SPAANSE PRODUCENTEN
WILLEN IMAGO VAN
SHERRY VERDETEREN
Britten en Fransen in de
clinch over lanbouwprijzen
Sherry alleen als er sherry op staat
ïezig bedrijf
Groot overschot op
betalingsbalans
Dollar iets
in herstel
KRUIDENIERS-DRANK STAAT OP DE TOCHT
Tweedehands
autohandel
weer op peil
In vierde kwartaal van 1973
Voor benzine in
Duitsland 3 pfennig
te veel gerekend
Zweden vraagt om
aansluiting bij
werk van Euratom
DOW JONES INDEX
WALL STREET SLUIT HOGER
pW/CTiAHTET ZATERDAG 23 MAiAiRT 1974
FINANCIëN EN ECONOMIE
T27/K25
door Henk Thomas
JEREZ DE LA FRONTERA
Bomen, die allang de hoop op
verdere groei hebben opgege
ven, wortelen diep in de bleek
grijze aarde van de wijngaar
den rond het plaatsje Jerez de
la Frontera, in het uiterste zui
den van Spanje. Het maart-zon
netje, al in staat om in Neder
land gebleekte gezichten op te
fleuren, doet de grond nog on
vruchtbaarder lijken dat hij al
is. Toch is het juist deze kalk
achtige grond, samen met de
felle zon, waaraan de streek z'n
produkt, sherry, en zijn wel
vaart te danken heeft. Om dit
geestrijke vocht, dat in ons
land hard op weg was de straf
fere borrel te verdringen, is de
laatste tijd nogal wat te doen
geweest.
Daar zijn in de eerste plaats de
enorme prijsstijgingen, waardoor
het vandaag de dag een onmogelij
ke zaak is geworden om een fles
echte sherry voor minder dan zars
gulden te kopen. Omdat in Neder
land de smaak nog altijd eerder
wordt bepaald door de prijs dan
door de kwaliteit, vrezen kruide
niers en slijters d at de Spaanse
sherry-producenten druk doende
zijn zich uit de markt te prijzen.
Zij wijzen op de enorme stroom
andere wijnsoorten uit Spanje,
Frankrijk en Italië, die ook lekker
zijn en zo goedkoop als sherry
vroeger was. Zoals de Mohtilla, een
in veel opzichten op sherry lijken
de drank uit een ander gebied van
Spanje, die daarom de naam
'sherry' niet mag dragen.
Oorzaak van de dure sherry in de
winkels is de verhoging van mini
mumprijs geweest, die importeurs
moeten betalen. Vóór 1970 was de
minimum-exportprijs, die wordt
vastgesteld door de 'Cosejo Regula-
dor de la Donominacion de Origin
'Jerez', 639 gulden per vat van 500
liter. Eind vorig jaar was dat 1000
gulden, en sinds 1 januari is daar
nog eens 500 gulden bijgekomen.
werkelijk effect
De gevolgen van deze prijsstijgin
gen laten /zich gemakkelijk raden.
Nederland, na Groot-Brittannië de
grootste sherry-importeur in de
wereld, voerde vorig jaar 'slechts'
28 miljoen liter in, 30 tot 40
procent minder dan in 1972. En
deze invoer zal nog verder teruglo
pen, zo wordt verwacht, want veel
importeurs hebben zich met grote
voorraden ingedekt, zodat het wer
kelijke effect van de prijsstijging
pas in de loop van dit jaar te zien
zal zijn.
De sherry-producenten in Spanje
maken zich niet druk. Ook dat is
niet moeilijk te begrijpen, want de
prijsontwikkeling heeft hen geen
windeieren gelegd. Immers, tegeno
ver de relatief lichtë teruggang
van de afzet staat een betrekkelijk
hoge prijsstijging met als gevolg
tóch nog verdubbelde opbrengsten.
