Hervormden zijn
verdeeld over
abortusvraagstuk
Zwart Zuid-Afrika
staat achter wereldraad
fllBlllSllI
Vandaag
Trouw
Kwartet
Animo voor Oranjeexpres valt niet mee
Portugal kijkt naar
ons sociaal bestel
Dr. Beyers Naudé (contra prof. Oberman)
Nieuwe boeken
Boze verloofde
springt van balcon
TROUW/KWARTET DONDERDAG 13 JUNI 1974
KERK/BINNENLAND T2/K2
Van een onzer redacteuren
DEN HAAG De hervormde synode gaat volgende week dinsdagmorgen het veelbesproken onder
werp abortus provocatus (het opzettelijk beëindigen van menselijk leven in opbouw tot aan de zes
tiende zwangerschapsweek) behandelen. Of het tot een standpuntbepaling zal komen lijkt zeer de
vraag, want nu al openbaren zich fundamentele verschillen van inzicht tussen degen, die op verzoek
van de synode een lijvig rapport samenstelden en de hervormde raad voor kerk en gezin, die dit rap
port verwerpt. En op de voorpagina van Hervormd Nederland van deze week wordt al gepraat over
'een naargeestig rapport'.
De titel van het rapport "Leven en
laten leven' laat er geen twijfel over
bestaan, waar 'de poging tot het for
muleren van een christelijke visie'
zoals de ondertitel luidt, op neerkomt.
Abortus wordt op grond van bijbelse
uitgangspunten en ethische overwegin
gen afgewezen. Met dien ^verstande,
dat er een 'tenzij' aan wordt toege
voegd, namelijk dat wanneer het gaat
om leven tegenover leven, gekozen
mag worden voor het leven van de
moeder.
CITATEN
Enkele kenmerkende citaten uit het
rapport:
Als 'beeld Gods is de mens wel Heer
over de schepping, maar die macht is
hem gedelegeerd door de Schepper.
Dat betekent: hij moet heer zijn zoals
God heer is: creatief, heilzaam, spa
rend. Hij leeft op deze aarde 'om die
te bewerken en te bewaren'. (Genesis
2. 15) en vooral dat bewaren vergeet
hij nogal eens.
Wanneer wij dat belijden, dan kun
nen wij het niet anders zien dan dat
de huidige houding t.o.v. de abortus
provocatus, die allerwegen veld aan het
winnen is, niet in de geest van God.
en dus ten diepste inhumaan is.
Het feit dat op dit moment de abor
tus provocatus meer en meer als een
normale zaak wordt geaccepteerd ach
ten wij geenszins maatgevend voor de
christelijke levenshouding. Veeleer
een treffend voorbeeld van wat men
'geestelijke milieuvervuiling' zou kun
nen noemen.
Wij pleiten voor een andere mentali
teit. Dat kan soms betekenen een
oproep tot een 'ascetische' levenshou
ding. ook met het oog op (eventuele)
wettelijke mogelijkheden. Daarmee
bedoelen wij, dat het om ethische
redenen de aangewezen weg kan zijn
van dergelijke mogelijkheden geen ge
bruik te maken: afstand te doen van
bepaalde door de samenleving toege
kende rechten. Het kan zelfs de roe
ping van de gemeente zijn om in
boete en berouw bij God in te treden
voor vergeving van dit tot structureel
uitgegroeide kwaad, dat een gezamen
lijke schuld is.
Tot zover enkele kenmerkende citaten
uit het rapport.
COMMENTAAR
Wat is het commentaar van de raad
voor kerk en gezin hierop? Behalve
wijdlopig, te belérend en te absoluut
vindt deze raad o.m. van het rapport
dat het nauwelijks er op ingaat dat
geen enkel mens en dus ook geen
enkele ongeboren vrucht absolute
waarde heeft, wat nu juist voor de
hele problematiek van beslissende be
tekenis is. Verder vindt de raad dat
de samenhang tussen de ontwikkeling
van de cultuur en het andere denken
Het abortus-vraagstuk heeft al verscheidene discussies en demonstraties teweeggebracht. Volgende week
dinsdag zal de hervormde synode zich met de kwestie bezighouden.
over abortus niet uit de verf is ge
komen.
