|n veel gemeenten komen
feel jongere wethouders
Man bekent overval
op Rijswijkse agenten
Ui
J(J
öD
Intiem theater in
oude Stadswaag
in Delft geopend
Politie zoekt
jongen (17)
26e
oude kunst en
antiekbeurs
museum
hetprinsenhof
delft
TC
/dA maakt vaak problemen bij collegevorming
Machtsovername
lor links' lijkt
et waarschijnlijk
Raad voor de Kunst
betreurt verhoging
entreegeld musea
Weigeraar heffing
Kalkar in cassatie
tegen vonnis hof
Laat 'ns wat van je
Invalide houdt
een bushalte
voor zijn raam
-f
W/KWARTET VRIJDAG 23 AUGUSTUS 1974
BINNENLAND/KUNST T9/K9
-i
■p
3 september komen in vrijwel alle gemeenten
ons land de nieuw gekozen gemeenteraden
|r het eerst bijeen. Behalve de beëdiging van
pieuwe raadsleden zal de verkiezing van de
houders het belangrijkste agendapunt van
(vergadering vormen. Nu, anderhalve week
jr deze vergadering, zijn in vele gemeenten
jkaarten al geschud, zijn de namen van de
(uwe wethouders al bekend. In tal van ge
meenten wordt echter nog druk vergaderd over
de samenstelling van het college van B. en W.
Onze verslaggever informeerde bij een dertigtal
gemeenten naar de voornaamste problemen bij
de formatie van het college, een college dat, ge
heel in tegenspraak met de gemeentewet die
aan de gemeenteraad zowel een controlerende
als een uitvoerende macht toekent, steeds meer
op een locale regering gaat lijken.
or Jan Brokken
15.00
'oor
nde
laand
:ateri
;er vo
k woi
kundl
13.
;ies
45 UI
ng da
onze kleine steekproef over de verdeling van de wethouderszetels kunnen twee algemene con-
getrokken worden: in de gemeenten waar de namen van de nieuwe wethouders al bekend
treedt een duidelijke verjonging van het college van B. en W. op. De tweede conclusie: in de
'jieenten waar moeilijkheden over de verdeling van de wethouderszetels zijn heet het enfant ter-
bijna overal Partij van de Arbeid.
Maar de vakbonden willen niet dat
de PvdA-PPR zichzelf uitsluiten.
Geen overeenstemming tussen de
progressieven in Breda dus. Politie
ke waarnemers in Brabant voor
spellen dat de PvdA naar de oppo-
sitiebanken zal verhuizen. CDA en
VVD gaan de boel dan samen run
nen. Maar zoals gezegd, het betreft
hier een speculatie.
J} verjonging is het duidelijkst in
gingen. De CPN zal daar de
te wethouder leveren: de 34-
sen v£e J. Siemons. Max van den
vier jaar geleden nog de
ste wethouder van Nederland,
met zijn 29 jaar nu de op één
oudste van de Groningse wet-
ot'i9ders worden. J. Wallage (28),
Barmentloo (27) en Lambert
terhof (28) zitten namens de
ui a, op de Groningse wethouders-
"ri len. Groningen zairovefigens de
met de Jongste, wethouder van
is.erland blijven. De PPR-er Wim
leboer is vorige maand 24 Jaar
orden. Geen wonder dus dat
lemeester H. G. Buiter (52) van
lingen zijn wethouders 'mijn
jongens' noemt.
Apeldoorn wil de Partij van de
eid onder geen beding met Bin-
Rechts in het college van B.
