dichtbij
fommentaar
i
ied af
et dank aan Algra
Tweede-Kamerlid neemt
afscheid van zijn krant
d
door Leo Kleyn
gjlen aan Kuyper
'In de Kamer
niet preken
maar spreken'
'De waarde van het woord'
opgedragen aan Jongeling
Reorganisatie
Van Nievelt:
55 man teveel
als een fries lyrisch losbarst
kiele kiele
draadloos
dubbel(k)op
aprilgrap
blWKWA llfflET ZATERDAG 30 MAiAiRT 1974
BIlXNENIIALM» T5/K7
p t
besluiten van de gereformeerde
.de met betrekking tot de situatie
idelijk Afrika zijn bepaald niet in
of andere modieuze bevlieging
>men. Ze zijn met gereformeerde
idigheid tot stand gekomen. Het
:urde op grond van een deskundig
zorgvuldig geschreven rapport en
zeer uitvoerige beraadslagingen,
•bij de synode geen enkele prin-
:1e vraag uit de weg ging.
jde debatten waren aanwezig zowel
Kionarissen van het anti-racisme-
ds van de wereldraad van kerken
afgevaardigden van Zuidafrikaanse
Ze waren niet alleen tegen-
rdig, ze konden ook royaal hun
ge aan de discussie leveren,
gastvrijheid was van grote bete
ls. Want waar elders zou nog een
gevonden kunnen worden,
op uitvoerders van het anti-racis-
irogramma en kerkelijke voorstan-
van de Zuidafrikaanse apartheids-
:iek elkaar tegenkomen en met
r kunnen praten? De gastvrijheid
jigde tegelijk van moed. Uitgere
de gereformeerde kerken hebben
iltijd prijs op gesteld de band met
isterkerken in Zuid-Afrika met
nadruk te onderhouden. Niet
?kjmooi weer te spelen, maar om het
'jjirek gaande te houden. Maar de
Ie heeft niet geaarzeld, onder de
van haar gesprekspartners onom-
te laten merken dat deze
voor haar geen vrijblijvende
s en onwelkome uitspraken
kunnen verdragen,
willen hier niet ingaan op de
(iensten van de synodale beslissin-
Onze visie op de problematiek
zuidelijk Afrika kan voldoende
:nd zijn. We willen ook niet in een
ikkelijk applaus losbarsten. We
ien wel de hoed af te nemen voor
r:mst en de openhartigheid waar-
de gereformeerde synode de zaak
^Jlndeld heeft èn voor de vastbera-
vfceid die tenslotte uit de besluiten
/I vaak. maar toch zo nu en dan
irt het, dat een lezer afscheid
it van onze krant, omdat hij zich
jd-bten heeft aan een advertentie,
^gaat in zo'n geval zelden of nooit
mi een reclameboodschap van een
merciële onderneming. Nagenoeg
d geldt het bezwaar een annonce
een partij, een vakbond of een
organisatie die door 'n belang-
deel van ons publiek niet tot zijn
ilkinderen wordt gerekend. Zo'n
)2 Terkomelijke steen des aanstoots
deze week, voor een enkeling
onze abonnees, de verkiezings-
:entie van de PvdA die dinsdag
deel van deze krant werd
Irukt.
is in zo'n geval een troost, zij het
at schrale, dat wij blijkbaar niet
:nige protestants-christelijke dag
zijn, dat met dit probleem heeft
impen. Ook onder de lezers van
'riesch Dagblad zijn er kennelijk,
ip bijvoorbeeld politieke adverten-
h reageren, als waren het publika-
Jjjvan de redactie. In zijn commen-
rolom herinnert de hoofdredacteur
Se3bet Friesch Dagblad, de heer H.
