Europese kerken onzeker
over nieuwe wegen
n
Kerk in de wereld
U
Bij belliederen op
chr. geref. synode
ihaJull
Vandaag
Trouw
Kwartet
Klompenmonument
in Sint Oedenrode
met bijl vernield
'Ziekte van Weil'
breidt zich onder
Drentse honden uit
Geen vastenbrief
volgend jaar
Buitenverbranders
nog in impasse
Overstekend kind gedood
PRINS CLAUS
Een Arabische
Camillo Torres
Nieuwe boe la
Hi
TROUW, KWARTET DONDERDAG 26 SEPTEMBER 1974
KERK
T2-I
101
Van een onzer verslaggevers
ENGELBERG Heeft het zin. de Conferentie van Europese Kerken (KEK) voort te zetten? Wie
de afgelopen week in de grote zaal van hotel Bellevue in Engelberg, die zo sterk deed denken aan
ir- - - 4nn» ..^AK^nflAiYr>/i Annnnviptnmor 4-1 .-v 'ITirnHrmmö nnor' 70 rr oyi hnrtvHo dienneciürDn
het interieur van een vooroorlogse oceaanstomer, de
is van dat nut niet aanstonds overtuigd.
De meeste Europese kerken zijn dat
blijkbaar ook niet. Want ze vertik
ken het. naar behoren bij te dra
gen. De KEK staat permanent op
de rand van een bankroet.
Wie na vijftien jaar de balans op
maakt moet nuchter vaststellen dat
de KEK niet is aangeslagen. Waar
om nog weer eens een aparte orga
nisatie van Europese kerken naast
de wereldraad, is het geluld dat
telkens weer gehoord werd. En ook
in die kerken, waar men het nut
wel Inzag, is het niet gelukt het
grondvlak te bereiken. In Engel
berg werd meermalen verzucht, dat
men zich geen illusie hoeft te ma
ken over de interesse van het ge
wone gemeentelid ln deze KEK.
Heimwee
Daar moet direct bij gezegd wor
den. dat op deze zevende Nyborg-
conferentie tegelijk tekenen waren
van nieuwe belangstelling. Maar
het is moeilijk, deze aanstonds po
sitief te waarderen. Voor verschil
lende afgevaardigden ls de wereld
raad van kerken meer en meer
problematisch geworden, sinds de
Europese en Noordamerikaanse ker
ken daar niet meer alleen de toon
aangeven. Philip Potter en Lukas
Vischer van de wereldraad, die de
conferentie in Engelberg bijwoon
den, klaagden trouwens allebei, dat
de Europeanen in de wereldraad
steeds meer aarzelen, hun mening
te uiten. De KEK leek verleden
week even een plaats te worden,
waar de Europeanen nog eens met
fceimwee terugdenken aan vroeger,
toen zij ln de oecumene nog gezel
lig onder elkaar waren.
De vraag naar de zin van de KEK
dringt zich nog meer op, naarmate
het duidelijk ls, dat zij haar oor
spronkelijke betekenis verloren
heeft. De KEK dateert uit de jaren
vijftig, uit de tijd van de koude
oorlog, toen de kloof tussen oost en
west onoverbrugbaar leek. De KEK
maakte het voor het eerst weer
mogelijk, dat christenen uit oost en
west elkaar ontmoetten. De beteke
nis van de eerste Nyborg-conferen-
ties lag vooral in die persoonlijke
contactmogelijkheden, die extra
'Kirchenmanner' zag en hoorde discussiëren,
Enkele deelnemers aan de Nyborg-conferentie in Engelberg. Van links naar
rechts bisschop Kurt Scharf van West-Berlijn, Philip Potter, secretaris
generaal van de wereldraad van kerken, mevrouw Potter en dr. Ernest Payne,
een van de presidenten van de wereldraad.
aantrekkelijk waren, omdat de or- Prpfpntip
thodoxe kerken toen nog niet in dfe
wereldraad zaten. Maar het reizen
is nu geen probleem meer en men
komt elkaar in nader verband toch
al voortdurend tegen.
