politie in
neer gemeenten
Martelpraktijken bij ons mogelijk
Kamerfractie VVD:
toelatingsregeling
Surinamers nodig
Werkloosheid loopt
op als maatregelen
regering uitblijven
Zien we u
vandaag? j|n
Uit de wereld van
Maison de Bonneterie:
Borgana.
imer verwerpt verlenging stopwet
RMS-regering boos
over verklaringen
van dr. Vondeling
Nieuw Romeins galjoen te water
Aanrander schiet VNO wil investeringen opvoeren
meisje (18) neer
MeneervanSoest
met uw spaarboekje.
Eis van ƒ5000,-
voor beledigen
van Surinamers
Er was eens
een man die zich
wilde verzekeren
tegen
de mazelen.
De AGO kon
hem helpen.
De AGO
verzekert alles
(en nog wat®).
Amnesty International in 'De Pijnbank'
V/KWARTET WOENSDAG 11 SEPTEMBER 1974
BINNENLAND
T3/K5
Nooi
;erk(
vare11
onze parlementsredactie
HAAG Gemeenten die meer dan 25.000 inwoners tellen, hebben weer recht op een eigen
iekorps. Sinds 1968 bestond dit recht niet meer, omdat de Tweede Kamer een stopwetje aan-
die de overgang van de rijkspolitie naar gemeentepolitie in grotere gemeenten onmogelijk
kte. Gisteren heeft de Tweede Kamer gestemd over de verlenging van dit stopwetje en het
ïtel van minister Van Agt hiertoe verworpen. Voor de verlenging stemden de PPR en tien leden
zu^de fractie van de KVP.
van
t£;v< eerderheid van de Tweede Ka-
PP'j Keas van mening, dat in plaats
verlenging van het stopwetje
Nass eel beter was vaart te zetten
r de reorganisatie van de poli-
je bedoeling zou zijn om per
edaikt politiekorpsen in het leven
hai «pen. Deze korpsen zouden dan
onder de democratische con-
van de gewestelijke besturen
on te staan.
wat
:r-dir
ls
er nu weer een versnippering
c°us de politiemacht zou kunnen
rU len vond de meerderheid van
imer niet zo'n groot bezwaar.
van de gemeentelijke
)ldene Werd gezien de democrati-
ïwezl controle, die door middel van
^gemeenteraden mogelijk zou
eer
6
in
10
itel
ter Van Agt van justitie, die
nederlaag in de kamer leed,
iet eerder op de dag niet eens
;n met de bijzondere kamer-
ïissie voor de rechtsbescher-
van de burger tegen de over-
Het gevolg van de bestaande
Aamfogsverschillen is. dat de ver
behandeling van de wet om
Minister Van Agt
slist jurist moeten zijn.
Voor de uitbreiding van het Degrip
'beschikking' waardoor de burger
meer juridische mogelijkheden
krijgt om zich tegen de overheid te
verwerend, voelde de minister ook
niets. Wel heeft hij toegegeven aan
de wens van de kamerleden dat het
nieuwe rechtscollege naast het ei
sen van een schadevergoeding ook
een dwangsom kan opleggen aan
de overheidsinstantie tegen wie de
burger in het geweer is gekomen.
DEN HAAG De 'Zuidmolukse re
gering in ballingschap' betreurt ten
zeerste de verklaringen van kamer
voorzitter dr. Vondeling na zijn be
zoek aan Indonesië. Hij heeft daar
bij onder meer gezegd dat het vor
men van een onafhankelijke Zuid
molukse republiek een droombeeld
zal blijven.
Onnodig heeft de heer Vondeling
de Zuidmolukse gemeenschap in
Nederland in haar diepste en hei
ligste gevoelens gegriefd, wordt in
een communiqué gezegd.
afdeling rechtsspraak bij de
van State in het leven te
6 I n minstens een maand is uit-
II 23 d.
bos p inister wil deze tijd gebruiken
310-iver de verschillende kwesties
selie spraak te houden met andere
prei tementen. Ondanks deze ver-
20. mg hoopt de kamercommissie,
-17, de nieuwe wetsbepalingen 1
ri van kracht kunnen zijn.
inister heeft gisteren weer on-
ttelijk vastgehouden aan de
mingseisen voor de leden van
"euwe rechtscollege, welke le-
tegenstelling tot de andere
van de Raad van State, be
er gasten geweest zijn,
ik altijd naar kleingeld
'Jlsen de kussens.'