8 "fe. hen er deze week aan, dat ze
daarmee schuldig maken aan een
dat reeds door dr. A. Kuyper is
:den.
dank aan de heer Algra geven
oor. wat Kuyper. als hoofdredac-
,jj{$van De Standaard, voorhield aan
die zich soms ergerden aan
ieke advertenties in hun krant -
plenties waarin bij voorbeeld libe-
hun kandidaat aanbevalen tegen-
die van de ARP. Dr. Kuyper
nag. uiteen, 'dat de verantwoordelijk-
H van de redactie voor de
itaptenties nihil is. Daarvoor moet
bij de directie wezen'. Maar hij
|verder: 'Naar mijn mening', zo
Ie hij mee. 'kan een directie alleen
""lijadvertentie weigeren als de in-
in strijd is met de normen van
n en moraal. Gaat zij verder,
jpast zij een ongewenste en zelfs
rlijke censuur toe. Dan ontstaat
ins. dat mensen, die geen andere
hebben om hun mening kenbaar
laken dan via een advertentie, de
Wordt afgespederK.
'IK VOEL ME
NOG ALTIJD
JONGELING'
laii
'1
Een paar jaar geleden, nadat hij was getroffen door een hartaanval,
kreeg de altijd druk bezette parlementariër Pieter Jongeling te ho
ren dat hij 'een beetje voorzichtig' zou moeten gaan leven. Erg veel
is daar niet van gekomen. De voorgeschreven wandelingen, bijvoor
beeld, schieten er nog steeds bij in. En hoewel hij vandaag af
scheid neemt als hoofdredacteur van het Nederlands Dagblad, zal
hij het er, vreest hij, nauwelijks minder druk op krijgen.
!aiijis een opvatting die wij in het
'ld<rfieen graag onderschrijven. We
z|en zelfs willen, dat we haar in de
r§?tijk a 11 ij d konden volhouden,
hebben we er begrip voor, als
ap| directie een enkele keer een
"g fctcntie weigert, hoewel de in-
I ervan nu niet direct 'in strijd is
•schjdc normen van fatsoen en mo-
itni!
IS 11
ïs weigering berust in zo'n geval op
loofcrwachting, dat, als de advertentie
ra'hjworden geplaatst, 'n aantal abon-
ix l voor de krant zou bedanken,
eenjeen zou kunnen betekenen, dat
p Tant aan cle advertentie weinig of
wal verdient, ja, er zelfs geld op
s vj toeleggen, als het bedrag dat ze
an,%bonnementsgelden verliest, groter
on de opbrengst van de adverten-
vofen dat zou in strijd zijn met de
dqaire doelstelling van onze adver-
ï0^rubriek, namelijk geld bijeen te
gen om de exploitatie van de
|t als geheel mogelijk te maken.
Ruim tien jaar lang heeft Jongeling
dat hoofdredacteurschap gecombi
neerd met het lidmaatschap van de
Tweede Kamer. Omdat hij morgen 65
jaar wordt, heeft hij zijn journalistie
ke werk overgedragen aan zijn ad
junct-hoofdredacteur J. P. de Vries,
getrouwd met zijn oudste dochter, en
dus ook zijn schoonzoon. Het afscheid
wordt gevierd met een receptie, die
hem vanmiddag in zijn woonplaats
Amersfoort wordt aangeboden.
De laatste tijd, vertelt Jongeling,
heeft hij de banden met het Neder
lands Dagblad al wat losser gemaakt,
voor zover mogelijk, want als rechtge
aard journalist zegt hij: 'Ik ben met
die krant getrouwd, natuurlijk'.
Hoofdartikelen zal hij niet meer
schrijven, maar van tijd tot tijd mag
de redactie nog wel een bijdrage van
hem verwachten.
Veel zal er eigenlijk niet veranderen,
want zeker het afgelopen jaar betrad
Jongeling nog maar zelden het hem
toekomende vertrek op de burelen
van het Nederlands Dagblad in de
Amersfoortse Bergstraat. Schoonzoon
De Vries (geboren op 1 februari 1940,
uitgerekend de dag waarop zijn toe
komstige schoonvader in het huwelijk
trad) had zich in toenemende mate
met de organisatorische werkzaamhe
den ter redactie belast.
