3rtoli: EG staat er slecht voor J Erfelijkheidsonderzoek baart ook Russen zorg riekenland weer joed met de EEG Ethiopië reageert rustig op omwenteling Generaal Aman Andom, sterke man in Ethiopië bmbere rede aan vooravond topconferentie tje Iw beste wonen begint bij Waterga te-proces niet uitgesteld Ter dood veroordeeld Moskou-groep ontdekt in Joego-Slavië Vredeling met saluutschoten verwelkomd 10UW/KWARTET ZATERDAG 14 SEPTEMBER 1974 BUITENLAND T7/K9 1 wel :gt of v. En inger- Anne el ge in zo m, en ilbeeld )i, die n. Er irkers, met g. het bleef estan- AINZ, PARIJS (UPI, Reuter) Twijfel knaagt aan de Europese Gemeenschap, die de afgelopen aanden niets wezenlijks tot stand heeft gebracht. Zo beschreef Frangois Ortoli, voorzitter van de iropese Commissie, gisteren de toestand waarin de EG verkeert. toli sprak op een bijeenkomst Europese journalisten in de estduitse stad Mainz. Hij toonde :h erg somber over de EG, waar Igens hem geen schot meer in 'Wij moeten niet blinql zijn. Het duidelijk, dat er de afgelopen aanden niets beslissends, inder ad niets van enig belang is ge- an voor de instandhouding van gemeenschap. Dat is de waar- i. Twijfel knaagt aan Europa', zette de Fransman Ortoli uiteen. Assen somde drie oorzaken op voor de S. G. ie eis. range- schik- passe. waarin de EG verkeert. In eerste plaats signaleerde hij bij EG-landen een 'steeds sterker irdende weigering' om deel te ne- aan een gemeenschappelijk leid en eigen bevoegdheden over dragen aan de organen van de Als tweede euvel noemde hij principe, dat beslissingen (in ministerraad) altijd unaniem oeten worden genomen. In de rde plaats merkte Ortoli op, dat negen EG-landen het niet eens n over de doelen van de Europe- eenheid. Die onenigheid verhin- rt het uitvoeren van nieuwe ini- tieven, ondanks de principiële ilissingen, die er op topconferen- van de Europese leiders worden nomen. ieuwe start voorzitter van de Europese nmissie (wel het 'dagelijks be- lur' van de EG genoemd) neemt toli deel aan de officieuze top- nferentie, die vandaag in Parijs gint. De leiders van EG-landen men daar op uitnodiging van de anse president Giscard 'd'Estaing een. In een zinspeling op die 130, unard brandt nog IY WEST (AP) Gisteravond andde het Britse luxe passagier- lip Cunard Ambassador nog eds. Er bevinden zich geen ssagiers aan boord van het schip, t voor de kust van Florida ligt. n de 309 man tellende beman- zijn 53 man aan boord bleven. Het schip dat 70 miljoen lden heeft gekost maakt nu zwa- slagzij. Volgens de kustwacht is kans groot dat het zal kapseizen. Frangois Ortoli ontmoeting zei Ortoli. dat 'de ko mende weken een antwoord zullen brengen op de grote vraag of Euro pa zal blijven stagneren of een nieuwe start kan maken.' Noch in Brussel noch in Parijs verwacht men opzienbarende resul taten van de informale samen komst in Parijs. Franse functiona rissen zijn opvallend zwijgzaam ge weest over de bedoeling van presi dent Giscard met zijn etentje voor Europese leiders. Aangenomen wordt, dat Giscard iets zal willen doen om de besluitvorming in de EG te vergemakkelijken. Dat zou kunnen betekenen, dat hij zal voorstellen om het principe van eenstemmigheid voor alle beslissin gen te laten vallen. Wellicht komt hij ook weer op de proppen met het oude Franse idee van een politiek secretariaat, dat de buitenlandse politiek van de EG-landen zou moeten coördineren. Vast staat, dat Giscard werkelijk van plan is van uit Frankrijk nieuwe impulsen te geven aan de Europese eenheid. Moeilijkheden Giscard en de Westduitse bonds kanselier Helmut Schmidt, momen- THENE, NICOSIA (Reuter, UPI) Het associatieverdrag van iekenland met de Europese Gemeenschap is met ingang van Bteren 'ontdooid', zo heeft minister van buitenlandse