rass gispt Ford
3ver vlootbases
Even opletten
morgen!
Reconstructie van
ramp in Zagreb
Even opletten
morgen! [ïjj
Griekenland wil
berechting van
militaire leiders
Even opletten
morgen!
Rabin: Palestijnse staat
is het einde van Israël
Mevrouw Gommers
met uw spaarboekje!
Liesbeth Bakker
met je spaarboekje.
Meneer Pronk
met uw spaarboekje!
(resident neemt uitspraak niet terug
Koninklijke familie
in Ethiopië onder
zware kritiek
Meer dan 120 doden en 150 gewonden
ianzer dreigde
(iet aftreden
het weer
Wisselvallig
weerrapporten
Premier Kirk van
Nieuw Zeeland
overleden
Slechte motoren in
Kerncentrales V.S.
DUW'KWARTET MAANDAG 2 SEPTEMBER 1974
BUITENLAND/WEER T5/K7
'ASHINGTON (Reuter/ UPI) President Ford heeft nu reeds een kritiek
in het officiële Sowjet-persbureauTass te pakken, zoals Nixon die nim-
ier heeft ehad.
ïm werd een 'betreurenswaardige
izorgvuldigheid' verweten in zijn
'.spraak over de noodzakelijkheid
n uitbreiding van de marine-fa-
iteiten van het Britse eiland Die-
Garcia in de Indische Oceaan.
zie dit niet als een uitdaging
n het adres van de Sowjet-Unie'.
d Ford gezegd, 'want die heeft al
ie vlootbases in de Indische Oce-
n.' Dit nu wordt hem door Tass
ralijk genomen. Het schrijft dat
rd 'ongelukkigerwijze door zijn
if verkeerd is ingelicht.'
r zijn geen drie en er is zelfs niet
n Sowjet-vlootbasis in de Indis-
e Oceaan', aldus de Tass-com-
pntator Krasikow, die algemeen
acht wordt de gevoelens van het
remlin weer te geven,
middels heeft de woordvoerder
ranaten in kerk op
hilippiinen, 50 doden
&NILLA (Reuter) Ongeveer 50
rpsbewoners hebben het leven
rloren en velen zijn gewond
ordat islamitische opstandelingen
rige week zonaag granaten in
n kerk en een school wierpen op
t Filippijnse eiland Mindanao. Er
iren 150 rebellen bij de aanslag
trokken.
!t departement van defensie
ïldt dat militairen een eiland
iht bij Mindanao hebben vero-
"d. dat door de rebellen als op-
gplaats werd gebruikt. Er is meer
n een week om het eiland ge-
cchten. Twee soldaten en 43 op-
indelingen lieten het leven.
Manilla wordt voorts melding
maakt van het ontdekken van
h communistisch komplot tegen
regering.
>DIS ABEBA (AFD) De Ethio-
;che provincie Wollo waar zeer
el mensen van honger zijn omge-
inen. is tot rampgebied verklaard,
heeft kolonel Tessema, verlion-
n aan het comité ter bestrijding
n de droogte, vrijdag in Addis
eba meegedeeld.
van president Ford medegedeeld
dat deze bij de verklaring blijft die
hij eeraer heeft afgelegd, dat de
Sowjet-Unie drie bases in de Indis
che Oceaan heeft. Het ministerie
van defensie heeft de verklaring
toegelicht met de mededeling dat
die bases zijn gevestigd in Berbera
(Somalië). Umm Qasr (Irak) en in
Aden (Volksrepubliek Jemen).
Eerder deze week had de Prawda
reeds het commentaar geleverd dat,
de uitbreiding van de marinebasis
Diego Garcia de vrede en de stabi
liteit in dit gebied zou ondermij
nen. En nu vulde Tass aan dat het
eiland tot een sterke basis zou wor
den omgebouwd door de aanleg van
een vliegveld voor zware straal
vliegtuigen, benzine- en munitiede
pots. een marinehaven en militaire
barakken.
