Geen Joods congres in Russische hoofdstad de ABN Rustig in Addis Abeba Peron, de leider wiens terugkeer niets oploste Een goedebank voor zekerheid op reis. 'Geen rijken-eiland in armoede-oceaan' Nixon krijgt er vijf getuigen bij een goede grote bank Nixon was een dag in Minsk Academici contra partij in Belgrado Vragen rond de moord op moeder van dominee King IJslands kabinet gaat aftreden Algemene Bank Nederland Actie voor dissidenten achter ijzeren gordijn Londen: geen animo voor'grote coalitie' Hervormer werd manipulator Koerden blazen olie-installaties in Kirkoek op Chileense junta treedt af Amnestie gevraagd voor Bulgaar die doodstraf kreeg TROnr/KT ARTCT DINSDAG 2 JLXI 1974 BUITEXLAKP T7/K6 MOSKOU (Reuter, AP, UPI, DPA) De Russiasclie geheime politie (KGB) heeft gisteren een con" gres van joodse wetenschapsbeoefenaars verhinderd. De bijeenkomst was gepland in de woning van de natuurkundige Aleksandr Woronel in Moskou. Voor Woronéls huis namen recher cheurs van de KGB drie mensen mee die aan het congres hadden willen deelnemen. Ook versperden ze wester se correspondenten de toegang. Aan vankelijk eou de atoomgeleerde An- drej Sacharow de bijeenkomst even eens hebben bezocht. Hij had echter laten weten thans te zwak te zijn als gevolg van zijn vrijdag begonnen hon gerstaking. Voorzover bekend heeft geen der buitenlandse geleerden die naar Moskou wilden komen, een in reisvisum gekregen. De bedoeling van de bijeenkomst was, aandacht te vragen voor de positie van de Russisahe wetenschapsbeoefe naars, di9 van hun functies zijn ont heven naar aanleiding van hun ver zoek om een uitreisvisum naar Israël. De hongerstaking van Sacharow houdt niet rechtstreeks verband met de posi tie van de Russische joden, maar met een actie voor vrijlating van de poli tieke gevangenen m de Sowjet-Unie, terwijl Rdohard Nixon, de president van de Verenigde Staten, aich in de SowjebUnie bevindt. Heldenstad President Nixon is gisteravond na een pauze van een dag in Minsk naar Moskou gevlogen om zijn besprekin gen met de Sowjet-leiders voort te zetten. In Minsk onlangs onder scheiden als heldenstad van de Sowjet- Unie voor het verzet tegen de Duit sers tijdens de tweede wereldoorlog, legde Nixon kransen bij oorlogsge denktekens. De dialoog tussen de Verenigde Sta ten en de Sowjet-Unie werd gisteren in Moskou op het niveau van minis ters voortgezet Partijleider Brezjn- jew, van wie verwacht was dat hij Nixon naar Minsk zou vergezellen, keerde rechtstreeks van de Krim naar Moskou terug. Men veronderstelt dat hij met leiden de functionarissen de stand van zaken bij de Sowjet-Amerikaanse onderhan delingen wilde bespreken. Politieke waarnemers zijn sceptisch of het BELGRADO (Reuter) Speciale com missies van Joegoslavische academici hebben met algemene stemmen de con clusie van de communistische partij verworpen dat acht docenten van de universiteit van Belgrado ongeschikt zouden zijn college te geven. Hun rapporten worden deze week ter definitieve bekrachtiging voorgelegd aan de twee groepen van de faculteit der wijsbegeerte, die in februari op in stigatie van de partij het meningson- derzoek begonnen. Het komt nu ongetwijfeld tot een con frontatie met de partij, die krachtige druk heeft uitgeoefend om de acht hoogleraren ontslagen te krijgen. Ook Gustav Heinemann, die als presi dent plaats heeft gemaakt voor Scheel, had gezegd dat de Duitser die meest alleen maar aan zichzelf te hoeven denken, niet alleen met de toekomst van anderen speelt maar ook met die van zichzelf. Heinemann noemde het van groot belang, dat de jongeren zullen leren van de fouten