Turken stoten door na
zware strijd op Cyprus
)en Uyl wel naar de West,
an der Stoel komt terug
Boeren: Steun
is onvoldoende
ONVERWACHTE
ONTMOETING
Chaos in NAVO - Grieks-Turkse oorlog dreigt
deze krant
Rechtstreeks
van importeur
TOYOTA-DEALER
RIJNSBURG
GARAGE DIJKMAN B.V.
linister-president: Risico van formele oorlog
StL
Zogezegd
Warm weer
OPEÜ HAARDEN
smmmn
BOEKEE
Regeringspartijen milder
KLM haalt
in Athene
gestrande
mensen op
Militairen
lieten het
eten staan
Meer vraag
Nieuwe Leicis e Courant
^KDAG 15 AUGUSTUS 1974
55ste jaargang no. 113
CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING
enstraat 37 Postbus 76 Telefoon 31441
„Stantvastich is ghebleven
mijn hert in teghenspoet!"
Gironr. 269274 t.n.v. B.V. De Christelijke Pers, Amsterdam Abonnement 12,02 per maand, per kwartaal 36,05
voor
en omgeving
Rijnsburg - Oegstgeesterweg 17-23
Telefoon 01718-72148 en 13924.
Afd. Bezorging vanaf 08.30 uur
Minister-president Den Uyl, die gisteren met zijn vrouw naar
New York en Willemstad vertrok, had op Schiphol een onver
wachte ontmoeting met prinses Beatrix, die een kennis had
weggebracht. De'begroeting was van beide kanten erg harte
lijk. Mevrouw Den Uyl (midden) sprak ook een poosje met de
prinses.
NICOSIA, NEW YORK, ATHENE, ANKARA (UPI, Reuter, AP) Met
hun grote militaire actie op Cyprus hebben de Turken gisteren flinke ter
reinwinst geboekt. Na een dag van zware gevechten beheersten zij het oos
telijk deel van het eiland.
De onverhoedse Turkse aanval, die
woensdagmorgen in alle vroegte be
gon, stortte de NAVO in een diepe
crisis. Griekenland besloot woensdag
morgen al zijn troepen uit het Noord-
atlantisch bondgenootschap terug te
trekken. 'Voor ons bestaat de NAVO
niet langer, omdat zij niet in staat
was een conflict tussen twee van haar
leden te voorkomen," zo verklaarde de
Griekse minister van buitenlandse za
ken Mavros woedend.
Ook de Verenigde Naties waren niet
in staat gebleken eep oplaaien van de
strijd op Cyprus te voorkomen. De
Veiligheidsraad had maar een korte
nachtelijke zitting nodig om opnieuw
een oproep voor een staakt-het-vuren
aan te nemen. Maar het hevige Turk
se offensief ging de hele dag door en
gisteravond was de VN-troepenmacht
op het vliegveld van Nicosia door de
Turken omsingeld. Het VN-leger had
gisteravond zeker drie doden en min
stens 28 gewonden te betreuren.
Na het vallen van de duisternis kon
het VN-comraando wel een'wapenstil
stand bereiken voor de hoofdstad Ni
cosia. Op andere fronten werd de
strijd onverminderd voortgezet. De
Turken hadden de Grieks-Cyprioten
duidelijk in het defensief gedwongen.
Zij rukten langzaam maar zeker op
naar de havenstad Famagoesta, die 's
morgens zwaar gebombardeerd was.
Attila-Iijn
De Turken zijn er kennelijk op uit
Cyprus te verdelen volgens de zoge
naamde Attila-lijn. Deze loopt van
Morphou naar Famagoesta- en snijdt
ruim dertig procent van het Cypri
sche grondgebied af. Dit deel willen
de Turken voor de Turks-Cyprioten.
Dinsdagnacht werd in Genève duide
lijk, dat Turkije dit doel voorlopig
niet aan de onderhandelingstafel kon
bereiken. De besprekingen tussen En
geland, Turkije, Griekenland en de
Yederland kan nu toch geen wezenlij-
e bijdrage leveren tot oplossing van
it geschil' aldus premier Den Uyl.
•ij zal constant contact met Den
laag onderhouden en zal zijn bezoek
in de Nederlandse delegatie in de
De eisen van de boeren-actieco-
nité's zijn uiterst overtrokken en
inredelijk
Minister Van der Slee.