Toch heeft een regionale organisa
tie van Europese kerken zin. De
wereldraad werd in zijn begin jaren
sterk bepaald door de Europese
kerken en hun problemen. Daarin
is verandering gekomen. Van de
kerken in de rest van de wereld
kan men niet verlangen, dat in de
vergaderingen van de wereldraad
specifiek Europese theologische, po
litieke of economische vraagstuk
ken zoveel aandacht krijgen. De
KEK heeft zin als organisatie, die
dingen overneemt, die de wereld
raad vroeger deed. De KEK kan
zelfs bijzonder belangrijk worden,
als zij gaat proberen een Europese
bijdrage te leveren aan de wereld
wijde oecumene.
Dat vraagt van de Europese kerken
twee dingen. Ten eerste zullen zij
zich bewust moeten zijn van hun
gemeenschappelijke basis, bij alle
theologische en politieke verschil
len. Ten tweede, en dat is zo moge
lijk nog belangrijker, zullen zij een
gewichtige pretentie moeten laten
varen. Eeuwenlang was Europese
theologie de enige theologie. Nu
wordt de Europese theologie uitge
daagd doordat In andere delen van
de wereld vanuit culturele situatie
daar op een heel andere wijze ge
theologiseerd wordt. Dat drukt de
Europese kerken met de neus op de
waarheid, dat ook hun theologise
ren cultureel bepaald is en daarom
geen aanspraak mag maken op
universele geldigheid. Daarom wordt
in een van de rapporten van En
gelberg gezegd: 'Europeanen waren
overal in de wereld de theologische
professoren. Zijn zij nu bereid.
leerlingen te worden?' Pas wanneer
zij duidelijk maken, dat wat zij
zeggen niet universeel is en dat het
'maar' een bijdrage uit Europa is,
wordt hetgeen zij zeggen relevant
voor anderen.
Zo zouden de Europese kerken een
belangrijke bijdrage kunnen leve
ren inzake de theologische door
denking van de betekenis van nati
onale en culturele tradities en
grenzen voor de kerk. Afrika heeft
geen tweeduizend jaar kerkgeschie
denis achter zich.
Een historische Europese opgave
blijft verder de overwinning van de
confessionele gescheidenheid. Tot
een diepgaand theologisch gesprek
tussen de orthodoxen en de protes
tanten is het eigenlijk in de vijf
tien jaar KEK nog niet gekomen.
Zeker hoort daar ook het verder
gesprek tussen oost en west bij. De
tijd van de politieke propaganda-
speeches is voorbij. Daarvoor kent
men elkaar nu genoeg. Maar on
danks alle vriendelijkheid bleek
ook in Engelberg, dat men toch
nog niet helemaal open met elkaar
kon spreken, en vooral ooi:, dat er
soms sprak was van een elkaar niet
kunnen begrijpen doordat het
denkklimaat totaal verschillend
was. De Europese kerken zouden
een voorbeeld kunnen tonen van
verzoening en vrede, aan de wereld
laten zien wat Visser het Hooft
eens 'het andere gezicht van Euro
pa' noemde.
Dan zijn daar de problemen van de
secularisatie en het leven ln een
welvaartmaatschappij.
Daarnaast liggen er vele praktische
taken voor de KEK: intensivering
van de contacten met de r.k. kerk,
coördinering van het interkerkelijk
hulpwerk binnen Europa, hulp aan
de kerken in Noord-Ierland. De op
vang van gastarbeiders zal een test
case worden, in hoeverre de Euro
pese kerken Europees hebben leren
denken. Een positief punt is ook,
dat de zending binnen het ge
zichtsveld van de KEK is gekomen,
doordat zij de diverse zendingsor
ganisaties in Europa met elkaar in
gesprek wil brengen.
