Senaat aanvaardt
lager collegegeld
Komst van Surinamers
wordt niet afgeremd
de ABN
Studietoelage
12 pet omhoog
Verklaring tegen adjudant ingetrokken
Een goede bank
voor hoge -rente - zoekers.
Leerboek
te duur
rrico
Personalia
Van Kemenade: Student beseft te weinig zijn
bevoorrechte positie
De Gaay Fortman Regeling zou discriminerend zijn
Opnaardefinale!
Algemene Bank Nederland
een goede grote bank
Rechtbank stelt 'helper Aage M.' ter zitting in vrijheid
Jaar geëist
met aftrek
TROUWKWARTET WOENSDAG 3 JULI 1974
BINNENLAND T3/K5
Van onze parlementsredaktie
DEN HAAG Met 42 stemmen vóór en elf tegen heeft de Eerste Kamer gisteren het wetsontwerp
voor de verlaging van het collegegeld van duizend tot vijfhonderd gulden goedgekeurd. Tegen waren
de WD en de heren Berghuis (ARP), Knottnerus (CHU), Horbach (KVP) en Van Wijk (PSP).
(ADVERTENTIE)
Het voorstemmen door de christen
democratische partijen ging met pijn
gepaard. Van Hulst deelde vlak voor
de stemming mee, dat een deel van
de KVP, ARP en CHU positief staat
tegenover de nieuwe collegegeldwet,
terwijl anderen de regering het voor-
l deel van de twijfel wilden geven en
weer anderen slechts met grote tegen-
zin voor zouden stemmen.
;\De grote twijfel in de confessionele
- partijen was of door de nieuwe wet
de rust zou terugkeren in de studen
tenwereld. Prof. Van Hulst was hier
helemaal niet zeker van. Hij wees op
de moeilijkheden in Delft en op de
huurboycot door studenten, die in
Amsterdam al grote vormen heeft
aangenomen.
De bedoeling van de nieuwe wet, had
minister van Kemenade gezegd, is het
klimaat te verbeteren, waardoor weer
een redelijk overleg kan worden ge
voerd. Maar prof. Van Hulst merkte
op: 'Al deze dingen wijzen niet op
een verbetering van het klimaat.'
Zorg
In de tweede ronde van het college
geld-debat ontkende minister Van Ke
menade deze moeilijkheden niet. Hij
zei zorg te hebben over de heersende
problematiek en voegde er aan toe:
'Naar mijn gevoel heeft de student te
weinig oog voor zijn bevoorrechte
positie en voor zijn verantwoordelijk
heid in verbund hiermee.'
De bezettingen van universiteiten en
hogescholen van de laatste tijd vond
minister Van Kemenade onredelijk en
verwerpelijk. Hij veroordeelde vele,
en zo niet alle bezettingen, omdat in
het algemeen juist in de universiteit
een democratische besluitvorming mo
gelijk is. De consequenties van de
bezettingen hebben voor het onder
wijs en onderzoek onaanvaardbare
vormen aangenomen. De regering ver
zekerde de minister, zal zeker wette
lijk ingrijpen.
De minister beloofde de senaat verder
met gebruik van alle geschikte midde
len te zorgen voor een strikte toepas
sing van de wet. Voor degenen, die
nu weer het collegegeld gaan boycotten
zal geen enkel begrip worden ge
toond. Bij de toewijzing van de begro-
tingsgelden zal alleen rekening wor
den gehouden met het aantal werke
lijk ingeschreven -studenten. Alleen
aan deze studenten wordt op grond
van de wet universitaire bestuursh er-
vorming (WUB) het actief en passief
kiesrecht toegekend.
Prof. Van Hulst en de heer Zouten
dijk drongen in de laatste ronde van
het debat nogmaals aan om te probe
ren de boycotters te dwingen de dui
zend gulden te betalen. De spreker
van de confessionele partijen vond
het maar een omgekeerde klassejusti-
tie, dat er toch een aantal boycotters
vrijuit kan gaan. Zijn deze boycotters
eigenlijk niet waard, vroeg prof. Van
Hulst, dat het uitgereikte diploma
ongeldig wordt verklaard?
