Synode bespreekt
rapport-W ier singa
Geref. synode over
studentendominees
en blad 'Voorlopig'
fllSlllSill
Zeven dagen uit het leven van een dorpsdominee
Vandaag
Deputaten adviseren: geen leertuchtprocedure
Vóór december
aanmelden
voor
universiteiten
Japan beperkt
betrekkingen
met Zuid-Afrika
De Nijenburgh
los van de
geref. kerken
GESPREK MET
MR. LUNS
Trouw
Kwartet
□Dfl!
DU
Nieuwe boeken
TROUW/KAV'tABTEfT DONDERDAG 6 JUKI 1974
KERK T2/K2
Van een onzer verslaggevers
LUN'llEHEN De gereformeerde synode bespreekt vandaag liet rapport over de samenwerking met
de Amsterdamse studentenpredikant dr. H. Wiersinga inzake diens visie op de verzoening.
De vorige synode diroeg prof. d/r. J. T.
Bakker, dsJL H. Grosheide, ds. P. N.
Kruyswijk, H H. Rutgers, drs. C. P.
T. Rijper en ds. P. B. Suurmond op.
met dr. Wiersinga te praten ten einde
tot meer helderheid te komen aan
gaande zijn opvattingen en een oplos
sing te zoeken voor de problemen, die
zijn publikaties en de daarop inge
brachte bezwaarschriften in de kerk
hadden opgeroepen.
Deze zes vergaderden in totaal zeven
tig uur met dr Wiersinga. In hun
rapport stellen zij de synode voor,
geen leertuchtprocedure tegen dr.
Wiersinga te beginnen. Zij zijn van
mening, dat de gemeenschap in geloof
en belijden groter is, dan het ver
schil
Christus gegeven werkelijkheid in het
sterven en de opstanding van de Heer
gegeven en bezegeld is'.
Verbondenheid
Het staat voor hen vast, dat dr.
Wiersinga wel van de belijdenis af
wijkt, maar dat er inhoudeflijk toch
overeenstemming is. Het resultaat van
de vele gesprekken wijst duidelijk in
de richting, dat de geloofsverbonden-
hedd met dr Wiersinga, ondanks zijn
afwijkende mening op een belangrijk
onderdeel van het belijden, is blijven DriJIVCCr
bestaan. 'In en ondanks de verschillen
vonden wij elkaar, religieus, gelovig
gesproken, telkens weer tn het geloof
in de verzoening als het grote werk
van Gods genode voor en aan ons'.
gesteld zou worden. Zij stellen de
synode daarom voor, nog eens nadruk
kelijk uit te spreken, dat zij blijft bij
de belijdenis der kerk ten aanzien
van de aard van het plaatsbekledende
verzoeningswerk van Christus, ook als
het dragen van het gericht van God.
Ook wekken zij de synode op, vertrou
wen uit te spreken, dat dr. Wiersinga
bereid zal zijn zich nauwgezet te be
zinnen op de vraag, of zijn confessio
nele en theologische positiekeuze toch
geen herziening behoeft.
Verschilpunt
Het belangrijkste verschilpunt, dat ln
de gesprekken tussen deputaten en
dr. Wiersinga overeind is blijven
staan, is, dat dr. Wiersinga niet kan
zeggen, dat 'Christus ia» onze plaats in
het gericht Gods gestaan heeft'. Hij
wil niet weten van een zich recht
streeks keren van God tegen Christus.
Hij aanvaardt niet, dat God in het
lijden van Christus aan het kruis het
gericht over de zonde voltrok, en
daarin ook de bevrijding van het
gericht
Deputaten noemen dit verschil van
groot gewicht Maar het is een ver
schil binnen de fundamentele over
eenstemming, "dat ons heal niet als
een door ons te realiseren mogelijk
heid, maar als een door God zelf in
"Met de Oude Kerk blijven wij belij
den en dat in gemeenschap met dr.
Wiersinga dat Christus om ons
mensen en om ons behoud neerge
daald is van de hemel. Met de Cate
chismus blijven wij en dat ook in
gemeenschap met dr. Wiersinga
belijden, dat wij het eigendom zijn
van Jezus Christus, door Wie wij
verzoend zijn met God. Als onze
Plaatsbekleder vervult Hij zijn ambt,
het ambt van de Ene, die sterft en
opstaat voor de velen. Het gebleven
verschil valt binnen deze overeen
stemming'. Daarom zijr. deputaten te
gen een leertuchtprocedure.
