'Kinderen van
gastarbeiders gewoon
tussen anderen in'
Pop op
de plaat
Mook wil 'de slag' wel
herdenken, niet vieren
Niet iedereen gelukkig
met schakelklassen
Ry Cooder
in vrolijke
stemming
Nassause troepen verloren vier
eeuwen geleden van Spanjaarden
Ghetto-vorming
niet in de
hand werken
Veertigtal
manifestaties
BROlUW/KWAlKfllET ZAflHRiDlAlG 4 MiEI 1974
door Aukje Holtrop
AMSTERDAM - Als een gastarbeiderskind de basisschool heeft afgemaakt, waar
kan het dan naar toe? Zijn er mogelijkheden op de middelbare school of gaan
kinderen van gastarbeiders direkt na school werken?
Kinderen van buitenlandse arbeiders voor een school in de hoofd
stad.
In theorie kan elk kind, dus ook een
buitenlands, na de lagere school door
naar de middelbare school. Maar in
de praktijk komt daar niet veel van
terecht. Niet alleen zijn gastarbeiders-
kinderen vaak al vijf tóen, zestien jaar
als ze van de basisschool afkomen en
gaan ze direct door naar de fabriek,
het is ook erg moeilijk voor hen om
alle mogelijkheden voor verder onder
wijs te leren kennen. Bovendien ont
breken goede opvangmogelijkheden op
de middelbare school. Als een gastar
beiderskind daar al terecht komt, dan
is dat meestal toeval: de directeur van
de middelbare school is een aardige
man, de ouders willen dat hun kind
doorleert, het kind is nog leerplichtig,
allemaal factoren' die sterk afhanke
lijk zijn van de vriendelijkheid en het
doorzettingsvermogen van de mensen.
Overgangsfase
Rotterdam begon vorig jaar met scha
kelklassen. Dat zijn een soort brug
klassen waarin onderwijs op verschil
lende niveaus gegeven wordt Er is
een schakelklas voor kinderen die
niet of nauwelijks aanspreekbaar zijn;
er is een klas voor kinderen die een
beetje aanspreekbaar zijn; en er is
een klas voor kinderen die redelijk
Nederlands verstaan en spreken en
die bovendien tot op zekere hoogte in
staat zijn de gewone lessen te volgen.
Als een kind in die laatste schakel te
recht komt, kan hij daarna snel door
naar de gewone brugklas op een ge
wone middelbare school. De schakel
klas is bedoeld als overgangsfase: als
een kind aanspreekbaar en 'aanleer-
baar" is, moet het naar de gewone
school.
In september gaan ook in Amsterdam
een paar schakelklassen draaien. Er
kinnen 48 kinderen terecht (een nu
merus fixus, vanwege het experimen
tele karakter van deze klassen).
Niet iedereen die zich bezighoudt met
de problemen van gastarbeiders in
ons land is enthousiast, over het scha
kelsysteem. Het Buitenlandse Aibei-
ders Kollektief (BAK) dat vooral ac
tief is in buurten heeft, ook op grond
van de werk-contacten die er bestaan
met de extra leerkrachten (leerkrach
ten die speciaal voor gastarbeiderskin
deren op de lagere school worden
aangesteld) andere ideeën over de op
vang van gastarbeiderskinderen.
Niet alles in orde...
Han Prein en Jan Tienstra zijn ex
tra leerkrachten, Jan van Dayn is lid
van het BAK. 'Het is goed dat er iets
gebeurt, maar niemand moet de illu
sie hebben dat alles nu in orde is. Zo
wordt er bijvoorbeeld niets 'geregeld
voor de LTS en de huishoudschool.
Dit systeem heeft als groot nadeel dat
het kind altijd een paar jaar kwijt is,
omdat de brugklassen niet op elkaar
afgestemd zijn. Dan heb je do proble
men, wie er lts gaan geven en hoe
het met de tolken zit. Dat moet alle
maal nog geregeld worden en de com
missie die dat moet doen heeft geen
enkele ervaring met dit soort onder
wijs. We vragen ons ook af, hoe het
met de toelatingscriteria zit Wat doe
je met kinderen die daar niet aan vol
doen, wat moeten die? Worden die
gewoon maar afgeschreven? En de be
staande initiatieven, wordt daar nog
iets mee gedaan?'
