Dnderzoek baarmoeder
:an 3000 levens redden
Bezetters Philips in muurvaste positie
Valsemunters
Ook beschuit, garage
en specialist duurder
Gekozen kandidaat
VVD was te jong
Meldingsplicht bij
kindermishandeling
losten kankeronderzoek zouden dertig miljoen zijn
I
Onwettig Engels echtpaar geeft strijd op
Hulp verwacht
voor tuinbouw
en de visserij
childer gewond
oor steekvlam;
$chade bij Shell
Engeland is Londen nog niet
Harwich
via Hoek van Hollaml4^ n«n riUII Vraag de brochure 'Londen-Engeland'
P.P.R.-KIEZERS!
BESLIS 00K MEE
IN DE P.P.R.
Tot 18 maart uitbetaalde lonen door NKV bijgepast
'Staat moet geen
zedenmeester zijn'
JOUW/KWARTET ZATERDAG 30 MAART 1974
BINNENLAND
T3/K5
1 lan een onzer verslaggevers
aen URECHT Als alle Nederlandse vrouwen tussen 25 en 59 jaar zouden worden opgeroepen voor een bevolkingsonderzoek naar kan-
er van de baarmoederbals, zou dat tussen twee- en drieduizend sterfgevallen kunnen voorkomen. De extra kosten voor zo'n aanpak,
y nigeleken met afwaolrten-tot-er-klachten-komen, zouden ruim dertig miljoen gulden belopen.
f.^ze cijfers zijn af te leiden uit het
'ttidrapport van het Utrechtse project
0 yt-U-Universitair', dat drie jaar lang
j tienduizenden vrouwen zocht naar
'oege stadia van deze kwaadaardige
j zwellen. De voornaamste aanbeve-
1 jig van het rapport luidt dan ook,
t voor een daadwerkelijke bestrij-
ng van dit 'cervixcarcinoom' bevol-
te ngsonderzoeken moeten worden ge-
Laniseerd. Het onderzoek werd vol-
ig gefinancierd door het ministerie
volksgezondheid; het rapport
eJ»rd dezer dagen aan staatssecretaris
lv mdriks aangeboden.
erst steden
organisatie voor een landelijk
atvolkingsonderzoek is natuurlijk niet
ern de ene week op de andere uit de
ond te stampen. Maar er zijn redo-
%n, vertelde gisteren prof. dr. F. de
p°faard, die naast projectleider dokter
Linthorst nauw bij het onderzoek
- 'trokken was, om speciaal in de
te beginnen. Daar blijkt de
duidelijk meer voor te komen
.Jjn op het platteland. 'Langs wegen
geleidelijkheid' zou de kaart dan
irder kunnen worden opgevuld.
'Ufen kanker van de baarmoederhals
ithferlijden in Nederland jaarlijks tus-
•n n 400 en 450 vrouwen. Dat is ver-
ludingsgewijs niet opvallend veel
A .300 vrouwen overlijden aan andere
forten kanker. Maar cervixcarcinoom
met grote zekerheid te bestrijden
ts de afwijking wordt ontdekt nog
ordat de patiënte met klachten bij
e' arts komt. Is dat laatse het geval,
n zijn de genezingskansen nog maar
geveer vijftig procent.
die vroegtijdige ontdekking is mo-
lijk met een niet ingrijpend, pijn-
onderzoek, waarvan de kosten
22 bedragen. Met een hou-
yegn spatel worden wat losse cellen
:enm de baarmoederhals afgeschraapt,
eb e daarna in het laboratorium micro-
in opisch worden onderzocht. Aan die
ïdikiien zijn afwijkingen zichtbaar, nog
z*iórdat zich een kwaadaardig gezwel
de strikte betekenis van het woord
ormt Een eenvoudige ingreep kan
an erger voorkomen.
