Veel grensverkeer
met hervormde kerk
Arie Noordtzij, markant oud testamenticus
AbMi
Priester geschorst
die IRA ophemelde
Twee maal een
kwartier in een
gemakkelijke stoel
Vandaag
Situatieschets van chr. gerefkerken
Deelopbrengst van
kinderzegels
naar buitenland
Na oliecrisis zijn
arme landen des
te meer onze zaak
IKOR herdenkt
ds. A. W. Lazonder
Portugese bisschoppen
zitten op de wip
Gereformeerde
gemeenten
nemen adoptie
in studie
Demonstratie voor
ambassade Brazilië
Dertig jaar geleden stierf in Zwitserland:
Trouw
Kwartet
Nieuwe boekei
TROUW/KWAiRfTKT VRIJDAG 14 JUNI 1974
KiERK /BINKBNLAKD T2
'/Ka
Van een onzer verslaggevers
DORDRECHT In de afgelopen dertien jaar hebben 16.200 christelijke gereformeerden hun kerk
verlaten, een niet te verwaarlozen deel van het ledenbestand. Daar staat tegenover, dat 12.200 men-
«en in dezelfde periode toetraden tot de christelijke gereformeerde kerken.
Dat blijkt uit het zojuist verschenen
Jaarboek 1974 van deze kerken. In de
periode 1 januari 1961 tot 1 januari
1974 steeg het totaal aantal christelij
ke gereformeerden in ons land van
63.474 tot 71.300. Het afgelopen jaar
was er een toename van 146, ofwel 0,2
procent
In het kerkelijke grensverkeer is het
globale beeld voor de christelijke ge
reformeerde kerken niet ongunstig. In
deze dertien jaar vertrokken 10.800
christelijke gereformeerden naar an
dere kerken of groepen, terwijl er
11.200 van andere denominaties over
kwamen. Een positief saldo dus van
400.
O VERG ANGERS
Een nadere specificatie laat zien, dat
deze overgangen zich voor het over
grote deel voltrekken binnen de gere
formeerde gezindte. Daarbij verliezen
de christelijke gereformeerden in het
grensverkeer met de hervormde kerk
(winst 3744, verlies 4415) en met de
gereformeerde gemeenten (winst 1097,
verlies 1626).,
Ledenwinst is |er vooral in de verhou
ding tot de beide groepen vrijge-
maakt-gereformeerden (winst 1366,
verlies 409). Verder wordt er ook
gewonnen ten opzichte van de gere
formeerde kerken (winst 3737, verlies
3361) en de oud-gereformeerden
(winst 545, verlies 217). Met de
rooms-katholieke kerk is weinig
grensverkeer. Er kwamen in dez der
tien jaar 176 rooms-katholieken over,
terwijl 46 christelijke gereformeerden
r.-k. werden.
BUITENKERKELIJKHEID
Ten aanzien van de buitenkerkelijk
heid is het beeld beduidend ongunsti
ger. In deze dertien jaar zijn naar
schatting 4300 christelijk gerefor
meerden onkerkelijk geworden. Ver
der zijn er duizend bij verhuizing in
het kerkledige verdwenen, doordat zij
hun attestatie in hun nieuwe woon
plaats niet meer inleverden.
Ds. M. Drayer, een var» de samenstel
lers van het jaarboek: 'De toenemende
migratie van onze bevolking beïn
vloedt in dit opzicht juist voor de
kleinere kerkgemeenschap de cijfers
in ongunstige zin daar de grotere
spreiding de relatie tot een bepaalde
gemeente moeilijker maakt, zodat
men tussen wal en schip terecht
komt. Ook al behoeft in dit geval
algehele ontkerkelijking nit plaats te
vinden, de mogelijkhèid is zeker niet
denkbeeldig, dat de band niet alleen
met de eigen, maar ook met elke kerk
verbroken wordt.'
Tegenover deze laatste cijfers staan
933 buitenkerkelijken, die in deze pe
riode tot de christelijke gereformeer
de kerken toetraden.