Tegelijk benadrukken zij in hun rap
port, dat het verdragen van dit ver
schil niet mag worden uitgelegd, alsof
een fundamenteel gedeelte van de
belijdenis in feite dan toch dubieus
Deputaten zijn gevoelig voor de drijf
veer van dr. Wiersinga, zijn opkomen
voor een effectieve verzoeningsleer.
Zij schrijven in hun rapport, dat hij
terecht wijst op een te veel verwaar
loosd aspect van het verzoeningswerk
van Christus, namelijk de vóórtgaande
overwinirmngsmacht van Christus door
zijn Geest in een leven van geloof,
bekering en heiliging. Zij zijn het
met dr. Wiersinga eens, dat de kerk
•in haar belijden, haar verkondiging
en beleving te weinig metterdaad
leeft uit de wereldwijde kracht van de
verzoening in Christus. Dan is een
roemen in het volbrachte werk van
Christus een ijded roemen, schrijven
zij.
Daarom vragen zij de synode ook uit
te spreken, dat de opvattingen van dr.
Wiersinga geen werkelijk antwoord
ontvangen zonder een persoonlijk en
gemeenschappelijk dagelijks leven uit
de verzoening, waarin de vernieuwen
de en herscheppende bracht van de
Geest van Christus zich baanibreekt.
Pater Chacour
De Palestijnse pater Chacour schaart
rich in de rij van hen, die beweren
dat er nooit sprake is geweest van
Arabische jodenvervolging (Tr/Kw.
30-5-74). Als iets maar lang genoeg
wordt herhaald, krijgt het op den
duur de schijn van werkelijkheid. Ter
vermijding van misverstand derhalve
nogeens enige feiten. Arabische 'gast
vrijheid': een jood moest hoge be-
lastng betalen om in zijn eigen land
te mogen wonen, moest kenbaar zijn
aan een gele lap op zijn kleding (in
Spanje; zwarte mantel en puntmuts).
In Jemen moesten joodse vrouwen
•choenen dragen van verschillende
kleur. Weeskinderen werden bij Isla
mitische families ondergebracht. Her
haaldelijk is sprake van pogroms:
vernietiging van het ghetto van Cairo
(1012) op bevel van Hakiem, pogrom
te Granada (1066) waarbij kruisiging
van Josef ben Nargela, moord op
duizenden joden, joodse meisjes in de
harems gesleept De annalen der Ka
liefen getuigen herhaaldelijk van der
gelijke slachtpartijen. Van de 12e tot
de 20e eeuw zijn minstens één
miljoen Joden ln het Nabije Oosten
•verdwenen'. Wat de gastvrijheid der
Arabische landen sinds 1948 voorstelt:
meer dan een miljoen Joden hebben
het vege lijf kunnen redden door te
vluchten naar Israël, wie niet tijdig
ontsnapte is overgeleverd aan gruwe
lijke willekeur (informatie-bulletin
van de Stichting tot Steun aan Joden
in Arabische en Oost-Europese lan
den, postbus 127, Doorn).
Vlissingen
Y. van der Schoot
Heldring Stichtingen
De uitstekende berichtgeving in
Tr/Kw. 30.5 over de moeilijkheden
rond groepsleidster Strumphler bij de
Heldring Stichtingen vraagt m i. om
een standpuntbepaling. Wat is het
toch jammer, dat vele bestuurders in
deze tijd het enthousiasme en de
frisse aanpak van opvoedend perso
neel niet ten nutte van hun inrichtin
gen weten te maken. Wat een energie
is beschikbaar voor een andere visie
op jeugdzorg. De menselijke benade
ring moet ongetwijfeld een positieve-
pedagogische invloed op de pupillen
hebben. Kan men allerlei bezwaren
niet openlijk doorspreken of voor lief
nemen (zoals men dit bij functiona
rissen uit de groepen te-laat-komers,
ochtend-humeurigen, niet-over-ijveri-
gen enz. overal doet?). Ontslagen op
staande voet lossen weinig op; ze zijn
de machtspolitiek van hen die bij
voorbaat y'ljk hebben. Zijn er al niet
genoeg jonge mensen bij het vormge-
De redactie behoudt zich het recht
voor haar ter opname in deze rubriek
toegezonden meningsuitingen verkort
weer te geven. Bij publikatie wordt
met de naam van de inzender onder
tekend. Brieven kunnen worden ge
stuurd aan het secretariaat hoofdre
dactie Trouw/Kwartet, postbus 859.