W. gaan zitten. Als landelijke
ij heeft Binding Rechts al lang
'daan. Maar haar leider, de heer
r. Harmsen, deed het de afgelo-
acht jaren in Apeldoorn als
ïouder zo goed dat de kiezers de
ij vijf raadszetels schonken. De
A wil niet samen met Harmsen
iet college, het CDA wenst het
ist haalbare afspiegelingscolle-
De socialisten willen overigens
met het CDA en met de WD
enwerken. Een hele puzzel dus,
r in Apeldoorn.
enige Wat uit Leeuwarden ge-
M kan Worden is dat het college
i B. en W. een jonger uiterlijk
krijgen. In de Friese hoofdstad
Voorheen was de PvdA in Eindho
ven uitgesloten van het stadbe
stuur. Het CDA schreef met vijf
van de zes wethouderszetels daar
het program. De komende vier Jaar
zullen waarschijnlijk twee PvdA
wethouders in het college van B. en
W. zitten, naast drie CDA-ers en
een WD-er. Mevrouw Klaassens zal
waarschijnlijk één van de twee
PvdA-wethoudsters worden. Nog
een algemene conclusie: Hoewel
het aantal vrouwelijke gemeente
raadsleden in het hele land geste
gen is zitten er nog maar heel
weinig dames op de wethouders-
stoel.
Op een kiertje
It verder alles bij het oude:
e wethouders van de PvdA, twee
het CDA en één van de WD.
één zetel in de raad kwam de
is Nationale Partij niet in aan-
king voor een wethouderszetel,
snelgroeiende gemeente Emmen
voortaan vijf wethouders rijk
één meer dan voorheen. Die
Ie wordt een PvdA-er, waardoor
verdeling er als volgt uit zal
i: twee PvdA, twee CDA en één
)-wethouder. In Emmen houden
liet van verandering, en daarom
ïen alle vier wethouders in het
iwe college terug. WD-er Zege-
Hadders is nu al 35 jaar wet-
der van Emmen.
kerheid
enter is de enige gemeente
rvan wij met zekerheid kunnen
;en wie op de wethoudersstoelen
en zitten. De heren zijn name-
al op 1 juli gekozen, en dat
wege vervroegde raadsverkiezin-
in verband met de grenswijzi-
Deventer heeft een program-
ege: drie PvdA-wethouders en
CDA-er. De WD is in Deventer
ositiepartij geworden, of liever
Jgd, door de PvdA tot oppositie
tij gemaakt. De socialisten heb-
twee jonge wethouders gele-
3: de heer Moester (36) en de
r Duimel (37>.
in Enschede zijn de woorden
gramcollege en afspiegelingscol-
niet van de lucht. De PvdA wil
ïen met het CDA een program-
ege formeren. Het CDA onder-
delt zowel met de WD als met
socialisten. De uitslag laat zich
welijks voorspellen.
E. J. Harmsen, Apeldoorn: door
PvdA niet gewild
Zal burgemeester Vonhoff van
Utrecht nu wel of niet een WD-
wethouder naast zich krijgen? Dat
is de grote vraag die Utrecht zich
stelt. De PvdA eist vijf wethouders
zetels op. Of het CDA of de WD
gaan de twee overige zetels bezet
ten. Voorheen was de verdeling:
drie PvdA, twee CDA, één WD en
één D'66.
CPIM aan de macht
In Finstervvolde, waar de CPN de
laatste vier jaar één CPN-wethouder
en één partijloze wethouder bezat
zullen de communisten waarschijn
lijk twee wethouderszetels gaan be
zetten. De CPN heeft vier zetels in
de raad, de PvdA twee en Gemeen
tebelangen één.
Ook in Hilversum is verandering op
komst. Zag de verdeling van de
wethouderszetels er de afgelopen
jaren als volgt uit: twee WD, twee
KVP, één ARP, nu krijgt Progres
sief Hilversum twee zetels, het CDA
eveneens twee en de WD één. Een
mooie afspiegeling dus, daar in het
verzuilde Hilversum.
Haarlem houdt het ook nu weer
rustig. CDA had twee wethouders
en blijft ze houden, WD had er
één, en houdt er één. PvdA had
twee wethouders en krijgt er nu
drie, en dat is dan de zesde wet
houderszetel die de afgelopen vier
jaar door een D'66-er werd bezet.
