Iandaag begin van
(amer-Vierdaagse
'Wetenschap en Democratie',
of: Broekmeyer en de WUB
abinet beslist vandaag
oe de Oosterschelde
tl worden 'afgesloten'
Ondercommandant van
Soedan-detachement
naar huis gestuurd
Meesterbanketbakkersroomboteramandelstaaf.
5 sprekers
jeschreven
Wilde staking
van personeel
tankinstallatie
Indringer
verkracht vrouw
de Bijenkorfj^Jg
Toneelgezelschap
'The Family'
wordt opgeheven
Negen jaar geëist
voor doden vrouw
bij roofoverval
Nog geen akkoord
over Cypriotische
gevangenen bereikt
(jW/Kv
/KWARTET DINSDAG 8 OKTOBER 1974
BINNENLAND
I srkloosheid, zelfstandigen, Van der Louw en 'brief' aan de orde
ur Bert de Jong
HAAG Vanmiddag om twee uur begint de Tweede Kamer aan de algemene politieke en fi-
:iële beschouwingen. Het debat zal naar schatting pas vrijdagavond laat zijn afgelopen. Voor
Haagse 'vierdaagse' hebben 25 sprekers ingeschreven, die volgens het opgestelde tijdschema
•veer veertien uur zullen doorbrengen achter het spreekgestoelte. Bij deze spreektijd moeten
de uren worden opgeteld, die minister-president Den Uyl en minister Duisenberg nodig zullen
>en voor hun betogen.
Is voor het eerst, dat de Twee-
amer vier dagen uittrekt voor
grote debat. Door er een extra
>ij te nemen, hopen de geachte
paardigden te bereiken, dat ze
tot ver in de nacht behoeven
jrgaderen. Of zulke toestanden,
inderdaad niet zullen voor
staat niet vast. In het huis
de Tweede Kamer kun je nooit
zo iets zeker zijn.
kamerleden mag dan een zee
:ijd toegemeten zijn, toch blijft
tijd veel, zoals zij dat noemen
des tijds wille' onbesproken,
onderwerpen liggen dan ook
het grijpen. De vorige week
ien zich plotseling aan de bur-
esterbenoeming van Rotter-
en de brief van premier Den
aan dr. Mansholt.
brug
Rotterdams burgemeester be-
het kabinet zich nog niet te
ïtwoorden, omdat de man nog
is benoemd. Maar vooral de
tilt er zwaar aan of Van der
benoemd wordt, Fractievoor-
Aantjes kan dit onderwerp
laten rusten. Over het beleid
et algemeen is de ARP niet zo
reden. Maar het is juist een
eming als van Van der Louw
at er gebeurd is bij de vorming
de colleges van b en w, die
jes dóen twijfelen of het ooit
lukken een brug te slaan naar
rogressieve partijen. En daar-
zit het kabinet toch ook. Dat
toch de zin voor de ARP om
te doen met het kabinet,
irief aan Mansholt zal vooral
onderwerp zijn voor de opposi-
CHU-fractievoorzitter Kruisin-
n zijn VVD-collega. De schrif
telijke vragen, die Wiegel hierover
aan Den Uyl heeft gesteld zijn vo
rige week onvoldoende beantwoord.
De fractievoorzitter van de VVD is
van plan vandaag de premier over
de brief door te vragen. Den Uyl,
die zich vrijdag over de brief-affai-
re duidelijk geïrriteerd toonde,
moet nu mondeling duidelijke ant
woorden geven, ook over het me
ningsverschil met minister Lubbers
van economische "zaken over het
tijdstip van de bouw van de kern
centrales. Het kan pikant worden,
maar van wezenlijk belang is het
toch niet.
Werkloosheid
Een werkelijk belangrijk onder
werp, dat zich opdringt is de werk
loosheid. Het is een punt, waarop
de oppositie de regering duidelijk
in gebreke zal stellen. De ARP kan
toch wel waardering hebben voor
het werkgelegenheidsbeleid. De
KVP zal zich ongerust tonen over
het beleid;1 Ook de vakbeweging
heeft een grommend geluid laten
horen.
