Vreemde apostelen
op strand in Lagos
IIIdull
Twee miljard mensen nog
vreemd aan het evangelie
LAUSANNE
Vandaag
Nieuwe boekek
uit
van lezers
Trouw
Kwartet
Kunst
Willem Hussem
(74) overleden
Griekse bisschop
om kritiek afgezet
m.
Wereldcongres te Lausanne
Bisschoppen houdef
bewering van
marteling staande
TROU'W/KWiARTllBT DINSDAG 23 JttJ 1974
K EKK/RINNENLAND T2J]
door Sipke van der Land
Op zondagmorgen stap ik de overvolle Methodisten-kerk binnen in Lagos, de hoofdstad van Nigeria.
Ik strijk neer op de achterste bank. Direkt komt er een man naast me zitten in een deftig wit gewaad.
Zijn hoofd druipt van het zweet. 'Praise the Lord, Hallelujah!' voegt hij me herhaaldelijk toe. Ik kan
de liederen in het Swahüi niet volgen, maar hij laat me meekijken in zijn boekje. Dan verzinkt hij in
gebed en roept telkens: Amen, amen! En ik antwoord: Amen, amen. De preek klinkt me vurig en
blij in de oren, maar mijn vriend schudt nogal eens heftig dat er iets niet klopt.
Tijdens de kollekfce nodigt de witte
zwarte ine uit om in et hem mee te
gaan na de dienst. Als het zover is,
pakt hij mijn hand en leidt me door
de ikrottenlbuurten. We stappen over
open riolen en manoeuvreren tussen
de kraampjes van de handelaars door,
De mensen groeten hem eerbiedig.
'Ja, dat komt omdat ik een man van
God ben'. We gaan zijn huis binnen.
We komen in een kamertje te zitten
waar gelukkig een ventilator boven
ons hoofd snort. Er staan twintig
stoelen op een rijtje. 'Hier houden we
straks onze heilig ings-s am e nkomst
Dat is alleen voor ingewijden, maar
je mag straks wel even de leden
groeten'. Er komen mensen met bij
bels (binnen. Ze beginnen ernstig te
studeren, maar voordat het begint
moet dk eruit. De leider spreekt me
toe en laat me enkele woorden terug
zeggen tot de groep. Ik zeg dat bijbel
studie nooit weg is, en dat christenen
over de hele wereld bij elkaar horen
Ze klappen luid als ik klaar ben.
Aan zee
Die middag loop ik langs het strand,
even buiten de stad. Het is er druk.
Onder rieten afdakjes zitten de toe
schouwers en in de branding van de
oceaan springen naakte kinderen
rond. Ik heb ook behoefte aan een
duik in de golven, maar mijn oog valt
OP een stukje strand waar onder een
afdakje tweo kleurig uitgedoste man
nen zitten te prevelen uit n bijbel
tje. Vlak voor hen op de grond liggen
enkele mensen geknield, die met wa
ter gedrenkt worden en met olie ge
zalfd. Er klinken luide kreten en er
worden liederen aangeheven. Er blijkt
een hele rij van deze kleine heilig
dommen te zijn. Er wapperen vlaggen
met kruisen, er kruipen biddende
mensen door het zand, er staan groep
jes te zingen en handen te klappen.
Overal staan houten kruisen opgericht
met daaronder wat flessen water en
olie. En plotseling onitdek ik mijn
vriend van die morgen. Hij is in
extase en merkt niet eens dat ik hem
fotografeer. Even later, zit ik naast
hem op een bankje en hij vertelt.
.'Ik heet Esumai en ik ben apostel.
Dit is onze gebedsplaats. Omdat het
hier buiten de stad rustig is. We
hebben stilte nodig om te bidden en
vasten. Soms vasten we veertig dagen
en nachten omdat Jezus dat ook deed.
Onder rieten afdakjes op het strand van Nigeria praktizeren de
wonderlijkste profeten.
Prijzenswaardig
Met verbazing heb ik kennisgenomen
van het ingezonden stuk van de heer
J. Nauta uit Niezijl (16.7.74), waarin
hij spreekt van een 'godloos resultaat'
(bedoeld zal zijn 'goddeloos'), als het
Korte, duidelijk geschreven, liefst
aan één kant getypte, brieven
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartet, Postbus 859, Amsterdam.