De Tass-commentator citeerde met
kennelijke instemming een rapport
van de directeur van de Ameri
kaanse inlichtingendienst CIA. Wil
liam Colby, die tot de Senaatscom
missie van de strijdkrachten had
gezegd dat deRussische aanwezig
heid in de Stille Oceaan vergelij
kenderwijs niet indrukwekkend is
en dat de uitbreiding ervan zou
afhangen van wat de VS in de
Indische Oceaan gaan doen.
Het commentaar van Tass was in
zoverre opmerkelijk dat waarne
mers in Moskou zich niet herinne
ren dat de vroegere president
Nixon persoonlijk werd becritiseerd
wegens het bevorderen van een po
litiek die het Kremlin afkeurde.
President Ford overweegt een voor
waardelijke amnestie-regeling voor
Amerikanen, die onderdoken of de
serteerden in verband met de oor
log in Vietnam. Een beslissing hier
over zal pas volgende week vallen.
Dit heeft een functionaris van het
Witte Huis bekendgemaakt.
Ford had zaterdag een gesprek van
twee uur met minister van defensie
James Schlesinger en diens collega
van justitie William Saxby. Hij
hoorde voorstellen aan die tege
moetkomen aan de problemen van
duizenden dienstweigeraars en de
serteurs die onderdoken of naar het
buitenland vluchtten. Een van de
voorstellen, afkomstig van het Pen
tagon, zou beogen om amnestie te
verlenen aan degenen die opnieuw
hun trouw aan de Verenigde Staten
zouden bevestigen en alsnog tot
een maximum van 18 maanden
burgerdienst zouden willen verrich
ten.
Verscheidene dienstweigeraars, die
in het buitenland verblijven, heb
ben al doen weten dat zij geen
voorwaardelijke amnestie zullen
aanvaarden omdat zij huns inziens
terecht niet hebben willen deelne
men aan een onwettige oorlog.
TEL AVIV-CAIRO (Reuter. AP)
Israëls premier Yizak Rabin heeft
zich fn een toespraak tot nieuwe
immigranten in Tel Aviv buigzaam
in onderhandelingen met de Arabi
sche landen betoond, maar onver-
biddellijk in zijn afwijzing van een
Palestijnse staat op de westelijke
Jordaan-oever. 'Om vrede te krij
gen is het niet genoeg om tegen
onze buren te zeggen dat we vrede
(ADVERTENTIE)
wensen', zei hij. Volgens hem zal de
weigering om compromissen te
sluiten voor Israël op een nieuwe
oorlog uitlopen. Maar wat betreft
de eis van terugtrekking uit al het
in 1967 bezette gebied en de vesti
ging van een Palestijnse staat op
de westelijke Jordaan-oever, zei
hij: 'hiervoor zouden de Arabieren
danbereid zijn om ons iets in ruil
te geven dat op vrede lijkt. Maar ik
denk dat instemmen met zo n op
lossing het eind betekent van de
Joodse staat'.
De Egyptische minister van buiten
landse zaken Fahmi heeft bij de
Arabische landen aangedrongen op
een zorgvuldige gemeenschappelijke
politiek omdat de crisis in het Mid
den-Oosten volgens hem nu een
stadium heeft bereikt waarin Israël
moet kiezen tussen een rechtvaar
dige oplossing of een nieuwe oor
log. Hij zei dit op een vergadering
van ministers van elf Arabische
landen die voorberedingen treffen
voor een nieuwe topconferentie in
oktober. Om de moeilijkheden van
al dan niet deelnemen aan de Pa
lestijnse Bevrijdingsorganisatie
aan het voorgenomen vredesoverleg
in Gneève te omzeilen, zouden de
ministers de VN om een apart de
bat over de rechten der Palestijnen
willen verzoeken er geen debat bin
nen het raam van een Midden-
Oosten-regeling in Genève.
Volgens een bericht in het blad
Akhbar El Jom heeft president
Sadat besloten als premier af te
treden en dr. Abdel Aziz Higazi.
zijn vice-premier, opdracht te
geven een nieuw kabinet te vor
men. Hij zou tevens een zodanig
wijziging van de grondwet aan het
parlement willen voorleggen dat de
president en de vice-president
voortaan rechtstreeks gekozen wor
den.
