Oplossing blijft nog uit
Faillissement Sturka:
450 mensen op straat
Ook koningin Wilhelmina
reed auto op prinsjesdag
Luisteraars wijzen
radioprogramma af
IGiBESiïBEl
ord: voorwaardelijke
Simnestie voor
1Vietnam-deserteurs'
Regering zwijgt terwille van gijzelaars
!n deze krant
TJ
'Mooiste opening'
avondstudies mr/drs
18E
MMmm
Zogezegd
OOSIEM
Kortsluiting
Nog 9 gijzelaars
Prir sjesdag
zeer sober
Wegens gevaar voor gijzelaars
Nieuwe leidse Courant
Settin
?el. n ,-m—riii/ninni „Stantvastich it ghebleven
^irtsjDAG 17 SUPi'EMBER 1974
55ste jaargang no. 141
RD HRISTE LIJK DAG BLAD VOORLEIDEN EN OMGEVING
lenstraat 37
Postbus 76 Telefoon 31441
„Stantvastich ia gheblevsn
mijn hert in taghenapoetl"
Gironr. 269274 t.n.v. B V. De Christelijke Pers, Amsterdam Abonnement 12.02 per maand, per kwartaal 36.05
exclusieve
meubelen
Bij VERDUYN RIJNSBURG
INTERIEURVERZORGING.
Afd. Bezorging vanaf 08.30 uur
el. 011
RDl
êysM rkl
WASHINGTON (UPI, Reuter) President Ford van de Verenigde
taten heeft de deserteurs en dienstweigeraars uit de periode van
e Vietnamese oorlog voorwaardelijke amnestie aangeboden.
van de dienstplicht een ernstig
misdrijf.
Maar er moet in het belang van de
ï-3301
HL
verzakers van de dienstplicht
linnen amnestie krijgen als zij be
id zijn om twee jaar vervangende
jerdienst te verrichten en een
rklaring van trouw aan de Vere
gde Staten afleggen. Zij moeten
ch voor 31 januari van het vol
enti jaar melden bij de militaire
Het is vandaag niet de eerste
keer, dat de nieuwe zitting van
de Staten-Generaal een uiterst
sobere plechtigheid is en dat de
Koningin met haar gevolg per
auto naar de Ridderzaal wordt
gereden. Eerder overkwam dit
koningin Wilhelmina, die daar
over schrijft in haar dagboek
'Eenzaam maar niet alleen' en
deze gebeurtenis de 'mooiste
opening van de Staten-Generaal'
noemt (dat was in 1945).
Zij schrijft: 'Spoedig nadat ik op
orde was aan de Parklaan in
Den Haag. volgde de opening
der tijdelijke Staten-Generaal.
De stoet was geheel aangepast
aan de tijdsomstandigheden. Wij
gingen per auto: onze paarden
waren alle gestolen en wegge
voerd door de vijand. De auto
werd geëscorteerd door de BS in
donkerblauwe overall en de on
derdelen van leger, vloot en
luchtmacht in de stoet droegen
slechts battledress (de "vechtjas').
Naar mijn oordeel de mooiste
opening van de Staten-Generaal,
die er ooit geweest is. Doch ik
sta hierin vrijwel alleen'.
lii itoriteiten. Het aanbod geldt allen
ijlmei je zich in de periode van 4 augus-
n, kei 1S 1964 tot 28 maart 1973 aan de
en bi irvulling van de militaire dienst-
rterin jcht hebben onttrokken. Om hoe-
t duu iei Amerikanen het precies gaat is
H°01 iet bekend. Volgens de regering
jn er ongeveer 17.500 dienstweige-
jiars en 12.500 deserteurs. Andere
hattingen zijn hoger,
e eerste reacties van Amerikaanse
enstweigeraars in het buitenland
Fords aanbod waren negatief.
woordvoerder van de grote
p Amerikanen in Zweden zei:
lit is een straf en geen amnestie.'
en ander wees er op, dat aanvaar-
ng van de voorwaardelijke am-
sstie een schuldbekentenis zou in-
uden. Een groep deserteurs in
riep op het aanbod van
rd te negeren.
