•e vrouwen van Troje:
Electronische
beheersing van
verkeer op
Intertraffic '74
autobiografie
FILMPREMIÈRES VAN DEZE WEEK
Operation Makonaima
aardige eersteling
Kraai valt man aan
Soepele lichtmast uit Zweden
!m mooi
gezondheidszorg
bij vakbeweging'
Eén jaar voor bezit
van drie kilo morfine
lelft gezinnen speelt
soms in staatsloterij
erkgroep openbaar
^vervoer ingesteld
jn Noord-Brabant
Verknipte
thriller
Karate in
het zeepsop
Katholieke bond
wenst meer
contact met CNV
PPR teleurgesteld
over spreidingsbeleid
Krakers krijgen
de woning van
pas overledene
Vijfduizend gulden boete
voor te lage broodprijs
g [opv/kim'yritier vrijdag 10 mei 1974
AOTÖNIEtTWS/FTIMS T.11/K13
Vakgroep NCBO:
'Werknemers in de
Pe vrouwen van Troje weeklaagden. j|||||a| 1m|^j|P|j
Mannen, zonen, vaders waren gedood.
Troje werd verwoest door de vijan- ||inPH|
den. De vrouwen werden door de umT w|
irleken weggevoerd als slavinnen. HW eH
oningin Hekuba werd slavin van |HH
Idysseus. Kassandra, haar dochter, HHpif n
aiise priesteres van Apollo, en waan- [INmL%' .JbS
innig, werd bestemd bed IMfaA
ran Agamemnon. In hel- j^R RJp
eiziendheid voorspelde rampen R
oor de overwinnaars. Polyxena haar
ndere dochter werd geofferd op het pti>"
raf van Achilles. Astyanax, zoontje |s
an haar gedode zoon -
an Trojes muur te pletter gesmeten. nH» hbok1 m
ij mocht hem begraven met Hektors
De moeder Andromache Y
aan Neoptomelos. Alle vrou- -■„".w'
ren van Troje (het koor) waren er Éi||l|i?ls^'W 89
ven jammerlijk aan toe. Behalve de SB
chone, ontrouwe Helena, de oorzaak '-g|F r,. B
an de weggelopen JV-.»
Hekuba's, ook
aris, maar zij wist haar bedrogen V. H
let liet doden. Zij beriep zich op de
lacht van Aphrodite, de godin der
efde. Maar Euripides die het leed
er vrouwen, in 415 v. Chr. drama-
sch beschreef, geloofde al niet meer
in die noodlottige godenmacht. Hij
g dc mensen al als het slachtoffer
in eigen daden. En de vrouwen van
roje als de martelaressen van de
nloze oorlog. Hij beschreef haar
lachten dichterlijk, geweldig voor
et Griekse theater, het open amphi-
ïeater voor duizenden toeschouwers,
ie meer kwamen luisteren dan zien.
i'ant het drama school meer in de
lid en duidelijk gegalmde uitvoerige,
erhalende teksten, dan in de actie,
film is meer op zien en actie
esfceld dan op luisteren naar woor-
Katherine Hepburn in De vrouwen van Troje
Van een verslaggever
A MERSFOORT 'Het bestaan van
niet minder dan zeventig categorale
organisaties in de gezondheidszorg
verzwakt de kracht en de invloed van
de vakbeweging'. Dit verklaarde de
voorzitter vande groep wolksgezond-
heid van de Nederlandse Christelijke
Bond van Overheidspersoneel woesn-
dag in Amersfoort op de landelijke
vergadering van deze groep. 'Het is
voor de sanering van de arbeidsvoor
waarden en omstandigheden nodig,
dat de ongeveer 200.000 werknemers
in deze sector zich aansluiten bij de
vakbeweging', aldus de voorzitter, de
heer C. de Bruyn.
