Duitse kritiek op
'zomaar' steunen
Goede reactie
wereldraad
op 'Lausanne'
I
ifcwfan
1
u
Wereldraad roept op
tot boycot Z.-Afrika
Wijding van vrou wen
ongeldig verklaard
delegatie naar uit de kerkbladen
Onderwijzer
over Nadere
begint reeks
Reformatie
Vandaag
Antiracismefonds wereldraad
Nieuwe testament
in Mao-schrift
Geestelijke bedreigd
bij ontsnappingspoging
Gereformeerde
Nairobi onjuist
Trouw
Kwartet
Veel reactie op
oproep 'Schrift
en Getuigenis'
>S
Kerken in Rusland
en VS in gesprek
Bemepingswe,
Protestantse schc
in VS in opmars
Nieuwe boelé
TROUW/KWARTET MAANDAG 19 AUGUSTUS 1974
KERK/BINNENLAND
Van een onzer verslaggevers
WEST-BERLIJN De kritiëk, die in de Westduitse kerk bestaat
op het antiracismeprogramma van de Wereldraad van Kerken
(PCR) werd in het centraal comité van de wereldraad vorige week
in Berlijn aan de orde gesteld door een van de tegenstemmers
tegen het speciale fonds van de PCR, dr. Richard von Weizsacker.
Uit het speciale fonds, dat nu driehonderdduizend dollar omvat,
worden uitkeringen gedaan aan bevrijdingsbewegingen voor hun
humanitaire werk. Dr. Von Weizsacker spitste zijn kritiek toe op
het feit, dat van de bevrijdingsbewegingen principieel geen ver
antwoording wordt gevraagd voor de gegeven steun.
Von Weizsacker zei, dat de Duitse
kerk bereid is haar steun aan het
speciale fonds te blijven geven en
zelfs aanzienlijk op te voeren, in
dien haar de mogelijkheid zou wor
den geboden giften te doen voor
vastomschreven projecten van de
bevrijdingsbewegingen. Bij het be
stuur van het PCR is men hierte
gen gekant, omdat in het achterwe
ge blijven van de controle op de
besteding het vertrouwen van de
kerk in de bevrijdingsbewegingen
wordt uitgedrukt.
Dr. Von Weizsacker, die lid is van
de bondsdag voor de christen-de
mocratische parijt, gaf toe dat er
geen enkel geval bekend is van
misbruik van het vertrouwen dat
aan de bevrijdingsbewegingen
wordt geschonken. Het totale be
drag van de hulp is volgens hem
ook te klein om te kunnen leiden
tot escalatie van het geweld in
zuidelijk Afrika. 'Maar in het geven
van de hulp spreekt de kerk haar
steun uit aan de middelen en poli
tieke doelen van de bevrijdingsbe
wegingen. Er zijn in de Duitse ker
ken groepen, waartoe ik mijzelf ook
tel, die deze steun niet kunnen
verantwoorden', aldus Von Weizsac
ker.
Prijs
Prof. dr. H. Berkhof
De Nederlandse afgevaardigde prof.
dr. H. Berkhof, zei in zijn reactie
dat hij weliswaar bezwaren heeft
tegen sommige aspecten van de
manier waarop het PCR naar voren
treedt, maar hij kon dat niet zien
als een reden om tegen het pro-
UIT
Korte, duidelijk geschreven, liefst
aan één kant getypte, brieveii
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartet, Postbus 859, Amsterdam.
Bij pubïikatie wordt de naam van
de schrijver vermeld.
VAN LEZERS
Dansen
Nu in een verslag over een congres
van dansleraren werd vermeld dat
dansen gezond zou zijn, wil ik wijzen
op wat prof. dr. W. Geesink in zijn
'Gereformeerde ethiek' daarover
schreef. In deel II, blz. 298 lees ik:
.zit er zeker een moreel gevaar in.