zaken, eorge Mavros van Griekenland gisteren bij zijn terugkeer uit •ussel in Athene bekendgemaakt. overeenkomst werd zeven jaar eden in de ijskast gezet, toen groep kolonels zich in april >7 in Griekenland van de macht dden meester gemaakt. Mavros d in zijn driedaags bezoek aan :sel sterk aangedrongen op een rvatting van een volledige toe- ssing van de associatie-overeen- mst als eerste stap naar Grleken- ids volledig lidmaatschap van de meenschap, dat 'zo spoedig rao- lijk moet volgen'. eerste gevolg van het opnieuw n kracht worden van de overeen- mst zal het opheffen van de ikkade zijn op de 55 miljoen llar EEG-hulp aan Griekenland, lor zijn bezoek aan Brussel had Mavros besprekingen gevoerd in Frankrijk en West-Duitsland. Hij zei overal met hartelijkheid te zijn ontvangen. De Griekse regering heeft gisteren burgemeesters en gemeenteraadsle den in hun functies hersteld, die door het militaire bewind waren ontslagen. Cyprus (ADVERTENTIE) Nederlands grootste woninginrichting 18000 mJ kijkplezier JOOO meubel- en wonlngtextlel- toUektle» JInnenwegpleln/Kardl Doormanstraat lotterdam tel.: 010-14.18.00 VRIJ TOEGANG, elke werkdag van l tot 17 uur 30 vrijdags tot 21 uur maandags gesloten. de grootste kolfektle meubelen en woningtextiel onder één dak In Nederland Op Cyprus zijn de Grieks-Cyprioti sche president Glafkos Klerides en de Turks-Cypriotische vice-presi dent Rauf Denktasj gisteren over een gekomen met ingang van maandag hun wederzijdse zieke en gewonde gevangenen uit te wisse len. Tijdens hun vierde onderhoud, dat plaats vond in het gebarrica deerde centrum van Nicosia beslo ten de leiders van de strijdende volksgemeenschappen naast de zie ken en gewonden ook de gevange nen onder de 18 en boven de 50, alsmede studenten, leraren, geeste lijken en artsen te gaan uitwisse len. Nog steeds zijn er geen volledi ge lijsten met namen van gevange nen bekend, maar het Internatio nale Rode Kruis berichtte dat er zelfs voor de tweede gevechtsronde, nu een maand geleden, al 5000 krijgsgevangenen, gedetineerden en gijzelaars werden vastgehouden. Inmiddels heeft de regering te Ni cosia het vertrek van Cyprioten verboden om een massale uittocht van het eiland te voorkomen. Gis teren kondigde de regering aan dat mensen tussen de 15 en 60 een speciale vergunning moeten hebben om te vertrekken. Volgens welinge lichte bronnen op het eiland zijn duizenden Grieks-Cyprioten van plan het eiland te verlaten vanwe ge hun angst voor een nieuw Turks militair offensief op Cyprus. WASHINGTON (UPI) Rechter John Sirica heeft de verzoeken van drie beklaagden in de Watergate- affaire orrt ontslag van rechtsver volging van de hand gewezen. De drie. John Mitchell. Bob Haldeman en John Ehrlichman waren van mening dat ze na oud-president Richard Nixons amnestie geen kans meer hadden op een objectief pro ces. Sirica verwierp voorts hun ver zoek om uitstel van proces voor onbepaalde tijd met het oog op de grote publiciteit die Ford's besluit inzake Nlxon heeft gekregen. Hij besloot wel tot een uitstel van een dag, tot 1 oktober, voor het oproe pen van nieuwe kandidaat-juryle den. teel onbetwist de sterkste leiders binnen de EG, zijn het er wel over eens. dat eerst geprobeerd moet worden de Europese economische en monetaire unie weer in de rails te krijgen voordat er over meer politieke samenwerking kan worden gepraat. Buiten de stagnatie in het proces naar Europese eenheid hebben de EG-landen nog wel een paar kop zorgen. Groot-Brittannië en Italië kampen met grote economische moeilijkheden en ook in de andere landen doet zich de inflatie hevig voelen. Binnen de EG is er dan het probleem van de landbouwpolitiek, die niet in staat blijkt de boeren tevreden te stellen. Verder bestaat er nog steeds grote