De trouwe lezers van het blad, voor
het merendeel aanhangers van het
door Jongeling in de Tweede Kamer
vertegenwoordigde Gereformeerd Poli
tiek Verbond, zullen van de comman
dowisseling weinig merken: de door
De Vries beleden ideologie wijkt niet
van die van zijn voorganger af. Zijn
opvolger, zegt Jongeling, is alleen wat
zakelijker ingesteld. 'Als het om fei
ten cn cijfers gaat, zal hij mij wel
overtreffen. Zijn schriftwijze is een
tikkeltje soberder dan die van mij. Ik
ben misschien toch iets meer een
gevoelsmens'.
EMOTIES
Emoties willen Pieter Jongeling wel
eens parten spelen. Ook tijdens het
gesprek in zijn huiskamer, waar meni
ge plant en bloemenvaas van liefde
voor de natuur getuigt, geeft hij daar
van blijk door bijwijlen met enige
heftigheid te reageren op een vraag
of discussiebijdrage die hem niet ge
heel juist voorkomt.
'Ja, ik ben vrij sterk emotioneel',
merkt hij op. 'Als ik dat niet was, zou
ik ook minder goed spreken en schrij
ven. Ik ben niet zoals minister Van
Doorn, die laatst in een interview zei
dat hij ijskoud is. als het moet oostin-
disch doof kan zijn. Die emotionali
teit kan natuurlijk wel eens leiden
tot opwinding of ergernis.' En dat,
terwijl de dokter hem na die hartaan
val verboden heeft zich onnodig op te
winden.
Tijdens het onderhoud ten behoeve
van deze krant blijven de emoties
gelukkig binnen de perken. Af en toe
klatert zelfs een smakelijke lach door
het vertrek. Ondanks de ernst die hij
uitstraalt en ondanks het gebruik, als
het onderwerp van gesprek zich daar
toe leent, van geladen begrippen als
'de universele wil van God', 'wette
loosheid' en 'verwildering', zou het
onjuist zijn Jongeling voor een zwart
kijker te verslijten.
Ernstig is de politicus en journalist
Jongeling vooral als hij komt te spre
ken over de beginselen waarvoor hij
Dat wij in zo'n geval een weigering
billijken, betekent natuurlijk niet, dat
we gelukkig zijn met de houding van
de abonnees die er aanleiding toe
geven. Integendeel: we zouden wen
sen, dat zij, in het voetspoor van dr.
Kuyper, wat scherper onderscheidend
tussen de functie van redactionele
commentaren, waarin de krant haar
eigen mening verkondigt, en die van
advertenties, waarin anderen tegen be
taling hun waren en ideeën kunnen
aanprijzen. Zolang dit onderscheid in
de lezerskring niet helder genoeg
wordt gezien, is het ons onmogelijk,
de opvatting van dr. Kuyper in werke
lijk alle voorkomende gevallen in
praktijk te buigen. Beseffen sommige
lezers yat zij ons daarmee aan
doen
in de volksvertegenwoordiging pal
staat. Het zijn de beginselen die hij
ook jaar in jaar uit heeft verdedigd
in het Nederlands Dagblad, al was en
is dat niet de officiële spreekbuis van
het GPV, zoals ook het Reformato
risch Dagblad, die jongere uitlaatklep
van rechtzinnig Nederland, geen ande
re dan personele banden heeft met de
SGP.
Sprekend over het verschil tussen bei
de persorganen, dat menige buiten
staander zal ontgaan, wijst Jongeling
erop dat van oudsher in het Neder
lands Dagblad sterker de nadruk ligt
op de achtergrondinformatie en het
opiniërend artikel dan op het hete,
maar vluchtige nieuws, waarop het
Reformatorisch Dagblad wat meer ge
spitst is. Overigens is ook het Neder
lands Dagblad in toenemende mate
als nieuwsbron gaan fungeren, wat
werd onderstreept door dc naamsver
andering: de oorspronkelijke naam.
Gereformeerd Gezinsblad, doet nu nog
slechts dienst als ondertitel.
ABSURD
Jongeling, onderwijzerszoon en zelf
ook opgeleid tot onderwijzer, ging in
1937 in de journalistiek. Hij werd
redacteur buitenland bij de Nieuwe
Provinciale Groninger Courant, waar
van hij in 1945 hoofdredacteur werd.