ADVERTENTIE
Pas als U De Kuyper Export Joage
Jenever geproefd hebt, weet U wat
U de lekkerste Jonge Jenever vindt.
i EXPORT
JONGE
JENEVER
de Jonge Jenever niet Kwaliteits certificaat
Chauffeur Raymond Addersley en echtgenote Linda uit het Engelse Southampton vertrekken binnenkort met hun twee
kinderen naar Denemarken. Nadat zij zes maanden gehuwd waren werden zij gedagvaard wegens het afleggen van
een valse verklaring, omdat Raymond de oom van Linda is. Na vier jaar gestreden te hebben om hun huwelijk erkend
te krijgen geven ze het op en vertrekken ze. De Deense wet kent geen bezwaren tegen een dergelijk huwelijk.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG De regering zal
de tuinbouw en visserij extra
steun geven om de gevolgen van
de scherp gestegen olieprijzen op
te vangen. Dit viel op te maken
uit de opmerkingen van premier
Den Uyl gisteravond na afloop
van de wekelijkse ministerraads
vergadering.
De premier wees erop, dat het kabi
net in december al krediet faciliteiten
mogelijk had gemaakt voor de be
drijven die door de energiecrisis in
acute moeilijkheden zouden komen.
'Uitbreidingen van die regelingen is
mogelijk", aldus de premier. In af
wachting van het Kamerdebat over de
nieuwe belasting maatregelen volgen
de week, heeft het kabinet gisteren
nog geen definitieve beslissing over
de steun genomen. De zaak is wel
uitgebreid ter discussie geweest in de
ministerraad, waarbij ook andere in
de knel gekomen bedrijfssectoren,
zoals de kleine middenstand, ter spra
ke zijn geweest.
Volgens onbevestigde berichten in
Den Haag gisteren, zou voor de steun
aan de vissers en de tuinders, die
door de hoge olieprijzen in grote
moeilijkheden zijn geraakt, een be
drag van tussen 40 en 60 miljoen
gulden worden uitgetrokken.
Voor de rest van het financieel-econo-
mische beleid houdt het kabinet vast
aan de voorgstelde koers en aan de
handhaving van de machtigingswet
'De verkiezingen hebben ons zozeer in
deze koers bevestigd dat ik geen
moeilijkheden in de Kamer verwacht',
aldus premier Den Uyl.
D'66
Over het grote verlies van D'66 zei
hij niet te venvachten dat deze partij
zich nu zal opheffen. Hij wees erop
dat er toch nog altijd vier bewindslie
den van D'66 in het kabinet zitten.
Premier Den Uyl deelde voorts mee
dat de groene kaart voor de auto
verzekering met ingang van 15 mei
niet meer verplicht is als men naar
de EEG-landen of naar Noonvegen,
Finland Zweden, Oostenrijk of Zwit
serland gaat.
Ten aanzien van de gerezen proble
men rond de datum van een conferen
tie van Nederland-Suriname en de
AntiUen over onafhankelijkheid zei
drs. Den Uyl te hopen, dat deze
conferentie half mei gehouden kan
worden. Suriname wil al veel eerder
het overleg over de onafhankelijkheid
beginnen, maar Nederland houdt vast
aan een conferentie waaraan ook de
Antillen deelnemen.
echter duidelijk gemaakt niet van
plan te zijn voor half mei een derge
lijk overleg te houden. Momenteel
wordt druk overleg gevoerd om een
preciese datum vast te stellen.
'ader onderzoek
id
ider onderzoek is nog nodig, aldus
t Utrechtse rapport, naar de tijds-
ïeöriode die tussen verschillende be-
wejlkings-onderzoeken zou moeten lig-
n. Men denkt aan drie tot vijf jaar.
Sfe veranderingen in het baarmoeder-
ist) sefsel voltrekken zich namelijk vrij
ngzaam.
'c
I. projectgroep rapporteert ook over
gevolgen die een bevolkingsonder-
ek voor de betrokken vrouwen
eft. Ruim vijf procent van de deel-
lemsters kreeg bericht dat het on-
rzoek herhaald of voortgezet moest
sd >rden. Bij een kwart daarvan was
h%t 'uitstrijkje' onder de microscoop
ct te beoordelen wegens technische
volkomenheden. Bij de helft werd
n ontsteking of andere goedaardige
Wijking gevonden die behandeling
controle nodig maakte. En bij een
rart (1.5 procent van het totaal
ntal deelneemsters) werd een afwij
king gezien 'waarbij de gedachten in
richting van een carcinoom gin-
in'. Dat is dan een reden voor een
ider onderzoek. Voor 0.5 procent
in de vrouwen kwam dat neer op
n operatieve ingreep.