Eenzijdig
Mogelijkheden te over voor een
zinvolle organisatie van Europese
•kerken. Ze werden ook wel aange
duid in Engelberg, maar men zag
niet goed, hoe het er allemaal uit
Van links naar rechts metropoliet Alexei (Sowjet-Unie), praeses Ernst Wilm
(West-Duitsland) en secretaris-generaal G. G. Williams (Wales), luisteren
naar de toespraak van bondspresident Ernst Bugger van Zwitserland.
kan komen. Gelukkig voelde men
zelf ook wel, dat deze conferentie
allerminst representatief mag heten
voor wat er op het ogenblik alle
maal in de kerken gebeurt. Slechts
vijftien kerken hadden gebruik ge
maakt van hun recht, om een 'leek'
of een jongere beneden de dertig af
te vaardigen. Op de 147 stemheb
bende afgevaardigden van de le-
denkerken waren elf dames en drie
beneden de dertig jaar. Engelberg
gaf een congres te zien van kerke
lijke leiders, wier gemiddelde leef
tijd duidelijk boven de vijftig lag.
En natuurlijk is dat te begrijpen.
Wil men dat er nog niets van zo'n
conferentie doorwerkt, dan is men
automatisch geneigd, beleidsfiguren
te sturen. En daar is dan weer de
vicieuze cirkel.
Veelzeggend is de samenstelling
van het nieuwe presidium: twee
metropolieten, drie bisschoppen,
een kerkpresident en onze eigen dr.
P. G. Kunst, die (wat wel het meest
typerend was) in dit gezelschap
aangeduid werd als 'KirchprSsident
in Ruhe.'
Uppsala heeft bewezen, dat derge
lijke conferenties inspirerende ont
moetingspunten kunnen worden,
zodra men minder conformistische
lieden een kans geeft. Het moet
toch mogelijk zijn een groep jonge
ren tijdens de Nyborg-conferentie
een soort schaduw-congres te laten
houden, dat telkens de gelegenheid
krijgt te reageren? Dat zou wat
leven in de zaak brengen. Natuur
lijk zit dat dan weer vast op de
centen, maar zouden er geen dertig
mensen in heel Europa te vinden
zijn, die zo'n congres voor dit
Vergaderstijl
De hele conferentietechniek moet
trouwens natuurlijk anders. Bij de
mannen van Engelberg leefde nog
het ideaal uit de begintijd van de
oecumenische beweging: de grote
conferentie met kopstukken, refe
raten. discussiegroepen en docu
menten, die aan het eind geprodu
ceerd moeten worden. Documenten
waarvan men de betekenis altijd
weer overschat. Een veel te groot
aantal mensen praat enkele dagen
over veel te veel onderwerpen zon
der al te veel deskiindigheid en dan
moet de brei ln enkele (doorgaans
nachtelijke) uren verwerkt worden
tot een rapport, waarin alle tegen
stellingen galdgestreken zijn. De
sfeer is zo hartelijk, dat dat ge
woonlijk nog lukt ook. De Neder
lander prof. dr. H. B. Kossen. vroeg
in de slotzitting namens 21 deelne
mers om een nieuwe werkmethode,
een betere voorbereiding en een
betere follow-up van dit soort con
ferenties.
KEK moet blijven. Maar presidium
en staf moeten het dan wel over
een radlkaal andere boeg gooien.
Niet een KEK, die over de vrede
oost-west praatte en noord-zuid
daarbij hooguit een plaats in de
marge gaf. Niet een politiek-kerke-
lijk congres, maar een inspirerende
werkplaats waar de héle kerk te
genwoordig Is. Niet een conferentie,
waar toen er dan één keer een
meisje spontaan uitbarstte, dat ge
luid meteen ijzig formeel gesmoord
\7erd, uitgerekend door de voorzit
ter van de Europese oecumenische
jeuèdraad. Blijft over de vraag hoe
je een dergelijk congres over een
dergelijk thema kunt houden en
Israel daarbij volledig kunt verge
ten.
(ADVERTENTIE)
UIT
Korte, duidelijk geschreven, liefst
aan één kant getypte, brieven
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartet, Postbus 859, Amsterdam.
Bij publikatie wordt de naam van
de schrijver vermeld.