De vakcentrales hebben het onder-
Andrïessen en Mr. Aantjes, fractieleiders van de KVP en de
irake van duurdere oplossing
onze Haagse redactie
HAAG De regering zal morgen, nog voor het begin van de
imene politieke beschouwingen in de Tweede Kamer, een be
ing nemen over de Oosterschelde.
Twijfels
bekend werd in juli de prin
ijlissing genomen dat de Oos-
lelde niet definitief zal wor-
afgesloten. Deze beslissing
onverkort gehandhaafd, al-
wijze waarop de Ooster-
zal worden 'afgesloten'
nog niet vast. Aanvankelijk
iet de bedoeling eep, doorlaat-
caissondam aan te leggen
500 tot 700 miljoen gul-
'aarachteï dan later eventu-
;n stormvloedkering (kosten:
ïeer twee miljard gulden) kon
en gebouwd.
ens premier Den Uyl is er vori-
Week gesproken over een veel
dere, maar wel mooiere oplos-
Het zou hier gaan om de
v van een caissondam met een
mvloedkering, waarvan de kos-
'n 2.5 miljard gulden zouden
agen. Een dergelijke dam zou
geadviseerd door de rijksplano-
iche commissie, een commissie
ambtenaren op het gebied van
ruimtelijke ordening. Hoewel
adviezen normaal geheim zijn
'lijven, zal na de beslissing van
kabinet over de Oosterschelde
advies alsnog openbaar worden
aakt.
kosten van de 'mooiere oplos
hebben er toe geleid dat vori-
»eek geen besluit kon worden
'men. Minister Duisenberg (fi-
ciën) verbleef toen in Washing-
waar hij deelnam aan de jaar-
adering van het Internationale
Ètaire Fonds en de Wereld-
Het afgelopen weekeinde is
teruggekeerd.
Overigens moet de regering niet
alleen een beslissing nemen over
de Oosterschelde-mond, maar zul
len ook de 'compartimenterings-
dammen' moeten worden vastge
steld. De plaats waar deze dammen
worden aangelegd is van belang
voor onder meer de scheepvaart,
het milieu en de mossel- en oester
cultuur.
Vorig jaar ontstond er tussen KVP-
fractievoorzitter Andriessen en mi
nister-president Den Uyl een boei
end debatje over de inkomenspoli
tiek. De heren kwamen er niet uit.
Er moet nog een regeringsnota over
dit onderwerp verschijnen. De be
wuste nota is er nog niet: Maar het
onderwerp en de nivellering zullen
zeker weer ter sprake komen, zoals
ook het vraagstuk van de beperking
van de economische groei en van
de diepte-investeringen met een
materiaal verkwistend karakter, die
geen goed doen aan de werkgele
genheid.
Onder de vlag van de KVP. ARP en
CHU is over dit onderwerp het
belangwekkend geschrift 'Gerede
Twijfel' (van prof. Goudzwaard)
verschenen. In een toespraak voor
de christelijke werkgevers heeft
premier Den Uyl er vorige week
met instemming uit geciteerd. Als
er deze week inderdaad fundamen
teel over het beleid, vooral op lan
gere termijn, wordt gesproken, zou
mogelijk de inhoud van 'Gerede
Twijfel' kunnen dienen om eventu
ele groeiende twijfels aan de hecht
heid van de regeringscoalitie weer
weg te nemen. Men hoeft dan be
slist niet in eikaars armen te val
len.
werp aangedragen van de afroming
van de superwinsten van de grote
ondernemingen. Het zal niet zo
moeilijk zijn voor deze gedachte
een meerderheid te vinden in de
Tweede Kamer. Ad Schouten van
de ARP zei gisteren voor de NOS-
radio het helemaal eens te zijn met
een dergelijke afroming. Moeilijker
zal het echter zijn een fiscale of
andere maatregel te vinden of uit
te vinden, die zo'n afroming moge
lijk maakt.
Parlement en regering zullen even
wel willen voldoen aan de afro-
mingsvoorwaarde, die de vakbewe
ging heeft gesteld voor het berei
ken van een centraal akkoord over
de lonen en andere arbeidsvoor
waarden met de werkgevers.