left men de ziekte zoals de
doeling is in een vroeg stadium
pakken, dan kan die ingreep be- Toeval
irkt blijven tot de baarmoederhals,
Vervolg van pagina 1
Later doken overal in het land valse
dollarbiljetten op. Uit onderzoek
bleek dat ze gedrukt waren op een
soort papier dat afkomstig was van
een papierhandel in Amsterdam. Op
de klantenlijst van deze papierhandel
bleek een drukkerij in Goes te staan,
en daar ontdekte de politie dat de
fabrieksdirecteur K. uit Terneuzen
juist 1400 vel van dit papier had
afgenomen. K. was toen juist in Gent
gearresteerd, omdat hij een gestolen
Rubens verkocht zou hebben in Ant
werpen. Als naam vz(n de heler noem
de hij die van de predikant.
Het gevolg was dat ook de dominee
werd aangehouden. Aangezien diens
uiterlijk overeenstemde met het sig
nalement van de.man die overal on
der valse naam, steeds met het gefin
geerde adres 'Voorstraat 20', in diver
se plaatsen, valse dollarbiljetten had
weten in te wisselen, wilde de politie
hem vasthouden, Diverse getuigen
werden met hem geconfronteerd,
maar het leverde weinig op. Tenslotte
zag de officier van justitie in Middel
burg zich vorige week vrijdag tot
grote teleurstelling van de politie ge
noodzaakt de dominee op vrije voeten
te stellen.
het niet meteen?'
Waalre.
En hij wees op
In Waalre is maar één drukkerij, die
van N. J. van der K. 'Ik had van de
dominee gehoord, dat ik bij die druk
kerij moest zijn', aldus de verdachte.
Prompt deed de politie een inval bij
de drukkerij in Waalre. Er was niets
meer te vinden. Onmiddellijk na zijn
vrijlating had de dominee vorige
week vrijdag de drukker opgebeld en
hem gewaarschuwd dat de zaak fout
zat. Wel had de drukker alles uit de
drukkerij verwijderd, maar in zijn
auto trof de recherche nog de negatie
ven voor de cliché's en de nummera
tors, waarmee de nummers op de
biljetten werden gestempeld.
Seintje
iarna nog zwangerschap mogelijk is.
6 - - - -
'latere' gevallen moet de baarmoe
der verwijderd orden. Maar het aan-
;aaIl baarmoederoperaties neemt toe
et de leeftijd, en is het hoogst op
n leeftijd waarop de meeste gezin-
in reeds volledig zijn.
Toen de drukker door de dominee
gewaarschuwd bleek te zijn, werd de
laatste ten tweeden male gearresteerd.
Hij heeft woensdag volledig bekend.
Gisterochtend zijn wegens heling
voorts nog in arrest gesteld de 35-
jarige hotelhouder Frans V. uit Ter-
neuzen die ook bij de zaak-Oegstgeest
betrokken was, alsmede twee verdach
ten uit Zaandam, de 46-jarige P. J.
van der M. ondernaannemer, en de
44-jarige Pieter S. directeur van een
klein bedrijf.
*tan een onzer verslaggevers
)TTERDAM Bij de raffinaderij
n Shell in Pernis is gistermorgen
tor kortsluiting in een schakelstati-
i van het gemeentelijk energiebe-
ijf Rotterdam enige tijd de stroom
;.85- tgevallen. Deze kortsluiting
ei ttstond, toen een schilder een ladder
19lgen een onder stroom staande gelei-
r in het schakelhuis zette. De man
#P
'Wij gingen daarop weer naar Gent
om bij de fabrieksdirecteur uit Ter-
neuzen, die daar vast zat, nog eens
orts geluk te beproeven', aldus hoofd
inspecteur Sietsma. 'Hij hield echter
zijn kiezen op elkaar over de partij
papier, die hij in Goes had opgehaald.
Door een heel gek toeval is hij door
de mand gevallen'. De rechercheurs
legden de man namelijk een landkaart
van Brabant voor. Om het plaatsje
Waalre was bij een heel ander onder
zoek vroeger met inkt een cirkeltje
geplaatst. 'Jullie weten het kennelijk
al', zei K. zuchtend, 'waarom zeg je
Stapels valse dollars werden gistermorgen in Amsterdam aan de
pers getoond. Op de foto links hoofdinspecteur G. Toorenaar en
rechts inspecteur K. Sietsma achter de tafel met het valse geld.