De Spaanse sherry-makers zien de
toekomst aanzienlijk zonniger tege
moet dan de Nederlandse verko
pers. 'Wij verwachten dat de hui
dige, hoge,, prijzen zich zullen sta
biliseren en dat tegelijkertijd de
export weer zal toenemen met een
tendens naar de betere, en dus
duurdere, sherry-soorten, zeo Don
Antonio Barbadillo, voorzitter van
de 'Consejo Regulador de Denomi-
nacion de Origen 'Jerez', ccn in
stelling die toezicht houdt op de
produktie en export van sherry.
Hij verklaarde dit tijdens een pers
conferentie, georganiseerd door de
Britse sherry-producent en expor
teur Williams Humbert en
diens nederlandse dochtermaat
schappij en importeur Sovedi.
Volgens Don Barbadillo is er geen
concurrentie van sherry-achtige
dranken als Montilla te vrezen.
'Ook de prijzen van deze produk-
ten zullen omhoog gaan.' 'De ver
hoging van de sherryprijs is een
gevolg van de gestegen kosten. De
arbeiders in de wijngaarden willen
hogere lonen, de bestrijdingsmid
delen tegen ongedierte zijn in
prijs gestegen, de grond en de
druiven zijn in vier-jaar drie maal
zo duur geworden', aldus de voor
zitter van de 'Consejo'. Tenslotte
is er dan nog de grote vraag,
vooral uit Engeland en Nederland.
In 1967 produceerde het kleine,
gebied rond Jerez de la Frontera
rond 60 miljoen liter sherry. Bijna
40 miljoen liter ging naar Enge
land, terwijl Nederland toen nog
een betrekkelijk kleine klant was
met een afname van 10 miljoen
liter. Sindsdien ging het sherry-
verbruik in ons land rap omhoog.
In 1972 werd 45 miljoen liter inge
voerd, terwijl Engeland 60 miljoen
liter afnam. De sherry-produktie
was in 1972 al tot 120 miljoen liter
opgevoerd. In 1973 begonnen als
gevolg van de hoge sherry-prijzen
de exporten evenwel terug te lo
pen.
Het sherry-gebied heeft de enorme
belangstelling naar zijn produkt
slechts met grote moeite kunnen
bijhouden, temeer omdat de Spaan
se overheid sinds 1970 door middel
van de 'Consejo' nauwlettend toe
ziet op de export. Knoeien is nau
welijks meer mogelijk, terwijl de
bodega's (sherry-huizen) hoogstens
40 procent van de voorraden mo
gen verkopen. Deze maatregel is
weliswaar niet in de eerste plaats
genomen om de sherryprijs op te
drijven, maar om de kwaliteit te
beschermen.
Scheutig
Behalve de door Bon Barbadillo
genoemde oorzaken zijn er nog
andere redenen voor de prijsstij
gingen in het afgelopen jaar. Rede
nen waarmee dé producenten in
Jerez minder scheutig zijn bij het
geven van informatie. Zo opereert
in de sherry-s^eek een zeer mach
tige onderneming, de Rumasa-
groep, die rond 30 procent van alle
geproduceerde sherry beheerst. De
ze groep, die in januari 1972 de
Britse producent Williams
Humbert voor 6 miljoen pond ster
ling overnam heeft uit specula
tieve oogmerken boven de ver-
plichtexvoorraden, extra hoeveelhe
den sherry uit de handel gehouden
om de prijs een verdere stoot om
hoog te geven.
Tenslotte wil men in Jerez het
imago van de sherry verbeteren.
Overal wordt sherry gezien als een
kwaliteitswijn, behalve in Neder
land. Geen kruidenier ter wereld
kon de sherry zo goedkoop aanbie
den als in ons land en aanprijzin
gen als 'drie flessen voor een
tientje' zijn nu niet bepaald ge
schikt om het publiek duidelijk te
maken dat het hier om een pro
dukt van goede kwaliteit gaat.