Bij pubiikatle wordt de naam van
de schrijver vermeld.
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
B.V. De Christelijke Pers
Directie:
Ing. O. Postma,
F. Diemer
Hoofdredactie:
J. Tamminga.
Hoofdkantoor: NZ. Voor
burgwal 280, Postbus
859, A'dam. Telefoon
020 - 22 03 83. Postgiro:
26 92 74. Bank: Ned.
Midd. Bank (rek.nr.
69 73 60 768). Gem giro
X 500.
gaat om het graven van een binnen
dijks kanaal in Oost-Groningen.
Uit zijn schrijven maak ik op, dat
binnendijks de natuur (welke dan
ook) niet aangetast mag worden, maar
buitendijks mag de mens met een
gerust hart zijn gang gaan, desnoods
met een noodlottige afloop voor de
daar huizende vogels, 'die kunnen
vliegen' (waarheen?).
Dat de huidige regering een gigan
tisch bedrag over heeft voor het be
houd van een onvervangbaar natuur
gebied, is naar mijn mening een van
de weinige prijzenswaardige besluiten
geweest. Dat er landbouwgronden
moeten worden opgeofferd, is helaas
onoverkomenlijk, maar gelukkig niet
funest
Dan nog de veiligheid van de mensen:
de vraag blijft of die het meest ge
baat is met natuurvernietiging of met
bescherming van een relatief klein
aantal Nederlanders door middel van
een ingreep op het natuurgebiedenbe
stand, in dit hiérmee karig bedeelde
gedeelte van de wereld.
Zuidbroek
J. Mook
Praatjes
Koos Postema schijnt de tweede te
zijn, die plezier heeft in de 'praatjes
met de minister-president'. De andere
is Den Uyl zelf, althans dat heeft hij
onlangs voor de tv beweerd. Zijn
vrouw schijnt dat niet direct met hem
eens te zijn, want op een feministen
partij zei ze onlangs nog: 'Mannen
praten zo veel, maar zeggen zo wei
nig*. En zij kan het weten, want zij
heeft Den Uyl a| dertig jaar lang elke
dag moeten aanhoren.
Bed»
Drs. E. Campert
We eten dan alleen 's avonds na het
gebed een klein beetje. Een enkele
keer eet of drinik i'k drie dagen hele
maal niet. (Een volgeling valt stuip
trekkend op de grond en schreeuwt
luid). Dat is de geest van God, in die
jongeman daar. We hebben kracht
van God nodig en daarom bidden en
vasten we zoveel. Ik ben geroepen om
de zieken te genezen. Elke dag komen
ze hier met alle kwalen. En ik genees
ze. Door water en olie en gebed en
bijbedilezen. Ik lees altijd Psalmen zo
als 91, 23, 24, 35. 83. 27, 3. Ik heb er
al zoveel genezen. Zeker duizend-en-
één. Het jcost ze niks. Ze mogen wel
na hun genezing een dankoffer geven
natuurlijk. Lk heb een gezin met ne
gen kinderen en die moeten ook le
ven, ziet u. We doen hier gewoon
Christus na. Maar de politie werkt
ons wel eens tegen. Ze willen niet dat
we ons hier vestigen op het strand.
Maar we hebben deze plaats nodig.
We helpen iedereen die in nood is,
ook als ze voedsel en kleding nodig
hebben. En iedereen wordt genezen,
als ze tenminste echt geloven. Als ze
niet genezen worden, geloven ze niet
echt, you see?'.
Wonderen
Het wemelt van deze wonderlijke pro
feten. Het is- moeilijk het kaf van het
koren te scheiden. Sommigen lijdgn
aan godsdienstwaanzin, maar anderen
maken een heel normale indruk; alle
maal zijn ze luidruchtig aan de gang.
Het badende publiek lacht om de
aandacht die ik heb voor de Godsman
nen, maar zelf (kijken ze er niet naar
om. De heiligdommen trekken nauwe
lijks bezoek. Een jongen van 19 jaar
die (binnenkort de middelbare school
verlaat, geeft zijn visie:
'Het zijn hele goeie christenen. Ze
doen wonderen. Toen Jezus op aarde
was, deed hij dit ook. Hij preekte en
genas, ook in een wit gewaad met een
kruis erop, zoals deze mannen doen.