In Maastricht heeft de PvdA de
deur voor de WD op een heel klein
kiertje opengezet. De afgelopen vier
jaar werd het college van B. en W.,
gevormd door één Katholiek Demo
craat, één PvdA-er en drie CDA-
ers. Voorspellingen in de Limburgse
hoofdstad lulden dat het CDA zijn
drie zetels zal behouden, de PvdA
er twee krijgt en de WD één. De
PvdA had in de verkiezingsstrijd
echter gezegd niet samen met de
WD te willen regeren, dus daarom
lijkt deze voorspelling als een natte
vinger in de lucht.
In Amsterdam is de formatie van
een links programcollege mislukt.
PvdA, D'66, PPR en PSP zullen dus
niet samen het aantal wethouders
zetels verdelen. Binnen de Partij
van de Arbeid in Amsterdam voelde
een aantal raadsleden (met name
Pelle Mug) daar veel voor. Maar
fractievoorzitter De Cloe en wet
houder Lammers wensten ook het
CDA en de CPN in het overleg te
betrekken. Nagegaan zal worden of
PvdA, PPR, CDA en CPN samen
een basisprogramma kunnen op
stellen voor de komende vier jaar.
Reserve
Wie in Dronten de functie van
reserve-wethouder gaat bekleden is
nog niet bekend. Dronten is de
Onderonsje
In Rotterdam is de verdeling van
de wethouderszetels een gezellig
onderonsje tussen de socialisten.
De PvdA gaat in de maasstad im
mers alle zes zetels bezetten. Na
men worden er volop gefluisterd
maar de PvdA zelf zegt niets. De
machtswisseling in Rotterdam be
tekent het vertrek van de wethou
ders Viersen, De Vos en Worst (al
len CDA) en de PvdA-wethouder
Jettinghof die zich niet kon vereni
gen met de politiek die zijn socia
listische plaatsgenoten voeren.
Waarschijnlijk zal de PvdA twee
ex-D'66-ers op de wethoudersstoel
zetten, mr. Mentink en mej.
Schmitz.
In Breda willen de progressieven
niet met de WD in het college.
s
Max van den Berg, Groningen:
met ztfn 29 jaar op een na de
oudste wethouder
Han Lammers, Amsterdam: ook
CDA en CPN erbij halen
enige gemeente in Nederland die
zo'n eerste reserve kent. Bij ziekte
of vakantie van andere wethouders
treedt de reserve in functie. Hij
woont de meeste vergaderingen van
B. en W. bij. In Dronten zijn alle
partijen het eens geworden over
een programma, ook weer een op
vallende nieuwigheid. De drie
grootste partijen, PAK, CCP en
WD zullen de wethouders leveren.
In bijna alle kleine gemeenten le
veren de twee of drie grootste par
tijen de wethouders. Programcolle
ges zijn op het platteland zeker
niet geliefd. De vijftien kleinere
gemeenten waar wij om informatie
vroegen gaven allen als oorzaak
daarvan op dat 'politiek er bij ons
nog gemoedelijk aan toegaat' en
dat politiek in een kleine gemeente
'meer een zaak van personen dan
van partijen is'. In deze platte
landsgemeenten treedt bijna overal
een verjonging van het college van
B. en W. op.
Handen in 't haar
In Sprang Capelle zitten de politici
werkelijk met de handen in het
haar. De afgelopen vier jaar telde
Sprang Capelle twee wethouders,
één voor de CHU en één voor de
ARP. Een paar maanden geleden
besloten deze partijen samen de
verkiezingen in te gaan. Maar zij
vergaten de lijst in te dienen.
Goed. het verhaal is verder bekend.
De kiezers van de christelijke par
tijen gaven hun steun aan de SGP
en aan Gemeentebelangen. Deze
twee partijen zouden nu ieder een
wethouder kunnen leveren. Maar
Gemeentebelangen is voor opening
van het zwembad 's zondags en de
SGP is daar tegen. Een compromis
is nog niet in zicht.
