De Jong wil in Senaat als lid CDA Kiezers zouden de formateur moeten aanwijzen EG praat weer over Engels lidmaatschap In deze krant WASAUTOMATEN Ex-premier keert niet terug Zogezegd TëërH^ërHëzmgënT studenten in Delft dreigen met acties mi Gelukwens van Golda Meir Partners akkoord met onderzoek Voorstel in nota grondwetsherziening Starfighter stort neer, vlieger blijft ongedeerd Senaat zou worden gekozen Vitamine-b voor Indonesië Luns: NAVO is zwakker dan Warschau-pact Landbouwprodukten niet meer onder invoerrem Italië Eenlaxeermiddel waar n de klok op gelijk kuntzetten: Sennocol! MEDEDELING aan de adverteerders in de rubriek Het Onderwijs vraagt donderdagmorgen Ie post Bij een rioolpersleiding Nieuwe Leidse CoraranH WOENSDAG 5 JUNI 1974 55ste jaargang no. 52 CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING Steenstraat 37 Postbus 76 Telefoon 31441 Gironr. 269274 t.n.v. B.V. De Christelijke Pers, Amsterdam „Stantvattich is ghablaven mijn hert in teghenapoet HAARLEMMERSTRAAT 1250 LEIDEN Alle bekende merken v.a. 499 Abonnement 12,02 per maand, per kwartaal 36.05 Afd. Bezorging vanaf 08.30 uur Van onze parlementsredactie DEN HAAG Oud-premier P. J. S. de Jong keert in sep tember niet meer terug in de Eerste Kamer. Hij wil voortaan niet als lid van de K.V.P., maar alleen als lid van liet CDA (Christen-Democratisch Appel) in de Senaat zitting hebben. Dit is echter niet mogelijk, omdat de top van de ARP en van de CHU op het standpunt staan, dat de leden van de provinciale staten woensdag 3 juli nog geen CDA- leden in de Eerste Kamer moeten kiezen, maar gewoon apart leden van de KVP, ARP en CHU. Door deze houding van de CDA- partners van de KVP. is de verkie zing van gemeenechappelijke CDA- leden niet mogelijk. Senator De Jong neemt hiervan de consequen tie en stelt zich niet meer herkies baar voor de Eerste Kamer. De besturen van de ARP en CHU zijn van mening, dat het niet aan gaat, dat de leden van de provincia le staten zo maar CDA-leden in de Eerste Kamer kiezen. Het bezwaar is, dat slechts in vier provincies bij de verkiezing van de provincia le staten een CDA-fractie is geko zen. Bovendien wordt 3 juli de helft van de Eerste Kamer door de provinciale staten gekozen. Het ge volg zal zijn, dat de Eerste Kamer straks naast de KVP-, ARP en CHU-leden ook nog CDA-leden zou tellen. In een aantal provincies be staan nu weliswaar CDA-fracties. maar de Eerste Kamer, aldus de mening van ARP en CHU, oor deelt in de eerste plaats over het landelijke politieke beleid Campagne Oud-premier De Jong Senator De Jong stelt hier tegen over, dat in Noord Holland (hij zou door de staten van deze provincie herkozen moeten worden) voor de statenverkiezing een intense CDA- campagne is gevoerd. Op dat CDA hebben de kiezers gestemd en niet op de KVP, ARP of CHU. Van dat CDA is een nieuw elan uitgegaan. Dan is het niet eerlijk tegenover deze kiezers, dat de gekozen CDA- statenleden toch weer aparte KVP-, ARP- en CHU-leden voor de Eerste Kamer kiezen, zo betoogt de heer De Jong. 'Toen het bleek, dat er geen CDA-lijst wordt ingediend voor de Eerste Kamer, heb ik me laten schrappen', zegt de oud-pre mier. Tn de ARP en CHU meent men, dat de beslising om als CDA-fractie te gaan optreden, door de fracties van de KVP. ARP en CHU zelf genomen moet worden. Maar zo'n besluit moet niet los worden geno men van de politieke omstandighp- den en ook moeten de statuten van het CDA vastgelegd zijn. Overigens kennen de leden van de KVP, ARP en CHU in de Eerste Kamer al een nauwe samenwer king (een keer per maand geza menlijke fractievergadering en ge zamenlijke commissies) en zijn ze hun collega's van de Tweede Ka mer ver vooruit. De fractie van de KVP in de Eerste Kamer is reeds unaniem bereid op te gaan in een CDA- fractie. Jammer Prof. P. A. J. M. Steenkamp, de voorzitter van de CDA, vind het erg jammer dat zijn colega-Kamer- lid het besluit heeft genomen zich te laten schrappen. 