BURGERKABINET IN ATHENE
Slasaus]
Clerides nieuwe
president Cyprus
nu
Militaire regering treedt af Juigende Grieken wachtefi op Karamanlis
Kunstbisschop redde
Makarios het leven
In deze krant
WASAUTOMATEN
499.-
Ommekeer
in Athene
m Cyprus
poedzitting van
eiligheidsraad
i.
ogezegd
Regen
oe zelf ook wat
■oor de kost
Weer bus met
toeristen
verongelukt
Drie Nederlanders
in Oostenrijk bij
ongeluk omgekomen
Vliegvelden in
Griekenland
zijn weer open
Voorstander van zelfstandigheid
fles 0,75 liter
Turken namen 600 Griekse gevangenen mee
Atlu'ne 4>n een kiwi lioohl
Hl
LeMse Cowan!
„Stantvastich ia ghebleven
ISTELIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING mijn hart in t.ghen.poet!"
istraat 37 Postbus 76 Telefoon 31441 Gironr. 269274 t.n.v B V De Christelijke Pers. Amsterdam Abonnement 12.02 ppr maand, pei kwartaal R »5
WOENSDAG 24 JULI 1974
55ste jaargang no. 94
HAARLEMMERSTRAAT
j 250
LEIDEN
Alle bekende merken
AM Be/oi .'ing vanaf OS 30 uur
)e crisis, die op Cyprus is
litgcbroken, heeft recht
sreeks geleid tot de machts-
ivergave van de Griekse junta
lan een burgerregering. Deze
al wellicht door Constantin
taramanlis worden aange
roerd. Karamanlis is uit zijn
jallingschap in Parijs naar
kthene' teruggekeerd. Hij
ïeeft Griekenland destijds
noeten verlaten wegens felle
kritiek op het kolonelsregime.
ïet gevolg van de machtswis-
ieling in Athene is dat het
rredesoverleg over Cyprus op
djn minst korte tijd zal wor
den uitgesteld nu in Grieken
and een geheel nieuwe (of
ivel een oude) situatie is ont
daan.
Een nieuwe situatie is ook op
Cyprus ontstaan. Daar is giste
ren juntaleider Nicos Samp-
vervangen door Glafoos
Clerides, die zich nu dc nieu-
president van Cyprus
noemt en zijn macht nog
deeds baseert op d e vorige
veek gepleegde staatsgreep.
Op Cyprus begint de rust
reer te keren na een dag van
larde gevechten tussen Griek
en Turkse Cyprioten. Het
VN-vrcdeskorps besloot erdoor
de luchthaven van Nicosia te
bezetten. Er Zijn diverse mel
dingen gemaakt van gruwelda
den van de Cyprische nationa
le garde. Op grote schaal
wordt gewerkt aan de evacua
tie van buitenlanders van het
iiand. Zo heeft een Westduits
schip onder meer 14 Nederlan
ders naar Beiroet overge-
bracht.
ATHENE (AP, AFP, Reuter, UPI) Athene barstte spontaan in vreugde
uit toen bekend werd dat de militaire regering van premier Adamtrios An-
droutsopol was afgetreden. Een uit burgers bestaand kabinet met aan het
hoofd de vroegere premier Constantin Karamanlis zal het bewind overnemen.
De Griekse president Phaedon Gizikis
heeft hem verzocht uit zijn balling-:,
schap in Parijs terug te keren. Gister-'
avond al zou Karamanlis in de Grieks-
se hoofdstad terugkeren, waar een
duizendkoppige luidjuichtende menig
te hem opwachtte op het vliegveld.
Terwijl het nieuws van het aftreden
van de regering zich als een lopend
vuurtje door de stad verspreidde
stroomde de bevolking massaal de
straat op. In het centrum van Athe-
nen verzamelden zich tienduizenden
merendeels jonge mensen, die leuzen
riepen als 'Weg met het fascisme',
'Het fascisme is dood en Weg met de
folteraars. Vrijheid voor de mensen
op Jaros, 'De junta is gevallen, 'Leve
Karamanlis. Leve Makarios en 'Weg
met de Amerikanen. Zwaaiend met
de blauw-witte Griekse vlag renden
juichende Grieken 'door de straten
terwijl autos luid toeterend door de
straten snelden.
