Cyprus blijft onafhankelijk
r
Toeristen! Nieuwe president Nicholas Sampson:
niet weg
van
Cyprus
Actie tegen Westduits parlementslid
In deze krant
ia vliegramp
[oor Cyprus
ygezegd
if en toe buien
jken en keren
laken kleren
Kaper Japans
vliegtuig
overmeesterd
Radio-actief afval naar zee
Euive: boycot Pachman niet te breken
Lot Makarios
nog onzeker
Sowjet Unie
beschuldigt
Griekenland
Rust
LeMse Courant
DINSDAG 16 JULI 1974
55ste jaargang no. 87
IISTELIJK DAGBLAD VOOR 1EIDEN EN OMGEVING
istraat 37 Postbus 76 Telefoon 31441 Gironr. 269274 t.n.v B V. De Christelijke Pers. Amsterdam Abonnement 12,02 per maand, per kwartaal 36,05 Aid. Bezoruing vanat 08.30 uur
exclusieve
meubelen
„Stantvastich ia ghabiavan
mijn hart in taghanapoat!"
Bij VERDUYN RIJNSBURG
INTERIEURVERZORGING.
[Van een onzer verslaggevers
lMSTERDAU Het ziet er
let naar uit. dat de Neder-
idse vakantiegangers, die
inderdag van Cyprus naar
huis zouden keren, het eiland
iderdaad zullen kunnen ver-
iten, nu hel vliegverkeer
lar en van Cyprus geheel is
jeblokkeerd.
lp het eiland bevinden zich
igeveer 45 Nederlandse toe-
■ten die geboekt hadden bij
lurotours, Neckermann en
lelair. De vakantiegangers,
die bij Eurotours hadden be
sproken, zouden donderdag
naar huis komen, de anderen
op 23 juli.
Volgens directeur Couvreur
van de Algemene Nederlandse
Vereniging van Reisbureaus is
het onmogelijk contact met de
reisleiders ter plaatse op te
nemen. Hij verwacht echter
niet, dat de toeristen in ge
vaar zullen komen. Hoewel de-
meesten zich in Famagusta be
vinden, waar ook zou worden
gevochten, is de ligging van
de hotels (pal aan het strand)
zodanig dat de kans gering
lijkt dat zij bij de ongeregeld-
Éeden betrokken zullen raken,
et lijkt echter wel waar- r
:hijnlijk, dat voorlopig geeiV
nieuwe groepen naar het ei
land zullen worden gevlogen.
De touroperators zijn op het
ogenblik bezig voor de vakan
tiegangers, die al haddenge
boekt, alternatieve bestemmin
gen te verzorgen.
Hoe de thans op Cyprus ver
blijvende vakantiegangers uit
eindelijk naar huis zullen
moeten komen, is nog niet
bekend. Op h<-t ministerie van
buitenlandse zaken kon men
geen enkele toezegging doen
omdat de situatie zeer vcr-
»Jj£J ward is. Wanneer dc luchtha-
^ven gesloten blijft, zal moge
lijk geprobeerd worden de toe
risten per schip te evacueren.
L AVIV (UPI) Twee lijnvlieg-
jgen zijn gisteren boven de Middel-
Idse Zee bijna in botsing gekomen
irdat de verkeerstoren van Nicosia
I Cyprus niet werkte, zo wordt op
I vliegveld van Tel Aviv vernomen,
ftosia verschaft gewoonlijk de vlieg-
[gen die het luchtruim van Israël
fcenkomen en verlaten de nodige
jchtingen, maar is als gevolg van de
Geregeldheden op Cyprus gesloten.
heb vijftien Griekse regerin-
i overleefd.
Aartsbisschop Makarios
Veel bewolking met af en toe
een bui. Matige tot krachtige,
nu en dan harde zuidwestelijke
wind. Maximum temperaturen
circa 18 graden.
Morgen en overmorgen:
Koel en onstandvastig.
Morgen zonop: 04.40
zon onder: 20.52
maan op: 02.08
maan onder: 19.07
BRUSSEL, BONN (Reuter) - In Brussel en in West-Duits-
land zijn acties begonnen tegen het liberale Duitse parle
mentslid Ernst Achenbach.
In Wcst-Duitsland heeft de jongerenorganisatie van de
FDP geëist, dat Achenbach uit de partij wordt gestoten.
In Brussel zijn ambtenaren van de EG-diensten begonnen
met het verzamelen van handtekeningen onder een petitie,
waarin het Europese parlement wordt gevraagd de West
duitser te royeren.
