Jonge Bols Commissie Langemeijer: geen vertrouwen in slagen van voorstellen Voorlopig helderheid in positie kabinet reeks Politie bij vergadering van Limburgse gemeenteraad Zweden wil ons de 'Viggen' slijten maar maakt weinig kans »ms to»*® Duisenberg verwacht nog meer werkloosheid Na aanslag op raadslid DitisNeeriands zachtsteborrel Tussentijds advies over Dennendal Personalia Kamervraag over fragmentatiebom Panam vraagt om subsidie &gj£"n Belangrijkste Kamerdebat na Statenverkiezing Plan Zestienhoven is verkapte verlenging baan tetSS?1 I TROLW/IKWAiRiTET DOiNDlERlDAG -1 APRIL 1974 BJ\NK\1,\M) T3/K5 ADVERTENTIE Van onze correspondent SPAUBEEK/GELEEN In het Zuidlimburgse plaatsje Spaubeek bij Geleen moet politiek bedreven worden onder het wakend oog van gewapende politiefunctionarissen. Vanavond althans zullen voor de tweede keer gewapende politiemannen in burger de raadsvergadering bijwonen. Tijdens deze vergadering wil de oppositie de beide wet houders Bouwens en Janssen van hun zetel wippen. Vlak voor de jongste raadsvergadering in Spaubeek, tijdens welke een motie van wantrouwen tegen de beide wethou ders was aangenomen, kreeg de politie een anoniem tele foontje waarin werd geëist dat de vergadering zou worden afgelast. Zo niet, dan zouden er schoten vallen. Ondanks het dreigement ging de vergadering door. Er werd niet geschoten. Toch vreest de politie dat de dreigementen in verband staan met een aanslag die verleden jaar werd gepleegd op het raadslid dr. Wouters. Deze werd in januari op weg uaar de raadsvergadering in een nauwe straat opgewacht door twee mannen en afgetuigd. Uit een onderzoek dat uit deze zaak volgde, bleek hoe ernstig de politieke verhou ding in Spaubeek tussen 'regeringspartij' en oppositie was gegroeid. Hoewel de daders van de aanslag op dr. Wouters niet werden opgespoord, werd wel bekend, dat al eerder een aanslag op hem werd beraamd. Oppositieleider G. zou dui zend gulden hebben gegeven om dr. Wouters eens goed af te tuigen. G. werd aangehouden, maar na vier dagen vrij gelaten. Hij ontkende de plotselinge dood van G. en deed het onderzoek op dood spoor belanden. Rijkspolitie en burgemeester dr. Van Banning waren er van overtuigd dat de aanslag een politiek karakter had. In dit verband zullen politie en officier van justitie mr. Ek geen risico's nemen, temeer nu wethouder Janssen heeft aangekondigd vanavond stukken openbaar te zullen maken, waaruit zal blijken dat raadsleden van de opposi tie meineed hebben gepleegd. Van een onzer verslaggevers UTRECHT De commissie-Langemeijer, ingesteld door staatssecretaris Hendriks om tot een oplos- nising te komen in het conflict-Dennendal, heeft geen vertrouwen meer in het slagen van haar voorstel len, omdat er in dit conflict 'niet meer te overbruggen tegenstellingen' zijn gebleken. De commissie schrijft dit in een tussentijds advies aan de staatssecretaris van volksgezondheid over de kwestie- !Demnendal. foi De commissie meent, dat onder deze omstandigheden zo spoedig mogelijk een directeur moet worden aange steld, die in samenwerking met de thans aanwezige stafleden (de groep i van zes rond Hendrik van Nek - red. Tr/Kw) en met de groepsleiders, die ï_rj daartoe bereid zijn, dc vernicuwings- Nj gedachten van Dennendal verder vorm moet geven. 