van de ouderen. Hij verklaarde dat 'de demooratie nu eindelijk in ons volk diep verankerd raakt', hetgeen hij de beste waarborg noemde die een democratBSoh land zich wensen kan. De 75-jamge Heinemann suggereerde, de ambtstermijn van de president te verlengen van 5 tot 7 jaar. zonder de mogelijkheid van herverkiezingen. Heinemann nam na het verstrijken van zijn eerste ambtstermijn van 5 jaar afscheid. Om gezondheidsredenen moest hij van een tweede kandidatuur afzien. Met zijn 55 jaar is Scheel (liberaal) na Theodor Heuss (libe raal), Heinrich Lübke (christen-demo craat) en Heinemann (sociaal-demo craat) het jongste staatshoofd van de bondsrepubliek. Scheel haailde de libe rale FDP in 1969 uit de oppositieban- Nixon en Brezjnjew nog zal gelukken tot een geeamenlijke verklaring te komen over de doelstellingen bij de o ntwapenin gsconf erentie. Gewerict werd daar nog wel aan. Mi nister van buitenlandse zaken Henry Kissinger voerde in Moskou intensief overleg met zijn Sowjet-ambtgenoot Gromiko in het Spiridonow-paleis. Vóór het begin van de besprekingen, antwoordde Kissinger op de vraag of nog een akkoord kan worden ver wacht over de MIRV (de kernraketten met meervoudige koppen die onafhan kelijk van elkaar op afzonderlijke doe len kunnen worden afgeschoten): 'Ik weet het niet. Ik weet het werkelijk niet'. REYKJAVIK (Reuter. AP) Het lijkt zeker dat de IJslandse regering van premier Olaf Johanssesson zal aftreden als gevolg van de algemene verkiezingen die zondag zijn gehou den, aldus hebben waarnemers in Reykjavik verklaard. Onvolledige ver kiezingsuitslagen wezen op aanzienlij ke winst voor de onafhankelijke par tij, die als oppositie in het algemeen een rechtse koers volgt De progres sieve partij van Johannesson en de communisten die met de progressie ven de regering vormen lijken tot dusver hoogstesns hun positie te handhaven. De sociaal-democraten en de links liberalen schijnen te verlie zen. De ABN kan bijdragen tot uw reisplezier met een uitgebalanceerde reisverzekering voor alle risico's onderweg. Met een annuleringsverzekering zodat u geen financiële nadelen hebt van onverwachts niet doorgaan. Met vreemd geld. Of met reischeques, een plezierig alternatief voor het reizen met veel geld op zak. Terwijl uw kostbaarheden veilig in een ABN safeloket liggen te wachten tot u bruin terug komt Dus vele redenen om even langs te komen. Kunt u meteen wat reisfolders meenemen. (en niet alléén voor mensen die op reis gaan) Marcus Wayne Chenault, die het WASHINGTON (DPA) Na de moord zondag op de moeder van de eveneens vermoorde dr. Martin Lu ther King, de 69-jarige Alberta King, trekken de strijders voor gelijke bur gerrechten de lezing van de politie sterk in twijfel dat de aanslag het werk is geweest van maar één man. Luther King's opvolger, dominee M Ralph Abernaty sprak openlijk van N een samenzwering. Na een bezoek aan de student Marcus Wayne Chenault ij; die 'Mam King* doodschoot, in de jji gevangenis zei Abernaty: 'Ik geloof dat hij lid is van een samenzwering, die tot voor de dood van John F. Kennedy reikt. Ik geloof niet, dat een eenling Martin Luther King jr. ge- dood heeft. Ik geloof niet dat een eenling Robert Kennedy gedood heeft of mevrouw Martin Luther King sr. t| Ik ben zelfs niet zeker over de ver- j drinkingsdood van A. D. King, (de |i! laatste was de broer van Martin Lu- ther die in 1969 dood werd aangetrof- fen op de bodem van zwembad bij Ooi Abernaty stond op de lijst met dodelijke schot op mevrouw King tien namen die werd gevonden in de afvuurde, woning van Chenault. Allen zijn strij ders voor gelijke burgerrechten. Men