Man hcc» ..aat
bij bevrijding
van de vrouw
Spanningen tussen kerk
en staat in Tsjaad
fllBlhd
Dacht u dat het
doetjes waren?
Advocate Gisele Halimi:
Trouw
Kwartet
'Ik ben getrouwd
toen ik 14 was'
Islam sticht eigen
zendingsorganisatie
Raad van kerken in
Midden-Oosten
Enschede moet stoppen
met fluoridering water
if
Beroepingsw
Nieuwe boe!
TROUW/KWARTET DONDERDAG 27 JIM 1974
door Aldert Schipper
BERLIJN 'Jullie mannen hoeven niet bang te zijn als het gaat om
de bevrijding van de vrouw uit haar ondergeschikte positie. Ook de
man in de patriarchale orde kan zichzelf niet zijn, hij moet een be
paalde rol spelen die hem verhindert voluit vrij te leven De bevrij
ding van de vrouw is tegelijk de bevrijding van de man,' zo betoogt
de Tunesische advocate Gisele Halimi.
Gisele Halimi, die ik tijdens het be
raad van de wereldraad van kerken
over sexisme ontmoette, gaat verder:
'Ik begrijp niet waarom mannen dat
niet willen inzien'. Gisele Halimi is
een aantrekkelijke vrouw van middel
bare leeftijd, die lacht als een kind
dat veel zorgen heett gekend. Ze is
gevangen genomen door de Fransen,
toen ze vocht voor de bevrijding van
Algarije; ze is verkocht
Gisele Halimi: De man wordt van zijn
geboorte af een rol van mannelijk
heid, van kracht en ongevoeligheid
opgelegd. Die rol is erg zwaar om te
dragen. Het is niet voor niets dat de
sterfte onder manneu groter is dan
onder vrouwen. De man moet van
zijn masker verlost worden van on
vrije heerser.
Maar voelt u zich dan helemaal geëm
ancipeerd?
Je bent nooit helemaal vrij in een
wereld, die zoveel onvrijheid kent,
maar ik voel me betrekkelijk geëman
cipeerd. Ik ben altijd al economisch
onafhankelijk geweest, wat voor pro
blemen ik verder ook heb gekend.
Niemand heeft mij ooit in leven hoe
ven houden, eerder omgekeerd. Daar
door kan ik alles op het spel zetten
om een gelijkwaardige positie naast
een man te veroveren
Wat ziet u als een gelijkwaardige
positie?
Dat is het gevoel dat ik mijzelf op
dezelfde manier kan waarmaken als
de man naast mij. Dat wil zeggen, ik
hoef niet dezelfde dingen te doen,
dezelfde houding aan te nemen. Dat
zou erg vervelend zijn. Maar ik wil
wel dat de vrouw dezelfde beslissings
macht heeft als de man. Als dat
gebeurt wordt de verhouding tussen
mannen en vrouwen radicaal anders.
De vrouw komt dan naast de man te
staan in alle omstandigheden. Ook in
het samen plezier Deleven en in het
ondergaan van andere gevoelens.
De redactie behoudt zich het recht
voor haar ter opname in deze rubriek
toegezonden meningsuitingen verkort
weer te geven. Bij publikatie wordt
met de naam van de inzender onder
tekend. Brieven kunnen worden ge
stuurd aan het secretariaat hoofdre
dactie Trouw/Kwartet, postbus 859.
Amsterdam.
Jongeren (2)
Met de heer Renning ben ik maar
gedeeltelijk eens. Ik vind het oneer
lijk dat U n.b. aan de hand van
bijbelteksten de schuld aan de achter
uitgang de dominees in de schoenen
schuift. Als U verder leest in Ezechiël
34 zult U zien dat de schapen zélf de
Heer noodzaken recht te spreken. Ze
luisteren niet naar zijn stem maar
zijn onderling verdeeld En wij die
ons kunnen rekenen tot de 'vette
schapen' dringen 'de magere' met
flank en schouder weg en dat niet
alleen in de kerk. U moet niet verge
ten dat als we de vinger beschuldi
gend uitsteken er toch altijd drie
vingers naar ons zelf wijzen.