Maar de voornaamste kritiek van de
raad op het rapport is, dat het veel te
weinig doet uitkomen dat de hele
discussie 'neen', tenzij' (standpunt
rapporteurs) en 'ja, tenzij' (standpunt
raad) in feite de discussie is in hoe
verre wij, als kerk, als maatschappij,
vertrouwen stellen in de vrouwen, de
echtparen, die voor de beslissing al of
niet abortus staan.
Bij het 'neen tenzij' wordt de vrouw
uiteindelijk niet vertrouwd, niet ern
stig genomen in haar motivaties. De
maatschappij, vertegenwoordigd door
arts en of predikant voert haar eigen
categorieën in, die uiteindelijk aan de
vrouwen worden opgelegd. Bij het 'ja
tenzij' evenwel, wordt van de motiva
ties van de vrouw uitgegaan. Het
gesprek dat vanuit die laatste houding
gevoerd wordt wil de vrouw helpen
om er zich van te vergewissen of de
beslissing om abortus te laten toepas
sen inderdaad past in haar levenscon-
sept, in het geheel van haar zijp en
haar toekomst verwachtingen. Aldus
de raad voor kerk en gezin.
De kerk zal, zo concludeert de raad
tenslotte, door dit rapport te aanvaar
den weer een mogelijkheid om werke
lijk tot de mens van deze tijd te
spreken voorbij laten gaan. Velen zul
len in hun mening bevestigd worden,
dat de kerk irreëel met de werkelijk
heid omgaat.
SAMENSTELLERS
De samenstellers van 'Leven en laten
leven' zijn: ds. J. A. van Boven,
mevrouw dr. F. T. Diemer-Lindeboom
(jurist, gereformeerd) J. Kremer
(vrouwenarts) drs. A. W. Mante
(arts), mevrouw M. M. Plomp-van
Harmeien (chirurg) en dr. E. Schro
ten. De longarts L. v.d. Drift moest
zich om gezondheidsredenen uit de
commissie terug trekken. De nota van
de raad voor kerk en gezin is onderte
kend door de voorzitter en de secreta
ris van deze raad, resp. A, van Mazijk
en ds. R. Kaptein.
De redactie behoudt zich het recht
voor haar ter opname in deze rubriek
toegezonden meningsuitingen verkort
weer te geven. Bij publlkatle wordt
met de naam van de inzender onder
tekend. Brieven kunnen worden ge
stuurd aan het secretariaat hoofdre
dactie Trouw/Kwartet, postbus 859,
Amsterdam.
Dr. Wiersinga (3)
Tr/Kw. van 11 juni meldt de /teleur
stelling der verontrusten over de be
sluiten inzake dr. Wiersinga. Dr. Mas-
selink viel het op dat de bijbel dicht
bleef. Hij maakte de discussies mee.
Hij kwam echter iets te laat binnen
en heeft de opmerking van de praeses
niet gehoord, dat het niet de bedoe
ling was te herhalen wat in de hoorzit
ting over dr. Wiersinga in maart is
gezegd. Nu zou het alleen gaan over
de procedure. Vandaar.
Niemand heeft zich bovendien opge
worpen als verdediger van Wiersin-
ga's afwijkende gevoelen. In de hoor
zitting hebben deputaten verwezen
naar de studie van dr. Ridderbos
('Zijn wij op de verkeerde weg') voor
wat betreft de Schriftgegevens. Dat ds
Van der Brink meent dat we niet
langer reformatorische kerk willen
zijn, begrijp ik niet. Hoe men ook
over de uitspraak denkt, deze laat het
belijden inzake de verzoening onver
let. De uitspraak handhaaft de belij
denis, wijst de opvatting van Wiersin
ga af en wijst er op dat hij in zijn
ambtelijk werk dit belijden niet mag
weerspreken. Na de negen overwegin
gen en voor de besluiten sprak de
synode uit: 'zij blijft bij de belijdenis
der kerk ta.v. de aard van het plaats-
bekledende verzoeningswerk van
Christus, ook als het dragen van het
gericht van God'.
Den Haag
dr. C. Gilhuis
Schrijnend
Personeel van NVV wil meer in
spraak, meldt Tr/Kw. van 10 juni.