VAN LEZERS
Vredespolitiek
Het is wel bijzonder Interessant,
dat een Russisch persagentschap
heeft gerageerd op een artikel van
Victor Zorza in 'Trouw'. In een
uiterst Interessante reactie schrijft
Wladlmir Pawlow, wetenschappelijk
medewerker van de academie van
wetenschappen der SowJet-Unle,
dat ook Victor Zorza blijkbaar een
aanval doet op de vredespolitiek,
die door de Sowjet-Unie wordt
gevoerd. Daarnaast stond een be
richt. dat de SowJet-Unle van 25
september tot en met 5 oktober een
reeks proeven zal nemen met lange
afstands-raketten. Behoort dat ook
tot de vredespolitiek van de Sow
Jet-Unle?
Victor Zorza gelooft blijkbaar nog
steeds, dat het de bedoeling van
Rusland is. om uiteindelijk tot we-
reld-communisme te komen! Als
dat niet (meer) zo is. laot Rusland
dan openlijk en volkomen duidelijk
wereldwijd bekend maken, dat het
afziet van dit goddeloze wereldbe-
heersend communisme!
Dat zou een ongelooflijke winst
voor een wereld-omvattende Vre
despolitiek betekenen!
Amersfoort
J. A. Hendriks
Harteloos
Met ontzetting las ik uw krant het
gedrag van ploegleider Wim van
Ést tijdens de clubkampioenschap
pen in Dronten. Deze wielrenner,
eens zelf zwaar gevallen ln de Tour
de France, vond het toen zo nodig
om met de hele ploeg naar huis te
gaan, als beroepsrenner nota bene.
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant'
Dordts Dagblad
Uitgaven van
B.V. De Christe iike Pers
Directie:
Ing. O. Postma,
F. Diemer
Hoofdredactie:
J. Tamminga.
Hoofdkantoor NZ Voor
burgwal 280. Postbus
859, Adam Telefoon
020 22 03 83 Postgiro
26 92 74 Bank: Nea
Midd. Bank (ieH ni
69 3 60 7bB)
X 500.
Gein giro
maar maakt zich nu druk om 25
seconden voor een ploeg wielren
ners van 16 jaar. Als deze mentali
teit op onze wielerjeugd wordt uit
geoefend bij een zo ernstig onge
luk, laat hij zich dan niet met de
wielersport bemoeien.
Ankeveen
J. Soek
SINT OEDENRODE Onbekenden
hebben in Sint Oedenrode met een
bijl de grootste klomp van Neder
land van zijn sokkel gehaald en in
de Dommel geworpen. De klomp,
die 281 centimeter lang ls en meer
dan tweehonderd kilo weegt, is
twee maanden geleden aan de ge
meente aangeboden als geschenk
van de Stichting Brabantse Klom-
penbeurs. Het monument dat to
taal vernield is stond aan een
van de invalswegen van Sint Oe
denrode.
De daders plaatsten na hun ver
nielzuchtig optreden een klein
klompje op de sokkel. Voor de Bra
bantse klompenmakers is deze ver
nieling niet prettig. De klomp
moest een van de trekpleisters zijn
van de 47ste Brabantse klompen-
beurs, die van 4 tot en met 7 oktober
irt Sint Oedenrode wordt gehouden.
Van onze correspondent.
HOOGEVEEN De ziekte van Weil
onder honden verspreidt zich over
Drente. Nadat er enkele honden wa
ren besmet in Coevorden is de ziek
te nu ook geconstateert in Hooge-
veen en Beilen.
Al eerder kwamen er meldingen
binnen van Dedemsvaart. De ziekte
hoeft volgens een veearts niet do
delijk te zijn. wanneer men de
hond tijdig laat Inenten. De be
smette hond gaat veel drinken en
wordt suf. Als men de ziekte niet
te lijf gaat krijgt de viervoeter
schrompelnieren en daardoor
bloedvergiftiging. De ratten zijn de
veroorzakers.
Vooral bij loslopende honden die
hun kostje moeten opscharrelen en
af en toe een rat vangen kan de zeik
te van Well toeslaan. Wanneer men
ln een vroeg stadium naar de dieren
arts gaat is de ziekte met dieet en
medicijnen volledig te genezen.