Hij zei dat de samenwerkende bonden
van overheidspersoneel en de Nationa
le Ziekenhuisraad met deskundigen
van het Nationaal Ziekenhuisinstituut
overleg gaan plegen over de gevolgen
van de personeelsstop en over een
onderzoek naar de behoefte aan leer
lingen in relatie met het aantal ver
pleegkundigen en ziekenverzorgenden
dat in de toekomst nodig is.
p 20 mei hebben de bonden een
bespreking met het Centraal Orgaan
Ziekenhuistarieven en begin juni zul
len ze aan staatssecretaris Hendriks
hun bezorgdheid over de situatie van
de intramurale (LIN DE ZIEKEN-
HAARLEM De rechtbank in Haar
lem heeft de 40-jarige zeeman C. C.
uit Amsterdam veroordeeld tot een
gevangenisstraf van een jaar wegens
het in bezit hebben van drie kilo
diacetyl-morfine. De officier van justi
tie had twee jjar tegen hem geëist.
De zaak tegen zijn vriend de 54-jarige
restauranthouder S. W. L. die mede
terecht stond, s aangehouden. Beiden
waren op 22 januari op Schiphol aan
getroffen, terwijl zij in het bezit
waren van de genoemde hoeveelheid
morfine.
:hael Cacoyannis, een Griek, die in
e film Euripides zo getrouw moge-
wilde volgen, kon niet voorkomen
.hij, in verhouding, even statisch
A als de klassieke tragedie, en dat
molenden, aan de tekst gebonden,
leatraal overkomen. Hoe veel hij ook
erBè met wisselende camera-instel-
tytn en close-ups. Zijn regie-aanwij-
H/en zijn vaak duidelijk merkbaar,
wral bij de bewegingen van het
or. Dat dan dus niet spontaan, en
ht, meer lijkt.
itherine Hepburn, een indrukwek
kende Hekuba. blijft te zichtbaar acte-
iren. Vanesse Redgrave is een prachti-
fe Andromache, Genevieve Bujold
ipeelt een aandoenlijke Kassandra. En
Irene Papas is een waarlijk mooie,
vrouwelijk overheersende Helena. De
paar mannen, Menelaos (Patrick Ma
le) en de boodschapper (Brian Bles-
!d) zijn goede acteurs, maar dan
ïteurs en geen Grieken van toen.
lat het toneel niet gegeven is vond
acoyannis wel in Spanje: een muur
e van Troje kon zijn, het hete en
rrelandschap van leegte en ver-
•esting, de ideale decors en juiste
nosfeer dus. goed gefotografeerd
lor Alfio Contini. Daarbij komt nog
it Mikis Theodorakis er muziek
ilaagzangen) bij schreef. Zodat deze
m toch een goede gelegenheid is
mooi klassiek toneel te zien.
(Amsterdam-City 3, 14 j.)
een verslaggever
0NGEN Bijna de helft van de
ederlandse gezinnen speelt weieens
n de staatsloterij en achtendertig
,3 rocent doet dit altijd of meestal. Dit
lijkt uit een kort geleden gehouden
nquH4te, die het instituut voor soci-
a!-psychologisch onderzoek en mark-
nalyse Intertact B.V. heeft verricht
ek 'J een landelijk representatieve
ni teekproef van 2038 huishoudingen,
^it de enquêt blijkt dat een vijfde
'it de enquête blijkt dat een vijfde
de gezinnen een kans waagt in de
">altoto. De deelnemers aan die
blijken vooral in het zuiden te
men.
in de Düitse lotto blijkt maar acht
ocent van de gezinnen deel te ne-
'en. Deze lotto is in het oosten en
'•den populairder dan in de rest van
iet land.
'EN BOSCH In Noord-Brabant
rij Jat men op provinciaal niveau iets
'°en om het openbaar vervoer in die
JT tovineie te verbeteren. Daartoe heb-
en gedeputeerde staten een 'werk-
roep openbaar vervoer Noord-Bra-
ent' ingesteld.
'"Teak van de werkgreep is na te gaan
'elke bestuurlijke mogelijkheden op
_torte termijn kunnen leiden tot ver-
etering van het openbaar personen-
:ei vervoer in Noord-Brabant. Dit ter
voorbereiding van een 'nota openbaar
ijkt vervoer Noord-Brabant 1974', aan d*
rsU land waarvan gedeputeerde staten de
moblematiek rond het openbaar ver-
Joer in de loop van dit jaar ter
"discussie willen stellen.
de commissie zitten een planoloog
vervoersdeskundigen, zowel van
ransportondememingen als van de
'rovincie zelf.
