Kopers margarine
op grote schaal
in prijs misleid
ij witte pompen begint prijsslag
%koord Portugal
ninee-Bissau
kieren getekend
Sterke vermindering
in de produktie
van bromfietshelmen
O
Man bekent
ook moord
Cora Mantel
!n deze krant
SP>verdische eilanden niet onafhankelijk
|)klaringen
Haile Selassie
raakt ook geld
en grond kwijt
Kernverdrag wordt
in 1975 bijgewerkt
Konsumenten Kontakt brengt aan het licht:
Werktijdverkorting
voor het personeel
Fabrikanten
verdoezelen
echte kosten
Oceaan vlieger
Lindbergh dood
Turkse troepen
schieten op
Griekse stelling
Hoera voor de dokter
DH1
Nieuwe LeMse Courant
DINSDAG 27 AUGUSTUS 1974
55ste jaargang no. 123
LIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING
lt 37 Postbus 76 Telefoon 31441
„Stantvastich is ghebleven
mijn hert in teghenspoet!"
Gironr. 269274 t.n.v. B.V. De Christelijke Pers, Amsterdam Abonnement 12,02 per maand, per kwartaal 36,05
exclusieve
meubelen
Bij VERDUYN RIJNSBURG
INTERIEURVERZORGING.
Afd. Bezorging vanal 08.30 uur
D
een onzer verslaggevers
>DOORN De ongeveer
■Hitwintig Desgee-pompen in
^Hioorden en oosten van Ne-
HHnd hebben met ingang van
ren de prijs van witte ben-
met een stuiver per liter
igd. Hiermede lijkt een
mslag bij de witte benzi-
:pen te zijn begonnen.
,cht wordt, dat andere be-
jn die witte pompen exploi-
^u*)» de prijs van hun benzine
ig.
ook zullen terug-
binnenkort
schroeven.
Door de oliecrisis zijn met name
veel pomphouders, die witte
benzine verkochten, in moeilijk
heden geraakt. Zii werden steeds
spaarzamer bevoorraad. Begin
1974 kwamen velen helemaal
droog te staan.
Intussen is ook hun bevoorra-
n
w^RS (AP, AFP, Reuter, ÜPI) Portugal en de Bevrijdings-
dseng voor Guinee-Bissau en de Kaapverdische' eilanden
!260p) hebben gisteravond om kwart voor zeven het verdrag
bkend waarbij een einde komt aan vier eeuwen Portugese
brsing van dit Westafrikaanse land.
geil
t nfoord werd ondertekend in
l ffcspaleis in het centrum van
i. 4 waar de onderhandelingen
12 Portugal en de PAIGC heb-
inerfatsgevonden. Voor Portugal
sepl minister van buitenlandse
se^ario Soares, voor Guinee-
i583piajoor Pedro Pires. De on
ding vond plaats na dertien
rijd en vier maanden van
Êheime onderhandelingen in
De en Londen. De officiële on-
ïnailijkheidsverklaring bij
ainjvan de Portugese president
en,j de Spinola zal op 10 sep-
wov plaats vinden, zo heeft mi-
Boares in een gesprek met
sabonse blad Republica mee
steren ondertekende akkoord
1 i een staakt-het-vuren, bij-
tenbeden over de feitelijke
jes overdracht, erkenning van
hipC als de wecnge vertegen-
teleer van Guinee-Bissau, bij -
260feden over de feitelijke
overdracht en de overeen-
Ite komen tot samenwerking
iee£ureel, technisch, financieel
jorpomische gebied. 'De zwarte
3 gje van onze aanwezigheid in
ai-Bissau is omgeslagen', aldus
7- Ir Soares in het al eerder
aide vraaggesprek. 'Aan de
ig.Bs een definitief einde geko-
^eze heeft plaats gemaakt
iinfn vruchtbare en broederlijke
rking tussen de volken
;ugal en Guinee-Bissau.
it gisteren getekende akkoord
de Kaapverdische eilanden
:el uit, hoewel deze 500 kilo-
uit de kust liggende eilan-
sp wel tot de Westafrikaanse
behoort. Portugal wit dat de
[n$an 200.000 inwoners van de
,sl2isch gelegen eilandengroep
3|erendum over hun toekomst
in: onafhankelijkheid of aan-
bij Portugal.
van het akkoord aanwezig te zijn.
Algerije heeft een belangrijke be
middelende rol gespeeld bij de on
derhandelingen.