Ik heb genezingen gezien, jazeker.
Ikzelf ben katholiek, maar iedereen
heeft deze mensen nodig. Er is toch
maar één Christus,dus of je katho
liek bent zoals ik, of protestant zoals
jij, of van een sekte zoals hier, dat
maakt niks uit. Wij hebben veel aan
het christendom te danken. Vergeet
niet dat de zending ons onderwijs
heeft gebracht. Daardoor kan ik nu
studeren. Dat is geweldig, vind ik.
Het christendom is niet van de blan
ken, al hebben die het ons gebracht,
het is van ons allemaal, van Alle
rassen, die allemaal door God ge
maakt zijn*.
Geldmakers
Bij mijn gesprekken met de sektelei
ders en het publiek kom ik een
Nigeriaanse journalist tegen die een
reportage aan het maken is over de
profeten van Lagos. Hij zegt: 'De
behoefte aan magie en beleving, aan
muziek en dans, aan ritme en trance,
die is Afrikaans. De kerken missen
dat. De mensen vinden het hier een
beetje. Het is een mengsel van wes
ters christendom en Afrikaans heiden
dom. In ieder geval is het merkwaar
dig dat ze aan jou en mij geen
boodschap hebben. Ze moeten het
hebben van de mensen die in moei
lijkheden zitten: zieken, hopelozen,
zwervers en zoekers. Volgens mij ver
dienen ze er dik aan en leven ze er
goed van, al twijfel ik niet aan hun
goeie bedoelingen. Het zijn gewoon
godsdienstige geldmakers. Hun in
vloed groeit heel snel. Ze houden zich
veel bezig met het uitwerpen van
duivels: Dat doen ze 's nachts als ze
'M-f-
jteSfil
De sekteleiders willen graag gefotografeerd worden en tonen trots
hun gewaden en papieren.
hier bij geheimzinnig licht hun sa
menkomsten houden. De leiders van
deze extatische groepjes komen uit
protestantse en katholieke kerken. Dg
gang van zaken is zo: een man blijkt
in zijn kerk een bepaalde invloed en
gezag te krijgen, en, gaat dan'zijn
aanhangers verzamelen in een aparte
groep'.
Dat klopte precies met wat ik die
morgen epvaren had. En wat je overal
in Afrika kunt ervaren. In Kenya zag
ik op zondagmorgen een lange stoet
mensen door de straten van een stad
trekken. Ze hadden witte tulbanden
..op en lange witte gewaden aan, met
rode kruisen erop. Dat waren 'Israeli'
die elkaar zingend en klappend opha
len en dan in do openlucht hun
christelijke bijeenkomsten houden. Ze
zijn door het héle land verbreid en
treden overal eender op. In de omge
ving van Kisumu, ook in Kenya, zijn
een aantal afgescheiden "katholieke
kerken met een eigen paus en bis
schoppen, Maar meestal zijn de Afri
kaanse sekten eenlingen, allemaal niet
eigen eigenzinnige leiders. Onder hen
zijn er .niet alleen die zich profeten
en apostelen noemen, maar ook Chris
tussen. In het vroegere Kongo had je
Simon Kimbangu die'lange tijd veel
aanhangers vond als de zwarte zoon
van God. In Lagos woont Emanuel
Odumasa, een rijke business-superstar
die de wedergekomen Christus uit
hangt. Ik had hem graag willen spre
ken, maar zijn villa was hermetisch
afgesloteji.
Tienduizend
Het Afrikaanse persbureau DIA heeft
een rapport gepubliceerd over de
godsdienstige ontwikkeling in, Afrika.
Daarin staat dat ieder jaar 4ÖO.OQO tot
450.000 mensen de katholieke en pro
testantse kerken verlaten, en zich aan-'
sluiten bij één van de tienduizend
sekten. Het is blijkbaar een niet te
stuiten ontwikkeling. Het streven
naar een nationalistische, mystieke
kerk is begrijpelijk. De geprefabri
ceerde kerk en theologie van de blan
ken hebben hun tijd gehad. De Afri
kaanse christenen zijn in een luchtle
dig terechtgekomen tussen hun vroe
gere bindingen en allerfel nieuwe le
vensvormen. Geen wonder dat ze hun
toevlucht zoeken in een mengsel vap
stam-magie en christelijke beilsver-
kondiging, met een. extatisch gedrag
dat sterk doet denken aan de vroegere
medicijnmannen.