zal een speciale raad komen om
gevallen te bekijken van de
merikanen, die al zijn veroordeeld
egens desertie of dienstweige-
ng. Aan hun opsluiting moet zo
ioedig mogelijk een einde komen
dus Ford. Zij zullen gratie kun-
m krijgen als zij enige tijd ver-
Ingende dienst hebben verricht,
e president vindt dat hun geval-
n met voorrang mbeten worden
schuil ïhandeld. Er zitten momenteel 660
ra iserteurs in Amerikaanse gevan-
JON( missen.
r. Brljord noemde desertie of ontduiking
(ADVERTENTIE)
1 T.V.
RD
door geheel nededand
EUR Veemark!ple.n35.t»echK)30*9«06*1
(ADVERTENTIE)
Wl
entie.
i. stei
t spreekt vanzelf dat de con-
rnlitie van de militairen goed is
rant ze worden regelmatig af-
4
1 sii
R elost.
kjj
well
Vi
■kenra
ten
an I
oorra
s Zat
A VEI
tanto
■•eg I
2484
Rï
zulphen 18 t/m 25 «eptember 1974
werkdagen 14-22 uur
zaterdag 10-18 uur
zondag gaalotan
Zonnige perioden
Verspreid voorkomende zon
nige perioden en op de meeste
plaatsen droog weer. Zwakke
tot matige zuidwestelijke wind.
Maximum-temperaturen onge
veer 21 graden Celsius.
MORGEN EN OVERMORGEN:
eerst plaatselijk regen, later
opklaringen. Lagere tempera
turen.
Morgen zon op: 06.18
onder: 18.49
maan op: 09.34
onder: 19.21
(oeiemvacht ingesteld
nationale verzoening een 'daad van
genaae' worden gesteld, zo voegde
de president er aan toe.
De 'Vietnam-weigeraars', die niet
zijn veroordeeld (verreweg de
meesten zitten in het buitenland)
kunnen verkorting van de tijd voor
vervangende dienstplicht krijgen
als zij 'verzachtende omstandighe
den' kunnen aantonen. Een verzoek
om verkorting moet worden beoor
deeld door de minister van justitie
en de onderministers voor het le
ger, de marine en de luchtmacht.
Jacqueline Geerlings (telefoniste) en Joyce Fleur (secretaresse) werkzaam op de Franse ambassade
in Den Haag werden bij hun vrijlating maandag tegen de ochtend direct ondersteund.
Van onze soc.-ec'onomische redactie
ZUTPHEN Vanmorgen zal het kledingbedrijf Mark International, het voormalige Stürka, bij de
rechtbank van Zutphen faillissement aanvragen.
De ondergang van dit bedrijf be
tekent ontslag voor 450 werkne
mers in Zutphen en Lichtenvoorde
en 120 in het Belgische Bree. Er is
zo goed als zeker geen geld voor
een afvloeiingsregeling.
De confectieonderneming vroeg
reeds drie weken geleden om uitstel
van betaling. Volgens de directie
was die noodzaak ontstaan door
Minister Vredeling bij zijn be
zoek aan het Korte Voorhout
Ga je als getergde boer je aardappelen
demonstratief staan weggeven. Komen de
dankbare huisvrouwen met kinderwagens, om wat
extra mee te kunnen nemen. Zo los je een
landbouwcrisis natuurlijk nooit op. Hoe dat wèl
gebeurt melden we u te zijner tijd ook.
Abonneer eens iemand. Desnoods uzelf.
NIEUWE AliONNEE
NAAM
STRAAT:
GIRO:
l'LAATS
'M.11 c^7 i
L
Wenst abonnement op:
TROUW
DE ROTTERDAMMER
NIEUWE HAAGSE CRT.
NIEUWE LEIDSE CRI.
DOR HTS DAGBIsAD
(aankruisen a ub)
Betaalt per maand/kwartaal
Opgegeven door:
Naam;
Adres:
Plaats:
IK ON l'VANG GRAAG:
Artikelenserie 'Onderne
mingsraden door prof. dr.
H J van Zuthem
Fraaie thermometer (goud-
bedrukt op stevig kunstleer)
Alttjr paraat map brtef-
paplei en pen).
Schrijf op de envelop üe Chr Pers antwoordnummer 2792. A dam
Een postzegel is niet nodig Die lielale»' wl|
at is dat voor een griet!
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG De al haast vier dagen durende onderhandelingen tussen de
Nederlandse regering en de drie Japanners hadden gisteravond laat nog niet
tot een oplossing geleid.
