n Makkumer
staat de klok
ïl drie eeuwen
bedrijf
stil
Landbouwprij zen
5 pet omhoog
MEISJE
L. T.
SHV voor 49 procent in
Arabische tankerrederij
Kosten eigen vloot f 400 miljoen
N
Londense beurs
op dieptepunt
COURVOISIER
Middenstand
wil stappen
tegen misdaad
Rotterdam door
Suez-kanaal
Van der Stee
tevreden
Lindor gaat
jeans verkopen
J0HAN MAASBACH WERELDZENDING
EVANGELIE CENTRUM
technisch medewerker
Impex-Remko B.V.
Leiden
N.V. In- en verkoopkantoor voor de
N.V. In- en verkoopkantoor voor de L. T.B.
GEMEENTE LEIDEN
ONDERWIJZER
STICHTING DAGVERBLIJVEN
NOORDELIJK ZUID HOLLAND
GROEPSLEI D(ST)E RS
18/K
TROUW/KWARTET ZATERDAG 21 SEPTEMBER 1974
L25
ROTTERDAM Het aandeel, dat het Nederlandse handels-, in
dustrie- en scheepvaart concern SHV in de nieuwe arabische tan
kerrederij neemt, bedraagt 49 procent. De Ver. Arabische emira
ten nemen voor 51 procent doel in de onderneming.
58.
n een onzer verslaggevers
\KKUM De belangstelling voor alles wat oud of antiek is, of alleen maar de schijn daarvan
eft, bloeit. Het is juist deze hang naar het verleden, naar ambachtelijke produkten, die Tiche-
irs, Kon. Makkumer Aardewerk- en Tegelfabriek nieuwe kansen geeft, want bij het bedrijf in Mak-
m heeft de klok ruim drie eeuwen stilgestaan. Alles gebeurt daar nog als driehonderd jaar gele-
a.
bedrijf is door de consequente
igering om 'met de tijd mee te
vaak in moeilijkheden ge-
;st. Lange perioden werd met
te verliezen gewerkt, het eigen
mogen teerde in. maar het tij
nu gekeerd. 'Momenteel zijn
het enige bedrijf in Nederland
nog op traditionele wijze hand-
•ormde en handbeschilderde oud-
landse tegels en aardewerk
akt'. zo zegt verkoopleider P. H.
der Hoek niet zonder trots,
ilang de Makkumer aardewerk-
tegelfabriek precies bestaat, valt
t met zekerheid te zeggen. Wel
bekend, dat sinds 1660 het be-
jf werd geleid door Freerk Jan
heiaar, in wiens achternaam het
nmalige woord voor tegelmaker
astgelegd. De Tichelaars zijn tot
de dag van vandaag tegelmakers
leven. Thans voert de negende
aat in rechte lijn van Freerk
ir. Tichelaar, het bestuur over
bedrijf.
nbachtelijk
tegels en aardewerk, wordt
cies zo gevormd en gedecoreerd
driehonderd jaar geleden. Al-
het wassen, mengen en roeren
de aarde, waaraan vroeger een
rd werd gezet, geschiedt nu met
mlp van machines. Verder heb-
de met hout of turf gestookte
ns plaats gemaakt voor elektri-
e. Maar het maken van glazuren
verven is nog geheel ambachte
en volgens oude recepten zelf
eid. De hand van de schilder
et als vroeger met grote zorg de
sieringen op tegels, borden,
otels en potten.
eerste produkten van Tichelaar
en vermoedelijk 'estriken' of
«•tegels, nu plavuizen genaamd,
de lemen vloer gingen vervan-
In de loop van de tijd zijn de
:iken de muur 'opgekropen', om
wandtegels dienst te doen. Het
waar aan deze tegels was'echter,
ze niet wit waren en daarom
niet beschilderd konden wor-
Totdat rond 1600 de witte
kende tinglazuur, waarop versie-
en konden worden geschilderd
r Nederland overwaaide,
gebruik van tinglazuur was in
terse landen al lang bekend en
d door de Moren naar Spanje
racht. Aardewerken gebruiks-
rwerpen met tinglazuur werden
Spanje uitgevoerd naar Italië
het eiland Majorca, waardoor
Dr dit soort aardewerk de naam
fjolica' ontstond. Ook !n Italië
n pottenbakkers majolica ma-"\
eibakkerijen
De produktie van tegels en aardewerk kan slechts traag groeien omdat
zeer weinig mensen een goede plateelschilder (hierboven aan het werk)
willen of kunnen worden. De voorkeur van Tichelaar gaat uit naar jeug
digen, die op een technische school opgeleid zijn tot schilder. Leerlingen
van kunstnijverheidsscholen voldoen over het algemeen niet goed, omdat
bij dit soort opleidingen de nadruk op eigen creativiteit wordt gelegd, ter
wijl in het Makkumer bedrijf alleen traditionele motieven mogen worden
geschilderd.