Ondanks het feit dat er in Hooge-
veen een aanlijngebod is lopen er
nog veel honden los. Hieronder be
vinden zich de ziektedragers. Een
veearts merkt op dat de ziekte ook
voer mensen gevaarlijk kan zijn.
vooral voor kinderen.
UTRECHT De Nederlandse bis
schoppen zien af van hun plan
volgend jaar een vastenbrief te pu
bliceren. De eerstvolgende zal pas
in 1976 uitkomen. In het officiële
mededelingenblad van de bisschop
pen, Analecta, zeggen de bisschop
pen dat zij dit besluit genomen
hebben omdat er bezorgdheid ls dat
de brieven de laatste tijd niet pas
toraal verwerkt zijn.
Binnen het episcopaat heeft het de
laatste maal enige moeilijkheden
veroorzaakt, tot een consensus te
komen over de vastenbrief, die dit
jaar over het bidden ging.
UTRECHT A- De impasse ln de
gereformeerde kerken (vrijge
maakt: buiten verband) over de
organisatie van het kerkverband is
ook op de vierde conventvergade
ring nog niet opgelost. De vergade
ring werd. na een dag discussie,
verdaagd tót zaterdag 30 november.
De conventvergadering van vorig
jaar in Bunschoten-Spakenburg be
sloot tot een getrapte afvaardiging.
Een minderheid van plaatselijke
kerken heeft daartegen ernstige be
zwaren. Ook is er nog geen volledi
ge regionale indeling van de ker
ken tot stand gekomen. Daarom
had de samenroepende kerk van
Utrecht ook weer voor deze verga
dering alle plaatselijke kerken ge
vraagd. twee afgevaardigden te
zenden
Van éen onzer verslaggevers
AMSTERDAM De generale synode van de christelijk gerefor
meerde kerken heeft gisteren gesproken over een voorstel om ze
ventien 'bijbelliederen' uit het Liedboek voor de kerken vrij te ge
ven voor het gebruik in de eredienst.
Het zijn volgens het voorstel van
deputaten de nummers 8, 13b, 14,
21, 25 (behalve vers 9), 26, 27, 43,
65, 66. 67. 68. 78. 89. 96, 107 en 114.
In feite zijn dit voor de christelijke
gereformeerden maar veertien
nieuwe gezangen, omdat hieronder
ook de lofzangen van Maria, Za-
charias, en Simeon zijn, die (ln
oude berijming) al gezongen wer
den. Een beslissing werd nog niet
genomen.
De synode besloot verder tot de
instelling van een deputaatschap,
dat zich zal moeten bezinnen op
die zaken, die betrekking hebben
op de plaats die de kerk en de
christen in de samenleving behoort
in te nemen, teneinde de (leden
der) kerken hiermee van dienst te
zijn.
Vragen, waarmee dit deputaatschap
zich blijkens de synodediscussie zal
gaan bezighouden, zijn onder meer:
of het heil ln Christus gestalte kan
en moet krijgen in de samenle
vingsverbanden van deze wereld: of
alles wat aan 'gerechtigheid' ln de
ze wereld tot stand wordt gebracht,
kan worden geclaimd als 'teken
van het Rijk van God'; of er buiten
het geloof in Christus de Heiland
en het herscheppende werk van de
Heilige Geest om sprake kan zijn
van een deelhebben aan het heil,
dat door het evangelie wordt ver
kondigd: of in de roeping om ook
in de wereldlijke verhoudingen
Gods wil te doen, primair moet
worden uitgegaan van de eisen van
Gods wet, die voor ieder mens gel
den, of van de beloften van het
evangelie, die in de weg van' geloof
worden toegeëigend: of en hoe er
nog wel een plaats over kan blijven
voor de bijbelse antithese tussen
het Rijk Gods en het rijk van de
antichrist.
Van een verslaggever
ELBURG De tweejarige Liana
Schaeffer uit Elburg is bij een ver
keersongeluk in die plaats om het
leven gekomen. Het kind werd aan
gereden door een vrachtwagen,
toen het plotseling de Biesenkamp
overstak.