Het gekke is natuurlijk dat de gé-
meente Amsterdam schakelklassen
start zonder ooit gepraat te hebben
met mensen die al enige tijd met bui
tenlandse kinderen werken en zelf
ook plannen en ideeën hadden om
iets aan het voortgezet onderwijs te
doen. 'Nu het plan kl3ar is willen ze
met de extra leerkrachten, het BAK
en andere betrokkenen praten. Ze
hebben gemerkt dat er enig ongenoe
gen heerst'.
Eerst Nederlands leren...
De extra leerkrachten (die in Amster
dam sinds drie jaar werkzaam zijn)
merkten dat een heleboel kinderen
helemaal niet aan de middelbare
school toekwamen. De scholen namen
alleen bij uitzondering deze kinderen
op, de meerderheid vond dat ze eerst
maar Nederlands moesten leren. Zo
kon de situatie ontstaan dat vijftien
zestien jarigen nogal eens in de vier
de klas van de basisschool zitten. De
hoogste klassen ziin dan te vol en do
kinderen worden maar in een andere
klas geplaatst. Het hangt helemaal
van het schoolhoofd en van de school
situatie af, of gastarbeaderskinderen in
een klas terecht komen die met hun
leeftijd in overeenstemming is.
Jan Tienstra: 'Omdat er niets gere
geld was voor deze kinderen, probeer
den de extra leerkrachten ze op een
middelbare school t» plaatsen. Dat
lukte, enkele tientallen gastarbeiders-
kinderen zitten op die marnier op een
middelbare school, meestal een be-
roepsschool. Er zijn een paar scho en
die het wel wil'en en die adressen
geef je elkaar door. ai moet je er met
elkaar wel voor uitkijken een paar
scholen teveel te belasten
Ideaal
Eigenlijk vinden we dat toch de
meest ideale opvang: gastarbeiderskin
deren tussen Neder andse kinder* n.
Je moet buiten'andse kinderen niet
als een apart probleem opvatten, maar
ze opvangen gewoon omdat ze nu een
maal hier zijn. A'.s je ze apart zet.
werk je een soort ghettovorming in
de hand'.
De extra leerkrachten hebben de erva
ring dat een buitenlands kind in een
Nederlandse groep zich sneder aan
past dan wanne ?r er een hele groep
buitenlandse kinderen is. Het is altijd
moei'ijk voor een buitenlands kind op
een Nederlandse school, maar zo'n
kind alleen is er veel gauwer aoor-
heen. Ook dat is een reden om voor
den, concerten, vliegdemonstraties,
kermissen, biljartwedstrijden enz
Drie tentoonstellingen zijn er georga
niseerd. In het Gabriël-college te
Mook wordt een historische tentoon
stelling gehouden, speciaal gewijd aan
de gebeurtenissen in de Nederlanden,
die tot de Slag op de Mookerheide
hebben geleid. In het oude, vervallen
kerkje van Heumen, waarin een mo
nument staat voor de graven Lode
wijk en Hendrik van Nassau, die bij
de Slag op de Mookerheide het leven
verloren, vestigt een tentoonstelling
speciaal de aandacht op de rol van de
ze twee Oranje's.
In het cultureel-creatief centrum te
Plasmolen is een tentoonstelling inge
richt, die niet in directe relatie met
de Slag op de Mookerheide staat,
maar op indringende wijze het afschu
welijke van iedere oorlog, waar wan
neer en waarom ook, verbeeldt, name
lijk via de tachtig etsen ('Los desas
tres de la guerra'), die De Goya
maakte naar aanleiding van het
Spaanse verzet tegen Napoleon, begin
negentiende eeuw.
De Slag op de Mookerheide in 1574 is
verder aanleiding geworden tot de uit
gave van een gedenkboekje in samen
werking met de historische vereniging
Numaga te Nijmegen en de uitgave
van een mapje met vijf bijzonder
fraai gereproduceerde prenten, die
min of meer op dit krijgsgebeuren be
trekking hebben. Men kan de slag ook
herdenken, respectievelijk vieren, met
het nuttigen van zestiende eeuwse ge
rechten in 't Koeskeshuur, waarvan
het bedienend personeel voor die ge
legenheid in folkloristische costuums
rondloopt, alsmede met een toeristi
sche zwerftocht over de tegenwoordi
ge Mookerheide, onderbroken door
koffie met Limburgse vlaai, bezoek
aan een pottenbakker, rondleiding
door het Afrikamuseum te Berg en
Dal enz.