ONVOORSTELBAAR
In zijn jaaroverzicht gaat ds. Drayer
in op de 'onvoorstelbare moeite' in
eigen kerk als gevolg van toenemende
polarisatie. Ook vroeger waren er wel
tegenstellingen, maar het ging toen
allemaal iets gemoedelijker toe. Men
sprak toen nog niet van modaliteiten,
maar (toegeeflijker) over 'ligging'. Er
zijn nu symptomen, dat de spannin
gen tussen licht en zwaar, noord en
zuid op d spits gedreven worden,
aldus ds. Drayer, die hier een van de
redenen zit, waarom 'een niet te
verwaarlozen gedeelte van het leden
bestand zich op de een of andere
manier 'onterft' of zich 'onterfd' ge
voelt in onze kerken.'
Jaarboek 1974 van de christelijke ge
reformeerde kerken in Nederland.
Uitgave Van Brummen te Dordrecht.
228 blz5,75.
Michael Gaughan is bij zijn geboorteplaats Ballina in Ierland begra
ven. De met een vlag bedekte kist wordt onder geweldige belangstel
ling de begraafplaats opgedragen.
BIRMINGHAM De r.k. priester Michael Conolly is voorlopig ge
schorst omdat hij bij de begrafenis van Michael Gaughan, die voor de
één een bankrover is en voor de ander een held die stierf voor zijn
(Noordierse) vaderland, een toespraak heeft gehouden waarin hij de
zaak van het Ierse republikeinse leger, de IRA, had opgehemeld. De
schorsing is uitgesproken door de aartsbisschop van Birmingham
George Dwyer.
De redactie behoudt zich het recht
voor haar ter opname in deze rubriek
toegezonden meningsuitingen verkort
weer te geven. Bij publikatie wordt
met de naam van de inzender onder
tekend. Brieven kunnen worden ge
stuurd aan het secretariaat hoofdre
dactie Trouw/Kwartet, postbus 859.
Amsterdam.
Ster-reclame
Enkele malen per dag worden we
gemanipuleerd, geïrriteerd en bedro
gen door de STER-reclame die ons
allerlei hysterisch schreeuwende man
nen en vrouwen in de huiskamer
brengt om ons met onderscheiden leu
genachtige voorstellingen allerlei arti
kelen aan te praten waarbij het nóch
met de geestelijke nóch met de mate
riële milieuverontreiniging, nóch met
de waarheid, nóch met onze gezond
heid nauw genomen wordt. Nu wil
men ons ook op zondag met deze
minderwaardige zaken opschepen.
Men behoeft waarlijk niet van oordeel
te zijn dat STER-reclame in strijd is
met zondagsheiliging etc. om de hart
grondige kreet te slaken: de hemel
beware ons voor al deze vuiligheid
ook nog op zondag!
Den Haag
W. C. F. Scheps
Grieks verzet
Uit uw bericht van 7 juni over een
brief aan het komité Solidariteit
Grieks Verzet, kan een tegenstelling
geconstateerd worden tussen minister
Van der Stoel en het Kbmité Solidari
teit Grieks Verzet over de wenselijk
heid de bewuste brief te publiceren.
Minister Van der Stoel zou tegen
publikatie zijn geweest, terwijl het
Komité er vóór was. De waarheid is,
dat het Komité daartoe ook aange
spoord door min. Van der Stoel, nauw
keurig heeft afgewogen of de bewuste
brief gepubliceerd kon worden in be
lang van de vijf genoemde gemartelde
Grieken. Overleg met vertegenwoordi
gers van het Griekse verzet heeft
ertoe geleid dat de brief toch is
gepubliceerd, omdat alle betrokkenen
van mening waren dat het Griekse
verzet de eerste aangewezene is in
deze moeilijke afweging de juiste
richting aan te geven.
Amsterdam
drs. Harry van den Bergh voorz.
Komité Solidariteit Grieks Verzet
Nadere informatie
Dr. Brienen vergist zich deerlijk als
hij meent dat de Nadere Reformatie
Siet zou wortelen in de Reformatie-
et is wat anders als men beweert
dat bij de oude schrijvers (de mannen
van de Nadere Reformatie) geen spo
ren van laatmiddeleeuwse scholastiek
en mystiek zouden zijn aan te wijzen.