Een beeld van de reusachtige
ravage op het station van Za
greb.
ADDIS ABEBA (Reuter) Het Co
mité voor de Strijdkrachten heeft
leden van de koninklijke familie en
van de aristocratie ervan beschul
digd hun geld naar het buitenland
gezonden te hebben inplaats van
het in Ethiopië te investeren. De
Ethiopische radio citeerde stafschef
Aman Andom, die in een toespraak
tot troepen in Eritrea gezegd heeft
dat de Ethiopische leiders in het
verleden steeds aangestuurd hadden
op verrijking van de rijken en ver
dere verarming van de armen.
Het comité heeft ook krachtig het
gebruik van openbare middelen tot
opvoeding van kinderen van de
elite in het buitenland gehekeld.
Het rsultaat daarvan was dat er
'onbekwame en bedorven' kinderen
naar het buitenland werden ge
stuurd en dat er 'drugverslaafden
terugkwamen die aan het land geen
enkele dienst konden bewijzen
maar het slechts besmetten met
sociale ziekten'.
De gemeenteraad van Addis Abeba
heeft inmiddels een bedrag van
ruim 12.000 gulden, die hij bestemd
had voor de viering van Haile Se
lassi's 82ste verjaardag, overge
maakt aan de slachtoffers van de
droogte in het noorden.
ZAGREB (DPA, UPI) Het spoorwegongeluk in de Joegosla
vische stad Zagreb wordt woensdag met een trein uit de Duitse
bondsrepubliek gereconstrueerd. Bij dit ergste spoorwegongeluk
in Joegoslavië, dat vorige week vrijdagavond gebeurde, zijn meer
dan 120 doden en ruim 150 gewonden gevallen.
Het juiste aantal slachtoffers staat
nog niet vast. De bloedproeven bij
de twee gearresteerde bestuurders
zijn negatief uitgevallen. De rege
ring had zondag tot nationale
rouwdag verklaard.
Met de reconstructie van, het onge
luk wil de Joegoslavische overheid
achter de oorzaak komen. Volgens
de politie heeft de hoofdbestuurder
verklaard dat de remmen geweigerd
hebben. Bovendien, zo zegt hij,
stond achter het niet werkende
voorsein het inrijsein op veilig.
Een officiële commissie van onder
zoek zou tot de slotsom zijn geko
men, dat het inrijsein op rood
heeft gestaan en dat de bestuurder
van de verongelukte trein met ruim
90 km per uur de op dat traject
toegestane snelheid bijna heeft
verdubbeld.
Zondagmiddag waren er 121 lijken
gevonden. Maar er is ook nog een
hoeveelheid lichaamsdelen die bij
elkaar gezocht moeten worden. Het
wordt niet uitgesloten geacht dat er
150 mensen zijn omgekomen. Fami-
ADVERTENTIE)
S. PAZ (AFP, Reuter, UPI)
president van Bolivia, Hugo
Inzer, heeft het afgelopen
jekeinde gedreigd met aftre-
in. Later trok hij echter op ver-
ek van de strijdkrachten zijn
jtslagaanvraag in. Op dat mo-
ent heerste er in de Boliviaan-
hoofdstad een zeer gespan-
n sfeer.
48-jarige Banzer kwam aan de
icht bij een bloedige coup* in
gustus 1971 toen de strijdkrach-
het links gerichte, regiem van
ïeraal Juan Fosse Torres omver-
»rpen. Banzer slaagde er in
dsdien de macht in handen te
Uden ondanks tal van pogingen
paleisrevoluties. Banzer had
nvankelijk plannen bekendge-
lakt volgend jaar verkiezingen te
uden voor terugkeer van zijn
ld naar een democratisch be
tid, maar later stelde hij zijn
innen voor onbepaalde tijd uit.
n bewind heeft de steun van een
ilitie van rechtse- en centrum-
rtijen.