Zelfstandigen
De positie van de kleine zelfstandi
gen bij de middenstand en de
land- en tuinbouw zal vooral de
aandacht krijgen van de confessio
nele partijen. Van het kabinet
wordt verwacht, dat veel onrust in
deze belangrijke sectoren van het
bedrijfsleven wordt weggenomen.
Minister Duisenberg zal geld achter
de hand moeten houden om aan de
wensen tegemoet te komen.
Dr. Kruisinga van de CHU zal zijn
motie, waarin om noodmaatregelen
wordt, gevraagd, weer op tafel leg
gen. Vorig jaar veegde premier Den
Uyl deze motie tot grote woede van
de CHU-ers in de prullebak. De
financiële expert van de unie, mr.
W. Scholten. heeft reeds in het
Financieel Dagblad gepleit om aan
de kleine zelfstandigen een extra
aftrek toe te kennen voor de in
komstenbelasting. Het is niet on
denkbaar. dat de CHU de door haar
gevraagde noodmaatregel in deze
vorm wil gieten.
Het financieel debat zal zich vooral
toespitsen op de sterke stijging van
de overheidsuitgaven. Minister Dui
senberg is van plan de extra-op
brengsten van het aardgas te ge
bruiken voor de lopende overheids
uitgaven. Oppositieleider Wiegel
heeft dat 'potverteren' genoemd en
heeft er geen goed woord voor over.
Maar ook de ARP is het hiermee
niet eens. Er zal een voorstel ko
men hierop een correctie aan te
brengen. De begroting zal enigszins
moeten worden omgebogen.
Bij de KVP leeft het bezwaar, dat
in de miljoenennota het grote pro
bleem van de inflatiebestrijding
wat naar de achtergrond is ver
schoven. De WD wil heel drastisch
de stijging van de overheidsuitea-
ven terugdringen van 23 tot vijf
tien procent. Daarvoor moet met
name worden bezuinigd op de be
groting van onderwijs (er zou een
overschot aan klasselokalen ont
staan), en od ontwikkelingshulp
(het geld wordt toch niet volledig
besteed). Verder moeten alle depar
tementen een veer van één procent
laten.
Majoor P. A. Helmholt (links), commandant van het detachement Nederlandse militairen in Soedan
in gesprek met de naar Nederland teruggestuurde kapitein N. Verweij (rechts)
Ernstige meningsverschillen met chef
Van een verslaggever
DEN HAAG De 32-jarige kapitein Nico Verweij, plaatsvervan
gend commandant van het detachement Nederlandse militairen
in de Afrikaanse staat Soedan, is eind september naar Nederland
gestuurd door zijn commandant, majoor P. A. Helmholt (48).
Ernstige meningsverschillen binnen
hét detachement, dat voedseltrans-
porten uitvoert, liepen zo hoog op
dat majoor Helmholt zijn plaats
vervanger;tevens commandant van
het transpor tpeleton. een enkele
reis naar het vaderland gaf. In
Haagse militaire kringen wordt ge
sproken van een 'botsing van ka
rakters'.
Het ontbreken van tien militairen
op het avondappel in het basis
kamp El Fasher was de druppel die
de emmer deed overlopen. Kapitein
Verweij, die het appel afnam, werd
verteld dat de afwezigen met de
majoor in de bar zaten, hetgeen
bleek te kloppen. De kapitein
maakte hierover een kritische op
merking aan het adres van de ma
joor, en moest de volgende ochtend
(23 september) bij zijn meerderen
komen. Hij kreeg te horen dat hij
naar Nederland kon teruggaan.
'Een echte ruzie met de majoor is
er niet geweest. Wel waren er za
ken, die ons beiden prikkelbaar
hebben gemaakt', zo verklaarde een
teleurgestelde kapitein Verweij dit
weekeinde. Er waren meningsver
schillen over het tenue van de sol
daten. Kapitein Verweij wilde dat
de militairen onderweg hun ge-
vechtspak aanhielden, maar de ma
joor dacht daar anders over.