De heer Zoutendijk deed de suggestie
om maar een zwarte lijst van de
wanbetalers te publiceren. Volgens de
VVD-er zou de concessie van de rege
ring van vijfhonderd gulden college
geld niet werken. Zijn voorspelling
was, dat er nog veel meer onrust zou
komen.
Het Landelijk Overleg Grondraden
heeft onmiddellijk na de beslissing
van de Eerste Kamer laten weten, dat
zij actie zal blijven voeren voor het
boycotten van de navordering van de
duizend gulden. Ook wensen de grond-
raden een boycot van de vijfhonderd
gulden voor dit jaar, omdat de maat
regelen van minister De Brauw, de
wetenschapsminister uit het kabinet-
Biesheuvel, nog het gehele jaar heb
ben gewerkt.
De betaling van de vijfhonderd gul
den het volgend jaar zal niet worden
geboycot. Het Landelijk Overleg Grond-
raden heeft verder aangekondigd te
blijven ijveren voor een studiefinan
cieringsstelsel zonder een eigen stu-
diebijdrage. Voor de rentedragende
studieleningen had men geen goed
woord over.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG De Nederlandse regering zal geen maatregelen nemen om het Surinamers en Antil-
lianen moeilijker te maken naar ons land te komen.
Dit heeft minister De Gaay Fortman gistermiddag gezegd in de Eerste Kamer hij het beleidsdebat,
dat daar werd gevoerd over de Surinaamse en Antilliaanse zaken een beleid waarvoor in dit ka
binet minister De Gaay Fortman verantwoordelijk is.
•De Surinaamse regering kan het ver
trek van Surinamers uit het eigen
land niet verhinderen en een toela
tingsregeling hier in Nederland kan
niet anders dan een discriminerend
katakter hebben, waardoor Nederland
in strijd zou handelen met het (Euro
pees) verdrag van Rome voor de rech
ten van de mens.
De minister was tot zijn pertinente
uitspraken verlokt door prof. Polak
van de VVD, die constateerde dat er
een groot verschil is tussen de juri
dische werkelijkheid ('Surinamers en
Antillianen hebben de Nederlandse
nationaliteit') en de sociale werkelijk
heid ('Surinamers en Antillianen zijn
onderscheiden van de Europese Ne
derlanders').
De heer Polak verwees naar de toela
tingsregelingen die Suriname en de
Antillen hebben. Een Europese Ne
derlander die daar binnenkomt moet
onder meer kunnen aantonen een
baan met werkvergunning en voldoen
de middelen van bestaan te hebben
Minister De Gaay Fortman bracht
daartegenin dat die regelingen nog
dateren uit de dagen van het koloni
aal bestel; als bescherming van de
economische positie van de landskin
deren tegenover de Europeanen met
veel grotere voorsprong. Bovendien
was er toen ook nog geen verdrag van
Rome.
Probeer de Surinamers meer over ons
land te spreiden, wees niet bang voor
dwang bij het omscholen van de Suri
namers en Antillianen hier, maak een
bepaling waardoor sociale wetten (als
de bijstand) eerst in werking treden
na een verblijf van één jaar in Neder
land, waren de suggesties van de heer
Polak. Minister De Gaay Fortman ech
ter was, anders dan de heer Polak,
zeer bevreesd voor het discriminerend
karakter van dergelijke bepalingen.
(ADVERTENTIE)
fijncSn
De woonruimtewet hanteren om de
spreiding van de Surinamers over het
hele land te bewerkstelligen, haalt
nauwelijks iets uit, omdat het niet
om woningzoekenden, maar voorname
lijk om kamerbewoners gaat. Op basis
van vrijwilligheid is er echter mis
schien iets te doen aan de spreiding
van de emigranten.
Verder zegde de minister toe, dat er
gelden op de begroting zullen worden
uitgetrokken om de rijksgenoten die
in moeilijkheden gekomen zijn op te
vangen.
Overigens is minister De Gaay Fort-
eeuw de grote migratiestroom van
West-Europa naar Amerika in bewe
ging zette.
Er zijn andere dan juridische maatre
gelen in voorbereiding om de migra
tiestroom uit Suriname af te remmen,
stond in het protocol na de Haagse
Ronde Tafelconferentie over de onaf
hankelijkheid van Suriname. Prof. Po
lak bleek daar weinig vertrouwen in
te hebben en minister De Gaay Fort
man deelde die twijfel, zoals hij gis
termiddag openhartig de Kamer mede
deelde.