Daarom hebben de calvinisten (ook
weer niet alleen de puriteinen) het
dansen als inoitamentum luxuriae ver
oordeeld, en Is het geen gereformeer
de zede',
lste Exloermond
J. Tipker Kzn
Cyprus
De landen Engeland, Griekenland,
Turkije en Cyprus moeten hun ge
schillen voorleggen aan het Internati
onaal Gerechtshof in Den Haag. De
hoofden zijn te verhit en daardoor te
verward om zelf het geschil tot een'
oplossing te brengen, hoewel de oplos
sing voor de hand ligt, namelijk terug
naar een staat Cyprus. Ingeval van
nieuwe moeilijkheden kunnen zij zich
steeds tot het Internationaal Gerechts
hof wenden.
Rotterdam
P. C. van Wijk
arbeider en huisvrouw matiging kun
nen vragen; (U) De laatste jaren, en
ook dit jaar, zullen de prijzen wel
weer met meer dan 10 procent stij
gen, maar de lasten schuiven we wel
af op de grote en kleine ondernemers;
3. (F) Ik geloof in een Amerika waar
de wet wordt geëerbiedigd; (U) Bur
gerlijke ongehoorzaamheid kan ik in
bepaalde gevallen wel accepteren en
tolereren. Zou dit alles misschien ko
men door: (F) Ik bid God dat Hij
ons de kracht zal geven ons werk te
doen; (U) De bede moet uit de troon
rede.
Wezep
A. Wijsmuller
Van der Stoel (2)
Gaarne reageer ik op de eenzijdige lof
die Hans de Ridder in de krant van
14 augustus minister van der Stoel
toedacht. Ik ben het er helemaal niet
mee eens. Deze man moet nodig naar
een diplomatencursus. Hij dient het
landsbelang te dienen en niet op
schoolmeesterachtige, betweterige, be
dillerige manier vele landen te verma
nen! Geef mij Luns maar!
Rotterdam
Karei dc Voogd
Ford/Den Uyl
gramma te zijn. Hij vroeg aandacht
voor het feit dat het PCR het enige
programma is, waarvoor de instem
ming ontbreekt van de kerken die
er het meeste mee te maken heb
ben. 'Maar toch moeten we het
programma inclusief het speciale
fonds voortzetten. Wel moeten we
bedacht zijn dat de kerken in Zuid-
Afrika er de prijs voor betalen', zei
prof. Berkhof. Hij verwees naar de
maatregelen die de regering Vorster
heeft aangekondigd tegen dienst
weigeraars. Berkhof riep op de ban
den met de kerken in Zuid-Afrika
te versterken.
Hierop reageerde de secretaris-ge
neraal van de Zuidafrikaanse raad
van kerken. John Rees, instem
mend. Hij zei dat de laatste maat
regelen van de regering tegen de
kerken de situatie ingrijpend heb
ben gewijzigd. Hij vroeg aandacht
voor de noodzaak van verzoening.
'In veel delen van de wereld lijkt
dat soms een vies woord, maar wij
willen er inhoud aan geven'. Rees
zei verder, dat de blanken in Zuid-
Afrika schuld hebben. Maar tevens
vroeg hij zich af, waarom de com
munisten steeds met handschoenen
aangepakt moeten worden. 'Niet al
leen in Zuid-Afrika roepen mensen
om hulp. Het zou voor ons veel
gemakkelijker zijn, als er ook ge
luisterd zou worden naar de hulp-
roep uit andere landen'.
Humaniserend
De secretaris van de Afrikaanse
raad van kerken, de Liberiaan Bur
gess Carr wees de afgevaardigden
nog eens op het effect dat het PCR
gehad heeft op veel mensen, die
daardoor de kerk herkenden als een
sterke humaniserende factor in de
wereld. Carr was het moe steeds
maar weer hetzelfde bezwaar te ho
ren tegen het PCR. De kanunnik
karakteriseerde het PCR als een
model om macht over te dragen
aan de machtelozen en om de ge
vangenen te bevrijden. Er is vol
gens Carr in Zuid-Afrika een ande-
re kijk op het communisme dan in
de rest van Afrika. 'Het gezicht, dat
wij van het communisme te zien
krijgen, is dat van een macht, die
ons helpt met onze bevrijding. Die
genen, die van ons vragen het
communisme te kritiseren, herken
nen wij als dezelfden die ons wei
geren te helpen. En wie wil, dat de
strijd tegen het racisme samenvalt
met kritiek op het communisme wil
ons verkopen aan de regering in
Pretoria'.