'lij De commissie blijft streven naar de ssd instelling van een tijdelijke bestuurs- sst commissie, die een beslissing zal moe- l Sten nemen over de eventuele, indivi- aalduele terugkeer van de zeven ontsla ap gen stafleden, die solidair gebleven ^<1 zijn met drs. Carel Muller, de ontsla- Igen directeur van Dennendal. Wat deze laatste betreft is de commissie T"- van mening, dat Carel Muller niet in kef in zijn functie zal kunnen terugkeren, vi Zij is 'met erkenning van de waarde van een aantal denkbeelden van de ipïheer Muller over zwakzinnigenzorg, rislvan mening, dat hij tekort is gescho- hten in het doelmatig doen functione- «JUren van het door hem voorgestane t e model'. Daarom en ook wegens de stivele conflicten tussen hem en andere ;op Dennen dal werkzame personen. 1 vindt de commissie, dat zijn ontslag irdimoet worden gehandhaafd. ifwijzend lal vj jssjZowel de nog aanwezige zes stafleden ch^op Dennendal als het bestuur van de Willem Arntsz-stichting, waar de zwakzinnigeninrichting een onderdeel •an is, hebben afwijzend gereageerd op het pakket voorstellen van de rommissie-Langemeijer van 26 maart. De groep-Van Nek deed dit vorige week donderdag en het W.A.-bestuur gistermorgen. Dat pakket behelsde on der meer het instellen van een tijde lijke bestuurscommissie (waarin ver tegenwoordigers van de verschillende geledingen), die de taak en bevoegd- boi heden van het W.A.-bestuur ten aan zien van Dennendal voor zes maanden zou moeten overnemen. Er zou ook een tijdelijke directeur moeten worden benoemd en de zeven stafleden uit de 'Nieuw-Dennendal'- groep, die op staande voet zijn ontsla gen, zouden in hun oude functie moe ten kunnen terugkeren. Vooral dit laatste voorstel stuitte op grote be zwaren bij een deel van de ouders en ie zes andere stafleden. Kwetsend gedrag' Muller Nieuw-Dennendal-krant werd in ver band met het voorgestelde compromis de woorden 'gesjoemel' en 'gedraai' gebruikt - red. Tr/Kw). De commissie verklaart overigens nadrukkelijk, dat dit niet afdoet aan haar vertrouwen in de oprechtheid en goede bedoelin gen van de vertegenwoordigers van Nieuw-Dennendal tijdens het overleg. Nu een constructieve samenwerking tussen partijen uitgesloten moet wor den geacht, meent de ccramissie-Lan- gemeijer, dat in het belang van de pupillen verder uitstel niet toelaat baar is en dat er op korte termijn duidelijkheid moet komen. Aanvanke lijk zouden de definitieve reacties op de voorstellen door de betrokkenen pas maandag 8 april kenbaar worden gemaakt. Geen evacuatie De commissie, die het tussentijds ad vies unaniem heeft opgesteld, doet verder een beroep op alle betrokke nen eraan mee te werken, dat niet tot evacuatie hoeft worden over te gaan van de pupillen. Staatssecretaris Hen driks, die het advies in de loop van gistermiddag heeft ontvangen, beraadt zich hier nog over. Nieuw-Dennendal was gisteravond zeer geschokt door de conclusies van de commissie-Langemeijer. Piet Reek- man zei niet verwacht te hebben, dat de commissie niet aan haar eigen voorstel zou vasthouden. Hij ncemde het merkwaardig, dat het krantje van Nieuw-Dennendal zo'n belangrijke rol heeft gespeeld in de motivering van de commissie. In die krant stond namelijk ook een zeer zakelijke weer gave van de bespreking van 26 maart. Bovendien is juist woensdag weer een Nieuw-Dennendal-krant verschenen, waarin Piet Reckman kritiek uit op het commentaar van het vorige, een kritiek, die nu ook door de anderen wordt onderschreven. Jan Mulder, woordvoerder van de ze ven ontslagen stafleden, heeft het in terim-advies ontzettend overvallen. 'Je kan moeilijk van de zeven verwach ten, dat ze rustig blijven en ik vind, dat we nu maar weer gewoon' op een of andere manier ter plekke aan het werk moeten gaan. Wat er gebeurt, zien we dan wel weer.' Hendrik van Nek zei te geloven, dat de levenskansen van Dennendal nu grotendeels afhangen van de houding van de Nieuw-Dennendallers. Hij hoopt, dat er 'eindelijk weer eens gewoon gewerkt kan worden.' Over het advies was hij niet verrast, gezien de reacties uit de Nieuw-Dennendal- groep op de voorstellen van de com missie. De heer A. Rohof, voorzitter van de (school)-oudercommissie van Dennen- dal, liet weten, dat hij 'ontzettend gelukkig' is met het interim-advies. 