Afrikaanse theologen houden zich in
tensief met het probleem bezig. Prof.
E. A. Ayandele betoogt in "The missi
onary impact in Nigeria' dat het
christendom niet meer is dan een
laagje vernis waaronder de traditone-
le religie krachtig voorleeft. Het offe
ren aan de geesten van overledenen is
een gebruik onder veel christenen.
Het bezweren van regen, ongeluk en
zaken niet minder. Voor een Afrikaan
is de westerse kerk gehuld in een
exotische sfeer waar hij zich niet
thipsvoelt, noch naar vorm noch naar
inhoud. De bekende Prof. John Mbiti
geeft in 'Christianity and traditional
religion in Africa' een paar opmerke
lijke stellingen die kunnen helpen bij
de beoordeling van de sekten. Hij
zegt dat de traditionele religies een
verrijking kunnen betekenen voor het
christendom in Afrika, als ze maar
beschouwd worden als een voorberei
ding op het christendom, 'Het chris
tendom moet de traditionele religies
oordelen en redden'.
Dat kan alleen door een 'geloofsbele
ving waarin warmte en temperament
zit, en dat zijn dingen waar het
westers christendom nooit sterk in
geweest is. Wat ook de oorzaak was
van het ontstaan van talloze sekten in
het westen. Je kunt het als blanke
wel gek vinden dat het in Afrika
barst van de sekten, en dat allerlei
gelovigen voor zichzelf beginnen,
maar daar is ook onze invloed niet
helemaal vreemd aan. In Lagos zag ik
kerken van de Methodisten, Presbyte
rianen, Katholieken, Episcopalen,
Baptisten en nog veel meer andere
merlken uit Europa. Het zal er -yyej bij
horen, bij de ontwikkeling van een
land, bij de oniwikkeling van het
christendom, denk je dan, maar dat is
een schrale troost temidden van de
godsdienstige chaos op het strand van
Lagos.
Sipke van der Land is auteur en
televisie-presentator. Hij gaat elk jaar
enkele maanden op zendingsreis in
ontwikkelingslanden, waar hij voor
studenten en kerken spreekt, maar
ook materiaal verzamelt voor de pu
bliciteit rond zending en ontwikke
ling.
DEN HAAG De schilder-dichter
Willem Hussem is in het weekeinde
in zijn woning in Den Haag op 74-
jarige leeftijd overleden.
Hussem werd in Rotterdam géboren
en kreeg zijn opleiding tot schilder
aan de kunstacademie In deze stad en
bij Dirk Nijland. Na in Frankrijk en
Engeland als schilder'gewerkt te heb
ben, keerde hij in 1936 naar Neder
land terug. Op 40-jarige leeftijd publi
ceerde hij zijn eerste bundel gedich
ten met de titel 'Kustlijn'. Zijn schil
derwerk, dat zich van de romantische
naar de experimentele richting ont
wikkelde, bleef de daarop volgende
tien jaar de hoofdzaak van zijn creati-,
viteit. In het begin van de jaren
vijftig verschenen weer poëzie van
zijn hand; bundels met korte gedich
ten met titels als 'Steltlopen op zee',
'Gisteren voor vandaag' en 'Lente
voor de herfst'. Voor zijn schilderijen
heeft Willem Hussem enkele malen
de Jacob Marisprijs gekregen. De be
grafenis zal donderdag in stilte ge
schieden.
ATHENE In Griekenland is een
bisschop afgezet en voor een tweede
bisschop dreigt ontslag wegens kritiek
op de militaire junta en op de leiding
van de kerk.
De metropoliet van Thessaliotis kreeg
ontslag, nadat hij in een preek geëist
had, dat de regering de redenen zou
noemen, waarom de uitgever van het
verboden christelijke tijdschrift Chris-
tianiki Psaroudakis op het eiland Ja»
ros gevangen wordt gehouden. In een
telegram aan aartsbisschop Seraphim
van Athene, hoofd van de Griekse
kerkf noemde hij deze 'een, verleng
stuk van de junta'.