Slotconclusie: van de vijftien grote
gemeenten waar wij ohs oor ten
luister legden krijgen slechts drie
een programcollege (Groningen,
Rotterdam en Deventer) en zes een
afspiegelingscollege. In zes steden
zijn de besprekingen nog niet afge
lopen, rïiaar waarschijnlijk zal in
vier gevallen een afspiegelingscol
lege uit de bus komen en in twee
steden een programcollege, in En
schede tussen de progressieven en
het CDA en in Breda tussen het
CDA en de WD.
Hoewel de Partij van de Arbeid in
tien van de hierboven genoemde
vijftien steden zich bij de onder
handelingen over de verdeling van
de wethouderszetels zeer hard heeft
opgesteld is dus slechts in een paar
gevallen een programcollege uit de
bus gekomen.
Van een linkse machtovername in
de gemeentepolitiek zo gevreesd
door de WD en in mindere mate
het CDA is getuige deze kleine
steekproef geen sprake.
DEN HAAG De raad voor de
Kunst heeft minister Van Doorn
van CRM dringend geadviseerd te
rug te komen op zijn besluit om de
entreegelden voor de rijksmusea
met vijftig procent te verhogen.
De raad vindt dat deze verhoging
de relatie tussen kunst en publiek
'in sterk negatieve zin' beïnvleodt:
een schade, die moeilijk te herstel
len zal zijn. De raad voor de kunst
kwam tot zijn protest bij de minis
ter op initiatief van de afdeling
beeldende kunsten en bouwkunst.
De tarief verhoging, die op 1 januari
ingaat, acht de raad in strijd met
het streven naar grotere toeganke
lijkheid van kunst en cultuur voor
een breed publiek. De raad betreurt
ook, dat de minister zijn beslissing
heeft genomen zonder advies te
vragen aan de raad.
Van een onzer verslaggevers
GRONINGEN Dr. A. Smit uit
Yde (Drente) die principieel wei
gert de Kalkarheffing op zijn elec-
triciteitsrekening te betalen, is in
cassatie gegaan tegen het vonnis
van het gerechtshof in Leeuwarden,
waarbij bepaald werd dat bij niet-
betaling van de heffing de stroom
afgesloten mag worden. Na zijn
weigering sloot het elektriciteitsbe
drijf Groningen-Drente (EGD) in
november vorig Jaar de stroom af.
De heer Smit ging toen naar de
rechtbank in Groningen, die beslis
te dat het EGD niet het recht heeft
de stroom af te sluiten bij niet-
betaling van de heffing. Nadat het
EGD op 18 december de heer Smit
weer had aangesloten vernietigde
het gerechtshof in Leeuwarden op
10 juli het vonnis van de rechtbank
in Groningen.
Volgens het hof staan de elektrici
teitsvoorziening en de Kalkarhef
fing niet los van elkaar en pleegde
het EGD met de afsluiting geen
onrechtmatige daad. Volgens het
hof had de heer Smit in afwachting
van het oordeel van de rechtbank
onder protest kunnen betalen.
De heer Smit en diens raadsman,
mr. Van Gent, blijven er bij dat
afsluiting van de stroom in strijd is
met de verplichtingen van het
elektriciteitsbedrijf en dat het EGD
een onrechtmatige daad heeft ge
pleegd.
(ADVERTENTIE)
Vandaag voor het eerst naar
degrote school". Die van u ook?
Vol nieuwe indrukken komen
ze thuis, en vertellen honderduit.
Dacht u dat oma dat niet wilde
horen?Bel haar even,na het eten.
Ze is er wat blij mee! En de
kosten vallen mee, want 's avonds en
in het weekend helt u voor half geld
door heel Nederland.
SS
John Nathalie
AMSTERDAM De recherche
dienst ernstige delicten van de
hoofdstedelijke politie vraagt in
lichtingen over de verblijfplaats
van de 17-jarige John Nathalie Vic
tor van den Brande. De jongeman
is een der laatsten, die in gezel
schap van de vermoorde Amster
damse koffiehuishouder Cees Gijs
man is geweest. Van den Brande Is
1.75 meter lang, slank postuur, kas
tanjebruin half lang haar, met
scheiding in het midden. Op z'n
linkerhand is getatoeërd het woord:
Love. Voor nadere informatie tele
foon: 75 2135, 's nachts: 75 22 70.