=fc
p YORK (AFP) Griekenland
ft verzocht om een spoedzitting
de veiligheidsraad, Een VN-woord-
Irder heeft meegedeeld dat de Vei-
jieidsraad mogelijk dinsdagavond
f bijeen zal komen
cle woorden van vice-presi-
dc nt Truman te herhalen toen hij
orde dat president Roosevelt
is gestorven, zeg ik u: bidt voor
i
Toenemende bewolking, gevolgd
door regen. Tot matig of krach
tig aanwakkerende wind tussen
zuid en west. Maximumtempera
turen omstreeks 18 graden.
MORGEN EN OVERMORGEN:
aanhoudend wisselvallig en maxi
mumtemperaturen omstreeks 19
graden.
Morgen zon op: 04.50
zon onder: 2(1.42
maan up: 13.04
maan onder: 22.51
Zelfbeheersing
Via radio en televisie liet president
Gizikis de bevolking oproepen haar
rust en zelfbeheersing te bewaren. De
politie waarschuwde met luidsprekers
dat het militaire bestuur nog steeds
van kracht is. De menigte werd ver
zocht zich te verwijgderen, anders zou
geweld worden gebruikt. De juichen
de mensenmassa trok zich van de
waarschuwing amper iets aan. Pas na
herhaald aandringen verwijderde de
menigte zich aarzelend van het Omo-
nia-plein in het midden van cle stad
en trok in de richting van het oude
parlementsgebouw dat ongeveer an
derhalve kilometer van het plein ligt.
Vergadering
(Constantin Karamanlis, gister
avond vlak voor hij uit Parijs
naar Athene vertrok, ingesprek
met journalisten.)
Keramanlis is als nieuwe premier aan
gewezen tijdens een vergadering die
Gizikis gstermiddag met vooraan
staande politici hield, waaronder vier
oud premiers. Tegelijkertijd liet de
president ook de leden van het mili
taire opperbevel naar zijn woning ko
men. onder wie Ioennis Davos die
bevelhebber is van het Derde Griekse
Legerkorps dat in het noorden is
gelegerd. Zijn naam werd de afgelo
pen dagen voortdurend genoemd in
verband met een staatsgreep die op
handen zou zijn. Gistermiddag nog
ontkende minister Constantijn Rallis
in een onverwachte radio- en televi-
Zes ernstig gewonden
BAD NEUENAHR DPA, UPI) Bij
het Westduitse Weidenbach in het dis
trict Ahrweiler. er.kele tientallen ki
lometers ten zuiden van Bonn, is giste
ren een bus met 36 Nederlanders ver
ongelukt. Door nog onbekende oorzaak
raakte de bus met toeristen van de
weg en stortte neer op een vier meter
lager gelegen talud. De bus kantelde
en kwam ondersteboven te liggen. Zes
inzittenden liepen ernstige verwondin
gen op en negentien mensen raakten
licht gewond. Alle gewonden zijn over
gebracht naar ziekenhuizen in Neuen-
ahr en Altenahr. Volgens dc politie
verkeert geen van de zwaargewonden
in levensgevaar
De Nederlandse toeristen behoorden
tot een reisgezelschap dat een gecom
bineerd boot/bus-rit maakte. Ze wa
ren met een Rijnschip naar Boppard
(Rijnland-Palts) gegaan en maakten
van daaruit een bustocht door de Eifel.
De toeristen komen volgens de Duitse
politie onder meer uit Rotterdam, Am
sterdam. Groningen en Den Haag. Gis
teravond laat was over de herkomst
en de identiteit van de inzittenden nog
niets bekend.
Na in een ziekenhuis behandeld te zijn
konden gisteravond de vijf gewonden,
samen met hun reisleider in een htoel
in Adeau worden ondergebracht. Hun
namen zijn mevrouw Geurts (51) uit
Dodewaard, mevrouw Hoogenberg (60)
uit Oosterwolde, mevrouw Wiegertjes
(53) uit Nieuw-Pekela en de heer Pop
ping (59) uit Heerenveen en mevrouw
Van Straten (79( uit Nijmegen. De
overige leden van het gezelschap, dat
een VARA-reiseje maakte, keerde terug
naar hun Rijnschip. De zevendaagse
Rijnreis die afgelopen zaterdag begno,
wordt gewoon voortgezet.
