Helft van Amsterdamse
huizen voldoet niet
mn de minimum-eisen
Wie de schoen niet past trekt hem aan
►agbladen vrezen in
.974 aanzienlijk
Jlechtere resultaten
Brandweer heeft grote veenbrand
in De Peel goed onder controle
feel bewoners zullen stad moeten verlaten
NIEUW-ENGEIAND
"3T
Steeds meer
hoofdluis hij
scholieren
Politie schiet
op ruziemaker
Zweden wint songfestival
Architect Dudok
(89) overleden
Tweederde van bevolking heeft niet passend schoeisel
oord op meisje in
ampen opgelost
Gevallen kleuter
plaatst recherche
voor een raadsel
D'66 twijfelt;
DS 70 gaat
gewoon door
Inseminatie in
tweederde van
gevallen succes
©UW/KWARTET MAANDAG 8 APRIL 1974
BRVNENLWD T3/K5
it laatse cijfer kan men opmaken uit
idere gegevens, die B. en W. in hun
ief aan gedeputeerden hebben vast-
ilegd: Amsterdam telt thans 770.000
inwoners en de gemiddelde bezettings
graad is 2,64 per woning.
De noodkreet is gebaseerd op de enor
me behoefte aan woonruimte die Am-
ADVERTENTIE
Lichtgewicht1
j Linnen Zomermantel
In de modieuze ehemisier-stijl ad f 325,-
Kleuren: naturel, marine, aqua, brique,
groen en zwart.
Kleding en service gesigneerd
I Amsterdam
245721
Rotterdam
137370
Eindhoven\
443208
Urgentie
m een onzer verslaggevers
jb HSTKRlDAM De economische positie van de Nederlandse dag-
ïden is in 1973 belangrijk verbeterd, maar gevreesd moet wor-
n dat liet jaar 1974 weer een verslechtering te zien zal geven.
>oral de nog 9teeds stijgende papierprijzen vervullen de dagblad-
tgevers met grote zorg.
het zo juist verschenen jaarverslag
ir 1973 van de Vereniging De Ne-
•landse Dagbladpers (NDP) wordt
opgemerkt dat het positieve
ultaat dat in 1973 is behaald 'wel
is dringend nodig zal kunnen zijn
buffer voor het thans lopende
r'. Voor 1974, zo wordt in het
slag voorspeld, zal op een terug-
ïg in de gemiddelde rentabiliteit
t tenminste 7 procent van de omzet
eten worden gerekend.
1973 zijn de inkomsten uit abonne-
ten gestegen met 15,7 procent,
stijging was enerzijds te danken
een verhoging van de abonne-
ntsprijzen, anderzijds aan een opla-
tijging van 2,3 procent. Een stij-
g van het advertentievolume met
procent droeg ertoe bij dat in de
ertentiesector de omzetten van de
[bladen met naar schatting 14,5
icent stegen.
rtB
guurdere krant
1973, aldus het jaarverslag, is eni-
matiging betracht met de verho-
jig van de abonnementsprijzen om
2( voorkomen dat de functie van de
31 [bladen als relatief goedkoop mas-
iej ommunicatiemiddel al te zeer zou
■den aangetast'. De NDP acht het
jfelachtig of ook in het nu lopende
r eenzelfde rust met betrekking tot
abonnementsprijzen als in 1973
andhaafd zal kunnen worden. Ver
engen van de abonnementsprijs
i en worden waarschijnlijk vooral
oorzaakt door de 'buitensporige pa-
rprijsstijgingen'.
t betrekking tot het papierverbruik
rdt gememoreerd dat de papierprij-
i per 1 januari 1974 met niet
ider dan 28 tot 30 procent zijn
hoogd en dat per 1 februari 1974
extra verhoging wegens dè olie-
is volgde. De papierfabrikanten
gen bovendien over tot een verla-
g van het gramgewicht. Het door
de afnemers daaruit voortvloeiende
nadeel werd niet gecompenseerd. Met
het oog daarop wordt de papierfabri
kanten in het jaarverslag van de NDP
verweten 'dat zij zelfs de meest ele
mentaire beginselen van goed koop
manschap uit het oog beginnen te
verliezen.'