Wicked, wicked
In een luxe-hotel in Californië bestaat
de gewoonte dat vrouwen verdwijnen
zonder hun rekening te betalen. Is
dat te wijten aan de verdorven zeden?
Nee, aan een psychopathische moorde
naar die geen blond kan zien. Hij
gaat zijn eigen baan. Door luchtko
kers en onbewoonde kamers en doemt
op waar men hem niet verwacht. Er
is nog wat geharrewar met pruiken
en jeugdtrauma's, om de voortgang
van het verhaal te dienen worden
toekomstige slachtoffers, over wie de
schaduw van het noodlot al zo duister
is gevallen dat een blinde met één
oog kan zien dat ze niet alleen moe
ten worden gelaten, onveranderlijk
opgesloten in eenpersoons-kamers,
kortom de koek is oud. Om de boel
wat op te fleuren wordt het doek de
hele film door in tweeën gedeeld. Dat
heet Duo-Vision, is niet nieuw en ook
niet functioneel. Wat heb je er nu
aan om aan de ene kant'van het doek
te zien dat een deur opengaat die aan
de andere kant van het doek wordt
opengemaakt, zeg nou zelf.
W. W.-B.
Amsterdam-Saskia. 18 jr)
Black Belt Jones
De karate-films komen niet allemaal
uit Hongkong, in andere landen heeft
men ingehaakt op het succes. In
'Black Belt Jones' is de held karate-
kampioen Jim Kelly en hij opereert
in het zwarte ghetto van een Ameri
kaanse stad. Er staat daar een karate-
school die door de Maffia gewenst
wordt, maar Jones en zijn mooie
Sidney (Gloria Hendry) weten met
slagen, stoten en trappen het gevaar
te weren. Er zit wat meer ironie en
sex in dan in de Chinese vechtfilms,
maar verder is het van 't zelfde laken
een pak slaag. Het eindgevecht (dit
maal in het zeepsop, welk een vernuft
is er toch nodig om telkens iets
gehee' nieuws te verzinnen) duurt
weer eindeloos lang.
W. W.-B.
(Amsterdam-City, 18 jr)
Nederlandse films naar
filmbeurs in Cannes
DEN HAAG De Nederlandse Bio
scoopbond, het Cinecentrum en de
Rijksvoorlichtingsdienst nemen voor
het eerst gezamenlijk deel aan de
filmbeurs die tegelijkertijd met het
Internationale filmfestival in Cannes
wordt gehouden. Het festival is giste
ren begonnen en duurt tot 23 mei. Op
de Nederlandse stand kunnen vier
speelfilms en 12 korte films door
middel van video/cassettes worden be
keken. Er is ook gelegenheid de films
in hun volle lengte in daarvoor aan
gewezen bioscoop ruimten te zien. De
vier speelfilms zijn: 'Help, de dokter
verzuipt' 'Angela', 'Naakt over de
schutting', en 'Dakota'. Onder de
twaalf korte films bevinden zich 'Or
gel op wielen', 'Piet Mondriaan' en
'Making of a ballet'.
Opname uit Operation Makonaima
Operation Makanaima is gemaakt
door, en met, mensen uit Suriname,
Guyana, Trinidad en Nederland, on
der regie van de Surinamer Ramdjan
Abdoelrahman, en dat is het bijzonde
re, want uit het Westindische gebied
bereikte ons nimmer een speelfilm.
En voor deze eerste van Abdoelrah
man opgeleid in Cinecentrum, ca
meraman van de Surinaamse tv is
wel goed gekeken naar de soort films
die in de gebieden daar populair zijn.