Wanneer men ging passagieren in
El Fasher drong kapitein Verweij
erop aan het tropentenue aan te
trekken. Majoor Helmholt zei dat
men ook in burger mocht gaan.
Tijdens een transport ontdekte de
kapitein dat op een truck geen
druppel water aanwezig was, het
geen op deze ritten (met overdag
temperaturen tot 50 graden Celsi
us) een eerste vereiste is.
Naar zijn zeggen meldde hij zit bij
de detachementscommandant, die
echter liet weten 'er niets aan te
zullen doen'. Pas later schijnt de
verantwoordefijk'e korporaal toch
op het matje te zijn geroepen. 'Ik
vind dat er onderweg marsdiscipli
ne moet zijn. Gebeurt dat niet, dan
wordt het. zeker in dit land, een
rotzootje', aldus de kapitein.
Met deze affaire is het uit zeventig
vrijwilligers bestaande Soedan-de
tachement opnieuw in de publici
teit gekomen. Halverwege dit jaar
ontstonden moeilijkheden met de
staat Niger, waar aanvankelijk hulp
zou worden verleend. Nadat ook
Tsjaad, Mali en Mauretanië hulp
hadden geweigerd, gingen de mili
tairen tenslotte naar Soedan.
Eenmaal in dit land was er een
nieuwe teleurstelling: van de ver
wachte hongersnood en ondervoe
ding was geen sprake en na vijf
uiterst droge jaren viel er nu on
noemlijk veel regen. Het gevolg is
dat het detachement nu een andere
taak verricht, dan waarvoor minis
ter Pronk deze operatie had be
doeld. Er worden nu al naar gelang
de behoefte is dura (graan), suiker,
babyvoeding, melk en brandstof
vervoerd.
'Wetenschap en Democratie" heet het tijdschrift dat dr. Marius Broekmeyer en andere veront
ruste wetenschappers dezer dagen in Alphen aan den Rijn (bij Samson) het levenslicht deden
aanschouwen. Het eerste nummer is 68 pagina's dik en kan beschouwd worden als een poging
tot nadere bewijsvoering van de door Broekmeyer gedane bewering, dat de academische vrijheid
in gevaar is (het dogmatisch marxisme rukt op) en de kwaliteit van het wetenschappelijk on
derwijs op het spel staat.
Concreet doel van de redactie is
de op 31 augustus 1976 aflopende
Wet Universitaire Bestuurshervor-
ming (W.U.B.) zo gewijzigd te
krijgen, dat het wetenschappelijk
corps weer een grotere stem heeft
in onderwijs en onderzoék. De re
dactie wordt gevormd door dr. M.
J. Broekmeyer zelf en mr. dr. P.
L. Nève. In de redactieraad zitten
mensen als de hoogleraren H.
Daalder (Leiden), J. A. A. van
Doorn (Rotterdam), A. Hooger-
werf (Nijmegen), K- van het Reve
(Leiden) en H. J. van Zuthem
(T.W. Twente). Voordat iemand
zich wil abonneren even de prijs:
vijftig gulden per jaar, waarvoor
de abonnee dan vier nummers
mag verwachten.
Wie de vorig jaar verschenen
'Groene brochure' van Broek
meyer gelezen heeft zal de eerste
aflevering van het nieuwe tijd
schrift weinig schokkend vinden.
Voor volgende nummers valt het
ergste te vrezen: eindeloze varia
tie op hetzelfde thema.
Nu had het thema heel interes
sant kunnen zijn, wanneer de re
dactie zich wat meer van de titel
van het tijdschrift had aangetrok
ken. Wetenschap en democratie is
een onderwerp waar je veel kan
ten mee uit kunt. Hoe functio
neert het wetenschappelijk bedrijf
in onze democratische samenle
ving? Hoe democratisch is onze
samenleving in het aangezicht
van de wetenschap? Wat is een
'democratische' universiteit? Met
een beetje goede wil kun je onder
deze titel heel de discussie kwijt
die tegenwoordig gevoerd wordt
over grondslagen en doel van de
wetenschap.