Gisteravond zei minister-president
Den Uyl, dat die op korte termijn
ook niet te verwachten is. 'Ik wil
waarschuwen voor een te groot opti
misme. Er zijn nog hele moeilijke
punten in het geding, die een uit
wisseling voorlopig onmogelijk ma
ken', aldus de premier. Hij sprak ook
over de onzekerheid, die Is ontstaan
doordat de gijzeling nu reeds drie
etmalen duurt. 'Vermoeidheid en
uitputting kunnen een rol gaan spe
len. Wel is het zo, dat we op be
paalde punten overeenstemming
hebben bereikt'.
De regering bewaart nog steeds het
grootste stilzwijgen over het verloop
van de onderhandelingen en de
eisen die de drie leden van het Ja
panse Rode Leger stellen. De vraag
blijft waar de onderhandelingen op
blijven steken, nu de twee eerste
eisen van de gijzelaars, de over
brenging naar Nederland van de in
Parijs gevangen gehouden Japanner
Foeroeya en het beschikbaar zijn
van de Boeing 707, zijn ingewilligd.
Een probleem kan zijn dat de Fran
se autoriteiten duidelijke voorzorgs
maatregelen hebben genomen om te
voorkomen dat de Japanners met
één of meerdere gijzelaars naar
Frankrijk gaan. Op het Parljse
vliegveld Orly en ook op andere
Franse vliegvelden zijn manschap
pen en materieel aanwezig om een
eventuele landing van de Boeing
met de gijzelaars onmogelijk te ma
ken.
Inmiddels staan sinds gisteravond
bij de Juliana van Stolbergkazerne
twee helikopters gereed, die streng
bewaakt worden door leden van de
bijzondere bijstandseenheid. De heli
kopters zouden gebruikt kunnen wor
den om de Jappanners van de am
bassade bij een ontknoping van de
affaire naar de op Schiphol gereed
staande Boeing over te brengen.
Palestij nen
onder meer de sterke stijging van
het minimumjeugdloon, de teleur
stellende resultaten over het eerste
half jaar 1974 en de achterblijven
de verkopen in het tweede half
jaar. De industriebonden voegden
daar gisteren als een belangrijke
oorzaak van het faillissement een
volstrekt falend directiebeleid aan
toe.
Besprekingen van de directie met
het ministerie van Economische
Zaken, de Amro-bank en de indus
triebonden met het doel om in een
laatste poging het bedrijf te red
den, liepen histeren op niets uit.
De districtsbestuurder van de In
dustriebond CNV, de heer W. Rein-
ders, noemde de gang van zaken na
afloop van deze besprekingen zeer
teleurstellend. Met name de weige
ring van de Amro-bank om enige
hulp te bieden sloeg volgens hem
elke hoop op redding de bodem ln.
De bank, die voor het bedrijf geen
enkel perspectief meer ziet, schat
het verlies voor dit jaar op 4 mil
joen gulden. Volgens de directie
van Mark gaat het om hooguit 1 k
1,5 miljoen.
Kritiek
Tijdens de besprekingen is er van
de zijde van het ministerie harde
kritiek geuit aan het adres van de
directie. Volgen de ministeriële ver
tegenwoordigers heeft de bedrijfs
leiding veel te lang gewacht met
het aanvragen van subsidie. In dit
stadium weigert het ministerie sub
sidie, omdat het geen vertrouwen
heeft in de mogelijkheid om het
bedrijf weer rendabel te maken. De
directie die niet tegen haar taak
zou zijn opgewassen kon ook
niet voldoende cijfermateriaal aan
dragen om het oordeel van het
ministerie te veranderen.
Districtsbestuurder Reinders ver
klaarde, dat het personeel verslagen
van de faillissementsaanvrage heeft
vernomen. 'Dit betekent', zo werd er
opgemerkt, 'dat we de laatste we
ken alleen hebben gewerkt om de
schuld aan de bank af te lossen'.
Volgens de heer Reinders zullen de
bonden vandaag opnieuw pogingen
doen om er een afvloeiingsregeling
uit te slepen. Maar hij noemde de
kans van slagen niet groot. Veel
i leveranciers hebben de laatste week
goederen geleverd onder eigen-
domsvoorbehoud.