Antwerpen werd het majolica-
dewerk in Nederland gebracht,
streeks 1600 ontstonden hier en
r de zogenaamde gleibakkerijen,
ls in Middelburg, Haarlem, Dor-
iht, Amsterdam Rotterdam,
ft. Hoorn, Enkhuizen en in
island. De techniek in ons land
;f hetzelfde, terwijl men ook
thield aan het Italiaanse kleu-
schema van blauw, groen, oran-
iel en mangaanpaars.
alve Spaanse en Italiaanse mo-
en nam men ook Chinese orna-
ïtvormen over. Vooral het In
begin van de 17e eeuw inge-
rde Wan-Li porcelein deed zijn
oed gelden.
een paar eeuwen van grote bloei
de majolicatechniek. kwam
r de opkomst van de porcelein-
ustrie in Polen en Engeland
dgwood) de kentering. De be
fjes, niet meer dan wat am-
htslieden met knechts, konden
ioncurrentie niet meer aan. Velen
Iwenen van het toneel, terwijl
Dverblijvenden hun heil zochten
eenvoudiger technieken. Zo
)te de nog immer vermaarde
ftse aardewerkmaker 'De Porce-
ie Fles' in 1880 af van het tin-
eédé. waardoor het oude Delfts
zich onderscheidt van het
iwe.
in in Makkum werd de oude
iolica-techniek in ere gehouden,
wel dat lange tijd slechts wind
en opleverde. Daarin is sinds
ele decennia in toenemende
verandering gekomen. Het
:kumer aardewerk, dat nu vol
de traditionele technieken
dt gevormd en. ge4ecoreerd.
nu verkocht als sieraarde-
k. terwijl het vroeger om ge-
iksaardewerk ging.
triken
st het sieraardewerk en de
idtegels maakt Tichelaar sinds
jaar de Friese estriken of pla-
en, omdat dit artikel In de af-
pen jaren stormenderhand een
its op de vloerbedekkingsmarkt
ft verworven. Volgens verkoop-
er Van der Hoek ls vorig jaar
ongeveer één miljoen vierkan-
meter aan plavuizen verkocht,
voor een bedrag van 90 mil-
gulden. Hoe stormachtig de
'Uizenmarkt (waarop Tichelaar
bescheiden plaats inneemt)
heeft ontwikkeld illustreert de
Van der Hoek door te wijzen
iet feit. dat 10 jaar geleden nog
r nauwelijks plavuizen werden
aakt. Hij vermoedt dat de
kt nu zijn hoogtepunt heeft be-
t en dat binnen afzienbare tijd
aanbod de vraag zal overtreffen,
ers is dat op de markt voor het
lardewerk en de wandtegels.
markt waarop Tichelaar een
Iger positie inneemt. Per jaar
den bijna 300.000 tegels gepro-
eerd. waarvan 15 tot 20 procent
r Wèst-Duitsland en de Vere-
le Staten wordt uitgevoerd. De
tegels worden veelal verkocht als
schilderijtjes aan de muur, met of
zonder lijst.
Beperkt
De sieraardewerkproduktie van Ti
chelaar gaat in zijn geheel naar
ongeveer honderd winkels in Ne
derland. Dit aantal is beperkt, om
dat het Makkumer bedrijf welis
waar meer zou kunnen verkopen,
maar moeilijk meer kan "produce
ren. De produktie kan slechts
traag groeien omdat maar zeer wei
nig mensen het in de vingers heb
ben om een goede plateelschilder
(de schilder, die het aardewerk de
coreert) te worden. Wel worden
regèlmatig .nieuwe leerling-schil
ders aangetrokken, maar de spoe
ling blijft dun. aldus de heer Van
der Hoek.
De produkten van Tichelaar zijp
LONDEN —De aandelenkoersen op
de Londense effectenbeurs hebben
gisteren een laag peil bereikt dat in
zestien jaar niet meer was voorge
komen. Het Financial Times-index-
cijfer voor dertig industriële fond
sen sloot op 198.0, het laagste ni
veau sinds oktober 1958.