Blocmendaal
mevr. V. Ploeg-de Raad
Kanselbrief
De gereformeerde synode heeft zon
dag 1&-6-74 een brief van de kansel
laten lezen over de geloofsvervolging
in het buitenland en of we daarvoor
bidden wilden. Het zou beter zijn
geweest dat de synode een brief had
laten lezen over de rotzooi in de
Nederlandse kerken veroorzaakt door
de opzettelijke kerkscheuringen. Daar
bij niet te vergeten de hoge salarissen
welke aan de predikanten worden uit
betaald en vierkant tegen de leer van
Christus is. De Nederlandse predikan
ten leven al in oen paradijs ten
aanzien van de zendelingen. Dit zijn
nu de dingen die meewerken tot ont
volking van de kerk. Er valt genoeg
te bidden binnen de kerken en dan
pas buitenland.
Zwanenburg
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
B.V. De Christe ijke Pers
Directie.
Ing O. Postma,
F. Diemer
Hoofdredactie:
J. Jammings
Hoofdkantoor NZ Voor
burgwal 280. Postbus
859. Adam Telefoon
020-22 03 83 Postgiro:
26 92 74 Bank: Ned
Midd. Bank (rek nr
69 73 60 768) Gem giro
X 500.
Geref. bond
Volgens de beleidsnota van de gere
formeerde bond zou de gereformeerde
belijdenis het alléén-recht hebben in
de hervormde kerk. Met deze uit
spraak wil de geref jrmeerde bond een
'midden in de kerk' zijn.
In een kerk waarin de gereformeerde
bond de scepter zou zwaaien en waar
in derhalve geen plaats meer zou zijn
voor het vrijzinnig-theologisch den
ken, dat de Hervormde Kerk grote
diensten heeft bewezen, zou voor mij
geen plaats meer zijn. omdat ik mij,
gedreven door het Woord, tussen deze
beide 'uitersten' beweeg.
Als de gereformeerde bonders 'mid
den in de kerk' willen staan zullen ze
eerst hun 'Bondse'-organisatie dienen
te ontbinden, anders klinkt een derge
lijke uitspraak niet al te geloofwaar
dig!
Het zgn. 'vrije lied' wordt door de
kerk officieel niet toegestaan. De kerk
heeft gelukkig het officieel goedge
keurde Liedboek. Als je 'midden in
de kerk' wilt staan en je negeert dit
Liedboek lijkt mij d3t een antithese.
Den Haag
Jacques Zwaan
Uitgeest/Assendelft
Uitgeest/Assendelft
Als het mislukken van de hervormd-
gereformeerde federatie in Uitgeest
slechts een kwestip van ind*ntiteit
van de gereformeerden zou zijn, zou
het nog wel op te lossen zijn. (Overi
gens hebben ook hervormden grote
moeite met de gang van zaken). De
problemen binnen de federatie, zijn
echter van fundamenteler aard. Zij
hebben te maken met onvoldoende
uitkristallisatie vóór het aangaan van
de federatie en onvoldoende luisteren
naar en rekening houden met de
mening van de ander. Het grootste
probleem is echter hef niet handha
ven van de belijdenis. Natuurlijk
moeten we een open oog voor deze
tijd hebben en haar problemen, ero
ver praten en ermee bezig zijn. Maar
het zondermeer alles terzijde schui
ven. doet ons vervreemden van onze
grondslag. Het degraoeert het avond
maal tot een community-maaltijd, de
kinderdoop tot een symbolische amb
telijke handeling. Het dichtbij pasto
raat wordt verschoven naar veraf (al
hoewel op zichzelf niet onbelangrijk)
en de liturgie tot een ieder keer weer
in elkaar geknutselde aangelegenheid,
waarbij geen plaats is voor schuldbe
lijdenis. de wet. de geloofsbelijdenis
en meer.
Uitgeest
A. Alewijase
Kolonie
De heer Kussendrager spreekt over
het einde van het laatste koloniale
rijk (Portugal). Maar wat denkt hij
van het machtige en grootste kolonia
le rijk in deze wereld, Rusland? Of
heeft U dat zomaar over de kop
gezien? Waar is de zelfstandigheid
van Lapland, Litouwen, Mongolië,
Hongarije, Tsjechoslowakije, Oost-
Duitsland?