'Dennendal is nu weer van ons en het kan nooit slechter worden dan het nu al is.' Vervolg van pagina 1 worden ingetrokken. 'In de komende maanden zullen we ons allemaal bui tengewoon moeten inspannen', aldus de premier. Verslechtering Minister Duisenberg (financiën) zag in het sombere maandcijfer de beves tiging van de visie van het kabinet dat de werkloosheid zich in de toe komst verder zal verslechteren. Het is juist deze toekomstige werk loosheid die volgens de minister de 'dwang en de inspiratie' vormen van het pakket maatregelen dat de rege ring heeft getroffen. Zonder die maat regelen zou de werkloosheid dit jaar wellicht boven de 150.000 zijn uitge komen. In feite zouden we al eerder op deze toekomstige werkloosheid hebben moeten inspelen, maar helaas is dat niet mogelijk gebleken. Deze maatregelen kosten tijd voor zij effect hebben. Wellicht moeten we tot 1975 wachten, aldus minister Duisenburg. Met dit betoog verwierp de minister ook de tegenwerpingen uit de Kamer, dat het pakket maatregelen inspeelt op tijdelijke (conjuncturele) werk loosheid, terwijl er op het ogenblik juist sprake is van een hardnekkige structurele (blijvende) werkloosheid. De minister erkende dat hiervoor spe cifieke maatregelen nodig zijn. Maar ADVERTENTIE Het beste en blijvende van de Contactbe 1 letrie in fraaie leatherbacks f 10 Ultimo Heinrich Böll i HUIZEN ZONDER VADERS J PLAATS AAN DE TOP André Malraux HET MENSELIJK TEKORT Graham Greene GENEZEN VERKLAARD Iris Murdoch DE EENHOORN Jean-Paul Sartre DE DUIVEL EN GOD en OVER HET EXISTENTIALISME CONTACT UJMOREEKS Opvolger van Starfighter voj§$$ Van onze Haagse redactie DEN HAAG Het Zweedse Saab-Scania-concern is de laatste we ken in het offensief gegaan om Nederland zover te krijgen de Zweedse Saab Viggen te kiezen als opvolger van de Starfighter. die kunnen niet van de ene op de andere dag worden genomen. Het pak ket maatregelen richt zich juist op de toekomstige werkloosheid die we wil len voorkomen, aldus de minister. -;:ó Overleden Op 81-jarige leeftijd is in Den Haag overleden mr. A. A. L. F. van Dulleman, oud-procureur-generaal bij het Amsterdamse gerechtshof. Mr. Van Dulleman is vanaf 1923 tot zijn pensionering in 1957 aan het open baar ministerie in Amsterdam verbon den geweest. In de voorlogse jaren behandelde hij als substituut-officier van justitie enkele geruchtmakende zaken, onder meer die tegen Rost Onnes van Nijenrode en de Mannhei- mer Affaire. Na de oorlog behandelde hij de zaak van het joodse meisje Anneke Beekman. Hij is ook voorzit ter van de raad voor de journalistiek geweest. Van zijn hand verschenen tal van publikaties, onder meer 'Staats- noodrecht en rechtsstaat' en 'Staats- noodrecht en democratie'. Recente gesprekken met politici en gisteren een persbijeenkomst in Den Haag waren de controleerbare onder delen van dit offensief. De pogingen van de Zweden worden in politiek Den Haag en op het departement van defensie echter met enige meewarig heid gevolgd. Wat ook de opvolger van de Starfighter wordt, het staat wel zo goed als vast dat de Zweedse Viggen niet in aanmerking komt. Het ls wel een goed toestel dat best zou passen in de toekomstige taak van de luchtmacht. Ook het aandeel en de compensatieorders voor de Nederland se industrie van 70 tot 80 procent van de totale aankoopprijs zijn verre van onaantrekkelijk Doorslaggevend voor de beslissing over de opvolger zijn echter de politieke realiteiten waar mee de Nederlandse regering reke- DEN HAAG De heer Roethof (PvdA) heeft de regering gevraagd of het waar is dat de luchtmacht be sloten heeft tot de aankoop van z.g. 