Maar wortelen in of stoelen op
doet de Nadere Reformatie zek op
Calvijn en de andere Reformatoren.
Zelf kennis genomen hebbende van de
oude schrijvers kan ik verklaren dat
ze eerlijke en heerlijke zielespijs ge
ven waarin de werking van de Heilige
Geest duidelijk merkbaar is. Zij ken
den Gods Woord en zij kenden het
mensenleven. En toen zo'n vijftig jaar
lang vóór de afscheiding in de her
vormde kerk de mensen stenen voor
brood kregen zochten de vromen in
de gezelschappen (conventikels) iets
beters. Dat betere zagen ze toen ook
m.i. terecht in het elkaar voor
lezen uit de oude schrijvers.
Ie Exloërmond
J. Tipker Kz.
Brugfunctie
Blijkens Tr.-Kw. van 8 juni wijst
prof. Verkuyl op hef.grote aanwezige
gevaar, dat een kerk bedreigt, wan
neer de brugfunctie tussen kerk-jeugd
instort. Vooral de laatste jaren is van
vele zijden gewaarschuwd dat het lan
delijk gereformeerde jeugdwerk bezig
is geleid te worden in een verkeerde
richting. Het geluid ontbrak: 'Dit is
de weg, wandel daarin, jeugd der
kerk en gij zult rust vinden'. Wat is
er al gewaarschuwd, dat de afbraak
van kerkeijk jeugdwerk onafwendbaar
is, wanneer Calvijn ingeruild wordt
voor Marx. Wanneer volgens ge
noemd artikel opnieuw bezinning in
dezen gevraagd wordt en bruggenbou
wers, akkoord, maar dan bouwers, die
de leegte, waarin we geraakt zijn
peilen, zonodig het schroot opruimen
en opnieuw beginnen op de oude
fundamenten en peilers en de boven
bouw aanpassen aan de methoden en
structuur van heden op bijbelse en
reformatorische grondslag. Dan is er
zeker geen gevaar voor ondergang van
de kerk. 'Schommelbrugjes en bedrie
gertjes zijn mooi voor vermaak maar
deugen niet als functie tussen kerk
en jeugd.
Oldebroek H. Bocve
UTRECHT De opbrengst van de
kin derpostzegel actie 1973 (6,2 miljoen
gulden), gaat voor een deel naar hulp
aan kinderen buiten Nederland. Twee
miljoen gulden gaat naar hulp aan
kinderen buiten Nederland. Het geld
gaat naar instellingen die hulp bieden
aan kinderen in Bangla Desj, Brazilië,
Angola, Kenya, Zaire, Indonesië en
Ethiopië. Het overige geld gaat near
projecten in Nederland, zoals bijvoor
beeld de Nederlandse unie van speel
tuinorganisaties (ƒ40.000), de ver
schillende Kruisverenigingen
156.000), de Nederlandse vereniging
voor revalidatie 15.000) en de Alge
mene vereniging ter voorkoming van
blindheid (ƒ10.000.)'.
DEN HAAG De machtsverschui
ving die door de oliecrisis zichtbaar
werd, mag nog geen reden zijn om te
zeggen dat de derde wereld nu maar
zelf zijn zaken moet gaan regelen en
dat de 'nieuwe rijken' (de olielanden)
de verantwoordelijkheid voor de arme
landen moeten aanvaarden. Dit zed de
voorzitter van de Nederlandse organi
satie voor internationale ontwikke
lingssamenwerking, dr. H. M. de Lan
ge op de algemene vergadering van de
NOVIB in Den Haag. Wie kennis
neemt van de hachelijke situatie
waarin juist de armste landen zijn
gekomen door de oliecrisis, kan tot
geen andere conclusie komen dan dat
de rijke landen zich extra moeten
inspannen, aldus dr. De Lange.