Secretaris-generaal Philip Potter
van de wereldraad van kerken zei
HONGKONG In Hongkong is de
eerste uitgave van het nieuwe tes
tament in het Chinees in het nieu
we vereenvoudigde Mao-schrift ver
schenen.
Het oude Chinese schrift was met
zijn meer dan vijfduizend karakters
voor miljoenen Chinezen een barriè
re om te leren lezen en schrijven.
Mao Tse Toeng verving het door
een sterk vereenvoudigd schrift.
Een jonge christen in Hongkong,
David Wang, bracht vijf jaar gele
den een team bij elkaar dat het
nieuwe testament in het Mao-
schrift begon over te zetten. Een
actie in Amerika, die 900.000 dollar
opbracht, maakte het mogelijk, in
Japan te drukken.
Men wil voor het Chinese nieuw
jaar, februari 1975, 500.000 nieuwe
testamenten in China zelf gebracht
hebben. Alle bijbels zullen op legale
wijze China binnen gebracht wor
den door Chinese christenen uit
Hongkong, die hun familie bezoe
ken.
Dr. Richard von Weizsacker
dat het PCR veel heeft bijgedragen
aan de duidelijkheid van de wereld
raad. 'Met PCR heeft weliswaar tot
veel controverse aanleiding gege
ven. maar talrijke mensen hebben
er door begrepen waar de kerk
staat ten opzichte van diegenen,
die het slachtoffer zijn van de
meest meedogenloze onderdruk
king'. Potter merkte op, dat de
tegenstand tegen het PCR vooral
gekomen is uit de landen, die zich
de afgelopen twee eeuwen het
meest aan racisme hebben bezon
digd.
Van een onzer verslaggevers
WEST BERLIJN De resultaten van het congres van evangeli
cals dat vorige maand in Lausanne werd gehouden, zijn door het
centraal comité van de wereldraad van kerken gunstig ontvangen.
Het centraal comité stelde vast dat
deze 'belofte' talrijke punten bevat
die het met grote instemming be
groet.
'De zorg voor spoedige evangelisatie
van de wereld, voor de zichtbare
eenheid van de kerk, voor gerech
tigheid en verzoening in de gehele
gemeenschap voor bevrijding van
elke soort van onderdrukking, dui
den er op hoezeer wij met elkaar
verwant zijn. Daarvoor zijn we
dankbaar', zegt het centraal comité.
De wereldraad heeft voor tien ge
delegeerden van de evangelicals
een plaats gereserveerd in Nairobi
en hoopt ook op verdere samenwer
king met deze verwante groep.
Het congres werd bijgewoond door
vijf vertegenwoordigers van de we
reldraad. En hoewel het deze vijf
duidelijk werd dat de evangelicals
kritiek uitten op de prioriteiten van
de wereldraad van kerken, onder
vonden zij vooral veel begrip en
verwantschap. 'Dezelfde problemen,
die bij ons besproken worden, kwa
men naar voren in Lausanne', zei
de Emilio Castro, die leider is van
het departement voor evangelisatie
van de wereldraad.
Hij heeft nafnens de wereldraad de
ere-voorzitter van het congres in
Lausanne, dr. Billy Graham, uitge
nodigd voor de komende assemblee
in Nairobi. In de assemblee zal de
in Nairobi. In de assemblee zal de
'beiofte' van Lausanne als een offi
cieel document worden uitgereikt
WEST BERLIJN Het centraal
comité van de wereldraad van ker
ken heeft besloten een brief te
zenden aan de Amrobank en vijf
andere internationale banken met
een verzoek niet langer leningen te
verstrekken aan de Zuidafrikaanse
regering en haar organen. Indien
deze banken weigeren op het ver
zoek in te gaan, weigert de wereld
raad verder van deze banken ge
bruik te maken voor het plaatsen
van deposito's.