'veredelde fragmentatiebommen'. Hij wil weten hoe dit beleid te rijmen is met de Nederlandse pogingen om het gebruik van bijzonder onmenselijke wapens uit te bannen. De heer Root- hof vraagt of de Nederlandse initia tieven op dit gebied niet ongeloof waardig zijn geworden. Een woordvoerder van de luchtmacht heeft gezegd dat er geen sprake is van een fragmentatiebom. maar van een bom-container. Dat is een gondel die 150 kleinere bommen bevat. Een jaar geleden heeft de NAVO al tot aankoop besloten. In Nederland wordt met hpt wapen geoefend. AMSTERDAM De Amerikaanse luchtvaartmaatschappij Panam heeft subsidie gevraagd aan de Raad voor de Burgerluchfcvaart. De brandstofre- kening van de vliegtuigmaatschappij is het afgelopen jaar met 204 miljoen dollar omhoog gegaan. Panam zegt nu een steun nodig te hebben van 194 miljoen. Zonder deze subsidie be draagt het verlies van Panam over 1973 ongeveer 85.4 miljoen dollar. 'Het punt is', aldus de maatschappij in eer verklaring, 'dat één van de meest waardevolle bezittingen van de VS. namelijk een eigen wereldwijd luchtnet, gevaar loopt'. (ADVER TENTJE) 179 ^VDe commissie-Langemeijer zegt haar ?n4vertrouwen in het slagen van haar voorstellen ook te hebben verloren 'als gevolg van bepaalde gedragingen uit de kring van de groep Nieuw- Dennendal'. Doel van de voorstellen was een proces van constructieve sa menwerking tussen alle betrokken groepen binnen Dennendal tot stand te brengen. Nieuw-Dennendallers heb- tben zich echter volgens de commissie onder meer 'kwetsend en zelfs intimi- derend' gedragen jegens niet tot f. Nieuw-Dennendal behorende perso- loeneelsleden. Uttingen uit deze groep, aldus de commissie, wezen op de bedoeling in die kring om het voorstel niet te loeder trouw te aanvaarden (In de DEN HAAG liet huidige Tweede Kamerdebat (het belangrijkste van het eerste halfjaar 1974) kan, in combinatie met de peiling verleden weck van de Statenver kiezingen, voorlopige helderheid brengen in de positie van liet kabinet. RITA 'U behoeft niet naar de oppas te bellen hoe het gaat. Ze ver dwijnt, zodra u vertrokken bent.' De verkiezingsuitslag op zich zelf is voor tweeërlei uitleg vatbaar. Men kan zeggen: de PvdA, grootste regeringspartij, heeft gewonnen en het cen trum met KVP en ARP die tot de belangrijkste coalitie partners behoren heeft zich gestabiliseerd. Bovendien heeft de coalitie als geheel, ondanks moeilijke tijden en impopulaire maatregelen, nau welijks verloren. Dat zijn 'overwegingen die leiden tot de conclusie dat de kiezers redelijk gunstig op het werk van het kabinet hebben gerea geerd. Premier Den Uyl heeft (uiteraard) deze opvatting om helsd. Maar men kan ook zeggen: de WD heeft gewonnen, evenals de CHU die ook in de opposi tie is. Zelfs is het zo, dat de winst van cle CHU heeft bijge dragen tot de stabiliteit van het centrum. Boven diem is er voor het kabinet een alterna tief boven de horizon versche nen: de drie confessionele par tijen en de WD behaalden, gemeten in Kamerzetels, de helft plus twee, nadat deze combinatie in 1972 nog slechts de helft mm vijf hadden ge scoord. Conclusie: de kiezers willen de caalitie-De Jong te rug- De WD heeft zich (uiter aard) tot tolk van deze opvat ting gemaakt en verder heeft de vroegere ARP-radikaal, dr. J. van Putten zich in De Tijd van vorige week bezorgd afge vraagd. of de confessionelen niet in de verleiding zullen komen, zich in Wiegels armen te laten opsluiten. Op Van Puttens optelsom van percentages valt natuurlijk niet6 af te dingen. Maar het zijn niet alleen de cijfers