Dordrecht
W. v. Wijnen
Abortus
Inderdaad heb ik in de discussie over
het abortusvraagstuk op de hervorm
de synode aan het zesde 'gebod' gere
fereerd: 'Gij zult niet doden.' Naar
aanleiding daarvan zei ik, dat de tien
'geboden' niet als geboden in de strik
te zin van het woord moeten worden
opgevat, maar juist als profetie gezien
moeten worden. Dat wil zeggen, dat
zij schetsen zijn van en toekomst.
Het betekent dan: 'er zal een tijd
komen dat gij niet zult (behoeven te)
stelen, doden, begeren, etcetera. Daar
naast zijn deze tien woorden (nergens
wordt over geboden gesproken) ook
uiteraard een aansporing om vanuit
'e situatie in het heden heen te
werken naar de realisering van deze
profetische woorden in de toekomst.
Ik meen dit naar voren te moeten
brengen, omdat in uw verslag mijn
woorden zodanig zijn gecomprimeerd,
dat ze in een heel andere, nl. een
fundamentalistische, richting kunnen
worden opgevat, wat allerminst mijn
bedoeling was.
Fijnaart
K A. Cladder
'Ik ben getrouwd toen ik veer
tien was. Toen kwam ik van de
heerschappij van mijn vader
uit. Maar ik kwam onder die
van mijn man. Wij vrouwen
leven onver de hele wereld on
derdrukt door mannen. Daarvan
moeten wij ons bevrijden".
Dit zei Gisele Halimi, een Tu
nesische advocate, die in Parijs
woont Zij is van joods-arabi-
sche afkomst en heeft grote
moed getoond door in de jaren
van de Algerijnse oorlog in
Frankrijk onder meer Djamila
Boupacha te hebben verdedigd,
een heldin in de strijd van de
Algerijnen tegen de Fransen.
In Frankrijk wordt haar naam
thans onmiddellijk in verband
gebracht met de strijd van d»
vrouwen voor het recht op vrije
abortus. Zij heeft een boek ge
schreven dat een bestseller is
geworden: 'De zaak van de
vrouwen'. Ze werkt aan een
film van haar eigen leven. 'Een
film waarin de vrouwen niet
bedelen om een beetje gerech
tigheid, maar waarin zij vech
ten voor hun recht', aldus Gise
le Halimd.
Hoe kan de vrouw deze positie berei
ken?
De ellende %roor de vrouwen is dat zij
economisch afhankelijk zijn van de
mannen. Een vrouw die economisch
onafhankelijk is kan zich op alle ter
reinen waar maken, inclusief op het
terrein van het geslachtsverkeer. Een
economisch onafhankelijke vrouw kan
ook in een vaste relat'e medebeslissen
wanneer zij en haar partner de liefde
zullen bedrijven. Dat leidt tot een
veel vollediger betekenis van de lief
de.
Betekent dit dan dat de vrouw net als
de man een agressief maatschappelijk
wezen moet worden?
De strijd voor de rechten van de
vrouw, het feminisme of hoe je het
wil noemen betekent niet dat je de
Aldert Schipper in gesprek' met Gisele Halimi
éne groep heersers, de mannen, ver
vangt door een andere groep, de vrou
wen, of dat je mannen en vrouwen
samen laat heersen. Het domineren
moet als verschijnsel geheel verdwij
nen. Daarom is wat ik wil veel moei
lijker dan het simpele feminisme of
de vrouwenbeweging in het socialis
me. Wij willen de :nan dwingen vrij
te worden, niet door sexuele vrijheid
voor allen te propageren, maar door
in de eerste plaats ae vrouw econo
misch vrij te maken. De maatschappij
moet zich belasten met het juk dat
tot dusver alleen door de vrouwen in
aller belang wordt gedragen, zoals het
kinderen opvoeden.
Maar de vrouwen willen niet. Vrou
wen kiezen bijvoorbeeld conservatie
ver dan mannen.
Als je geheel afhankelijk bent, dan
zoek je naar datgene dat een schijnba
re veiligheid biedt. Conservatisme
schenkt deze schijn Ook hetzelfde
kiezen als je man schenkt deze schijn
veiligheid. Maar de vrouw is niet van
nature behoudend.