De wereldraad vraagt voorts aan
alle 271 leden-kerken hun invloed
aan te wenden teneinde deze ban
ken te bewegen tot het stopzetten
van hun financiële steun aan de
regering in Pretoria.
De zes banken werken samen in de
Eurpees Amerikaanse Bankmaat-
schappij, die de Zuidafrikaanse re
gering sinds 1970 gesteund heeft
om over belangrijke financiële
moeilijkheden heen te komen. De
leningen zijn in het geheim gege
ven en hebben volgens de wereld
raad de Zuidafrikaanse regering
geholpen in het in stand houden
van de apartheidspolitiek.
Onder de banken die om de boycot
van Zuid-Afrika gevraagd is, is een
bank, de Britse Midland Bank,
waarmee de wereldraad zaken-doet.
Een andere vaste relatie van de
wereldraad is de Algemene Bank
Nederland. Samen met acht andere
banken is aan deze twee een brief
gezonden, waarin een aantal vra
gen worden gesteld over hun zaken
met Zuid-Afrika.
AMSTERDAM Drie gedetineer
den van het zogenaamde Lloyd-
•hotel in Amsterdam hebben gister
morgen geprobeerd te ontsnappen
door tijdens een kerkdienst de 61-
jarige priester D. Former met een
aardappelmesje, een kandelaar en
een crucifix te bedreigen. Door tus
senkomst van verzorgend personeel
zagen zij bij de uitgang echter van
voltooiing van hun plan af.
CHICAGO (Reuter) Binnen de episcopaalse kerk van de V.S. kan
een ernstige verdeeldheid ontstaan nu de bisschoppenconferentie be
sloten heeft de wijding van de eerste vrouwelijke priesters ongeldig
te verklaren.
De bisschoppen zijn tot de conclu
sie gekomen dat de wijdingen on
geldig moeten worden verklaard,
omdat niet aan de eisen van het
kerkelijk recht was voldaan. De
uitslag van de stemming was 128
voor ongeldigverklaring, 9 tegen en
10 onthoudingen. Een paar pas ge
wijde vrouwelijke priesters stonden
buiten de vergaderzaal te bidden
toen er gestemd werd. Na de stem
ming gaven de vrouwen een verkla
ring uit waarin gezegd wordt, dat
zij er bedroefd over zijn, dat de
bisschoppenconferentie het nodig
heeft geacht het conflict binnen de
'S-GRAVENPOLDER De onder
wijzer L. Janse, die indertijd het
initiatief nam tot de bekende series
'Stemmen uit Geneve' en 'Stemmen
uit Wittenberg', waardoor op goed
kope wijze werken van Luther, Cal-
vijn en andere reformatoren her
drukt worden, is een nieuwe serie
gestart, waarin het accent op de
Nedere Informatie komt te liggen.
Deze serie is getiteld 'Reformatie-
stemmen'. 'Ons doel is om zonder
enig winstbejag goede gereformeer
de lectuur uit te geven', aldus de
heer Janse. Als eerste staan al de
werken van Ralph en Ebenezer Er-
skine op het program, twee Schotse
predikanten uit de achttiende eeuw,
wier geschriften in Nederland
steeds veel gelezen zijn in bevinde
lijke kringen.
De eerste grote rede van president
Ford is in de hele wereld met instem
ming begroet, zo ook door de regering
Den Uyl. Wanneer ik de woorden van
Ford naast de daden en woorden van
Den Uyl zet, is deze instemming mij
echter niet duidelijk. Enkele punten:
1. (F) Wij zullen op alle punten van
de overheidsuitgaven moeten bezuini
gen met uitzondering van defensie;
(U) Alle begrotingsposten gaan elk
jaar drastisch omhoog voor 1975
totaal 20 procent alleen defensie
blijft al jaren achter; 2. (F) Als de
regering niet aan matiging doet, hoe
zouden we dan van de Amerikaanse
Het eerste, nu verschenen, nummer
bevat korte levensschetsen, losse
citaten en dagboeknotities van bei
de broers en het begin van een
verhandeling van Ralph over Gala
ten 2 19.