Door de Vereniging van Natuurmonu
menten, die thans eigenares van de
Mookerheide is, werd voorts een wan-
integratie te zijn. De eigen leerkrach
ten zouden meer extra taakuren moe
ten krijgen om de buitenlandse kinde
ren te helpen. 'Dat zou beter zijn dan
nu een ton te stoppen in één centraal
project'.
.ian van Duyn: 'Het grote punt is dat
de overheid de belangen van Neder
landse en buitenlandse kinderen niet
even zwaar laat wegen. Voor Neder
landse kinderen geld dat je het onder
wijs aan wilt passen aan het kind,
maar voor bui ten'anders geldt precies
het omgekeerde. Die moeten zich
eerst maar aanpassen. Het is alsof je
iemand die in hei water ligt en 'au
secours' roept alleen wilt helpen als
hij heeft geleerd om 'help' te roepen.'
Tijdelijk...
Er wordt te weinig rekening gehou
den met gastarbeiderskinderen, de
overheid denkt dat het een tijdeHjk
probleem is. 'Het is of ze zeggen:
wordt Nederlander of ga weg. Eigenlijk
willen we zo sne' mogelijk van die
gastarbeiders af. Daarom word ik een
beetje achterdochtig over het enthou
siasme voor die schakelklasexperimen-
delroute van drie-en-een-halve kilome
ter uitgezet. De Mookerheide is een
prachtig natuurgebied, waar men er
vaart hoe in Nederland de ruime nog
oneindig kan lijken. Wie op de ver
wensing 'loop naar de Mookerheide'
ingaat, zal er niet alleen ee/i paar ver
moeide voeten, maar ook de schoonste
herinneringen aan overhouden.
Onherbergzaam
Een van de mensen, die ter gelegen
heid van de herdenking van de Slag
op de Mookerheide in dit stuk vader
landse geschiedenis is gedoken, is pa
toor Th. Thijssen, Hij wijst er op dat
de door ons geciteerde verwensingen
met de slag als zodanig niets te ma
ken hebben. De orspronkelijke Moo
kerheide was zeer onherbergzaam. Zij
had ook strategische betekenis. De
hoogten boden een goed uitzicht over
wat er op en langs de statig zeewaarts
vloeiende Maas gebeurde. Om die re
den werden er later, ten tijde van de
oorlog tussen de Republiek en Krank-
rijk. dan ook schansen gebouwd. Re
gelmatig moest er door het leger ge-
ten. Het is toch zo dat wij hier alleen
maar het Nederlands» onderwijs wil
len helpen? De extra leerkrachten
kwamen er toch alleen omdat de Ne
derlandse kinder»» tc kort kwamen?
De mentaliteit van: ze horen hier
riet, het is maar tijdelijk, vergiftigt
de zaak.'
Omdat verwacht kan worden dat
steeds meer gastarbeiders zich hier
blijvend zullen vestigen (bijvoorbeeld
omdat ze ginds niet meer kunnen aar
den, of omdat ze, als hun gezin hier
is, minder makkelijk de grens over
gezet kunnen worden) vindt het BAK
dat het onderwijs aan gastarbeiders
geintegreerd moet worden. Dat bete
kent niet alleen dat je Nederlandse
en buitenlandse kinderen bij elkaar
in de klas zet, het betekent ook dat je
moeder en kind gemeenschappelijk
'aanpakt' om te voorkomen dat kinde
ren vervreemden van thuis (en moe
ders van hun kinderen natuurlijk). Je
moet de problemen van gastarbeider-
kinderen op school niet in aparte
klassen oplossen, maar in de gewone
gemengde klas. En je moet de moge
lijkheid voor terugkeer openhouden
(om wat voor reden dan ook) door
oefend worden. De soldaten, die daar
bij betrokken waren, verfoeiden dit
oord. Als zij weer thuis varen, wen
sten zij hun rivalen op diezelfde plek
een verblijf toe.
Wat de slag zelf betreft, zullen we
kort zijn. Pastoor Thijssen herinnert
er aan dat in 1574 de situatie voor
Prins Willem van Oranje niet roos
kleurig was. Alva had het sein gege
ven tot een strafexpeditie tegen de
steden, die Spanje afvallig waren ge
worden. De prins opereerde met een
legertje in de Bommeler- en Tiler-
waard. Hij had zijn hoop gevestigd op
zijn broer Lodewijk, die er in Duits
land in geslaagd was een leger op de
been te brengen. De bedoeling was
pat beide legers zich zouden vereni
gen. Zij werden echter goed door de
Spanjaarden in de gaten gehouden.