Deze week in
Hervormd Nederland o.a.:
Prins Claus over kerk en
ontwikkelings
samenwerking.
Kerkenvergadering
Plaatselijke gemeenten
moeten doen wat Raad van
Kerken niet kan.
Prof. Miskotte:
Hij schrijft ons een teken
van leven.
Gesprek met prof Vos
Een broodje wilde
Foeroeya niet eten.
Hoe moe is Rijnmond?
Tekenen van hoop
een Slciliaans reisverslag.
Ik abonneer
mij op/vraag
een
proefnummer
van
Hervormd
Nederland.
WOONPLAATS:
TELEF.NR.
Abonnementsprijs 23,per
half Jaar; 46,— per jaar.
Abonnementen kunnen elk
ogenblik ingaan.
Bon ingevuld in BLOKLET-
TERS in envelop (zonder
postzegel) verzenden aan:
Hervormd Nederland,
Antw.nummer 1776. Den Haag.
Op heel wat muren in de oude stad
van Jeruzalem staat dezer dagen in
witgekalkte letters de eis te lezen
dat mgr. Hilarion Capucci. de
grieks-katholieke aartsbisschop van
Jeuzalem. wordt vrijgelaten door
de Israëlische autoriteiten. Het is
lang geleden dat een aartsbisschop
zo populair was bij zijn gelovigen
in het Midden-Oosten. De diocesa-
nen schrijven nu op de muren in
een laatste poging om hun aanhan
kelijkheid aan de prelaat te tonen.
We roepen even het voorafgaande
in herinnering. Capucci werd in
1965 aartsbisschop in de grieks ka
tholieke kerk- Dat is een kerk die
sinds 1775 verbonden is met Rome.
alhoewel zij de oosterse ritus volgt.
Het diocees Jeuzalem hoort onder
patriach Maximos V Hakim, die
zijn zetel heeft in Libanon. Maxi
mos heeft nog twee diocesen: Anti-
ochië en Alexanórië. De drie dioce
sen worden bestuurd door een
aartsbisschop-vicaris.
Een van deze drie. mgr. Capucci die
van Syrische afkomst is. heeft
steeds duideliik laten blijken dat
hij niets vour het zionisme voelt.
Na de oorlog van 1967. toen Israël
opnieuw grote stukken Arabisch ge-
Tekening van Chenez uit
Le Monde
bied bezette, en voorts ook Jeruza
lem Inlijfde bij de staat, weigerde
Capucci in het openbaar met de
autoriteiten samen te werken. Hij
liet zich ook niet binnen de kerk
muren terugdringen en toonde zich
actief solidair met zijn dlocesanen,
meest Palestijnen. Zijn weerzin te
gen de bezetting en zijn sterk gela
den openluchtpreken, irriteerden de
Israëlische leiders, maar maakten de
aartsbisschop zeer geliefd bij zijn
eigen mensen, die merkten dat ge
loven niet stijdig is met het stre
ven naar bevrijding.
Men moet bedenken dat zowat alle
christenen in het Midden-Oosten
zich op voet van oorlog voelen met
de staat Israël, die hen soms van
huis en haard verdreven heeft en
voortdurend hardhandig toont wie
er de baas is in het Midden-Oosten.
Dinsdag nog werden enkele Pales
tijnse kampen in Libanon gebom
bardeerd om de overwinning van
1967 te 'vieren'.
Niet neerleggen
Gezegd moet worden dat veel gees
telijken van de christelijke kerken
zich neerleggen bij de bezetting.