De Reformatiestemmen zullen on
regelmatig verschijnen in afleve
ringen van 32 pagina's in offsetdruk.
Telkens als er weer duizend gulden
ontvangen is aan giften en betalin
gen, komt er een nieuwe aflevering.
Hierbij denkt men aan twee gulden
per nummer. Na de Erskines staat
Philpot op het program, alsmede
een bloemlezing uit Nederlandse
psalmberijmingen.
Het adres van de Reformatiestem
men is de vereniging Gisbertus
Voetius, Postbus 11, 's-Gravenpol
der, girorekening 3200084.
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
B.V. De Christe like Pers
Directie:
Ing. O. Postma,
F. Diemer
Hoofdredactie:
J. Tamminga.
Hoofdkantoor NZ. Voor
burgwal 280, Postbus
859, A'dam Telefoon
020-22 03 83 Postgiro:
26 92 74. Bank: Nea.
Midd. Bank (rek nr.
69 73 60 768). Gem giro
X 500.
WEST-BERLIJN De gereformeer
de kerken krijgen binnenkort een
briefje uit Genève met het verzoek
de samenstelling van hun delegatie
naar de vijftiende assemblee vol
gend jaar november in Nairobi te
wijzigen.
In februari van dit Jaar besloot het
uitvoerend comité dat leden kerken
die slechts één afgevaardigde mo
gen zenden een geestelijke kunnen
afvaardigen. De kerken met recht
op twee zetels, zoals de gerefor
meerde kerken in Nederland, moe
ten een geestelijke en een leek
zenden. Het doel van deze regeling
is te voorkomen, dat de assemblee
een vergadering wordt waarvan de
samenstelling in het geheel niet
overeenkomt met de samenstelling
van het kerkvolk.
Nu de leden-kerken de samenstel
ling van hun delegaties bekend
maken, blijkt, dat een aantal van
de kerken zich niet aan de regel
houdt om naast dominees, priesters
en bisschoppen ook een redelijk
aantal jongeren, vrouwen en leken
te zenden. Zeventien kerken heb
ben tegen de regel gezondigd, on
der welke vooral oriëntaalse ker
ken, de federatie van Zwitserse
hervormde kerken en onze eigen
gereformeerde kerken. De Neder
landse gereformeerden hebben de
Kampense hoogleraar prof. dr. K.
Runia en de Amsterdamse predi
kant ds. Joh. C. Baumfalk afge
vaardigd. De wereldraad zal tegen
deze samenstelling van de delegatie
bezwaar indienen bij de synode en
haar verzoeken de samenstelling
ten gunste van een leek te wijzigen.
Veel belangstelling in de kerkelijke
pers voor de verklaring van 'Schrift
en Getuigenis'. Vooral het advies
om daar, waar de plaatselijke ge
meente niet meer goed gerefor
meerd is^ noodgemeenten te stich
ten naar hervormd model, met ei
gen ambtsdragers en sacramentsbe
diening. krijgt de aandacht. Prof.
dr. J. Plomp schrijft in het Gere
formeerd Weekblad (uitgave Kok):
'Ik zeg werkelijk niet hoe zou ik
kunnen? dat er in onze kerken
niets aan de hand is, maar ik zeg
wel dat die kerken, ook in haar
vergaderingen, de weg van het ge
reformeerd belijden niet hebben
verlaten en zich niet op het stand
punt hebben geplaatst: dwaalleer
mag. Mijnentwege maakt men van
niet: nog niet, want ook ik denk
dat aan de huidige situatie van
onze kerken een zeker crisiskarak
ter niet kan worden ontzegd. Maar
dat doet niets af van mijn oordeel
op dit moment. Onverantwoorde
lijk! Ik denk daarbij vooral ook
aan de propaganda voor de vor
ming van noodgemeenten en van
een noodkerkverband. Men wéét
toch dat dit de stappen zijn naar
weer een nieuw kerkverband, het
zoveelste gereformeerde? Wie of
wat zou daarmee gediend zijn?'