Hij verbrak de banden met deze krant
in 1948, nadat hij een conflict met de
directie had gehad.
Verontwaardigd, alsof het gisteren
was gebeurd, zegt Jongeling: 'De di
rectie ging stiekem schrappen in mijn
artikelen. Dat is toch absurd in jour
nalistieke kring'. Het conflict had te
maken met de strijd die tijdens de
bezetting in de gereformeerde kerken
was ontbrand. Jongeling, tijdens zijn
verblijf in een Duits concentratie
kamp op de hoogte gehouden van de
kerkelijke woelingen door middel van
hem clandestien toegestuurde krant-
jes, behoorde tot degenen die de gere
formeerde kerken de rug toekeerden,
en door anderen dan zijzelf 'vrijge-
maakten' werden genoemd. De direc
tie van de Groningse krant stelde zich
op dit punt niet vrij op.
Brodeloos werd Jongeling na zijn ont
slag niet, doordat hij hoofdredacteur
kon worden van De Vrije Kerk, een
ten behoeve van zijn geloofsgenoten
uitgegeven weekblad. Daaruit is later
het aanvankelijk een paar maal per
week verschijnende Gereformeerd Ge
zinsblad en nog later het Nederlands
Dagblad voortgekomen. 'We hebben
het', constateert Jongeling tevreden,
'van ons armoedje helemaal opge
bouwd'.
Het Nederlands Dagblad telt nu bijna
20.000 abonnees, en de groei is er
volgens Jongeling nog steeds niet uit:
'Per jaar komen er meer dan 1000
abonnees bij'. Het blad wordt in alle
Pieter Jongeling
provincies, tot in Limburg toe, gele
zen. 'Met wat overdrijving', texent
Jongeling daarbij trots aan, "kan ge
zegd worden dat er zelfs geen land
ter wereld is waar we niet worden
gelezen. We hebben lezers in Zuid-
Amenka, Zuid-Afrika, Canada, Ceylon,
nou, noem maar op.'
Aan het blad zijn elf, merendeels
jonge, redacteuren verbonden, onder
wie twee vrouwelijke. Met vrouwen
op du krant hebben GPV-ers geen
moeite. Jongeling lacht en zegt dat
buiten het GPV vaak misverstanden
blijken te bestaan over de plaats die
de vrouw daar inneemt. Ook hierin
verschilt het Nederlands Dagblad van
die andere krant. 'Bij het Reformato
risch Dagblad', zegt Jongeling, 'zou
het niet kunnen'.
APOSTELEN
In de politiek wordt geen rekening
gehouden met de pensioengerechtigde
leeftijd, die Jongeling morgen be
reikt. Van de Tweede Kamer neemt
de vastberaden politicus dan ook nog
geen afscheid. Hij heeft er geen idee
van hoelang hij daar het GPV nog zal
vertegenwoordigen, al is hij niet van
plan er tot z'n tachtigste of daarom
trent ('zoals Van Dis van de SGP') te
blijven zitten. Zijn leeftijd speelt nu
nog geen rol. 'Ik voel me nog altijd
jongeling, hoor', zegt hij schalks.
Sinds 1971 wordt Jongeling in de
Kamer terzijde gestaan door dr. A. J.
Verbrugh, een al even noeste werker,
die onder meer de sociale en economi
sche zaken voor zijn rekening neemt.
Toen Verbrugh in de Kamer kwam,
dacht Jongeling, dat hij het eindelijk
'een beetje makkelijker' zou krijgen.
Het bleek een illusie te zijn. Op de
hem toebedeelde taken, zegt Jonge
ling, ging hij zich nog intensiever
toeleggen. Daar komt bij dat er steeds
meer werk aan de winkel komt: Jon
geling schat dat sinds zijn komst in
het parlement in 1963 de hoeveelheid
werk verdrievoudigd is.