Wat kan de man winnen door deze
bevrijding van de vrouw?
Sommige mannen teginnen te begrij
pen dat er ook voor hen winst zit in
een bevrijding van de vrouw. Daarom
ben ik het niet eens met sommige
vrouwenbewegingen, die de man uit
sluiten. Dat zou erg jammer zijn. De
macht moet niet worden overgeno
men, maar de macht moet verande
ren. want de macht die jullie mannen
hebben 16 allerminst benijdenswaar
dig. Het is als met de strijd van de
homofielen. Wanneer zij vechten voor
een homofiele wereld, waarin de hete-
rosexualiteit marginaal zou zijn ge
worden, dan is dat fout en vervelend.
Maar wanneer de homofielen de hete-
rofiele zelfgenoegzaamheid ondermij
nen, dan is dat waardevol.
«y TH?ia
■ek Ojvan
DA,-j
te >rst.
MEKKA (EPD) Op een wereldcon
gres van islamorganiisaties in Mekka
is besloten tot de oprichting van een
wereldzendingsorganisatie van de is
lam. Aan alle theologische faculteiten
van islamitische universiteiten zullen
zendingssemimaries komen voor de op
leiding van zendelingen.
Met dit besluit is het tot feen duidelij
ke taakverdeling gekomen tussen de
twee grote internationale, door de
islamstaten erkende, islam-organisa
ties. Het 'islamitisch wereldcongres'
(motamar al-al am al-islama) gaat zich
intensiever met de inwendige zending
in de moslimwereld zelf bezighouden,
terwijl de 'wereldmosl'iiniMga' (rabita
al-alam al-islami) de moslims in de
verstrooiing voor haar rekening
neemt en de systematische uitbreiding
van de islam door zendelingen.
NICOSIA (EPS) Tijdens een
plechtige bijeenkomst te Nicosia op
Cyprus is een Raad van kerken van
het Midden-Oosten opgericht.
Deze raad neemt de plaats in van de
Raad van kerken van het Nabije Oos
ten, die in 1924 op de Olijfberg was
opgericht en een protestantse aangele
genheid was. Bij de nieuwe raad zijn
twintig orthodoxe, protestantse en
anglicaanse kerken aangesloten. Domi
nee Albert Isteere van de koptische
evangelische kerk, die secretaris-gene
raal was in de oude organisatie, be
kleedt dezelfde functie in de nieuwe
raad.
Van een verslaggever
ENSCHEDE Enschede moet bin
nen een week de fluoridering van het
drinkwater staken. Dit heeft recht
bank-president mr. C. J. van Zorgen
uitgesproken in een kort geding dat
de 'actiegroep anti-fluoridering' tegen
de gemeente had aangespannen.
ADVERTENTIE
Onbewust (of toch met opzet?!) legde
A. J. Klei verband tussen VOORLOPIG
en BROOD
Terecht!
En dan brood uit de volle tarwekor l
Daar moet je wat langer op kauwen
Wie daar van houdt is abonnee op 't
maandblad VOORLOPIG.
Evangelisch commentaar bij de tijd.
20,50 p.j. Studenten 13,90.
Antwoordno. 101, Delft. Geen postz.
Uitgave: Kok/Meinema.
Mevrouw mr. E. M. Vos de Wael-
Smulders te Utrecht schrijft ons:
Mogen we blijkens het verslag van
Aldert Schipper over het beraad
over sexisme te Berlijn in de
krant van maandag, best wat
brutaler zijn? Vooruit dan! U
heeft het falikant mis, wanneer u
denkt, dat 'de leiding van de Rus
sisch orthodoxe kerk en van de
kerk in griekenland niet benauwd
hoeft te zijn dat zij het erg moei
lijk zal krijgen met de eisen van
de vrouwen'. Laat ze daar maar
heel benauwd voor zijn en hard
werken aan die eisen, want di e
liegen er niet om: eindelijk een
faire menselijke samenleving; een
kerk zonder gewichtigdoenerij
open naar de hele wereld tot in de
u tho&ken, waar de armsten der
armen zitten, de kleinste der klei
nen: het behoud van de oorspron
kelijke spiritualiteit, die alle maat
schappelijke strukturen, oud of
nieuw, levend maakt en doordringt
van heil. Ik beloof u, dat de
kerkelijke hiërarchie het moeilijk
krijgt of al moeilijk heeft met
deze vrouwen, al hoeven ze niet in
het ambt. Als het daarom gaat,
steken ze de neus in de wind en
zeggen tegen de mannen 'Houw
maar'.