Door middel van prijsverhogingen
wil men een afstand scheppen tus
sen sherry en de imitaties, zodat
de consument op een gegeven mo
ment kan weten, dat 'sherry' van
3,95 gewoon geen sherry kón
zijn. j
Gezien de hoge prijzen die Spaanse
exporteurs berekenen, verwacht
Williams Humbert een afne
mend belang van de z.g. 'private
labels'^ van levensmiddelenbedrij-
ven. Kruideniers en supermarkten
zullen steeds minder in staat zijn
spectaculaire aanbiedingen in hun
eigen merk te doen. Daartegenover
zien Williams Humbert en hun
Nederlandse importeur Sovedi de
opkomst van de merken-sherries,
omdat de consument, die nu toch
een flink bedrag moet neertellen
voor een fles sherry, dan maar
meteen een goede (merk-)sherry
zal kopen.
JEREZ DE LA FRONTE
RA Alle succesvolle pro-
dukten worden nagemaakt.
Ook sherry. Wordt een ar
tikel goed verkocht, dan
wil men er bovendien nog
al eens mee knoeien. Bij
voorbeeld door sherry te
versnijden met goedkope
wijn. Beide, het verkopen
van imitaties als echte
sherry en het knoeien met
sherry, zijn aan banden
gelegd. Als de consument
een fles koopt waarop
'sherry' staat, kan hij met
aan zekerheid grenzende
waarschijnlijkheid aan*
nemen dat de inhoud in
derdaad sherry is.
Voor 1970 wilde gezien
de grote vraag nog wel
eens een partijtje wijn uit
een ander deel van Spanje
dan Jerez onder de naam
'sherry' het land verlaten.
Sindsdien is dat vrijwel on
mogelijk want de Spaanse
regering houdt door mid
del van de 'Consejo Regu
lador de la Denommicacion
de Origen 'Jerez' streng
toezicht op de handel en
wandel van shcrry-make-s.
Een van de belangrijkste
maatregelen om het pro
dukt te beschermen is, dat
alle,en sherry in fles mag
worden geëxporteerd, voor-
zien van een garantie-
strookje van de 'Consejo'
over de capsule.
Het zal overigens een aan
tal jaren duren voordat al
le sherry in flessen wordt
uitgevoerd, want veel klei
nere bodega's beschikken
nog niet over bottelcapaci
teit.
Om eventueel geknoei met
sherry in ons 'ani te kun
nen aanpakken is er in
Den Haag een Spaanse
kwaliteitscontroieu- aange
steld. die de importeurs
controleert. Daarnaast is
ook de Warenkeurings-
dienst actief op het gebied
van de sherryconiroL'.
DE SOLERA
In Spanje bestaan dus dui
delijke voorschriften van
wat sherry is en hoe dit
vocht moet worden ge
maakt. Zo moeten de drui
ven zijn geoogst in_ een
duidelijk afgebakend ge
bied rond de plaats Jerez.
Wijn van buiten deze
streek mag met als sherrv
worden verkocht. De geoog
ste wijn moet verder ten
minste drie jaren in vaten
zijn gerijpt en om (leze re
gel kracht bij te zetten
moet een bodega kunnen
aantonen over voldoende
vaten te beschikken om de
wijn op te slaan. Dit be-
tekent, dat een producent
al gauw rond 200 vaten
moet hebben.
In de groptste bodega van
Williams-' Humbert,
ruim 133 meter lang met
rond 10.000 vaten 'Dry
Sack' sherry (het merk, dat
door deze onderneming het
meest wordt verkocht)
wordt duidelijk 'wat deze
regels voor do praktijk vah
het sherry-anaken beteke
nen. Daar wordt de jonge
wijn, nadat hij is versterkt
met zuivere wijnalcohol, in
fusten opgeslagen, die 'cria-
dera' (kinderkamer) wor
den genoemd.
Na rijping wordt een
deel van de inhoud van
een vat, maar nooit meer
dan. éénderde, van de vijf
de criadera naar de vierde
criadera overgeheveld. Op
gezette tijden wordt dit
proces herhaald, zodat de
sherry uiteindelijk via de
eerste criadera in de laat
ste fase, de soier.i, terecht
komt. Duidelijk is, dat
door dit rijumgssysteem
nooit de juiste leeftijd van
een sherry is vast te stol
len. Het is goed mogelijk
dat in de solera nog sherry
van 50 of meer jaren aan
wezig is.