'Ik had graag een steviger verhaal
gehouden en ik zou ook graag willen
man wél bezorgd over deze migratie
1093
U maakt dus maar 1 iefst tien procent rente. Met een ABN spaardeposito,
dat u 5 jaar lang tien procent rente per jaar garandeert. Er zijn natuurlijk ook nog andere
aantrekkelijke spaarvormen voor mensen die korter dan 5 jaar willen sparen.
Kom naar de ABN. Men zal u graag adviseren.
(en niet alléén voor hoge-rente-zoekers)
Consumentenbond:
oplagen te klein
Van onze ondenvijsredactie
DEN HAAG 'Leerboeken zijn
vaak nodeloos duur, doordat ze
in kleine oplagen worden ge
drukt'. Dat staat in de consumen
tengids van deze maand, waarin
de Consumentenbond verslag
doet van een onderzoek dat de
bond heeft gehouden santen met
de vereniging voor openbaar on
derwijs.
Het onderzoek strekt zich uit over
honderddertig Havo-scholen. Voor
sommige vakken worden tientallen
verschillende titels vermeld. De groot
ste aantallen kwamen voor bij Biolo
gie (45 titels) en Nederlands (43
titels, woordenboeken, bloemlezingen,
poëziebundels en leesboeken niet mee
gerekend). Van de in totaal 207 titels
werden 75 maar op één van de 130
scholen gebruikt.
Het blijkt veel verschil te maken of
er op een school een boekenfonds
bestaat of niet. Gemiddeld zijn de
ouders op een school zonder boeken
fonds twee maal zo duur uit als op
een school met een boekenfonds: 160
gulden tegenover tachtig gulden.
Het artikel in de consumentengids is
niet zozeer een aanklacht tegen de
uitgevers die teveel boeken op de
markt brengen als wel een aansporing
aan de ouders om oplettend te zijn.
Het gebeurt herhaaldelijk dat boeken
moeten worden aangeschaft die dan
helemaal niet gebruikt worden.
Verder doet de consumentenbond de
onderwijsorganisaties de suggestie om
gezamenlijk een centrale recensie-
dienst in het leven te roepen. Zo'n
dienst zou een boek dat voldoet een
keurmerk kunnen geven. Op die ma
nier worden de uitgevers vanzelf ge
dwongen weinig gangbare uitgaven af
te stoten. (Dat laatste is een idee
waar de uitgevers van schoolboeken
zelf ook veel voor voelen. Zij zeggen
dat zij soms bepaalde uitgaven in de
verkoop houden omdat er nog scholen
zijn die er naar vragen. Redactie).
van (met name) Surinamers. Hij zag
als de voornaamste oorzaak het gerin
ge vertrouwen van de Surinamers in
de toekomst van hun land; precies
hetzelfde motief dat in de vorige
weten hoe het moet op korte tennijn.
Maar het gaat nu om bescherming
van mensen, die dromen over hun
toekomst in een land, waar de men
sen aardig zijn, hun taal spreken en
waar men ook geld krijgt als men
geen werk heeft. Het vertrouwen in
de toekomst van het eigen land op
langere tennijn zal echter de Suri
naamse regering moeten geven'.
Verder sprak minister De Gaay Fort
man zich uit tegen de afscheiding van
Aruba uit het geheel van de Antillen;
een afscheiding (met behoud van een
speciale band met Nederland) die op
Aruba zeer waarschijnlijk door de
meerderheid van de bevolking wordt
gesteund. Verdere fragmentatie van
de Antillen zou fataal zijn voor elk
van de eilanden, meende de minister.
Tenslotte is het opmerkelijk dat mi
nister De Gaay Fortman in dit debat
in zeer zorgelijke termen sprak over
de wijze waarop op de Bovenwindse
eilanden (Saba, St. Eustatius en St.
Maarten) het plaatselijk bestuur
wordt uitgeoefend.
Pompekliniek Drs. J. R. M. van
Ratingen heeft per 1 juli zijn functie
als voorzitter van de prof. rar. W. P.