Hoewel hij verzucht dat de samenle
ving er niet beter op wordt en hij
zich zorgen maakt over 'verwildering'
waaraan hij nog geen halt ziet toege
roepen, heeft Jongeling na een Ka
merlidmaatschap van meer dan tien
jaar niet het gevoel een roepende in
de woestijn te zijn geweest. 'Het ge-
door Bert de Jong
'De waarde van het woord' is een boek, dat vandaag verschijnt (uit
gave De Vuurbaak) en opgedragen is aan Jongeling ter gelegenheid
van zijn afscheid als hoofdredacteur. Het belicht niet alleen het le
venswerk van de 'begaafde journalist Jongeling', aldus de omslag,
maar is tevens een waardevolle bron voor ieder, die geïnteresseerd
is in de christelijke journalistiek van de laatste 150 jaar.
De Kamper hoogleraar Kamphuis be
schrijft het journalistieke bedrijf van
Groen van Prinsterer, Van Hall, Kuy
per, Colijn en .Jet dan verder de
christelijke lijn via Zijlstra (redacteur
van De Standaard) door naar Jonge
ling en het Nederlands Dagblad gaan.
Het aan Jongeling opgedragen boek is
royaal en op duur (kunstdruk-)papier
uitgevoerd. Zo is het kennelijk niet
als een (journalistiek, bezwaar ge
voeld dat de bijdrage van dr. Ver
brugh voor een deel een doublure is
van de beschouwing van prof. Kamp
huis. Alleen de lange citaten ontbre
ken bij het lid van de Tweede Kamer.
De schrijvers geven volgens de onder
titel een historische lijn aan van 150
jaar christelijke journalistiek. In hun
gedachtenwereld verenigt deze journa
listiek zich na de tweede wereldoor
log zich echter plotseling tot het
beperkt aantal abonnees (nu ruim
20.000) van het Nederlands Dagblad.
Van het Kwartet wordt alleen en
passant De Rotterdammer genoemd.
Dr. Verbrugh kan niet om Trouw en
wat dr. Bruins Slot heeft geschreven
heen. Tegen de achtergrond van het
probleem van het overheidsgezag dis
cussieert Verbrugh over Trouw als
verzetsblad en stelt vervolgens, dat
spoedig na de bevrijding van het
'Dagblad Trouw een vreemde geur is
uitgegaan, die min of meer aan de
volkssouvereiniteit herinnerde'.
Wat men hier van mag denken, het
GPV kamerlid is wel consequent. De
vragen over het verzet in de oorlog
hebben volgens hem ook betekenis bij
de beoordeling van 'bijvoorbeeld een
zg. bevrijdingsbeweging in Mozambi
que'.
Ontstaan
De opvolger van Jongeling, de heer J.
P. de Vries vertelt over het ontstaan
van het Nederlands Dagblad. De moei
ten, die men zich moest getroosten om
zo'n krant op de been te brengen
dwingen respect af. Maar het trekt
wel in het bijzonder de'aandacht, dat
het niet alleen de bekende financiële
en technische moeilijkheden zijn, die
men de baas moest worden. De nieuwe
hoofdredacteur onthult over de vesti
ging van de krant in Apeldoorn: 'In
de jaren 1952 tot 1955 werd de krant
door verschillende ernstige moeilijk
heden geteisterd. Aangezien deze ech
ter geen van alle d e redactionele
koers van oe krant als inzet hadden,
kan er in dit bestek mee worden
volstaan ze summier aan te stippen.
De kerkelijke verhoudingen in Amers
foort verslechterden in de loop van
1952 zodanig, dat de redactie haar
arbeid niet kon verrichten.
'Na lange discussies wordt dan beslo
ten Apeldoorn te verlaten. De journa
list De Vries laat ons verder raden
naar het ernstig gebeuren. Je komt
alleen tot de conclusie, dat de be
schreven christelijke journalistiek wel
op zeer grote moeilijkheden kan stui
ten.
beurt wel eens dat je iets bereikt. Ik
denk bijvoorbeeld aan die motie over
die Navo-postzegel die is aangenomen.