De uit 1647 daterende ijzeren waag die in het centrum hangt van
het nieuwe Delftse theatertje 'De Waag'.
door Dammis de Geus
DELFT Na tien jaar plannenmakerij en uiteindelijk het begin
van een zeer grondige verbouwing was het deze week zo ver dat de
uit 1539 daterende Stadswaag achter het Stadhuis aan de Markt
een nieuw leven begon als cultureel centrum voor Delft.
In het gebouw is een bijzonder
intiem en gezellig theater onderge
bracht, waar de gehele Delftse ge
meenschap trots op kan zijn. Ar
chitect Frits van der Vegt, die bij
zijn werk flinke assitentie kreeg
van een bouwteam, de gemeente,
monumentenzorg en TNO. heeft
veel zorg aan de aankleding van
het theater besteed, waarin hij zo
veel mogelijk van het aanwezige
eeuwenoude materiaal heeft inge
past. Midden in de theaterzaal staat
nl. een zware eiken balk die als
draagkolom fungeert voor de zware
eiken middenstijl en hangt de ori
ginele waag waarop goederen wer
den gewogen ten behoeve van de
handel. Met de oude muren en de
twee balkons die in de Waag-ruim-
te zijn gebouwd, geeft dit alles een
plezierige sfeer. De verbouwers
heeft, het vaak niet meegezeten.
Het was een tegenvaller bijv. dat
een onderzoek uitwees dat het
houtwerk door wormen en kevers
was aangevreten. Met het gevolg
uiteraard dat de gemeenteraad weer
extra kredieten moest geven. Al
met al komt de verbouwing nu op
een bedrag van bijna een miljoen
gulden.
De bezoekers van De Waag het
theater heeft 150 plaatsen zullen
hier niet wakker van liggen, maar
daarentegen kunnen constateren
dat het gemeenschapsgeld goed be
steed is. In het Waag-gebouw be
vindt zich nog een zolderverdieping
die als 'workshop' kan fungeren of
voor het geven van kleinere voor
stellingen gebruikt kan worden.
Bovendien is er een bar en een
reeks kleinere ruimten voor kanto
ren en een leeszaal.
Openbaar toilet
De Waag heeft in de loop der
eeuwen verschillende functies ge
had. Op de verdiepingen huisden
vroeger het gilde van de goud- en
zilversmeden en dat van de apothe
kers. In de grootste ruimte, waarin
nu de theaterzaal is ondergebracht
was nog eens een telegraafkantoor
en in de laatste-oude-periode een
fietsenstalling met openbaar toilet
ondergebracht, tot het door enkele
studenten werd ontdekt die er een
cabaret wilden beginnen.
Het programma dat de Stichting De
Waag in samenwerking met de
Delftse Kunststichting voor het
nieuwe culturele centrum organi
seert zal niet op een select publiek
worden gericht. Het in De Waag
gebodene zal een afspiegeling moe
ten zijn van wat zich in Nederland
op theatergebled voordoet en in
kleine zaalprodukties kan worden
gebracht. Daarnaast dient De Waag
mee te doen in de ontwikkeling
van het theatergebeuren. Uiteraard
Van een verslaggever
RIJSWIJK De 24-jarige Oostenrijker Franz K. heeft gisteren
bekend op 26 juli in Rijswijk twee agenten van hun uniformen en
hun dienstpistolen te hebben beroofd.
gewapende overval te hebben ge
pleegd op een postagentschap.
Daarbij is 9.000 gulden buitge
maakt, waarvan overigens niets
over is. Verder heeft hij op 25 juli,
eveneens in Voorburg, een mislukte
overval gepleegd op een postauto.
Willem van der G. heeft bekend
aan deze overvallen ook te hebben
deelgenomen.
