Regering zoekt
beter systeem
distributie 'Met het oog op onderweg'
'Zambia in tekening'
8
BBK wil antwoord
van minister
Oostduitse zanger
niet naar Keulen
Lichtpuntje
voor Proloog
Russische musici
ontkennen plan
voor emigratie
Concerten op
eeuwenoud orgel
'mo
■OXJiW/HCWlAElIBT DONDERDAG 6 JIM 1974
T8/KR1LH
Vandaag verschijnt het boek van de maand:
Van onze Haag9e redactie
DEN HAlAG De regering bestudeert welk systeem moet worden
toegepast en welke maatregelen nodig zijn, wanneer plotseling weer
een schaarste optreedt van belangrijke produkten voor onze econo
mie. Dit is de les, die de regering uit de oliecrisis beeft getrokken.
In het bijzonder is een onderzoek
nodig in verband met de voorberei
ding van de verdediging van het land,
waarbij vooral aandacht moet worden
besteed aan de civiele verdediging.
Minister-president Den Uyl en minis
ter Lubbers van economische zaken
delen dit mee in een verslag over de
oliecrisis, dat aan de Tweede en Eer
ste Kamer is verzonden.
De ervaring van de oliecrisis heeft
geleerd, zo schrijven de ministers, dat
ziah bij schaarste aan Vitale produk
ten moeilijke puzzels voordoen, die
ook op langere termijn niet direkt
zijn op te lossen. Een voorbeeld uit
de periode van de oliecrisis was het
probleem van het woon-werk-verkeer.
Een voordeel in de situatie was, dat
er toen de oliecrisis optrad voldoende
voorraden waren. De ministers stellen
daarom nu de vraag of niet meer
gelet moet worden op een voorraadpo-
litielk met het oog op industri le
rampen. Vandaar ook, dat een onder
zoek wordt aangekondigd voor het
nog beter opvangen van nieuwe cri-
Bonnen
In het verslag aan de staten-generaal
wordt uitvoerig ingegaan op die disitri-
I butie van benzine. Achteraf, aldus de
ministers, is het standpunt te verdedi
gen, dat de distributie achterwege had
kunnen blijven. Van tevoren kon dit
met gezegd worden. De kaarten wezen
niet in die richting, aldus het verslag.
De regering heeft gekozen voor een
I veilige koers. Ernstiger zou het ver-
I wijt achteraf zijn geweest, dat bij het
beleid onverantwoorde risico's zijn ge
nomen.
Een les van de crisis is ook geweest,
dat de distributie dieper ingreep dan
was gedacht. In het systeem zaïten
onvolkomenheden. En deze wogen des
I te zwaarder naarmate de bevolking
f minder overtuigd was van de nood
zaak van de beperking in deze vorm.
De conclusie is echter niet juist, dat
de bondistributie in de toekomst on
geschikt zou zijn. Wed is het duidelijk
geworden, dat dit systeem alleen kan
worden toegepast, wanneer er sprake
is van een aanzienlijke krapte.
Vrijwillig
gebruik voor. In het algemeen was de
effectiviteit van het beleid zeer afhan
kelijk van het psychologisch klimaat.
Dit klimaat werd weer sterk bepaald
door de mate, waarin de noodzaak van
de distributie duidelijk kon worden
gemaakt. Een moeilijkheid van de
regering was nu, dat de gegevens over
de olietoevoer (met het oog op de
Arabische landen) geheim werden ge
houden. Hierdoor kon niet de juiste
informatie aan net publiek worden
gegeven en werden minder juiste be
richten in de pers niet weersproken.
Machtspositie
Voor de gedragslijn van de oliemaat
schappijen tijdens de crisis heeft de
regering waardering. Tegelijkertijd
heeft de machtige positie van de con
cerns vragen opgeroepen. Deze vragen
werden kritisch, toen bleek, dat de
winsten parallel stegen met de olie
prijzen. Binnen de gegeven beperkin
gen maakt de regering gebruik van de
mogelijkheden die zij heeft om gedra
gingen van oliemaatschappijen binnen
Nederland, die specifiek op de Neder
landse markt betrekking hebben, in
overeenstemming te doen zijn met het
algemeen belang. In dat verband kan
allereerst worden gewezen op het ge
bruik van de bevoegdheden die de
regering heeft op grond van prijzen
wet om maximumprijzen vast te stel
len. Hierbij wordt de winstontwikke
ling van de oliemaatschappijen mede
betrokken.