Vrij zonnig en warm weer, met
tegen de avond kans op een lo
kale onweersbui. Weinig wind
en maximum-temperaturen van
23 tot 31 graden Celsius; aan de
kust bij wind van zee minder
warm.
MORGEN EN OVERMORGEN:
Geleidelijk koeler met vooral
aanvankelijk regen af onweers
buien.
Morgen zon op: 05.25
onder: 20.03
maan op: 03.34
onder: 18.5B
VN dan wel het daarop Volgende
werkbezoek aan de Nederlandse Antil
len direct onderbreken als dat nodig
blijkt. Minister Van der Stoel keert
vandag, een dag eerder dan voorzien,
van vakantie in Nederland terug.
Premier Den Uyl zei op Schiphol dat
Nederland niet sympathiseert met één
van de twee partijen. Bij het begin
van het conflict had minister Van der
Stoel begrip getoond voor de Turkse
actie, 'maar toen was de situatie an
ders', aldus de premier. 'Nederland
betreurt nu zowel de beslissing van
Turkije de gevechtsacties te escaleren,
als het voornemen van Griekenland
zijn strijdmacht aan de NAVO te
onttrekken', zei een woordvoerder van
Buitenlandse zaken gisteren.
'Nederland rekent er op dat de zaak
van de vrede voorop zal blijven staan
in alle overwegingen van de Griekse
en Turkse regering. De Nederlandse
regering verheelt niet dat deze kwes-
Texels museum krijgt
eindelijk allure
De regeringspartijen in de Tweede
Kamer oordeelden milder over de
maatregelen. KVP, ARP en PvdA
meenden, dat de steunmaatregelen de
eisen van de landbouworganisaties
grotendeels dekken. Wel gaven KVP
en ARP minister Van der Stee de
duidelijke wenk, dat hij alles in het
werk moet stellen om alsnog met de
organisaties tot overeenstemming te
komen. De minister zou daarbij over
bestaande geschillen moeten heenstap
pen.
Bepaald scherp waren c?e reacties van
de oppositiepartijen. De fracties van
de VVD, CHU en DS'70 noemden de
maatregelen 'onvold >ende' en 'te laat'
De VVD heeft inmiddi Is een kamer
debat gevraagd, een ver/roek dat geho
noreerd zal worden. Het ziet er naar
SÉ
i iji
Na het mislukte overleg in Genève wordt op Cyprus opnieuw hard
gevochten. Gisterochtend lagen Turkse soldaten met de vinger aan
de trekker van hun machinegeweren klaar om de Griekse posities
onder vuur te nemen.
Haagse redactie
DEN HAAG 'Het risico van een formele oorlog tussen Griekenland en Turkije is aanwezig', zei
iremier Den Uyl gisteren op Schiphol vóór zijn vertrek naar de V.S. en de Antillen. Ondanks de
[role bezorgdheid van de Nederlandse regering over de ontwikkelingen rond het Cyprus-conflict,
teeft drs. Den Uyl besloten zijn reis door te laten gaan.
(ADVERTENTIE)
tie van groot belang is voor het
Atlantisch bondgenootschap.'
Op Schiphol toonde premier Den Uyl
zich bezorgd over de gevolgen van de
strijd voor de inmiddels weer herstel
de democratie in Griekenland.
Commissie
Over de situatie rond Cyprus zal de
voorzitter van de commissie buiten
land van de Tweede Kamer, het
PvdA-Kamerlid Piet Dankert zo snel
mogelijk contact opnemen met minis
ter Van der Stoel. Een poging van de
communist Bakker om vandaag al een
kamerdebat over de zaak te houden
mislukte. Kamervoorzitter Vondeling
zag daartoe nog geen aanleiding, even
min als andere fracties in de Kamer.
De heer Bakker wilde in het kamer
debat de verzekering van de regering
krijgen dat Nederland door zijn NA-
VO-lidmaatschap niet gemengd kan
worden in het conflict.
Rijswijkseweg 282 - Den Haag
Telefoon 642142 118440.
Donderdagavond koopavond.
Folder gratis op aanvraag.
vertegenwoordigers van de twee be
langrijkste bevolkingsgroepen op
Cyprus liepen toen geheel op een
mislukking uit.