Metropoliet Ambrosios dreigt afgezet
te worden, omdat hij in een synode
vergadering Seraphim 'medewerker
aan geweld en tirannie' noemde. Hij
eiste tevens sluiting van de 'ver
schrikkelijke concentratiekampen op
Jaros. 'Zoniet, dan mogjen de macht
hebbers mij er ook naar toe sturen
als gevangene, aldus bisschop Ambro
sios.
Duitse werkgroep roept
kerk op tot steun
aan racismeprogramma
KREFELD De Mainzer werkgroep
Zuidelijk Afrika, Maksa, spreekt zich
in een open brief uit voor- voortgezette
steun van de Duitse kerk aan
het speciaal fonds van de wereldraad
voor de strijd tegen het racisme. De
werkgroep vraagt zich af of de kerk
zich, zoals ook reeds in de tijd van
het Derde Rijk, onttrekt aan de uitda
ging waarvoor zij gesteld wordt, door
steun af ie wijzen aan de strijd tegen
het blanke racisme. 'Proberen wij
Duitsers 'als niet onbelangrijke leden'
tegenover de wereldraad onze finan
ciële kracht uit te spelen? Wanneer
durven wij eens onze onbedreigde
positie te verlaten en in te gaan op
de vragen die het wereldchristendom
ons stelt en de verzoeken van de
kerken en volken in de derde Wereld
serieus te namen? De Maksa wil, zT
stelt zij, 'verhinderen dat de kerk in
Duitsland onder andere omstandighe
den dezelfde fouten begaat, als waarin
zij tijdens het Derde Rijk in verval
len is'.
ZUID AFRIKA
Telkens opnieuw laaien de liartsto
ten op rondom de situatie tus:
blanken en negers in Zuid-Afrika.
laatste maanden niet in 't minst do
de gebeurtenissen in de Portugi
koloniën. Harde verwijten weerkl
ken tussen verdedigers van de Zu
Afrikaanse politiek en hen die hieir
kritiek hebben. En dat kan ook n
anders omdat het om mensen gal
om 't lot van de blanke minderheid
de grote neger-meerderheid van
land. Dat beiden bezorgd zijn omtnt
hun toekomst kan niet bevreemd
De angst van de blanken is «1
slechte raadgeefster en het is
vraag hoe lang de negers zich r
zullen kunnen beheersen voordat
hun numerieke meerderheid in
strijd werpen. Wordt het geen t^i
dat deze zaak, die ons allen aang
en die zeker niet een van de m:
gevaarlijke conflictpunten van
wereld vormt, eens op een an<r
niveau ter sprake komt,dan op
niveau van elkaar bestrijden? Is
totaal ondenkbaar dat er eens
onpartijdig internationaal gezel»
de opdracht krijgt om dit probleem
indringend te bestuderen dat er i
gelijke oplossingen worden aanged
gen? Dit probleem is eenvoudig
groot voor de heersende blanken
Zuid-Afrika. Dat is geen schan
want het zou voor ieder volk td grir
zijn. Maar voordat er nu werkel^
nog grotere ongelukken gaan geb
ren is het toch niet zo vreemd
eens aan een soort consult van intefj
re specialisten op dit gebied te
denken. Zoals het gaat kan het n
doorgaan, dat kan iedereen waar
men. Het is geen schande en het
veeleer de Zuidafrikaanse regering
eer strekken wanneer zij voor h e
problemen de hulp van bijzonder <1L
kundigen inriep. Dat ligt niet in
lijn van een nationalistisch denk
maar dat kan alleen maar etJn ar
ment ervoor betekenen.
NED. HERV. KERK
Beroepen te Woudenberg: J. van Oc
ende, kand. te Putten; te Bodeg
ven: P. J. Droogers te Wilnis;
Nieuweroord (toez.): H. Smits te
gen; te Delft: C. J. v. d. Plas
Linschoten
GEREF. KERKEN
Benoemd tot pastorale verzorger t
enkele tehuizen te Drachten per
nov, J. P. Rozendal a.s. em. pred.tr,
Damwoude, die deze benoeming hei
aangepomen.