Daarnaast heb je ook een gewetens
functie. Ik heb wel de indruk, en ik
weet ook dat het gebeurt, het is mij
zelf gezegd, dat ik het stembeleid bij
andere partijen beïnvloed. Voor een
kleine fractie is het van belang dat je
tracht te bereiken dat er naar je
geluisterd wordt, dat je serieus wordt
genomen. Ik zeg ook altijd: in de
Kamer moet je niet preken, wel spre
ken'.
Geëmotioneerd bestrijdt Jongeling de
mening dat de Kamerleden van het
GPV zich vooral verdienstelijk zouden
hebben gemaakt als 'zedelijkheidsapos
telen'. 'Ik hou niet van dat woord',
zegt hij geërgerd, 'apostelen zijn er
trouwens niet meer'. Het GPV voert
hij aan, waakt niet alleen over de
'goede zeden', maar waarschuwt ook
bij voortduring voor een maatschappij
waarin het hoofdzakelijk om hebben
en houwen zal draaien. 'Op het punt
van ontwikkelingshulp zijn wij ook
niet de mensen die aankomen met
verhalen over gouden bedden. U weet
wel, een tijd geleden hoorde je dat
nogal eens. Dan zeggen wij: Dat kan
wel waar zijn, maar het zegt nog
niets'.
Een materialistische maatschappij,
waarvan ook hij niets moet hebben,
kan Jongeling alleen niet los zien van
'pornoshops die als giftige paddestoe
len uit de grond schieten' en van een
toegeeflijke houding tegenover bij
voorbeeld abortus en het gebruik van
verdovende middelen. Maar spreekt
hij alleen daarover? 'Het is gewoon
niet waar', zegt Jongeling fel. En
even later, zachter, herhaalt hij nog
eens: 'Het is niet waar dat wij zo
zijn'.
Hoe houdt hij het vol. bij zoveel
misverstand? En hoe houdt hij het
vol, als hij toch ook zelf moet vast
stellen dat sinds zijn komst in de
Kamer de zeden almaar losser zijn
geworden, het aantal 'pornoshops' is
toegenomen in een tempo dat waar
schijnlijk zelfs giftige paddestoelen
niet meer hebben kunnen bijhouden?
Jongeling buigt zich voorover en zegt'
'Ja. dat is teleurstellend. Daarom kun
je dit werk ook alleen maar volhou
den als je ervan overtuigd bent dat
de overwinning aan koning Jezus is
Jezus Christus zal overwinnen Dat is
het licht in mijn somberste nachten'.
Pieter Jongeling houdt vol. De dage
lijkse wandelingen zullen nogr enige
tijd uitgesteld moeten worden. En de
kinderboekenschrijver Piet Prins, die
Jongeling ook nog is, zal nog even
geduld moeten hebben. De Tweede
Kamer blijft voorlopig nog roepen
Jongeling spreekt, ontspannen, over
het wisselvallig bestaan dat hij daar
leidt. Nooit weet je van tevoren hoe
laat het weer zal worden. 'De Kamer',
zegt hij, 'is de enige goktent waar ik
als gereformeerd man in speel'.
ROTTERDAM De Rotterdamse re
derij Van Nievelt Goudriaan gaat re
organiseren. maar dat hoeft 'niet te
betekenen dat 70 man walpersoneel
worden ontslagen, zoals eerder deze
week gevreesd.
Bij de reorganisatie zal 55 man kan
toorpersoneel overbodig worden waar
van er tien met vervroegd pensioen
zullen gaan, twintig medewerkers
krijgen bijvoorbaat een andere plaats
binnen het SHV-concern, waarvan de
rederij een onderdeel is, terwijl voor
de rest zal worden gezocht naar een
andere werkkring, eventueel evenpens
binnen de SHV. De directie van de
SHV heeft verzekerd door voor de
reorganisatie een geruime tijd be
schikbaar is.