Amsterdam.
ven aan hun idealen gefrustreerd ge
raakt?
Culemborg M. Ooms
Premiedruk
Is de premiedruk voor de sociale
wetten werkelijk te hoog? Weet men
wel wat er met de mensen die een
uitkering van één van de sociale wet
ten ontvangen verder gebeurd? Wie
profiteert er van de sociale wetge
ving? Het is goed als alles eens
grondig wordt uitgezocht, voor men
tot verkeerde conclusies komt.
Amsterdam
H. ter Pas
Partijganger der armen
In het artikel over de Tunesische
vluchteling Ben Kassem Daieb (29
mei) die het verzoek richtte tot mi
nister Van der Stoel om bij zijn
bezoek aan Tunesië het lot van de
politieke gevangenen naar voren te
brengen, en waarbij dat verzoek werd
ondersteund door enkele kerkelijke or
ganisaties (gelukkig) en politieke par
tijen, miste ik de namen van de
christelijke politieke partijen. Het is
mij in de afgelopen jaren vaker opge
vallen, dat, wanneer 'de mens die
geen steun heeft', hulp nodig heeft.
in de berichtgeving daarover, de
christelijke partijen ontbreken. Waar
aan en waarom willen zij hun christe
lijke vingers niet branden? In dit
verband betuig ik graag mijn instem
ming met de brief van A. P. de Winter
uit Rotterdam (Tr/Kw. 27 mei) die
twee teksten aanhaalt waarop m.i.
juist de christelijke partijen zouden
moeten drijven: 'Wat gij aan één van
Mijn minste broeders hebt gedaan,
hebt gij aan Mij gedaan' en 'Wanneer
hebben wij U arm, hongerig en ellen
dig kunnen zien'.
Schoonebeek
J. DL Rhebergen-Bolwijn
STER op zondag
De Ster wil nog meer miljoenen uit
de TV-reclame halen, en hiervoor des
noods de zondag gebruiken. Allen die
hier tegen zijn, roep ik op, de dan op
het scherm gebrachte artikelen nim
mer te kopen, en dit zo mogelijk de
desbetreffende fabrikant even te laten
weten.
Zaandijk
W. Sleegers
Blanke 'Indianen'
Dat Columbus niet de ontdekker van
Amerika was, is al jaren bekend.
Vikingers-Scandinaviërs-Ieren waren
hem al eeuwen voor. Hele Vikinger
kolonies waren er al omstreeks het
jaar 1000 bij Labrador en Massachu
setts en Florida. Expedities van over
ste Fawcett in 1925 ontdekten al, dat
er 'blanke Indianen' waren in Brazilië
die hij beschrijft als: Mensen met
rode haren en blauwe ogen. Later
heeft prof. Jacques de Mahieu uitvoe
rige onderzoekingen verricht en
kwam hij tot de ontdekking, dat ook
de Inca's en de Maya's blank waren.
Men kan deze uitermate interessante
geschiedenis vinden in zijn boek Le
grand Voyage du Dieusoleil, of in de
Duitse vertaling: Des Sonnegottes
grosze Reise.
Den Haag
T. Lybaart
Luilakviering
Als de wereldmilieudag wordt inge
luid met het 'feestgedruis' van knette
rende brommers (van half drie tot
half zeven 's morgens) dringt zich
opnieuw de vraag aan mij op, of het
geen tijd wordt met de traditie van
luilakviering te breken. Er zijn wel
betere tradities afgeschaft.
Het maandblad 'Voorlopig' (ondertitel: evangelisch commentaar bij
de tijd), dat op de gereformeerde synode ter sprake kwam, is sterk
in het publiceren van cartoon. Hier is er een, willekeurig gekozen
uit het mei-nummer.
Van een onzer verslaggevers
LUNTEREN Uw studentenpredikanten verdienen uw twijfel niet
of ze wel loyaal genoeg zijn ten opzichte van de gereformeerde ker
ken. Ze werken hard in die bonte jongerenwereld en willen met al
les wat in hun is de geloofboodschap die hen zelf in de gr*>ep heeft,
doorgeven.