Enkele uren later kwam het Turkse
invasieleger, dat sinds 20 juli op
Cyprus is, uit zijn stellingen. Turkse
Phantom-straaljagers verschenen bo
ven Nicosia en Famagoesta. Volgens
ooggetuigen is de industriewijk van
de hoofdstad zeer zwaar getroffen
door de Turkse bombardementen. Ook
in Famagoesta Zou de schade zeer
groot zijn.
Ondersteund door zwaar artillerie
vuur en tankgeschut konden de Turk
se troepen de Grieks-cyprische strijd
krachten al snel terug dringen. De
Turkse premier Bulent Ecevit zei gis
teravond, dat de militaire operatie op
Cyprus volgens plan verliep en spoe
dig de einddoelen bereikt zouden kun
nen worden. Hij zei dat. Turkije 'een
behoorlijk stuk' wilde veroveren. Het
Turkse offensief was 'een vredes-mls-
sie'.
Griekenland reageerde verbitterd en
verontwaardigd op de Turkse stap. De
Griekse premier /zei dat de Turkse
agressie niet alleen het onafhankelij
ke Cyprus trof, maar ook de grote
wereldinstellingen, zoals de VN. Het
Van onze Haagse' redactie
DEN HAAG De Centrale organisaties in de landbouw, het land
bouwschap en de actiecomité's zijn niet tevreden met de steunmaat
regelen, die het kabinet-Den Uyl gisteren heeft bekendgemaakt. De
maatregelen zijn onvoldoende en onduidelijk, aldus gisteren het voor
lopig commentaar van drs. R. Zijlstra, voorzitter van het overleg
orgaan van de centrale landbouworganisaties
uit, dat de discussie in dc eerste week
na het zomerreces, op dinsdag 27 en
woensdag 28 augustus wordt gehouden.
De actiecomité's hebben gisteren op
nieuw overlegd met de landbouworga
nisaties. De comité's verklaarden zich
in dit gesprek solidair met de land
bouworganisaties. Het ziet er naar uit,
dat er nog geen harde akties zullen
worden gevoerd en dat de comité's
zullen meewerken aan het bereiken
van overeenstemming met de rege
ring.
De maatregelen van de regering ko
men ei kortweg op r.eer dat de rege
ring 180 miljoen gulden heeft uitge-
/ie verder pagina 7
M0§s«aMeB» wel Éropiseli
Na een record-lange koelteperiode kan het vandaag
hier en daar tropisch ivorden, meldt de iveerman.
Weer of geen weer, hij volgt de ontwikkelingen
voor u nauwlettend. Zodat het on) weer
voor u niet altijd als een verrassing
hoeft te komen.
Abonneer eens iemand. Desnoods uzelf,
NIEUWE ABONNEE
NAAM:
STRAAT:
GIRO:
PLAATS
Betaalt per maandAwartaal
Opgegeven dour:
Naam:
besluit om de Griekse troepen uit de
NAVO terug te trekken werd geno
men op een spoedzitting van de rege
ring met de opperbevelhebbers.
Zie verder pagina 9
Binnenland
Belastingdruk blijft gelijk 5
Buitenland
Gat in NAVO9
Hoe oorlog begon 9
Kerk
'Grote catastrofes' 2
Dag van gebed 2
Sport
Ponsteen nog juist bij
laatste zestien11
Economie
Unilever: minder
Spaarbankfusie
13
13
Wenst abonnement op:
TROUW
DE ROTTERDAMMER
NIEUWE HAAGSE CRT.
NIEUWE LEIDSE CRT.
DORDTS DAGBLAD
(aankruisen a.u.b.)
Lezers schrijven
Radio en tv
Recept, pulezel
Weekbladen
Commentaar
Weer. oproep toeristen
Wetenschap cn techniek
Schrijf op de envelop: De
Eeri post/.gel is niet nodig.
Adres:
Plaats:
IK ONTVANG GRAAG:
Artikelen-serie 'Ondernemings
raden' door prof. dr. H. J. van
Zuthem.
Pletina schaaltje
(flessenonderzetter)
Altijd paraatmap briefpa-
pier en pen).
Chr. Pers, antwoordnummer 2792, A'dam.
Die betalen wij.