Rampzalig
Ds. D. H. Borgers schrijft in het
Gereformeerd Kerkblad voor Dren
te en Overijssel:
Ik hoop dat ik mij vergis, maar uit
hun formulering meen ik te moeten
concluderen dat er huns inziens
nog maar weinig gereformeerde
kerken zijn die naar Schrift en
belijdenis leven. Als mijn exegese
van hun woorden waar is, geven ze
een vertekend beeld. Want de wer
kelijkheid is m.i. toch deze, dat het
overgrote deel van onze gemeenten
gewoon willen zijn wat 'Schrift"en
Getuigenis' noemt gemeente van
Jezus Christus, die naar Schrift en
Belijdenis tracht te leven. Onder de
leden van deze gemeenten zijn er
die moeite hebben met bepaalde
synodebesluiten (Kuitert, Wiersin-
ga) omdat ze vinden dat deze te
veel in en uit praten en van te
weinig doortastendheid getuigen.
Doch onder hen zijn er stellig ook
die de overtuiging zijn toegedaan
dat de besluiten van onze synode
van een wijs beleid getuigen en
voldoende blijk geven van trouw
aan de Heilige Schrift en de belij
denis der kerk. We hopen niet dat
het wél of niet openlijk kiezen
tegen het synodebesluit m.b.t. dr.
Wiersinga, gaat functioneren als 'n
toetssteen voor het echt gemeente
zijn van Jezus Christus. Dat zou
een rampzalige ontwikkeling zijn.
in feite kiest voor het hervormde'
model van kerk-zijn en zeker
onbedoeld in feite onze kerken
deze kant opstuurt. Zelf zie ik in
deze 'oplossing' geen enkele moge
lijkheid, althans niet in de huidige
situatie. Hoewel ik zelf ook de no
dige problemen heb met bepaalde
aspecten in de ontwikkeling van
onze kerken, geloof ik echt niet dat
we de situatie bereikt hebben,
waarin er geen andere mogelijkheid
meer zou zijn. Ik geloof dat er in
onze kerken nog altijd de mogelijk
heid is om met gefundeerde bezwa
ren naar.de synode te gaan en dat
de, synode nog steeds'bereid is om
serieus op deze bezwaren in te
gaan. Zolang de 'kerkelijke weg'
nog ten volle openstaat, mag men
m.i. niet 'zijpaden' opgaan en de
kerk dwingen om deze 'zijpaden' te
erkennen als evenzeer 'wettig' en
'kerkelijk'.
CATECHESE
ie A
ci)d
d
In het vorige stukje sloegen wi
verzen 3 tot 10 van Exodus 13 n
Ze bevatten een aansporing orL
bevrijdingsdag te gedenken
alles wat tot nu toe opgedragt,
ook in het beloofde land nie",,,
vergeten. Zeven dagen moet er
gezuurd brood gegeten worden,
nieuw treft ons: 'Op die dag
gij aan uw zoon deze uitleg ge
Dit staat in verband met wat
we voor mij gedaan heeft, toe
wegtrok uit Egypte'. Merkwaar*
het enkelvoud 'uw zoon'. "V
hier nog aan de - eerstgeborene
dacht? Nu, met hem- moet hy:
ieder geval beginnen. Daarin
dan meteen uitkomen dat hij
toebehoort. Het is een eerste
wijzing tot catechese. Dat moi^
vader doen, er is nog geen don
aan wie hij het kan delegeren
is dit laatste een opmerking
veel vaders niet meteen raad]
zullen weten. -Moet ik dan
kinderen catechisatie geven?
kunnen ons moeilijk met utoi
bezig houden. Maar een nauwfcfje.
ger lezing van deze tekst kan ei
bemoedigen. Hier staat niet daF
vader, laten we zeggen één uuf 1!