Procenten
In 1973 werd aan de technische ver
vaardiging van de kranten het' groot
ste deel (20,9 procent) van de inkom
sten besteed. Aan de redactie werd
18,4 procent besteed, aan het papier
16,1 procent, aan behuizing, rente en
management 13,5 procent, aan het
vervoer 12,1 procent, aanjabonnemen-
tenwerving en -administratie 7,3 pro-
een en aan advertentiewerving en-
administratie 5,4 procent.
Hierbij kan worden aangetekend dat
bij de door De Christelijke Pers uit
gegeven dagbladen een veel hoger
percentage dan het gemiddelde, name
lijk 20, werd besteed aan het vervoer.
Dit hoge percentage houdt verband
met het streven ook abonnees op
veraf gelegen plaatsen een krant te
bezorgen. De kosten van behuizing,
rente en management lagen daarente
gen met ongeveer 10 procent onder
het gemiddeld».
WINTERSWIJK Steeds meer scholieren hebben last van
hoofdluis. In sommige delen van ons land is daardoor zelfs een
ernstig hoofdluisprobleem ontstaan. Dat zeggen de gezamenlijke
Oost-Gelderse schoolartsen. Zij hebben de ouders van leerlin
gen in hun gebied aangeraden hun kinderen eens per week
grondig op hoofdluis te controleren. Door flink de haren te
wassen, zullen de dieren, die zich het liefst achter de oren nes
telen en daar nogal wat jeuk veroorzaken, op den duur vanzelf
verdwijnen, zeggen de artsen.
au een onzer verslaggever»
M&TERDAM In een noodkreet aan twee gedeputeerden van Noord-Holland, die mede verant-
oordelijk zullen zijn voor de bepaling van bet overloopbeledd van liet uit zijn voegen barstende
msterdam, zeggen b. en w. van deze stad, dat Amsterdam ongeveer 150.000 kwalitatief-onvoldoende
oningen beeft, waaronder meer dan 50.000 krotten. Dit betekent dat meer dan de helft van alle Am-
erdamse woningen kwalitatief-onvoldoende is, want de hoofdstad telt op het ogenblik nog geen 2
!.000 woningen.
sterdam heeft maar vooral zal krijgen
vlak buiten haar stadsgrenzen, dus in
het noordelijk deel van de Randstad
en met name in Purmerend.
B. en W. rekenen uit, dat in het
gewest omstreeks 1980 voor uit de
hoofdstad wegtrekkende Amsterdam
mers 32.000 woningen beschikbaar
moeten komen. Hiervan zullen er on
geveer 6000 in Almere kunnen wor
den gevonden, zo wordt althans ge
hoopt. Uitgaande van deze optimis
tische beschouwing zullen tot 1980
alleen al voor Amsterdammers in de
andere aangewezen groeikernen 26.000
woningen moeten worden gebouwd.
'Zelfs als Purmerend er in slaagt tot
1980 de voorgenomen 16.000 woningen
voor Amsterdammers tot stand te
brengen, dan zou er in het gewest
nog altijd een woningbehoefte van
10.000 woningen resteren', aldus B. en
W. 'Biedt men Amster dam thans
geen uitzicht op reservering van
ruimte in Purmerend dan plaatst men
de stad voor een onoplosbaar pro
bleem, want waar zal de Amsterdamse
woningbehoefte dan wel bevredigd
worden'.
In de brief vermelden B. en W. dat
Amsterdam op het ogenblik 18.000
urgente woningzoekenden heeft. On
der die categorie worden niet eens
gerangschikt de 35000 inwonende
jonggehuwden, de 9300 huishoudens
van 3 personen op 2 kamers en de
4400 huishoudens van 5 personen op 3
kamers, die natuurlijk ook onder de
woningnood lijden. Tenslotte is er
nog het sterk stijgende aantal alleen
staanden beneden 27 jaar, voor wie
hetzelfde geldt.
Wel zijn nog niet alle uitbreidings
plannen volgebouwd, maar veel soe
laas kunnen die niet meer bieden.
Geschat wordt, dat het aantal wonin
gen in Amsterdam nog kan oplopen
tot 300.000 in 1980.