STABIEL
Elk vat bevat ongeveer 500
liter. Eéntwaalfde dee' van
het vat blijft ongevuld zo
dat dè essentiële zuurstof
kan circuleren. De vaten
zijn dan ook nood lucht
dicht afgesloten. De tem
peratuur in c!e bodega
blijft het hele jaar stabiel.
Alleen in de zomer kan dit
problemen opleveren. Dan
wordt de grond in het
wijnhuis regelmatig met
water besproeid om de
koelte te 'handhaven.
Twee soorten druiven zijn
geschikt voor de sherry-
produktie; de palomino
druif en de Pedro Jimenez.
De palomino druif levert
uiteindelijk een droge
sherry op, die in Jerez in
drie typen wordt geprodu
ceerd. Het eerste type
sherry is de Fmo, de licht
ste en droogste. De Fi..o
wordt normaliter 15 pro
cent met wijna'cohol ver
sterkt. maai' voor de export
naar Nederland met m.ni-
maal 18.5 procent als ge
volg van de bepalingen van
de Warenwet. Deze stro
kleurige Fino met een lich
te amandeismaak knjgt
zijn karakteristieK bouquet
door de flor', een witte
schimmel die zich tijdens
het rijpingsproces irt de va
ten op de wijn vormt.
De Amontillado, het twee
de type sherry afkomstig
van de palomino druif, is
in wezen een Fino, die lanJ
ger heeft gelegen. Doordat
de fusten van wit Ameri
kaans eikenhout zijn ge
maakt, een poreuze hout
soort, die nodig is om de
vóór rijping benodigde
zuurstof door te laten,
vindt er een zekere ver
damping plaats. De Fino
wordt dan Amontilladö,
een eveneens droge, maar
pittiger sherry, goudaehri-
ger van kleur.
Tenslotte is er de Oloroso,
die is gerijpt zonder dat
or'-vorm.ng (de oorzaak
van het wel of niet ont
staan daarvan is nog steeds
een raadsel) is opgetreden.
Deze sherry is donkerder
van kleur, goudbruin, een
sterk geurend, zoals de
naam (olor geur) al
aangeeft. Het minimum al
coholpercentage is 18 pet
(voor Nederland 19,5 pet).
AMOROSO
De tweede voor sherry ge
schikte druif is de Pedro
Jimenez. Deze druiven wor
den geplukt voor de andere
rassen omdat ze sneller rij
pen. Men laat ze daarna
ongeveer drie weken in de
zon drogen terwijl men in
die tijd de palomino druif
kan oogsten. De Pedro Ji
menez leverfUe z.g. Cream
(of Amoroso) sherry op,
die nogal zoet van smaak is
en daarom veelal v. ordt
vermengd met droge Oloro
so.
Behalve in de donkere ge
welven van de bodega's
laat men de vaten wijn ook
wel buiten in de zon rij
pen. Deze vaten bevatten
een tweede kwaliteit
sherry. Druiven worden
driemaal geperst. De eerste
persing geeft de beste kwa
liteit wijn, die voor het
solera-systeem wordt ge
bruikt. De tweede persing
geeft de wijn, die in deze
vaten buiten wordt opgesla
gen. Deze wijn krijgt eer
der kleur en is eerder ge
rijpt. De vaten bevatten
een tweede kwaliteit
Oloroso, die tegen lage
prijzen op de Spaanse
markt worden afgezet. Eer
ste kwaliteit sherry :s voor
Spanjaarden kennelijk even
onbetaalbaar als roomboter
voor Nederlanders. De
'most', of druivensap uit de
derde persing wordt alleen
gedistilleerd voor sherry-
brandy, een soort Spaanse
cognac.