Constantino Karamanlis vlak voor
zijn vertrek in gesprek met jour
nalisten. 'Ik wil eerst in Athene
de balans opmaken', zo zei hij.
sierede met nadruk alle geruchten
over een coup of een regeringswisse
ling. 'Er is geen greintje waarheid in
deze georganiseerde leugencampagne'
Van een verslaggever
DEN HAAG Bij een verkeersonge
luk in de buurt van Villach in Oosten
rijk zijn drie Nederlandse toeristen
omgekomen en één zwaar gewond. Vol
gens de politie heeft de bestuurder
van de Nederlandse auto geen voor
rang gegeven aan een vrachtauto. De
omgekomenen zijn de 47-jarige me
vrouw H. Reinen uit Arnhem, haar 17-
jarige zoon Paul en diens 16-jarige
vriend Paul. De 52-jarige echtgenoot
van mevrouw Reinen, die de auto be
stuurde, is ernstig gewond opgenomen
in een ziekenhuis te Villach.
van de bekende vijfde kolonne', aldus
de bewindsman.
Slechts enkele uren later werd de val
van de junta en het instellen van een
burgerregering bekendgemaakt. Het
oude kabinet blijft in functie zolang
er geen nieuw kabinet is. Het was
gisteravond nog onduidelijk hoe 'de
mocratisch' de nieuwe regering wordt.
Oud-minister Garoufalias verklaarde
bij het verlaten van de ambtswoning
van de president échter: 'Er moet nu
hoop zijn'.
In Londen had koning Contantijn
geen onmiddellijk commentaar op de
gebeurtenissen in Griekenland. 'Wan
neer ik mijn mening geef hangt af
van de loop der gebeurtenissen', zo
liet hij via een woordvoerder weten.
Kringen rond de verbannen koning
zeiden dat Karamanlis hem telefo
nisch van het verzoek dat hem vanuit
Zie verder pag. 6 4e kolom
Van een verslaggever
SCHIPHOL De meeste Griekse
vliegvelden zijn gisteravond weer
opengesteld voor burgerluchtverkeer.
De grote DC-10 van Martinair zal van
ochtend daarom circa 180 vakantie
gangers die hun vakantie er al op
hebben zitten uit Athene en Rhodos
ophalen. Overigens maken de meeste
Nederlanders hun vakantie in Grie
kenland gewoon af en keren niet voor
tijdig terug. De KLM heeft inmiddels
haar lijnvluchten op Athene hervat.
Bij Martinair wordt vanaf morgen
weer het normale vluchtschema uit
gevoerd
Met bloemen, vlaggen en hoog geheven handen, waa rvan de vingers het V-teken vormen, vieren deze
Griekse jongeren bij de Polytechnische Schooi, waar vorig jaar oktober nog studenten om het leven
kwamen bij gevechten met militairen, het einde van zeven jaren overheersing door de Griekse junta.
(ADVERTENTIE)
Van der Stoel: twee
toetsstenen voor
Griekse regering
BRUSSEL (ANP) Dc Neder
landse minister van buitenland
se zaken, mr. M. van der Stoel,
heeft gistera/oml laat in Brus
sel een 'zeer toorlopig' com
mentaar gegeven op dc rege
ringswisseling In Griekenland.
Ik ken persoonlijk een aantal
mensen, die volgens bepaalde
berichten voor deze regering
uitgezocht vJjn, maar ik moet
wachten met een definitief oor
deel tot een volledige samen
stelling van de nieuwe regering
bekend is, ald"s de Nederlandse
minister.
Voor hem zijn er voor de nieu
we Griekse redering twee toets
stenen: wat het regeringspro
gram zal zeggen over het her
stel van de democratie in Grie
kenland en «at de nieuwe
Griekse regering mede te delen
zal hebben ovei de kwestie-
Cyprus. Een ontdooiing van het
associatieverdrag, dat de Euro
pese Gemeens-Tiar met Grieken
land heeft, zal, aldus minister
Van der Stoel, volledig afhan
gen van een herstel van het
democratisch sieisel in Grieken
land
NICOSIA (AP, AFP, DPA, Reuter, UPI) - De Cypriotische
president Nicos Sampson is gistermiddag vervangèn door Glafcos
Clerides, een vooraanstaande figuur tijdens de regering Makarios.