J. Pompekliniek in Nijmegen neerge
legd. Het is de laatste jaren steeds
moeilijker voor hem geworden om dit
voorzitterschap te combineren met
zijn functie van algemeen directeur
van 'Maria Roepaan' in Ottersum
Twee andere bestuursleden van de
kliniek leggen hun functies eveneens
neer: dr. A. J. H. van der Werf in
verband met het bereiken van de
daarvoor vastgestelde leeftijd, en me
vrouw mr. M. Nuyens vanwege druk
ke andere werkzaamheden. Mr. Th. H.
A. M. van Eupen, raadsheer bij het
gerechtshof in Arnhem, heeft zich
bereid verklaard om in het bestuur
van de kliniek zitting te nemen. Over
de vervulling van de andere vacatures
wordt nog overleg gepleegd.
Overleden ln Haarlem is Kick
Smit, oudrspeler van het Nederlands
elftal en Haarlem op 62-jarige leeftijd
aan kanker overleden.
Kick Smit speelde 29 keer in het
nationale team, waarbij hij 26 doel
punten maakte als linksbinnen.
Zijn eerste wedstrijd voor Oranje
speelde hij op 11 mei 1934 in Amster
dam tegen België waarin hij twee
doelpunten maakte en die met 93
werd gewonnen.
In hetzelfde jaar maakto hij zijn de
buut voor Haarlem.
Zijn laatste optreden in het Neder
lands elftal was in de uitwedstrijd
tegen Engeland oop 27 november
1946, die met 82 werd verloren en
Drs. P. C. W. M. Bogaers
waarin hij een van de twee doelpun
ten maakte.
Drs. Bogaers Drs. P. C. W. M.
Bogaers, oud-minister van volkshuis
vesting zal zijn functie van voorzitter
van het gewest Gooiland op medisch
advies moeten neerleggen. De heer
Bogaers heeft het college van gedepu
teerde staten van Noord-Holland giste
ren verzocht, hem op korte termijn
van het voorzitterschap te ontheffen.
De heer Bogaers is vanaf de inwer
kingtreding van het gewest Gooiland
voorzitter geweest van dit bovenge-
meentelijke orgaan. De heer Bogaers
heeft van twee medische specialisten
het dringende advies gekregen om
onmiddellijk met zijn werkzaamheden,
voortvloeiende uit het voorzitterschap
van het gewest, te stoppen. De medi
ci zijn van mening, dat alleen bij
opvolging van dit aevies voor de heer
Bogaers een goede kans ontstaat, om
in de toekomst in andere sectoren van
de maatschappij nuttig werk te kun
nen gaan doen.
Huur van Kamers zeven procent hoger
Van onze Haagse redaktie
DEN HAAG Voor het komend studiejaar wordt de maximum
toelage van het rijk voor studenten met twaalf procent verhoogd.
Voor het wetenschappelijk onderwijs zal de maximale toelage
(exclusief het te betalen college- en inschrijfgeld) 6870 gulden
zijn. Dat is ten opzichte van verleden jaar een verhoging van 740
gulden. Voor de meeste hogere beroepsopleidingen wordt bet maxi
male bedrag nu 6380 gulden (was 5700).
De verhoging dit jaar is aanmerkelijk
groter dan andere jaren. Verleden
jaar bedroeg de verhoging bijvoor
beeld 8.3 pet.
Staatssecretaris Klein heeft verder
aan de Tweede Kamer geschreven, dat
met ingang van 1 september de ge
middelde huur voor studentenkamers
zeven procent hoger wordt.
Deze verhoging moet volgens de
staatssecretaris gezien worden tegen
de achtergrond van de verhoging van
de studietoelagen. Op deze manier
hoopt de bewindsman tegemoet te
komen aan de bezwaren, die in het
verleden zijn gemaakt tegen de ma
nier, waarop de huur werd vastge
steld.
Dr. Klein vindt de huurverhoging
gematigd. Met de verhoging van zeven
procent past hij zich aan aan de
richtlijnen van staatssecretaris Van
Dam van volkshuisvesting. Deze be-
met vergeten.,.Frico eten'.