Het komt voor dat minder
bekende bodega's deze
tweede en derde oarsing
exporteren. In het buiten
land wordt deze wijn veelal
vermengd (versneden) met
een grote hoeveelheid wijn
van lage kwaliteit, of met
'Pale Dry', het eenvoudig
ste sherry-type afkomstig
van de niet al te hoog
geklasseerde wijngaarden.
8 met Hertz in zee
IN HAAG Om automobilisten de
[rdelen van het reizen per trein
t behoud van dc beweeglijkheid
een auto op hun bestemming te
der, hebben de Nederlandse Spoor-
gen en Hertz Autoverhuur een re
ping uitgewerkt, die de naam rail-
Ve arrangement kreeg. Op dezelfde
wijze is ock een vorm van samenwer
king tussen de Nederlandse Lucht
vaart Maatschappij en Hertz gevon
den, die het fly-drive arrangement
wordt genoemd. Het rail-drive arran
gement, dat per 1 april a.s. verkrijg
baar is, geeft recht op een dag lang
sporen op alle treintrajecten in Ne
derland. Op het gekozen eindstation
staat een Hertz huurauto gereed waar
mee 150 km vrij gereden kan worden
Drukkerij De Gruyter
(Sassenheim) dicht
DEN HAAG Drukkerij J. W. de
Gruyter in Sassenheim (80 man perso
neel) gaat sluiten. De Gruyter, lid
van de Combigraph-groep. die ook
drukkerijen bezit in Den Haag, Eind
hoven en Schiedam is dermate verlies
gevend. dat al enige tijd geleden reor
ganisatie onvermijdelijk leek. In over
leg met de ondernemingsraad en de
vakbonden zijn de plannen toen tijdig
meegedeeld aan het Centraal Bureau
voor de Grafische bedrijven. Reeds
toen stond vast, dat aan sluiting niet
te ontkomen viel, aldus de directie
van Coiriblgraph. De uitwerking stuit
te echter op zodanige financierings
problemen, dat wijzigingen in de
plannen noodzakelijk bleken, die na
overleg met het personeel en de
vakbonden opnieuw werden gemeld
aan het Centraal Bureau. Volgende
week zal Combigraph hierover een
gesprek hebben met het Centraal Bu
reau voor de Grafische bedrijven in
Nederland, aldus de directie.
DEN HAAG De handel in
tweedehands auto's, die eind vo
rig en begin dit jaar als gevolg
van de 'energiecrisis' vrijwel ge
heel stil kwam te liggen, is
bezig zich weer te herstellen.
Een woordvoerder van de bond
van automobiel-, garage- en aan
verwante bedrijven (Bovag) In
Den Haag zei, dat de tweede
hands autohandel weer op nage
noeg hetzelfde peil is gekomen
als begin 1973. Ook de prijzen
van gebruikte personenauto's
zijn weer flink aangetrokken.
Er is geen sprake meer van
afbraakprijzen, aldus de Bovag-
woordvoerder. De Bovag heeft
een enquete gehouden onder
tachtig van haar leden, die in
belangrijke mate afhankelijk
zijn van dc tweedehands au
tohandel. Over het algemeen is
de indruk, dat de zaken weer
goed gaan. Op een occasionss
how in Leiden vorige weck,
waar ruim 200 automobielen
werden aangeboden, kwamen
ruim 7.000 bezoekers. Er wer
den meer dan 100 auto's ver
kocht tegen een totaalbedrag
van ruim zes ton. De goedkoop
ste wagen ging van de hand
voor 3.300 en de duurste voor
14.500, zo vertelde de Bovag-
functionaris. Hij zei, dat de
twintig Rotterdamse dealers,
die oer enkele weken de jaar
lijkse occasionshow in de Maas
stad organiseren, eveneens goe
de verwachtingen hebben. 'Het
enige, dat op het ogenblik nog
achter blijft, is dc benzine-om-
zef, zo zei de Bovag woordvoer
der.