TEL AVIV (Reuter) Grieks-Cypriotische aanhangers van aartsbisschop Ma
karios menen dat hij in de staatsgreep van vorige week ontsnapte door gebruik
making van een levensgrote pop toen hij vluchtte uit het klooster waarin hij
een toevlucht had gezocht.. Dit vertelde gisteren Israëlische geëvacueerdcn uit
Cyprus in Tel Aviv.
De 37 Israëli's, dit uit Londen kwamen, vertelden dat Griekse Cyprioten tegen
hen hadden gezegd dat de als Makarios aangeklede pop geplaatst werd in de
auto van de president die van het klooster naar Nicosia reed.
De auto werd door de Griekse nationale garde aangevallen en vernield. Zij
meende klaarblijkelijk dat zij de aartsbisschop had gedood, wat leidde tot de
berichten over zijn dood in de eerste uren na de staatsgreep van maandag.
Intussen was dc aartsbisschop uit het klooster gesmokkeld en overgebracht
naar een Britse militaire basis, van waar hij naar Londen werd gevlogen.
De Griekse Cyprioten hadden tegen de Israëli's gezegd dat de pop speciaal was
gemaakt voor gevallen als liet onderhavige.
ek aan dc hand van vier illustraties
beroepen. Bewaar deze tot zater-
g. u kunt er dertig gulden mee ver
enen.
ANKARA (AFP) De Turkse
minister van buitenlandse zaken
Turen Guncs heeft gisteren in het
parlement bekendgemaakt dat hij
het Turkse offensief legen de
Cypriotiwchc havenstad Kyrcnia,
fiftü Griekse Cyprioten zijn gevan
gen genomen die momenteel wor
den overgebracht naar de Turkse
havenstad Mersin, van waaruit dc
Turkse invasicvloot naar Cyprus
opstoomde.
De minister sprak een bericht te
gen dat 10.000 Turkse Cyprioten in
Faniagusla door de Grieken gevan
gengenomen zouden zijn. Volgens
hem heeft de invasie op Cyprus
slechts één gewonde aan het Turk
se leger gekost. Dc oppositie in
bet Turkse parlement schenkt hier
weinig geloof aan
Premier Bulent Ecevit van Turkije
heeft de secretaris-generaal van de
Verenigde Naties Kurt Waldheim,
opgebeld met het verzoek ceu ein
de te maken aan de mishandelin
gen waarvan de Turkse Cyprioten
het slachtoffer zouden zijn. Wald
heim heeft volgens Ecevit toege
zegd dat hij zijn best zal doen
Makarios verwacht binnen enkele we
ken als president naar Cyprus te kun
nen terugkeren. Hij noemde Clerides
een 'interim-president namens mij'. Op
een persconferentie in Washington zei
Makarios verder 'zeer verheugd' te zijn
over de regeringswisseling in Grieken
land.
Clerides heeft gisteren reeds een ge
sprek gehad met de leider van de
Turks-Cyprioten Rauf Denktash. Ver
tegenwoordigers van de Verenigde
Naties woonden het overleg bij. Vorr-
naamste punt van gesprek was hoe
het breekbare bestand wat steviger te
maken en een werkelijk staakt-het-
vuren te bewerkstelligen.
Aangenomen wordt dat Sampson het
veld heeft moeten ruimen om de
kansen voor een vredesregeling met
Turkije te vergroten. Zijn bewind
stuitte op grote internationale vijan
digheid.
Sampson kwam vorige week maandag
aan de macht door een staatsgreep,
waarbij president Makarios moest
vluchten. Clerides is onmiddellijk na
zijn benoeming beëdigd.