Connolly Is verbonden aan een paro
chie in Wolverhampton. Michael
Gaughan overleed in een Britse ge
vangenis waar hij een hongerstaking
hield om overbrenging naar een ge
vangenis in Noord-Ierland af te dwin
gen. Hij moest een gevangenisstraf
van zeven jaar uitzitten wegens een
bankoverval die volgens zijn zeggen
was gepleegd om geld bijeen te krij
gen voor het Ierse republikeinse le
ger. Connolly noemde Gaughan in
zijn toespraak' een dappere soldaat
die voor de zaal: van de vrijheid
gevallen was'.
Vooral het feit dat de slippedragers
Van een onzer verslaggevers
HILVERSUM In zijn maandelijkse
rubriek 'Zingt het voorbedachte lied'
voor IKOR-radio herdenkt Frits Mehr-
tens zondagavond om half zeven de
.onlangs overleden hervormde predi
kant A. W. Lazonder, die zo sterk
betrokken is geweest bij de totstand
koming van het nieuwe liedboek.
Frits Mehrtens laat dan gedeelten ho
ren uit de rede die ds. Lazonder in
Middelburg hield bij de aanbieding
van het nieuwe liedboek aan de ker
ken.
LISSABON Een Portugese krant
zegt dat verschillende bisschoppen de
nauwe banden onderhielden met de
ten val gebrachte regering Caetano op
het punt staan af te treden. Het is tot
dusver niet mogelijk geweest om het
bericht van de krant, 'A Capital',
bevestigd te verkrijgep. De nuntia
tuur noemde het bericht uit de lucht
'gegrepen, maar tegelijk rekenen wel
ingelichte Vaticaanse kringen er op
dat in elk geval nuntius Sensi uit
Lissabon zal worden teruggeroepen.
Het Portugese episcopaat is met uit
zondering van de bisschop van
Oporto, Ferreira Copies, steeds nauw
verbonden geweest met het bewind
Salazar en -Caetano.
I
bij de begrafenis het uniform van de
IRA droegen, wekte de woede van de
Britten op. Mgr. Dwyer zegt in zijn
verklaring dat een priester' ivoorden
van vrede en verzoeping moet spre
ken en dat het optreden van Connolly
alleen maar de verbittering en ver
deeldheid kan aanwakkeren'.
De 44-jarige Connolly beschreef de
Ira-campagne als een heilige oorlog
tegen heidenen en mensen die geen
respect hebben voor de menselijke
waardigheid. Mgr. Dwyer zal na een
gesprek met Connolly over zijn toe
komst beslissen. Veel zal afhangen
van de vraag of Connolly zijn uitspra
ken in een opwelling of weloverwo
gen heeft gedaan. Andere priesters
die bij de begrafenis betrokken wa
ren, hebben geen steun gegeven aan
Gaughans actie.
Van een onzer verslaggevers
GOUDA De synode van de gerefor
meerde gemeenten in Nederland heeft
een deputaatschap ingesteld, dat de
kwestie van het al dan niet dopen van
geadopteerde kinderen in studie gaat
nemen.
De synode, die onder leiding stond
van ds. J. de Groot uit Rijssen, hield
zich vooral uitvoerig bezig met de
jaarlijkse bid- en dankdagen. Omdat
het op elke plaats afzonderlijk bid- en
dankdag houden voor de weinige pre
dikanten van de kerkïormatie (zeven
op een totaal van 52 gemeenten) te
zwaar geworden was, had de synode
van vorig jaar besloten, dat alle ge
meenten deze dagen voortaan op de
zelfde data zouden houden (tweede
woensdag in maart en eerste woens
dag in november). Dit betekende, dat
de vacante gemeenten op deze dagen
geen predikant meer hebben en uit
sluitend leesdiensten moeten houden.
Een voorstel, om dit besluit te herzien
en de vacante gemeenten in de gele
genheid te stellen door zelf een da
tum vast te stellen althans 's avonds
een predikant te laten voorgaan, werd
na uitvoerig beraad verworpen.