Eindelijk eens een 'van onderen' uit
de vakorganisatie zelf! Toch wel een
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
B.V. De Christe.ijke Pers
Directie:
Ing. O. Postma,
F. Diemer
Hoofdredactie:
J. Tamminga.
Hoofdkantoor: NZ. Voor
burgwal 280, Postbus
859, A'dam. Telefoon
020 - 22 03 83. Postg i ro
26 92 74. Bank: Ned.
Midd. Bank (rek.nr.
69 73 60 768). Gem.giro
X 500.
schrijnend bewijs dat de vakbeweging
haar nest niet herkent. Daarom moet
dit geluid feitelijk het startsein geven
om de hele problematiek, binnen de
vakbewegingsorganisatie en haar be
moeienis met het bedrijfsleven, in
beweging te brengen. Uit het bericht
blijkt overduidelijk dat de vakbonden
meer dan eens van de bedrijven eisen
wat ze zelf binnen de eigen organisa
tie niet willen en kunnen waarmaken.
De mentaliteit en de instelling van
het z.g. vakbondskader was tot op
zekere hoogte en in enkele gevallen
prachtig. Ze miste wel de inspiratie
om de bakens op tijd te verzetten.
Ook zakelijke visie alsmede de impro
visatie a la minute ontbreekt hun ten
enenmale. Enkele van de eigenschap
pen die nodig zijn om een bedrijf
goed te runnen. Een democratische
maatschappij kan alleen gezond zijn,
wanneer de vakbeweging de plaats in
wil nemen die haar toekomt en het
terrein afbakent dat zij kan beheer
sen, Deze plaatsbepaling kan zelfs het
resultaat zijn van een samenspraak
met het gerenommeerde bedrijfsleven.
Amsterdam
J. A. Gillissen
CHU-maatstok
De CHU is een dwarsliggertje in de
Christen-Democratische samenwer
king. Terwijl ARP/KVP op conse
quente wijze gestalte trachten te ge
ven aan het CDA-profiel, gebaseerd
op de CDA-nota 'Op weg naar een
verantwoordelijke maatschappij' frus
treert de CHU systematisch dit op
rechte streven van haar CDA-partners.
Dr. Kruisinga merkte op de CHU-
vergadering in Apeldoorn op dat dit
kabinet geen inzet van de volgende
verkiezingen kan zijn. Daarin heeft
hij gelijk. Het gaat niet om het
kabinet, bet gaat om het beleid. En
met name om het beleid van de
Christen-Democratische ipinisters. Of
wenst dr. Kruisinga het oppositioneel
geluid van dé CHU tot inzet van de
volgende verkiezingen te maken? En
moet dit CHU-geluid ook het profiel
(het gezicht) van het CDA gaan
bepalen? Kennelijk denkt prof. Van
Hulst In deze richting als hij
ARP/KVP wil terugroepen van de 'ver
keerde weg1. Daarmee vraagt prof.
Van Hulst m.i. niets minder dan ver
loochening van de CDA-nota: als de
CD A-partij en ernst willen jnaken met
de CDA-nota (ARP/KVP doen daar
nu al een poging toe) zijn er voor de
volgende verkiezingen goede perspec
tieven aanwezig voor de verdere ver
steviging van de samenwerking met
de progressieve groepering.
Dr. Kruisinga zei, dat hij zich niet de
maat laat meten met als maatstok de
liefde tot dit kabinet: ARP/KVP zul
len hem daar zeker niet om vragen,
wel zullen zij de CDA-nota tot maat
stok moeten nemen t.o.v. van ieder
van de partners: ook de CHU.
Amsterdam
Gerrit van Dongen
(CD A-lid)
Dr. Boerwinkel
Hoewel ik veel waardering kan op
brengen voor de wijze waarop dr.
Boerwinkel de gelovigen op het vóór-
Constantijns tijdperk wil wijzen,
meen ik dat hij meer waarde hecht
aan eigen ideeën, dan aan de bijbelse
gegevens.
De vraag is, hoe dr. Boerwinkel zijn
visie wil combineren met de profetie
van Daniël, waarin de vier wereldrij
ken, de gedeelde rijken van Europa
en Gods Koninkrijk, gesymboliseerd
met goud, zilver, koper, ijzer, leem en
ijzer en de Steen, wordt afgebeeld.
Dit in vergelijking getroffen met de
toenemende wetteloosheid de veelvul
dige oorlogen, opstanden en rampen,
en, men komt tot de overtuiging dat
de toekomstverwachting, beschreven
in Dan. 2 betrouwbaarder zijn dan die
van dr. Boerwinkel.