Luchtbrug
ifinitleve nieuws over het ak-
;wam 24 uur nadat het Alge-
persbureau er mededeling
d gedaan. President Hoeari
lienne van Algerije had alle
Iers geacrediteerde diploma-
itboden bij de ondertekening
ringen, maar ook plaat-
..jk enkele buien, hier en
U1w met onweer. Overwegend
wind uit westelijke
itingen. Maximum-tempe-
iren omstreeks 19 graden
ius.
1GEN EN OVERMORGEN:
ig en op de meeste plaat-
droog. Opnieuw warmer,
gen zon op: 05.44
onder: 19.37
.jj| maan op: 17.25
'dj
onder: 01.12
ufnemers gaan
'Aiemverken
ding steeds beter op gang geko
men. De mate waarin zij bevoor
raad worden, hangt af van de
overschotten waarmee de olie
maatschappijen zitten. Zo wordt
Desgee de ene keer door Shell
bevoorraad, een andere keer
door ESSO, enz.
Na een prijsverlaging van 5,1
cent per liter is de prijs van
superbenzine daar gekomen op
92,9 cent en voor gewone benzi
ne op 90,9 cent. Tot nu toe
waren de prijsverschillen met de
merkbenzine in het algemeen
niet groter dan één of twee
cent.
Bij Desgee, waarvan de hoofd
vestiging in Assen is, verwacht
men weer ouderwets te kunnen
gaan draaien, nu de witte pom
pen niet langer mondjesmaat
worden bevoorraad.
wmtHÊÊKÊmÊmÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊimmÊÊÊm
Inmiddels is er een reusachtige
luchtbrug op gang gekomen tussen
de Westafrikaanse kolonie en Por
tugal. Al meer dan twee duizend
soldaten zijn in hun vaderland te
ruggekeerd. De totale sterkte van
de Portugese manschappen in Gui
nee-Bissau bedraagt naar schatting
ongeveer vijftienduizend man. Deze
hele week zullen volgens zegslieden
in Lissabon dagelijks zes troepen
transportvliegtuigen op het Lissa-
bonse vliegveld Portela landen,
waarna alleen nog een 'harde kern'
van Portugese militairen in Gui
nee-Bissau zal zijn overgebleven.
Delen Mozambique
Volgens het Zuidafrikaanse dagblad
TRand Daily Mail zouden Zambia,
Malawi en Zwaziland overeengeko
men zijn om ingeval van ineenstor
ting van het gezag in Mozambique
grote delen van het land onder
elkaar te verdelen om zich zodoen
de van verbindingen met Oostafri-
kaanse zeehavens te verzekeren.
Het in Johannesburg verschijnende
Zuidafrikaanse blad bericht verder,
dat de geheime overeenkomst reeds
aan de 'organisatie voor Afrikaanse
eenheid' (OAE) is voorgelegd.
ADDIS ABEBA (Reuter, UPI) De
strijdkrachten van Ethiopië hebben
keizer Haile Selassie vrijwel al zijn
bezittingen in het land afgenomen.
Verwacht wordt dat de 82-jarige
monarch, die nu feitelijk in zijn
paleis opgesloten zit, spoedig zal
worden afgezet.
In een verklaring zegt de commis
sie van de strijdkrachten, die de
feitelijke macht in handen heeft,
dat de staat de commissie voor
nationale hulpbronnen (NRC)
heeft overgenomen. Deze commissie
heeft, aldus de verklaring, sinds
haar oprichting na de Tweede We
reldoorlog, gewerenkt voor de keizer
en is door hem gemanipuleerd om
diens persoonlijke ambities te die
nen. Met de naasting van de NRC
is de keizer van een groot deel van
zijn vermogen beroofd. Volgens di
plomatieke zegslieden in Addis Ab
eba heeft Haile Selassie nu weinig
meer land en bezit dan wat hij
destijds van de vorige keizer Mene-
lik' had geërfd. Eerder deze week
was al bekendgemaakt dat ook het
keizerlijke paleis eigendom van het
volk was geworden.
GENEVE (DPA) In Genève
wordt volgend jaar maart een con
ferentie gehouden om het verdrag
tot beperking van het aantal
atoomlanden, het zg. non-prolifera
tieverdrag, te herzien. Talrijke on
dertekenaars voeren aan, dat de in
het verdrag genoemde atoomlanden
—de Sowjet-Unie, Amerika en En
geland zich niet hebben gehou
den aan hun beloftr tot verminde
ring van het aantal kernwapens.