die de politieke werkelijkheid be palen. Van minstens even groot belang zijn vragen als: hoe leggen Andriessen en Aantjes en him -fracties de verkiezingsuitslag uit? Zijn zij geneigd, het kabinet te laten zakken en wat zouden zij daar bij denken te winnen' Zouden zij bereid zijn om, bijvoor beeld terwille van het CDA, het verbond met de WD te hernieuwen? Krachtproef Al de/e eerste week na de Statenverkiezingen, wordt de coalitie getoest tijdens het debat in de Kamer over het pakket belasting- en loonmaat regelen van het kabinet een debat dai allerwegen als een spannende krachtproef voor het kabinet is tegemoet- gezien. Maar de uitkomst er van belooft ontnuchterend, respectievelijk geruststellend te worden. Tot dusverre ont breekt de spanning; Andries sen blijkt afkerig te zijn van nachtelijke avonturen als die van zijn voorganger Schmelzer en het kabinet van zijn kant doel moeite om de leiders van KVP en ARP tot tevredenheid te stemmen. Om te beginnen heeft An driessen zich jegens het kabi net van een bijzonder welwil lende kant laten zien. door zijn aanvankelijke standpunt dat het in het belastingplan 'te fors' zou nivelleren, zonder slag of stoot te laten vallen. De verkiezingsslag gedurende de laatste twee weken voor 27 maart heeft de anders nogal voorzichtige KVP-voorman tot zijn uitspraken verleid. Hij moet nogal laat tot de ontdekking zijn gekomen dat AR-woordvoerder Roolvink van de 'te forse' nivellering niet koud of warm kon wor den. En tenslotte zal Andries sen niet tijdig hebben inge zien, dat het kabinet het klei ne beetje nivellering dat in dit belastingplan verscholen zit. voor geen prijs wil laten wegpoetsen. Uit de weg Als de KVP had doorgezet, zou Andriessen zeker het 'on aanvaardbaar' hebben laten horen. Andriessen is die con frontatie uit de weg gegaan; hij riskeert kennelijk liever dat hij als een reuzenzwaaier of zelfs als Den Uyls meeloper wordt gezien. Daarentegen duldt hij wel, dat het CDA weer eens een demonstratie van pluriformiteit laat zien: de CHU heeft wel een de nivellerend amendement inge diend en zij heeft verder zich vierkant tegenover KVP en ARP opgesteld door intrek king van de machtigingswet te bepleiten. Aan de andere kant stelt het kabinet zich niet eenkennig tegenover KVP en ARP op. We kunnen er wel zo'n beetje op rekenen, dat in 1975 de inflatiecorrectie althans voor de wettelijk toegestane 80 procent - zal worden te ruggegeven. De tuinbouw en visserij krijgen ruim van on der uit de geldzak. De mid denstanders on kleine zelfstan digen wordt een half jaar eer der dan het plan was een verruiming gegund van de mogelijkheid voor de oude dag te reserveren. Het zijn ning heeft te houden als het tot aankoop overgaat. Nederland kan kie zen tussen de Saab-Viggen, de Franse Mirage F 1 en de Amerikaanse North rop Cobra. Zweden is een neutraal land, behoort niet tot de NAVO noch tot de EEG. Aankoop van het Zweed se toestel zal Frankrijk frustreren omdat het daarin een bewijs zal zien dat het Nederland weinig ernst is met de Europese samenwerking binnen de EEG. speciaal op wapengebied. Ook de Amerikanen zullen ons een eventu ele keus voor de Viggen met weinig dank afnemen. Kanshebber Momenteel lijkt het erop dat de Ame rikaanse Cobra de meeste kans maakt. Tussen de Verenigde Staten en de Europese Navo-partners ligt nog steeds het probleem van de verdeling van de lasten, het aandeel dat de Europese NAVO-landen financieel voor hun re kening zouden moeten nemen om de Amerikaanse troepen in West-Duits- land te houden. Amerika heeft duide lijk gemaakt hiervoor niet vast te houden aan directe betalingen, maar ook genoegen te nemen met grote Euruopese defensieorders