'Sociaal zwakkeren'
Nog verder kijkend dan 1980 vermel
den B. en W. tenslotte nog dat in de
jaren daarna naar schatting nog eens
80.000 Amsterdammers de hoofdstad
zullen moeten verlaten .gezien de re
sultaten van het funderingsonderzoek
in de Dapperbmirt. Als die voorspel
ling uitkomt zal er dus nog een ver
dere behoefte buiten Amsterdam ont
staan voor enkele tientallen duizenden
woningen.
'Het zullen vooral de sociaal zwakke
ren zijn, die het slachtoffer zullen
worden van een totale verstoring van
het voorgenomen volkshuisvestings
proces, waarvan overigens moet wor
den vastgesteld dat het eigenlijk al
onaanvaardbaar is vertraagd', zo me
nen B. en W. 'Amsterdam kan en wil
de medeverantwoordelijkheid hiervoor
niet dragen'.
NIJMEGEN De Nijmeegse politie
heeft in de nacht van vrijdag op
zaterdag een 22-jarige man neerge
schoten met een pistool. Dit gebeurde
toen de man met een mes op een
hoofdagent afkwam. Deze voelde zich
hierdoor bedriegd en trok meteen zijn
pistool. Hij schoot de man in het
onderlichaam. Het slachtoffer is naar
het Canisiusziekenhuis gebracht Vol
gens de politie verkeert hij niet in
levensgevaar.
De moeilijkheden ontstonden toen het
slachtoffer hooglopende ruzie kreeg
met een 23-jarige Nijmegenaar. Toen
de politie aankwam, trok een van de
ruziemakers een mes, waarop de
hoofdagent zijn dienstpistool greep
De Zweedse zanggroep Abbaheeft zaterdagavond in de Engelse badplaats Briehton het Eurovisie-
songfestival geivonnen met het liedje 'Waterloo'. De Italiaanse zangeres Gigiola Cinquetti, die tien
jaar geleden ook eens dit songfestival won, werd tweede en het Nederlandse duo Mouth en McNeal
iverd met het liedj,e 'Ik zie een ster derde.
DEURNE De brandweer van Deurne is er gisteren in geslaagd de grote veenbrand in de Peel tus
sen het Limburgse Griendtsveeu (gem. Horst) en bet Brabantse Helenaveen (gem. Deurne) onder
controle te krijgen.
De hele zondag is de brandweer nog
in de weer geweest. Het is nu zaak te
voorkomen dat mogelijk hier en daar
nog smeulend vuur opnieuw zal op
laaien. Brandweercommandant M. van
den Broek zei gisteravond dat er
aanwijzingen zijn dat de brand door
een paar jongens is aangestoken, maar
volgens de politie in Deurne staat dat
nog niet vast Vermoedelijk, aldus de
politie, hebben enkele jongens wel
een brandje gesticht, maar heeft dat
de grote Peelbrand niet veroorzaakt.
Het onderzoek hiernaar was gistera
vond nog gaande.
De brand heeft gewoed op een opper
vlakte van 600 hectare, waarvan 100
hectare ernstige schade heeft opgelo
pen. Volgens brandweercommandant
Van den Broek valt de schade als
geheel wel mee. Een natuurreservaat
met een uniek berkenbos heeft de
brandweer grotendeels kunnen behou
den; van de 200 hectare ging 30
hectare verloren. De brand heeft het
weekeinde enorm veel kijkers getrok
ken; volgens de heer Van den Broek
werden de nieuwsgierigen, die het
blussingswerk bemoeilijkten, nogal te
leurgesteld, omdat slechts hier en
daar een rookpluim te zien was. 'Een
spectaculaire brand', aldus de heer
Van den Broek, 'was het niet'.
Bij Rheden heeft zaterdagmiddag een
twee uur durende bos- en heidebrand
flinke schade aangericht aan een ge
bied van ongeveer 60 hectare. De
brand, die werd bestreden door een
groot aantal korpsen uit Arnhem en
omliggende plaatsen, is waarschijnlijk
veroorzaakt door een weggeworpen si
garet. Bij een brand op een landgoed
onder Amerongen ging op dezelfde
middag ongeveer vijf hectare bos en
heide verloren.