maar zondag preekte een andere pre- veronderstelt dat de dader het had dikant. King trad de kerk binnen op gemunt op Martin Luther King sr. het ogenblik dat de schoten vielen. President Scheel tot Westduitsers: BONN (UPI, AP, Reuter) De vroegere Weetduitse minister van buitenlandse zaken, Walter Scheel, is gisteren beëdigd als de nieuwe president van de Bondsrepubliek. In een korte rede waar schuwde hij tegen het geloof dat de Duisers op een eiland van be voorrechte rijken temidden van een oceaan van armoede kunnen leven. LONDEN (Reuter) De Bertrand Russell-stichting voor de vrede is een actie begonnen om aan universiteiten petities te verzamelen voor de vrijla ting van dissidenten in de Sowjet- Unie en Tsjechoslowakije. Onder de petitie staan al de handtekeningen van de Franse filosoof Jean-Paul Sar tre, de Russische kernfysicus Andrei Sacharow (die telefonisch machtiging gaf tot het plaatsen van zijn handte kening), de Amerikaanse professor Daniel Ellsberg (van de Pentagon papers). Pavel iitvinov en Zjores Medvedev, beide dissidenten die nu in het buitenland wonen en de Ameri kaanse romanschrijver Howard Fast, een ex-communist, wiens boeken vroe ger een grote oplaag hadden in de Sowjet-Unie. De directeur van de Bertrand Russell- stichting Ken Coates, zei te hoj>en dat het stuk een 'internationale universi taire petitie' zalworden. In de petitie wordt onder meer aangedrongen op vrijlating van Wladimir Boekowski. De petitie wordt ook naar Russische universiteiten gestuurd, maar Coates is er niet zeker van dat de stukken daar ook zullen aankomen. Veel eer dere aangetekende stukken naar de Sowjet-Unie hebben nooit hun be stemming bereikt ADDIS ABEBA (Reuter, UPI, AFP, AP) Ethiopische militai- dis Abeba en de arrestaties van ren hebben huiszoekingen ver richt in de rijke wijken van Ad- leidende figuren van de aristocra tie voortgezet. Zo werd de voorzitter van de senaat, Zewde Gebre Heywot, de directeur van de keizerlijke telecommunicatie dienst, Betru Adnassie, de oud-direc teur van de keizerlijke wegendienst, Abas ja woel Wolde 'Mariam, en twee onlangs ontslagen gouverneurs van de door droogte getroffen provincies Woilo en Hararge, door eenheden van het leger gevangen genomen. Volgens westerse diplomatieke kringen zijn sinds vrijdag waarschijnlijk al ver scheidene honderden mensen aange houden. De situatie in Addis Abeba is overigens rustig. Winkels en bedrij ven zijn gewoon open, ondanks de aanwezigheid van pantserwagens en jeeps, uitgerust met machinegeweren. Wel blijven de luchthaven, de radio stations en het telecomunicatiecen- trum door troepen bewaakt. Ook de avondklok van elf uur blijft gehand haafd. Keizer Hallie Selassie reed maandag per au/to van zijn residentie naar het LONDEN (AFP) Het denkbeeld van de vorming van een regering van nationale eenheid in Engeland is de laatste dagen onderwerp van geani meerde discussies onder politici ge weest. In een Interview voor de Onafhanke lijke Televisie zei premier Harold Wilson dat hij niets voelt voor een 'grote coalitie' van socialisten, conser vatieven en liberalen. Dergelijke coa lities functioneren volgens hem alleen in oorlogstijd. Wilsons commentaar was uitgelokt door de proefballonnetjes die in de conservatieve en liberale kampen wa ren opgelaten. paleis om zich met staatszaken bezig te houden. Hij groette minzaam dc buigende mensen op straat. De keizer heeft nog geen openbaar commentaar gegeven op de crisis in Ethiopië. De strijdkrachten zijn tot nu toe niet opgetreden tegen de regering yam pre mier Makomen. Of Makonnen de steun van het leger weet te