Schiedam
H. v. Holten
Bantoestans
Zouden alle ambtenaren, die zich zo
krachtig verzetten tegen hun over
plaatsing naar een andere provincie
zich nu ook eens willen verdiepen in
datgene wat als 'hervestiging* met de
Bantoes in Zuid-Afrlka gebeurt?
En met de zelfde kracht daartegen
hun stem willen verheffen?
Epe
W. P. H. ter Braak
Minder kerkbezoek (2)
Naar aanleiding van het stukje van
M. C. van Benthem-van Heerde in
Tr/Kw van 8 juni wil ik het volgende
zeggen: De kerk moet geen politiek
bedrijven, maar het evangelie. Gods
Woord verkondigen. Mensen, die de
kerk de rug toekeren, doen dit niet,
omdat de politiek van de kerk niet
duidelijk is, maar omdat het Woord
Gods hen niet meer aanspreekt, om
dat de realiteit dat Jezus voor onze
zonden is gestorven en opgestaan die
jdugd. die teleurgesteld is in de kerk,
als onwerkelijk toeschijnt.
Door dit evangelie wordt de mens er
toe gebracht om in de politiek duide
lijk zijn standpunt te nemen, maar
onder geen voorwaarde moet de kerk
hierin voorlopen, want regelmatig
praten ze dan als een kip zonder kop.
Laat de wereldraad van kerken zich
meer bekommeren om het lot van al
die mensen, die nog niet Jezus als
hun Verlosser, God als hun Vader
hebben aangenomen.
Deventer
H. Springer
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT De belangstelling voor
de 'Oranje-Expressen', de treinreizen'
van de Nederlandse Spoorwegen naar
de wereldkampioenschappen voetbal
in Duitsland voor nog geen honderd
gulden is niet om over naar huis te
schrijven. Bij de Nederlandse Spoor
wegen had men er althans meer van
venvacht. In alle treinen, die spejiaal
voor dit voetbalgebeuren wo*£en in
gelegd, zijn nog plaatsen over.
Voor de eerste wedstrijd van het
Nederlands elftal (tegen Uruguay) za
terdag, lopen tv/ee NS-treinen met in
totaal vijfhonderd man uit Araster
dam eri Den Haag, terwijl er een
'reisbureau'-trein met ongeveer vier
honderd man van Amsterdam naar
Hannover gaat.
Voor volgende week woensdag, als
Nederland tegen Zweden spe<"t in
Dortmund, hebben tot dusverre 450
mensen bij de NS gereserveerd.
Daarvoor worden twee treinen inge
legd, terwijl er ook weer een reisbu-
reautrein zal lopen.
De wedstrijd Nederland-Bulgarije,
zondag over een week in Dortmund
heeft tot dusverre zo'n zeshonderd
belangstellenden, althans voor de NS,
getrokken. Ook dan loopt er weer
naast de twee van de NS zelf een
trein van het reisbureau Magneet
Het arrangement van de NS bestaat
uit de treinreis tweede klas van elk
station in Nederland naar Hannover
of Dortmund, een staanplaats (zit
plaatsen zijn op het stadion tegen
bijbetaling to krijgen), een dinerpak
ket en rèisleiding. Het probleem bij
terugkeer is echter, dat de voetbal-
treinen laat in de nacht terugkomen
en openbaar vervocom die tijd niet
meer te krijgen is. Dat is wellicht een
reden, waarom de animo achter geble
ven is bij de verwachtingen.
Voor eventuele wedstrijden van het
Nederlands elftal in de finaleronden,
zullen de NS zelf geen reizen arrange
ren. De moeilijkheid is namelijk óp
korte termijn aan plaatsbewijzen te
komen. Het is echter wel mogelijk dat
er treinen worden ingezet voor reis-
Van een verslaggever
DEN HAAG De Portugese regering
heeft inlichtingen gevraagd over de
Nederlandse wetgeving op het gebied
van de sociale zekerheid. De regering
van Portugal is van plan de basis
voor zo'n wetgeving te leggen. Zij
meent dat Nederland een van de lan
den is die daarvoor het beste model
kan staan.
door Aldert Schipper
BRAAMFONTEIN Dr. C. F. Beyers Naudé, de directeur van liet christelijk instituut in Braam-
fontein bij Johannesburg, meent dat er geen twijfel aan bestaat dat de zwarte bevolking van Zuid-
Afrika in 1970 verheugd was over bet besluit van de wereldraad van kerken om financiële steun te
geven voor bet humanitaire werk van bevrijdingsbewegingen.
