Voor velen is de oorlog onvoltooid verleden tijd dichtbij Informatiecentrum op de Grebbeberg t' Gemeente Rotterdam iommentaar Jeugd in het schip met banden Jat bezielt ze? (1) at bezielt ze? (2) Steunaanvragen van verzetsslachtoffers stijgen snel Pleidooi voor iaorliehting lm consument ARPenCHUin Sprang-Capelle beraden zich op stemadvies ziekenverzorgende Dienstweigeraars uit Portugal niet weg uit ons land Rust weer gekeerd op Mariënburg staking gaat door onderwijzers over wijsheid :0& hoofdkus persstélling moederdag zonderdag li )pW/KiWAB.TEfT VRIJDAG 10 MEI 1974 BINNENLAND/ CQMMENIUlAiR T5/K7 ij erg verleidelijk voor een Ka- een minister, een commentaar- r in een dagblad, een politieke of pressiegroep: als de Hoge een bepaalde juridisch binden- uitspraak heeft gedaan of een iretatie heeft gegeven waar- men het niet eens is, in dat geval ijziging te bepleiten om de zaak het (subjectief) gewenste spoor n. is verleidelijk en dus zien wij het gebeuren: de ene keer als de Raad uitspreekt dat fluoridering [drinkwater in strijd is met de wet; tndere keer als de Hoge Raad de oegdheden van de gemeenteraden restigt om zwembaden op een be- llde dag van de week gesloten te eds. is met deze verleidingen als met e andere niet te impulsief reageren, kt een goede vuistregel. Zouden wij I wel doen. het gevaar is niet nkbeeldig dat wij dan werden tnpoeld met wat een beetje misprij- ,d wel eens 'gelegenheidswetgeving' rdt genoemd. En nu mocht een als Goethe zich er wel op beroe- dat zijn hele dichterlijke oeuvre s opgebouwd uit gelegenheidsver- i: voor de wetgever gelden waar- jjnlijk tóch andere normen dan or de dichter. ar wat bezielt dan de Kamerleden trouw Goudsmit van D'66 en Jur- van de PPR, die van hun recht Tweede Kamerlid gebruik hebben laakt door een initiatief-wetsont- p in te dienen, dat de gemeentera- een aantal bevoegdheden ont- mt, o.a. die ten aanzien van het iten van zwembaden? Niemand zal jwirven beweren dat het hier om een ngend probleem gaat. In negen ge- snten van ons land (één procent het totaal) worden dergelijke nor- II gehanteerd en er zullen misschien paar gemeenten bij komen, maar is toch geen aanleiding om van ramp te spreken of van beknot van de vrijheid. o komt ons voor dat het verstandig cle; Is de gemeenteraden op dit punt •ogi irzichtig zouden zijn met het hante- van hun bevoegdheden, maar hun bevoegdheid onmiddellijk te ont- ;en als er maatregelen worden ge- die een groep niet bevallen is absurd. bevoegdheden zijn de gemeenten ren om plaatselijke gemeenschap- de gelegenheid te stellen het karakter, de eigen sfeer van een kon te beschermen. Wat bezielt dan kiraermeerderheid, die mevrouw (uismit en Jurgens volgde, om wij- willen zijn dan de bewoners van plaatsen zelf en hun gekozen nirders? de ontwikkeling van de moder- indbouw meer dan wat ook heeft jtdragen om de verscheidenheid het Nederlandse landschap te eli de leren, zoals de moderne stedebouw- idigen naar het lijkt er op uit zijn beeld van elke stad en elk dorp f jk te schakelen, zo is nu de Ka- 311 meerderheid er in geslaagd een plaatselijke zelfstandigheid om p te brengen. lijkt wat minder drastisch, maar het eigenlijk wel? Wie van die nermeerderheid durft nu nog in de pluriformiteit van onze sa- lleving te prijzen? De 'vertrossing' s p erkt zich kennelijk niet alleen tot en televisie. Op de plaats, ivaar de Oosterkerk heeft gestaan verrijst thans in Amsterdam, een uit 300 autobanden bestaand schip, dat als speelobject voor de jeugd zal dienen. Het autobandenspeelschip is een idee en ontwerp van de voormalige anti-rookmagiër en happening-gangmaker bij het Lieverdje Robert Jasper Grootveld. Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM De stichting 40-45, na de oorlog opgericht om slachtoffers uit het verzet finan cieel, sociaal en medisch te helpen, ziet zich 29 jaar na de bevrijding geconfronteerd met een de laatste tijd snel stijgend aantal nieuwe aanvragen. Sinds 1965 is het aantal slachtoffers, dat bij de stichting aanklopte, toege nomen van 6500 tot 6900. Die stijging wordt vooral veroorzaakt door een toename van het aantal mensen, die als gevolg van de in het veret door stane emoties op latere leeftijd min der valide moesten worden verklaard: in 1965 bedroeg dit aantal buitenge wone pensioengerechtigden nog ne gentienhonderd, thans meer dan drie duizend. Venvacht wordt, dat deze groep ook dit jaar verder in omvang zal toenemen. Weerslag VoLgens stichtingssecretaris drs. D. Mulder gaat het hier meestal om mensen, die er na de oorlog ogen schijnlijk weer bovenop zijn gekomen door hun vermogen herinneringen aan de oorlog te verdringen, maar die later de drempel niet hoog genoeg konden houden en daardoor geestelijk (en vaak ook lichamelijk) alsnog de weerslag ondervinden. De medisch ad viseur van de stichting, zenuwarts dr. P. Th. Hugenholtz, spreekt in dit verband over slachtoffers, voor wie de oorlog nog steeds onvoltooid verleden tijd is. Voor de stichting is deze stijging, die bij lange na niet wordt gecompen seerd door sterfte, onverwacht nage komen, ook financieel. Moest in 1965 aan weduwen en verzetsmensen zelf in totaal nog 44 miljoen gulden wor- Van een verslaggever RHENEN Eén clag voordat het 34 jaar geleden is dat de Duitsers ons land binnenvielen, heeft de territoriale bevelhebber west van de koninklijke land macht, generaal L. P. van Oppen, op het militaire ereveld Grebbeberg een in formatiecentrum geopend. Het centrum is ingericht door de Oorlogsgraven stichting met het doel de bezoekers van de Grebbeberg een indruk te geven van de oorlogshandelingen in de meidagen van 1940. Ruim vijfhonderd mili tairen liggen begraven op bet ereveld. den uitgekeerd, vorig jaar was dit bedrag al uitgegroeid tot 150 miljoen, en voor dit jaar wordt op ruim 170 miljoen gerekend. De laatste jaren werd van deze som gemiddeld zeven en een halve ton ioor de stichting zelf betaald (de rest werd door het Rijk uitgekeerd), maar het ziet ernaar uit dat dit aandeel de komende jaren zal groeien. Voor een belangrijk deel bekostigt de stichting dit uit de inkomsten van de veertigduizend donateurs, die vorig jaar vier ton bijeen brachten. Voor een ander deel wordt de steun geput ut eigen vermogen, dat tot 1955 uit jaarlijkse inzamelingsacties tot stand is geomen. Hogere bedragen Met deze bijdrage zit de stichting vrijwel aan het plafond van haar kunnen. De heer Mulder daarover: 'We hopen niet, dat wij de komende jaren met nog hogere bedragen zullen moeten bijspringen. Nu al teren wij jaarlijks in op ons vermogen. En waar we ervan uitgaan, dat we nog zeker vijftien jaar bestaansrecht zul len houden, kan deze ontwikkeling zich niet onbeperkt blijven voortzet ten'. Een verheugende bijkomstigheid noemt hij, dat het aantal contributan- ten eerder stijgt dan daalt en dat de totale bijdragen zelfs vrij fors omhoog gaan. Voor de stichting betekent deze ont wikkeling veel extra werk. Temeer ook omdat zij sinds kort in het kader van de Wet Uitkeringen Vervolgingss lachtoffers (WUV) ook de uitkerin gen moet regelen aan mensen, die door ras, geloof of wereldbeschouwing (joden, Nederlanders die in Japanse kampen hebben gezeten) schade heb ben geleden. Voor de uitvoering van deze dienstverlening, die tot voor eni ge tijd in handen was van de gemeen te, is de stichting nu bezig haar personeel met 110 man uit te breiden. Deze nieuwe afdeling zal zich met name gaan bezig houden met het verrichter, van de financiële reportage en het geven van advies van de uitkeringsraad in Den Haag, die zich met de uitbetaling heeft belast. Drs. Mulder verwacht, dat voor deze uitke ringen (die overigens helemaal voor rekening van het rijk komen) de komende jaren tussen de tien- en twintigduizend mensen in aanmerking zullen komen. ïsumentenorgaiiisaties rijven kamerleden: in? HAAG De consumentenorga- .,f bes hebben bij de Tweede Kamer ^^Sdrongen op spoedige efficiënte regelen die tot meer duidelijk- voor de Nederlandse consument ten leiden. De organisaties herm in hierbij aan de grote waardering de 'Prijswijzer' heeft .ondervon- «msumentenorganisaties de mtenbondmet meer dan leden en het Konsumenten als vertegenwoordiger van de 'ales zeggen dit in een nota de vaste kamercommissies voor •mische zaken en voor het mid- en kleinbedrijf, waarin zij kn op de 'Prijswijzer1 beantwoorden grond van het nu beschikbare tteriaal menen zij, dat de Ka li zich niet langer aan hun itingen als volksvertegenwoor- B kunnen onttrekken en dat zij kiezers-consumenten tenminste rechten moeten geven, die de ffilandse consumenten reeds lang ben. 