CHR. GEREF. KERKEN
Aangenomen naar U trecht-Noord:
de Graaf kand. te Apeldoorn, die
dankte voor 9 andere beroepen.
or
1
AMSTERDAM De medische ad-
ventszeiidiing zendt de vroedvrouw
Marty Aalmoes naar Ethiopië om in
<le plaats Gimpie de leiding op zich te
nemen van het ziekenhuis. Mejuf
frouw Aalmoes gaat niet met lege
handen. De zevende dags adventisten
zenden twee ton kleding, een landro-
ver-ambulance, een couveuse en een
narcose apparaat met haar mee. Deze
medische artikelen zijn gedeeltelijk
gefinancierd uit collectes in de ge
meenten van de adventisten. Een an
der deel is bijgedragen door Memlsa
en Simavi.
Abortus
Een wel zeer overtuigend argument
tegen abortus wordt thans door de
voorvechters zelf van de abortuskli
nieken geleverd. En wel bij hun ver
zet tegen de sluiting van een abortus
kliniek waaj ook bij ver gevorderde
zwangerschap nog geaborteerd wordt.
Hun argumentatie is, dat abortus tot
de geboortenregeling behoort; en dat
derhalve, indien anticonceptie gefaald
heeft of verzuimd is, abortus voor de
hand ligt. Dat er tussen het voor
anticonceptie geschikte moment en de
situatie waarin om abortus gevraagd
wordt, het levensgrote verschil ligt
van een apart menselijk wezen méér,
wordt daarbij over het hoofd gezien.
Wat blijft er dan nog voor bezwaar
tegen om in geval van nog verder
voortgeschreden zwangerschap waarbij
de abortieve ingreep te gevaarlijk
wordt r de bevalling maar af te
wachten en (in het kader van de
'geboortenregeling') het borelingske zo
snel mogelijk onzichtbaar te maken?
Zo voert de abortus zichzelf ad absur-
dam!
Den Haag
J. Spruyt
Oosterschelde
In de kwestie van de Oosterschelde
strekken de visserijbelangen zich ver
der uit dan wat onlangs in
Trouw/Kwartet genoemd werd 'de
vooral op lekkerbekken afgestemde
Oosterschelde-visserij'. Bedoeld wer
den waarschijnlijk de oester- en mos
selkwekerijen. Belangrijk is echter
ook de functie van de Oosterschelde
als kraamkamer van enkele soorten
Noordzeevis. Vermoed wordt dat deze
functie belangrijk groter is dan men
al zeker weet. Daarom ijvert o.a. vis
serij-expert prof. dr. P. Knorringa
voor het openhouden van de zeearm.
Amsterdam
LAUSANNE Aan de inmiddels tot drieduizend deelnemers uitgegroeide internationale conferentie
voor wereldevangelisatie is in ontwerp een veertien punten tellende slotresolutie voorgelegd. Dit stuk
roept de christenen in de gehele wereld op tot een gezamenlijke krachtsinspanning om voor het eind
van deze eeuw de boodschap van het evangelie te brengen aan de rond twee miljard mensen, die er
nog niet mee in aanraking zijn gekomen.
J. L. T. Roelkens, een bekende na
in het Belgische toerisme, heeft
zoveelste liefdesbetuiging aan
adres van zijn en toch ook wel d™
beetje 'onze' Ardennen verwoord. 1 ri
boekje, dat veel inlichtingen bev x:
vooral voor hgn, die tijd willen
men voor de Belgische Ardennen,
vat een aantal Benelpx-kaartjes
kampeeradressen.
Wie eenmaal Wales heeft doorkrui»
wil er terugkoriien vanwege de ch 'J
me van dit Engelse* en toch n
helemaal Engelse gebied. Drs. P. Vivo
ma van der Molen Meinders g
geeft in 'Wales' aan hoe men er 1
hoe men het kan verkennen, w u
pi'en er kan kamperen, kortom
gaat over een van de meest karai
ristieke gebieden van het mo;
we zeggen meest merkwaard
eiland ter wereld. Zeer aanbeyol r
Alle deeltjes komen voor in de se
Kosmos-reisgidsen, Uitgeverij Kosni IE
Amsterdam. De prijs is ƒ4.95
exemplaar.
De resolutie zal na bespreking in het
congres donderdag, de sluitingsdag,
gepubliceerd worden als de 'verkla
ring van Lausanne'.