Van onze Haagse redactie
In Haastrecht, een miniatuurstadje in
de buurt van Gouda, staat een groot
huis dat de allure heeft van een
deftig landhuis. Achter de voordeur
van dit huis staat de tijd stil: sinds in
1923 de laatste bewoonster overleed,
is er niets veranderd. Het is een
groot mausoleum voor haarzelf en
haar familie; een museum vol fami
liestukken, portretten, antieke meube-
ln, zilver en porselein. Een museum
ook dat een blik biedt in het leven
van een vrouw, die tot haar dood in
een koets reed, weigerde elektriciteit
in haar huis aan te laten brengen,
schrijlings sliep in haar 18e eeuwse
hemelbed dat te klein was om in
te liggen en bonnen maakte voor
de Haastrechtse armen. Ze schreef die
bonnen, voor koffie, boter en suiker,
uit zuinigheid op doorgescheurde hu
welijksaankondigingen. Ze had dit dis
tributiesysteem voor de behoeftigen
bedacht, omdat ze geen geld wilde
geven, daarvoor zou toch maar drank
worden gekocht.
Dit is een van de talrijke anekdotes
in het vandaag verschenen, boek van
de maand 'Met het oog op onderweg',
dat de verhelderende ondertitel
draagt: 'Een tocht in woord en beeld
langs monumenten in Nederland'.
Prins Claus juicht in het voorwoord
het boek toe en niet ten onrechte,
want schrijfster Noortje de Roy van
Zuydewijn geeft 144 pagina's lang een
even indrukwekkende als boeiende
handleiding langs talloze bekende en
onbekende schoonheden die Neder
land rijk is. Het is geen werk vol
zwaarwichtige kunsthistorische ver
handelingen, en het is evenmin een
toeristische gids: het is een tocht door
Nederland langs al die dingen waar
we, voortjagend in de auto over ons
geperfectioneerde wegennet, gewoon
aan voorbij zien. et boek beschrijft
niet alleen wag bekend is, maar wijst
juist ook op het onbekende, het on
verwachte, op boerderijen, stadsge
zichten, dorpskernen, een watermolen,
een rij huisjes weggekropen tegen een
dijk, een pastorietuin met opmerkelij
ke kruiden, een spoorwegstation, et
wijst ook op vergeten kleinooden als
het 'vergeten' IJsseldorpje H Winde
heim, met het risico dat de stilte
verdwijnt en lndesheim het voor
beeld van het door toeristWHen ove
stroomde Usselstadje Bronkhorst
volgt Het boek laat verder zien dat
er ook in streken die onaantrekkelijk
lijken toch nog heel wat moois te
ontdekken valt en vrolijkt ten slotte
het geheel op met talloze onbekende
Anekdotes.
'Met het oog op onderweg', is een
dam, en kost t/m 6 juli 12,50, daar
na f22,50.
uitgave van Kampen en Zoon, Amster-
DEN HAAG Vandaag vindt In ge
bouw Pulchrl ln Den Haag een lande
lijke manifestatie plaats van beelden
de kunstenaars die gebruik maken
van de Beeldende Kunstenaars Rege
ling (BKR). Aan minister Boersma is
verzocht een delegatie uit deze verga
dering te ontvangen die de minister
een petitie wil overhandigen betrek
king hebbend op de toezeggingen voor
verbeteringen op korte termijn in de
BKR.