Dacht u, dat het doetjes waren, die
orthodoxe vrouwen, die naar Ber
lijn komen om mee te pleiten
tegen sexisme en vóór o.a. 'meer
vrouwen in de theologie'. Beseft
u, wat dit laatste betekent? Ont
koppeling van theolog-e en ambt!
Kom daar maar eens om in Neder
land. waar vandaag de 'vrouw in
het ambt', of ze er is of niet geldt
als een heilige koe.
Daarom heeft mejuffrouw Sophia
Mourouka als eerste vrouw mijn
hart, clat doorgaans slechts te grab
bel ligt voor mannen en kleine
kinderen, gestolen. Wij begrijpen
elkaar. Wij voelen ons niet min
derwaardig staan beneden de on
derste sport van de hiërarchieke
ladder; we staan buien de hiër
archie op een afstand, die uitste
kend zicht geeft.
Als ik iets heb tegen een bisschop,
kan hij een brief van mij krijgen.
Nodigt hij mij dan uit voor een
gesprek, dan ga ik naar hem toe,
waaruit blijkt, dat ik de hërarch'e
wel erken, want tegen een gewone
jongen van die leeftijd zou ik
zeggen 'Kom maar bij mij'. Maar
als ik daar zit in zijn bisschoppelij
ke paleis, krijgt hij een en ander
op zijn brood en beslist geen
stroop om zijn mond; dan heeft hij
het hart niet te proberen gezag te
ontlenen aan de stoel waar hij op
zit, tenzij hij het goed doet. Kijk,
een kapelaan heeft mijn kansen
met. Een lid van de hiërarchie
wordt immers geacht de hiërar
chieke weg te bewandelen, waar ik
als ik boos ben, geen geduld voor
heb. En waar de wereld niet op
kan wachten.
Van een onzer redacteuren
FORT LAMY De kleine protestantse gemeenschappen in de Afrikaanse republiek Tsjaad wach
ten vol spanning af- wat de volgende stap zal zijn, die president Tombalbaye heeft aangekondigd in
de culturele revolutie in dit land. Zij vrezen, dat alle buitenlandse zendelingen het land zullen moe
ten verlaten. Velen zijn al uitgewezen.
Het zuidelijke derde deel van het
land, waar meer dan de helft van de
vijf miljoen mensen wonen, vormt
het machtsblok van president Ngarta
Tombalbaye. Het is ook het gebied
van de gootste zeniingsactiviteiten en
kerkgroei, met mooi dan zestigdui
zend leden in vijftienhonderd gemeen
ten, plus duizenden belangstellenden.
Een evangelisatie-actie in 1972 en
1973 in het zuidwesten bracht nog
eens duizenden bekeringen.
Verleden jaar begon president Tom
balbaye een culturele revolutie naar
het model ran Moboetoe in Zaire, om
zijn positie in het zwarte zuiden te
verstevigen. Het overige tweederde
deel van het land wordt grotendeels
gecontroleerd door moslim-rebellen.
Tombalbaye beval, dat alle 'Europese'
invloed moest verdwijnen. Niet-
Tsjaadse namen werden verboden, ook
bijbelse namen.
Faze twee van de culturele revolutie
begon in november uiet een presiden
tieel decreet, dat icê'i zich voortaan
weer moest onderwerpen aan de tradi
tionele, -waar relig"ei«s geladen, inwij
dingsreen van zijn stam Het Ameri
kaanse blad Christian ty Today pr-
telt. wat er toen gebeurde
Doden
ue eerste stam. waar de wil van ue
president in prakt'js moest worden
gebracht, was zijn e^gen Sara-stam in
het zuidoosten van l'sjaad. Christenen
protesteerden tegen deze terugval in
het heidendom. Hun huizen en boer
derijen werden geplunderd, hun le
vens bedreigd. Sommige kinderen
werden met geweld meegenomen naar
de kampen, «'aar Je inwijdingsriten
plaatsvonden. Een predikant, die bleef
weigeren dat zijn zoons werden mee
genomen, werd neergeschoten. De
zoon van een evagelist die meehielp
met de vertaling van het nieuwe tes
tament in de Sara-taai werd gedood.