behouden valt volgens waarnemers nog niet te zeggen. Wel lijkt de arrestatie van de voorzitter van de senaat erop te wij zen dat de militairen ernst maken met het buiten spel zetten van de aristocratie en met het door-voeren van hervormingen. Met name de aris tocratie heeft zich in het verleden altijd verzet tegen landhervormingen. Het bedrijdingsfront van Eritrea heeft tenmuiste één miljoen dollar geëist voor de vrijlating van vier Ame rikanen die al meer dan drie maan den als gijzelaars worden vastgehou den. Een Amerikaanse oliemaatschap pij, die drie van de vier gijzelaars in dienst heeft, wedgert losgeld te beta len. ken en voerde haar met de sociaal democraten van Willy Brandt een coa litie binnen. Als minister van buiten landse zaken had hij een belangrijk aandeel in het nieuwe beleid van Bonn ten opzichte van Oost-Europa. Voorbeeld In zijn toespraak verklaarde Scheel voorts dat Duitsland zijn plaats in de wereld moet innemen als deel van Europa. Dit moet een voorbeeld zijn voor de wereld: van vreedzame samen werking tussen de volkeren, van soli dariteit en rechtvaardigheid, van vrij heid en zelfs van macht zonder arro gantie. Scheel, die wegens een nier kwaal uit de actieve politiek stapte, liet een uur voor zijn beëdiging zijn 4- Jarige zoon Martin (een Boliviaanse weès) dopen. Als doopgeschenk kreeg het kind een speelgoedtractor die het onder de arm droeg toen Scheel bezit nam van de presidentiële residentie, paleis Hammerschmidt, waar hij als man van de wereld zal breken met de soberheid, welke kenmerkend was voor Heinemann. WASHINGTON (Reuter) De juridische commissie van 't huis van afgevaar digden, die zich bezig houdt met dc mogelijke afzettingsprocedure van presi dent Nixon inzake de Watergate-affaire, zal tien getuigen In plaats van vijf, op roepen. Dit zei het congreslid Robert Mcclory van de staat Illinois, na een re publikeinse vergadering. De uitbreiidng van de getuigenlijst is volgens hem 'n concessie aan de republikeinen. Dezen hadden vorige week de democratische leden van de commissie beschuldigd van een poging tot beperking van de rech ten van president Nixon door het aantal op te roepen getuigen te verminderen. Van een onzer redacteuren Generaal Juan Domingo Peron zal in de geschiedenis voortle ven als een van de opmerkelijk ste heersers die Latijns-Ameri ka heeft gekend. Zijn opkomst dateert uit de crisis in de ja ren dertig toen Argentiniës ge vestigde partijen de situatie niet meer aankonden en de militai ren de macht overnamen. Peron werd minister van Arbeid tijdens de tweede wereldoorlog, die Argentinië geweldige winsten ople verde. Hij riep een krachtige vakbe weging in het leven die hem brede steun onder de arbeiders bezorgde, zodanig dat de regering waarvan hij deel uitmaakte hem korte tijd op sloot Dit gevoegd bij openlijke agitatie van de Amerikaanse ambas sade tegen hem werd het geheim van zijn succes: in 1945 werd hij tot president gekozen en zijn ster steeg zeer snel: Argentinië had zeer grote deviezenreserves verworven en het was hem mogelijk de arbeiders een redelijk deel in de welvaart te ge ven zonder de positie van de rijken te moeten aantasten. In de eerste negen jaar van zijn regering nationaliseerde Peron de meestal in Engels bezit zijnde spoor wegen en olieraffinaderijen alsmede het telefoonbedrijf, dat ln Ameri kaanse handen was. Het Peronisme werd een geheimzin nige nationale kracht, die bovendien een mystieke glans kreeg door het kracht had misbruikt en zich ten koste van het land niet onaanzien lijk had verrijkt. In 1972 zwichtte het militaire regi me voor de geweldige druk