Bij een door kinderen aangestoken
brand in de stierenmesterij van land
bouwer J. te Velthuis in het Gelderse
Bij een hardnekkig Peelbrand werd het afgelopen weekeinde aan on
geveer 600 hectare schade aangericht.
Borculo kwamen zaterdag 65 stieren
in de vlammen om; 35 stieren konden
worden gered. In Eelde ging vrijdaga
vond de boerderij van de landbouwer
en veehouder A. Hilbrants in het
Drentse Eelde geheel in vlammen op:
35 koeien kwamen in het vuur om.
Bij branden werden verder een res
taurant in Deil, de bovenverdieping
van een kledingzaak in Stadskanaal en
een etage in Amsterdam door brandt
verwoest. De brand in Amsterdam
werd veroorzaakt door een kaars die
een vrouw 's nachts in haar slaapka
mer had laten branden.
HILVERSUM De architect W. M.
Dudok, onder meer schepper van het
raadhuis van Hilversum en het ge
meente-museum van Den Haag, is za
terdag op 89-jarige leeftijd in een
ziekenhuis te Hilversum overleden.
Dudok, die op 6 juli 1884 in Amster
dam werd geboren, koos aanvankelijk
voor ccn militaire carrière. Hij bezocht
de koninklijke militaire academie te
Breda, en heeft zich later door zelf
studie opgewerkt In 1913 verliet hij
het leger (hij had toen al gepubli
ceerd over de bouw van kazernes) en
werd gemeente-ingenieur te Leiden.
In 1915 werd hij directeur van publie
ke werken te Hilversum, in 1927 ge
meente-ingenieur te Hilversum. Hij
vestigde zich daar ook als particulier
architect
Beroemde creaties van hem zijn onder
meer het gebouw van de Bijenkorf te
Rotterdam, de stadsschouwburg van
Hilversum, het monument op de Af
sluitdijk, het Nederlands studenten
huis in Parijs en een bioscoop in
Calcutta. In 1937 kreeg hij de Grand
Prix voor bouwkunde op een tentoon
stelling in Parijs. Het American Insti
tute of Architects heeft hem geëerd
met de gouden medaille van dit insti
tuut. Dat is de hoogste waardering
van de Amerikaanse architectuur.
een verslaggever
MPEN De moord op het drie ja-
e meisje Yvonne B., die tien dagen
JJeden gepleegd werd in Kampen, is
elost. De moeder van het slachtof-
je heeft bekend haar dochtertje
lood te hebben. Zij heeft vrij on-
wacht tijdens een routineverhoor
volledige bekentenis afgelegd,
het motief van de vrouw wordt
21 ir de politie geen mededelingen
29 aan.
mepnne, die met een afgesneden hals
d aangetroffen in het souterrain
het flatgebouw, waar ze woonde, r» i i
11 kt om het leven te zijn gebracht KUgklaCflten
uut een scheermes. De vader van het
;je was, volgens de politie, volko-
ri onkundig van de daad van zijn
uw.
Van onze redacteur wetenschappen
EINDHOVEN 'Stel je toch eens voor dat je een bril moest kopen op de manier
waarop je nu schoenen koopt: er een heel sel passen tot je er een vindt waar je
redelijk mee kunt zien. Dat zou iedereen toch te gek vinden?' De heer P. J. van
Meel vindt dat systeem voor schoenen duidelijk óók te gek. En hij weet waar hij
over praat, want hij zit als exponent van de schoenindustrie in het bestuur van de
stichting 'Voet en schoeisel'.
Op initiatief van die stichting
is door de technische hoge
school Eindhoven het prototy
pe ontwikeld van een voet
meetapparaat. Dat moet een
onmisbare schakel worden in
een keten van maatregelen om
passende en goede schoenen
om onze voeten heen te krij
gen. Een luxe die de meesten
van ons ontberen: ongeveer
tweederde van de bevolking
draagt niet passende schoenen.
En dat is niet zomaar een
beetje vervelend, dat kan be
paald ongezond zijn. Verkeer
de schoenen kunnen schade
lijk zijn voor de voet, zegt
orthopedisch chirurg H. Her
schel. Dt kan variëren van een
scheefstaande grote teen tot
aanzienlijk ernstiger zaken.