DEN HAlAG Hoewel gedagvaard als getuige a charge, verraste gisteren de ge
wezen vriendin van de Haagse 'meesterkraker' Aage M., Annelies Glasbergen, de
Haagse rechtbank met een verklaring die reden gaf tot twijfel aan de schuld van
de terechtstaande adjudant van politie Piet Z. uit Zoetermeer. Zij kwam daarmee
terug op eerder afgelegde verklaringen, die belastend waren voor de vijftigjarige
rechercheur.
Z. moest voor de rechtbank
verschijnen, omdat hij ervan
wordt verdacht zich te hebben
laten omkopen door Aage M.
de inbreker die enige tijd ge
leden uit de gevangenis in
Leeuwarden ontsnapte en nog
steeds voortvluchtig is. Daar
naast zou Z. zich hebben
schuldig gemaakt aan verduis
tering van tipgelden. De offi
cier van justitie, mr. C. van
Steenderen, die zowel het 'den
als het ander bewezen achtte,
eiste tegen Z. een gevangenis
straf van een jaar met aftrek.
Aan het slot van de zitting
werd het verzoek van de
raadsmaan van Z- jhr. mr. C.
E. M. van Nispen tot Seve-
naer, tot onmiddellijke invrij
heidstelling van zijn cliënt in
gewilligd. De rechercheur is
sinds april van dit jaar gedeti
neerd geweest. Op 16 juli zal
de rechtbank hem laten weten
of hij zijn vrijheid opnieuw zal
verliezen.
Mr. Van Nispen tot Sevenaer
verzocht mede om opheffing
van de voorlopige hechtenis,
omdat naar zijn mening de
officier niet het 'keiharde be
wijs' van de schuld van Z. had
kunnen leveren. Volgens mr.
Van Steenderen had de poli
tieman in Den Haag en later
in Zoetermeer, waar hij in
juli 1972 recherchechef werd,
geld en goederen aangenomen
van Age M. in ruil voor infor
matie die het dc inbreker mo
gelijk zou hebben gemaakt uit
handen van de politie te blij
ven- Bij het onderzoek daar
naar door de rijksrecherche
zou ook zijn gebleken dat Z.
tipgeld ten bedrage? van vier
duizend gulden, uitgekeerd
door een verzekeringsmaat
schappij, niet aan tipgevers
ter beschikking heeft gesteld,
maar in eigen zak heeft gesto
ken.
Met betrekking tot die laatste
beschuldiging hield Z. ook gis
teren staande dat hij met het
verzekeringsgeld twee tipge
vers heeft beloond. De namen
van die tipgevers die hem in
januari 1970 op het spoor zet
ten van Age M. die in decem
ber 1969 oen inbraak bij een
juwelier in Rijswijk had ge
pleegd, wilde hij niet onthul
len. De officier zag daarin me
de een bewijs dat die twee
relaties helemaal niet bestaan
en dat Z. het geld heeft ver
duisterd.
had de officier hoofdzakelijk
gebaseerd op verklaringen die
M. zelf heeft afgelegd. Volgens
M. had hij de politieman de
afgelopen vier jaar een paar
duizend gulden en geschenken
gegeven als beloning voor in
lichtingen over politiële zaken
die voor hem van belang wa
ren-
Z. ontkende niet dat hij op
goede voet stond met Aage M.,
die geregeld bij hem over de
vloer kwam, een enkele keer
in gezelschap van zijn vrien
din Annelies, die negen jaar
met M. hééft samengewoond
en een kind van hem heeft.
De president van de rechtbank
mr. C. Stolk memoreerde dat
een hoofdinspecteur in Den
Haag Z. al in 1971 had ver
zocht de relatie met Aage M. te
beëindigen, maar dat Z. dat
verzoek kennelijk niet had in
gewilligd.
Ontkenning
Beloning
Zijn bewijs dat Z. zich door
Aage M. had laten omkopen,
Z. ontkende gisteren Aage M.
waardevolle inlichtingen te
hebben gegeven en daarvoor
beloond te zijn. Zijn raadsman
voerde aan dat de informatie
die M- naar eigen zeggen van
Z. had gekregen niet noodza
kelijk door zijn cliënt gegeven
hoefde te zijn; M. zei hij, had
andérc mogelijkheden om aan
de inlichtingen te komen.