De acties tegen Achenbach zijn een gevolg van het proces
tegen Beate Klarsfeld. Haar zaak bracht opnieuw onder de
aandacht, dat Duitsers, die in Frankrijk wegens oorlogs
misdaden zijn veroordeeld, door de bondsrepubliek niet
kunnen worden uitgeleverd. Achenbach verzet zich sterk
tegen ratificatie van het verdrag, dat deze uitlevering .wel
mogelijk zou maken. In een radio-interview zei hij vorige
In Beverwijk is men begonnen een lading radio-actief afval in het
Britse schip Topaz te stouwen. Het gaat in hoofdzaak om afval, dat
per trein uit Zwitserland is aangevoerd. In het laadruim van de Topaz
zal zo'n 2300 ton in beton gegoten afval worden opgeborgen. De
Topaz zal waarschijnlijk morgen uit Beverwijk vertrekken om de be
tonnen vaten in de Atlantische Oceaan te dumpen.
NICOSIA, ATHENE, ANKARA (AP, AFP, Reu
ter, UPI) Cyprus blijft onafhankelijk. De
nieuwe president, Nicholas Sampson, heeft dit
gisteravond meegedeeld. Eerder had Turkije laten
weten geen wijziging in de onafhankelijke status
van Cyprus te zullen toestaan. De Turkse troepen
zijn in staat van paraatheid gebracht.
De Grieks-Cypriotische dagbladuitgever Nicholas Sampson is gistermiddag beëdigd als de nieuwe presi
dent van Cyprus. Hij volgt Makarios op, wiens lot nog steeds ozneker is. Omdat alle verbindingen met
Cyprus verbroken zijn konden gisteren geen foto's van de coup worden doorgeseind. Daarom hier een
archieffoto van Sampson (links) met in de ene hand een revolver en in de andere hand een buitgemaak
te Turkse vlag. De foto werd gemaakt in december 1963 nadat de Grieken een Turks-Cypriotische ver
sterking hadden veroverd.
week nog, dat dc bekrachtiging van dit verdrag 'nog een
lange, lange tijd' zou duren als het aan hem lag. De Euro
pese ambtenaren zeggen nu, dat de Westduitser zich door
deze uitspraak onmogelijk heeft gemaakt als lid van het
Europese parlement.
Achenbach was in 1970 ook het mikpunt van eeri Brusselse
actie. Hij zou toen door de Westduitse regering worden
benoemd tot lid van de EG-commissie, maar was toen we
gens zijn oorlogsverleden onaanvaardbaar voor de meeste
ambtenaren van dc EG. Achenbach was in de tweede we
reldoorlog onder meer hoofd van het politieke bureau van
de Duitse ambassade in Parijs. Hij zag in 1970 zelf af van
de post, die in Brussel voor hem open stond.
Het proces Klarsfeld eindigde vorige week met de veroor
deling van de verdachte tot twee maanden gevangenisstraf.
Klarsfeld probeerde de oorlogsmisdadiger Kurt Lischka
naar Frankrijk te ontvoeren.
Gisteravond laat was nog steeds
niet duidelijk of de afgezette
Cypriotische president, Makarios
nog in leven is, Een radiostation
op Cyprus zond een verklaring
uit die aan de aartsbisschop werd
toegeschreven. Daarin verzeker
de de prelaat met diepe stem in
het Grieks dat hij nog in leven
is. Hij riep zijn aanhangers op
zich te verzetten tegen de opstan
dige nationale garde. De uitzen
ding werd opgevangen in Tel
Aviv.
Het radio-station, dat zich in de stad
Pathos aan de westkust zou bevin
den, was eerder uit de lucht verdwe
nen nadat het de hele dag berichten
had verspreid dat president Makarios
niet was afgezet of gedood zoals de
door Griekse officieren geleide strijd
krachten hadden gemeld.
Ook vanuit Stockholm kwam 'n bericht
waarin werd bevestigd dat Makarios
nog in leven was. Zweedse defensie
kringen hadden een telegram ontvan
gen van het Zweedse' VN-bataljon in
Famagoesta met de mededeling dat de
president toevlucht had gezocht in een
Britse basis en het VN-hoofdkwartier
in New York had verzocht om inter
ventie van de Verenigde Naties. Daar
kon van dit bericht geen bevestiging
worden verkregen.
Gisterochtend heeft radio Nicosia mee
gedeeld dat de nationale garde onder
leiding van Griekse officieren de toe
stand meester was. Er werden Hel
lenistische marsen uitgezonden die
werden onderbroken door de me
dedeling 'Hier is de Hellenistische re
publiek Cyprus.'
Verbindingen
TOKIO (UPI, Reuter) De kaping
van een Japans vliegtuig is gisteren
geëindigd met de arrestatie van de
jongeman, die urenlang 76 passagiers
en acht bemanningsleden in gijzeling
had gehouden.