Delft
A. Geljon
Ze trachten dat in hun jongerentaal
te doen. Uiterst moeilijk in een perio
de, die je met 'de gelijktijdigheid van
de omgelijktijdigen' kunt omschrijven,
het vervreecndingsprocea waar we
middenmaitten'.
Deze hartekreet, op bewogen toon
voorgedragen, is van ds. A. Schippers,
studentenprddïkant van de Vrije Uni
versiteit te Amsterdam en was te
horen op de gisteren hervatte gerefor
meerde synodevergadering in Lun te
ren, waar een tussentijds rapport van
deputaten voor de kerkelijke arbeid
onder de studerenden aan de orde
was.
Hij zei dit naar aanleiding van opmer
kingen uit de synode zoals: komt het
persoonlijk geloof wel voldoende tot
zijn recht in dit pastorale werk? (dr.
B. Wentzei, Den Haag), en: waarom
juist zo uitvoerig bezig met het blad
'Voorlopig' in het studentenpastoraat'
(ouderling N. J. de Koning, Apel
doorn). Maar ds. Schippers zei het
ook naar aanleiding van opmerkingen
uit het op tafel liggende commissie
rapport. Hierin werd namelijk de
vrees uitgesproken 'dat de studenten
predikanten zich wel eens te veel
aanpassen bij degenen onder wie ze
arbeiden en dat het onbehaag
lijke gevoel is ontstaan dat de studen
tenpredikanten te veel van het kerke
lijk leven vervreemden en ongewild
de weg bij de kerk voor vele studen
ten blokkeren'.
Ds. Schippers en trouwens ook de
voorzitter van de deputaten, prof. dr.
H. Mulder (oudtestamenticus aan de
VU) maakten duidelijk, dat het blad
"Voorlopig' in studentenkringen niet
zo'n merkwaardige zaak is. Het vroe
gere blad voor studerenden 'Sermo' is
er immers on opgegaan. Enkele stu
dentenpredikanten maken deel van de
DEN HAAG Mensen die in 1975
aan een universiteit of hogeschool
willen studeren, zuilen zich vóór de
cember van dit jaar centraal moeten
aanmelden. De Central** Commissie
Plaatsing en Aanmelding eerstejaars
heeft een advies hierover opgesteld
dat binnenkort naar minister Van
Kemenade van onderwijs zal gaan.
De voorgestelde maatregel is volgens
de commissie nodig om de technische
verwerking van de aanmelding en in
schrijving van aanstaande studenten
sneller klaar te krijgen. Op het ogen
blik mogen studenten zich tot juni
van het jaar waarin ze met een studie
willen beginnen, aanmelden. Doordat
nogal wat mensen zich né die datum
aanmelden, (en de commissie laatko
mers met enige soepelheid tegemoet-
treedt) duurt het véél te lang voordat
alle studenten 'verwerkt en verdeeld'
zijn.
redactie uit. Maar er is geen financië
le of formele binding mee, net zomin
als met heit Gereformeerd Weekblad
of met Centraal Weekblad. Ds. Schip
pers: Als een kwart van de abonnees
uit gereformeerde studenten bestaat,
op een blad dus dat toch ook zijn
kerkelijke binxüg heeft, dan is dat
toch een goede zaak?
Ja, maar die kerkelijke binding, daar
gaat het nu juist om. Synodeleden en
ook rapporteur ds. D. J. Roos, Over-
vean, vinden 'Voorlopig' vaak zo
koud, zo hard en weinig liefdevol.
Voor deze visie werd een aantal cita
ten aangedragen. Ds. Roos: natuurlijk
mag er kritiek zijn, maar dan toch
wel graag in nauwe verbondenheid
met de kerk.
Ds. Roos zette namens de oommissie
recht, dat er aan de loyaliteit van de
studentenpredikant niet in het minst
getwijfeld wordt. Er is grote bewon
dering voor hun werk met moeilijkhe
den, waarvan een buitenstaander vaak
geen weet heeft. Maar het gaat over
het naar buiten treden. Daarin zijn
soms negatieve tendensen. Hieraan
voegde de praeses, dr. A. Kruyswijk,
aan het slot van de behandeling toe:
de generatieproblematiek vergt erg
veel flexibiliteit en aanpassingsvermo
gen van de studentenpredikant. Het is
voor hen een voortdutend zoeken hoe
zijn taak te realiseren. Daarbij kan
hij wel eens op sleeptouw worden
genomen of soms tot afstandelijkheid
komen. Dat zal steeds moeten worden
bijgetrokken.