De minister deed deze toezeggingen
als resultaat van een landelijke BBK-
actie in 1973. De actie was destijds
gericht op het verwijderen van de
beperkende bepalingen (o.a. leeftijds
grenzen) in de gewijzigde regeling. In
november 1973 had een gesprek plaats
van de minister met de BBK. De
hieruit voortgekomen toezeggingen en
afspraken bevatten, aldus de BBK, in
het kort: het verzoek van de minister
aan de Centrale Commissie om advies
betreffende gelijktrekking kostwin
ners en met-kostwinners; betere mate-
riaalkostenvergoeding; BKR als stimu
lans voor opdrachten; uitbreiding toe
passing BKR en beloning kunstenaars
beneden 25 jaar. Sindsdien aldus de
BBK heeft geen verder overleg plaats
gevonden en van de toezeggingen
heeft men ook niets gemerkt. De nu
aan te bieden petitie omvat een drin
gend vensoek aan de minister zijn
toezeggingen, althans de eerste fase
van enkele voorgenomen verbeterin
gen, op korte termijn, bijvoorbeeld 1
juli aanstaande, ten uitvoer te leggen.
Internationaal congres
voor blaasmuziek
ARNHEM De Koninklijke Neder-
landse Federatie van harmonie- en
fanfaregezelschappen organiseert een
internationaal congres dat van 30 juli
tot en met 2 augustus in Arnhem
wordt gehouden. Men wil van Am-
hem een ontmoetingspunt maken voor
muzikanten, dirigenten, bestuurders,
componisten en uitgevers die betrok
ken zijn bij de blaasmuziek. Er zullen
op drie werkbijeenkomsten enkele
zuiver technische punten aan de orde
worden gesteld. Het geheel wordt om
lijst door drie concerten. Er worden
ruim honderd congresgangers uit ten
minste vijftien landen verwacht. Ter
sprake zal onder meer worden ge
bracht het stimuleren van belangrijke
componisten tot het componeren voor
blaasorkest.
Een van de geëxposeerde stukken (Jagers, van Samuel Katilunga)
op de aantrekkelijke en instructieve tentoonstelling 'Zambia in teke
ning' die tot 31 augustus in het Tropenmuseum te Amsterdam te zien
is.
OOST-BERLIJN De in Oost-Berlijn
wonende zanger en tekstdichter Wolf
Biermann heeft van de overheid van
de DDR geen toestemming gekregen
naar Keulen te reizen voor het in
ontvangst nemen van de Jacques vOf-
fenbach-prijs. Biermann bevestigde dit
zelf tegenover het Westduitse persbu
reau DPA. Waarom hij geen toestem
ming heeft gekregen wilde hij niet
meedelen. Ondanks Biermanns afwe
zigheid zal de prijs (20.000 mark)
toch op 21 juni in Keulen worden
uitgereikt. De nu 37-jarige Biermann
vestigde zich in 1953 uit de Bondsre
publiek in de DDR, waar hij niet mag
optreden en niet mag publiceren. Zijn
grammofoonplaten verschijnen bij fir
ma's in West-Duitsland. Hij heeft zich
meer dan eens gekeerd tegen de cul
tuurpolitiek van de Oostduitse 'rege
ring.
DEN HAAG Minister Van Doom
is bereid met het Eindhovense toneel
gezelschap 'Proloog' te overleggen,
hoe het nog bestaande exploitatiete
kort van 45.000 gulden kan worden
overbrugd. Dit tekort Is overgebleven
nadat het rijk 50 procent van het
totale exploitatietekort voor zijn reke
ning nam, en de provincie Brabant
van het daarna resterende tekort voor
66 2/3 procent insprong.
De bewindsman van CRM meent, dat
hij het gezelschap in staat moet stel
len zijn activiteiten in het seizoen
1974-75 voort te zetten, zonder vooruit
te lopen op de uitslag van een nog
lopend kort geding en de houding van
zuidelijke subsidiënten. Op het ogen
blik willen de gemeenten hun aan
deel, zijnde 45.000,-, niet leveren. De
minister zei een en ander in de eerste
kamer tijdens het beleidsdebat over
de CRM-begroting dinsdag.
Een markante ervaring was vooral,
dat een beroep op de vrijwillige me
dewerking van de burgerij binnen
zekere grenzen gedurende een be
paalde periode niet minder effect
heeft dan een stelsel van gebods- en
verbodsbepalingen.