Verder wordt erop gewezen dat het
doel van het verdrag niet verwe
zenlijkt is. Bij de atoomlanden
Amerika, Rusland en Engeland,
Frankrijk en China heeft zich dit
jaar India gevoegd.
Een commissie van 25 landen is
bezig met de voorbereiding van de
herzieningsconferentie
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG De laatste negen maanden heeft de consument ten
onrechte de te forse verhogingen van de margarineprijs moeten be
talen. De gebruikers zijn op grote schaal misleid door de grote fa
brikanten, die wezen op de formidabele prijsstijgingen van cocos-
en palmvet, terwijl zij voor het maken van margarine snel over
schakelden op relatief goedkope oliën en vetten.
Een onderzoek van het Konsumen
ten Kontakt (waarin ondermeer sa
menwerken de drie vakcentrales)
heeft dit aan het licht gebracht.
Het Konsumenten Kontakt, dat
over deze kwestie minister Lubbers
heeft geschreven, maakt zich zor
gen over het prijsverloop waarvan
de consument de dupe is en de
grote fabrikant profiteert.
De Carosseriefabriek Coenen in
Den Haag heeft voor haar honderd
personeelsleden werktijdverkorting
aangevraagd. Ook de Groninger
Motor Import (25 man personeel)
gaat korter werken. De derde Ne
derlandse fabrikant, Europcap Ne
derland NV in Rijsenhout, over
weegt zelfs de produktie te stoppen.
Na de publikatie van de resultaten
van het onderzoek van de ANWB
en de Consumentenbond is een
sterke stagnatie van de afzet van
de bromfietshelmen opgetreden.
Ook de handel neemt een afwach
tende houding aan. De winkeliers
willen eerst de resultaten van de
door minister Th. Westerterp (ver
keer en Waterstaat) ingestelde
commissie van onderzoek afwach
ten, alvorens nieuwe helmen te ko
pen.
De heer M. J. W. Coenen van de
gelijknamige carossoriefabriek in
Den Haag zei, dat de tijdsduur van
de produktiestop afhangt van de
bevindingen van de commissie van
onderzoek. 'Wij gaan pas weer pro
duceren wanneer wij de indruk
hebben dat de markt weer aan
trekt', aldus de heer Coenen, Hij
verwacht dat - gezien de methodiek
van keuring en herkeuring - de
bevindingen uiteindelijk toch posi
tief voor de leveranciers van hel
men zullen uitvallen.
Coenen heeft werktijdsverkorting
aangevraagd voor de 45 personeels
leden en de 55 werknemers die bij
de toeleveranciers werken. De di
rectie van de fabriek heeft de toe
leveranciers gevraagd hun leverin
gen op te schorten.
Procuratiehouder P. van Zwol van
de Groninger Motor Import zei gis
termiddag nadat het bedrijf werk
tijdsverkorting had aangevraagd,
dat 'de negatieve publikaties erop
wijzen dat er een kopersstaking
komt'.
MILJOENEN
Volgens d irecteur W. H. Schutjes
van Eurocap Nederland NV in Rij
senhout gaat 'deze hele kwestie ons
bedrijf miljoenen guldens kosten'.
Het bedrijf zal de produktie stop
pen 'als de situatie zich niet snel
wijzigt' Bij Eurocap werken 65
mensen.
De drie Nederlandse fabrikanten'
nemen zc'n 65 procent van de tota
le verkoop van brornfietshelmen in
ons land voor hun reken'tig De
overige 35 procent wordt geïmpor
teerd. In ons land worden per jaar
Prijsbeleid
Uit de jungle-oorlog van Guinee-Bissau keert deze Portugese sol
daat weer terug bij zijn geliefde. Ilij omhelst haar hartelijk hij aan-
komst op het vliegveld Portela.
Na publikaties over slechte kwaliteit
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Twee van de drie Nederlandse fabrikanten van
bromfietshelmen gaan de produktie voorlopig drastisch beperken.
Recente publikaties over de slechte kwaliteit van de helmen heb
ben de afzet enorm doen teruglopen.