Een en ander ds terug te vinden in de
besluirvonmng, die aanstuurt op in
tensievere samenwerking tussen depu
taten en academiekerken, meer rap
portage, bredere deputaten (alle aca
demieplaatsen er in vertegenwoor
digd) met een verfijnder taakstelling.
Een amendemant-Wentsel om deputa
ten en sfcudentenpredikanten dringend
te verzoeken alles te doen om jonge
ren te bezielen voor de opbouw van
de ambtelijk geleide kerk, werd ver
worpen (tien stemmen voor). Hetzelf
de gebeurde met dr. Wentsels amen
dement alle invloed aan te wenden
om 'Voorlopig' een meer kerkelijke
en minder eenzijdige koers te doen
varen. Hier stemden zestien synodele
den voor.
TOKIO (DPA) Japan zal op 15
juni zijn betrekkingen met Zuid-Afn-
ka op het gebied van sport, cultuur
en onderwijs verbreken. Naar gisteren
in Tokio werd bekendgemaakt, wil
Japan op deze wijze protesteren tegen
de apartheidspolitiek.
In toenemende mate hebben de zwart-
Afrikaanse staten de laatste tijd ge
protesteerd tegen de uitbreiding van
de handelsrelaties tussen Japan en
Zuid-Afrika. Ook zou Japan de econo
mische boycot van Rhodes! waartoe
de Verenigde Naties hébben opgeroe
pen, hebben doorbroken.
LUNTEREN De gereformeerde
kerken dragen geen enkele verant
woordelijkheid meer voor de oplei
ding aan sociale academie De Nijen
burgh. Deze uitspraak achtte de gere
formeerde synode nodig nu naar vo
ren is gekomen dat deze onder de
synode van Sneek (1969'70) zelfstan
dig geworden opleiding niet die
grondslag heeft gekozen die een, om
in synode-taal te spreken, aan de
Schriften genormeerd onderwijs waar
borgt.
In feite komt het erop neer, dat door
allerlei omstandigheden van het de
mocratiseringsproces, de onmogelijk
heid om voldoende christelijk geïnspi
reerde én gekwalificeerde docenten te
vinden, slechts tot een vage algemeen
christelijke grondslag voor de oplei
ding kon worden gekomen, die het
bovendien, toen daarover in de acade
mie-raad van De Nijenburgh-nieuwe-
stijl moest worden gestemd, het maar
met de hak over de sloot haalde.
Een ontwikkeling die de synode ern
stig betreurde, omdat de verwachtin
gen die destijds bij het loslaten van
De Nijenburgh zijn gewekt inzake het
positief christelijk karakter van de
opleiding niet zijn gehonoreerd. Van
daar. dat het 'geen binding meer met
De Nijenburgh' uitdrukkelijk en met
de nodige informatie onder de aan
dacht van de kerken kon worden
gebracht.
Ds. J. L. van Apeldoorn, Bilthoven,
zelf destijds mede bij de oprichting
betrokken, vond het pijnlijk dat de
naam De Nijenburgh, die vroeger in
relatie tot de kerken zoveel zendings-,
evangelisatie-, en andere kerkelijke
werksters en werkers heeft opgeleverd
(opleidingen die nu elders worden
gegeven), onder de nieuwe stichting
blijft voortbestaan, want, zo stelde hij
vast 'de echte Nijenburgh is bij deze
begraven'.
Ds. Besselaar
Aan bvt begin van de synodezitting
heeft de praeses, dr. A. Kruyswijk, ds.
A. T. Besselaar herdacht, de onlangs
plotseling op 46-jarige leeftijd overle
den studentenpredikant in Eindhoven,
die hij een pionier in het studenten
pastoraat noemde. Hij heeft ook be
langrijk werk gedaan voor de contac
ten met de r.k. kerk (Reformatie-
Rome). De synode betrachtte enkele
minuten stilte.
De praeses deelde verder mee, dat dr.