week zich met zijn zoon, of k
ren, moet. af zonderen om catec
tie te geven. Hier staat dil
ding. 'Als uw zoon u vraai
lazen we al eerder. Er zijn
fundementele dingen die de
moet doen. Noem dat catechje b
of hoe iemand dat ook wil, he w
in ieder geval dit moeten bevaCe
jongen, er zijn dingen in het
die alles te boven gaan. Dat zi
dingen die zich hebben afgesfoo
tussen God en de mensen. Die :n
wezenlijk voor ons bestaan,
als een vader zulke dingen mo
zegt? Dan kan hij het vóór]
Dan kan hij 't laten zien. En
niet alleen door zijn kerkgai
door zijn trouwe tafelgebed,
ook en vooral door op die mo
ten dat het er precies op aan
zijn kinderen te laten zien
het op aankomt. Op die
(Exodus 13, 3-10).
episcopaalse kerk te verscherpen en
de verdeeldheid onder de gelovigen
te bevorderen. Wij kunnen deze
beslissing niet aanvaarden, aldus de
vrouwen. Tijdens een plechtigheid
die door 2000 mensen werd bijge
woond, zijn de vorige maand in
Philadelphia 11 vrouwelijke diakens
tot priester gewijd. De bisschoppen
erkenden, dat- vele leden van de
episcopaalse kerk akkoord gaan
met de wijding tot priester van
vrouwen en gaven voorts te kennen
dat zij 'de oprechte smart, die zove-
len in de kerk voelen door de
weigering van de kerkelijke autori
teiten de vrouw tot het prieste
rambt toe te laten volstrekt niet
willen bagatelliseren'.
NEW YORK Een delegatie van
de nationale raad van kerken van
de Verenigde Staten gaat 27 augus
tus voor vier weken naar Rusland
voor een ronde gesprekken met
Russische kerkelijke leiders. Het
gesprek zal worden voortgezet in
februari 1975, wanneer een Russi
sche delegatie onder leiding van
patriarch Pimen van Moskou een
bezoek zal brengen aan de Verenig
de Staten.
Doel van deze ontmoetingen is te
komen tot groter wederzijds begrip
en gemeenschap tussen de kerken
van beide landen. Gespreksonder
werpen zijn: theologische grondsla
gen, rechten van de mens, wereld
vrede, het leven van de kerk, de
betrekkingen tussen christenen van
beide landen.
ïa£
scl
DOOPSGEZ BROEDERSCHAP
Overleden: mevr. A. J. Meer!
van den Ban (75) te Baarn.
te Staveren, Vlissingen, Ad
dam-West en Baarn. Em. inj
Nadien evang. arbeid in Utrei
Rotterdam (Het Visnet).
4
«H
WHEATON (VS) Het
protestantse bijzondere schol
de Verenigde Staten is de afg<
tien jaar 'explosieachtig gegi
volgens het tijdschrift Cristiar ze:
Volgens een regeringsstatistie
droeg de groei 47 procent. De
dent van de Amerikaanse v(!l
ging van christelijke scholen,
Janney, schat het aantal
christelijke scholen op ze:
tot tienduizend. Van de Ameri
se schoolkinderen bezoekt tha
tot 18 procent dergelijke bijzo
scholen.
Als oorzaken van de snelle
van protestantse scholen
Christian Life onder anderi'
achteruitgang van het niveai'
de openbare scholen, het verz
gen het schoolbussysteem e
daarmee gepaard gaande ras;
tegratie, het verbod om i
openbare school te bidden en
bijbel te lezen, en de 'rechtse
ontrusting over het verval vi ir
moraal.