bij Ameri kaanse concerns. Nederland is in staat een van die grote orders te verzorgen. De Amerikaanse ambassade in Den Haag oefent zware druk op de Neder landse regering uit om tot een beslis sing ten aanzien van de Cobra te ko men. Hoge ambassadefunctionarissen verhelen niet dat de bestelling van een ander type dan de Cobra gezien zal worden als het zoveelste bewijs van de verslechterende verhouding Euro- pa-Amerïka. Niet genoeg zaken die, geheel of ten dele, mogelijk ook zonder het in grijpen van KVP en ARP had den kunnen worden geno teerd. Maar zij worden na dit debat wel op het lijstje van confessionele verdiensten bij geschreven. Kortom: het debat van deze week kan de liefhebber van de coalitie-Den Uyl nog niet tol somberheid stemmen. Er wordt, integendeel, iets in zichtbaar van de rolverdeling die PvdA-frartieleider Van Thijn onlangs heeft voorge steld: een samenwerking waar in de socialisten de stem van de werknemers vertolken en KVP en ARP het belang van kleine zelfstandigen en mid denstand vertegenwoordigen. Er zit al wordt het wel eens vergeten bij de PvdA genoeg verstand om haar te doen beseffen, dat de grens van het kiezerspotentieel is genaderd, dat de KVP en' ARP minstens nodig zijn voor het 'progressieve beleid' en dat men elkaar onderling zo enigszins mogelijk niet het vel over de neus moet halen. De Zweedse vertegenwoordigers van Saab-Scania blijven echter optimis tisch. Nederland kan de Cobra alleen maar kopen als andere landen deelne men aan het projekL 100 Nederlandse Cobra's zijn niet genoeg om de Cobra- produktielijn voor Northrop lonend te maken. Het toestel staat tenslotte al leen nog maar op papier en er moet nog heel wat geld ingepompt worden voordat het eerste toestel klaar is. Volgens Zweden is de kans dat de Nederlanders partners zullen vinden echter zeer klem. Saab meent dat alleen België al zover is met Neder land samen te werken en dat is niet genoeg. Andere landen zoals Noorwe gen en Denemarken komen pas over enkele jaren aan die beslissing toe. 'Waar twee honden (Amerika en Frankrijk) vechten om een been loopt een derde (Zweden) er vaak mee heen', zei de directeur van Saab-Sca nia J Huil gisteren hoopvol. Als dat been een bedrag van zo'n tweeduizend miljoen gulden bedraagt, kan je je twijfel niet naar buiten laten door schemeren. ROTTERDAM Het voorgestelde herstel aan de start- en landingsbaan van het vliegveld Zestienhoven bij Rotterdam houdt een verkapte ver zwaring en verletiging van de baan in. D t zal. aldus cle stichting centraal comité anti-bulderbaaan. de mogelijk heden van Zestienhoven vergroten, hetgeen een toenemende geluidsover last met zich zal meebrengen voor de ruim 130.000 mensen die reeds in de geluidstroggen van Zestienhoven wo nen. Het comité keert zich tegen het voor stel van b. en w. dat vandaag in de Rotterdamse gemeenteraad aan de or de komt. B. en W. willen voor de herstelwerkzaaamheden een bedrag van 5.3 miljoen gulden uittrekken. Het comité anti bulderbaan wijst cr op dat de reparaties in februari 1973 op 670.000 gulden werden geschat een opmerkelijk verschil met de hui dige 5.3 miljoen gulden. De werknemers op Zestienhoven me nen /lat. indien de werkzaamheden niet worden uitgevoerd, hun werkge legenheid in gevaar komt. De baan is, aldus het comité werknemers Zestien hoven. zo slecht, dat openhouden van het vliegveld uit veiligheidsoverwe gingen niet langer mogelijk is. In een telegram aan de Rotterdamse fractie van de PvdA zegt het comité: 'Uw besluit is beslissend voor onze toe komst'. ADVERTENTIE INSIMON-FIUPLEN MET VERKOOP VAN VERS VIELS. GELDIG T/M APRIL

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1974 | | pagina 5