DEN HAAG De lonende rekening van de betalingsbalans op trans
actiebasis heeft in het vierde kwartaal van 1973 een overschot van
ruim 2,15 miljard gulden te zien gegeven. Dis is een verbetering van
ruim 800 miljoen gulden ten opzichte van het vierde kwartaal van
1972.
Deze kwam, aldus het ministerie van
financiën, vrijwel geheel voor reke
ning van het onzichtbare verkeer. Na
globale correctie voor seizoeninvloe
den vertoonde het vierde kwartaal,
evenals de eerste twee kwartalen van
1973, een groot overschot, ditmaal van
bijna ƒ1.7 miljard. Alleen het derde
kwartaal leverde een klein tekort op.
In het vierde kwartaal vond opnieuw
een aanzienlijke kapitaalexport plaats,
namelijk van ruim 1 miljard. Deze
bestond voor verreweg het grootste
deel, te weten voor ca. ƒ930 min, uit
lang particulier kapitaal. Vooral het
Laura uit Noordzee
E3GELSHOVEN (L). Laura en
Vereeniging heeft besloten haar fi
nanciële deelneming in de opsoring
van olie en gas in het Nederlandse
deel van het Continentaal Plat te
beeindigen. Het besluit is genomen,
cmdat Laura zich wil concentreren op
de ontwikkeling van haar industriële
activiteiten.
Twee Jaar geleden verkocht Laura al
dc helft van haar oorspronkelijke aan
deel van een zesde in de Laura -
Tenneco groep aan de Italiaanse
AGIP. Zij maakt nu gebruik van de
gelegenheid, om het restant voor een
zeer voordelige prijs over te dragen
aan de Amerikaanse groep van Dyke.
effectenverkeer heeft hiertoe bijgedra
gen en wel tot een bedrag van ƒ580
min. De belangstelling van Nederland
se ingezetenen voor buitenlandse aan
delen en obligaties bleef in het vierde
kwartaal vond opnieuw een aanzienlij
ke kapitaalexport plaats, namelijk van
ruim 1 miljard. Deze bstond voor
verreweg het grootste deel, te weten
voor ca. ƒ930 min, uit lang particu
lier kapitaal. Vooral het effectenver
keer heeft hiertoe bijgedragen, en wel
tot een bedrag van ƒ580 min. De
belangstelling van Nederlandse inge
zetenen voer buitenlandse aandelen
en obligaties bleef in het vierde kwar
taal groot. Voorts werd per saldo voor
een vrij aanzienlijk bedrag Neder
landse-aandelen en obligaties terugge
kocht.
Jaarsurplus
Volgens nog zeer voorlopige cijfers
voor 1973 geeft de lppendc rekening
op transactiebasis een overschot te
zien van 4.850 miljoen, nadat 1972,
volgens herziene cijfers, een surplus
had opgeleverd van 3.625 miljoen.
Dit ruim ƒ1,2 miljard gunstiger re
sultaat is geheel toe te schrijven aan
het onzichtbare verkeer en wel met
name aan het vervoer en aan de
kapitaalopbrengsten. Het effectenver
keer met het buitenland leidde in
1973 tot een kapitaaluitvoer van 2,7
miljard, tegen ƒ1,3 miljard in 1972.
BRUSSEL (Reuter) Engeland is gisteren in fors conflict met Frankrijk en Ierland terecht geko
men tijdens de tweede dag van de conferentie over de vaststelling van de nieuwe EEG-landbouwprij-
zen. De eisen, die de Britten ter tafel legden hebben tot doel de voedselprijzen in eigen laud te sla-
bil iseren.
BERLIJN Volgens het Westduitse
kartelbureau hebben de oliemaat-'
schappijen de Duitse automobilisten
drie pfennig per liter benzine en vier
pfennig per liter dieselolie meer laten
betalen dan de stijgingen van de olie
prijzen in het Midden-Oosten recht
vaardigden. Dr. Barnikel, een hoge
beambte van het bureau, die dit tij
dens een hoorzitting verklaarde, zei
dat van een concurrentie in West-
Duitsland tussen de oliemaatschappij
en geen sprake was tijdens de crisis.