De belangrijkste oorzaken van deze
daling zijn de bezorgdheid in inves
teringskringen over de toekomst
van de Britse economie en de ver
wachting dat de verkiezingen in
Engeland geen duidelijk resultaat
zullen opleveren.
ADVERTENTIE
Lc Cognac de Napoleon
niet goedkoop. De prijzen tussen de
25 en 1100 gulden. Dat de produk
ten duur zijn ls niet verwonderlijk,
gpzien het ambachtelijke karakter
van het bedrijf. Dit karakter wordt
nog eens benadrukt als men bij een
bezoek aan het bedrijf met eigen
ogen kan zien hoe 120 man perso
neel dag in dag uit om half tien de
ovens, de draaischijven en penselen
laten voor wat ze zijn. op bün fiets
stappen om thuis koffie te drinken,
na twintig minuten tebug te keren
om de normale werkdag voort te
zetten.
Via de nieuwe maatschappij, United
Arab Emirates Tanker Company,
krijgt de Arabische staat de be
schikking over een eigen vloot van
tankers. De leiding van de taker-
maatschappij wordt in handen ge
geven van Van Nievelt Goudriaan,
die tevens de bemannig zal leve
ren. Bovendien zal deze maatschap
pij zich gaan bezig houdeti met de
opleiding van inwoners van de Ver.
arabische emirattn voor functies
aan boord en in de leiding.
De tankermaatschappij zal binnen
twee jaar vier tankers van 250.000
ton kopen. De kosten worden ge
raamd op ongeveer 400 miljoen
gulden. SHV zal trachten de finan
ciering van het project te verzor
gen. Het contract, dat voorziet in
het voor gezamenlijke rekening ex
ploiteren va de tankers, heeft een
looptijd van 12 jaar. Deze periode
gaat in na de eerste aflading van
het vierde schip.
De regering van de Emiraten heeft
de garantie verstrekt, dat in het
eerste jaar 5 miljoen ton ruwe oiie
zal worden vervoerd. In de daarop
vQlgende jaren bedraagt dit mini-
DEN HAAG Het Overlegorgaan
van de Centrale Ondernemersver
bonden K.V.O., N.K.O.V. en
N.C.O.V.) heeft haar ernstige ver
ontrusting uitgesproken over de
toenemende mate waarin het mid
den- en kleinbedrijf wordt gecon
fronteerd met tal van vormen van
ernstige misdadigheid.
Het overlegorgaan bepleit het ne
men van doeltrefefnde maatregelen
op korte termijn en doet daarvoor
ook een aantal suggesties, waaron
der: een verscherpt vervolgingsbe
leid van de kant van het Openbaar
Ministerie en een aanzienlijke uit
breiding van de politiekorpsen.
Voorts wordt verzocht om de aan
stelling van een speciale politie-
vertrouwensman. waardoor de gang
van de door een misdrijf getroffene
naar de politie eenvoudiger wordt.
Ook het ter beschikking stellen van
middelen van de kant van de over
heid teneinde de ondernemers be
ter te kunnen informeren en voor
lichten over eventueel te nemen
maatregelen op beveiligings- en
verzekerlngsgebied wordt aanbevo
len.
ROTTERDAM Holland America
Cruises in New York heeft aange
kondigd. dat het 38.000 ton metende
s.s. Rotterdam tijdens een 87-dagen
durende wereldcruise In 1976 voor
het eerst sinds 1967 weer door het
Suez-kanaal zal varen. De Rotter
dam vertrekt op 20 januari 1976 uit
New York en gaat via Miami (Flo
rida) haar wereldreis beginnen. Ha
vens die in de afgelopen jaren niet
werden bezocht zijn Casablanca, het
Franse .Vil'efranche. Napels. Piraeus
(Athene). Beiroet. Haifa. Alexadrië
(Cairo), mihouti. Tdon en Bali, al
dus de HAL
BRUSSEL De Europese boeren krijgen met ingang van 1 okto
ber vijf procent meer voor hun produkten. Dit hebben de EG-mi-
nisters van landbouw gisteren besloten. Voor de Nederlandse con
sument zullen de prijzen door de landbouwmaatregel 0,3 procent
stijgen.
Van het gehele pakket maatregelen
is voor de Nederlandse graamboer
vooral van belang de monetaire
maatregel, die de invoer van Frans
graan in ons land duurder maakt.
Dat stelt de Nederlandse boer in
staat meer geld voor zijn graan te
krijgen. De Nederlandse varkens- en
pluimveehouders komen echter in
een iets nadeliger positie, omdat zij
meer voor hun voedergrondstoffen
moeten tietalen.