onzekerheid over de rol, die Engeland zal gaan spelen. De Britse premier Harold Wilson zal zich op de conferentie in Parijs moeilijk kunnen vastleg gen met verkiezingen in Engeland op komst. Bovendien is hij de lei der van een partij, die Engeland met grote tegenzin naar de EG zag gaan. De anti-EG-houding van de La- bour-partij is sindsdien niet veran derd. De 23-jarige Marcus Wayne Chenault, die hier wordt weggeleid, is ter dood veroordeeld we gens de moordaanslag op mevrouw King, de moeder van de eveneens vermoorde neger leider dominee Martin Luther King. Chenault hoorde in Atlanta tweemaal de doodstraf tegen zich uitspreken, omdat by de schiet partij, die hy aanrichtte in een kerk in At lanta twee mensen doodde: mevrouw King en een ouderling. Als het vonnis niet wordt ge wijzigd zal Chenault ter dood worden gebracht op de elektrische stoel. BELGRADO (UPI) In Joegosla vië is een groep pro-Russische communisten ontdekt die van plan was een clandestiene communisti sche partij op te richten die de regering van Tito ten val hadden moeten brengen. De president heeft dit gezegd op een bijeenkomst in de Noordjoegoslavische stad Jesenice. Het is voor het eerst dat in Joego slavië officieel het bestaan van een dergelijke groepering wordt toegege ven. De ongeveer 30 Moskou-aan hangers. die afkomstig waren uit Montenegro, zullen in Joegoslavië voor de rechtbank moeten verschij nen. waar de doodstraf tegen hen geëist kan worden. Ulrike Meinhof uit rechtszaal BERLIJN (UPI. DPA) De rechter heeft Ulrike Meinhof gisteren de rechtszaal uitgezet toen zij na het voorlezen van een zestien pagina's lange verklaring probeerde uit de kogelvrije glazen kooi te komen. Toen agenten haar beet grepen be gon zij met haar microfoon tegen de tafel te slaan. De rechter gaf daarop opdracht Ulrike Meinhof te verwijderen. Op de eerste dag van het proces was verdediger Horst Mahler al de zaal uitgezet toen hij liet weten dat zijn verdedigings strategie vooral zou bestaan uit het in de rede vallen van de rechter. Ulrike Meinhof is gisteren ook in hongerstaking gegaan. Zij protes teert tegen de speciale behandeling' van politieke gevangenen die vol gens haar worden geïsoleerd en op gesloten in speciale cellen. ADDIS ABEBA (Reuter, UPI, AP) In de Ethiopische hoofd stad Addis Abeba heerste een dag na de afzetting van keizer Haile Selassie volkomen rust. Op de hoofdwegen en bij belangrij ke kruispunten werd nog wel door het leger gepatrouilleerd, maar de pantserwagens en de met mitrail^ leurs bewapende jeeps die voor het bekendmaken van de afzetting van de keizer door de hoofdstad reden, waren alweer teruggetrokken. Inmiddels zijn uit alle openbare gebouwen de portretten van de af gezette heerser verdwenen. De luchthavens zijn weer voor het in ternationale verkeer geopend en de avondklok is anderhalf uur later gesteld. Ook het telecommunicatie verkeer met het buitenland functi oneert normaal. Waar de afgezete keizer thans verblijft is niet be kendgemaakt. Volgeös. onofficiële berichten wordt hij of in een paleis of in het hoofdkwartier, vande vierde infanterledevislei vastgehou den. Gisteren maakte het 13 leden tel lende comité van de strijdkrachten een 'correctie' bekend op de eerder gedane mededeling als zou generaal Aman Andom voorzitter van dit comité zijn. Zijn status werd terug gebracht tot lid van het comité. Waarnemers geloven dat het mili taire comité wil voorkomen dat de populaire generaal weer evenveel macht zou krijgen als de afgezette keizer. Generaal Aman Andom heeft gister avond gesproken met de leiders van de diplomatieke missies van Somalië, Kenia en Soed,an ep heeft toegezegd de organisatie van Afri kaanse eenheid te stetjnen. Aman heeft de drie delegaties ingelicht over de 