De regering beschuldigde de buiten
landse zeudelingen ervan, het verzet
aan te stoken. 'Mid Missions', de
grootste zending onder de Sara's (A-
merikaanse baptisten)', zag al zijn zen
dingsmensen hot land uitgezet. Erger
was nog, dat dertien inheems baptis
tenvoorgangers werden gearresteerd
en dat alle baptistenkerken en scho
len in het gebied werden gesloten.
Sommigen zien hier een persoonlijke
wraaKnemmg van de president in. Hij
werd zelf in 1918 geboren in een
baptistengezin. Hij werd onderwijzer
en kreeg een leiden 1e positie in een
van de baptistengemeenten. Maar la
ter kwam hij onder censuur te staan
wegens 'onchristelijk gedrag'.
Verboden taal
Een andere grief van Tombalbaye kan
zijn, dat de baptisten nog steeds de
Sango-taal gebruiken. Mid-Missions
werkt ook in de aangrezende Cen
traal-Afrikaanse republiek en heeft in
het daar gesproken Sango veel lectuur
uitgegeven. Ook in Tsjaad werd daar
van gebruik gemaakt, omdat het San-
go daar in het zuiden als handelstaal
bekend was. In 1961 werd het Sango
in Tsjaad verboden. Maar de christen-
Sara's lezen nog steeds graag in deze
taal.
In andere gebieden van Tsjaad staan
de kerken niet onder dezelfde druk.
Toch houden ook daar de zendelingeD
er rekenin° mee, dat zij zullen moe
ten vertrekken. Nieuwe visums woi-
den sinds enige tijd a! steeds gewei
gerd. De missie (meer missionarissen,
maar minder kerken en gelovigen)
ziet geen probleme-» omdat de r.k
kerk zich veel soepeler tegen hel
inwijdingsritueel heeft opgesteld.
Er zijn overigens volgens Christianity
Today, ook tekenen, dat het anti-
inwijdingsfront van de protestantse
kerken wankelt. In november namen
zij het standpunt in, dat meedoen met
het heidende ritueel niet te verenigen
was met het lidmaatschap van de
kerk, maar vele gemeenten zijn, ge
confronteerd met oe harde feiten
sindsdien door de knieën gegaan.
Eenheidskerk
De regering heeft -k een eenheids
kerk gesticht, de 'evangelische kerk
van Tsjaad'. In hat gebied van de
Sara-stam zijn twee afgezette baptis
tendominees door de regering aange
steld als leiders van rie nieuwe kerk.
De gesloten baptistenkerken kunnen
alleen heropend worden, als zij zich
onderwerpen aan dve twee mannen.
Ook in andere stamgebieden heeft de
regering mensen benoemd om de
staatskerk te leiden.
DAG VAN VREDE
't Was allemaal erg moei,
omstreeks de middag, toen
en drumband uit Lageveen
bezoek kwam. Eerst
tijdje samen met onze
band dö-e in het rood
het pleintje tegenover de
vlak voor het café Den
zagen ze van de verte en
de Bredevoort die
woont, leende ons even
ker en toen keken we
tegen de ranke majoretten
drummers aan. De beide
maakten ieder een tleam
het dorp en toen
café en langs de
veldje omzoomd door
wat mij betreft het
gen mocht hebben,
lijk. Een beetje warm,
hadden we naar verlangd,
de drumband van
nummers, met geklik van
ook af en toe iets wat leek
tegen een blikken
der was 't erg kunstig,
stond er lakoniek voor
ren. Toen nam de
woord. Hij legde uit dat het"
jaarlijks concert betirof ten Rossu
het Anjerfonds, waar jaarlijt„ol
gen van terugkwamen voor (proi
turole instellingen. En toeide d
fanfare van Lageveen een ni£
De wethouder, diie ik 's mowr,
al in de kerk gezien had, fesio
mij in het oor: een eigen cfc le
van de dirigent! 't Was md
genoot van het mooie weer t 's
mensen, groot en klein en (j,roe
ren, José en Harmie, Jantje icrys
en natuurlijk ook Edwin enflï!.,
Ze stonden verstild te luis De
Was echt zondag. Een goedes
vrede. Zo moest 't eigenli' j}!