Niet alleen voor de Nederlandse,
maar ook voor alle Europese boeren
ls van belang, dat de Europese
Commissie uiterlijk op 1 december
met de prijsvoorstellen voor het
nieuwe seizoen zal komen en dat de
Raad daarover voor 1 februari 1975
moet beslissen. Rekening zal daar
bij worden gehouden met de voor
de boeren in 1973 en 1974 gestegen
kosten.
Premie
In de rundvleessector krijgen vee
houders. die hun dieren later laten
afslachten dan ze van plan waren,
voor iedere maand dat ze wachten
met slachten een premie. Die pre
mie ls nu verhoogd met 5 procent
en wordt betaald uit het Europese
Landbouwfonds. In feite gaat de
Gemeenschap nu weer geld uit
geven om de rundvleesberg weg te
werken waar ze in de Jaren na 1968
premies gaf om de rundvleespro-
duktie te stimuleren.
Verder ging de raad akkoord met
een feitelijke waardevermindering
van het zg. groene pond (de koers,
die van belang is in landbouwtrans-
acties) in Ierland en Engeland,
resp. met ongeveer 12,5 en 9.5 pro
cent. Dat betekent dat de boeren in
deze landen In de praktijk nog eens
een (voor een belangrijk deel theo
retische) extra-prijsverhoging krij
gen. Afgesproken is verder dat de
Europese Commissie medio oktober
een eind gaat maken aan de lm-
portbeperkende maatregelen die
Italië voor sommige landbouwpro-
dukten in stand houdt.
De Europese Commissie heeft be
vestigd zo snel mogelijk een ge
sprek te zullen openen met de naar
de EG rundvlees-exporterende lan
den. teneinde oen bevredigende re
geling voor de export van die lan
den te krijgen. Minister Van der
Stee heeft hieron in h*» bijzonder
aangedrongen.
Ontlokken
De Nederlandse bewindsman heeft
de commissie de uitspraak weten te
ontlokken dat er geen bezwaren
bestaan tegen de nationale steun
maatregelen (115 miljoen gulden).
De Nederlandse maatregelen liggen
in de sociale sfeer en kunnen bo
vendien worden gezien als een ver
lenging van de compensatie voor
de revaluatie van de gulden een
jaar geleden. Voor de Franse natio
nale steunmaatregelen is geen 'al
gemene verontschuldiging' ge
kregen.
Nederland hangt wel een klacht van
Duitsland en Frankrijk boven het
hoofd (bij het Europese Hof) over
het Nederlandse aardgasbeleid. De
Duitse en Franse regering vinden
dat Nederland de concurrentie ver
valst door Nederlandse tuinders
goedkoop aardgas te leveren, terwijl
tegelijkertijd de exportprijs van het
gas gemaximaliseerd wordt. Buiten
landse tuinders die Nederlands gas
gebruiken zijn daardoor slechter af
dan hun Nederlandse collega's.
maal 10 miljoen per jaar. In de
praktijk san deze hoeveelheid in
belangrijke mate toenemen, aldus
de SHV. Na afloop van het contract
zullen de Emiraten het eigendom
van de schepen verwerven.
Het ligt in de bedoeling voorlopig
te opereren met charterschepen.
Deze zullen m de komende twee
jaar door eigen schepen worden
vervangen. De directie van de Uni
ted Arab Emirats Tanker Company
zal bestaan uft o leden, van wie 2
afkomstig van SHV. onder wie de
managing-director
BRUSSEL De Nederlandse land
bouwminister toonde zich bijzonder
tevreden over de uitkomsten van
het landbouwberaad. 'Ik geloof dat
de Nederlandse boer niet ontevre
den hoeft te zijn. Bovendien heb
ben de maatregelen maar zeer be
perkte gevolgen voor de consu
ment'.
De sfeer in het landbouwberaad is.
aldus raadskringen, ronduit slecht
geweest. Frankrijk, dat gewoonlijk
als grote winnaar uit de landbouw-
arena tevoorschijn kwam heeft
ditmaal door toedoen van de Duitse
minister Ertl een duidelijke neder
laag geleden. De Franse minister
van landbouw. Bonnet, verklaarde
na afloop van het beraad, dat het
overleg geen winnaars of verliezers
heeft opgeleverd, maar hij was toch
duidelijk korzelig omdat hij voor
zijn boeren geen grqtere prijsver
hoging in de wacht had weten te
slepen. De Duitse minister Ertl on
derstreepte vooral het feit, dat de
nu getroffen maatregelen vrijwel
geen extra uitgaven betekenen voor
het Europese Landbouwfonds.