Hij kaapte het toestel, een DC-8 van
de Japanse luchtvaartmaatschappij
JAL, in de buurt van de stad Nagajo,
een kleine 300 kilometer zuidwestelijk
van Tokio. Het toestel was op weg
van Osaka naar Tokio. De kaper eiste
de vrijlating van een Japanse extre
mistenleider, die een gevangenisstraf
uitzit. Deze zou met een vliegtuig naar
Noord-Korea moeten worden gebracht.
Op het vliegveld van Tokio werd ruim
vier uur met de kaper onderhandeld.
Daarna steeg het toestel op en vloog
naar Nagajo.
Terwijl de jongeman daar opnieuw
ging onderhandelen wisten alle passa
giers en vier bemanningsleden te ont
snappen. De kaper, die, naar later
bleek alleen gewapend was met een
mes, hield toen nog vier gegijzelden
over, maar deze bleven ongedeerd toen
de politie hem overmeesterde.
Van de ontsnapping van tachtig van
zijn gijzelaars heeft hij waarschijnlijk
niets gemerkt. Zij verdwenen uit het
toestel terwijl de autoriteiten de ka
per bezig hielden via de radio.
De verbindingen tussen Cyprus en de
buitenwereld zijn gisterochtend kort
na achten verbroken en waren van
nacht nog niet hersteld. Ook het
luchtverkeer ligt volledig lam. Van
daar dat de berichtgeving over de
ontwikkelingen op het eiland voor het
grootste deel moet worden ontleend
aan de in het buitenland opgevangen
radio-uitzendingen en aan doorsijpelen
de berichten van diplomaten op het ei
land.
Kort voordat de verbindingen werden
verbroken werd nog meegedeeld dat
er geschoten werd in Nicosia. 'Ik
hoorde machinegeweervuur en explo
sies in de buurt van het presidentiële
paleis', zo meldde een correspondent.
Het paleis zou voor een deel verwoest
zijn. Bij het vliegveld van Nicosia en
op strategische punten in de stad zijn
tanks samengetrokken. Ook gister
avond werd volgens een door de inter
nationale persbureaus gezamenlijk uit
gezonden L-ericht uier en daar nog
geschoten in de stad. Ambulances zijn
het enige autoverkeer in de verder
verlaten stad, aldus dit bericht. Ge
vechten worden o:>K gemeld uit de
steden Limasol, Larnaca en Famagoes
ta.
Gisteravond werd verder nog gemeld
dat een Klein aantal politie-agenten
uitgerust n.et draagbare radio-zenders
de ambassades van vreemde mogend
heden op Cyprus zijn binnengedron
gen. In radio-uitzendingen werd ver
zocht deze agenten te verwijderen om
diplomatieke verwikkelingen te voor
komen. Het gaat hier om Grieks-
Cypriotiscfle burgerpolitie die Makari
os is trouw gebleven. Het verzet el
ders in de stad :s ook van hen
afkomstig.
De nieuwe president, Sampson, een
39-jarige dagbladuitgever, zei voor ra
dio Nicosia dat hij het een grote eer
achtte door de strijdkrachten voor het
presidentschap gekozen te zijn. Hij zei
dat de Cypriotische bevolking onge
twijfeld besefte wèike oorzaken heb
ben1 geleid tot de staatsgreep van het
leger. Hij voegde daaraan toe, dat nu
de eenheid en de rust tussen het
leger en het volk op Cyprus weer
kunnen worden hersteld. Sampson be
loofde verder terugkeer van recht en
orde en besprekingen tussen de Griek
se en Turkse bevolkingsgroepen op
het eiland. Ook zullen er volgens hem
binnen het jaar vrije presidentsver
kiezingen worden gehouden. Hij be
sloot met: 'Leve het Grieks-Cyprioti
sche volk, lang leven de Cyprische
strijdkrachten. God staat aan onze
zijde'.
De nieuwe president was een vooraan
staand lid van de EOKA-beweging die
onder leiding van wijlen generaal Gri-
vas tegen de Britten vocht voor onaf-
MOSKOU (Reuter) De Sowjet Unie
heeft Griekenland beschuldigd van in
menging in de binnenlandse aangele
genheden van Cyprus. Moskou waar
schuwde voor de gevolgen van voort
zetting hiervan. Het Sowjet-nieuws-
agcntschap Tass sprak over het met
voeten treden van het handvest van de
Verenigde Naties en van het interna
tionale recht. Tass zei dat de Rus
sische regering verwacht dat er ogen
blikkelijk een einde komt aan de
Griekse activiteit in Cyprus, 'een on
afhankelijke staat en lid van de Ven
enigde Naties'.
her het Spaanse land
b 't ik heren elegant.
oorjjk goed wat de plaatjes voorstellen,
bruik de letters van de drie gevon-
n woorden om daar een kledingstuk
n te maken. Het rijmpje brengt u
!<Je in de goede richting. Oplossing
l taterdag bewaren.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM De voorzitter
van de wereldschaakbond, de FI
DE, prof. F.uwe, heeft gisteren bij
de opening van het veertiende
IBM-s.-haaktoernooi in Amsterdam
verklaard dat de Tsjechische
schaakgrootmeester Ludek Pach-
[j man zich niet Dij de FIDE kan
beklagen over het feit, dat hij op
het internationaal schaaktoernooi
I in Solingcn wordt geboycot.