Nadat Lodewijk vergeefs enige keren
geprobeerd had de Maas over te ste
ken, kwam het op 14 april op de
Mookerheide tot een treffen tussen
beide legers. Het ging niet goed met
de Nassause troepen. Honderden krij
gers verdronken in de moerassen. Ook
Lodewijk sneuvelde evenals Hendrik
goed bi-cultureel onderwijs te verzor
gen.
Voortbouwen
Er zijn op het ogenblik een paar
voorbeelden van geïntegreerde klassen
(er is bijvoorbeeld een school in Am
sterdam waar in een klas tien Neder
landse en vijftien buitenlandse kinde
ren zitten) en dat gaat goed. Op die
initiatieven moet voortgebouwd wor
den en in een rapport van het BAK
(dat te verkrijgen is op de Prins Hen
driklaan 21 in Amsterdam) waaraan
ook leerkrachten hebben meegewerkt
worden een paar aanzetten gegeven
voor een goede geïntegreerde aanpak,
die uitgaan van bestaande initiatie
ven.
Han Prein: 'Wij hebben allerlei be
zwaren tegen het schakelklassen
systeem, al is het altijd beter dan
niks. Maat wat doe je bijvoorbeeld
met een Turks meisje van veertien
dat eerst een jaar naar de basisschool
moet, dan een jaar een schakelklas,
dan naar de gewone brugklas moet en
daarna van haar vader maar eens
moet gaan werken? Wij vinden dan
dat je zo'n kind een stoomcursus Ne
derlands moet geven en dan daarna
plaatsen in de groep waar ze volgens
haar leeftijd in thuis hoort. Dat le
vert natuurlijk best problemen op,
maar dat zal elke oplossing'.
Alleen gastarbeiders...
De gemeente Amsterdam heeft in een
soort nota over de schakeklassen op
kwieke toon verteld waarnaar de ge
dachten uitgingen bij het verzinnen
van mogelijkheden voor 'anderstaligen
die voortgezet onderwijs willen vol
gen'. 'Er zou dan moeten zijn: een zo
beperkt mogelijk aantal scholen in
het voortgezet onderwijs, liefst eniger
mate centraal gelegen, waar extra
hulp in een of andere vorm geboden
kan worden, en wel zo dat versnippe
ring van energie en middelen kan
worden voorkomen, teneinde én de
leerling én het onderwijsveld een effi
ciënte oplossing voor hun problemen
aan te bieden'.
Jan van Duyn: 'Het grote probleem is
eigenlijk dat het niet in de eerste
plaats een onderwijsprobleem is. Eco
nomische omstandigheden dicteren,
het onderwijs is geen blanke situatie.
Je moet er zo voor uitkijken dat de
school geen verlengstuk van het ar
beidsbureau wordt, waar die kinderen
alvast voorbereid worden op de rol
van gastarbeider die ze later moeten
spelen'.
Nota
Tenslotte: De nota van de gemeente
spreekt over anderstaligen. Dat is wat
overdreven uitgedrukt. 'Het zijn al
leen gastarbeidersproblemen. 'Gewone'
buitenlandse kinderen, van piloten of
ambassadepersoneel, daar hoor je
nooit over. Dat is kennelijk goed ge
regeld. En het is ook gek, dat Surina-
rtiers niet in die schakelklassen mo
gen. Voor die kinderen wordt hele
maal niets gedaan, behalve dan in de
Bijlmer op de basisschool. Voor de
rest wordt maar aangenomen dat die
kinderen Nederlands spreken en geen
moeilijkheden hebben. En dat is on
zinZoals je net zo goed taalproble
men hebt in oude stadswijken, zo heb
ben Surinaamse kinderen die ook. En
op die manier kom je vanzelf op de
problemen die de Nederlandse arbei
derskinderen vaak hebben in het on
derwijs'.
Dit Is het laatste van drie artikelen
over het onderwijs aan kinderen van
buitenlandse arbeiders. De beide voor
gaande stonden In de kranten van za
terdag 27 april en donderdag 2 mei
1974.
van Nassau en de derde aanvoerder,
Chris toff el van de Paltz. Hun licha
men zijn nooit teruggevonden. Op de
bevolking van Mook, dat op 'neutraal'
gebied lag, in het toenmalige hertog
dom Kleef, maakte het dramatische
gebeuren grote indruk. Zij vluchtte in
grote aantallen. Ergens ln deze omge
ving draagt een huis nog altijd de
naam 'Die swaere noodf.