L. Zielhuis, industrie-predikant in al
gemene dienst te Amersfoort, ver
vroegd emeritaat heeft aangevraagd
en verkregen. Dit in verband met zijn
gezondheid. Hij was eerder ojn. evan
gelisatie en missionair predikant. Dr.
Zielhuis is nu 60 jaar
ADVERTENTIE
Deze week in
HERVORMD NEDERLAND
o.a.:
Roscam Abbing: Strijd tegen
de bevolkingsgroei.
Visser 't Hooft: Gustav Hei-
nemann een staatsman uit
één stuk.
Het dubbele leven van wet
houder ds. Bram Kret.
Jongeren stellen vragen aan
een generaal, een theoloog,
een schrijver en een minis
ter.
Boekarest: ontmoeting tus
sen kerk en samenleving.
Gesprek tussen Oberman en
Beyers Naudé.
Ik abonneer
mij op/vraag
een
proefnummer
van
Hervormd
Nederland.
NAAM:
ADRES:
WOONPLAATS:
GIRONUMMER:
Abonnementsprijs 21,per
half jaar; 42,per jaar.
Abonnementen kunnen elk ogen
blik ingaan.
Bon ingevuld in BLOKLET-
TERS in envelop (zonder
postzegel) verzenden aan:
Hervormd Nederland.
Antw.nummer 1776, Den Haag.
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
B.V. De Christe.ijke Pers
Directie:
Ing. O. Postma,
F. Diemer
Hoofdredactie:
J. Tammlnga.
Hoofdkantoor: NZ. Voor
burgwal 280, Postbus
859, A'dam. Telefoon
020-22 03 83. Postgiro:
26 92 74. Bank: Ned.
Midd. Bank (rek.nr.
69 73 60 768). Gem giro
X 500.
door ds. E. Pijlman
Het is gemakkelijk genoeg de op tweede pinksterdag door de NCRV
vertoonde film *Zeven dagen uit liet leven van dorpsdominee' van
je af te schudden met de (juiste) opmerking dat deze film toch wel
erg op de Duitse toestanden slaat. Tocli valt er voldoende te ver
gelijken. Ook wij kennen een crisis van het ambt
Net als in Duitsland vinden we bij
ons een aantal jonge theologen die
grote moeite hebben om de (dorps)-
pastorie in te gaan. Zij stellen vra
gen naar de zin van het bijzondere?
ambt en naar de wijze waarop dat in
een moderne samenleving zou moeten
funktioneren. Dus wel dezelfde vraag
maar vanuit een geheel andere achter
grond. Want de problemen die in de
film voorkomen, zijn meer de proble
men van de kerk dan van de predi
kant, terwijl bij ons de problemen
meer liggen op het vlak van de predi
kant en samenleving.
Als ik het goed zie, zijn het in ons
land vooral twee grote vragen waar
mee de kerken vandaag te maken
hc4>ben en waardoor predikanten het
vaak moeilijk hebben. In de eerste
plaats hebben wij te maken met een
duidelijker afwijzing van kerk en ge
loof. Wij hebben minder te maken
met mensen die hun kinderen willen
laten dopen omdat het zo hoort, hun
huwelijk in de kerk willen laten be
vestigen omdat de familie het wil, of
omdat het zo feestelijk is.
Die dingen komen wel voor, maar
zijn geen regel, zoals dat blijkbaar bij
ds. Hösz uit de film het geval is. De
schijn wordt vaak niet langer hoog
gehouden. Men uit zijn kritiek, ver
klaart ronduit geen enkele binding
meer met geloof en kerk te hebben
en laat zich uitschrijven. Men kan dat
eén kwestie van eerlijkheid noemen
en het van die kant positief waarde
ren. Wie er dertig jaar geleden op die
manier over dacht, volhardde langer
in het kerkgaan en uiterlijk meele
ven. Het kerkbezoek bleef zodoende
lang op peil en het zielental groeide
in sterkere mate dan dat van de
bevolkingsaanwas. Aan die toestand is
in vele plaatsen een radicaal einde
gekomen. De gegevens te vinden in
het laatste jaarboekje van de gerefor
meerde kerken in Nederland (waar
over wij j.l. dinsdag berichtten, red.)
Theologie-studeren betekent niet
altijd dominee-worden, zoals deze
tekening van een les-preekstoel
van cartoonist Arend van Dam
suggereert.
staan daar min of méér model voor.