Er zijn dus overvallen, er wordt ont
voerd, geschoten, gevochten en ver
volgd. Door revolutionairen, die ge
zwollen praten over bevrijden van het
imperialisme en zo, maar hier alleen
maar naïeve, romantische amateurs
zijn. De politie lijkt weinig vakkundi
ger. En dan is er nog een wapenhan
delaar met een Duitse naam, die erg
revolutionair doet, maar duidelijk een
bedrieger is. De intrige is verward,
ondoordacht, kinderlijk soms en dus
niet van belang. De spelers, uit alle
genoemde landen bijeengezocht, wa
ren niet ervaren. Maar toch hebben
Abdoelrahman en zijn, wel ervaren,
cameraman Rob Hawkins, laten zien
dat zij kunnen filmen, en de voorbeel
den die zij kozen aardig kunnen na
doen.
Zo zitten er dus goed gemaakte opna
men in van spannende acties, gevech
ten in hotelkamers of bij een water
val, duistere figuren met koffertjes op
vliegvelden, ernstige bijeenkomsten,
Van een verslaggever
EINDHOVEN De 28-jarige Frans de Brouwer uit Golrle is woensdag aange
vallen door een kraai. Hij werd gewond aan het hoofd en linkerarm. Hét slacht
offer, dat als boerenknecht in de Belgische gemeente Rafels werkt, was bezig
met een tractor een sloot te zuiveren. Aanvankelijk heeft hij gedacht met een
tamme kraai te doen te hebben. Hij stak zijn arm uit om de vogel daarop te
laten neerkomen. Maar het dier begon onmiddellijk te pikken en klom daarbij
steeds hoger op de arm. Tenslotte viel het dier aan op het hoofd van de man.
De heer De Brouwer liep verwondingen op vlak onder zijn rechteroog. HIJ zag
kans het beest te verjagen en is op eigen gelegenheid naar een dokter in het
dorp Weelde gegaan. De kraal heeft het incident overleefd en is weggevlogen.
gejaag met auto's en vooral ook
nachtclubtaferelen met zwoele dans
jes, zangers en wat folklore (een
steelband o.m.). En Trinidad, Guyana,
Paramaribo, oerwoud, spelen schilder
achtig mee als exotische achtergron
den. Zelfs een stukje, ons vertrouwd,
Mokum met een pierement ontbreekt
niet Het is te hopen dat Abdoelrah
man na deze eersteling eens aan een
eigen oorspronkelijke (Surinaamse)
film toekomt.
(Amsterdam-Rialto, 18 j.)
B. H.
Van een verslaggever
UTRECHT Het is niet in het be
lang van de vakbeweging en evenmin
in het belang van de werknemers, als
het overleg (van NW/NKV) met het
CNV al te zeer wordt beperkt Regel
matig overleg over belangrijke sociaa
l-economische kwesties tussen de fe
deratie van NVV/NKV en het CNV is
gewenst
Dit is de mening van het hoofdbe
stuur van de Katholieke bond van
overheidspersoneel (met 50.000 leden
de op twee na grootste bond van het
NKV). Het hoofdbestuur heeft dit
standpunt in een brief aan het Ver-
bondsbestuur van het NKV uiteenge
zet. Zoo Is bekend is in het federatie-
voorstel van NW en NKV regelmatig
overleg met het CNV niet opgeno
men. In dat voorstel staat alleen dat
incidenteel overleg met het CNV niet
bij voorbaat wordt uitgesloten. De
Katholieke bond van overheidsperso
neel heeft over de voorgenomen fe
deratie slechts een voorlopig stand
punt ingenomen. Op 15 november van
dit jaar zal de bond een definitieve
uitspraak doen.
door Sicco de Jong
DEN HAAG Het partijbestuur van
de PPR is teleurgesteld over de over
plaatsing van verschillende rijksdien
sten. De PPR vindt het jammer dat
de regering het niet heeft aangedurfd
in de eerste fase van de besluitvor
ming al overleg te plegen met de
betroken diensten. De partij meent
dat bij overplaatsing van de centrale
directie van de PTT en van andere
diensten een gedegen onderzoek ge
houden moet worden naar de vraag in
hoeverre de overplaatsing noodzake
lijk is. Ook moet warden onderzocht
welke gevolgen de overplaatsing heeft
voor de verschillende plaatsen, ook
voor Den Haag.
LEIDEN Het gezin, dat twee we
ken geleden dn Leiden een woning
kraakte waarvan de vorige bewoonster
net was overleden, heeft dit huis
toegewezen gekregen. B. en W. van
Leiden hebben dit besloten, omdat zij
menen dat er 'zeer zware medische en
sociale indicaties' a anwezig voor de
toewijzing.