De reorganisatie was volgens externe
adviseurs noodzakelijk omdat de wa-
lorganisatie te groot was in verhou
ding tot de huidige activiteiten. Deze
laatste wordt nu teruggebracht tot 276
man. In totaal werken bij de rederij
1200 mensen, waaronder volgens de
SHV-direetie zeker dit jaar geen ver
dere ontslagen zullen vallen. De nood
zaak tot reorganisatie vanwege het te
grote walapparaat werd aanvankeliiK
niet door de ondernemingsraad onder
schreven.
onder redactie van loessmit
L.C. betekent voor de lezers van
de Leeuwarder Courant niet alleen
de naam van hun krant. Voor de
poëtische geesten onder hen is
L.C. vooral de Lyrische Courant,
sinds nog niet zo lang de maande
lijkse dichterlijke vulling van de
vaste weekendbijlage. Daarin kun
nen ze hun opgekropte gevoelens
in dichtvorm in kwijt en heel wat
lezers en lezeressen blijken van
die mogelijkheid gebruik te maken.
Behalve een vrije keuze van onder
werp wordt er ook maandelijks een
eventueel te bezingen thema opge
geven. Dat voor de laatst gepubli
ceerde Lyrische Courant de ze
vende moest, althans mocht,
over het ontwaken gaan.
De Leeuwarder Courant deelt er
ook prijzen voor uit. liet gekke is,
dat de dames hun gedachten beter
op papier lijken te kunnen zetten
dan de heren, ivant de prijzen van
de eerste vijf Lyrische Couranten
gingen vrijwel allemaal naar in
zendsters. Maar, meldt de L.C. ver
heugd. de heren beginnen nu stiel
in te lopen. Voor de inzendingen
in die zevende poëzie-aflevering
zijn welisicaar opnieuw twaalf
prijzen naar vrouwen gegaan,
maar ook negen naar mannen.
Een paar voorbeelden van trat er
losbarst als Friezen htm innerlijk
hardop in de Lyrische Courant
over het ontwaken laten spreken:
'Ontwaken is eigenlijk net
of je weer geboren wordt.
Maar dan wel met alle ongemak
ken
die je gister ook al had.'
Of deze:
'Wanneer ik ontwaak
en ontdek
dat het zaterdag is
ben ik klaarwakker
want er moet dit weekend
weer heel wat gedaan worden
voordat ik maandagmorgen
nog half in slaap
mijn werk hervat.'
Deze twee waren van de hand en
uit het hart van mannen, zodat er
eerlijkheidshalve ook ten minste
eentje van een vrouw bij moet.
Tenslotte zijn de meeste prijzen
(nog in handen van vrouwen:
'7.0 beroerd als
ik me vanmorgen
voelde had ik
gisteravond
nooit vermoed
toen de kater
nog vredig
lag te pitten
en nu op
m'n kop zit:
klaarwakker!'
Niemand kan ontkennen dat Farce
Majeure succes heeft met het car
navalsliedje Kiele Kiele Koeweit.
Niet alleen is het tot de boze
Koeweitenaren doorgedrongen die
zich om een of andere duistere
reden danig op hun teentjes ge
trapt voelen, maar nu is het hele
verhaal, compleet met de in Koe
weit op het matje geroepen zaakge
lastigde jonkheer Schorer, ook al
afgedrukt in de New York Herald
Tribune. De krant drukte er zelfs
het omstreden olieliedje bij af, in
het Engels. En dal gaat dan zo:
At carnaval, and getting boiled
not only Arabs are well-oiled
While other liquide may come dear
we're never, ever short of beer
But no more pain and no mon»
sorrow
gas-o-line, o-line, o-line
comes back tomorrow
Kuwait. Kuwait. Kuwait
kitchy-kitchy-coo. Kuwait
kitchy-kitchy hip-hurrah
Kuwait. Kuwait. Kuwait
At carnaval, take it from mp
a body bursts with energy
Tf Ali Babbler gives us gas
we'll down another amber glass
Prices rise, but have no sorrow
gas-o-line, o-line. o-line
comes back tomorrow
Hoewel ledematen van één en het
zelfde lichaam 'denken' en doen de
koppen van dezp tweekoppige slang
uit de dierentuin van het Califor-
nische stad Los Angeles vrijwel al
les onafhankelijk van elkaar Wel
geeft de iets zelfstandiger linker-
kop hier en daar de toon aan: gaat
die eten, dan volgt de rechterkop
het voorbeeld Overigens toont die
rechterkop in liet algemeen min
der belangstelling voor voedsel:
die schijnt meer het denkhoofd
van de familie te zijn.