De Britse minister Peart was uiterst
tevreden. Hij zei alles voor zijn
boeren te hebben gekregen wat zij
nodig hebben. Ook de Engelse boe
ren waren tevreden, in tegenstel
ling tot de Franse, die al nieuwe
demonstraties hebben aangekon
digd.
DEN HAAG Vroom en Drees-
mann gaat alle Lindor-zaken. veer
tien in totaal, ombouwen tot speci
aalzaken in jeans. Hier zal men de
blauwe broeken met de bijbehoren
de jasjes, zowel voor mannen als
voor vrouwen gaan verkopen.
SAMENKOMSTEN VOOR IEDEREEN VAN DE
Iedere zondagmorgen 10 uur (tevens kinderdiensten)
cn iedere dinsdagavond 8 uur in het
ZIJLSINGEL 2-LEIDEN
a.s. zondagmorgen 22 sept. 10 uur m.v. de
fantastische gospelgroep
'THE CHILDREN OF THE TRUTH'
In iedere dienst gelegenheid voor gebed met allen die in
geestelijke of lichamelijke nood zijn.
IEDER WELKOM. TOEGANG VRIJ.
KATINKA HENDRICHS
BLOEMEN
SCHIKKEN
VAM WEEK TOT WEEK
Ideale handleiding
met schitterende
kleurenfoto's
f 18.50
V«rkr1Jgb»»r In
de boekhandel
ZOMER KEUNING
WAGENINGEN
Impex-Remko B.V. is een bedrijf dat o.a. is gespecialiseerd
op het gebied van rem- en koppelingsservice.
Er worden rem- en koppelingsdelen gereviseerd, remtrommels
uitgedraaid, remvoeringen opgeklonken, etc.
Voor onze nieuw in te richten werkplaats op de Hoge Rijndijk 32S
zoeken wij op korte termijn een
Wij denken hierbij aan een automonteur met enige jaren ervaring
op het terrein van vrachtwagens.
Sollicitaties te richten aan:
Rijnsburgersingel 1b
t.a.v. de heer P. Ommering
tel. 01710-24743.
HOOGEWAARD 215/A. TELEFOON 01714-9018, KOUDEKERK A/D RIJN.
WIJ VRAGEN
Voor lichte administratieve werkzaamheden.
Liefst rond de leeftijd van 1719 jaar.
Bij voorkeur in het bezit van MAVO-diploma.
Haar zal ook de bediening van het kantoorpersoneel worden toevertrouwd voor
wat de ochtend- en middagverversingen betreft.
Sollicitaties graag zo spoedig mogelijk schrfitelijk of telefonisch aan de
HOOGEWAARD 215/A. TELEFOON 01714 -9018.
KOUDEKERK AAN DEN RIJN.
Aan de TELDERSSCHOOL (openbare school
voor gewoon lager onderwijs aan de Telders-
kade) wordt met Ingang van 1 januari 1975 of
eerder voor de 5e klas (27 leerlingen) gevraagd
een
Inlichtingen kunnen worden Ingewonnen bij
het hoofd der school, de heer L. P. H. Schrler.
tel. 01710-32469 (school) en 01714-3514 (huis):
(na 28 september a.s. wordt 01710: 071).
Degenen, die met een jong enthousiast team
willen samenwerken, worden verzocht hun
sollicitatiebrief zo spoedig mogelijk bij de af
deling Onderwijs, Stadhuis, Leiden in te zen
den (vacaturenummer ond. 317).
Voor onze dagverblijven voor ouderen zoeken
wij op korte termijn
die als belangrijkste taak hebben:
het optimaal doen funktloneren van een leef
groep van ongeveer acht geestelijk gehandi
capten.
Van de groepleid(st)er wordt verwacht, dat
hij/zij in samenwerking en overleg met colle-
ga/groepsleid(st)ers en het team van deskun
digen het dagverblijf-gebeuren voor de gehan
dicapten maakt tot een zinvolle aktiviteit.
Hoewel een middelbare opleiding géén eerste
vereiste is. wordt het hebben hiervan, alsme
de ervaring binnen soortgelijk werk, ten zeer
ste op prijs gesteld.
Leeftijd: minimaal 21 jaar.
Salaris en overige arbeidsvoorwaarden con
form C.R.M.-richtlijnen.
Schriftelijke sollicitaties, eventueel na telefo
nische informatie, kunnen worden gericht aan
het secretariaat van de stichting Rijnsburger-
weg 140 te Leiden. (Tel. 01710-51734).