Zoals bekend is de in ballingschap
levende Pachinan vorige week uit
gesloten van dit toernooi, nadat de
Russische schakers Spassky en Po-
loegajewsky en de Oostduitser Uhl-
mann hadden meegedeeld dat zij
zich in opdracht van hun nationale
bonden zouden terugtrekken in-
dien Pachman zou meespelen.
'Het gaat hier ova een privé-toer-
nooi en daarom kan Pachman zich
niet zonder meer beroepen op de
FIDE. Eerst wanneer de Duitse
schaakbond het conflict overneemt
wÊÊÊÊmi
en zich tot de FIDE wendt, kun
nen wij er ons formeel mee be
moeien', aldus prof. Euwe.
Persoonlijk sprak hij de hoop uit
dat Pachman zich snel tot Duits
staatsburger zal laten naturaliseren
en dat hij dan in zonale of interzo
nale toernooien tegen Russen in
het krijt zal moeten treden. 'Wan
neer zij dan weigeren tegen hem
te spelen, dan levert dat reglemen
tair een nul op. Daar kunnen ze
op rekenen, zei de FIDE-voorzitter.
Zie ook pagina 8
Soms lijkt de wereld even uit te rusten. Er is dan
hooguit nog een staatsgreep op een eiland. Maar
verder gebeurt er ineens eigenlijk betrekkelijk
weinig. Dan kun je natuurlijk allerlei verhalen gaan
opkloppen tot het lijkt of er toch heel wat aan de
hand is. Maar ivij laten u geivoon even van die rust
meegenieten. En als u toph tijd over hebt
Abonneer eens iemand. Zomaar iemand.
NIEUWE ABONNEE
NAAM:
STRAAT
GIRO:
Wenst abonnement op:
TROUW
DE ROTTERDAMMER
NIEUWE HAAGSE CRT.
NIEUWE LE1DSE CRT.
DORDTS DAGBLAD
(aankruisen a.u.b.)
PLAATS:
Betaalt per maand/kwartaal
Opgegeven door:
Naam:
Een postzegel ls niet nodig. Die
Schrijf op de enveloppe: De Chr.
Adres:
Plaats:
IK ONTVANG GRAAG:
Artikelen-serie 'Ondernemings
raden door prof. dr. H. J. van
Zuthcm.
Gezellige rookverdrijver.
Altijd paraatmap brief pa-
papier en pen).
betalen wij.
Pers, antwoordnummer 2792, A'dam.
Premier Ecefit van Turkije heeft een
reis door zijn land afgebroken en is
teruggekeerd naar Ankara.
Pag. 6: Nationale Gardisten cen
traal in conflict
Makarios meester in la
veren tussen Grieken en
Turken.
hankelijkheid van Cyprus. De 39-jari-
ge Sampson is geboren in Nicosia. Hij
werd door de Britse autoriteiten in
de jaren vijftig gearresteerd en ter
dood veroordeeld wegens het ucden
van Britse militairen, maar zijn von
nis werd later veranderd in levys
lang. Sampson werd in vrijheid ge
steld toen Cyprus in 1960 onafhanke
lijk werd. Daarna nam hij nog deel
aan de burgeroorlog die het eiland
teisterde. De kranten die hij uitgeeft
hangen het streven naar 'enosis' (aan
sluiting bij Griekenland) aan en zijn
anti-communistisch. Sampson is tot
president beëdigd door bisschop Gen-
nadios. Gennadios is verleden jaar
drior Makarios uit zijn ambt gezet
omdat hij tegen de regering gerichte
activiteiten zou hebben ontplooid.
De Atheense radio heeft inmiddels
het stilzwijgen over de ontwikkeling
op Cyprus verbroken. 'De Nationale
Garde heeft het bewind overgenomen
daar de mooie woorden van een be
paalde persoon tot niets leiden. Be
paalde mensen hadden wapens die
afgenomen moesten worden ter voor
koming van broedermoord', aldus de
radio.
Zie verder pagina 6
Binnenland
Vierdaagse begonnen5
Werknemers zetten fabriek
zelf voort 7
Buitenland
Niet praten met Palestijnen 6
Kerk
Waarom vragen ze prof.
Velema? 2
Groot evangelisatiecongres 2
Sport
Poulidor tart Merckx 8
Economie
Meer prijsbewust 11
Lezers schrijven t
Recept en puzzel 4
Probleem 4
Strips, feuilleton 4
Commentaar 7
Familieberichten li