Maar Capucci vond dat een volk
dat zich er bij neerlegt dat zijn
land wordt bezet door een vreemde
mogendheid het recht op een eigen
nationaal leven verliest. Hij stond
actief aan de kant van het verzet,
omdat dat voor' hem de belicha
ming is van het recht van het
Palestijnse volk op een eigen iden
titeit. Men zou de vergelijking kun
nen maken met sommige geestelij
ke leiders die tijdens de bezetting
van Nederland in de periode 1940-
'45 deden wat hun hand vond om
te doen. Dat was ook niet altijd
geweldloos. Zij wisten dat hun
mensen stonden tegenover een
overmacht, die de modenste wa-
wAT
ONDER EEN JAGENDE HEMEL ude
Buiten rukte de wind met ho es^,
stormkracht aan de hekken en
bomen van het kerkhof. Hoog bade:
ven ons vulden heftig voortijlen etei
wolkenstoeten de hemel. In de kfcble
mer bij de aula was het stil. Evjem
later waren de naaste verwante
en vrienden binnen. Een gedn aar
zwijgen met hier en daar een flujoofc
terend gevoerd gesprek. In de aifers
stond een verder verwijderde krijoofc
van vrienden en kennissen tegphoc
de wand om haar uitvaart mee ge
maken. De kist ging schuil achtij
grote bossen herfstbloemen, leer
toen moest er gesproken wordfeeft
Ja. moest het eigenlijk wel? W aar
recht was hier om te spreken, ïige
dit sterven van een jonge vroi>e,
nog vol verwachting om een wer^nda
lijk gelukkig leven binnen te gaafste
De laatste woorden die voorgelegd:
werden waren die uit een nieuing
psalmberijming: wie U erki
heeft recht van spreken. Dat \$jjp)
het dus. Er is een recht van sp r
ken, maar dan bij een erkenni u
Niet een erkenning van de een
ander waarheid, maar in de toer"
ting van Hem van wie in diezelr?
psalm gezegd wordt dat hij
mens op zijn rug vastbindt
draagt. De toelating van Hem
onze verwarde overwegingen, witl.
wie kan z'n zinnen bij elkaar hqVI'
den als daar plotseling een m«
senkind sterft? Zo maar aan
man die haar liefheeft aan al
anderen die om haar heen stom
ontvalt. De vragen vloekten metj
bloemen op de kist. Er was
verlangen om niets te zeggen
stil te zijn en te wachten op
Om van Hem te horen wat
altijd al, zoveel eeuwen al tot
mensen zegt, dat Hij onze 1
gekozen heeft in de strijd ti
dood en pijn. En dat dat het e:
is en voor alle eeuwen voldoei
voor mensen om te leven en fcjds|
een toekomst te hebben die
mand kan vernemen. Bulten hqe
den we elkaar nauwelijks in kUj<
stromende regen: want van tferti|
het koninkrijk.en de kracht. .[fej.
te i
aerdi
'I
a
rijw
feboi
jlch
[et
■poes
lev
)Stt
leel
NED. HERV. KERK
Beroepen te Sellingen: C. v. d. Balf
te Noördhorn; te Varssefog
(toez.): A. Mol te Leeuwarden fcej
Avenhorn: E. van Stuyvenbergierdi
Finsterwolde: door de classis Hitge
terdam (geest. verz. patiënten Ij
ta-ziekenhuis; toez.): P. C. Dic>—
Poortugaal. n_.f
Bedankt voor Valkenburg (to#-«T
G- S. Alma te Vijfhulzen. 1
Benoemd tot bijstand in het pafoez
raat te Apeldoorn; mr Q. Rov
em. pred. te Epe. l
GEREF. KERKEN
Beroepen te Hardenberg: A. Se,™*-,
te 's Gravenzandete Utrecht-OL
G. H. Homans te Alkmaar. I
GEREF. KERKEN (VRIJG.).
Beroepen te Avereest: J. Lu
kand. te Groningen. r f
CHR. GEREF. KERKEN j00I<
Bedankt voor Pitt Meadows (EL.
Columbia; free ref. church): P-f n
Zonneveld te Leerdam. P,
GEREFGEMEENTEN 1
Beroepen te Apeldoorn: P. Blolr®
Dirksland; te Randburg (Z.A.)£
A. Zijderveld te Middelburg.
ju h
Jat i
"poet
D<
kfels
door Aldert Schipper
pens bezat.