temid den van een groeiende chaos en het schreef nieuwe presidentsverkiezin gen uit. Een aanhanger van Peron, dr. Hector Campora won overtui gend en haalde Peron naar het land terug als de enige man die in staat zou zijn het bitter verdeelde land te verenigen. Maar de dag van zijn terugkeer werd gemarkeerd door een bloedbad, door extremisten aan gericht onder een grote menigte die hem in Buenos Aires stond op te wachten, waarbij meer dan honderd doden vielen. De grote verwachtin gen waarmee de meerderheid van de Argentijnse bevolking Peron terug haalde, werden niet gehonoreerd. Zij wèl Archieffoto: Juan Peron met enkele militairen. optreden van zijn tweede vrouw, de door het volk verafgode Evita Pe ron. die in 1952 overleed. Zij had de arbeiders in 1945 doen opstaan te- als minister van sociale zaken een stuwende kracht achter hem. In de vijftiger jaren waren de reserves van het land door ondoeelmatig be leid goeddeels verdwenen en de in flatie pakte het land aan. Structu reel had Peron ook niets van de grond kunnen krijgen om de econo mische rechtvaardigheid ook in moeilijker tijden te handhaven. In 1955 werd hij door een militaire staatsgreep gewipt en hij vertrok in ballingschap naar Spanje. Dit alles diende echter slechts om de legende die hij tijdens en na de oor log voor de gewone man was gewor den, nieuwe lading te geven. In de 18 jaar van zijn ballingschap zijn acht opeenvolgende burgerlijke en mili taire regeringen niet in staat ge weest hem uit de herinnering te verdringen, integendeel: door de greep die de peronistische vakbewe ging op het volk had werd de roep om zijn terugkeer steeds groter, ook al was aangetoond dat hij zijn Een voormalig danseres, die Peron in 1955 in een nachtclub in Panama ontmoette, Isabel Martines, moet nu plotseling zijn taak overnemen. Het was de veel geliefder Evita Peron nooit gelukt om tot vice-president te worden benoemd, ondanks haar veel groter regeer-ervaring. Dat Isabel, thans Maria Estela Peron, dit wèl mag, kon wel eens tekenend zijn voor de verlegenheid waarin de overige leiders verkeren. Perons 'ideologie' was vaag en rek baar en werd ook wel 'justicialismo' genoemd. Peron omschreef het zelf als 'een Derde Positie, die zich af hankelijk van de specifieke situatie in het centrum, links of rechts be vindt'. Dat verklaart dan tevens waarom het peronisme zoveel elkaar op leven en dood bestrijdende groe peringen omvat VAN, Oost Turkije (AFP) De Koerdische vrijheidsstrijders in Irak hebben twee olieinstallaties in de stad Kirkoek opgeblazen, zo berichtte hun radio, de stem van Koerdistan. De installaties zouden nog steeds bran den. De vrijheidsstrijders van Moes- tafa Barzani, leider van de Koerdi sche separatisten, hebben terzelfdertijd een aanval met granaten uitgevoerd op Iraakse kazernes in dezelfde stad, 'waarbij veel doden en gewonden vie- aldus de stem van Koerdisten. Het Iraakse garnizoen en de Iraakse politie zijn verdreven uit de stad Doehok, na een artilleriebeschieting door de 'Pesjmerga's', de Koerdische vrijheidsstrijders De stem van Koer distan heeft het ook gehad over de Koerdisch-Iraakse betrekkingen. 'Wij hebben Bagdad van 1920 tot I960 gesteund', aldus de radio. 'De oorlog is begonnen toen de regeringen in Bagdad van na die datum probeerden de rechten van de Koerden te beknot ten'. 