Nationaliteitsregeling niet genoeg
Van een verslaggever
DEN HAAG Het is in het belang van Suriname zelf en van
Nederland dat er een toelatingsregeling voor Surinamers in Neder
land komt, zo meent de Tweede Kamerfractie van de WD. Maar
met een nationaliteitsregeling is het probleem van de grote trek
van Surinamers naar Holland niet op te lossen, zo voegt men er
aan toe.
De WD denkt aan een toelatings
regeling die gelijk is aan die welke
voor Nederlanders geldt, die zich in
Suriname of op de Antillen willen
gaan vestigen. Het kabinet-Den Uyl
heeft tot nu toe het nemen van
maatregelen van de hand gewezen,
zolang Suriname er niet om vraagt.
'Maar', zo meent men in de WD-
fractie. 'het spreekt vanzelf, dat de
Surinaamse regering, die ook geen
behoefte heeft om politieke zelf-
moord te plegen, daar niet toe zal GezailtenJljk
overgaan'.
Het probleem van de grote trek of
exodus vormt niet alleen een pro
bleem voor Nederland (huisvesting
en werkgelegenheid) maar ook in
Suriname ontstaan hierdoor proble
men. Het kan geen kwaad zo meent
men binnen de WD zich er van
bewust te zijn dat het met name de
sociale en economische omstandig
heden zijn, die de Surinamers de
tocht naar Nederland doen maken.
vrij-
n .,De
laats-j
ts te
(ADVERTENTIE)
Na een voorbereidingsperiode van drie maanden is op een werf in Muiden in twee weken dit
Romeins galjoen gebouwd. Gisteren maakte het schip een eerste proefvaart op het IJsselmeer,
waar opnamen gemaakt worden voor de aflevering 'Pariander' in de serie Herodotus-verhalen, die
de VPRO-televisie dit seizoen op het scherm brengt.
Van een verslaggever
EPE Een 18-jarig meisje uit het
Gelderse Epse is in de nacht van
maandag op dinsdag in Brummen
neergeschoten door een man die on
tucht met haar had gepleegd. Het
meisje is zwaar gewond naar het
ziekenhuis overgebracht.
Het meisje was maandagavond met
de laatste bus vanuit Deventer naar
Epse gegaan. Toen zij daar uit de
bus stapte werd zij aangesproken
door een automobilist, die haar naar
een niet bestaande weg vroeg. Toen
het meisje zei dat de weg niet be
stond dwong de man haar onder
bedreiging met een vuurwapen in
te stappen. Daarna pleegde hij on
tucht met haar in de auto en reed
naar Brummen. Daar zette hij haar
bij het kanaal uit de auto en schoot
haar neer.
Gistermorgen vroeg vond een auto
mobilist haar zwaar gewond en
waarschuwde de politie. De politie
zoekt thans naar een ongeveer 25-
jarige man, die ook in de bus van
Deventer naar Epse zat.
DEN HAAG Staatssecretaris
Schaeffer (volkshuisvesting) heeft
gistermiddag in de Eerste Kamer
meegedeeld, dat nog in deze zit
tingsperiode van het kabinèt een
nieuwe woonruimtewet zal worden
aanhangig gemaakt. De thans be
staande wet zal worden gewijzigd
en gemoderniseerd, zodanig dat er
sprake zal zijn van een nieuwe
huisvestingswet, aldus de staatssse-
cretaris.
Van onze sociaal-economische redactie
DEN HAAG Het Verbond van Nederlandse Ondernemingen
(VNO) heeft het 'gevoel' dat de werkloosheid nog verder zal oplo
pen wanneer de regering verzuimt maatregelen te treffen om de
investeringen op te voeren, de rendementen te vergroten en het
ondernemingsklimaat te verbeteren.
De voorzitter van het VNO, mr.