Gedeputeerde staten van Zuid-Holland
hebben eindelijk een verklaring van
geen bezwaar afgegeven voor de bouw
van het bejaardenoord van deze ge
meenten (een dienstencentrum met
112 bejaardenwoningen) in Gouda. De
totale bouwkosten van dit project zijn
begroot op 8,5 miljoen. Verwacht
wordt, dat hierop een geldlening zon
der gemeentelijke garantie kan wor
den verkregen van zes miljoen. De
gereformeerde gemeenten in Neder
land (16.000 zielen) hebben zelf al
twee miljoen bijeengebracht, terwijl
nog eens twee ton is toegezegd.
DEN HAAG Tien leden van 'Am
nesty International' hebben gistermor
gen een stille tvaoht betrokken voor
de Braziliaanse ambassade op de Mau
ri t&kade in Den Haag. Doel ds een
openbaar proces te verkrijgen voor
een aantal Braziliaanse politieke ge
vangenen tegen wie nog geen beschul
digingen zijn ingebracht
UTRECHT Een bepaald stadi
um van geluk kan 'gewoon' verkre
gen worden als men twee maal op
een dag een kwartier in een ge
makkelijke stoel gaat zitten. Dit
leert ons het instituut voor klini
sche en industriële psychologie
van de rijksuniversiteit te Utrecht.
Dit instituut gaat onder leiding
van drs. L. Pannekoek een onder
zoek instellen naar de psychologi
sche effecten van transcendente
meditatie, waarvoor een steeds gro
ter wordende belangstelling be
staat.
Transcendente meditatie is door
Maharishi Manesh Yogi omschreven
als een techniek, waarbij men de
aandacht richt opmeer subtiele
ontwikkelingsstadia van een ge-
dachte tot het subtielste ontwikke
lingsstadium wordt ervaren en
overschreden. Men is dan getrans
cendeerd. Dat is volgens het in
Utrecht gevestigde centrum voor
transcendeiite meditatie 'een bron
van energie, creativiteit, intelligen
tie en geluk'. Dit stadium wordt
bereikt door gewoon in een gemak
kelijke stoel te gaan zitten. Als
dat twee maal per dag vijftien
minuten lang wordt gedaan, blijkt
dat volgens het centrum een enor
me rust te geven aan het zenuw
stelsel.
De techniek moet regelmatig wor
den beoefend en wel een kwar
tiertje in de ochtend en een kwar
tiertje 's avonds. Door de lieel die
pe rust krijgen nog steeds vol
gens het centrum voor transcen
dente meditatie diepere ver
moeidheden, spanningen en frus
traties de kans 'op te lossen'.
De onderzoeker dr. Wallace heeft
deze alerte rusttoestand een vierde
hoofdbewustzij'ns toestand ge
noemd, verschillend vanwaken,
slapen en dromen.
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
B.V. De Christe.iike Pers
Directie:
Ing O. Postma,
F. Diemer
Hoofdredactie:
J. Tamminga.
Hoofdkantoor: NZ. Voor
burgwal 280, Postbus
859, A'dam. Telefoon
020-22 03 83. Postgiro:
26 92 74. Bank: Ned.
Midd. Bank (rek nr.
69 73 60 768). Gem giro
X 500.
door prof. dr. J. Veenhof
Volgende week vrijdag (21 juni) is liet dertig jaar geleden, dat de
oudtestamenticus Arie Noordtzij in liet Zwitserse Lutry bij Lau
sanne overleed. De tijding van zijn heengaan ver van de kring
van zijn Hollandse vrienden en leerlingen werd destijds als liet
ware overstemd door het rumoer van de oorlog en drong pas later
in Nederland door. Zo vond het leven van deze markante theoloog
een onopgemerkt en stil einde. Dit is voor ons een reden temeer
om nu, na dertig jaar, nog eens het licht te laten vallen op deze bij
zondere figuur; met name op zijn laatste levensperiode, waarover
in ons land zo weinig hekend is.