'Als zij vrij zouden zijn geweest om
hun werkelijke gevoelens bekend te
maken, dan zou de meerderheid haar
instemming hebben betuigd niet
omdat zij naar geweld verlangt of
naar geweld streeft als middel tot
verandering, maar omdat zij het be
sluit zag als een duidelijk teken van
kerkelijke solidariteit met haar bevrij
ding' aldus dr. Beyers Naudé.
Hij zegt dit in antwoord op enkele
vragen, die wij hem gestel hebben en
in reactie op het interview dat wij
vorige maand hadden met de Neder
landse hoogleraar dr. H. A. Oberman.
Deze heeft veertien dagen Zuid-Afrika
verkend en keerde terug met vèrrei-
kende conclusies over de strijd van de
wereldraad van kerken tegen het ra
cisme.
Geen rekening
Dr. Beyers Naudé zegt dat prof. Ober
man 'blijkbaar geen rekening gehou
den heeft met het feit dat in een
totalitaire staat zoals Zuid-Afrika, met
al zijn verfijnde vormen van intimida
tie en onderdrukking door de politie
en met de bedreiging met wetten,
zoals de terrorisme-wet. het geheel en
al onrealistisch is om te verwachten
dat de zwarte bevolking van het land
met haar ware gevoelens voor de dag
zal komen, vooral niet wanneer deze
gevoelens met bandopnameapparatuur
in gesprekken met buitenlandse be
zoekers wordt vastgelegd.'
Dr. Beyers Naudé zegt dat hij prof.
Oberman er bij het begin van zijn
rondreis op heeft gewezen dat hij al
het mogelijke moest doen om het
programma dat het propaganda-minis-
terie voor de Nederlandse professor
had samengesteld aan te vullen met
gesprekken met zwarten. Hij had
daardoor, zo zegt Beyers Naudé, iets
van de andere kant van de zaak
kunnen ontdekken. 'Had hij zulke
gesprekken gevoerd en als hij aan
dachtig naar de meningen van bewus
te zwarten zou hebben geluisterd, dan
zou hij zeker ander: geantwoord heb-
Prof. dr. H. A. Oberman
ben op sommige van de vragen, die
de redacteur aan hem heeft gesteld.'
Denkfout
'Prof. Oberman vervalt in de ernstige
psychologische denkfout om, als hij
over Zuid-Afrika praat, in de eerste
plaats aan baLnk Zuid-Afrika te den
ken,' zegt dr. Beyers Naudé. De Zuid-
af rikaanse theoloog vindt prof. Ober
mans uitgangspunt 'blank georiën
teerd'. 'Noch de nationale partij, noch
de progressieve partij (van de verwar
de en verdeelde verenigde partij praat
ik voorlopig maar niet), vertolkt de
stem van Zuid-Afrika. Op zijn best
vertolken deze partijen de stem van
vier miljoen van de in totaal 22
miljoen Zuidafrikanen'.
Dr. Beyers Naudé ontzegt Zuid-Afrika
het morele recht om een veroordeling
uit te spreken over de steun van de
wereldraad aan organisaties die ge
weld gebruiken teneinde bevrijding
tot stand te brengen, zolang de blanke
bevolking doorgaat de ene vorm van
structureel geweld na de andere in
het leven te roepen en toe te passen.
'De grondoorzaak van het geweld dat
het Frelimo en andere bevrijdingsbe
wegingen toepassen om hun doel te
bereiken moet niet in Mozambique,
Rhodesië, Angola of waar ook buiten
Zuid-Afrika worden gezocht, maar,
wat Zuid-Afrika betreft, in de zittin
gen van het parlement in Kaapstad,
in het Uniegebouw in Pretoria, in de
consistoriekamers van de kerken die
apartheid verdedigen en de status quo
helpen handhaven en in de steun die
blanke christenen aan het politieke,
economische, opvoedkundige en soci
ale beleid geven, dat bedoeld is om de
'blanke zijn huidige onrechtvaardige
machtspositie te laten houden.'