De verbetering van de winstcijfers
der multinationale oliemaatschappijen
met tot 83 procent in 1973 is volgens
het kartelbureau hoofdzakelijk in de
Bondsrepubliek tot stand gekomen. Al
bij de levering aan hun Westduitse
dochter- en zusterondernemingen en
de importeurs in de Bondsrepubliek
maar ook via huil verkoopprijzen heb
ben de Amerikaanse maatschappijen
buitensporige winsten geïncasseerd.
In West-Duitsland waren prijsverho
gingen namelijk wel toegestaan, in de
meeste andere Europese landen niet.
Deutsche Taxaco kreeg vrijdag als
eerste gedaagde maatschappij de gele
genheid zich te verweren. Haar
woordvoerder bestreed de rechtmatig
heid van het optreden van het kartel
bureau. De methoden van het bureau
maken in de EEG de weg vrij voor
een totaal toezicht op de prijzen,
aldus directielid dr. Lieberknecht.
Texaco, die verleden jaar 45.3 procent
meer winst gemaakt heeft dan in
1972, kondigde aan onmiddellijk juri
dische stappen te zullen doen als het
kartelbureau haar een boete zou op
leggen.
De Ierse minister van landbouw Clin
ton vertelde journalisten, dat hij een
veto zou uitspreken over de Britse
aanvraag, die subsidie aan de Engelse
veeboeren inhoudt. En Franse afge
vaardigden waarschuwden de Europe
se Commissie, dat samenspannen met
de Britten een breken met de EEG-
landbouwprincipes zou betekenen. De
BRUSSEL Zweden wil zich aan
sluiten bij het onderzoekprogramma
van de Europese Gemeenschappen op
het gebied van kernfusie. Ambassa
deur Erik von Sydow overhandigde
gisteren een verzoek hiertoe aan Eu
ropees Commissaris Ralph Dahren-
dorf. Het is de eerste keer dat een
niet-lidstaat een dergelijk initiatief
neemt. /De Europese Commissie heeft
het verzoek 'met grote belangstelling'
in ontvangst genomen. Naar mate het
kernfusie-onderzoek dichter in de
buurt van praktische energie-opwek
king komt, zullen de financiële en
technisch-wetenschappelijke inspan
ningen steeds groter moeten worden.
Kas-Associatie
AMSTERDAM De Kas-Associatie
stelt voor over 1973 over het met 25
pet vergrote aandelenkapitaal een on
veranderd dividend van 7 per uit te
keren.
NED. FONDSEN IN NEW YORK
Kon. Olie noteerde gisteren t 33%-34 <<33»«-
Unilever 37%-38% (37-%); Philips
11%-% <4%-%> en KLM 28%-% (26%-%).
Opgave Hornblower en Weeks.
houding van laodhouwcompiissaris
Lardinois tegenover de Britse eisen
werd door de Fransen een 'onbehoor
lijke geheime verstandhouding' ge
noemd.
Behalvesubsidies aan de veeboeren,
die de prijzen van rund- en varkens
vlees beogen te drukken, willen de
Engelsen ook nog een grotere consu
mentensubsidie voor boter, die dan
gedeeltelijk door de EEG betaald zou
moeten worden. Al deze voorstellen
waren vervat in een nota, die gisteren
werd overhandigd aan werkgroepen
van de EEG-ministerraad (het li
chaam, dat de uiteindelijke beslissing
neemt). De steun aan de varkensboe-
ren zou volgens de Britten gelden
voor vier maanden en beginnen op
een niveau van 50 pence 3.25) per
9 kilo dood gewicht. De steun zou
moeten afnemen tot 15 pence in de
laatste van de vier maanden.