ADVERTENTIE
Maar goed ook. U zoudt het anders zonder een mooi, veelzijdig vakantieland moeten stellen. En
zonder een uitgebreid assortiment 'Zeeland'-reizen, incl. 1ste kl. boot. 9 dgn. Torquay v.a. 330.—.
aan Stoomvaart Maatschappij Zeeland, Antwoordnummer 3, Hoek van Holland (geen postzegel).
Van een verslaggever
AMSTERDAM Opnieuw zijn gisteren een paar prijsverhogingen
aangekondigd: maandag wordt een rol beschuit vier cent duurder,
de specialisten verhogen met ingang van dezelfde dag hun tarieven
voor particuliere patiënten met vijf procent en de garages mogen
hun werkplaatsentarieven met vijftig cent per uur verhogen.
Eerder waren al prijsverhogingen be
kendgemaakt voor brood, melk en
sigaren, terwijl ook Fiat-auto's in
prijs stijgen. De beschuitfabrikanten
motiveren de prijsverhoging met te
wijzen op de gestegen prijzen van
diverse grondstoffen op de wereld
markt. Bij de tariefsverhoging van de
specialisten (waarover overleg ge
voerd is met de ministers Lubbers en
Boersma en staatssecretaris Hendriks)
is uitgegaan van de algemene inko
mensontwikkeling per 1 januari,
waarbij rekening gehouden is met de
stijging van de ambtenarensalarissen
en met die van de praktijkkosten. De
landelijke specialistenvereniging heeft
toegezegd dat het tot r>>u tot gevoerde
beleid, om de verschillen tussen de
tarieven voor particuliere en zieken
fondspatiënten te verkleinen, zal wor
den voortgezet.
De totale verhoging van de garageta
rieven sedert 1 januari komt nu op
drie gulden. De per 1 januari voor
drie maanden toegestane verhoging
van een rijksdaalder blijft gehand
haafd omdat er nog geen sprake is
van een volledig herstel van de auto-
mobielmarkt. De verdere verhoging
met vijftig cent is een gevolg van de
stijging van de loonkosten. De nieuwe
verhoging is weer toegestaan voor
drie maanden.
IADVERTENTIE
U hebt gekozen voor
meebeslissen.
Meld u als lid bij
P.P.R. - Postbus 10 - Lelystad
BERGEN OP ZOOM De landelijk voorzitter van de JOVD (de jongeren
organisatie van de WD) is gekozen in de provinciale staten van Noord-
Brabant, maar hij kan zijn zetel niet bezetten, omdat hij te jong is. Het is Ed
Nijpels, die met zijn 23 jaar te jong is voor het passieve kiesrecht.
Nijpels stond op de kandidatenlijst op de veertiende plaats; niemand heeft
kennelijk verwacht dat die veertiende plaats een kans zou maken. Maar Nijpels
werd gekozen.
Tot 1 april 1975, de dag waarop Ed zijn 25ste verjaardag viert, zal een ander
zijn plaats moeten innemen.
Jurist bepleit:
Van een onzer verslaggevers
ZEIST Iedereen die vermoedt dat kinderen worden mishandeld,
dient ertoe verplichte te worden de vertrouwensarts daarvan op de
hoogte te stellen. Als het om kindermishandeling gaat, is het ge
wenst dat artsen en andere hulpverleners worden ontheven van hun
plicht tot geheimhouding.
Deze stellingen werden gisteren ver
dedigd door mr. J. E. Doek, weten
schappelijk medewerker jeugdrecht
aan de Vrije Universiteit, op de in
Zeist gehouden jaarvergadering van
de Vereniging voor gezondheidsrecht.
De invoering van een meldingsplicht
vond hij vooral gewenst om verdere
mishandeling, die dodelijk kan zijn,
te voorkomen. Hij wees erop dat in
de meeste staten van Amerika een
meldingsplicht, met name voor artsen,
bestaat.