Maar helaas. De marxistische be
wustzijnsvernauwing van bepaalde
groepen studenten heeft de redac
tie verleid tot een tegenoffensief
dat zo mogelijk nog meer last
heeft van oogkleppen. Men wil de
wet veranderen. Er zijn genoeg
mogelijkheden om ui het politieke
debat over deze wet argumenten
aan te dragen. Maar geef dan
geen peperduur tijdschrift met
zo'n verleidelijke titel uit. Men
wil een dam opwerpen tegen het
oprukkend marxisme. Ook dat
mag iedereen proberen, maar doe
dat dan niet op deze lacherige
manier.
Rode werkelijkheid
Broekmeyer doet weliswaar zijn
best een getrouw beeld te geven
van de rode werkelijkheid van
'doorgedemocratiseerde' institu
ten, maar daarmee krijgt de lezer
nog geen genuanceerd beeld van
het functioneren van de wet, die
volgens velen toch redelijk vol
doet. Bovendien zijn de bewijzen
die Broekmeyer en de zijnen aan
dragen niet altijd onomstotelijk.
We hebben maar één voorbeeld
gecontroleerd en het ongelijk van
Broekmeyer moeten vaststellen-
Hij citeert het jaarverslag van het
andragogisch instituut van de
Universiteit van Amsterdam,
waarin (inderdaad) gesproken
wordt over een afvalpercentage
van 75: slechts een kwart van de
eerstejaars haalt de eindstreep.
De suggestie die gewekt wordt is:
dat heb je van dat linkse geleuter.
Maar wat zijn de feiten? Deze
cijfers slaan op jaargangen stu
denten vanaf 1964, dus uit de tijd
dat alles nog mooi («naar Broek-
meyers wensen) gefegeld was. Het
percentage heeft betrekking op
groepjes van tien, twintig studen
ten per jaar. En Broekmeyer weet
niet (wil niet weten, verzuimt te
informeren?) dat van de 180 eer
stejaars van 1973 nu «nog 150 in
het tweede jaar zitten.
Nee, de kwaliteit van het weten
schappelijk onderwijs loopt wel
gevaar. Bijvoorbeeld doordat er te
weinig geld is en wetenschappelij
ke medewerkers de dag na hun
doctoraal examen achter de ka
theder gezet worden (of meer de
mocratisch: werkgroepen moeten
begeleiden). En hier en daar hoor
je ook wel eens oeverloos links
groepsgezwets. Zoals je ook wel
eens rechtse prietpraat voor we
tenschappelijke waarheid hoort
verkopen. Dat is allemaal waar.
Maar dit tijdschrift had van ons
beter 'Broekmeyer en de WUB'
kunnen heten,
PJH
(ADVERTENTIE)
Onze meesterbanketbakker heeft weer erg z'n best gedaan op de banketstaven.
Hij bakt ze dagelijks vers. Gebruikt natuurlijk echte boter. En de spijs is echt
alleen maar amandelen. Wanneer u nu even komt, onthaalt hij u q j-
bovendien op een fijne korting: normaal per 200 gram 3.95, als prijswinner O.üU
Van een onzer verslaggevers
VLAARDINGEN BIJ het tankin
stallatiebedrijf Nieuw Matex BV in
Vlaardingen is gisteren een wilde
staking uitgebroken. Rond acht uur
in de ochtend legden alle honderd
vijftig werknemers van dit bedrijf,
dat een dochteronderneming van
Phs. van Ommeren BV Rotterdam
is, het werk neer. Gisteravond laat
had het personeel het bedrijf nog
steeds niet verlaten en werd er
druk gediscussieerd.
Het kantoorpersoneel heeft gisteren
de gehele dag normaal gewerkt. De
drie vakorganisaties staan niet ach
ter deze staking. De inzet ervan
vormt volgens een woordvoerder
van het bedrijf een gerucht, dat bij
andere tankinstallaties hogere lo
nen zouden worden uitbetaald. De
ondernemingsraad van het bedrijf
heeft gisteravond vele uren over de
uitgebroken wilde staking verga
derd.