Dat brengt mee dat predikanten vaak
de gedachte hebben in veel gevallen
een soort achterhoede-gevechten te
moeten leveren.'Zij moeten het geloof
en de kerk op de een of andere
manier verdedigen en dat in een tijd
dat juist die beide op een diep-ingrij-
pende wijze in discussie zijn. En dat
op vrijwel alle punten, zodat een
dominee vandaag werkelijk wel van
alles op de hoogte mag zijn. Hij is
een apologeet (geloofsverdediger) te
gen wil en dank. En ziet hij geen
kaas om in individuele gevallen in te
gaan op gezegden als 'het zegt mij
niets meer', dan zal het niet zelden
voorkomen dat hij met een verzwaaTd
schuldgevoel afscheid neemt. Een
schuldgevoel waarmee we elkaar voor
al niet moeten bezwaren, maar dat
ook wel eens al te gemakkelijk van
ons afgenomen kan worden.
Van het een komt het ander. De
vraag die er op volgt is deze: waar
maakt die kerk, waar maken die kerk
mensen dan wéér wat zij gelovén? Er
zullen niet velen tonen, zo weinig van
het evangelie begrepen te hebben dat
zij ronduit verklaren dat het mensen
leven in de kerk ten einde loopt en
dat de geborgenheid einddoel van alle
TERZAKE
Het kan moeilijk ontkend worden dat
de dag van vandaag een bijzonder
belangrijke dag voor de Gereformeer
de kerken is. Vandaag komt de syno
de van genoemde kerken bijeen
zich uit te spreken over de bezwaar
schriften van dr. Wiersinga ten aan
zien van de verzoening. De slechts
weinigen, hopelijk niemand, willen
vervallen in de misstappen van een
vroegere methode om dit soort zaken
af te handelen, nl. in de justitiële
tucht (schorsen en afzetten) is een
belangrijk positief gegeven. Maar wat
dan wel? Hier is iemand die zijn visie
heeft gezet tegenover de voorstellings
wijze van de belijdenisgeschriften.
Een voorstellingswijze die vierhon
derd jaar geleden op die manier zijn
verwoording vond. Van dat 'tegeno
ver' is intussen gebleken dat het hem
niet verhindert de door een vorig»
synode gedane verklaring ten aanzien
van de verzoening te onderschrijven.
Men kan zich hier afvragen of de
standpunten te dien aanzien wel vol
doende zijn doorgsproken. Zo oud is
het proefschrift waarin deze inzichten
op wetenschappelijke wijze werden
voorgedragen nu ook weer niet Het
betreft bovendien een geheim waaro
ver op velerlei wijze te spreken valt.
Een gebeuren tussen God en mensen
dat de kerk van alle eerwen altijd al
aan het denken heeft gezet en van
wege z'n geheimeniskarakter niet ge
makkelijk uitputtend onder woorden
te brengen valt. Ten aanzien van het
effect van het gebeuren, vergeving
van zonden, verzoening, samen te vat
ten als levenwekkende genade is er
eeen enkele verschil Ook voor dr
Wiersinga is Jezus Christus degene
die ons verlost, met God en met
elkaar verzoent Wat kan het de
kerken dan kosten om de verwoording
van dit geheim op een veel langer
termijn inzet te maken van discussie
en christelijke samenspreking?
Er wordt de tijd niet zijn dat derge
lijke problemen samen met andere
kerken tot bestemming worden ge
bracht?
NED HERV KERK
Beroepen te Terkaple toez.)T. B.
Hop kand. te Groningen.
Aangenomen naar Bergum: J. Bulb
huis te Leens.
Bedankt voor Oene: A. Vlietstra te
Doornspijk.
GEREF KERKEN
Beroepen te Meliskerke: G. J. van i
Pijkeren kand. te Kampen, die dit
beroep heeft aangenomen: te Asperen:
A. Oostenbrink te Opeinde.
Aangenomen naar Bergum: J. Bul
thuis te Leens.
Bedankt voor Bodegraven: F. J. van
der Wal te Nijverdal.
GEREF KERKEN (VRIJG)
Beroepen te Zuidhorn: J. J. Wilden-
boer te Hardenberg; te Aduard en
Hooghalen-Beilen: H. Hidding kand.
te Emmen: te Emmen: J. A. v. d.