19 mrt. 867.57 191.93"92.3472.26 7527
20 mrt. 872.34 193.13 92.34 72.31 749.0
21 mrt. 876.49 193.59 92.22 72.12 737.8
19 mrt 12.800 14.250 1.771 387 1.035
20 mrt. 12.960 12.940 1.750 663 672
21 mrt. 12.950 12.910 1.773 574 785
Koersen in Montreal
18»;
5.57L
19%
.AMSTERDAM Zowel in Amster
dam, Frankfort als Londen wa6 de
dollar, die de laatste dagen licht on
der druk stond, licht in herstel. De
geruchten over een mogelijke revalua
tie van de Duitse mark bleven echter
circuleren en Westduitse valutahande
laren schreven de iets stijgende dol
larkoers voornamelijk toe aan techni
sche factoren. In Frankfurtt, waar
donderdag na de sluiting DM 2,55
voor een dollar werd neergeteld,
kwam gisteren een slotkoers van DM
2,5740 tot stand. In Londen zakte het
Pond een dollarcent tegenover het
Amerikaanse betaalmiddel, terwijl in
Londen ook het goud pas op de plaats
maakte. Evenals donderdag kostte een
ounce van het edele metaal 177 dol
lar.
De Westduitse minister van financiën
Helmut Schmidt heeft ontkend, dat
de Bondsregering van plan zou zijn
de mark op te waarderen. Tijdens een
persconferentie zei hij in .antwoord op
een vraag of de Westduitse munt zou
revalueren: 'Nee, dank u voor de
vraag'.Eerder op de dag had rege
ringswoordvoerder Grünewald de mo
gelijkheid van een opwaardering al
tegengesproken. In Amsterdam be
woog de dollar na de val van drie
cent op donderdag in stijgende lijn
bewegen. Na een tamelijk drukke
handel kwam het slót op ƒ2,7025-
ƒ2,7050, ofwel twee cent boven het
slot van donderdag 2,6825^ 2,6875).
De Nederlandsche Bank ontplooide
geen activiteiten op de wisselmarkt.
Het Engelse pond lag zwak in de
markt en was op ƒ6.3480 bijna drie
cent onder het niveau van donderdag,
aldus wisselmarktkringen.
NKW YORK
AC F Industrie
Alren
Allied Chemical
Alum Co of Am
American Brands
American Can
Am Cvaiiamid
Am Eiectr Power
Am Meial Climax
Am Mninrs
Am Smell C Kef
Am Tel Tel
Ampcx
Anaconda
Ki-udix
Kethl Sieel
Boeing
Burlington
nd.
Can Pacafic Ry
C ela nese
Chase Manhattan
thessle System
Chrysler
Cities Service
Colgate l'almiillve
31 31',
32'/, 12%
52 13 V,
19 19'a
50% 80%
27% 267'
20%
v Edisun 29",
19
23
nul Oil
Wright
Curliss Wright
Dari Ind
Deere and Co
Duw Chemical
Du Poril i El)
Eastman Kodak
K.rsi Na! City'
is-, is-,
44»; 44»;
03% 62%
1697H 171%
108% 110%
42% 42%
23 22%
14% 14%
46% 46%
Giletle
C.unhel Bruther*
Goodvear I and B
Gulf oil
Ini Rustri Mach
Intern Harvester
Ini Nick of Can
Int Paper
Ini Tel Tel
36% 37%
50»; 50%
24% 24',
11 11
9% 9».
S"i 5%
25% 25%
ar tin Marietta t7 17%
M .i v Dep Store» 26% 25%
McDonnell Doug] 16% 15%
Mohil Oil Corp 47% 47»,
Nat Cvp.uin
\al Steel
Na' Lead Ind
Pac Gas and El 23% 23%
Perm Central 2% 2%
Pepvicn 03% on»;
Phelps undue 39% 39%
»h hp Morrl» 105 104',
RCA 20'; 20%
Republic Steel 26 25',
R-vr.old» Ind 46% 46%
Roval Dutch Petr 33% 33%
shell uil
«••lUhern Co
Southern Pacific
86»fc
62%
16% I
34% 3
48%
42»;
13 14%
22 217,
17% 17%
9»%b98%b
38% 38%
45% 45%
18% 18%
26". 26'/»
68% 89
23% 23%
15 14%