Van onze correspondent
STADSKANAAL Naar eerst gis
teren bekend werd is zondagmorgen
vroeg de 28-jarige gescheiden mevr.
H. in Musselkanaal in haar woning
verkracht door een tot nu toe onbe
kende jongeman. De vrouw moest
zich onder doktersbehandeling stel
len maar lièp geen ernstig letsel op.
De dader moet door een w.c.-raam-
pje binnengekomen zijn. De vrouw
werd 's morgens vroeg wakker en zag
de man geknield voor haar bed. Zij
kreeg een harde klap van de man
die dreigde de vrouw en haar twee
kinderen te zullen vermoorden als
zij zou gaan gillen. Pas een uur na
het gebeurde durfde de vrouw politie
en familie te waarschuwen. De da
der moet ongeveer 25 jaar oud zijn,
spreekt met een buitenlands accent,
is ongeveer 1 80 meter lang en heeft
donker lang haar.
Afd. levensmiddelen en gebakstand.
Van een verslaggever
AMSTERDAM Het bestuur en de
directie van de stichting The Family,
bekend van vele voorstellingen in
'De Brakke Grond', hebben besloten
het gezelschap per 1 december op te
heffen.
Na kennis te hebben genomen van
de uitgebreide besprekingen en ana
lyses binnen de groep, is het bestuur
tot de conclusie gekomen, dat per
soonlijke en artistieke zienswijzen
van alle betrokkenen tot onoplos
bare problemen hebben geleid, die
onverenigbaar bleken te zijn met de
ónvermijdelijke produktiedwang, al
dus wordt medegedeeld in een com
muniqué.
Van een verslaggever
AMSTERDAM Negen jaar gevan
genisstraf met aftrek van voorarrest
heeft de procureur-generaal bij het
gerechtshof te Amsterdam gisteren
geëist tegen de 31-jarige metselaar
Rudolf J. H. voor zijn aandeel in een
gewapende roofoverval waarbij een
dode viel. Tegen de 21-jarige mon
teur Harold R. H. H. A. en de 30-
jarige Louise M. S.-A. eiste mr. G.
van Dijken voor hetzelfde delict res
pectievelijk acht en vijf jaar met
aftrek.
Het drietal pleegde op 13 december
vorig jaar een overval op een siga
renwinkel annex giro-agentschap
aan de Vrijheidslaan in Amsterdam.
De winkelier, de 54-jarige S. J.
Schelling werd met een mes in de
borst gestoken, zijn vrouw met een
beitel dodelijk verwond en ongeveer
4500 gulden bleek achteraf uit de
kas te ontbreken. De rechtbank ver
oordeelde Rudolf en Harold op 20
maart tot vijf jaar en Louise tot
drie jaar, nadat de officier van jus
titie straffen van tien, acht en vijf
jaar had gevorderd.
NICOSIA (Reuter, AP) President
Glafkos Clerides van Cyprus en de
leider van de Turkse gemeenschap
op het eiland hebben gisteren el
kaar voor de vijfde maal ontmoet
om te onderhandelen over de her
vatting van de uitwisseling van
krijgsgevangenen. Er werd geen
overeenkomst bereikt. Wel is men
het volgens een communiqué eens
geworden over enige humanitaire
problemen en andere moeilijkhe
den Voorts werd men het eens om
op vrijdag en zondag opnieuw bij
elkaar te komen.
De Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken, Henry Kissinger,
heeft gisteren in Washington ge
zegd dat hij niet gelooft dat het
overleg in Genève over de kwestie
Cyprus spoedig zal worden hervat.
Volgens Kissinger zullen de Vere
nigde Staten het onderling overleg
tussen de Turkse en de Griekse
gemeenschap krachtig steunen. In
de Griekse universiteitsstad Saloni-
ki hebben ongeveer duizend stu
denten gisteren de universiteit be
zet om kracht bij te zetten aan hun
eis voor meer academische vrijheid.
De studenten wilden zondagavond
een betoging houden, die echter
door de politie verboden werd.
waarop de studenten het hoofdge
bouw van de universiteit bezetten.
De politie greep niet in, maar om
singelde wel het gebouw.