Uitvoerig gaat het stuk in op de
verhouding tussen evangelie en maat
schappelijke verantwoordelijkheid. Er
wordt een duidelijk onderscheid in
gemaakt tussen evangelieverkondiging
en -beleving enerzijds en maatschap
pelijke verantwoordelijkheid ander
zijds. Maar tegelijk wordt erin gezegd,
dat christenen zich aan hun maat
schappelijke verantwoordelijkheid
niet mogen onttrekken.
De resolutie zegt: 'De heilsboodschap
houdt ook een veroordeling in van
iedere soort van vervreemding en on
derdrukking Verzoening met mensen
is echter niet gelijktijdig verzoening
met God. Evenmin betekent sociale
actie evangelisering. Evenmin staat de
verlossing gelijk aan politieke bevrij
ding. Niettemin bekrachtigen wij, dat
sociale activiteit en evangelisatie de
noodzakelijke uitdrukking is zowel
van onze leer over God en mens al6
onze plicht vftn naastenliefde. Ook
hier betreuren wij onze nalatigheid,
alsmede het feit dat wij evangelisatie
en maatschappelijke verantwoordelijk
heid beschouwd hebben als twee el
kaar uitsluitende mogelijkheden,'
De voorzitter van het moderamen van
de evangelische kerk in Duitsland,
bisschop Helmut Class, die een belang
rijk deel van het congres in Lausan
ne als gast heeft meegemaakt, zei na
zijn terugkomst in Stuttgart, dat hij
van het congres een 'zeer positieve
indruk' had overgehouden. Hij be
groette het bijzonder, dat de dreigen
de verwijdering vdn de- wereldraad
van kerken zich niet heeft doorgezet.
'De deuren naar de wereldraad blij
ven openstaan', aldus bisschop Class,
die de aanwezigheid van vertegen
woordigers van de wereldraad bij de
conferentie van Lausanne dan ook
bijzonder verheugend vond. Het con
gres heeft volgens hem een veel rui
mere theologische bandbreedte dan
voorafgaande congressen van deze
evangelische christenen.
Overigens voegde bisschop Class hier
aan toe, dat juist de Duitse vertegen
woordiging het moeilijk heeft, om
met deze ontwikkeling mee te gaan.
Kennelijk is aldus bisschop Class
de theologische en kerkpolitieke
polarisatie in Duitsland groter dan in
welk ander land ook. In Lausanne is
volgens de bisschop een bemoedigend
proces op gang geokmen, dat hopelijk
zal leiden tot een grotere bereidheid
om samen de grote problemen aan te
pakken, waarvoor de kerk thans staat.
De Duitse mlssioloog dr. Peter Beyer-
haus, verbonden aan de theologische
faculteiit van Tübingen, bepleitte gis
teren op het congres van Lausanne de
oprichting van een internationale ge
meenschap voor wereldevangelisatie
als een soort tegenhanger van de
wereldraad van kerken.
KAAPSTAD In een brief aan p
mier Vors ter heeft de zwarte veren r
de evangelisch lutherse kerk In Nai'.
bië (Zuidwest Afrika) de bewerial:
van de regering tegengesproken 3
in de gevangenissen in het land 'n
zou worden gemarteld. De kerk heef
Vorster vorig jaar een lijst met
namen voorgelegd van zwarten, 1
zeiden In de gevangenis te zijn gem n
teld. Vorster heeft daarop gezegd
er niet gemarteld werd.
De twee hissohoppen Leonard Au 10
en Johannes de Vries zeggen in h
thans bekendgemaakte brief dat
het betreuren dat Vorster niet
moeite genomen heeft, een onderzo ht
naar de kerkelijke beschuldiging in
stellen. Nu heeft de premier alle r3t
Informatie gevraagd aan diegenen, <1
voor de martelpraktijken verantwot
delijk zijn. Op dez-e manier kan !C|
waarheid onmogelijk aan het li( tl
komen, aldus de twee bisschopp€>«'
'Wij blijven er bij dat er gemarteld
en dat er nog steeds gemarteld wordt'
zeggen de twee, die bovendien h
verwondering er over uiten dat Vi'u
ster meent dat de kerk niet stee r,
heeft bijgedragen tot de vrede en
goede verstandhouding.