it Chileense staatshoofd generaal
igusto Pinochet heeft gezegd dat
plannen zijn politieke gevange-
n, die sinds de staatsgreep van
Member vorig Jaar vast zitten,
Ij te laten.
ngeveer 500 mensen in Chili met
n strafregister zijn dit weekeinde
arresteerd tijdens een gezamen-
ke actie van politie en leger in
n arme wijk van de Chileense
lofdstad. De operatie in het gb-
ed van Violeta Parra was deel
|n het streven van het militaire
iwind de bevolking van criminele
ementen te bevrijden, zo werd
izegd. Ongeveer 5.000 mensen
Êrden ondervraagd tijdens de ac-
S die zeven uur duurde. Degenen
;e een strafregister hadden werden
aar een kamp in Noord-Chili ge-
Inden om te werken voor het
élzijn van de gemeenschap'.
Nadat zaterdag op het vliegveld
Eelde nog 29 graden Celsius was
aangetekend hebben storingen de
zomer snel uit Nederland verdre
ven. Gistermiddag was het plaatse
lijk circa tien graden kouder dan
zaterdag. Voor deze kop is een de
pressie boven Ierland verantwoor
delijk geweest. Dit minimum diepte
uit tot circa 995 millibar, waardoor
een hogedruk gebied met mooi
weer boven Skandinavië in onze
omgeving niets meer had te vertel
len. Nabij het centrum van de de
pressie, namelijk in het zuid-Ierse
Rosslare werd zaterdagavond 48
millimeter water uit onweersbuien
gemeten, gevallen in twaalf uur.
Ook ons land kreeg nattigheid,
maar minder. Voor zover bekend
ivas Gorredijk met dertien millime
ter, zondagmorgen gemeten, één
van de nattere plaatsen. Stuttgart
meldde tien millimeter. Manchester
Kassei en Embden negen millime
ter.
In het noorden van het land werd
hier en daar op zaterdagavond met
flinke tussenpozen ook onweer
waargenomen, ongeveer vijf a zes
ontladingen. Nu de depressie nog
altijd boven Ierland verblijft, hoe
ven we de eerstkomende dagen niet
op een doorgaande verbetering te
rekenen. Zoals bij stationaire de-
pressie's het geval is. wordt in de
hogere niveau's eerder koudere
lucht ingevangen dan aan de
grond, waardoor er vooral aan de
continentale zijde Van de depressie,
grote kans is op buien, waarvan
sommige met onweer.
Het blijft de eerste helft van deze
week dan ook wisselvallig met van
tijd tot tijd regen uit randstoringen
gevolgd door opklaringen. De tem
peratuur blijft op een middagni
veau van achttien a twintig graden
C. wat gematigd te noemen is.
En dat terwijl oost-Europa, de Oost
zee staten en de Middellandse zee-
landen voortgezette zonneschijn
hebben.
De zomer van 1974 is volgens het
KNMI koud. maar overigens, gelet
op de temperatuur en zonneschijn,
normaal geweest. Opvallend ivas
het ontbreken van werkelijke
warmtepieken van enige duur. Ook
steeg het kwik maar moeizaam bo
ven 25 graden Celsius. De Bilt telde
slechts zeven zomerse dagen in de
klimatologische zomer (1 juni t.m.
31 augustus) tegen 18 normaal,
waarvan 5 in augustus. Sedert het
begin van de waarnemingen in
1849, dus over de voorafgaande 125
jaar. was het absolute zomermaxi-
mui**jn de Bilt nooit eerder zo laag
gewr-<
Amsterdam
licht bew.
20
0.6
Be Bilt
zwaar bew.
19
1
Deelen
half bew.
19
1
Eelde
zwaar bew.
21
0
Eindhoven
licht bew.
19
0.1
Den Helder
half bew.
20
2
Luchth. R'd
licht bew.
19
0.1
Twente
regen
19
0
Vlissingen
licht bew.
18
1
Zd. Limburg
licht bew.
18
0
Aberdeen
regen
16
0.4
Barcelona
zwaar bew.
26
0
Berlijn
licht bew.
22
0
Bordeaux
zwaar bew.