Tijdens het vooronderzoek had
de ex-vriendin van Aage M.
met diens verhalen overeen
stemmende verklaringen afge
legd. Zo had zij gezegd er
getuige van geweest te zijn
dat M. bankbiljetten in een
evenlop deed met de opmer
king dat die envelop voor Z.
was en dat M. het geld ook
aan Z. in diens huis had over
handigd. Gisteren verklaarde
ze niet gezien te hebben dat
Age M. het geld aan Z. gaf.
De eerder afgelegde verklarin
gen, zei ze gisteren, waren
haar ingefluisterd door Age
M; ze zou ze onder dwang
hebbön afgelegd- Nu ze sinds
kort met een ander getrouwd
is, had ze naar haar zeggen de
vrijheid dc waarheid te zeg
gen.
'Een bluffer'
In haar gisteren afgelegde ge
tuigenverklaring merkte An
nelies op: 'Aage was een bluf
fer hoor, in die tijd', erop
doelend dat haar gewezen
vriend zich graag belangrijker
voordeed dan hij was, bijvoor
beeld door erop te bogen een
relatie bij de politie te heb
ben. Ook de raadsman van Z.
legde er de nadruk op dat
Aage M. in de onderwereld
graag indruk maakte met die
rdlatie. Daarnaast wees hij er
op dat al eerder is gebleken
dat de verklaringen van Aage
M. weinig betrouwbaar zijn.
Zowel de officier, die in zijn
requisitoir van 'een dramati
sche zaak' sprak, als de verde
diger wees op de reputatie die
Z. als politieman genoot Mr.
Van Steenderen merkte op dat
Z. 'in politiedienst goed, zelfs
zeer goed voldeed' en diens
raadsman noemde hem ?een
rechercheur met een staat van
dienst die klinkt als een
klok.' Aan die verdiensten h4d
Z. ook zijn promotie tot chef
in Zoetermeer te danken-
De verdediger zei het een bij
zonder griezelige zaak te vin
dén als Z. veroordeeld zou
worden op grond van een ver
klaring van een 'onderwereld
figuur'. In dat geval meende
hij, zouden ook andere figu
ren uit die wereld leugenach
tige verklaringen kunnen afleg
gen, en 'dan zou de politie
wel kunnen inpakken.' We
gens gebrek aan bewijs con-
■cludeerde de raadsman tot
vrijspraak.
windsman vindt, dat de huren van de
studentenkamers enigszins zijn achter
gebleven bij de huren van woningen
van gemeenten en van woningbouw-
coöperaties.
Zelf verdienen
Studenten die een rijkstielage krijgen,
mogen per jaar zelf 830 gulden bijver
dienen. Verdienen ze meer, dan wordt
vijftig procent van dat extra inkomen
ln mindering gebracht. De uitbetaling
van de toelagen gebeurt weer in drie
gelijke termijnen: ln de eerste helft
van september, de eerste helft van
januari en in de eerste helft van
april. 1
Bij de vaststelling van de toelagen is
dit jaar een andere berekeningsmetho
de gevolgd in verband met de invoe
ring van het schijventarief bij de
inkomstenbelasting. De berekening
van de zogenaamde ouderlijke bijdra
ge is voortaan voor het wetenschappe
lijk als voor het hoger beroepsonder
wijs gelijk getrokken. In het verleden
bestond er altijd veel kritiek op het
bestaande verschil van berekenings
methode voor het wetenschappelijk
onderwijs en het hoger beroepsonder
wijs.
Het Landelijk Overleg Grondraden,
bestaande uit vertegenwoordigers van
studentenorganisaties, heeft ernstige
kritiek op het feit, dat de toelage
voor het hoger beroepsonderwijs on
geveer vijfhonderd gulden lager is
dan voor het wetenschappelijk onder
wijs. Staatssecretaris Jlein heeft in
het verleden beloofd de bedragen ge
lijk te trekken.
De grondraden zijn verder tegen de
huurverhoging van zeven procent. Zij
eisen een huurbevriezing en zullen de
boycotakties in Amsterdam en Delft
verder stimuleren. Het gaat om verho
gingen, aldus de vertegenwoordiging
van de grondraden van ongeveer ze
ven tot acht gulden per maand.
RITA
'Ik heb mijn moeder gezegd,
dat jullie je altijd netjes ge
dragen. Begin daar dus mee