'Vrede'
Pastoor Thijssen heeft een elegante
exegese wat betreft het punt herden
ken en/of vieren. Hij zegt dat de fees
telijke evenementen niet alleen een
uitvloeisel zijn van vreugde om de
vrijheid als vrucht van een tachtigja
rige strijd waarin de Slag op de
Mookerhei een moment was, maar dat
zij ook de blijdschap tot uitdrukking
brengen om een hernieuwd schutters
gilde en om een groeiende belangstel
ling voor deze streek als recreatiege
bied. Pastoor Thijssen: Tedere vreem
deling, die de oorlog wil herdenken,
maar de vrede in zijn hart draagt, is
in Mook welkom'.
BJMNlENiLAiND T11/K13
door Willem-Jan Martin
Ry Cooder, het vorig jaar hier
in verband met het VARA-
popfestijn te Voorburg en
gevraagd naar het hoe en
waarom van zijn derde elpee
Boomer's Story, gaf de
vaderlandse popkritiek eigenlijk
wel gelijk. Hij wés misschien
iets te hard van stapel gelopen
bij zijn pogingen via
bewerkingen van archiefstukken
uit het Amerikaans muzikaal
volkseigen (Jan Donkers
bedacht de term 'muaiek uit de
krisistijd') de moderne mens
enigszins bewuster te maken
van een aan/tal, wellicht meer
specifiek Transatlantische zaken
en al doende misschien al te
vlot verzeild geraakt in het
zuivere blueswerk, dat juist
door zijn onversneden karakter
(of in elk geval de zeer
ingetogen uitvoering) op een en
ander een min of meer
blokkerende uitwerking zou
kunnen hébben. Boomer's Story
was tenminste een onverwacht
bloedserieuze plaat, na de losse,
bijna vrolijke aanpak van zijn
beide voorgangers, en daarvan
met name Ry's tweede
liamgspeler Into The Purple
Valley.
Getuige het jongste werkstuk
PARADISE AND LUNCH
(Reprise REP 44260), dat bijna
anderhalf jaar na Boomer's
Story verschijnt en deze krant
al bijtijds als proefpersing
bereikte (precieze
medewerkenden zijn daarom
nog niet bekend), heeft die
kritiek ook in de produktie
doorgewerkt. Het gaat hier
althans om een plaat, die de
gezelligheid van Into The
Purple Valley evenaart, en zelfs
soms, bij alle goeie bedoelingen
er een aansprekend stuk muziek
van te maken, over de rand
gaat en omslaat dn het
tegendeel: Arthur Blake's Ditty
Wa Ditty (bekend van diverse
VPRO-uitzendingenontspoort
op grandioze wijze in een serie
modderige soli van afwisselend
Ry Cooder zelf en een voor
het' moment anonieme
pianist (Jim Dickinson?)
terwijl in de 'traditional' Jezus
On The Mainline (met een koor
van zeer sonoor klinkende
heren) op zijn zachtst gezegd
meligheid troef is.
Maar over het algemeen gaat
het, als vermeld, om
aanstekelijk swingende,
regelmatig enigszins gospel
achtig aandoende muziek,
waarbij ook de teksten,
behoudens een enkele
uitzondering aan de vrolijke
kant zijn gehouden: de
thematiek betreft vooral het
huwelijk, dat nu eens wordt
gepresenteerd als een instelling,
naar het slagen waarvan door
de echtelieden met kracht
gestreefd dient te worden
(Tattler, een zeer ontroerend
nummer, met weer die heren),
dan weer als een uiterste
smakelijke grap (pal na Tattler
lacht men zich een ongeluk in
Married Man's A Fool, terwijl
ook If Walls Could Talk en
Mexican Divorce in deze
categorie het een on ander bij
te dragen hebben); de
jongeheer Cooder heeft
kennelijk wat moeite met de
standpuntbepaling.