En het is meer dan waar
schijnlijk dat wat er aan de
voet mis gaat tot in rugklach
ten kan doorwerken. (Stich
tingsvoorzitter dr. C. J. Snij
ders kwam via een rug- en
wervelkolomproject van de
Eindhovense TH in het voet
en schoeisel werk terecht).
'Het ongeluk', zegt de heer
Heesters, 'is dat je met slechte
voeten honderd kunt worden.'
Zodat het probleem zelden als
vreselijk urgent wordt gezien
voor de gezondheid. 'De men
sen zien wel voetklachten,
maar niet het verband met
hun schoenen'.
Initiatieven
De stichting zit vol met initia
tieven om daar wat aan te
doen, maar lijkt ook een beet
je last te hebben van die ge
ringe urgentie. Toen zij begin
vorig jaar nog in de vorm
van een werkgroep in de
openbaarheid trad met een
nota 'Voet en schoeisel' toon
de het ministerie van volksge
zondheid zich zeer geïnteres
seerd. De oprichting van een
stichting werd aangemoedigd.
Maar op de startsubsidie van
het Preventiefonds zit die
stichting nog. steeds te wach
ten, aldus de heer Snijders.
Het intussen ontwikkelde
voetmeetappparaat door de
TH als onderdeel van een af
studeerproject geadopteerd
bepaalt nauwkeurig lengte en
breedte van de voet terwijl de
eigenaar daar op staat. Een
belaste voet ziet er iets anders
uit dan een opgetilde, en op
schoenen moet je tenslotte
kunnen staan en lopen.
Ongelijk
Aan de preciese lengte heeft
de schoenwinkelier natuurlijk
houvast hij en de fabrikant
weten dat het interieur van
de schoen minstens veertien
millimeter langer moet zijn
om een ongestoorde loopbewe
ging mogelijk te maken. Om
precies te zijn 14 mm langer
dan de langste voet, want
mensen met twee even grote
voeten zijn betrekkelijk zeld
zaam, leert zo'n apparaat
Met de breedte kan voorlopig
minder gedaan worden, al zal
daar snel verandering in ko
men. Weliswaar zijn er in el
ke lengtemaat bredere en
smallere schoenen te vinden,
maar daar zit bar weinig
systeem in. Heesters: In een
overgangssituatie zou je, bij
handhaving van het bestaande
maatsysteem, vast de lengte
en breedtematen in millime
ters op de schoenendoos kun
nen aangeven. Dan kun je als
klant tenminste, na meting,
weten waar je naar moet zoe
ken. Over één twee jaar
wordt internationale standaar
disatie van schoenmaten (in
lengte èn breedte) verwacht In
Amerika en Engeland is het
al enkele jaren gebruikelijk
dat een fabrikant per lengte
maat meer breedtematen
maakt, op het vasteland van
West-Europa nog niet.
Schoenpassersgilde
De vraag is natuurlijk, of de
schoenwinkelier er aan zal
willen. De Eindhovense men
sen verwachten voor een pro-
duktieserie van duizend meet
apparaten een prijs van
1500. Een kleinere serie ach
ten zij niet haalbaar. Het lijkt
er op, dat dat wel kan lukken.
Ook al op initiatief van de
stichting werd enkele maan
den geleden het Schoenpas
sersgilde opgericht Er meld
den zich meteen al tweehon
derd leden die vier- tot vijf
honderd van de 4200 Neder
landse verkooppunten van
schoenen vertegenwoordigden.
Van een verslaggever
AMSTERDAM De Amsterdamse re
cherche onderzoekt hoe het mogelijk
is dat de tweejarige Monique Strieper
uit de Madu rost raat zaterdag van
twee-hoog uit het raam van een trap
penhuis in de Louis Bothastraat in
Amsterdam kon vallen. Het kind is
met zwaar hersenletsel opgenomen ln
de Valeriuskliniek. De recherche staat
voor een raadsel, daar het kind te
klein is om op het 1 meter boven het
trapportaal gelegen raam te klimmen.