Chr. Van Veen, heeft dit gistermid
dag na afloop van de algemene
bestuursvergadering van het ver
bond meegedeeld. Het zal volgens
mr. Van Veen moeilijk zijn tot
afsluiting van een centraal akkoord
te komen als de regering de werk
gevers op deze punten onvoldoende
tegemoet komt. Het VNO ls er
overigens weinig gerust op dat het
kabinet er veel aan zal doen 'de
ondernemer ook de lengte te geven
om te ondernemen'.
Dat zou bijvoorbeeld blijken uit een
ontwerp algemene maatregel van
bestuur, waarin de wet op de inves
teringen nader wordt uitgewerkt.
Hoewel deze maatregel nog niet is
gepubliceerd, zei mr. Van Veen er-
(ADVERTENTIE)
Fractievoorzitter Hans Wiegel voegt
daaraan toe, dat, wil men de vraag
stukken opgelost zien, dit boven de
partijen moet gebeuren, zowel in
Nederland als in Suriname. 'De op
lossing moet door alle partijen ge
zamenlijk worden nagestreefd', zo
stelde hij.
De VVD wacht nu af wat de rege
ring meedeelt in de troonrede en
de bijbehorende stukken. 'We wil
len er geen politieke zaak van ma
ken. maar als mocht blijken dat de
regering nog steeds terugschrikt,
dan zullen wij omdat het vraagstuk
zo groot is het tijdens de algemene
beschouwingen aankaarten'.
'Een ander vraagstuk is', zo voegde
de fractieleider van de VVD er aan
toe, 'of het niet wenselijk is dat
alle fractieleiders gezamenlijk naar
Suriname gaan. Dus los van de
leden die deel uitmaken van de
vaste kamercommissie voor Surina
me en de Antillen en los van de
leden van de koninkrijkscommissie.
We zouden ons daar op de hoogte
kunnen stellen en gezamenlijk
overwegen wat er gedaan kan wor
den. Het probleem is te groot en
het moet boven de partijpolitieke
scheidslijnen kunnen worden ge
tild'.
Bij de Amro Bank krijgt u 2% méér op 't nieuwe Spaar-Plus-Boekje.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG De officier van Jus
titie bij de Haagse rechtbank eiste
gistermiddag tegen de 46-jarlge
boekhouder Joop Glimmerveen een
geldboete van 5000, subsidiair
twee maanden hechtenis en voor
waardelijk een maand gevangenis
straf met proeftijd van drie jaar.
omdat hij in de verkiezingsacties
voor de Haagse gemeenteraad als
kandidaat van de Nederlandse
Volks Unie, een pamflet 'van bele
digende aard' voor Surinamers en
Antillianen had doen verschijnen.
Daarin kwamen zinsneden voor als:
'Bevrijdt Den Haag van de plaag
van Antillianen en Surinamers' en
'Den Haag moet blank en veilig
blijven.'
Er waren klachten ontvangen o.a.
namens de gevolmachtigd minister
van Suriname en enkele particulie
ren. In kringen van het hoofdbe
stuur van de Nederlandse Volks
Unie had meft zich (min of meer)
gedistancieerd van de kandidatuur
van Glimmerveen, hoewel deze be
toogde, dat de algemeen voorzitter
van de inhoud van het pamflet op
de hoogte was. Een daarin gespeci
aliseerd bedrijf in Den Haag, had
geweigerd de 39.000 pamfletten te
verspreiden, vanwege bezwaren te
gen de inhoud. Daarna hadden me
dewerkers van de NVU dat gedaan.
De officier van justitie, mr. S.
Schimmel moest de vraag, of hier
ingevolge het nieuwe wetsartikel
sprake is van belediging van geloof,
ras of levensovertuiging, bevesti
gend beantwoorden. De verdediger
mr. G. A. Warris uit Den Haag,
bestreed deze mening en was van
oordeel dat, evenals voor leden van
de balie en justitie, een zekere on
schendbaarheid bestaat in de poli
tiek. Hij concludeerde vrijspraak.
Verdachte hield een uitvoerig be
toog en verklaarde nog steeds ach
ter het pamflet te staan. Op de
stampvolle publieke tribune werd
geapplaudisseerd. De rechtbank zal
op 24 september uitspraak doen.