'De heer De Jong is een man met een natuur lijk vanzelfsprekend gezag, niet al leen bij de KVP, maar ook bij de andere partijen. Vooral bij de toe komstige samenwerking, zegt prof Steenkamp, zullen we hem in het bijzonder missen. Juist nu het er op aankomt, heeft hij zijn bcslising genomen. De verklaring van prof. Steenkamp is. dat de heer De Jong nog veel meer gedreven is door het CDA dan hij zelf. 'We hebben weken geprobeerd om hem tot andere ge dachten te brengen en te houden Maar hij wilde alleen als CDA-lid in de Eerste Kamer. En de ARP en CHU waren ook onwrikbaar', aldus prof. Steenkmap. Onbestendig Zonnige perioden maar later op de dag meer bewolking. Op de meeste plaatsen droog weer. Overwegend matige wind uit westelijke richtingen en maxi mum temperaturen van 15 gra den vlak aan zee tot 20 graden elders. MORGEN EN OVERMORGEN: Enkele buien, later meer zon en temperaturen aan de lage bant. Morgen zon op: 04,23 onder: 20.55 maan op: 22.16 onder: 05.32 Weerbericht voor strandliefhebbers DELFT Nadat het college van bestuur van de Technische Hoge school in Delft vorige week de verkiezingen van de afdelingsradcn aan de hogeschool had stopgezet, hebben de studenten gisteren In een meeting het college een ulti matum gesteld, voor donderdag twaalf uur de richtlijnen die de verkiezingen belemmeren in te trekken. Voldoet het college niet aan dit ultimatum, dan zullen de studenten tot harde acties over gaan. Het college van bestuur had vorige week besloten tot het achterhou den van de stembiljetten, nadat staatssecretaris Klein van onder wijs niet akkoord was gegaan met het besluit van de hogeschoolraad, boycotters van het collegegeld wel toe te laten als stemgerechtigden. De hogeschoolraad liet hierop we ten dat zijn vertrouwen in het bestuurscollege door dit 'zwichten' voor de staatssecretaris sterk ge daald was. Men achtte de maatre gel in het geheel niet noodzakelijk omdat sancties van de staatssecre taris te omslachtig zouden zijn en ook niet te verwachten waren. Ook de stembureaus eisten giste ren teruggave van de vastgehouden 3004 stembiljetten. Oud-premier Golda Meir van Israël drukt liaar opvolger, Rabin, de hand, nadat bij het parlement met 61 tegen 51 stemmen (bij vier onthoudingenzijn steun aan Rabins kabinet beeft gegeven. Meer nieuws over bet Midden-Oosten op pagina 9. LUXEMBURG (AP/AFP/DPA/Reuter) Het lijkt erop dat de EG gisteravond groen licht heeft gegeven voor de Engelse eis om op nieuw te onderhandelen over haar lidmaatschap van de EG. Frankrijk ging in feite akkoord met een onderzoek naar de eis van Londen om de Britse bijdrage aan de EG te verminderen Van onze Haagse redactie DEN HAAG De regering wil, dat de kiezers in de toekomst de kabinetsformateur aanwijzen, te gelijk met de parlementsverkiezingen. Het kabinet beeft dit voorstel in de gisteren gepubliceerde no ta over de grondwetsherziening opgenomen, ondanks een negatief advies van de meerderheid van de raad van state. Aanvankelijk had Frankrijk zich tegen een dergelijk onderzoek fel ver zet, maar de Franse bewindsman Sau- vagnarguees zou overstag zijn gegaan door de 'gematigde toon' van de Brit ten. Zij dreigden niet, zoals bij vorige gelegenheid, uit de EG te treden als aan hun voorwaarden niet zou wor den voldaan. Wel wees de Engelse minister van buitenlandse zaken Callaghan er tij.; dens zijn toepsraken op dat bij de' toelating van zijn land tot de Ge meenschap gesteld is dat er een recht vaardige oplossing zou worden ge zocht als er zich binnen de Euro- Van een verslaggever DEN HAAG Een Starfighter van het 312 squadron van de basis Volkel is gistermiddag bij Söst in West Duitsland neergestort De vlieger, de 40-jarige sergeant majoor B. J. F. Hazenbos uit Uden, heeft zich met zijn schietstoel in veiligheid weten te brengen. De machine is op open ter rein neergestort, zonder schade aan gebouwen aan te richten. De vlieger was op de thuisvluent, na een oefe ning in navigeren te hebben uitge voerd. Over de oorzaak van het onge luk was gisteren nog niets bekend. markt onaanvaardbare situaties voor doen. 