Bovendien hoorde het meisje in de
buurt niet thuis en was het onbekend
met het trappenhuis. Ze was met haar
moeder op visite. De kleuter ging met
een vierjarig meisje buiten spelen. De
vierjarige kwam na een half uur te
rug met de mededeling dat Monique
weg was. De moeder en de vrouw bij
wie ze op visite was zijn onmiddellijk
gaan zoeken, later bijgestaan door
agenten. De agenten hoorden via de
mobilofoon dat het kind op straat was
gevallen. Op het moment waarop de
beide vrouwen gingen zoeken, was het
kind nog niet gevallen. De recherche
verzoekt onbekend gebleven getuigen
zich te melden.
Van onze pariementsredactie
DEN HAAG De partijtop van D'66
roept waarschijnlijk nog voor de zo
mer een ledencongres bijeen om te
beslissen over de toekomst van de
partij. Het congres zal dan naar ver
wachting kunnen kiezen uit twee mo
gelijkheden die nog door het bestuur
moeten worden uitgewerkt: opheffing
van de partij op termijn (bijvoorbeeld
tegen de tijd dat de huidige kabinets
periode afloopt) of uitstel van de
definitieve beslissing tot een half jaar
voor de volgende algemene verkiezin
gen.
Na een vergadering van bestuurs- en
fractieleden en bewindslieden van
D'66 die zaterdag is gehouden, heeft
de partijvoorzitter dr. J. ten Brink
gezegd dat er op dit moment geen
sprake van kan zijn dat de partij
formeel wordt opgeheven. Hij baseer
de deze uitspraak op d eTweede Ka
merverkiezingen van 29 november
1972 en 'de daaruit voortvloeiende
verplichtingen alsmede de mede-ver
antwoordelijkheid voor de totstandko
ming van het kabinet'.
Wel erkende Ten Brink dat het func
tioneren van de partij zeer zal moeten
worden verminderd. Deze conclusie
vloeit niet alleen voort uit de uitslag
van de statenverkiezingen, maar ook
uit financiële verplichtingen van de
partij. Zoals bekend had het partijbe
stuur een week tevoren de plaatselij
ke afdelingen aangeraden, slechts aan
de komende gemeenteraadsverkiezin
gen deel te nemen als daarvóór 'klem
mende redenen en reële mogelijkhe
den' aanwezig zijn.
Daarentegen heeft DS'70 in de uitslag
van de statenverkiezingen geen aanlei
ding gezien, belangrijke wijzigingen
te brengen in zijn plannen tot deelne
ming aan de raadsverkiezingen. De
partijtop van DS'70 had al zeventig
plaatsen geselecteerd waarin DS'70 zal
meedingen. Zaterdag werd op een ver
gadering van partijraadsleden, hoofd
bestuur, fractie- en campagnecommis
sie deze selectie vrijwel in tact gela
ten.
Van een verslaggever
UTRECHT Bevruchting van vrou
wen wier echtgenoot steriel of sterk
verminderd vruchtbaar is, met zaad-»
cellen van een donor, heeft in twee-»
derde van de gevallen succes. Dit
blijkt uit de ervaringen die de Am
sterdamse vrouwenarts dr. L. I. Swaab
publiceert in het Tijdschrift voor ge
neeskunde. Dr. Swaab begon ruim
twintig jaar geleden met deze ingre-.
pen.
In de periode 1951-1959 werden ruim
vijfhonderd vrouwen behandeld. Ve
len kwamen na een geslaagde insemi
natie terug omdat zij nog een kind
wilden krijgen.
Met inseminatie wordt gewoonlijk pes
begonnen na zes jaar ongewilde kin
derloosheid, en altijd na een lichairte-
lijk vooronderzoek van man <en
vrouw. Er is ook een 'psychische*
selectie, waarbij onder meer wondt
gelet op de steriliteit en 'warmte' van
de huwelijksverhoudingen en de evcm-
wichtigheid van de partners. Belan
grijk is ook dat de omgeving van bet
echtpaar niet of slechts beperkt
op de hoogte is van de steriliteit vön
de man. Zwangerschap treedt meestal
pas na enige maanden op. Ook na de
geboorte van een kind hielden de
meeste ouders nog contact met dr.
Swaab. Alle reacties waren uitgespro
ken positief.
RITA
'Ik probeer me in te denken
wat een kapitein voelt, die met
zijn schip onder gaat.'