Dat de vertrouwensarts ook inzake
kindermishandeling aan zijn beroeps
geheim is gebonden, achtte Doek on
juist. Hij betoogde dat 'we bezig zijn
het probleem van het beroepsgeheim
te camoufleren'. In een groot aantal
gevallen wordt het beroepsgeheim
doorbroken en móet het ook worden
doorbroken, aldus Doek, omdat de
arts of de vertrouwensarts er niet
onderuit kan zijn wetenschap dat een
kind wordt mishandeld, of het ver
moeden daarvan, aan derden, zoals
instellingen voor maatschappelijk
werk, door te geven.
De ervaring met de sinds twee jaar
functionerende vertrouwensartsen
heeft geleerd, dat het beroepsgeheim
in de praktijk geen problemen ople
vert. Maar de kans blijft wel bestaan
dat tegen de schending van het be
roepsgeheim in gevallen van kinder
mishandeling tucht-, straf- of civiel
rechtelijke stappen worden onderno
men. Doek stelde zich op het stand
punt dat de overheid zulke stappen
onmogelijk moet maken.
Merkwaardig-
'Ik vind het wat merkwaardig', aldus
Doek, 'dat de overheid artsdn bena
dert voor een functie die slechts goed
vervuld kan worden, indien de be
trokkene bereid is andere artsen aan
te zetten tot schending van hun be
roepsgeheim, of daartoe zelf over te
gaan. Zoiets mag in redelijkheid niet
van iemand worden gevraagd'. Het
verschoningsrecht voor artsen en an
dere hulpverleners zou volgens Doek
wel gehandhaafd -moeten blijven. Wa.
wil zeggen, dat zij het recht zouden
moeten behouden, te weigeren als
getuigen bij rechtszaken op te treden.
De Rotterdamse vertrouwensarts dr.
•T. J. Pieterse (een van de zes die op
het ogenblik in Nederland werkzaam
zijn) memoreerde de problemen waar
mee artsen in gevallen van kindermis
handeling te maken kunnen krijgen.
Om verdere mishandeling te voorko
men, is het soms noodzakelijk een
kind onder de hoede van de Raad
voor de kinderbescherming te brengen.
Er zijn ziekenhuizen die daarvoor te
rugschrikken, omdat zij niet (als de
Raad voor de kinderbescherming) de
naam willen krijgen 'kinderweghalers'
te zijn. In die gevallen, aldus Pieter
se, kan het kind het beste worden
overgebracht naar een academisch zie
kenhuis, dat als groot rijksinstituut
in dezen minder kwetsbaar is.
UTRECHT Het Tweede-Kamerlid
Roethof (PvdA) vindt het niet ge
wenst dat nog langer in het wetboek
van strafrecht een apart hoofdstuk
aan zedendelicten wordt gewijd.
Hij zei dit gisteren tijdens een forum
discussie over het thema 'De staat als
zedenmeester' voor studenten in de
medicijnen aan de rijksuniversiteit in
Utrecht.
Vele bepalingen in de zedelijkheids
wetgeving zijn achterhaald en dienen
volgens Roethof daarom te verdwij
nen. Strafbaarstelling van zedendelic
ten dient volgens hem zoveel mogelijk
beperkt te worden. Alle bepalingen
die niet meer leven, bijvoorbeeld op
het gebied van pornografie en abortus
(tenzij onbevoegd verricht) kunnen
zijns inziens geschrapt worden. Hij
meende dat de overheid pas een taak
krijgt als ernstige schade wordt toege
bracht aan de gemeenschap of derden.
De staat moet beslist geen zedenmees
ter zijn, aldus Roethof.
De andere forumleden, Van der Lek
(PSP), Dees (WD) en Coppes (PPR)
waren in grote lijnen van dezelfde
gedachte als Roethof.
De discussie waarop de organiserende
werkgroep 'Gamma' had gehoopt bleef
achterwege, doordat genodigden van
confessionele partijen het hadden la
ten afweten.
door een steekvlam ernstige
ndwonden op aan zijn gezicht en
:haam.
(kjj Shell Pernis de grootste raffina-
irij ter wereld) kwam door de
jiroomstoring een deel van het Com
dex enige tijd stilliggen. Aanvanke-
k werd gevreesd dat de storing ook
hade zou toebrengen aan de installa-
Jes. Maar aangezien al gauw kon
134 orden overgeschakeld op de noodag-
'«tegaten van de Shell, bleven de in
stallaties buiten gevaar. Wel liep de
ffinaderij een produktieverlies op
voorlopig nog moeilijk te schat-
n is. De dagcapaciteit van de raffi-
joiderij is 84 miljoen liter.
et weer opstarten veroorzaakte
renals het buiten werking raken van
installaties roetneerslag en ge-
lidsoverlast in de omgeving van de
heil.