'Laat Nederland op dit punt langer een achtergebleven gebied t ten', aldus de oonsiunentenorganii- be#3 in hun nota. i alleen over prijzen en kwaliteit de goederen, die worden aangebo- j moeten de consumenten beter den voorgelicht, maar ook over I A 'te belangrijke zaken als lever- voorwaarden, garanties, service, rechtspositie van de koper enz. gelijke bredere informatie zal in [te kring waardering ontmoeten, consumentenorganisaties op de waaraering voor de kunnen zeggen. Van een onzer verslaggevers iSPRANG-CAPELLE De CHU en ide ARP in Sprang-Capelle zullen op respectievelijk 16 en 19 mei vergade ren over de vraag welk stemadvies zij zullen uitbrengen aan de kiezers voor de raadsverkiezingen op 29 mei. De beide besturen hebben wel enkele voorstellen daarover geformuleerd, snaar willen met bekendmaken wach ten tot de ledenvergaderingen zijn gehouden. Minister De Gaay Fortman van bin nenlandse zaken heeft gisteren laten weten geen mogelijkheid te zien om politieke groeperingen, die de kandi datenlijsten te laat hebben ingediend, alsnog aan de raadsvergadering van 29 mei te laten deelnemen. De bewinds man zei dit tot het ARP-Kamerlid Scholten, die hierover vragen had ge steld. daarbij met name de gevallen ün de gemeenten SprangÜapelle, Groot-Ammers en Wormer noemend. Wettelijke termijnen zijn er nu een maal niet voor niets. Daar moet men zich aan houden. Hier is sprake van slordigheid, die zich bij iedere verkie zing opnieuw voordoet. Men krijgt de tijd om gedurende acht uur, van 9 tot 5 uur, de lijsten in te dienen, aldus de minister. Zoals bekend is als gevolg van ver geetachtigheid in Sprang-Capelle de gecombineerde lijst van AR-CHU een half uur te laat ingediend. In de zittende gemeenteraad heeft de ARP twee en de CHU vier zetels. Verder bestaat de raad uit Gemeentebelangen (drie), SGP (twee). PvdA (een)' en De Bie (ex-Boerenpartij-één). De twee wethouderszetels worden ingenomen door ARP en CHU. ADVERTENTIE In september begint in het nieuwe Terpleeghuis "Meerweide", dat gelegen is aan de Grote Hagen 20, de twee jaar durende opleiding tot Jongens en meisjes, die tot de» opleiding willen worden toegelaten, moeten dan: - tenminste 17 jaar zijn - 3 klassen voortgezet theoretisch onderwijs met goed gevolg hebben doorlopen. Het hoofd van de opleiding, mevrouw H. Slobbe, zal belangstellenden na telefonische afspraak (telefoon 010-822111) gaarne ontvangen voor een gesprek, waarbij alle gelegenheid bestaat een indruk te krijgen van het te verrichten werk en van de werkomgeving. AMSTERDAM De ongeveer dui zend Portugese deserteurs en dienst weigeraars in Nederland zullen niet naar Portugal terugkeren, zolang de koloniale oorlog in Angola, Mozambi que en Guinee-Bissau voortduurt. Zij hebben dit laten weten in een specia le brief aan de Portugese leiders. Deze brief is meegenomen door mr. Lopez de Silva. een Portugees die tot Nederlander is genaturaliseerd. Deze voert namens de Portugezen in Ne derland en een aantal hulporganisa ties in Lissabon besprekingen over een eventuele terugkeer van de poli tieke vluchtelingen. Het merendeel van hen is dienstwei geraar. Alleen in Europa al wordt hun aantal geschat op 120.000. Vol gens officieuze berekeningen zijn sinds dc staatsgreep in Portugal uit Nederland zelf ongeveer een veertig Portugese vluchtelingen naar hun land teruggekeerd. Dit nadat de junta per decreet van 1 mei had bepaald, dat deserteurs en dienstweigeraars niet vervolgd zullen worden bij hun terugkeer