Studie
Dr. Beyers Naudé kondigt in zijn
brief aan dat het christelijk instituut
binnenkort zijn studie over geweld zal
afsluiten. Nu al spreekt hij als zijn
overtuiging uit dat een toenemend
aantal van de zwarte intelligentsia
van Zuid-Afrika reeds de conclusie
heeft getrokken dat een fundamentele
verandering in het land uitgesloten is
zonder het gebruik van enige vorm
van geweld.
Het christelijk instituut hoopt even
eens binnenkort te komen met een
studie over immigratie. Het standpunt
van het instituut is echter nu reeds
bekend. Het is gekant tegen elke
vorm van emigratie naar Zuid-Afrika
zoals die thans plaatsvindt. De emi
granten scharen zich vrijwel altijd
aan de kant van het onderdrukkende
geweld in Zuid-Afrika en dr. Beyers
INSTINKTEN
'Een bestaansvoorwaarde voor iedere
culturele samenleving is dat de mens
zijn instincten leert beheersen; de
macht evenwel die verstand en ver
antwoordelijkheidsbesef uitoefenen, is
niet onbegrensd'. Dit is nog weer
eens een van die stellingen die Kon
rad Lorenz in zijn boek 'De acht
doodzonden van de beschaafde mens
heid' ventileert. Ik hoor juist dat een
uiterst extréme Protestantse groepe
ring in Belfast de verantwoordelijk
heid op zich genomen heeft voor de
dood van een jong meisje, welke dood
veroorzaakt werd doordat een auto
met explosieven zo lang was neergezet
op een parkeerplaats. Ik weet niet
wat het woord 'protestants' hier doet
Ik weet wel dat dit waarschijnlijk iets is
van die instincten waarover Lorenz
het heeft. Protestanten in Ierland vre
zen een werkelijke samenleving sa
men met katholieken en komen dan
tot zulke dingen. De tegenpartij
schuwt die middelen evenmin. Hier
worden de bestaansvoorwaarden ge
schonden en moet gevreesd worden
dat er op deze wijze nimmer iets van
een echte menselijke samenleving
sprake zal kunnen zijn. Maar natuur
lijk evenmin in Frankrijk waar de
minister die protesteert tegen het
doorgaan met de kernproeven eenvou
dig buiten spel gezet wordt. Lorenz
doet een beroep op verstand en ver
antwoordelijkheidsbesef. Maar merkt
er tegelijk bij op dat de macht van
die beide niet onbegrensd zijn. Hij
doet dat in een uitvoerige analyse van
onze beschaving. Er moet dus iets bij
komen om ook verstand en verant
woordelijkheidsbesef te hulp te ko
men, daar waar zij hun grenzen be
reikt hebben. Of misschien beter, dan
meteen maar waar zij beginnen werk
zaam te worden. Voor wie een poging
doet om Christus te volgen is dit een
niet geheel vreemd probleem. Hij zal
iedereen uitnodigen om samen te on
derkennen wat de wil van God is. Om
op die manier er achter te komen dat
Jezus van God kwam (Johannes 7,
15). Instincten zijn gevaarlijke din
gen. Beheersen zal misschien niet
eens voldoende zijn. Er zal zoiets
moeten komen van 'in dienst stellen
van.'
Dr. C. F. Beyers Naudé
Naudé acht de hoop dat emigranten
te bewegen zouden zijn tot een ander
standpunt ijdeL
De enige
Dr. Beyers Naudé noemt de 'Black
Peoples Convention' in Zuid-Afrika
'de enige zwarte organisatie die bui
ten het kader van de apartheid en de
thuislandenpblitiek opereert onder de
moeilijkst denkbare omstandigheden,
omdat hun werk dagelijks gehinderd
wordt door het politieoptreden, zoals
klopjachten enzovoort tegen de lei
ders van de organisatie.' Beyers Nau
dé meent niet dat de Black Peoples
Convention de representatieve stem is
van de meerderheid van de zwarte
bevolking, maar beslist wel van een
invloedrijk deel van de intelligentsia
en van het polities bewuste leider
schap. De geschiedenis heeft steeds
geleerd dat de leiders van de toe
komst uit de kring van zulke kleine
radicale bewegingen komen en dat
het dus aan te bevelen is dat de
heersende groep luistert naar de stem
van zulke minderheden, als het de
heersers ernst is dat zij geweld en
bloedvergieten willen voorkomen'.