HELMOND De bezetting van de Philips-USFA-vestiging in Helmond gaat vandaag
het derde weekend in. Gisteren kregen de twintig meisjes en drie mannen hun sa
laris uitbetaald, tenminste het gedeelte tot 18 maart (op die dag kondigde Philips de
salarisstop af)De industriebond NKV zal begin volgende week het tekort bijpassen.
Gisteren was een dag van in
tern overleg zowel bij Philips
als bij de USFA-bezetters. Een
gesprek met minister Boersma
donderdagmiddag heeft niet
het resultaat opgeleverd dat
de bezetters hadden verwacht.
'Het lijkt er nu veel op dat
Philips bezig is met een soort
uitputtingsslag, daarom heb
ben wij besloten een soort
ploegensysteem in te voeren
waardoor de bezetters de
gelegenheid krijgen om elkaar
af tc wisselen. Alleen tijdens
de werktijden is iedereen in
het bedrijf aanwezig', aldus
bezettingsleider John Vianen.
Deze districtsbestuurder van
het NKV vierde gisteren te
midden van de bezetters zijn
39ste verjaardag. Pikante bij
zonderheid is dat hij pas sinds
kort in vaste dienst is bij het
NKV, daarvoor werkte hij bij
Philips en was hij tevens se
cretaris van de Eindhovense
ondernemingsraad.
Niet vermoed
Dat de bezetting van Philips-
USFA in Helmond zo'n grim
mig karakter zou krijgen heeft
niemand kunnen vermoeden.
Als de personeelsvertegen
woordiging van Philips-USFA,
(waarin alleen Eindhovense
werknemers zitting hebben)
niet halsstarrig had geweigerd
om een akkoord met het oor
spronkelijke Philips-plan in te
trekken, dan zou de bezetting
niet langer hebben geduurd
dan drie dagen. Zoals bekend
was dat oorspronkelijke plan
een concentrering van het
bedrijf in Eindhoven.
Na bijna drie weken bezetting
zijn de standpunten echter zo
danig verhard dat een oplos
sing zonder ingrijpen van bui
tenaf welhaast onmogelijk
lijkt te zijn geworden. De in
dustriebond NKV heeft geen
enkel probleem met een be
middeling, maar Philips stelt
zich uitdrukkelijk op het
standpunt dat bemiddeling
door wie dan ook niet nodig
is. 'We willen tot een oplos
sing komen langs daarvoor
passende kanalen, we willen
best praten met het personeel,
maar het lijkt of onze mensen
in Helmond bang zijn voor
een gesprek', aldus de direc
teur van USFA, ir. W. Stoor
vogel. Afgelopen maandag on
dernam hij een eenzame tocht
naar Helmond met de bedoe
ling een gesprek aan te kno
pen met het personeel, maar
datzelfde personeel weigerde
hem de toegang tot het
bedrijf. Bezettingsleider Via
nen wilde hem wel toelaten
op terrein, maar de poorten
van het bedrijf zelf bleven
gesloten.
Ten onrechte
Stoorvogel wilde echter persé
naar binnen en vertrok onver-
richterzake naar Eindhoven
toen de bezetters bij hun wei
gering blcen. Ten onrechte
schoof Stoorvogel de verant
woordelijkheid voor deze wei
gering later in de schoenen
van Vianen. Het personeel
was het helemaal met diens
standpunt eens, hetgeen dui
delijk bleek uit het afwijzend
antwoord op een gesprek met
het personeel zonder dat daar
bij de industriebond aanwezig
zou mogen zijn.
Ir. A. de Wildt, directeur-
hoofdinspecteur van het bu
reau voor de arbeidsvoorzie
ning in Noord-Brabant heeft
minister Boersma inmiddels
een rapport ter hand gesteld
over de specifieke werkgele-
genheidsproblematiek in Hel
mond. De bezetters zijn erg
benieuwd naar de inhoud,
want daaruit zou blijken of
Philips terecht of ten onrech
te zegt geen moeilijkheden te
zien om het Helmondse be
drijf te handhaven.