'Mijn regering is van mening dat een dergelijke situatie zich nu voordoet', aldus Callaghan. Hij schatte de netto-bijdrage van Engeland aan de EG van ruim 900 miljoen gulden volgend jaar zal stijgen tot 2,4 mil jard in 1980. Volgens Callaghan is dit niet langer op te brengen om de welvaart in Engeland op een lager peil staat dan in veel andere Euro pese landen. 'Het is onbillijk', aldus de bewindsman dat Engeland in 1980 meer dan 24 procent van de EG- uitgaven moet betalen, terwijl volgens de jongste schattingen de Britse bij drage aan de produktie binnen de EG niet meer kan zijn dan 14 procent. Vertegenwoordigers van andere landen trokken later de Britse cijfers in twijfel. Volgens hen zal haar bij drage aan de EG nooit groter zijn dan 14 procent. rechtSStreeks Bezwaar teur niet aangetast, omdat het ge vormde kabinet toch afhankelijk is van de steun van de meerderheid in de Kamer. dan mislukken, er moet een andere formateur komen en de kiezers die op de eerste kandidaat hebben gestemd, zullen zich gefrustreerd voelen. 'Van Zie verder pag. 5, kolom 7. Breder kader Volgens opiniepeilingen is de minderheid van de Nederlandse bevolking beslist tegen naaktre- creatie. De overigen bestaan uit voorstanders en mensen die het. geen lor kan schelen. Mr. C. A. Troost, woordvoerder van de werkgroep vrije naturistische stranden DEN HAAG Het Nederlandse Ro de Kruis heeft drie miljoen vitamine- b-complex-tabletten ter beschikking gesteld van het Indonesische Rode Kruis. De tabletten zijn bestemd als noodvoorraad voor een aantal rampen depots in Indonesië. De zending (waarde 10.000 gulden) wordt volgen de week uit Amsterdam naar Djakarta verscheept PARIJS (Reuter, UPI) De secretaris-generaal van de NA VO, Joseph Lunc, heeft in een vraaggesprek met Le Monde gezegd dat de NAVO verzwakt is tegenover de Sowjct-Unle, vergeleken met 25 jaar gele den. Over de afgelopen kwart eeuw is de situatie voor de Noordatlantische verdragsorga- nisatic aanzienlijk verslech terd, zo meent Luns. Hij zcl ook dat, tenzij er een - even wicht is tussen de NAVO en de Warschau-pact landen, het moeilijk zal zijn te komen tot een akkoord tussen oost en west. Voor de eerste maal In de geschiedenis heeft de Sowjet- Unie, aldus de secretaris-gene raal, een reusachtige oorlogs vloot gevormd die alle wereld zeeën bevaart. Daarnaast is de Sowjet-Unie erin geslaagd een miljoen militairen langs dc Chinese grenzen te statione ren, zonder dat liet apparaat in Europa met twee mil joen man daaronder te lij den heeft gehad. 'Ik zeg niet dat de Sowjet-Unie ons zal binnenvallen, maar men kan nooit zeker zijn dat de situatie niet zeer snel zal veranderen. In ieder geval is het een effec tief wapen om politieke druk mee uit te oefenen'. Het onderzoek dat nu zal worden ingesteld zet de Britse eis binnen het bredere kader van een 'onderzoek naar de gevolgen van de EG-lidstaten sinds de Gemeenschap vergroot werd van zes tot negen landen'. Deze for mulering betekent weinig gezichtsver lies voor andere ledenlanden en houdt bovendien de mogelijkheid open op de resultaten in een bureau lade te laten liggen en verder niet te gebruiken. Franse woordvoerders legden daarop onmiddellijk de na druk: 'Dit onderzoek verplicht tot niets'. Een mogelijke oplossing voor de problemen is volgens Callaghan de Zie verder pag. 11, kolom 5 De verkiezing van de formateur zou op twee manieren kunnen geschieden. De kiezer kan twee stemmen krijgen, één voor de Tweede Kamer en één voor de formateur, of met slechts één stem automatisch kiezen voor de for mateur, die de partij waarop hij stemt kandidaat heeft gesteld. Minister De Gaay Fortman (Binnen landse Zaken), met premier Den Uyl en staatssecretaris Glastra van Loon verantwoordelijk voor de nota, zei gisteren persoonlijk voor twee stem men te voelen. 