Een andere onverwachte moeilijk
heid voor de drie leden van het Ja
panse Rode Leger is mogelijk de af
keuring, die de twee grote Palestijn-
se bevrijdingsbewegingen, waarmee
het Rode Leger zich nauw verwant
voelt, gisteren over de gljzelings-a
actie in Den Haag hebben laten blij
ken. Zowel de organisatie voor de
bevrijding van Palestina als het
volksfront voor de bevrijding van
Palestina distancieerden zich dui
delijk van deze actie. Dit maakt het
voor de gijzelaars wellicht minder
aantrekkelijk naar een van de lan
den ln het Midden-Oosten uit te
wijken. Mogelijk een breekpunt in
de onderhandelingen is ook de vol
gens onbevestigde berichten gestel
de eis van de drie Japanners Neder
land met de gegijzelde Franse am
bassadeur te verlaten. De regering
zou weigeren deze eis in te willigen.
Zoals gezegd, een oplossing van het
drama was gisteravond laat nog niet
in zicht. Toch heerste er eerder op
de dag optimisme over een spoedige
oplossing, nadat de twee vrouwelijke
gijzelaars waren vrijgelaten en de
Binnenland
Bromfietshelm 1 februari
verplicht 5
Ramadan in ere 7
Buitenland
Premier Turkije afgetreden 9
Het gevecht tegen de doofpot 9
Kerk
Europese kerken bijeen 2
Franse Boeing op Schiphol was ge
land. Deze vrijlating was mogelijk
geworden na de komst van de Fran
se Boeing en de inspectie van het
toestel door de eerder in Parijs en
nu op Schiphol vastgehouden Ja
panner.
Premier Den Uyl, die de onderhan
delingen vanuit het crisiscentrum
op het ministerie van justitie per
soonlijk leidt, maakte gistermiddag
echter snel een einde aan dat opti
misme. 'De besprekingen met de gij
zelaars zijn uitzonderlijk moeilijk.
Er valt niets te zeggen over de af
loop. Allerlei factoren maken de af
loop uiterst onzeker,' verklaarde hij.
De premier sprak over een uitput
tingsslag (de Japanners namen pas
na zestig uur eten aan) 'waardoor
de handelingen en gebeurtenissen
onberekenbaar worden'.
Minister De Gaay Fortman (binnen
landse zaken), die samen met zijn
collega's Van der Stoel (buitenland
se zaken) en Van Agt (Justitie) ook
constant bij de beleidsvorming ls be
trokken, verklaarde later op de mid
dag dat de sfeer van de onderhande
lingen niet veranderd was door de
vrijlating van de twee vrouwelijke
gegijzelden. Volgens de minister ls
er zo'n zes zeven keer per dag
telefonisch contact tussen de gijze
laars en de regering. 'Van te voren
wordt afgesproken wie wie belt,' zei
hij. Ook minister De Gaay Fortman
wilde niets kwijt over de gestelde
eisen. 'Als we die bekend maken,
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Nu de twee vrouwe
lijke gijzelaars door de drie Japan
ners zijn vrijgelaten, zitten er nog
negen mensen in de Franse ambas
sade gevangen. Ven hen zijn de vol
gende namen bekend: ambassadeur
graaf Jacques Senard (54); de heer
F. Buitendijk, chauffeur van de am
bassadeur; de ambassade-admini
strateur R. Perrln; de heer E. Drie
hoek, directeur van een cargadoors-
bedrijf in Rotterdam en tevens di
recteur van een Franse benzine
maatschappij, en verder nog een
telefonist, een concierge, de chauf
feur van de heer Driehoek en nog
twee onbekenden.
Volgens verklaringen van de vrijge
laten meisjes maken de gijzelaars
het naar omstandigheden redelijk.
gaat iedereen zich ermee bemoeien.
De Japanners volgen alle berichten
die vla de pers naar bulten komen.
Zie verder pagina 11, kolom 3.
DEN HAAG De gouden koets zal
voor de tweede keer in bijna twin
tig Jaar op de Derde Dinsdag in
september in de koninklijke stallen
blijven staan. De gebeurtenissen
rond de gijzeling in de Franse am
bassade hebben ertoe geleid, dat de
toestand rond de opening van het
parlementaire jaar, een uiterst so
ber karakter zal dragen.