'vreedzame regeringswisse ling in Ethiopië, die door de massa volledig wordt gesteund'; Volgens de radio lijkt 95 prdcënt van de bevolking in Ethiopië tevreden te zijn met de stap van het, leger. van mening dat het afzetten van keizer Haile Seiassie een grote ver andering kan inluiden voor de be trekkingen tussen Ethiopië en de Verenigde Staten, het land waar de meeste hulp vandaan komt. De nieuwe militaire machthebbers lie ten Washington weten dat als de Verenigde Staten piet meer wapens aan Ethiopië willen "zenden als te genwicht voor de levering van ja gers en tanks door de Sowjet-Uniet aan het buurland Somalië, Ethiopië elders naar wapens zou kunnen uit kijken. Sommige diplomaten gelo ven dat dit dan zal worden gedaan in China of in Frankrijk. De militaire staatsgreep kan vol gens waarnemers ook leiden tot een oplossing van het probleem Eri trea, de noordelijkste provincie van het land, waar door het Eritre- se bevrijdingsfront al tien Jaar ge streden wordt voor onafhankelijk heid. Men is nu hoopvol dat er een regeling getroffen zal kunnen wor den met Addis Abeba daar generaal Aman Andom. de belangrijkste man in het comité van strijdkrachten, uit Eritrea afkomstig is. ADDIS ABEBA (Reuter, AFP) Luitenant-generaal Aman An dom, die door de .strijdkrachten in Ethiopië naar voren geschoven is na de val van keizer Haile Selassie, zal de voorlopige militaire regering leiden die gevormd is om het land te besturen tot er de mocratische verkiezingen zullen worden gehouden. Generaal Aman, eelv taaie 51-jarige beroepsmilitair, die in het vorige kabinet minister van defensie was, werd benoemd tot waarnemend prernièr Van Ethiopië, hoewel het militaire coördinatiecomité bekend maakte dat de functies van premier en vice-premier voorlopig vervallen zijn. Naast zijn defensiepost be houdt hij ook de post van stafchef van het leger en bezet dus drie sleutelposities in de nieuwe machtsstructuur. De generaal keerde twee maanden geleden in de openbaarheid terug als stafchef nadat hij gedurende een lange periode, na een politiek conflict met de keizer, als lid van de senaat op non-actief had ge staan. HIJ neemt nu de taak over van de laatste premier onder de keizer, Michael Imru, die in de nieuwe regering minister van voor lichting is. Aman Andom. die op 21 juli 1924 in Eritrea werd geboren, is een be roepsofficier met talrijke onder scheidingen. Zijn schoolopleiding kreeg hij op een evangelisch zen dingsinstituut van de Amerikanen in de Soedanese hoofdstad Char- t.oem. Daar bezocht hij ook de mili taire academie. In 1948 volgde hij colleges aan de naar Haile Selassie genoemde stafhogeschool in Addis Abeba, waarna hij een jaar later een dergelijk Brits instituut te Camberley bezocht. In de Koreaanse oorlog voerde hij in 1951 het bevel over een bataljon Van zijn ondergeschikten kreeg hij de naam 'Aman de woes tijnleeuw'. Deze bijnaam draagt de generaal nog steeds. Toen hij in juli stafchef van de strijdkrachten werd. was het al duidelijk dat hij het vertrouwen bezat van de jonge officieren die zich tegen de oude generaals hadden gekeerd. In 1941 was Aman Andom pelo tonscommandant in de lijfwacht van de keizer. Het Jaar daarop werd hij met de rang van kapitein te werk gesteld op het hoofdkwartier van het leger in Addis Abeba. Als kolonel kreeg hij elf jaar later het bevel over de stafhogeschool Haile Selassie. Na In 1956 tot brigade generaal te zijn bevorderd werd hij in 1958 militair attaché in Parijs en in 1964 militair attaché in Was hington. Sinds 1965 maakte de geenraal deel uit van de senaat. In welingelichte Ethiopische kringen noemt men de generaal een bezonnen policus die vastbesloten is de politieke en economische hervormingsplannen van de strijdkrachten uit te voeren. Paul