'Het kan zijn, dat je de kandidaat van de partij waarop je stemt minder goed vindt dan de kan didaat van een andere partij', aldus de minister. Krijgt de kandidaat-for mateur meer dan de helft van de stemmen, dan zou de koningin hem met de vorming en leiding van het kabinet moeten belasten. Indien geen der kandidaten-formateur de asolute meerderheid van de stemmen krijgt, dan zou de kabinetsformatie op de nu gebruikelijke manier (aanwijzing door de koningin) moeten verlopen. Wil een kandidaat-formateur de meer derheid van de stemmen krijgen, dan zal hij vaak door meer dan een poli tieke partij naar voren geschoven moeten worden. De regering hoopt, dat de verkiezing van de kabinetsfor mateur een belangrijke stimulans zal zijn voor samenwerking en meerder heidsvorming van verschillende poli tieke partijen. Het parlementaire stel sel wordt volgens de regering, met deze directe verkiezing van de forma- De meerderheid van de Raad van State heeft grote bezwaren tegen de redenering van het kabinet. Deze meerderheid wijst met name op de problemen die optreden, indien een landelijk populaire figuur wel een meerderheid als kabinetsformateur krijgt, maar niet tot het partijenblok in de Kamer behoort dat daar een meerderheid krijgt. De. formatie zal LUXEMBURG (UPI) Italië heeft besloten de invoerbeperking voor land bouwprodukten te verzachten. Afgelo pen maand kondigde het aan dat voor alle ingevoerde goederen de helft van de importprijs gedurende een aantal maanden zonder rente moest worden vastgezet bij de Italiaanse centrale bank. De maatregel was bedoeld om het reusachtige tekort op de Italiaanse handelsbalans te verminderen. Tegen de maatregel rezen ernstige bezwaren van de EG-partners, die nu hebben geleid tot de verzachting van de maat regelen. De invoerrem zal niet gelden voor landbouwnrodukten behalve rund vlees, voor welk produkt nog een kwart van de invoerprijs zal moeten worden vastgezet. Verder zal de Ita liaanse lire in feite met twaalf procent in waarde worden verminderd, waar door de garantieprijzen voor de Ita liaanse boeren omhoog zullen gaan. Maar de kosten van levensonderhoud in Italië zullen stijgen. Binnenland Woonwagenwet op de helling 5 Onzeker toekomst voor uni versiteit en student7 Buitenland Noordierse oranjetroep 9 Kerk Niets heilig? Sport Toch Israël en Strik 8 Economie HVA en de ontwikkelings landen 13 Kerk In de wereld Nieuwe boeken Men schrijft ons Radio en te Strips, feuilleton Recept, puzzel Beurs Commentaar Meer Kameroverzicht Familieberichten Kunnen we al wat uitgooien? ADVERTENTIE Sennocol doet zijn werk op natuurlijke wijze, zonder akelige bijverschijnselen, zonder krampen, zonder verstoring van de spijsvertering. Sermocol-voor een probleemloze stoelgang (jfe) Dagra N.V.,Dlemen In verband met de grote hoeveelheid zet-advertenties voor onze zaterdagbladen, dienen advertenties voor deze rubriek Het onderwijs vraagt uiterlijk ln het bezit van de artvertentieorderafdeling van de Chr. Pers, Postbus 859 te Amsterdam te zijn. U gelieve uw opgave derhalve tijdig ln te zenden. Krnbbendijke en Kapelle-Biezelinge deden het al, dus waarom Yerselce niet? Nauivelijlcs hebben we de Oosterschelde misschiengered of er is al weer een plan om de Westerschelde met onbetverht rioolwater wat viezer te malten. Wij houden uw milieu nauwlettend in het oog. Abonnneer eens iemand. Desnoods uzelf. NIEUWE AHONNEE NAAM: STRAAT: GIRO: PLAATS: Wenst abonnement op: TROUW Q DE ROTTERDAMMER NIEUWE HAAGSE CRT. NIEUWE LEIDSE CRT. DORDTS DAGBLAD (aankruisen a.u.b.) Betaalt per maandAwartaal Opgegeven door: Naam: Adres: Plaats: IK ONTVANG GRAAG: Brochure 'Ondernemingsraden' door prof. dr. a J. van Zuthem. Gezellige rookverdrijver. Altijd paraatmap brief pa* pier en pen). Een postzegel is niet nodig. Die betalen wij. Schrijf op de envelop: De Chr. Pers, antwoordnummer 2792, A'dam.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1974 | | pagina 1