Velden te Enschede N., voorheen mis
sionair predikant.
GEREF GEMEENTEN
Beroepen te Lynden (USA): C. Hege
man te Tholen; te Nunspeet, Klaas
waal, Oudemirdum en Katwijk aan
Zee: A. Moerkerken kand. te Rotter
dam.
VRIJE EV. GEMEENTEN
Beroepen te Franeker: H. Raven te
Goes.
geloven is. Maar hoe moet het dan
realiteit worden. Hoe wordt het gelo
ven op maandag, zoals het een aantal
jaren geleden heette?
Wie daaraan konkreet gestalte pro
beert te geven en in zijn gemeente
bereidheid ontmoet om dit samen op
gang te brengen (door het evangelie
td laten brengen) moet op weerstand
rekenen. Al gauw wordt de wet tegen
over het evangelie uitgespeeld of de
betekenis van het evangelie ln de
samenleving tegenover het heil in
Christus. Zelden werd mij dit duide
lijker dan toen iemand mij op mijn
vraag waarom hij zijn eigen kerk niet
bezocht maar wel een bepaald soort
traditionele diensten, antwoordde dat
hij daar tenminste rustig kon zitten
genieten van een preek en daarna
niets meer met die mensen te maken
had. Een anoniem kerkgaan kan in
bepaalde gévallen en in bepaalde le
vensperioden gewettigd zijn, maar
men kan moeilijk volhouden dat dit
gemeente-vormend werkt en bijdraagt
aan de werkelijke opdracht van de
kerk om een licht in de wereld te
zijn. Dit zijn, dacht ik, onze grote
vragen. Een film aan deze problemen
gewijd zou m.i. het door de betreffen
de omroepvereniging gestelde doel be
ter dienen.
Elisabeth Adler: A small beginning,
102 pagina's, uitgave Wereldraad van
kerken, P. O. Box 66. 150 route de
Ferney 1211, Genève 20. Zwitserland.
Elisabeth Adler, een Duitse theologe,
die verbonden is aan de staf van de
wereldraad van kerken, heeft de moei
te genomen om de hele geschiedenis
van de bemoeienis van de oecumeni
sche beweging met het probleem van
het raoisme nog eens na te pluizen.
Vijftig jaar geleden begon de oecume
nische discussie, toen J. H. Oldham
zijn boek schreef over het christen
dom en het rassenvraagstuk. Thans
staat de wereldraad voor de vraag om
verder te gaan met het vijf jaar
geleden begonnen programma tot
strijd tegen het racisme.
In de afgelopen halve eeuw is ontzet
tend veel gebeurd. Er zijn adembene
mende uitspraken gedaan, waarin het
racisme niet alieen werd afgekeurd,
maar tevens werd veroordeeld als in
strijd met Gods wal. Ook in ons land
zal niemand er aan twijfelen of racis
me tegen Gods wil is. Het komt thans
echter aan op daden. En daar blijken
met name die christenen die belang
hebben bij racisme in de opperste
verwarring te komen.
Om deze verwarring te boven te ko
men kan dit boekje van de wereld
raad helpen. Reeds in 1919 vroeg het
Afrikaanse nationale congres gelijke
rechten voor alle burgers en leverde
het kritiek op het feit dat de Volken
bond Zuid-West-Afrika als trustgebied
in handen gaf aan de republiek Zuid
Afrik-a Sindsdien is de zwarte bevol
king doorgegaan met roepen om haar
rechten en met de strijd tegen de
apartheid. Wie nu nog beweert dat de
zwarte Zuidafrikanen best tevreden
zijn met hun plaats in hun eigen
land. moet dit boekje maar eens le
zen.
A.S.
Leve de aarde. Ondertitel: de kerken
en de milieucrisis. Met bijdragen van:
mevrouw E. G. Akking-van Wagenin-
gen, ds. Hans Bouma, prof. dr. J. de
Graaf, drs. J. E. van Veen, e.a. Uitg.
Mednema, Delft, in reeks Ter Sprake,
46 pag., prijs 2,80 (bij 25 ex.
1,60). Dit boekje bevat de (uitwer
king van de) toespraken die gehouden
zijn op de zgn. miüeudag van de raad
van kerken op 10 oktober 1973 in
Arnhem.
