallig (in 1969) uitgelekte defen
sieplan. waarvoor driekwart van
de bossen zou moeten worden
weggekapt, bracht natuurmin
naars min of meer in paniek.
Temeer, omdat het hier ging om
een stukje grond, dat qua samen
stelling uniek voor ons land ge
noemd mag worden. De (niet voor
landbouw geschikte bodem) biedt
zoveel variëteiten, dat men er
zegt Staatsbosbeheer een uit
zonderlijk natuurreservaat van
kan maken.
Dank zij de sterke drang van de
bevolking, actie-groepen en om
liggende Friese gemeenten, is de
dreiging van dat onheil nu afge
wend. Het Kuinderbos blijft be
houden. Voor de polder, maar ook
voor de dagrecreant van elders
(een autorit van Amsterdam naar
het gebied vraagt niet meer dan
een stief uurtje).
Wat overigens niet betekent, dat
Staatsbosbeheer het gebied nu zo
maar ter vrije beschikking van
iedereen wil stellen. Het Kuinder
bos moet er vindt zij. blijven voor
de fijnproevers. Massatoerisme,
verblijfsrecreatie, zal worden ge
weerd. In het strakke polderland,
zal het nieuwe natuurgebied een
oase moeten blijven.
Ontwikkeling
Staatsbosbeheer gaat daar ln sa
menwerking met de gemeente en
met subsidie van de overheid nu
wat aan doen. Volgend jaar wordt
begonnen met de ontwikkeling
van het meest oostelijk gelegen
deel (grenzend aan het Friese
dorp Kulnre). De wouden van
naaldbomen worden vervangen
door loofhout, de Kuindervaart,
aanvankelijk bestemd om er het
huisvuil van de polder in te lozen,
wordt in ere hersteld, verlengd en
tot een water gemaakt waar ook
sportvissers terecht kunnen, de
langs de vaart gelegen hoge vuil
nisbelt wordt met zand en groen
afgedekt en in de directe omge
ving ervan komen speelweides.
Bovendien zal de agrarische en
clave, die midden in het bosge
bied ligt, worden afgegraasd door
speciaal daarvoor gekochte IJs
landse ponies, die de hoekige vor
men van de weilanden een meer
natuurlijk aanzien moeten geven.
Wanneer dat is gerealiseerd komt
de tweede fase: de rest van het
natuurgebied. Van de 40 hectare
landbouwgrond in dit terrein, zal
ongeveer de helft in een natuur
lijke waterpartij veranderen. Niet
met het doel recreanten aan te
trekken (watersport zal er verbo
den zijn), maar in de eerste
plaats om er een gebied van hoge
biologische kwaliteit te creëren.
Het overblijvende deel van de
agrarische enclave zal eveneens
door ponnies worden afgegraasd
om het geheel een meer natuurlij
ke vorm te geven.
De plannen voorzien voorts in de
aanleg van een net van wandel-
fiets- en ruiterpaden. Slechts en
kele hoofdwegen zullen de auto
toeristen kunnen opvangen.
Oase
Staatsbosbeheer én de gemeente
zijn blij dat dit straks allemaal
kan worden gerealiseerd. Het toe-
Een van de twee cruiseschepen, de Monte Toledo met plaats
voor 800 passagiers en 250 auto's.
Wie volgende zomer met vakantie
naar Spanje of Portugal wil. hoeft
daarvoor geen dagen achtereen
meer ln de auto te jakkeren. De
Spaanse rederij Aznar gaat voor
hen. die opzien tegen die rit, als
eerste een bootdienst onderhou
den tussen Amsterdam en San
tander aan de Spaanse noordkust
(Golf van Biscaye).
Twee schepen worden daarvoor
ingezet: de Monte Toledo en de
Monte Granada, die in 42 uur
tweemaal in de week tussen
Spanje en Nederland heen en
weer pendelen.
Toegegeven: daarmee is men dan
meestal nog niet op de vakantie
bestemming (Lissabon en Malaga
liggen nog een dikke duizend ki
lometer verder) maar men wint
cr wel 1500 km door België en
Frankrijk mee.
Let op pasfoto
Tip voor hen, die gaan winter
sporten in Tsjechoslowakije: zorg
ervoor, dat u een recente pasfoto
in uw paspoort hebt, anders loopt
u de kans aan de grens te worden
teruggestuurd. De douane let na
melijk sinds enige tijd zeer scherp
op de foto's. Als ze niet overeen
stemmen met het werkelijke ui
terlijk, komt men het land niet
door~Dick Ringlever 511 toeristen geweigerd.
Filmster Marlon Brando gaat binnenkort op een van de eilandjes bij
Tahiti zijn eerste anti-hotel openen. Dat doet hij omdat hij al de luxe
van de moderne hotels beu is en verwacht, dat er nog wel meer te veel
verwende toeristen zijn, die ora te ontspannen liever in soberheid
vakantie vieren dan omringd te worden door buigende obers met exquise
hapjes.
Zijn hotel bestaat uit twaalf strohutten zonder airconditioning (daar
voor zorgen wel de passaatwinden), televisie, telefoon en nachtclub. Ook
auto's worden er verboden.
De maaltijden, die zonder veel service worden opgediend, zullen hoofd
zakelijk bestaan uit vis. schelpdieren en vruchten.
De prijs van een enkele reis va
rieert van 230 tot 450 gulden (al
naar gelang seizoen en accommo
datie) per persoon. Het vervoer
van de auto kost 130 gulden. Is
men met vier personen dan gaat
de auto gratis mee.
In deze prijzen is alleen het trans
port en twee overnachtingen be
grepen. Maaltijden aan boord
moeten extra worden betaald.
Agent voor de rederij Aznar is het
Verenigd Cargadoors Kantoor ln
Amsterdam.
Tulpenreizen
naar Ohrid
In samenwerking met de ANWB
en de Katwijkse VVV brengt Ho
telplan voor volgend jaar mei
speciale tulpenreizen naar het
Macedonische Ohrid op de markt.
De reizen zijn geconcentreerd
rond de festiviteiten tussen 11 en
14 mei ter gelegenheid van de
opening van het Holland park ln
de vakantieplaats.
Voor de inrichting van deze Ne
derlandse tuin zijn dezer dagen
1500 kg Rljnsburgse tulpenbollen
naar Joegoslavië gestuurd en In
middels geplant.
Een en ander ls gebeurd op Initi
atief van de automobielclub van
Macedonië, die daarmee de klok
van de historie wilde terugdraai
en: omdat de tulp eens per dili
gence van Istanboel via Macedonië
naar Nederland werd gebracht,
vond men het een originele ge
dachte deze tocht ook eens in
omgekeerde richting te organise
ren.
Voor het bijwonen van de festivi
teiten rond de opening van het
Holland-park kan men kiezen uit
autotours (van de ANWB), vlieg-,
trein- en busreizen of combinaties
daarvan.