'Na elk akkoord dat sinds I960 net de Iraakse regering werd gesloten, was h'ftt altijd Bagdad dat de vijande lijkheden weer opnam. Als er nog een akkoord komt, zal dit het laatste zijn. Schending van een nieuw akkoord door Irak zou tussen ons en Bagdad een oorlog op leven en dood tot gevolg hebben', aldus de stem van Koerdistan SANTIAGO (AFP) De Chileense militaire junta is gisteren dn zijn ge heel afgetreden om generaal Augusto Pinochet (de leider van de junta) 'vol» ledige vrijheid van handelen' te ge ven. Pinochet was donderdag benoemd tot 'opperbevelhebber van de natie'. WENEN (AP) Meer dan 500 staf leden van de organisatie voor indus triële ontwikkeling van de Verenigde Naties (UNIDO) hebben de Bulgaarse regering gevraagd 'het leven te spa ren' van de voormalige Bulgaarse Unido-functionaris, de 53-jarige Hen- rik Schpeter. Schpeter, een Joodse econoom die van 1966 tot 1972 in Wenen mee werkte aan het programma voor technische hulp van UNIDO, werd begin juni ter dood veroordeeld op beschuldiging van sabotage. Hij zou hebben gespio neerd voor buitenlandse inlichtingen diensten. Volgens familieleden in Londen is Schpeter echter veroor deeld omdat hij naar Israël .wilde emigreren. Tot de UNIDO-employees behoorden functionarissen uit Europa en de ontwikkelingslanden. De com munistische stafleden wilden hun handtekening niet onder het verzoek zetten. Mijnongelukken JOHANNESBURG (AFPV De alge- lopen vier dagen zijn bij mijnongeluk ken in Zuid-Afrika 12 mijnwerkers om het leven gekomen. De laatste twee slachtoffers vielen maandagoch tend bij een instorting in een mijn in Transvaal. Sinds 1960 zijn in de Zuid- afrikaanse mijnen meer dan 11.000 mensen om het leven gekomen. Het aantal dodelijke ongelukken beweegt zich in opwaartse lijn: in 1972 was er 1,23 dode per 1.000 werknemers en in 1973 was dat 1,25 per duizend. De meeste slachtoffers waren afkomstig uit Mozambique, Malawi en de Zuid- afrikaanse Bantoestam Transkei. Straatsburg BRUSSEL (ANP) Op 9 juli gaat het Europees parlement in Straats burg een groot debat houden over algemene oriëntaties inzake de Euro pese gemeenschappen. Voor het eerst sinds lange tijd zal de Franse minis ter van buitenlandse zaken weer aan zo'n debat deelnemen 'Ook ministers van buitenlandse zaken van andere EG-lidstaten zijn welkom', zo zei in Brussel de voorzitter van het parle ment, onze landgenoot mr. dr. C. Berkhouwer. Vast staat inmiddels wel dat noch de Nederlandse minister, mr. M ax van der Stoel, noch zijn staatssecretaris Brinkhorst, in Straats burg zal zijn. Zij hebben verplichtin gen elders, aldus Berkhouwer. Bondsraad BONN (DPA) De bondsraad, waar in de CDU/CSU-oppositie de meerder heid heeft, stemde gisteren tegen het normaliseringsverdrag met Tsjechoslo wakije. De Bondsdag, die al akkoord is gegaan met het verdrag, kan de bezwaren van de Bondsraad met een absolute meerderheid van 249 stem men ongedaan maken. In de Bondsdag beschikt de regeringscoalitie over 271 stemmen. De B ondsraad vindt het verdrag niet evenwichtig genoeg. Sowjet-danser TORONTO (Reuter) DO 26-janje Sowjetrussische danser Mikhail Ba- risjnikow heeft besloten in Canada te blijven, zo heeft de Canadese radio meegedeeld. Barisjnikow trad op met het Bolsjoi-ballet, dat een toernee maakt langs enkele Canadese steden. Hij heeft in 1970 in Londen gedanst, waar hij een Amerikaans meisje zou hebben leren kennen. Vluchttunnel DUBLIN (AFP, Reuter) Ierse politie heeft in de gevangenis van Port Laois. 80 kilometer van de hoofdstad Dublin, een nog niet in gebruik genomen vluchttunnel ont dekt. In deze op een vesting lijkende gevangenis zitten ongeveer 150 leden van de 'provisionals' van het (verbo den) Ierse Republikeinse Leger, on der wie de vroegere leiders Martin McGuinness uit Londonderry in Noord-Ierland en Joe Cahill uit Bel fast.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1974 | | pagina 6