(ADVERTENTIE)
van dat de maatregel is gebaseerd
op uiterst vage criteria. 'Als onder
nemer weten we niet waar we aan
toe zijn'. Het VNO-bestuurslid drs.
Bartels. voormalig voorzitter van ht
verbond, liet zich er nog krachtiger
over uit: 'Het komt erop neer dat
je als ondernemer nog eens één
van de achttien vergunningen moet
afhalen voor je je bedrijf kunt
uitvoeren'.
Verontrust zijn de werkgevers ook
over het advies dat minister Boers-
ma aan de SER heeft gevraagd over
uitbreiding van de bevoegdheden
van de ondernemingsraden. Vol
gens mr. Van Veen hebben de on
dernemingen de handen meer dan
vol aan de huidige wet. De tijd is
nog niet rijp voor uitbreiding.
Geleidelijkheid was een woord dat
telkens terugkeerde in het betoog
van mr. Van Veen. De overheid zou
geleidelijkheid moeten betrachten
bij de invoeren van een investe
ringsregeling. uitbreiding van de
zeggenschap van de ondernemings
raden en de vakbeweging zou gelei
delijkheid moeten betrachten met
haar wens de greep op de investe
ringen uit te breiden, enzovoort.
Uitgangspunten
Het VNO formuleerde ten slotte
een viertal uitgangspunten waaraan
het regeringsbeleid op langere tijd
zou moeten voldoen: 'het kabinet
moet de investeringen bevorderen,
het moet duidelijk blijk geven van
vertrouwen in het bedrijfsleven, het
moet er oog voor hebben dat de
ené bedrijfstak de andere niet is.
en het kabinet moet zich ten slotte
realiseren dat ook de algemene
houding tegenover het ondernemen
in ons land sterk wordt beïnvloed
door de wijze waarop de centrale
en de lagere overheden zich opstel
len of uitspreken.
'Veel ondernemers hechten en
dit is een markant verschijnsel van
de laatste Jaren een doorslagge
vende betekenis aan de psychologi
sche factoren, die een rol spelen in
het ondernemingsklimaat,' aldus
het VNO.
Want de AGO heeft
voor zelfstandigen een
specialeArbeidsongeschikt-
heidsverzekering. En dat
was nou precies wat de man
zocht, want stel dat-ie de
mazelen kreeg, dan kon-ie
toch moeilijk met een
gevlekt hoofd in zijn haring
stalletje gaan staan. Dat
zou zijn dokter trouwens
nooit goedvinden.
En terecht.Te meer daar het
niet nodig is, omdat de AGO
alles betaalt. Omdat je bij de
AGO goed verzekerd bent.
Dat weet elke
assurantie-adviseur.^^*^
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG 'De strijd tegen het martelen mag zich niet beperken tot het heffen van de beschul
digende vinger naar 'daar': Brazilië, Griekenland de Sowjet-Unie en Marokko. Er is geen enkele re
den om aan te nemen dat onze eigen samenleving immuun is voor ontwikkelingen die aldus tot de
toepassing van martelpraktijken geleid hebben. Er is geen enkele reden om te veronderstellen dat
hier nette burgers niet tot folteraars zouden kunnen verworden'.
't Heeft de allure van echt bont maar he.
blijft goudeer'ijke namaak: Borgana.
Uit dit nieuwe materiaal zijn 2 zwierige
modellen gesneden waarin het behaaglijk
overwinteren is.
Kleuren: beige, camel, bruin en zwart.
Prijs: f.498.-. Natuurlijk te bezichtigen in de
Amsterdamse Kalverstraat en op het
Haagse Buitenhof.
Bij Maison de Bonneterie.
Dit is te lezen in een 'Woord voor
af' afkomstig uit het boek 'De
Pijnbank' dat Amnesty Internatio
nal gisteren in Den Haag heeft
gepresenteerd om daarmee nog eens
de aandacht te vestigen op de in
1973 begonnen Campagne tegen de
Martelingen. Aan dit boek, dat als
ondertitel heeft 'Over martelingen
als pressiemiddel op politieke ge
vangenen', hebben een 25-tal
schrijvers, journalisten en weten
schapsmensen hun medewerking
verleend.