Het blijkt dat het Konsumenten
Kontakt ook kritiek heeft op het
prijsbeleid. De margarine-industrie
heeft immers haar prijsverhogingen
mogen doorvoeren op grond van
fictieve verhogingen van de prijzen
van de grondstoffen en niet op
basis van de werkelijke kosten. Bij
minister Lubbers wordt dan ook
aangedrongen op een beter prijsbe
leid, anders zal de prijs van de
margarine opnieuw onnodig worden
verhoogd. Voorkomen moet worden
dat de grote ondernemingen meer
aan de consumenten verdienen dan
strikt nodig is. Volgens Konsumen
ten Kontakt moet vooral Unilever
flink hebben verdiend door het
prijsbeleid.
Enorm verschil
De grote grief is, dat het ministerie
in haar prijsbeleid uitgaat van de
'vervangingswaarde' en niet kijkt
naar de prijzen die de fabrikanten
in werkelijkheid voor de verwerkte
grondstoffen heeft betaald. Maar er
wordt geen rekening gehouden met
de prijzen van de basisgrondstof
fen, die nog niet zijn verwerkt. Het
is zo, dat de grote margarinefabri
kanten die driekwart van de markt
beheersen de grondstoffen 'ruw' ko
pen en zelf verwerken of laten
verwerken. De prijsstijging van
verwerkte oliën en vetten zijn veel
groter geweest dan van de basis
grondstoffen. Voorbeeld: de prijzen
van sojabonen stegen van begin
1974 tot half '74 met tien procent,
terwijl de soja-olie in die tijd 225
procent duurder werd. De margari
nefabrikanten baseren hun prijs
verhoging echter op de extreme
prijsstijgingen van de verwerkte
oliën.
Op termijn
Verder houdt het ministerie er geen
rekening mee dat de grondstoffen
voor margarine op termijn worden
verkocht. De grondstoffen worden
aangekocht tegen de geldende prijs
en pas nk bijvoorbeeld drie maan
den gelevérd. Voor de margarine-
prijs is dan bepalend de prijs van
de datum van levering en niet het
bedrag dat in werkelijkheid is be
taald.
(ADVERTENTIE)
ruim één miljoen helmen verkocht.
Op den duur zal deze markt verza
digd raken, maar de producenten
rekenen daarna op een vervan-
gingsmarkt van zo'n 400.000 helmen
per jaar.
HONOLOELOE (UPI) Charles
Lindbergh, de vermaarde 'eenzame
adelaar', die in 1927 voor het eerst
alleen met een vliegtuig de Atlanti
sche Oceaan overstak, is gisteren
op 72-jarige leeftijd overleden.
Lindbergh, die zijn laatste leven
sjaren op de Hawai-eilanden door
bracht, overleed aan een tumor.
Lindbergh werd beroemd doordat
hij destijds met een zelfontworpen
vliegtuigje uit de VS vertrok en na
een vlucht zonder tussenlanding
aankwam op het vliegveld Le Bour-
get in Parijs. Het toestel waarmee
hij de vlucht maakte had hij 'The
Spirit of St. Louis' genoemd. Lind
bergh legde de afstand van 3600
mijl in zijn eenmotorig vliegtuigje
af in 33,5 uur. Later kwam hij weer
in het nieuws nadat zijn zoontje
was ontvoerd en het kind dood
werd teruggevonden
ATHENE (UPI) Turkse troepen
hebben gisteren Griekse stellingen
beschoten langs de rivier de Evros.
Het was voor het eerst dat gescho
ten werd langs de Turks-Griekse
grens, sinds de Cyprus-crisis. Vol
gens een militaire woordvoerder in
Alexandroupolis hebben de Griekse
troepen het vuur niet beantwoord.
Het treffen zou hebben plaats ge
vonden bij het dorpje Lykofi, ruim
60 kilometer ten noorden van
Alexandroupolis.
StrandJoltit
'n Rode strandbal hoog in de blauwe
lucht. Kopje onder in de golven.
Beuk Roomboterrlng knabbelen.
Zandkasteel bouwen in de zon.
elke das
een ander koekje.
Zoals Beuk Roomboter-
ringen, altijd vers,
100% Roomboter.1
Wanneer artsen in de krant komen is er
meestal iets loos. Onder elkaar noemen ze dat wel
'doktertje pesten', en sommigen denken
dat dat boos opzet van ons is. Nou, dat is het
echt niet. Maar met des te meer genoegen geven
we de specialisten vandaag namens de
Consumentenbond een pluim.
Abonneer eens iemand. Desnoods uw arts.
NIEUWE ABONNEE
NAAM:
STRAAT
CIKO:
Deze foto is een van de beroemdste i
portretten van Lindbergh, die de
bijnaam 'Lucky Lindy' (geluksvogel -
Lindy) venoierf. De foto werd ge
maakt vlak voordat hij met zijn J
vliegtuigje aan zijn beroemde
vlucht begon.