Getty trouwt J. Paul Getty III. de 'hippie-klein- zocn' van de Amerikaanse oliemil jardair is deze week getrouwd met zijn 25-Jarige Duitse vriendin Mar- tine Zacher. De plechtigheid vond plaats in het Siciliaanse dorpje So- vicllle. Getty kwam nog niet zo lang geleden in het nieuws door zijn ontvoering waarbij hem een oor werd afgesneden. Blanco kolom LAGOS (AP) De Nigeriaanse po litie heeft een Inval gedaan in de kantoren van de Daily Sketch en een hoofdartikel in beslag geno men. Het blad is nu uitgekomen met een blanco kolom op de plaats waar anders het hoofdartikel had gestaan. Het had waarschijnlijk be trekking zullen hebben op de cor ruptie in de Nigeriaanse ambtena rij. i Geen reactie Inmiddels heeft Asfa Wossen, de zoon van Haile Selassie die door de militaire machthebbers, is aangewe zen als koning, nog niet op de ontwikkelingen in Ethibpië gerea geerd. Hij bevindt zich nog steeds in Genève waar hij al geruime tijd wordt behandeld voor de gevolgen een beroerte. Donderdagavond heeft zijn zoon, prins ,Zera Jakob, zich bij hem gevoegd. De jonge prins die in Engeland studeert, was in april van dit Jaar door zijn grootvader tot troonopvolger be noemd, voor het geval zijn vader niet in staat zou zijn te regeren. Wanneer de nieuwe koning naar Addis Abeba zal terugkeren om de troon te bestijgen is nog niet be kend. Waarnemers in Addis Abeba zijn WASHINGTON (AP) De Neder landse minister van defensie Vre deling en zijn Belgische. ^Deense en Noorse ambtgenoten zijn gisteren met 19 saluutschoten en ander mili tair eerbetoon ingehaald op het Amerikaanse ministerie vgn defen sie. De vier NAVO-ministers zijn in de Ver. Staten om te spreken over de opvolging van de Starfighters. De Ver .Staten is voor deze 'wapen- transactie van de eeuw' in de markt met de Northrop YF 17, 'Co bra' en de General Dynamics YF 16. Voor de order, die in totaal tussen de negen en dertien miljard dollar waard is, zitten ook Frank rijk met zijn Mirage F1 en Zweden met zijn Saab Viggen op het vin kentouw. De nobelprijswinnaar Sir John Kendrew zei onlangs ln zijn rede als voorzitter van de Britse Vereni ging voor de bevordering der wetenschappen, dat er méér nodig is dan een tijdelijk verbod op som mige soorten van erfelijkheidsonderzoek. Zo'n tijdelijk verbod is voorgesteld door de Nationale Aka- demie van Wetenschappen in de Verenigde Staten. Sir John deelt de vrees van Amerikaanse weten schapsmensen, dat kunstmatig in het leven geroepen bacteriën uit de laboratoria zouden kunnen ontsnappen en zeer gevaarlijke menselijke ziekten kunnen veroorzaken. nooit bereikt zijn zonder de Invloed van het militaire apparaat', ant woorden zij. Herinnering De Britse regering heeft een werk groep gevraagd om deze materie te bestuderen. De Britse Raad voor Medisch Onderzoek heeft opgeroe pen tot een verbod overeenkom stig de voorstellen van de Ameri kaanse collega's. Kenarew acht dit overigens nog maar een begin: wat hij nodig vindt is een permanent toezichthoudende internationaal or gaan dat de vruchten èn de geva ren van bepaalde werkmethoden moet taxeren en veiligheidsregels voor het onderzoek moet opstellen. Dat orgaan zou internationaal moe ten zijn, vindt hij, .want er is geen tijd meer om op nationale ^ntro- leorganen te wachten. Maar om effectief te kunnen zijn zal zo'n internationaal orgaan ook de. communistisclhe landen moeten omvatten. Er zijn in Engeland hon derd laboratoria waar dit soort on derzoek kan worden gedaan, maar er móeten er veel meer zijn in de communistische wereld. Tot nu toe is ér geen antwoord van Moskou openbaar geworden op de oproep uit de VS om een moratorium. Maar er zijn veel aanwijzingen dat daar onderhuids de onenigheid en de onrust in wetenschappelijke kring net zo