Geboren in 1871 uit het huwelijk van
Maarten Noordtzij en een kleindoch
ter van Hendrik de Cock was Arie
Noordtzij alleen al krachtens zijn af
komst heel nauw verbonden met de
Afscheiding van 1834 en zijn leven
lang heeft hij van zijn solidariteit
met het gereformeerde volk blijk ge
geven. Evenals vader Maarten, bijna
veertig jaar lang de oudtestmenticus
van de theologische hogeschool te
Kampen, had hij al vroeg zijn hart
verpand aan de studie van het Oude
Testament
Vader Maarten was een der eersten,
die in Nederland wezen op het belang
van de archeologische ontdekkingen
in het Midden-Oosten voor het ver
staan van het Oude Testament; de
meeste toonaangevende geleerden na
men daartegenover toen nog een heel
sceptische houding aan. Toen zoon
Arie zich in Leiden aanmeldde voor
de studie van de semietische talen,
werd hij door de beroemde Abraham
Kuenen begroet met de woorden: 'Duj
u bent de zoon van die meneer in
Kampen, die gelooft in die potten en
pannen!'
De jonge student nam dankbaar de
grondige Leidse scholing in ont
vangst, maar in de lijn van zijn vader
bleef hij zijn leven lang geboeid door
wat die 'potten en pannen' ons over
de achtergrond van de oudtestamenti
sche geschriften te vertellen hebben'.
Utrecht
Via een lectoraat in Kampen belandde
hij in 1912 op de oudtestamentische
leerstoel aan de rijksuniversiteit te
Utrecht De benoeming van een ker-
kelijk-gereformeerd man aan een her
vormde faculteit bracht toentertijd
heel wat tongen en pennen in bewe
ging, maar Noordtzij ging rustig zijn
gang en hij ontwikkelde zich tot een
geleerde, die in alle kringen volstrekt
serieus genomen werd. Geheel zijn
wetenschappelijke aktiviteit werd ge
kenmerkt door het gespannen luiste
ren naar 'Gods Woord en der eeuwen
getuigenis' we citeren hiermee de
titel van zijn grote boek, dat in 1924
het licht zag en overal een gunstig
onthaal vond.
Noordtzij kende de cultuurwereld van
het Midden-Oosten uit eigen aan
schouwing, hetgeen in die tijd ook
Prof. dr. A. Noordtzij
voor oudtestamentici bepaald nog
geen vanzelfsprekendheid was. Mede
daardoor kon hij in zijn vele geschrif
ten de boodschap van het Oude Testa
ment in historie, lied en profetie
levendig en plastisch vertolken.
Noordtzij had een fijne antenne voor
de eigen denkwijze van de oosterse
auteurs, die op allerlei punten sterk
verschilt van onze westerse abstracte
en theoretische benadering van de
dingen, wat Noordtzij vanuit deze
hermeneutische gezichtshoek te berde
bracht over het openbaringsgebeuren.
de Godsverkondiging en het mens
beeld van het Oude Testament is ook
vandaag nog bestudering en overwe
ging ten volle waard.
Tot zijn om gezondheidsredenen ver
vroegd emeritaat in 1936 werkte
Noordtzij in Utrecht Daarna trok hij
naar het geboorteland van zijn vrouw
Alice Aimé Peter, het Waadtland,
een der kantonen van het fransspre
de gedeelte van Zwitserland. Het ge-
gezin Noordtzij de dochter was in
middels in Nederland getrouwd, maar
de belde jongere zonen waren met
hun ouders meegegaan woonde
eerste drie jaar in Lausanne, daarna
vier jaren in een eigen chalet in Les
Diablerets.
De verandering van omgeving deed
Noordtzij goed, zodat hij zijn weten
schappelijk werk kon voortzetten. Zo
ronidde hij 'in deze periode zijn exe
geses van de boeken Leviticus, Nu-
meri en Ezra-Nehemia af en publi
ceerde hij in drie delen van de be
kende serie 'Korte Verklaring'.
Voorts investeerde hij veel energie in
een wetenschappelijk commentaar op
kronieken. Het manuscript kwam ge
reed. maar kon vanwege de oorlog
niet worden uitgegeven. Het berust
thans in het archief van de Kampense
hogeschool.