Zo deed zich vrijwillig een aanmerke
lijke beperking van het electriciteits-
MOSKOU De pianist Sviatoslav
Richter en de dirigent Gennady Rosj-
destwensky hebben ontkend van plan
te zijn de Sowjet-Unie voor langere
tijd te verlaten, aldus het nieuwsa
gentschap Tass. Vorige week werd uit
Sowjet-bronnen aan westerse journa
listen meegedeeld dat Richter, Rosj-
destwensky en Rudolf Barsjai (ook
een dirigent) verlof hadden gevraagd
ln het buitenland te gaan wonen voor
enkele jaren. In het laatste bericht
van Tasi wordt niet over Barsjai
gesproken, maar wel wordt gemeld
dat Richter en Rosjdestwensky de
hun toegedichte plannen hadden ont
kend. 'Ik heb er nooit over gedacht
en ben ook niet van plan om de
USSR te verlaten', had Richter desge
vraagd geantwoord. En Rosjdest
wensky zou de berichten als 'venijni
ge laster' hebben gekenschetst.
Voor zon op de benen: Voor zon op de rue:
Halterjurkje van T-shirtmetgekfuisde
katoen, opgestikte zak, rugbandjes,
in azuur,geel, rood, Allerlei kleuren,
groen en gebleekt MtS,MenL:
MtS, M en L:1 A Pantalon,div.kleuren
irfr." met wit gestreept Mt 36
t/m44:J0
Voor'n zomers buitje:
Gabardine regen
mantel met sjaalkraag en
kopmouw, o.a camel,
groen of bruin. Mt 36
t/m 44: HO
Voor echte trendsetters:
Dit wordt de
Grote Mode: pitkatoeri
mantel met kop-
mouwtje, in de nieuwe
lengte, o.aécru, kobalt
ofzwartMt36t/m42:
Voor kittige kleuters:
Jurkje van katoen,
rokje en'hartje'met
balletjes. Div.kleuren.
Mt 86 (15,-) t/m 128
(26,-). Ir-
ValD,"
Voor sportieve meisjes:
Gebloemd T-shirt,
div.kleuren.
Mtl04(7,-) w ƒ-
t/m 164(9,0-V-a*»
Denim broek met
rode biesj'es.Mt98 (19,-)
t/m 167(29,-).
Voorde modieuze
vrouw:
Mouwloze zomer-
japon van trevira,
zwart-wit-rood gestreept
Mt38t/m46:l-ft
Voor hartje zomer:
Effen polyester
chemisier.doorgeknoopt
in groen, écru of kobalt
Mt38t/m46:/IO
Eervol ontslag
voor Louis Toebosch
TILBURG Langdurige bemidde
lingspogingen van mr. P. Grosheide
tussen bestuur en directeur van het
Brabants Conservatorium hebben niet
tot overeenstemming geleid in het
conflict over beleidskwestie* dat daar
tussen beide partijen was gerezen.
Directeur Louis Toebosch heeft nu
besloten de voorwaarden te accepte
ren waaronder hem eervol ontslag zal
kunnen worden verleend. Het bestuur
van het conservatorium heeft er de
nadruk op gelegd dat de heer Toe
bosch bijzondere verdiensten heeft ge
had dn een fase van het bestaan die
als zeer moeilijk kan worden aange
merkt. Het ontslag kan worden ver
leend per 1 september van dit jaar.
AMSTERDAM Deze zomer zal een
viertal jonge organisten een serie van
zes orgelconcerten geven dn de kerk
'De Boom' aan de Admiraal de Ruy-
terweg 406. Het 'orgelcomité De
Boom vermeldt hierbij dat het de
orgelliefhebbers de gelegenheid wil
bieden te genieten 'van de klanken
van het prachtige orgel in deze kerk,
dat in 1750 werd gebouwd door orgel
bouwer Hilllgers en dat in 1860 door
de meester-orgelmakers L. van den
Brink en Zonen in Amsterdam verder
werd verrijkt in klankmogelijkheden'.
Later werd het orgel nog een keer
gerestaureerd en wel in 1920 door Jos
Adema. De concerten zullen worden
gegeven door Bemhard Winssemi-
us, Nico Waasdorp, Dorothy de Rooi]
en Gemma Ooebergh- en wel op de
vijf zondagavonden vanaf zondag 30
juni, alsmede op zondag 25 augustus.