Beter in staat
In een radio-uitzending zei oud-presi
dent Sampson gisteravond dat Cleri
des. 'wegens zijn ervaring, beter in
staat was het land te leiden'. 'Maar',
aldus Sampson, 'ik treed af met een
zuiver geweten'. Zijn handelingen
sinds de staatsgreep van 15 juli wa
ren, zo zei hij, 'gemotiveerd geweest
door de wens een burgeroorlog te
voorkomen'. 'Ik ga uit vrije wil. Onze
heldhaftige strijd is in het stadium
van onderhandelingen gekomen', al
dus Sampson. Radio Nicosia verklaar
de dat de nieuwe president komt op
Binnenland
NOS: radio-zendtijil in
één keer verdubbelen 4
Ruilverkaveling lieerde
moet doorgaan 5
Buitenland
Athene stoort overleg 6
Kerk
Congres over vrede 2
Sport
Weer record voor
Enitk Brigitlia 9
Lezers schrijven 2
Nieuwe boeken 2
Strips, feuilleton 4
Puzzel 1 4
Radio en tv 4
Familieberichten 11
een mrment dat 'uiterst belangrijk is
voor de geschiedenis van Cyprus'.
Het ministerie van buitenlandse zaken
in Londen heeft verklaard dat de
benoeming van Clerides, 'althans ten
dele', een terugkeer betekent van de
constitutionele orde op Cyprus en dus
beantwoordt aan de wens van Groot
Brittannië en de Europese Gemeen
schap. alsmede aan de eisen van de
Veiligheidsraad. Clerides, een gema
tigd politicu^ en voorstander van zelf
standigheid voor Cyprus, is volgens
het Foreign Office in een positie de
vrede op het eiland te herstellen. Ook
binnen het Amerikaanse ministerie
van buitenlandse zaken is Clerides
verwelkomd, hoewel het departement
zich gisteravond van een officiële re
actie onthield. Turkije staat eveneens
positief tegenover Clerides, maar
vooral ook tegenover het vertrek van
Sampson wiens aanwezigheid één van
de belangrijkste redenen voor de
Turkse invasie zou zijn geweest.
De 54-jarige Clerides werd in Nicosia
geboren. Hij studeerde aan de univer
siteit van Londen rechten. Hij onder
brak zijn studie om tijdens de tweede
Glafkos Clerides
wereldoorlog dienst te nemen bij de
Britse luchtmacht. Hij nam deel aan
bombardementsvluchten in Duitsland
en werd tijdens een van deze vluch
ten neergeschoten. Met een parachute
kwam hij gewond bij de Duits-Neder
landse grens neer. Hij kwam terecht
in krijgsgevangenkampen in Duits
land.
Na de oorlog vervolgde hij zijn stu
die. In 1951 werd hij advocaat en in
1959 minister van justitie in het over
gangsbewind dat voorafging aan de
beëindiging van het Britse bewind op
Cyprus. Vier weken geleden nog nam
Clerides deel aan de besprekingen van
de Grieks-Cyprische gemeenschap met
de Turks-Cyprische bevolking.
Het lijkt niet helemaal onwaarschijnlijk, dat
Nederlandse ministers binnenkort, behalve in Por
tugal, ook in Griekenland weer met goed fatsoen
met hun tentje op vakantie kunnen. U merkt het:
Athene mag dan op zijn al weer gedeeltelijk demo
cratische) kop staan, maar wij houden het hoofd
koel. Daar ben je voor, als krant. U mag best hoera
roepen.
Abonneer eens iemand. Desnoods uzelf.
NIEUWE AUONNEE
NAAM:
STRAAT:
CIIÏO:
PLAATS:
Wenst abonnement op:
TROUW Q
DE ROTTERDAMMER Q
NIEUWE HAAGSE CRT.
NIEUWE LEIDSE CRT.
DOKDIS DAGBLAD Q
(aankruisen a.u.b.)
Betaalt per maand/kwartaal
Opgegeven door:
Naam:
Adres:
Plaats:
IK ONTVANG GRAAG: -
Artikelen-serie 'Ondernemings
raden door prof. dr. 11. J. van
Zulhem.
Gezellige rookverdrijver.
Altijd paraatmap brlefpa-
papicr en pen).
Een postzegel is niét nodig. Die betalen wij.
Schrijf np de enveloppe: 1)" Chr. 1'crs, antwoordnummer 2792, A'dam.