(ADVERTENTIE)
CHERNY-PIANO'S
WAARDE 3300.-
desgewenst zonder aanbetaling
voor 45.- per maand p.l. -
TCHAIKA-PIANO'S
WAARDE 5700.-
Gratis thuisbezorging. Vijf jaar garan
tie. Stemmen door geheel Nederland.
Alleen bij J.v.URKbv
SINDS 1898
Westersingel 42, ROTTERDAM
telefoon (010) 36 35 00
Dagelijks geopend van 9-6.'uur.
Vrijdag koopavond,van 7-9 uur
Ook importeur van Estonia.
St'einway; Irmbach, Bechnpr, Rich. Weber.
Nog 8 Nederlanders
op Cyprus
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Een super
DC-8 (capaciteit 240 passa
giers) van dc KLM zal van-
1 morgen naar Athene vertrek
ken om daar gestrande passa
giers op te halen. Het lucht
ruim boven Cyprus, Turkije
cn Griekenland werd gisteren
hermetisch afgesloten. De
Griekse autoriteiten besloten
gisteravond echter dat van
daag één vliegveld opengesteld
mag worden zodat een aantal
luchtvaartmaatschappijen de
passagiers kan ophalen.
De vLM heeft gisteren al
haar vluchten op het Midden
en Verre Oosten die nor-
maal via Athene en Istanboel
lopen via Egypte en Italië
moeten omleiden.
Op het ogenblik bevinden zich
acht Nederlanders op Cyprus.
Zij verblijven allen bij daar
wonende familieleden. Het mi
nisterie van buitenlandse za
ken probeert deze Nederlan
ders zo spoedig mogelijk te
I repatriëren. De vertegenwoor
diger van ons land op Cyprus,
drs. Waagenaar, houdt voort
durend contact met de Neder
landers.
Duizend
toeristen
In Griekenland verblijven
ruim duizend Nederlandse toe
risten. Het ministerie van bui
tenlandse zaken heeft gisteren
samen met de touroperators
een inventarisatie van de ver
blijfplaats van deze toeristen
opgemaakt. Het merendeel van
de toeristen bevindt zich op
het Griekse vasteland.
Volgens het ministerie zal
in geval van nood de re
patriëring van deze toeristen
geen moeilijkheden geven om
dat de internationale verbin
dingen over land (weg en
trein) nog normaal functione
ren. Ook de boten tussen Grie
kenland en Italië varen nog.
'Ongevaarlijk'
Moeilijker zou de evacuatie
van de bijna vierhonderd toe
risten die zich op Rhodos be
vinden worden. Het ministerie
van buitenlahdse zaken zal
vandaag opnieuw contact op
nemen met de Algemene Ne
derlandse Vereniging van
Reisbureaus om na te gaan
hoe deze toeristen bij een
eventuele oorlog naar Neder
land terug gebracht kunnen
worden. Het ministerie vindt
de situatie van de duizend
toeristen in Griekenland en de
75 Nederlanders in Turkije
'op het ogenblik volstrekt on
gevaarlijk'.
In de Westduitse hoofdstad
Bonn is de ongerustheid dui
delijk groter. Op het ogenblik
bevinden zich 30.000 Duitsers
in Griekenland.
Van een verslaggever
ARNHEM Ruim tweehon
derd dienstplichtige militairen
van de legerplaats Harskamp
hebben gisteravond geweigerd
de avondmaaltijd (bloemkool,
aardappelen en koteletten) te
gebruiken. Inplaats van de eet
zaal binnen te gaan verzamel
den de soldaten zich vóór de
eetzaal, waar zij met spandoe
ken in het gras plaats namen.
Met deze actie wilden de mili
tairen uiting geven aan hun
ongenoegen over de aanhou
dend slechte kwaliteit van het
eten en de als zeer ongezellig
ervaren eetzaal, aldus een
woordvoerder van de VVDM.
De demonstratie werd afgeslo
ten met de overhandiging van
een aantal eisen ondermeer
beter en smakelijker eten met
een goed stuk vlees, vers brood
met voldoende beleg en verse
melk) aan de officier van pi
ket.
AMSTERDAM De verkoop
van bloemen is vorig jaar met
vijf procent gestegen ten op
zichte van het jaar daarVoor.
Vorig jaar kochten de Neder
landse huisgezinnen ruim 736
miljoen bloemen (voor 206
miljoen gulden) en bijna 32
miljoen potplanten) (voor bij
na honderdmiljoen gulden).