'Hoe wij door de draadloze de
geestelijke dingen verstaan' was de
nogal kryptische titel van de eer
ste radiopreek van Johannes de
Heer. Die preek hield in de in
1961 overleden evangelist dan ook
voor de Hilversumsche Draadloze
Omroep. Zijn betoog riep dusdani
ge reacties op, dat in datzelfde
jaar. op 15 november 1924. de
Nederlandse Christelijke Radio
Vereniging werd opgericht, die de
24e december daarop voor het
eerst als NCRV uitzond en zoals
iedereen weet, dit jaar haar gou
den jubileum viert. Dat betekent
dat die eerste radiopreek van Jo
hannes de Heer. die hij op 4 april
van dat jaar uitsprak, ook al vijf
tig jaar oud is.
En over herdenken gesproken:
toen we het vorige week bij de
foto van koningin Emma hadden
over die andere foto, waarop ko
ningin Emma met prin^ Hendrik
en de (in de meeste gevallen uit
geknipte) portretten van koningin
Wilhelmina en koningin Juliana
stond, konden we met vermoeden,
dat zoveel lezers die foto nog
steeds hebben. Mevrouw Ruijs uit
Amsterdam en mevrouw Griep uit
Dronten meldden zelfs dat ze een
nog helemaal gave, onuitgeknipte
foto bezaten, en de laatste dat ze
de foto met alle vier de onbescha
digde leden van het koninklijk
huis in de oorlog in haar huis in
de Noordoostpolder waar ze toen
woonde, gewoon aan de muur had
hangen.
Blijkbaar gaan één-april-grappen
het ene oor in en het andere zó
weer uit of zijn cr in geen jaren
meer goeie geewest, want op onze
vraag naar leuke uit het nabije of
grijze verleden reageerde alleen de
heer Achterberg uit Ittersum. Hij
wist er nog een paar van vóór
1940. 'Er bestonden wel geen loe-
rissen, maar ook toen wisten we al
van wanten', schrijft hij. Voor
beeld: In die jaren was Groot-
Rotterdam een bekend weekblad.
Hierin kwam een artikel voor over
een opzienbarende vinding. Er wa-
rpn jarenlang proeven genome met
het kruisen van bepaalde dieren.
Een struisvogel met een ooievaars-
kop. ppn pend met de kop van een
uil. enz. Voor het eerst stonden er
(truc-)foto's van in de krant. De
nu weten ze in de dierentuin pre
cies bij welke dame het kleine
beertje 's nachts moet slapen, want
het diertje drinkt nog bij zijn
moeder.
In Artis overwegen ze nu meer
dieren op die manier te merken
om elke vergissing uit te sluiten.
Ze moeten dan natuurlijk wel veel
verschillende merken verzinnen,
proefdieren konden, natuurlijk op
1 april in Diergaarde Blijdorp be
zichtigd worden. Die ochtend stond
inderdaad een drom belangstellen
den voor het hek. Zo ging het ook,
herinnert de heer Achterberg zich.
met de 'bezichtiging van oude graf
kelders' die bij een verbouwing
aan de Oude Gracht in Utrecht
zouden zijn bloot gelegd. De
avondkrant toonde een foto van dp
wachtenden die er op die ochtend
van de eerste april ingetuind wa
ren. En op een andere eerste april
had een flink aantal argelozen zich
naar het Utrechtse veemarktter
rein laten lokken, omdat daar een
vliegtuig bankbiljetten zou uit
strooien.
Misschien kan een fervente april-
grappenmaker maandag nog iets
met deze vooroorlogse ideeën doen.
Geen uilekoppen op eenden monte
ren s.v.p.
'Wie heeft dat gemaakt?'