Visser 't Hooft
Noordtzij leefde in deze Zwitserse
jaren overigens bepaald niet geïso
leerd. Hij onderhield contact met al-
Jerlei theologen, onder wie Charles
Guignebert van de Sorbonne en de
bekende rooms-katholieke exegeet R.
P. Lagrange. Aan laatstgenoemde
droeg hii op zijn in het frans geschre
ven artikel over de intenties van de
schrijver van Kronieken, dat in 1940
In het tijschrift 'Revue Biblique'
verscheen. Vermeldenswaard is, dat
Noordtzij en dr. Visser 't Hooft el
kaar eoed leerden kennen en waarde
ren. Trouwens, Noordtzij voelde zich
sterk betrokken bij het wel en wee
WERKLOOSHEID
Van tijd tot tijf komen ons getalli
van werklozen onder ogen. Ze gai
wat op en-neer en kunnen ook ve
schillend uitgelegd worden. Maar d
getallen zijn minder belangwekkei
dan het leed dat er achter schuilt 1
explosie van baldadigheid in het vo
ge weekend in Groningen laat zii
dat drie van de zes herrieschoppe
'zonder beroep' waren. Dat vermeld
niet om déze wandaad op rekenii
van 'de werklozen' te zetten. H
geeft wel even iets te zien van
nood die hier is en waaraan
misschien te gemakkelijk voorl
gaan. En terecht kan niemand di
aandacht vragen voor de nood van d
werklozen die in stilte lijden, gebu
gaan onder de bijna geruisloze u
schakeling. We moeten natuurli
niet gaan menen dat met een behoi
lijke werkloosheidsvoorziening de
nood is opgelost. Die neiging hebb
we en dat is een verkeerde neigii
Het is duidelijk dat het vraagstuk
de uitschakeling door sluitingen
fusies en andere oorzaken een hoge
plaats op de lijst van prioriteit
moet hebben. Terwille van hen
het treft en van hun kinderen. 1
zullen andere maatregelen dan besl
singen ten aanzien van de hoogte v
de uitkering moeten genomen wij
den. Daar horen we nóg wein t
i over. aDt is niet als een verwijt b i
doeld. want het is best mogelijk dw
er wel degelijk aan bepaalde striiti
turen gewerkt wordt die hier verlii e
ting moeten brengen, zonder dat i
nog naar buiten kan treden. Maar ba
mag niet uit onze aandacht verdv
nen en overgelaten worden aan
gang der dingen. Wie de dertig
jaren meemaakte weet maar al
goed hoe groot de nood van werkloi
heid is en hoe diep die ingrijpt H
is een vraag voor ons gehele Volk.
van de hele Nederlandse kolonie in
de spannende jaren van de oorlog.
Dikwijls preekte Noordtzij in gemeen
ten van de Vrije Kerk (Eglise libre)
in Waadtland en aan de theologische
faculteit van deze kerk, opgenomen in
de universiteit van Lausanne, hield
hij voordrachten.
Het einde
Tijdens de winter van 1943-1944 trad
in de gezondheidstoestand van Noordt
zij een merkbare verslechtering in.
Hij leed aan hartzwakte, waarvoor hij
in Tessln herstel zocht en aanvanke
lijk ook vond. Maar in juni 1944
kreeg hij in Lausanne tijdens een
examen aan de faculteit opnieuw een
hartaanval. Na een verblijf in het
ziekenhuis werd rust gezocht in het
schilderachtige wijnstadje Lutry aan
de oever van het meer van Genève.
Daar kwam op 21 juni nog relatief
onverwacht het ednde.
De Zwitserse verwanten en vrienden
hebben Arie Noordtzij op het kerkhof
van Lutry begraven en een goed on
derhouden zerk wijst thans nog de
plaats aan, waar hij te ruste werd
gelegd. In de 'Gazette de Lausanne'
schreef de bekende exegeet Ph. Me-
noud een zeer hartlijk herdenkings
artikel. Deze bijdrage anno 1974 be
oogt hetzelfde als Menoud in zijn In-
memoriam; de herinnering levend te
houden aan een markant geleerde, die
een diepgewortelde gereformeerde le
vensovertuiging verbond met grote
openheid, zowel op het terrein van
zijn wetenschap als in de menselijke
verhoudingen. Dqor zijn werk spreekt
hij ook nu nog tot ons.