Wenst abonnement op:
TROUW Q
DE ROTTERDAMMER Q
NIEUWE HAAGSE CRT.
NIEUWE I.EIDSE CRT.
DORDTS DAGBLAD
(aankruisen a.u.b.)
PLAATS:
Betaalt per maand/kwartaal
Opgegeven door:
Naam:
Adres:
Schrijf op de envelop: De Chr.
Een postzegel is niet nodig. Die
Plaats:
IK ONTVANG GRAAG:
Artikelen-serie 'Ondernemings
raden' door prof. dr. H. J. van
Zuthem.
Pletina schaaltje
flessenonderzetter)
A^'jd-paraatmap briefpa
pier en pen).
Pers, antwoordnummer 2792, A'dam.
betalen wij.
Tot slot heeft het Konsumenten
Kontakt de grief dat de fabrikant
regelmatig grondstoffen vervangt
door andere die goedkoper zijn. Dit
benadeelt de kwaliteit niet, maar
de goedkopere grondstoffen worden
niet doorberekend in de prijzen. De
margarine-industrie moet open
kaart gaan spelen, aldus het Kon
sumenten Kontakt. Zij zal cijfers
moeten produceren van werkelijk
grondstoffenverbruik. De fabrikan
ten zullen openheid van zaken
moeten geven wat de exacte prijs-
opbouw van een pakje margarine
betreft.
TER AAR Willem van E., de
33-jarige moordenaar van de
verpleegster A. van der Plaat,
heeft gistermiddag bekend in
1971 nog een moord te hebben
gepleegd. Cora Mantel was toen
zijn slachtoffer.
Van E. had Cora Mantel opgepikt
op het Stadionplein in Amsterdam.
Het toen vijftienjarige meisje stond
te liften, omdat zij de laatste bus
naar haar woonplaats had gemist.
Van E. was in Amsterdam naar de
bioscoop geweest.
HIJ zocht toenadering, maar toen
bleek dat het meisje daar niet van
was gediend, wurgde hij haar met
de handen, even ten noorden van
Uithoorn. Daarna reed hij met het
dode meisje naar de Dwarsweg in
De Kwakel, waar zij werd gevon
den. Daar heeft hij haar verkracht.
De verklaringen die van E. heeft
afgelegd, komen overeen met de
bevindingen uit het zeshonderd pa
gina's tellende proces-verbaal uit
1971, dat de politie van de 'zaak-
Cora Mantel' heeft. De politie heeft
voor die zaak zeshonderd getuigen
gehoord.
De middag na de moord is het
meisje gevonden door een loon-
maaier. Het had die nacht gere
gend, waardoor er geen sporren
meer waren.
De justitie had voor tips die zouden
leiden tot de opsporing van de da
der, vijfduizend gulden uitgeloofd.
De vader van Cora Mantel had dat
bedrag met tienduizend gulden ver
hoogd.
Gisteren in de vooravond is Van E.
naar de Schllkerweg gebracht voor
een reconstructie van de moord op
zr. Van der Plaat. Intussen onder
zoekt de politie, of Van E. bij nog
meer onopgeloste moorden is be
trokken geweest.
De moordzaak op Rinie Wielheesen
uit Doetinchem is echter nog niet
opgelost. Doetinchemse recher
cheurs, die naar Amsterdam waren
gekomen om de man die Basje
Bloemena en Helene Isaac ver
moordde daarover aan de tand te
voelen, hebben geen aanwijzingen
gevonden om het onderzoek in Am
sterdam voort te zetten. Het toen
12-jarig meisje Rinie Wielheesen
werd vier jaar geleden gewurgd ge
vonden.
Binnenland
Kleinverbruiker gaat 22 cent
voor gas betalen 5
Ambtelijke pressie bij
wethouderskeuze 5
Kamer gaat agrarische
problemen bespreken 7
Buitenland
Militaire balans
VS-SU verstoord 9
Kerk
Kerkelijk protest tegen
deportatie zwarten 2
Sport
Bondscoach Knobel
is optimistisch 11
Nieuwe boeken 2
l.ezers schrijven
Radio en tv
Strips, feuilleton 6
l'uzzel, recept 6
Commentaar 7
Dichtbij en vorder 7
Weer. oproep toeristen 7
Familieberichten 10