22
2
Brussel
onweer
18
1
Frankfort
regen
21
1
Genève
regenbui
21
0.1
Helsinki
onbewolkt
20
0
Innsbriick
zwaar bew.
22
0
Kopenhagen
regen
23
2
Lissabon
zwaar bew.
23
0
Locarno
zwaar bew.
20
0.2
Londen
regenbui
18
16
Luxemburg
regenbui
14
5
Madrid
half bew.
28
0
Malaga
onbewolkt
30
0
Mallorca
licht bew.
29
0
München
zwaar bew.
21
0
Nice
licht bew.
24
0
Oslo
onbewolkt
25
0
Parijs
zwaar bew.
19
1
Rome
zwaar bew.
28
0.4
Split
zwaar bew.
28
0
Stockholm
onbewolkt
21
0
Wenen
zwaar bew.
22
2
Zürich
zwaar bew.
20
0
Casa Blanca
half bew.
24
0
Las Palmas
onbewolkt
26
0
s
OPKLARINGEN
HAGEL
BEWOLKING
lieleden van de slachtoffers helpen
bij de identificatie. Men verwacht
dat het nog wel een week zal duren
voordat alle doden zijn herkend
voor zover herkenning mogelijk is.
Er zijn vermoedelijk geen buiten
landers onder de slachtoffers. Het
overgrote deel van de passagiers
bestond uit Joegoslaven. die van
vakantie naar West-Duitsland te
rugkeerden.
In een bocht voor het station vloog
het eerste treinstel van een trein
met tien rijtuigen uit de rails. Door
de grote snelheid raakten vervol
gens ook de negen overige rijtuigen
uit hun baan, en ploegden zich
door het perron. De diesellokomo-
tief kwam pas na 400 meter tot
stilstand. Een mast van de boven
leiding scheurde de wagens open
voordat ze omsloegen.
WELLINGTON (Reuter/UPI) Pre
mier Norman Kirk van Nieuw Zee
land is zaterdag op 51-jarige leef
tijd aan een hartaanval overleden.
Kirk had na zijn grote verkiezings
overwinning als aanvoerder van
Labour in december 1972 de top
van zijn politieke loopbaan bereikt.
Zijn dood is een bijna onoverkome
lijk verlies voor de Labourpartij die
dankzij zijn ijver ernstige interne
conflicten te boven kwam. In de
internationale politiek maakte hij
naam door zijn krachtige actie te
gen de Franse kernproeven in de
Stille Oceaan en door een duidelij
ker op Azië gerichte politiek. Kirk
was een pleitvoerder voor een zoda
nige verandering van de ZOAVO,
de Zuidoost-Aziatische Verdedi
gingsorganisatie, dat deze geheel
georiënteerd zou worden op de so
ciaal-economische behoeften van
de regio. Kirk riep ook nogal een
stormpje op in Nieuw Zeeland,
waar rugby bijna een religie is.
door een Zuidafrikaans rugby-toer-
nee te weigeren zolang er geen
interraciale ploeg op basis van ca
paciteiten zou worden samenge
steld.
WASHINGTON (Reuter) De vei
ligheidssystemen van zeven Ameri
kaanse kernreactoren bevatten on
deugdelijke elektromotoren die zijn
geleverd door de firma Westinghou-
se. Deze beschuldiging van de repu
blikeinse senator Mark Hatfield is
kaanse Commissie voor atoomener
gie AEC, die onder andere belast is
met het toezicht op de veiligheid.
De motoren voldeden niet aan de
eisen die in het bouwcontract wa
ren vastgelegd, zo bleek uit een
onderzoek van de AEC, hoewel an
derzijds de kwaliteit wel voldeed
aan de veiligheidseisen van de AEC.
Toch neemt de commissie het inci
dent ernstig op. De zaak kwam aan
het licht door een tip van een
voormalige constructeur van Wes-
tinghouse, die binnen het bedrijf
geen gehoor had gevonden voor
zijn bezwardn.