Dr. Beyers Naudé besluit zijn schrij
ven: 'Alle inwoners van Zuid-Afrika
die zeggèn dat zij tegen geweld zijn
en die in ernst beweren dat zij tegen
het onrecht van de apartheid zijn,
behoren voor radicale \reedzame druk
te zijn, die van binnen en van buiten
op Zuid-Afrika wordt uitgeoefend ten
einde de blanke bevolking van Zuid-
Afrika te helpen of desnoods vreed
zaam te dwingen om te doen waartoe
zij als heersende politieke, economi
sche en maatschappelijke groep van
wege haar bevoorrechte positie niet
vrijwillig zelf komt, namelijk om poli
tieke macht en economische welvaart
op basis van volwaardige gerechtig
heid en gelijkwaardigheid met alle
inwoners van Zuid-Afrika te delen.'
NED. HERVORMDE KERK
Beroepbaarstelling: L. C. Vogelaar
(geest, verzorger vJh. verpleeghuis
'Het Zonnehuis' te Zuidhom), wonen
de De Singel 22, C-rijpskerk (Gr.).
Aangenomen naar Waspik (toezj:
kand. A. C. Kortleve te Oud-Alblu,
die bedankte voor Schelluinen.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Hilversum: P. van Ooi-
terhoudt te Capelle a.d. IJssel; te
Kampen: K. Welbedacht te Parijs; tej
Franeker (voor de geest verzorging
in het psych. ziekenhuis te Franeker
in opdr. van deputaten G.V.Z.): R. de
Vries te Achlum, die dit beroep heeft
aangenoen.
GEREF. KERKEN (VR1JG.)
Beroepen te Eemdijk: H. Hidding,
kand. te Emmen; te Heemse en te
Opende-Shurhuisterveen: J. A. a
Velden te Enschede-N., voorheen mis
sionair pred.
Hans Küng: Wat blijven moet in de
kerk, 113 pagina's en 2 pagina's no
ten; Uitgave Gooi en Sticht, Hilver
sum, prijs 9,75
Hans Küng, die oecumenische theolo
gie in Tübingen doceert, heeft zij?
bekendheid onder meer te danken aafl
het door hem sterk bevorderde debat
over de onfeilbaarheid van de paus,
Hijzelf zegt in dit boekje 'Wat blijven
moet in de kerk' dat hij niet zo erg
tevreden is over de plaats die uien
hem gegeven heeft als uitdager van
de pauselijke onfeilbaarheid. Hij wil
onfeilbaarheid als een eigenschap van
de hele kerk van Christus verstaan
als 'onverwoestbaarheid'. Dat heeft
het publiek te weinig verstaan, vind
Küng.
Opnieuw richt hij zich. nu tot hef
publiek met een rede, die hij oor
spronkelijk gehouden heeft in Austri
lië, maar die hij tevens in de Amster
damse Dominicuskerk heeft uitgespro
ken. Hans Küng kan de vraag naai
wat er in de kerk moet behouda
blijven beantwoorden binnen het be
stek van ruim honderd pagina's. Noj
sterker gezegd: hij kan in een enkels
zin samenvatten wat er in de keri
moet blijven. Deze zin luidt: 'Degene
die de boodschap verkondigt (is) ge
worden tot degene die verkondigd
wordt: hijzelf is dc vereenvoudiging
cn de concrete inhoud van de bood
schap over het rijk Gods, hij zelf
de christelijke boodschap. Hij zelf
dus het christelijke kenmerk, hij ze
is de ziel van de kerk: hij zelf af
alles wat in hem is gegeven, is dl
wat moet blijven in de kerk.
Wat ddt in de kerkelijke praktijl
betekent, daarover gaat dit boekje,
dat getuigt van een strijdbaar en ze«
orthodox Christendom.
Ai
ARNHEM De 22-jarige Arnhemmer
A.S. is bij een ruzie met zijn verloof
de zo boos geworden dat hij van hel
balcon sprong. Dit balcon lag op d«
eerste etage. De heetgebakerde raai
liep geen verwondingen op. Maar bil
een onderzoek in het ziekenhuis bleel
wel dat hij behoorlijk onder dnvlow
verkeerde.