Prof. dr. J. Veenhof Is hoogteraat* in
de theologische faculteit van de Vrije
Universiteit te Amsterdam.
NED. HERV. KERK
Beroepen te Monster: P. M. Breugi r
te Barneveld; te Arnhem: W. Dij
meester te Hilversum; te Arnhem;
J. Spijkerboer te Santpoort en Th.
Loran, pred. voor buitengew. W'
zaamheden (herv. jeugdraad), won<
te Leusden.
Broepbaar: dr. J. van Slageren, 2i(
dingspred. p/a Zendingshuis, Leiiy
straat 11, Oegstgeest.
Aangenomen naar AmsterdamèW.: I
G. J. v,d. Sluys te Moerkapelle, I
bedahkte voor Oene en Delft.
Bedankt voor Opheusden:S. dë-~J«p
te Ouddorp.
Afscheid op 16 juni van Amersfoo
C. Vos, beroepen te Amsterdam; v
Boxmeer: A. J. Wilzing, ber. te
Gravenhage: van Velp: A. de Leen
ber. te Groningen (studentenpas
raat): van Groningen (tJb;vr de vri
modaliteit): R. Ilensen, ber. te G
ningen t.b.v. het studentenpastor
van Wassenaar, als pred. voor bi
werkzaamheden (full-time leraar t
aan het Rijnlands Lyceum) A. v
Buuren, ber. te Zoetermeer.
Intrede te Ferwerd: S. J. Seinen i
Tange-Alteveer; te Ternaard; S.
Nijdam uit"Drachten; te Den Bomm
kand. H. Talsma uit Utrecht.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Norg: M. D. de Vr
kand. te Leeuwarden.
Aangenomen naar Veenendaal: H.
van Bottenburg te Voorburg, die
danikte voor Roden.
Afscheid van Dordrecht; E. R.
Schuddebeurs, ber. te Ureterp. 1
Intrede te Zweeloo: P. A. C. Bongi
uit Haarlem; te Schermerhorn: kat
J. W. Doff uit Amsterdam;
Emeritaat verleend aan H. Pilon
Hilversum.
GEREF. KERKEN (VRIJG)
Beroepen te Wageningen: J. A.
Velden te Enschede-N., voorheen
sionair pred.
Aangenomen naar Blokzijl: S.
Vries, kand. te Zuidlaren, die bedai
te voor 14 andere beroepen.
Afscheid van Leiden: J. v.d. Ha
ber. te Gouda.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen te Rotterdam-O. (tevens
geest, verzorger v.d. Koningshof
Rotterdam-Z): K. J. Velema te Le
warden; te Zwijndrecht: P. N. Ribb
te Den Haag-W.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Rotterdam-IJsselmoni
J. van Haaren te Amersfoort.
BAPT. GEMEENTEN
Beroepen te Amsterdam-W.: W. H
seis te Lemmer.
'Dat hoef Je niet te nemen', door Sj
D. Allnsky. Uitg. Bert Bakker, D
Haag. 159 blz. Prijs 16,50.
Alinsky geniet enorme faam onder
Nederlandse voorvechters voor har
sociale acties. Hij wordt onder andi
door Piet Reckman (Sociale aki
voortdurend geciteerd en beschrev
Deze vertaling geeft een goed lnzii
I in Alinsky"s denken.
•Morele dilemma's bij de geneeski
de' door Alastair V. Campbell. W
De Toorts te Haarlem. 159 blz. F'
19,-
De auteur docent christell
ethiek aan de universiteit van Ed
burg presenteert zijn boek als
beknopte cursus medische ethiek,
voornamelijk is bedoeld voor de ofi
ding van artsen en verpleegkundig
Het is ook toegankelijk voor een
dere lezerskring.