De 27-jarige Johnnie N. uit Am
sterdam, die onlangs in de hoofd
stad is aangehouden met een van
de dienstpistolen van de Rijswijkse
agenten op zak, wordt beschouwd
als mededader, maar Johnnie zwijgt
(nog) over die zaken. De unifor
men zijn nog zoek. Franz K. heeft
nog bekend dat de situatie van een
spaarbank in Rijswijk werd beke
ken. De bedoeling was later op die
bank een overval te plegen.
krijgt de amateuristische kunstbe
oefening er bovendien grote aan
dacht.
Ir. Arnold van der Ree, electrotech-
nicus en dramaturg bij toneelgroep
De Appel in Den Haag gaat De
Waag artistiek en zakelijk leiden.
Hij gaf talrijke adviezen voor de
technische theateruitvoering
van De Waag. Rob van Reijn
opende het theater deze week met
een voorstelling van zijn program
ma 'Exegese.' waarbij bleek hoe fijn
de akoestiek is. Tot en met 31
augustus treedt 's avonds van 23.00-
24.00 uur het Haagse cabaret 'Truus
en Gerrit' op. Op 7 september is
het open huis met een nonstop-
programma. En voorts komen Ann
Burton, Nel Oosthout, Poppenthea
ter 'Guido van Deth', The Family
en De Appel naar het nieuwe thea
ter.
UTRECHT De gemeente Utrecht
hoeft een bushalte voor het raam
van de invalide Th. H. Forêe uit
Utrecht niet te verplaatsen.
Dit heeft de president van de
rechtbank in Utrecht, prof. mr. V.
J. A. van Dijk, donderdag beslist.
In een kort geding had de heer
Forée geëist dat een onlangs gewij
zigde bushalte weer in de oude
staat hersteld zou worden. Na de
verplaatsing van de bushalte stop
pen er dagelijks tweehonderd bus
sen voor zijn raam. De invalide, die
tot niets anders in staat is dan
voor het raam zitten en naar bui
ten kijken, ondervindt nu hinder
van stank en lawaai, terwijl ook
zijn uitzicht belemmerd zou wor
den.
Mr. Van Dijk overwoog dat de ge
meente met de verplaatsing van de
bushalte niet onrechtmatig heeft
gehandeld, maar in overeenstem
ming met haar taak, de zorg voor
een veilig en efficiënt vervoer. 'De
gemeente heeft haar beleidsvrijheid
niet overschreden. Bovendien zal de
buschauffeurs er nog eens met na
druk op worden gewezen, dat zij
met de voorste deur bij de halte-
paal dienen te stoppen', aldus de
president.
'Een bushalte voor de deur is een
ongemak, dat door Iedere burger
aanvaard moet worden, ook door
een invalide', zei hij.
Franz K. is onlangs in Den Haag
aangehouden. Hij had toen het pis
tool bij zich waarmee bij de overval
op de Rijswijkse politiemannen een
schot is gelost. Ook de 24-jarige
Willem van der G. is in verband
met deze zaak gearresteerd.
De Voorburgse hoofdinspecteur N.
P. Muusse zei gisteren dat achteraf
is gebleken dat de overvallers zeer
gevaarlijk waren. Met name de
Rijswijkse agenten zouden zijn
neergeschoten, als ze zich hadden
verzet, zo zei hij. Bij de aanhouding
van K. in Breda, is het trouwens
ook maar net goed gegaan. Franz
had het plan zich schietend een.
uitweg te banen uit het door de
politie omsingelde huis. Een vrien
din zou hem van dat drastische
plan hebbpn afgebracht.
K. heeft ook toegegeven op 23 JuU
in Voorburg met twee anderen een
22 aug. t/m 11 sept. 1974
Weekdagen van
10.00-17.00 uur
Zondags van
13.00-17.00 uur
Bovendien dinsdag-en
donderdagavond van
19.00-22.00 uur.
Trein Toegangsbiljetten verkrijgbaar.
Informatie aan de stations.