Het bevat hun persoonlijke gedach
ten en gevoelens over de problema
tiek van het martelen naar aanlei
ding van de publiki.tle van hetf
'Report on Torture', dat in het
kader van de Campagne tegen het
Martelen eind 1973 werd gepubli
ceerd. Begin 1974 verscheen hiervan
ook een Nederlandse vertaling on
der de titel 'Martelingen, het zijn
mensen waar het over gaat'. Het
Report on Torture geeft een (zeker
niet volledig) overzicht van 60
landen waar martelingen zijn en
worden toegepast.
In De Pijnbank, zo zou men kun
nen zeggen, reageren de mede
werkers aan dit boek op het bewus
te rapport. Twee van hen waren
giseren op de persconferenie aan
wezig om er wat meer over te
vertellen. Mr. Frank Kuitenbrouwer
die het martelen met name vanuit
het standpunt van de juris* heeft
benaderd, zei onder meer voorheen
als jurist nooit iets aan het mar
telen te hebben gedaan. Martelen is
vaak een kwestie van bestuurs
systeem en de oplossing ligt in een
fundamentele omwenteling van dit
systeem.
Meteen wordt dan gezegd, aldus mr.
Kuitenbrouwer, dat juristen daar
niets mee te maken hebben. Je
voelt je eigenlijk machteloos maar
er zijn toch wel een paar moge
lijkheden, met name op internatio
naal niveau om daar iets aan te
doen Zoals bij het Europese Hof in
Staatsburg. waar onlangs op een
verantwoorde manier is vastgesteld
dat er in Ierland wordt gemarteld.
Mr. Kuitenbro iwer merkte verder
nog op dat het vóórkomen van
martelen .menhangt met het af-
remen van de juridische controle.
Prof. dr. G. P. Hoefnagels, die als
tweede (aanwezige) medewerker
van De Pijnbank het woord voerde
zei in een persoonlijk getint betoog
dat er zoiets bestaat als staatscri-
rainaliteit waarbij het systeem bo
ven mensen wordt gesteld. Als
macht zich teveel ophoopt, aldus
prof. Hoefnagels, wordt de biologi
sche achtergond een ambtelijke
achtergrond, waarbij de mens als
middeltje wordt gebruikt om de be
staande toestand te handhaven.
Wat in zo'n situatie vooral opvalt is
het dogma van het gelijk, of dat nu
het dogma van links of van rechts
is.
Hij overhandigde verder namens
het merendeel van de medewerkers
aan dit boek aan dr. W. L. Mete
ring. voorzitter van de Nederlandse
sectie van Amnesty International
een honorarium, bestemd voor het
werk van Amnesty. Op de perscon
ferentie werd tevens de brochure
'Martelen, niet to geloven' gepre
senteerd. een uitgave van Amnesty
International. in samenwerking
met de Nederlandse Raa van Ker
ken en 't Humanistisch Verbond.
Namens die Raad van Kerken zei
ds. J. E. van Veen, d?t de gezamen
lijke kerken dit Jaar opnieuw mee
willen doen aan de campagne tegen
het martelen. De brocnure zal zo
veel mogelijk worden verspreid.
Het voornemen is verder gespreks
groepen in kerkelijke gemeenten en
parochies te vormen om de komen
de maanden met dit onderwerp be
zig te zijn. Tevens ligt er het voor
stel de zondag voor de Dag van de
Rechten van de Mens (11 decem
ber) in de ker! en aandacht aan de
campagne te besteden, in de vorm
van een thema-dienst.
Over het verdere verloop van de
campagne deelde prof. P. Baehr.
voorzitter van de adviesgroep van
de campagne nog mee, dat er ge
sprekken op gang zijn gekomen
met politiefunctionarissen en mili
tairen in Nederland over het kli
maat waarmee met name in dit
land martelingen kunnen voorko
men. Jonge juristen zijn daarnaast
bezig met het voorbereiden van een
ontwerpverdrag tegen martelen en
er zijn activiteiten binnen allerlei
beroepsgroepen en ook op de scho
len «m ook daar aandacht aan de
campagne te besteden.