Bij gebrek aan personeel en in het
bijzonder een afdeling maatschappe
lijk werk was het gemeentelijk
bureau huisvesting niet Ln staat ge
weest inzicht te krijgen in de proble
men van het echtpaar, dat al een jaar
gescheiden leefde.
Van een verslaggever
DEN HAAG He* Haagse gerechts
hof heeft de b,v. Konmar Supermark
ten in Den Haag wegens het vericopen
van brood beneden de miiniimum-
broodprijs vijfduizend gulden boete
opgelegd, waarvan de helft voorwaar
delijk, met een proeftijd van twee
jaar. Konmar had dn oktober in zijn
supermarkten in Den Haag brood vier
cent onder de minimumbroodprijs aan
de man gebracht
Volgende week dinsdag wordt in
de Amsterdamse RAI de tentoon
stelling van verkeerstechniek In
tertraffic *74 geopend. Het is de
tweede Intertraffic, nadat de
eerste in 1972 een wereld
première voor zo*n expositie
een groot succes opleverde. Meer
nog dan op de tentoonstelling van
twee jaar geledew komt ditmaal
de elektronische verkeersbeheer-
sing als 'topic* naar voren.
Inzendingen uit Europese landen met
grote verkeersdichtheden geven er
voorbeelden van hoe het wegverkeer
centraal bestuurd kan worden. Een
goede benutting van de weg, binnen
en buiten de stad, en voorkoming van
opstoppingen en ongevallen zijn daar
bij de voornaamste doelstellingen. Het
middelen leveren, elektronische syste
men, tot en met de verkeerscomputer.
Voorbeelden van wat in Nederland op
dit gebied gebeurt zijn de beïnvloe
ding van verkeerslichten door bus en
tram in Amsterdam, Delft en Rot
terdam van matrixborden met ver
anderbare snelheden door een ver
keerscomputer op Rijksweg 16 bij
Dordrecht en van verkeerslichten, ma
trixborden en rijstrooksignalering
door een computer bij het samenvoe
gen van de Rijkswegen 6 en 9 voor de
Velsertunnel.
Philips Electrologica te Delft heeft in
juni 1972 het 'Vetag-systeem' van
voertuigidentificatie geïntroduceerd,
waaraan op de tentoonstelling ook
weer aandacht wordt besteed. Nieuw
is de door de afdeling Bewegwijzering
van de ANWB en Nolte bv te Eindho
ven ontwikkelde wisselbewegwijzering
met afstandbediening, bestemd voor
het Drooglever Fortuynplein te Rot
terdam. Eveneens nieuw is een meet-
wagen van Rijkswaterstaat, waarin
een computer opgesteld is: een mobiel
meetstation, dat de gegevens van in
de weg aangebrachte verkeersdetecto-
ren ter plaatse kan aflezen. Dit heeft
het voordeel dat filevorming enigszins
voorspelbaar wordt en meteen inge
grepen kan worden: bijvoorbeeld door
'afpellende' snelheden te gaan aange
ven op matrixborden.
De tijd, dat auto's geteld werden door
'turvende' werkstudenten is voorbij.
Thans gebeurt dat via draden over de
Het leggen van lussen in de weg om het verkeersgedrang op onze
Rijkswegen te meten met behulp van elektronika.
weg, waarmee ook snelheidsmetingen
verricht kunnen worden. Maar de bes
te 'detectie' geschiedt door zogenaam
de lussen, die in geultjes in het weg
dek worden aangebracht en waarmee
zelfs ook de lengte van en de afstand
tussen de auto's gemeten kan worden.
Hiermee worden in de praktijk al
meer metingen verricht, die verza
meld worden in meethuisjes of nu in
de meetwagen van Rijkswaterstaat. De
metingen zijn van belang voor zowel
de regulering van als de research
naar het verkeersgedrag.