'Nu de veiligheid van kerncentrales
door een groot deel van het Ameri
kaanse publiek in twijfel wordt ge
trokken', aldus senator Hatfield,
'betekent de onverantwoordelijk
heid van Westinghouse een klap
voor de nucleaire industrie.
ATHENE (AP. Reuter, UPI) De Griekse minister van buiten
landse zaken, George Mavros, heeft gezegd dat op z'n minst enkele
leden van de Griekse militaire regimes van de afgelopen jaren
zullen worden berecht.
Het Griekse volk vindt dat er re
kenschap moet worden afgelegd
maar het gaat om het juiste tijd
stip, zo zei de bewindsman tegen
het Amerikaanse weekblad Time.
Naar zijn mening moet worden ge
wacht tot na de verkiezingen. Een
'regering van het volk zal dan zeker
een gerechte straf wensen voor de
genen die tijdens zeven jaar dicta
tuur en tirannie in dit land misda
den hebben begaan', aldus Mavros.
Volgens de minister zal de Griekse
terugtrekking uit de NAVO de ge
hele westelijke defensiestructuur
uitéén doen vallen. 'Maar wij kun
nen de verantwoordelijkheid voor
de veiligheid in de westelijke we
reld niet alleen dragen in een perio
de waarin wij botweg door 'een lid
staat van het Atlantisch bondge
nootschap worden aangevallen'
(Turkije: red.).
De Griekse premier Constantine
Karamanlis heeft Turkije ernstig
gewaarschuwd dat Griekenland de
strijd om Cyprus zal voortzetten tot
een rechtvaardige oplossing is be
reikt, ongeacht hoeveel tijd en of
fers dat zal kosten. De Griekse
premier sprak op een massabijeen
komst in Saloniki, de eerste sinds
hij op 24 juli uit ballingschap te
rugkeerde om een burgerregering te
lelden.
Inmiddels hebben Turkse militai
ren. gesteund door tanks, dit week
einde voor korte tijd het "Grieks-
Cyprische dorp Akheritou bezet, dat
vlak bij de Britse basis Deklielia
ligt. Dit heeft een woordvoerder
van de regering in Nicosia bekend
gemaakt. Tijdens de ontruiming
van het dorp namen de Turken 15
personen als gijzelaars mee. Korte
tijd later trof men even buiten het
dorp de lijken van een 68-jarige
man en 60-jarige vrouw aan. Zij
waren geblinddoekt en hun licha
men waren doorzeefd met kogels,
aldus de woordvoerder. Zaterdag
hebben Turkse troepen het dorp
Achna ten zuiden van de Atilla-lijn
tussen Famagoesta en Larnaka be
zet. Mogelijk zijn zij van plan door
te stoten naar de Cyprische zuid
kust. Grieks-Cyprioten zeiden gister
avond bang te zijn dat de Turken
de hele provincie Famagoesta wil
len innemen, hoewel zij later een
deel van hun posities hebben ont
ruimd.
Brits-Z.-Afrikaanse
oefeningen gehekeld
LONDEN (AFP) Een aankondl-
ging zondag over gezamenlijke oe
feningen van de Britse en de Zuid-
af rikaanse marine heeft in Britse
politieke kringen een storm van
protesten veroorzaakt. Een van de
talrijke labour-afgevaardigden die
een reactie gaven, was Frank Al-
laun. Deze zei dat Labour, dat zich
krachtig verzet tegen de apartheids
politiek, niets zou moeten doen
dat de indruk zou kunnen geven
dat men deze politiek aanvaardt.
De Anti-Apartheidsbeweging zond
protestbrieven aan premier Wilson
en de secretaris-generaal van de
vakcentrale T.U.C.
De oefeningen zullen woensdag
voor de kust van Simonstown wor
den gehouden.
(ADVERTENTIE)
HOOG WATER Vltsslngen: 2.49-14.54,
Haringvlietsluizen: 4.21-16.42. Rotterdam:
5.32-17.30. Schevenlngen: 3.56-16.16. IJmui-
den: 4.29-16.49. Den Helder: 8.45-20.43.
Harlingen: 10.52-23.07. Delfzijl: 0.49-12.52.