u
wi
[de
Uitschuiven
Zijpaden
Prof. dr. K. Runia meent in Cen
traal Weekblad:
'Hoe meer ik er over nadenk, hoe
meer ik er van overtuigd raak, dat
men waarschijnlijk onbedoeld
Anders verwacht ds. L. H. Kwast in
de Friese Kerkbode. Nadat ;hij de
mogelijkheid, dat de synode 'maat
regelen' tegen de verontrusten zou
nemen, ondenkbaar genoemd heeft,
vervolgt hij:
Veel eerder zal ze want de ker
ken zijn met het virus der modali
teiten toch al zwaar besmet na
veel gepalaver de weg openen naar
aanvullende artikelen op de kerkor
de waarbij het bestaan van noodge
meenten tijdelijk net zo tijdelijk
als in de Nederlandse hervormde
kerk wordt gewettigd. Zo min als
de synode zich waagt aan een leer-
tuchtprocedure, zo min zal ze het
odium op zich willen laden met
kerkrechtelijke maatregelen een
deel van de kerkleden buiten de
wet te plaatsen. En het is niet
uitgesloten dat het deputaatschap
voor kerk en theologie nog één of
meer opdrachten ontvangt, bij
voorbeeld om ter wille van de ker
ken en haar synode een nauwkeuri
ge analyse te maken van wat onder
en tussen ons omgaat. We blijven
de moeilijkheden voor ons uitschui
ven.
Betreurenswaardig
Tenslotte de mening van de oud-
synodepraeses van de hervormde
kerk, dr. G. de Ru, in het Hervormd
Weekblad:
Een betreurenswaardige ontwikke
ling, ook voor zeer velen in de
herv. kerk, die geen vrede hebben
met de dikwijks verwarrende 'vrij
heid' in hun eigen midden. Zij had
voorkomen kunnen worden als de
gereformeerde synode meer (en
vroeger) gehoor had gegeven aan
het appel van talloze van haar
trouwe leden en voorgangers en
moediger, beslister had durven in
grijpen, waar op ontoelaatbare wij
ze in de verkondiging het hart van
het evangelie wordt aangetast. Er
was en er is nog een andere
weg. D,e kerkordelijk gegeven mo
gelijkheid tot justitiële leertucht zal
door beide kerken slechts als ulti
ma ratio mogen en kunnen worden
aangegrepen. Maar wel acht ik het
geboden, dat beide kerken in deze
tijd van toenemende geestelijke
verwarring op dogmatische en
op ethisch terrein judiciële leer
tucht oefenen en een duidelijk oor
deel uitspreken over wat kennelijk
in strijd Is met wat in de H. Schrift
is geopenbaard.
Toon Kortooms: Turf lu m'n
J. II. Gottmer 112 blz. 12,5(ui
Toon Kortooms de schrijver y
veelgelezen 'betere ontspanni
tuur', zoals hij zijn werk omsi aa
heeft een boekje over zichzejesl
schreven. Zelfs dr. H. Prick, col
tor van het Letterkundig Muse
Documentatiecentrum in Den
had zich al vaak afgevraagd wl
boekje toch bleef. Nu is h Q
Eigenlijk zou een ander het sch
Maar die werd ziek en toen vr ril
uitgever het aan Kortooms zefild
wilde best. Aan de ene kantde
Kortooms eruit als een aardigkii
met zelfkennis, aan de anderu,
staat het boekje bol van tevreden
en quasi wijze levensfilosofietje
te denken van zijn simpele ii >n:
van de schrijvers op bladzijde I ;ei
schrijvers zijn grofweg te verd
twee grote kampen. De eerste
gaat achter de schrijfmachine
met de vaak welbewuste opzet
breken, te knakken, te slopfrn(
bezoedelen of te ontluisteren, i
dere groep neemt plaats ach >L,
schrijfmachine met de bedoeliide
positiefs te brengen, iets op
wen, te laten bloeien, de 1< r.
redden uit de sleur van alle*ei.
redden uit de sores en trubb4m
dit lang niet altijd zonnige besitoi
Kortooms deelt zich zelf in n,
laatsten en schrijft tien bla er
verder: 'Wat een man als Too
mans doet op het podium
Robert Stolz in de muziek, dat
in de literatuur'. En wat te
van het afdrukken van een rij
de brieven aan zijn adres. Een
boekje voor zijn vele fans, mafce
de betrouwbaarheid betreft
andere auteur geen luxe zijn g4j<
rh