Staaltjes
De slide-gitaar is wederom als
vanouds. Zowel elektriek (de
smeuiïge soli in If Walls Could
Talk) als akoestisch worden er
fraaie staaltjes verricht, terwijl
ook het 'gewone' plukwerk op
het bekende peil staat (Ditrty
Wa Ditty, voordat dit uit de
hand loopt, en zeker ook
Mexican Divorce, waarin
verschillende gibaarlijnen
dooreengevlochten worden). In
de begeleiding nu eten vooral
genoemd het geoliede zangkoor,
waarin ik een paar 'oude'
bluesmensen vermoed, en de
pianist, die in de reggae-
uitvoering van de vroegere
Stones-hit It's All Over Now
alles goedmaakt, wat er in Ditty
Wa Ditty mankeerde. Paradise
And Lunch is al met al een
opgewekte plaat, gaat in
zijn reactie op de nogal sobere
voorganger misschien iets te
ver, maar laat voor de Cooder-
freaks dacht ik weinig te
wensen.
Bonnie Raitt
BONNIE RAITT is een van de
weinige dames, die publiekelijk
de slide-gitaar hanteert Helaas
(hoewel...) laat ze dit
instrument op haar jongste
elpee Takin' Mij Time (Warner
Bros BS 2729) vooral over aan
de gigant Lowell George, die na
het jammerlijke uiteenvallen
van Little Feat weer de handen
vrij heeft, en beperkt ze zich
tot vokale activiteiten in een
repertoire, dat varieert van
spannende, tegen de blues
aanleunende muziek tot vrolijke
grappen als calypso's (Wah She
Go Do) en jeugdsentiment (Let
Me In). Vooral in de wat
rustiger nummers wordt zeer
goed werk geleverd.
Daartegenover bereikte ons van
de AUmain-verwant Cowboy (do
heren Tommy Talton en Scott
Boyer) een behoorlijk onduide
lijke gelijknamige elpee (Capri
corn CP 0127), die vooral lijdt
aan een verkeerde producing,
waardoor de ln aanzet niet zeer
slechte thema's gaandeweg
verzuipen.
door Jac Lelsz
MOOK/HEUMEN Wie zich
naar de tegenwoordige Mooker
heide heeft begeven, al dan niet
daarheen verwenst ('ik wou dat
je op de Mookerhei zat') mene
niet dat hij zich op dezelfde plaats
bevindt, waar zich vierhonderd
jaar geleden de bekende Slag op
de Mookerheide afspeelde. De his
torische plek, waar in het voor
jaar van 1574 de legers van de
Spanjaarden en van de Nassau's
elkaar eigenlijk bij .toeval ont
moetten, strekt zich uit tussen
Mook en Nijmegen, bijna zelfs
tussen Gennep en Nijmegen, een
gebied dat nu bestaat uit bossen,
landbouwgronden en woonwijken.
Mook zegt dat het de Slag op de
Mookerheide niet gaat 'vieren', en dat
*an ook moeilijk, want tenslotte zijn
destijds honderden krijgers op jam
merlijke wijze in de moerassen omge
komen. Wat Mook wel beweert te
doen, dat is het gebeuren 'herdenken',
maar dat geschiedt dan wel met liefst
veertig manifestaties, waarvan er vele
toch wel heel erg feestelijk gekeurd
zijn.
In een dezer dagen verspreid pro-
eanima zeggeri burgemeester mr. Cli.
A. M. Hustinx van Mook en Midde-
toar en burgemeester drs G. J. C. A.
Nillesen van Heumen en Malden, de
huidige twee gemeenten op welker
^SMOIEN-MOO*
Vignet (sticker) ter herdenking
van de Slag op de Mookerheide
400 jaar geleden.
bodem het treffen plaats vond: 'Wij
willen de gebeurtenissen op de Moo-
kerheid zeker ook herdenken als een
historische slag in de strijd, die een
deel der Nederlanden leverde tegen
een overheersing door anderen. Onze
vrijheid op dit moment is geplaveid
door de grafstenen van hen, die in
onze lange historie voor het vrijheidsi
deaal hun leven gaven. Belangrijk in
dezer dagen is echter ook ons weer
eens de les uit de historisch doen be
seffen, dat wapengeweld de meest on
menselijke daad is ter oplossing van
geschillen tussen mensen'.
In de gemeenten Mook en Heumen is
de herdenking, die zich tot diep in de
zomer zal uitstrekken, officieel begon
nen met een rede van dr. mr. II. H.
E. Wouters, directeur van het stadsar
chief te Maastricht. Het programma,
dat de komende maanden wordt afge
werkt, omvat de meest uiteenlopende
zaken, zoals speciale kerkdiensten, ad-
miraalzeilen, gondelvaarten, dansavon-
Eén van de vijf oude prenten, die gereproduceerd zijn ter gelegenheid van het feit dat 400 jaar geleden
de Slag op de Mookerheide plaats vond.