in Portugal, als ze zich binnen veertien dagen melden bij hun militaire onderdeel. Dit sluit ech ter in het geheel niet uit, dat deze vluchtelingen alsnog worden ingezet bij de koloniale oorlogvoering in Afri ka. Dat laatste is dan ook de reden, dat de Portugese vluchtelingen ondanks alles liever in Nederland blijven. Van een verslaggever PARAMARIO Alles is weer rus tig op de Surinaamse suikerplantage Mariënburg, waar dinsdag een beperk te spontane staking uitbrak, gepaard gaande met brandstichting. Een aan tal arbeiders weigert nog aan de sta king mee te doen, omdat deze niet door de vakbond erkend is. De stakers zijn verontwaardigd over het uitblijven van een nieuwe collec tieve arbeidsovereenkomst. Er zijn be sprekingen gevoerd door de minister van economische zaken. mr. Eddy Bruma, met vertegenwoordigers van de bond, en van de Rubber Cultuur Maatschappij Amsterdam. De regering in Paramaribo heeft tt nu toe geen standpunt kenbaar gemaakt, en ook nog geen commentaar geleverd. Wel maakte de officiële regeringswoord voerder dinsdag de opmerking, dat het bericht van de RCMA uit Neder land, over de uitstel van betaling voor de Surinaamse cultuur maat schappij, twee pertinente onwaarhe den bevat. Hij gaf eechter niet aan, welke. onder redactie van loessmil HEID Wellicht iHndt u het- vreemdmaar mij zijn deze brief toch begonnen met 'Geachte da mes', omdat mij nog immer van oordeel zijn dat deze uiting van beleefdheid een goede plaats ver vult binnen de normen die in acht worden genomen', schreef het hoofdbestuur van de nationale christen onderofficieren vereniging in een open brief in het eigen NCOOV-blad aan liet Vrouwenkon- takt in de Partij van de Arbeid. En waarom zouden de 'geachte da mes' die aanspreektitel vreemd vin den? Misschien wel omdat die hun eigen brief aan de NCOOV alleen met letter, referentienummer en datum begonnen waren. Die brief is onderdeel van een anti-discriminatie-aktie: elke keer als de vrouwen van het Kontakt een personeels-advertentie lezen, waarin speciaal een man of uitslui tend een vrouw wordt gezocht, zit ten ze als een bok op de haverkist. De banen-aanbieder krijgt dan een voorgedrukt briefje, waarin 'man' of 'vrouw' naar believen doorge streept kan worden en de vraag wordt gesteld: 'mogen mij eens van u horen welke argumenten u er toe gebracht hebben voor deze functie een man (vrouw) in dienst te willen nemen?' Antwoord v an de NCOOV: 'Daar mij een organi satie zijn met ruim 5000 leden, waarvan meer dan 90 procent be hoort tot het mannelijk deel uit onze maatschappij, stellen mij het vrouwelijk element daarin bijzon der op prijs. Daarom werken wij graag met vrouwelijk personeel op ons verenigingssecretariaat'. Over en weer keurig geregeld. Iets minder vlot verliep een protest van het Vrpuwenkontakt tegen een advertentie van de protestants- christelijke bond van onderwijzend W.&J: -"f personeel, die gegadigden had op geroepen voor een funktie van be zoldigd bestuurder. Nu gad in de zelfde advertentie, vertelt het PCBO-blad, ook dit gestaan: 'Hoe wel hierboven wellicht het tegen deel is gesuggereerd: dames komen uiteraard voor benoeming in aan merking'. Dat regeltje was de PvdA-dames blijkbaar niet opgeval len en bovendien had het doorstre pen van de verkeerde sekse aan vankelijk tot enig onbegrip bij de PCBO geleid. Na een telefoontje kwam er een tweede briefje, waar in de sekse rechtgezet was. Commentaar van de onderwijzers bond, die overigens zegt de inten tie van het Vrouwenkontakt 'zon der meer positief' te waarderen (wat ook best mag, omdat de vrou wen net zo goed voor mannen in de bres springen): 'De rode vrou- wen menen onze bond (tot twee maal toe) in i>riendelijke, maar duidelijke ivoorden te moeten ka pittelen'. En dan beginnen ze zelf e betuttelen: 'De wijze van reage ren, zoals de rode trouwen dat in dit geval deden, komt nogal knul lig over'. En: 'De rode vrouwen moeten naar onze mening niet doorgaan met hun reacties op dis criminerende advertenties. Maar niet op deze