De koningin zal weliswaar een kor
te rit door Den Haag maken, maar
dat gebeurt in zes personenauto's.
De kleine stoet, waarin niet
zoals op Prinsjesdag gebruikelijk
militairen en muziekkorpsen mee
lopen vertrekt ln plaats van het
Paleis aan het Lange Voorhout
vanaf het Paleis Huis ten Bosch.
Via de Leldsestraatweg, de Ko
ningskade, Mauritskade, Parkstraat
en Kneuterdijk rijdt de stoet naar
het Binnenhof waar de koningin de
troonrede zal uitspreken. Op de te
rugweg volgt de stoet dezelfde rou
te.
In plaats van de traditionele afzet
ting van de route door militairen
van de verscheidene krijgsmacht
onderdelen, zal nu worden vol
staan met hekken en politieagen
ten. Het Binnenhof blijft normaal
toegankelijk voor het publiek zoals
dit elk Jaar het geval ls. De ere
wacht op het Binnenhof bestaat uit
mariniers ln dagelijks- en dus niet
ceremonieel tenue.
GEEN VLAGGEN
Van de openbare gebouwen in de
residentie zal deze keer niet worden
gevlagd. De soberheid van het ge
beuren zal nog verder worden geac
centueerd door het feit dat de mi
nisters en staatssecretarissen nu
niet ln Jaquet of gala-uniform
verschijnen. Minister-president Den
Uyl stelde maandag ln Den Haag
dat het 'ondenkbaar is dat Prins
jesdag feestelijk gevierd zou wor
den, terwijl op korte afstand negen
mensen ln doodsgevaar verkeren.'
Van een onzer verslaggevers
HILVERSUM Het NOS-ontmoetingsprogramma 'Komt u maar' heeft gis
teravond slechts korte tijd geduurd. Onderwerp was deze keer de gijzeling
in Den Haag, waarop luisteraars telefonisch konden reageren.
Het programma lokte wel een stroom van reacties uit, maar de meeste
daarvan waren afwijzend. Men vond het 'ongehoord', 'gevaarlijk voor de
gijzelaars' en een programma, 'belust op sensatie'. Er werd geroepen om
inspraak en deze reacties hadden uiteindelijk tot gevolg, dat op aandrang
van de luisteraars met het programma werd gestopt. In plaats daarvan
werd de resterende minuten maar muziek uitgezonden.
(ADVERTENTIE)
Sport
Geels snel aangepast
Nieuwe hoeken
lerrrs schrijven
Radio en tv
Sirlps. leulllelun
Recept, pit/rel
Commentaar
Weer IHclitltlJ en
Kamcrmcr/lt-lil
Beurs
13
in «oor han dia gaan hbe-
Informatlebljeen komst en
Rechten Economie Geschiedenis
laauwardan - Oran|a HoM -
Hengelo - Coaa
Bract - Coemopom»
Aftmaar - Het Gulóen Vttao
Amsterdam - K/einepoleky
Groningan - HatTehuii
Den Haag - Congresgebouw
Eindhovan Cocagna
CaM-ratL Rlcha Nat -
Utrecht
-ma 9. *3 - 2030 tl.
-dl 1M - 20 30 u.
- WO 11/8 20-30 u.
- Co 12/9 - 2030U.
- «T 1V9 - 2030 u.
-ra H/9-liJOo.
ma 1B/B 2030 u.
-dl 17/9 - 2030 u.
-do IW - 2030 U.
tsntmaru - vr 20/9 - 2030 u.
Centraal Station - ia 21/9 - 1130U.
Wiihelminestr. ma 719 - 2030 u.
Stetloraplain - wo 25/9 - 20.30 u.
Churchlllpteln
ISO met medewerking van hal
Minitterle van Onderwin an Weien.
echeppen. Erkenning houdt In 'dat
blitvend wordt toegezien op da
betrouwbaarheid van da voorlichting,
da bevoegdheid van da leerkrachten,
da deugdelijkheid van da studie-
leidmg en da redelijkheid van da
wedenljdae verplichtingen.
vraag da atudlaglda 1974-197S
f.B. 8107-Utredit-C
03
KIK Krtntf
van llrrchlsc
Rcprllloirn
cursusaanvang 1a waak oktobaran fabruarldoor gahaal nadarlanc'