diep gaan als in het Westen. Sommige Sowjet-geleerden zijn vóór beperkingen op het onderzoek en anderen gaan er tegenin. Het debat is 'bijzonder lévendig' gewor den, aldus een verslag in de weten schappelijke pers in de Sowjet- Unie. als gevolg van de recente opkomst van de mogelijkheid tot regeling van de erfelijke factoren. Het verslag gaf in het kort de twee zijden in het debat weer. Sommi gen zeggen: 'Wat prachtig dat we de aard van de bacteriën kunnen veranderen en dat we hen een aan tal technologische processen kun nen laten uitvoeren'. Anderen: 'Wat gevaarlijk. Ze beginnen met bacteriën en ze eindigen met de verandering van de menselijke psyche'. Engelhardt Een van de belangrijkste drijvende krachten achter de erfelijkheidsre gulatie in de Sowjet-Unie, Vladimir Engelhardt, directeur van het Insti tuut voor moleculaire biologie, houdt vol dat er geen enkel gevaar aan verbonden is dat niet afgewend kan worden. En die gevaren komen niet uit de wetenschap zelf voort, maar uit gedragingen in de sa menleving. De samenleving heeft het volgens hem echter in haar macht om deze gevaren af te wen den. Daarom is hij tegen beperkin gen op het onderzoek. Zijn bijdrage aan het debat werd al bekend voor dat de beperkingen formeel werden voorgelegd in het Westen, maar wat hij zei kan gevoeglijk be schouwd worden als de officiële houding van de Sowjet-Unie in deze kwestie. Anderen zijn het daar in het geheel niet mee eens. Zij betogen dat de aanspraak van de wetenschap, dat zij nergens beknot mag worden, veel te generaliserend is. Engelhardt heeft ook gezegd dat de wetenschap neutraal is. Het is waar dat wetenschapsbeoefenaren een zeker chemisch preparaat hebben vervaardigd dat later gebruikt bleek te worden als ontbladeringsmiddel in Vietnam,- Maar dat was hun schuld niet. In de Sowjet-Unie werd diezelfde substantie gemaakt, zei hij. maar hier diende het slechts als hulpmiddel bij de land bouw. Het argument dat de wetenschap neutraal is, dat alleen het gebruik dat de samenleving ervan maakt inhumaan zou kunnen zijn, maar niet de wetenschap zelf, wordt door Engelhards opponenten als 'abstract' van de hand gewezen. 'De grote sprong vooruit van het wetenschap pelijk onderzoek ln onze eeuw zou Voor wéér anderen is de belang rijkste vraag niet of de weten schap onder toezicht zou moeten komen, maar wie dat toezicht zou moeten uitoefenen Zij geven toe dat de verdere ontwikkeling van de wetenschap tot 'verdrietige con sequenties voor de mensheid kan leiden' en dat deze dus zekere be perkingen noodzakelijk maakt. Maar misschien ligt de stalinisti sche overheersing van de weten schap nog te vers in hun geheugen, in elk geval tekenen zij erbij aan dat 'zo'n systeem van toezicht zou kunnen ontaarden' Daarom con cluderen zij, dat de wetenschap wel iswaar aan een toezicht moet wor den onderworpen, maar dan door wetenschapsmensen zélf. Misschien zal het Kremlin, zoals het in het verleden zo vaak gedaan heeft, proberen te voorkomen, dat de internationale conferentie, die begin volgend Jaar wordt gehouden om tot een gezamenlijke benadering van deze vraagstukken te komen, ook door Sowjet-geleerden wordt bijge woond. Maar men zou er ln Moskou verstandigers aan doen om vast te stellen dat een moratorium en de vestiging van een internationaal orgaan van toezicht precies het soort voorziening is. dat past in de geest van ontspanning. Zelfs indien er geen onmiddellijk gevaar bestaat dat het onderzoek naar de regeling der erfelijkheids factoren uit de hand loopt, dan nog roept deze ontwikkeling een aantal vragen op over menselijk Ingrijpen in de loop der natuur, die in de toekomst tot allesbeheersende problemen kunnen worden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1974 | | pagina 9