Capucci had de mogelijkheid om te
helpen. Hij had een gedeeltelijke
diplomatieke onschendbaarheid. Hij
reisde vaak naar Jordanië, waar ook
diocesanen wonen en naar Liba
non, waar de patriarch zetelt. Op
18 augustus werd de aartsbisschop
in Jeruzalem gearresteerd op een
zware beschuldiging: lidmaat
schap van een 'terroristische orga
nisatie', vervoeren bezit van wa
pens, munitie en explosieven en
van sabotage-materiaal- Mogelijk
zal hij nog van medeplichtigheid
worden beschuldigd aan een bom
aanslag enkele maanden geleden
in het centrum van Jeruzalem.
Iedereen in Jeruzalem wist dat Ca
pucci aan de kant stond van de
Fatah. Het hoeft ook niemand te
verwonderen dat Capucci wapen
hulp verleende. Hij was een
symbool van het verzet en de rege
ring van premier Rabin heeft ken
nelijk daar een einde aan willen
maken. Dat zal volgende maand
gebeuren tijdens een proces, dat
ongetwijfeld ook politieke betekenis
zal krijgen. Het ziet er naar uit dat
de Israëlische autoriteiten er naar
streven het toenemende christelijk -
arabische verzet in te dammen. De
zaak tegen de aartsbisschop roept
echter diepe emoties op. De aarts
bisschop dreigt een martelaar te
worden en daarmee een soort Ara
bische Camillo Torres. Het lijkt
niet overdreven als het proces vol
gende maand van ons uit met wat
extra aandacht wordt gevolgd.
Spreek mij van liefde, een rojan i
van D. Eden. ultg. Westfrieslftriei
Hoorn. 266 blz. - 16.90.
Het helpende contact. L. M.
mer beschrijft het helpende prl
ln helpende beroepen. Ultg. f\n
Toorst, Haarlem. 185 blz - 22. 'tl
Uw hart..uw leven, door R. Si
vis en dr. A. N. E. ZimmeröcC
Uitgegeven door Agon Elseviekjgu
Amsterdam naar aanleiding ejedl
het gelijknamige tv-progran.PY
104 blz. - 10.-. Je j
Onrust langs de groeigrenzen, aarl
schouwingen n.a.v. het rapport
de' Klub van Rome en rea t-
daarop door een groep VU-po t
kologen o.l.v. drs. G. Noordzij. J
Nelissen, Bloemendaal, 112 b
IW0- Mk
Veertiende IBM scljaaktoei 10ej]
1974. Uitg. Moussault, Baarn.
mengesteld door Toernooic >2W,
té/Persdienst: redaktie anal,id}^
M. bij de Wegrondeverslagei Brh_
J. Withuis. 226 blz. - 10.90. jZ0(
Sociologie en recht, over hedenc
se opvattingen betreffende het s
recht en hun maatschappelijk!d
tekenis door P. Moedlkdo. rii
Boom, Meppel: 118 blz. - ƒ.12.9
Plato, verdedigingsrede van So
tes, vertaald en ingeleid door
rard Wijdeveld. Uitg. Polak
Gennep. Amsterdam: 59 blz -
AO-boekje 1530: Identiteit bij 1
en dier. door dr. A. Stolk,
Stichting Ivlo, Lelystad.
1.20.
Jeanle's zomer, roman door J atv;
Sandison. Zuidhollandsche uF Gn
versmij. Den Haag.. anvo
Ethiek en pelgrimage door profu?11;.
W. H. Velema, Uitg. Bolland, mmi
sterdam, 103 pag, prijs [-H3
Tweede deel in de serie 'Etrffo|n
kommentaar', die onder red in
staat van prof. Velema en jo. p
Kamper vrijgemaakte collega
Douma. Prof. Velema geeft inio-69
boekje zijn visie op de bij
vreemdelingschap.
Jaren om nooit te vergeten, le Pi
sverhaal van Rose Kennedy Z »o, t
hollandsche uitgeversmij. ?|tesl
Haag, ruim 400 pagina's. (90:55
Warenhuis ln Osford Street, 'en
feitenroman van A. Fullei n^®!j
Zuidhollandsche uitgeversmij, 1-18?
Haag. 271 blz. ospei
8-22.