manier! Sterker nog: de rode vrouwen moeten wijzer worden!' Natuurlijk, een onderwuzer(es) wil altijd al iedereen wijzer maken dan hij of zij al is. Daar is hij tenslotte onderwijzer voor (of zij) onderwijzeres, voordat wij ons aan hetzelfde euvel schuldig maken). Maar hoe moedgevend zou het zijn, als de PCBO in zijn grote wijsheid meteen de iveg zou aangeven die de rode vrouwen dan wel zouden moeten bewandelen. Misschien staat dat wel in een volgend num mer. Binnenkort zijn bij juweliers en banken gouden, zilveren en bronzen pen ning? te koop met de beeldeaar van Wim Sonneveld er op. De Utrechtse beeldhouwer Joop Hekman heeft de afbeeldingen gemaakt: aan de ene kant de kop van de overleden kunstenaar, aan de keerzijde diens naam, jaar van overlijden en een destijds door Sonneveld zelf ontworpen vignet van een toneel met open doek. Eind van deze maand worden de eerste exemplaren aangeboden aan Wim Sonnevelds beste vrienden en meteen daarna komen de penningen in de verkoop. Een deel va de opbrengst gaat naar de Hartstichting. Over kranten en omroepen hebben drie promovendi onlangs een stel ling in hun lijstje opgenomen: 'Het op werkdagen verstrekken van ochtendbladen bij tankstations verdient geen aanbeveling, aange zien dit de ontvangers er toez ou kunnen brengen aan het lezen er van daarvoor nie bestemde tijd te besteden' (C. van Kranenburg, TH Delft). 'Ondanks het feit dat de avonturen van de heer Ollae B. Bommel se dert enkele jaren ook in een aan tal ochtendbladen verschijnen, blijft het strikt voorbehouden lec tuur voor oplettende NRC-lezert- jes* (J. H. D. Bol, RU Utrecht). 'Het resultaat van de Nedarlandse om roe pwetge ving is dat de diverse omroepen niet streven naar zo goed mogelijke programma's, maar naar zoveel mogelijk leden' (H.C.A.H. Moerkerken, KU Nijme gen). Dezelfde ir. Van Kranenburg had trouwens nog een aardige: 'Het doen geven van vioollessen aan kinderen moet ontraden worden, tenzij zowel muzikale begaafdheid als doorzettingsvermogen in hoge mate aanwezig zijn'. Een moederdag-cadeautje voor alle \Touwen van Nederland, die zon dag de Flevohof bezoeken: tussen half negen en zes uur mogen ze daar bloemen schikken en vervol gens het zelfgemaakte bloemstuk mee naar huis nemen. Bovendien wordt er onder het werk een foto van de schikkende dames gemaakt, die ze er ook nog bij krijgen. Bij het lezen over het paardemid- del tegen hoofdluis, een tip van een oud-verpleegster uit Veenen- daal, is een andere oud-Arerpleeg- ster (uit Den Haag) erg geschrok ken. Een etmaal brandspiritus op het hoofd dat is het paardemid- del vindt ze levensgevaarlijk. Dat zou ik een kind nooit willen aandoen, zegt ze en volwassenen trouwens ook niet. Deze oud-ver pleegster ontraadt ten sterkste het middel' toe te passen zonder eerst de dokter te raadplegen. Zelf is ze wijkverpleegster geweest, heeft veel met het luizen-bijltje gehakt, maar zegt het gebruik van brand spiritus tegen hoofdluis in al haar tachtig levensjaren nog niet tegen gekomen te zijn. Voordat op 22 mei de Zonderdag- handtekeningen aan tweede kamer voorzitter Vondeling worden aange boden. doen de organisatoren nog een laatste grootscheepse poging om iedereen de kans te geven alsnog een handtekening te zetten en zo mee te pleiten voor één autoloze zondag per maand. Niet dat er niet genoeg sympathisanten zijn: de handtekeningen stromen nog dagelijks bij duizenden binnen bij de vereniging milieudefensie en de stichting Stop de Kinder moord. lederen die zijn handteke ning nog wil zetten, vindt morgen bij alle NS-stations aktievoerders met lijsten. Op de stations worden aan de treinreizigers Zonderdag- brieven uitgereikt, waarin ze alle ar- gumenten voor een autoloze zon dag nog eens rustig kunnen overlezen. Willen ze hun instem ming met de actie betuigen, dan kunnen ze de brief ondertekenen en afgeven op het station van aankomst. 'Wat bedoel je met: ik heb zojuist achttien kleine mollegaten gevuld?'

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1974 | | pagina 7