'ün- P
De i
érent
NED HERV. KERK kai
Beroepen te Vlaardingen: J.,(^.e'
Overleden:,, G, van Zeben L
D50RN. Stond tevoren te in. i
Windesheim en te Workum.
GEREF. KERKEN pon
Aangenomen naar Bolsward^J
missionaire dienst te Sao Paif il
A. van Exel, wonende te Oegft
Toegelaten om te proponent"
beroepbaar): E. Talstra, F»ing
Mierisstraat 36 Amsterdan^er
CHR GEREF. KERKEN
Beroepen te Eemdijk en te lgaar
R. Kok, kand. te Bennekom.;
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt voor Lynden (USA)|a,v'
geman te Tholen.
BAPTISTEN GEMEENTEN
Bedankt voor Amsterdam-W.: J
seis te Lemmer
Teyd
Kleio heeft duizend ogen, dei
mann von der Dunk (Over hi%r»
historici). Deze artikelen zijn®11
versohenen voornamelijk!
NRC/Handelsblad. Uitg. Van fi®!?
Assen, 137 blz - 16,50. L
Nooit van gehoord! door Wiïth"
Twaalf stief lei nderen van delnur
landse beschaving. 2e, herah v
verbeterde druk. Uitg. Arbeic ejd«
Amsterdam 175 blz - ƒ16.50.
Astronomische navigatie voor two
en motorbootvaarders, door
witt, geïllustreerd met 26 tekt®apsl
en de tabellen. 2c druk. Uitg. ssc
dia, Baarn. 175 blz. Ke_
Verbetering en reparatie van |Jes
lyestor jacht, door C. Jones i.
treerd met 49 tekeningen vat J®f:
Milne. Uitg. Hollandia, BaanrJia
blz. r i
AO-boekje no. 1519: Boren L!
gaats door G. A. J. Bovensar-
Stichting IVIO, Lelystad, 20 iie'i
1,25.
Paranormaal bewustzijn door faj
van Praag. Hypnose, trance, mi
samadhi, satori. Uitg. Meu S'
Baarn. 152 blz. - 14.90.
Goden, graven en geleerden,, i
van de archeologie door C. W. J"
volledig bijgewerkte editie. I
Meulenhoff. Baarn 396 blz. -
Chinees kookboek. 150 menu-v LF.
in woord en beeld door C. D.
Zomer en Keuning, Wagenin; i°r
blz. - ƒ17,50. iaJ
Studeren of werken: drs. ïiu
M. Yland schreef onder dez"Ui
een proefschrift over jongens a|
mavo verlaten. Wat zijn ze vai t
voordat ze examen doen en waUa
daar van terecht. In onze kra
vrijdag 21 juni is de inhoud
boek weergegeven.
Prijs ƒ29.50. uitgegeven doorl
en Zeitlinger, Lisse.
Opvoeding, persoonlijkheid en
verhoudingen in verband met
naliteit, een onderzoek bij vero^
de vermogensdelikwenten. r
schrift van H. L. W. Angeneni?
Tjeenk Willink, Groningen. 18!m'
ƒ25,-. I
De Tilsit erfenis, roman van
Gaskin. U'tg. Veen, Wageninge 111
blz. - ƒ18.50.
MMMMMdoor Berthe Mej v
Tom Eyzenbaeh. Een bundelii6e.
de in NRC/Handelsblad vera J
recepten. Uitg. Rap, Amsterdai
blz. - 12. v<
Sam. het verhaal van een jong 2
opgroeit in de dertiger jaren, i ap
Powell. Het hoek is gebaseerd e
door de NRCV aangekochte t111
van J. Finch. Uitg. Veen. Wa
gen. 272 bl/ - 14.50.
Een kus voor je sterft, een t v
geschreven door I. Levin.
Arbeiderspers, Amsterdam, fie
Vertaling door R. Campert. 258
18.50.
KERK