Engelsen
De Engelsen zijn met verkeersregule-
ring zeer ver gevorderd en hebben
een gezamenlijke inzending van hun
industrie op Intertraffic georgani
seerd. Daarin wordt enerzijds het re
guleren van de verkeersstroom op de
motorways met alle middelen daartoe
vergetenwoordigd. anderzijds de ook
al vaak deels elektronisch bestuurde
verkeersgeleiding in stadscentra. Lei-
cester, Liverpool en Nottingham zijn
de bekendste voorbeelden van Engelse
plaatsen, waar het verkeer vanuit een
centrale wordt geleid. In Nederland is
Utrecht op dat gebied het verst.
Britse controlecentra voor snelwegen
bestaan al op vijf plaatsen in Enge
land, maar ook bij de drie grote Ibe
rische steden Barcelona, Lissabon en
Madrid. Frankrijk past dergelijke re
gulering met wisselende bewegwijze
ring toe op o.m. de snelwegen naar
het zuiden, waar zich in de zomerspits
nogal eens opstoppingen voordoen.
Het verkeer wordt dan door de cen
trale omgeleid.
Nog geavanceerder systemen bestaan
buiten Europa, maar zijn helaas niet
te zien op Intertraffic: in Los Angelos
met waarschuwing per radio via zen
ders langs de weg, in Washington met
codeerapparatuur in de auto, waarop
men instructies krijgt hoe het snelst
naar z'n bestemming te rijden, en in
Tokio de overgang naar een volauto
matische verkeersregeling voor het
gehele net van stadsautosnelwegen,
dat daartoe voorzien is van talrijke
wisselborden.
De tentoonstelling Intertraffic, die tot
en met vrijdag 17 mei duurt, geeft
verder wel veel informatie over zaken
als wegbebakening en -verlichting,
parkeergarages en meters en ver-
keersplanologie en -beveiliging.
Woensdag en donderdag wordt een
congres gehouden onder het motto
'Beheerst Verkeeri, georganiseerd
door ANWB. RAI en SWOV en te
openen door minister drs. Th. E.
Westerterp van Verkeer en Water
staat. Dinsdag is er een congresdag
over openbare verlichting, georgani
seerd door de Nederlandse Stichting
voor Verlichtingskunde.
Sala Byggnadssmide in Zweden
heeft volgens officiële Zweedse
normen een veiligheidspaal ont
wikkeld, die zich bij aanrijding
door een auto niet in het voer
tuig dringt. Deze paal wordt in
september de basis van nieuwe
lichtmasten, die de Zweedse fa
briek gaat maken. De ontwikke
ling is voltooid en het gaat er nu
alleen nog maar om de vinding
in de produktie over te nemen.
In Nederland komt één op de acht au
torijders om het leven door botsing
tegen een obstakel, meestal hetzij een
boom, hetzij een lichtmast. Hoewel
die lichtmasten dienen voor beveili
ging van de weg door verlichting,
hebben ze het nadeel dicht bij de weg
te moeten staan, waardoor de trefkans
met van de weg rakende auto's groot
is. Om beschadigingen aan de licht
masten tegen te gaan en omdat de
lampen hoog geplaatst moeten wor
den, is de keuze van een stevige con
structie tot nu toe steeds het uitgangs
punt geweest.
Geheel volgens de principes van de
passieve verkeersveiligheid zijn thans
echter in Zweden normen vastgesteld
voor een 'zachte' paal, die een schok
moet kunnen absorberen. Deze nor
men vormden uitgangspunt voor de
Proeven met de Zweedse 'veiligheidspaal', die dit jaar in produktie
gaat.
'ESV-paal' het ESV-programma is
een internationale opzet voor experi
mentele veiligheidsauto's zoals de
Zweedse fabriek zijn nieuwe produkt
noemt.
Deze paal blijft bij een aanrijding
met 35 km per uur door een midden
klasse-auto nog overeind staan, maar
buigt boven die snelheid om. Bij een
proef met een VW-kever, die de paal
raakte met 70 km per uur, bleef de
benzinetank voorin de kever onbescha
digd.
De paal bestaat uit zes stangen en een
blikken mantel, die beide meegeven.
De ESV-paal is daardoor zeshoekig
van vorm. De paal is een primeur op
de tentoonstelling Intertraffic.